Berg=Revue
Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken
VULPENHOUDERS
N.V. Middenstands-Bank
De Schitterende
Bel dan op No. 42
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch
opzegging van abonnement moet geschieden
voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs
per 8 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort 1.10
De €embode
Advertentiën 26 cent per regel. Billijke tarieven
voor handel en nijverheid bij geregeld adver
teer en. Advertentièn moeten Dinsdag en Vrijdag
vóór 8 uur in den morgen zijn bezorgd.
Kantoor en Drukkerij Langegracht 28 te Amersfoort - Telefoon 314
Vijf en veertigste Jaargang
Verschijnt alken Dinsdag- en Vrl|degmlddeg - Post giro no. 44234
Dinsdag 10 Nov. 1931 - No. 64
Moed is niet de eigenschap van hem,
die onnadeakend met zijn leven en met
dat van anderen speelt, maar de eigen
schap van hem, die met gevaar voor
oogen zijn plicht doet zonder zich daar
door te laten weerhouden.
HET ALGEMEEN BELANG.
De Overheid bevordere het algemeep
welzijn.
Daarmee wordt niet bedoeld, dal
op de overheid de zorg rust voor het
particulier welzijn van allen; want
by de vorming van burgerlijke sa
menlevingen zochten de individuen
en de huisgezinnen slechts rechtsbe
scherming en aanvulling van hetgeen
zij zelf niet konden bereiken, leder
afzonderlijk en allen te zamcu blij
ven dus zorgen voor hun particulier
welzijn.
Onder algemeen- welzijn wordt
dan ook alleen verslaan de som van
voorwuarden, die noodzakelijk aan
wezig moeten zijn, opdat een ieder
zelfstandig zijn eigen particulier wel
zijn kunne bereiken.
De overheid, zoowel in de gemeen
te uls in den slaut, moet dus daar
voor alleen zorgen. En dal doet zij,
als zjj vooreerst zorgt voor de veilig
heid der rechten van individuen,
huisgezin en wettige vereenigingen,
en ten tweede voor de aanvulling
I van het particulier initiatief.
Kunnen de burgers zelf iets berei
ken, dan late de overheid hen be
gaan; kunnen zij het slechts gedeelte
lijk, dun geve de overheid steun; zijn
zij absoluut of moreel onmachtig
om een maatregel te stellen, die toch
noodig is voor het algemeen welzijn,
dan neme dc overheid die taak zelf
ter hand.
St. Thomas leert n.l. in zijn „De
regimine principum", dat de over
heid niet alleen heeft te zorgen, dal
de burgers in vrede leven en tegen
vijanden beveiligd worden, maar
ook, dat aangevuld worde wat er
ontbreekt en dat volmaakt worde
wat nog beter kon zijn.
Lehmkuhl noemt vier vragen, die
de overheid zich steeds moet stellen
bij liet nemen van maatregelen* le.
Is een maatregel werkelijk voor het
algemeen welzijn noodig? 2e. Is mis
schien liet particulier initiatief hier
niet voldoende? 3e. Zoo neen, kun
nen dan de middelen, die door de
overheid moeten worden aangewend,
niet zonder aanranding der rechten
van anderen worden toegepast? 4e.
Staat het le verwachten gevolg in
verhouding lot de opgelegde lasten?
snellenlaten zij zich angstig verdrin
gen bij 't loket, om plaats te krijgen
in het Stadion van het geluk. Wij hoe
ven niet le dringen. Wij zijn verzekerd;
wij hebben een bespioken plaats. Wij
hebben tijd en lust en rust om blij in
rij te staan tot onze beurt komt: wij
hebben onze kaart op zak. Wij komen
steeds op lijd. De plaats is lang be
sproken en gereserveerd.
Wij hebben 't Hem in handen ge
geven Hij zorgt ervoor. Wij hebben tijd
om rustig en tevree te wachten.
O hoe dicht is een mensch al bij
zijn geluk, als hij er rustig, zeker, on
verstoord, op weet te wachten. Want
zulk een wachten is niet dof, niet
troosteloos, 'tls vol verwachten!
Maar helaas! Zoovelen hebben met
het wachten, ook het verwachten ver
leerd.
Verwachten
Weet ge wat verwachten eigenlijk is?
Verwachten: dat is het tegemoet zien
in een geluk, dat zéker is; en dat
steeds nader komt.
Wachten.
„Hij is altijd tevreden, die geleerd
heeft te wachten; eir hij is nooit
ongelukkig, wiens wachten vol is van
verwachting!"
Als wij deze dubbele les van wach
ten en verwachten konden leeren: dan
waren wij klaar voor al die gebeurlijk
heden van het leven. Dan zouden wij,
in 't diepst van onze ziel, altijd ge
lukkig zijn hier op aarde.
Gods goedheid leidt ons leven; en
elk onderdeel daarvan. Hij vedelt Alles
tot ons welzijn en stuurt liet aan op
ons geluk. Als het geluk er dus nog
niet -is, dan is het op konast. En
dan moeten wij de kunst verstaan erop
te wachten.
Hij heeft gezegd dat Hij ons zal
wederzien en dat onze droefheid in
vreugde zal veranderd worden.
Laten wij het ons voor gezegd houden.
Maar wij hebben voor ons geluk een
onredelijke haast en ongeduld.
Oeluk moet óók z'n tijd hebben om
te rijpen.
Wij zijn als kinderen, die vandaag
een kastanje in den grond planten en
die morgen weer uitgraven, om te zien
of er al wortels aan zitten! Zóó kan
de plant zeker nooit groeien.
Er staat op de Beurs van Amsterdam,
een spreuk, die wij ons allen zeer t«
nutte konden maken. Rondom de toren
klok, waar elk het uur van zijn geluk
met ongeduld van af wil lezen, staan
in graniet de woorden vastgebeiteld
„Beid uw tijd; duur uw uur".
Ons geluk is verzekerd; God zorgt
ervoor; Hij weet het uur. Wat zou
dan onrustig jagen, ongeduldig zijn
haasten. „Beid u w tijd, duur uw uu.
„Een weinig tijds en gij zult Mij weder
zien."
Laat anderen ons gejaagd voorbij
JOH. DE HEER
VARKEN8MARKT TEL. 1309
AMERSFOORT
Piano's Orgels Radio
alleen betere merken
Politiek.
Bij bestuurszaken komthetvoor.dat
formeele factoren dikwerf nog grooter
invloed oefenen, dan de materieele
zaak zelf. Het getuigt dan van politiek
inzicht en van politieke gevatheid, door
de formeele factoren de materieele zaak
doorgevoerd te krijgen.
Politiek is geen wetenschap of iets
anders dat iets kan voortbrengen of
iets kan produceeren. Politiek is de
bewegingskunst binnen een samenstel
van staatsrechterlijke regels, waardoor
de materieele opgaven die het sociale
leven en zijn nooden verstrekt, door
gevoerd moeten worden in den moder-
an bestuurskring.
Op bijna elke agenda van een ge
meenteraad komen punten voor, die
technisch heel wat werk veroorzaken
en voor de gemeenteambtenaren veel
arbeid meebrengen, maar die, wanneer
zij eenmaal jverzorgd zijn en op de
raadsvergaderingen behandeld worden,
weinig besproken behoeven te worden.
Dit zijn dikwijls punten, die vaak slechts
formeel ter behandeling gegeven wor
den of zoo overwegend van techni-
schen aard zijn, dat ze geheel buiten
de politieke debatten vallen.
Toch zijn hierbij ook nog andere
factoren in het spel. Evenals de amb
tenaren in het regeeringsapparaat een
zeer voornaam element vormen, zoo is
ook in het gemeentelijk beheer een
goed gedisciplineerd en bestuurd amb
tenarencorps een factor van de groot
ste beteekenis.
Daarom is stabiliteit in de positie
der gemeente-ambtenaren noodig en
zou het van verkeerd politiek inzicht
getuigen, buiten uiterste noodzaak ver
anderingen te brengen in hun verhou
ding tot de gemeente.
St. Maartensfeest
11 November
door A. F. van Beurden
in verschillende bladen las ik dezer
dagen, dat er sinds een paar jaren
vooral in het Noorden des lands, een
beweging ontstaan is, om terug te
keeren tot het oude volksgebruik „de
SL Maartensviering" met lichtstoeten,
optrekken der kinderen met lantaarn-
tjes en lampions. Het viel mij op, dat
men vooral den nadruk legde op het
herstel van een „volksgebruik van
heidenschen oorsprong" en dat men
aan het Roomsche lange verleden van
dit feest te weinig aandacht schenkt.
Het St. Marlensteest wordt op den
avond van den 1 lenJNovember gevierd,
•n heeft sinds eeuwen en eeuwen
bestaan in geheel het Zuiden van ons
land in volle glorie zonder hulp of
opwekking trots bestrijding.
Hoe vereerd St. Martinus, bisschop
van Tours in het Zuiden is, blijkt al
leen daaruit, da! aan hem in de twintig
kerken gewijd zijn. Het feest wordt in
de huisgezinnen geopend door het
„bestéken" of aanbieden van geschen-
MET EEUWIGDURENDE GARANTIE
(GRATI8 REPARATIES)
VAN f 10.50 AF
ALLEENVERKOOP
KANTOORBOEKHANDEL
■fF.A.TULPH
langestr, 65 t.o. krommesir. - tel 326
ken aan de huisgenooten, die Martinus,
of Martina heeten.
Ook de kerken van Utrecht, Gro
ningen, Arnhem, Middelburg, Tiel,
Bolsward, Sneek, Dokkum, Bovenkar-
spel waren aan den Heilige gewijd.
De dorpen St. Maarten, St. Martens-
hoek, Maartensdijk dragen zijn naam.
Sint Maarten was eerst officier, werd
later bisschop van Tours, apostel van
Gallië en patroonheilige der Franken.
Men eert hem tot op den huidigen
dag door het ontsteken van groote
vuren op de hoogten en bergen.
De Staten trachtten in den Hervor
mingstijd het gebruik als Roomsch ge-
ttind uit te roeien, evenals het bloemver-
sieren der huizen op St. Jan 24 Juni
en andere gebruiken.
Maar het volk stoorde zich weinig
aan de plakkaten, zong zijn liedjes en
stookte zijn vuren. In Maastricht wer
den in de stralen vuren aangelegd, de
magistraat verbood dat, maar de Maas
trichtenaren gehoorzaamden niet en ver
zetten zich. Nu sloeg een wijze magis
traatsheer vóór, het omgekeerde te
bevelen met bedreiging van boete, en
er verscheen jen order, dat ieder burger
vóór zijn huis een vuur aan te leggen
had. Toen wilde men ook naar die
zijde geen dwang en het stoken in de
straten hield op tijdelijk.
Wanneer men den avond van den
lOden November een der hooge Zuide
lijke torens beklimt als de smalle
strepen van goudgeel licht aan den
horizon wegsterven dan begint het
overal op de heuvelen te lichten en
te vlammen en als het donker is, gloeit
een kring van roode lichten en op
laaiende vlammen op alle heuvelen en
in alle velden ter eere van den Heiligen
Patroon.
Vooral in Venlo verheugt het Mar-
tinusfeest zich nog in volle gezondheid.
Sinds honderden, wellicht duizend
jaren. Het liedje dat men zingt luidt:
„Sinter Mertes veugelke, mit dèt rood
keugelke (kapje) met dit blauwstèrtje,
hupse Sinter Merten. Bij den laatsten
zangregel springt men over brandende
kaarsjes. De jeugd is op straat met
uitgeholde pompoenen, waarin een
kaarsje, die men aan koordjes zwaait
of met bloempotten waarin gloeiende
houtskoolen en wierook!
Sommige folkloristen mogen al hun
best doen, om den oorsprong van het
feest zoover mogelijk terug te schuiven
tot in den heidenschen vóórtijd, dat
moeten zij weten, maar vóórop
in de viering staat het geheele Zuiden
dat evenzoo goed St. Martinus is blijven
eeren als den grooten kindervriend
Sinterklaas, trots de plakkaten van de
Hoogmogenden en hunne adviseurs ii
vroeger dagen.
BERICHTEN
UIT
AMERSFOORT
VOOR DE JEUGD.
Kinder Vredeslichtommegang.
(Ingezonden.)
Jullie weet waarom 11 November
een bijzondere dag is voor ons allen
is het niet
De dag waarop we de wapenstil
stand herdenken, de dag waarop
allen even stil zijn om ieder 'v
zich een gedachte van vrede uitte
sturen in de wereld.
Heel heel vroeger toen de
menschen nog erg bang werden als
in de natuur dingen zagen gebeuren
die ze niet konden begrijpen, merkten
ze ook tegen den winter met schrik,
dat de dagen korter begonnen te wor
den, en meenden misschien wel dat
het licht van de zon voorgoed van hen
weg zou gaan.
Om nu de duisternissen tegen te
gaan en de zon te smeeken weer
tot hen terug te keeren droegen deze
menschen op een bepaalde dag in
November lichtjes, en toen later het
Christendom kwam, en er ook geen
vrees meer was voor den komenden
winter bleef toch het oude gebruik
bestaan maar werd 11 November
St. Maartensdag genoemd naar de
Heilige Martinus.
;Deze Sint was eerst krijgsman, doch
verliet het leger om ln|dienst van God
voortaan zijn kracht te geven aan de
armen waar hij alles wat hij bezat
mee deelde.
En nu dus eeuwenlang al op dezen
dag lichten werden gedragen om de
duisternis te breken, nu trekken elk
jaar op It November de kinderen uit
het Noorden van ons land, Leeuwarden,
Groningen, Sneek en andere plaatsen
met lichtjes door de straten. Nu is het
oude gebruik toch nieuwgeworden want
r._ doen ze het op den dag waarop
de wapenstilstand herdacht wordt, ;en
nu zijn het vrcdeslichtjes die gedragen
worden. Het is zoo'n mooi denkbeeld
om deze gedachte in dit oude gebruik
te leggen en zelfs in het buitenland
gaat men hieraan meedoen. En mis
schien over jaren als we maar ge
noeg menschen en kinderen er van
kunnen vertellen zullen er over de ge
heele wereld op tl November in alle
landen lange, lange rijen kinderen met
vredeslichtjes gaan, om de menschen
goede gedachten te brengen. Wil jij
hieraan meedoen? Wil je ook een
klein lichtje dragen op dien dag Dan
moet je 't zeil maken, tenminste zelf
bedenken. Vraag maar thuis of iemand
je wil helpen Ik heb gehoord dat de
kinderen in 't Noorden er uitgeholde
knolrapen en sierpompoenen voor ge
bruiken, ook kleine blikken trommeltjes
waarin bijv. het woord „Vrede" uit
gesneden stond. De letters laten dan
het licht doorschijnen. Een stokje met
je lampje aan ijzerdraad gehangen zal
wel het veiligst zijn. Lampions koopen
is wel het makkelijkst, maar zelf iets
maken wat je voor het lichtje bestemt,
is veel aardiger. Wel kun je misschien
uit zoo'n lampion letters snijden, je
zoudt er ook een „vredesduifje" op
kunnen plakken en hem zoo veran
deren. Doe je best en probeer er iets
van te maken.
C. MANASSEN—DIAMANT
Anna Paulownalaan 40 - Tel. 896.
N. KAAYK
P. C. Hooftlaan 3 - Tel. 227
WAPENSTILSTANDDAG
11 November
Kinderlichtstoet
Om 6 uur wordt op de Hof verza
meld, vanwaar de volgende route
wordt gevolgd
Lavendelstraat, Havik, Nieuweweg,
Zand, Bloemeudaalsche poort, Muur
huizen, Appelmarkt, Windsteeg, Hof,
alwaar ontbonden wordt.
Kinderen, wonende in 't Leusder-
kwartier, kunnen om half-6 bijeenko
men in de Rootselaarstraat óf Speel
tuin Leusderkwarticr.
Kinderen van 't Soesterkwartier op
't Anjerplein.
Kinderen van 't Bergkwartier, P. C.
Hooftlaan 3, om vanuit deze 3 punten
onder leiding naar de Hof te komen.
Kinderen die in 't centrum der stad
onen kunnen direct naar de Hof
komen.
Hoewel voldoende leiders aanwezig
wordt begeleiding van ouders op prijs
gesteld.
Kinderen, die zich niet hebben op
gegeven, zijn toch zeer welkom. Zorgt
nog allen voor je lichtje.
Godsdienstoefening R. K. Militairen.
De maandelijksche Godsdienstoefe
ning voor de R. K. militairen der ver
schillende wapens en rangen in het
garnizoen, wordt gehouden door den
Heer Aalmoezenier op Donderdag en
Vrijdag a.s.
Donderdagmiddag half 4 de confe
rentie en van 6.30—8.30 uur gelegen
heid om te biechten.
Vrijdagmorgen om 7 uur de tl. Mis
met preek en algemeene H. Communie.
11. J. M. VAN STRAELEN,
Majoor-Aalmoezenier.
Kath. Kantoor- cn Winkelbedienden.
De afd. Amersfoort R. K. Kantoor-
en Winkelbed. hield hare tweede ont
wikkelingsvergadering in dit seizoen.
Drie nieuwe leden werden geïnstalleerd.
Het hoofbestuurslid B. Berendsen hield
een inleiding over de „Beteekenis van
dezen tijd en de bedienden." Hij liet
uitkomen dat ook voor de bedienden
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange Gracht no. 4 - Telefoon no. 304 en 697
Deskundige voorlichting b{j den aan- en verkoop van Effecten
Verhuring van Lips Safe-loketten
Verzilveren van coupons Handelscredieten Incasseeringen
Spaar-deposito's rente 3 Va pet.
KOMT EN ZIET
HOORT EN GENIET
Oorspronkelijk tooneeispel
met Muziek, Zang en Ballet
Strekking: Vele wegen, één doel
Handeling: O.m. Lotgevallen van de Amersfoortscfae Kei
DecorDe Kamperbinnenpoort zie A<tvertentie
deze tijd ernstig is en zij den terugslag
hiervan reeds ondervinden, o.a. de kan
toorbedienden door het intrekken van
het werktijdenbesluit dat eerst in 1932
tot stand zou komen en door poging
van verschillende kanten om tot loons
verlaging te komen. Omtrent het eerste
hebben de organisaties zich tot dc 2c
Kamer gewend en omtrent het tweede
kunnen we dagelijks in de couranten
lezen, dat de werknemers zich met
kracht hiertegen zullen verzetten, en
overleg eischen van de werkgevers.
De voorzitter deed nog eenige mede-
deelingen omtrent de actie winkel
sluiting. Een der leden vroeg waarom
zij niet geweest waren bij de verga
dering van 3 Nov. uitgaande van de
algemeene en de Winkeliersvereeni-
ging, waarop de voorz. antwoordde,
dat het verboden is openbare verga
deringen met socialisten bij te wonen.
Fotografie.
In Concordia houdt de Bond van
Beroepsfotograven Maandag 23 Nov.
een demonstratie van fotografeeren bij
kunstlicht.
Woningbouw.
Van gemeentewege werd aanbesteed
het bouwen van 20 woningen aan de
Hyacinthstraat. Hoogste inschrijver de
Kort Vianen f67.700. Laagste Dekker
te Ouderkerk f53.436.
Bevolking.
De heer J. M. Reinboud, gemeentelijk
bevolkingsagent en controleur der be
lasting op de openbare vermakelijk
heden zal met I Jan. den gemeente
dienst verlaten.
Onderwijs.
Voordracht hoofd openbare school
centraal 7e en 8e leerjaar (vacature
Beverloo).
1. J. G. v. Zanten te Beverwijk;
2. S. Gorter te Bodegraven
3. J. v. Duinen le Nettelhorst.
R. K. Spaarbank.
Verslag over de maand October 1931.
Per 30 September totaal verschuldigd
f 347.546,50
Ingelegd f 5.600.58
f 353.147.08
Terugbetaald f 14.759-97
Totaal f338.387.11
Boekjes per 30 September totaal
afgegeven 2831, nog in omloop 2285,
nieuwe boekjes 4, blijft 2289.
Het Bestuur.
vaarKANTOORMEUBELEN
an SCRHIJFMACHINES
hebben wij boven onze zaak
SPECIALE TOONKAMERS
Fa. H. ELZET7AAR
L/INQESTRflAT 84 TEL. 628
Hebt U een
Taxi of auio noodig
Amersfoort,
Pater Witlo* hedenavond in
Sint Aechten.
Toegang vrij.
We herinneren nog even aan de in
het vorige nummer van dit blad aan
gekondigde lezing van Pater Willox.
hedenavond om 8 uur in Sint Aechten
op 't Zand.
Katholieken van Amersfoort, komt
en hoort hemhet wordt voor U een
gezellige en leerzame avond.
Voor 2 jaar sprak Father Witlox in
de St. Ansfridus-parochie 2 avonden
een eivolle zaal. en nu nog be
waren zeer vele katholieken van het
Berg- en Leusderkwartier, van die
avonden, de meest prettige en nangc-
—imc herinnering.
Tropenwee.
Mag men den heer Joh. de Boer.
den auteur van „Tropenwee'' gelooven,
dan zijn onze landgenooteft in Indiö
één troepje schurken, die hun vaderland
slechts hebben verlaten om een ge
schikt arbeidsveld te vinden voor hun
laaghartige machinaties, voortbrengsels
van hun diep-verdorven gemoed.
Daarbij vinden ze het de gewoonste
zaak van de wereld de inlandschc be
volking lichamelijk te tuchtigen, finan-
tieel uit te buiten en moreel omlaag
te sleuren. De nonja's en chincezcn
zijn altijd volgens den auteur van
het wanproduct een soort" kruising
van slangen, tijgers en hyena's. De
inlanders zijn voorbeelden van deugd
en zachtmoedigheid. De ambtenaren
zijn allen omkoopbaar, omdat ze bang
zijn, dat straks in Holland hun pen
sioentje niet voldoende zal zijn om
aan de weelde- en genotzucht hunner
