KING
ELCK WAT WILS
Goedkoope Winkel
A. Hogenboom
-Banketbakkerij -
Gasfornuizen
WyNHANDi
USrrïïtoö
RcnritSTF: 25
V inUurwerken.GoudenZilver
W.v.d. Klashorst
Fa. L. G. Ponne Amersfoort
Brandsen en Ouwerkerk
De Eembode SËSi
nederl.
Fabrikaat
P. Leenards
Utrechtscheatraat 8
heeft voor U op Luxe- en
Huishoudelijk gebied een
uitgelezen collectie
A. J. SPIEKERMANN
- LANGESTRAAT 31 -
IN PARAPLUIE'S EN
WANDELSTOKKEN
HET BESTE ADRES
S. J. ROSIER
Zuidalngel 68, nab| hel Zlekenhuli
Bnran- in flilliii hiding n. suil
Langestr. 29 Tel. 200
Scherp concur, prijzen. Prima stollen
Elegante coupe en afwerldng
SPECIALITEIT IN RIJBROEKEN
W. Fijnenberg
Krommeatraat 49 Amersfoort
Huishoudelijke Artikelen
Aanleg van Gas- en Waterleiding
Lood- en Zinkwerk
Sanitaire Werken
Electrische-, Oas- en Petroleumlampen
B. v. d. VAT
Utrechtscheatraat 10 - Amersfoort
RUIME KEUZE In: Dames-en Kinder
kousen, Heerensokken, Manufacturen
Gemaakte goederen. Baby-artikelen.
GROOTE SORTEERING in
het geheele kleinvak, w.o.: garen, band,
treksluitings, enz. enz.
Laat U bij ons KNIPPEN en
SCHEEREN, U is dan tevreden
en tevens vakkundig geholpen.
Hunnsilon in Piilinriiwiikil
Adr. Verschuur
Krommeatraat 52
T KLAVEKBLAfl
3-vIams f72.- 4-vlams f 78-
Bad Geyser compleet f 98.-
Vaste Waschtafels vanaf f 16.-
Keukengeysertjes vanaf f38.-
Plaatsen (lasapparaten tot 10 M. leiding GRATIS
P. NIEROP Langestraat 90-92 Tel. 281
AMERSFOORT
"de
Oude Genever
Anno 1881 f3.40 per Liter
Bols f 4.15 per Liter
Hulstkamp f3.90 per Liter
Fockink f 4.15 per Liter
Hasekamp f3.75 per Liter
ADVOCAAT p. fl. 12.25.jVOORBURO, FLADERAK, SCHILLENp. 0.2.60
LANGESTRAAT 8 x AMERSFOORT
W h hwAlSterk Cone: Pryzèn
W[8 GOEDKOOP
Rund-, Paarden en
Varkensvleesch
wil ETEN most de slagerijen van
niet vergeten
Doet Uw voordeel I
LEUSDERWEG 76
KROMMESTRAAT 37
SOESTERWEG 236
TELEF. 300.
Vlasakkerweff 48, Tel. 1502
Reparatie-inrichting
Electrische Installaties
LEVERINGEN
VAN BETER SOORT
NOOIT GEHOORD
Tel. 1473 Tel. 1473
Timmer-, Metsel-, Beton-,
Tegel- en Stucadoorwerken
Bisschopsweg 125
Geen werk te groot, Oeen werk te klein
le klasse uitvoering, zeer billijke prijzen
Bèl 1473
Amersfoort Langestraat 125 Tel. 1344
COOP. BOERENLEENBANK - HOOGLAND
Jaarvergadering
Donderdag 26 Mei a.s., des nam. 7 '/a (Zomertijd) in Concordia.
Agenda: 1. Opening. 2. Notulen der vorige ledenvergadering.
3. Jaarverslag over 1931. 4. Rekening en verantwoording over
1931 en vaststelling der Balans. 5. Bestuursverkiezing wegens
periodiek aftreden van P. Hilhorst, voorzitter en het lid van
den Raad van Toezicht C. de Wit. De aftredenden zijn terstond
herkiesbaar. 6. Mededeelingen. 7. Rondvraag en Sluiting.
HET BESTUUR.
N.B. De leden welke zonder wettige reden de vergadering ver
zuimen, verbeuren een boete van f 0.50, welke boete per 31
December met de rente wordt verrekend.
Het nut van adverteeren behoeft niet meer bewezen
te worden. Algemeen is het bekend, dat de handel
het niet buiten het voedingsmiddel kan stellen, in de
advertentie gelegen; algemeen is het bekend, dat het
moeilijker is artikelen te verkoopen dan artikelen te
fabriceeren; algemeen is men er van doordrongen, dat
onbekende producten, goederen waarvoor niet gead-
verleerd wordt, geen ingang (kunnen) vinden. Evenals
vreemde personen, worden vreemde, d.w.z. onbekende
waren niet vertrouwd.
De handelsman adverteere, hij adverteere doelmatig
en zooveel mogelijk.
is een prima publiciteits-gelegenheid, omdat het een
uitstekende introductie verschaft in de honderden koop
krachtige gezinnen hier en in den wijden omtrek.
GEDURENDE
30 JAREN GEBLEKEN
DE BESTE TE Z'JN;
MEER DAN j
IOO EIGCN WINKELS1
IN NEDERLAND
KOOPT ZOOVEEL
MOGELIJK
R. K. Amsrsfoortsche
Begrafenisonderneming
8p.ol.al .dr.. ..or b.dL.l.g
In alle klassen.
trmkilidinstriif 11 iiirtlM
De pepermuntplant (Mentha pipe
rita) heeft gedurende eeuwen de
belangstelling gevraagd van kruid
kundigen en kweekers.
Uit de groene deelen der plant
bereidt men Immers echte peper-
muntolle, welke In de geneeskunde
zooveel toepassing vindt Slechts
enkele streken der wereld leveren
echter die fijne pepermuntofle, welke
voor Klng-pepermunt wordt gebruikt
Dat echte aroma die fijne geur
en smaak van het natuurproduct
zijn Julet het kenmerk van Klng-
pepermunt en maken ze tot
het beste dagelijksche middel ter
opwekking en verfrlsschlng.
PEPERMUNT
VRAAGT UW
1672—1673
Als ooit de trouwe vaderlandeliefde
der Katholieken een ernstige proef heeft
doorslaan, dan was het in J672. Het
feit, dat een genie als Vondel mee van
zijn mooiste en meest beroemde ge
dichten geschreven heeft als patriot,
dat hij de groote daden van Frederik
Hendrik en onze Hollandsche zeehelden
heeft bezongen als geen Nederlander
na hem, en toch de vriend kon zijn
van Amsterdamsche geestelijken en
Jezuïten en de aanzienlijksten onder
zijn medeburgers, dit feit moge van
diepgaande beteekenis zijn, in 1672
heefl heel het Katholieke Nederland
openlijk getuigenis afgelegd van zijn
grootburgerschap van het eigen vader
land.
Nooit is voor hen de gelegenheid
zoo gunstig geweest om den vijand in
te halen. Een geheime samenzwering,
verraad op groote schaal, een poging
om de Franschen over de waterlinie
heen fe helpen, men hoort er niets van.
Zou de verdediging van ons land
geslaagd zijn, als de Katholieke burgerij
geweigerd had, uit weerwraak, de wa
pens op te vatten, voor de vrijheid
der republiek, als zij die wapens ge
keerd had tegen haar onderdrukkers?
Zij hebben meegestreden met de Cal
vinisten, als goede vaderlanders.
De Fransche Koning Lodewijk XIV
vond een eensgezind Nederland tegen
over zich in 1672, evengoed als in
onze dagen bij aanval elke mogend
heid het geheele vermogen van een
zelfbewust volk tegen zich in het ge
weer zou te bestrijden krijgen.
Zeker, het was voor den Protestant
der zeventiende eeuw een uitdaging,
toen in de helft van het land de Ka
tholieke eeredienst, onder de bescher
ming der Fransche wapenen, hersteld
werd. In Nijmegen, Arnhem, Utrecht,
en tal van andere plaatsen was het
korten tijd uit met de alleenheerschappij
van den Calvinislischen kansel. Welken
.indruk dit gebeuren met name te Utrecht
Imaakte, weten wij uit het dagboek van
een aanzienlijk Protestant burger, mr.
Everard Booth. Wat nijdig noteert hij
kortweg
„Op paepsche wijze werd er het
Sacrament omgedragen met alle ge
woonlijke ceremoniën."
Veel erger maakte het een pamflet
uit dien tijd, waarin een bijtende be
schrijving, tegelijkertijd een botle be
spotting, van de processie van 20 Juni
1673 voorkomt. De apostolische vicaris
wordt daarin betiteld met het klein
geestige „Heeroom van Neercassel",
terwijl de plechtige zegen met het H.
Sacrament vanaf een der processie
altaren aangeduid wordt met een woord,
dat zich niet laat overschrijven.
Zulke laagheden hadden de Katho
lieken in de zestiende eeuw, honderd
jaar geleden toen, ook kunnen lezen
in en hooren uit die monumenten van
godsdiensthaat, zooals onze vaderland-
sche historie er maar weinige kent, in
sommige der Geuzenliederen.
8 Al
Hetmoeteen indrukwekkend schouw
spel zijn geweest, toen de processie
begon en met al den praal en luister
van het Katholieke geloof haren weg
nam van uit de machtige domkerk,
door de Domstraat, de korte St. Jans
straat, rondom de St. Janskerk, door
achter St. Pieter en de Trans terug
naar de oude middeleeuwsche kathe
draal, waar in 1580 de laatste uitvaart
van den laatsten Roomschen aartsbis
schop van Utrecht, F.-ederik Schenck
van Toutenburg, had plaats gehad.
De huizen der Katholieken langs
dezen weg waren getooid met groen
en bloemen, met kruisbeelden en en
gelen.
Hier en daar prijkte een eerepoort.
Drie altaren waren in de stad langs
de route van den gewijden ommegang
opgericht.
Het is tot heden de laatste processie
geweest, die door Utrecht's straten
trok.
En toch, moge er vreugde geweest
zijn in het hart van onze Katholieke
voorvaderen, toen hun het voorrecht
te beurt viel zoo openlijk te kunnen
getuigen voor de waarheid en heilig
heid van hun godsdienst, moge het
waar zijn, dat toen nog eenmaal de
stem der waarheid gehoord werd op
plaatsen, waar haar zoo lang het zwij
gen was opgelegd, de vreugde werd
omfloerst door den diepen rouw van
het beproefde vaderland, de blijheid
getemperd bij de gedachte aan den
geweldenaar, wiens plannen en bevelen
de angst in het land, den schrik in
de harten gebonsd had. En als dan, in
een heilig oogenblik, de apostolisch-
vicaris den zegen geeft met het H.
Sacrament, in de schaduw van den
Roomschen dom de knieën zich buigen
en de schel van den dienaar met eer
biedigen klank de menigte waarschuwt
op het doodstille Munsterkerkhof, waar
eenmaal ook de H. Willibrordus ge
werkt en gestreden had voor het Rijk
van den Koning der koningen, wat
innige gebeden zullen dan in die his
torische ure opgestegen zijn tot den
God der Liefde in Zijn ontzagwekkend
Geheim, tot den alvoorzienenden Vader,
voor de zegepraal van geloof, voor de
zegepraal van het vaderland.
Maar het is den mensch niet gege
ven over de lotgevallen der volkeren
te beslissen.
De Fransche Koning, die waarlijk
niet uit apostolischen ijver zijn onder
neming tegen den Staat der Vereenigde
Nederlanden begonnen was, zag zich
nog in 1673 door Willem III genood
zaakt zijn legers terug te trekken uit
het door hem veroverde gebied. Het
land herleefde, de regeering gevoelde
zich weer vast in den zadel. Terecht
mochten de Katholieken verwachten
dat hun Protestantsche medeburgers
hun trouw aan de zaak des vaderlands
met dankbaarheid zouden weten te
vergelden. Zij hadden toch medegeleden
en meegestreden, hun offers gebracht
aan het gemeenschappelijk welzijn in
den staat, vast zich aaneengesloten
rondom de vaan der vrijheid met allen
en alles.
Het mocht niet zoo zijn. De oude
gehate plakkaten bleven van kracht.
De toestand van achteruitzetting en
rechtsonzekerheid trad weer in als
vroeger.
Nu toch was het staatkundig motief
der Staten onhoudbaar gebleken. Zij
konden zich daarop niet meer ernstig
beroepen, want de Katholieken waren
geen verraders gebleken.
Welk een prachtig voorbeeld van
edelmoedige verdraagzaamheid zouden
de bestuurderen der republiek gegeven
hebben, indien zij dit openlijk erkend,
de Katholieken verdedigd hadden tegen
ontelbare vooroordeelen.
Maar neen, zij hebben het niet ge
daan.
Zelfs heeft de vrees bestaan voor
een felle reaclie, zoodat de vicaris van
Neercassel voorzichtigheidshalve eeni-
gen tijd naar het buitenland vertrok.
De synoden bleven onverzoenlijk, al
kregen zij weinig van de gewestelijke
Staten gedaan, niettegenstaande hun
aandringen op scherpere maatregelen
„om iets nieuws lot bedwang en tot
inbindinge" van het Katholicisme te
besluiten.
Het was al erg genoeg, dat in den
eersten lijd na de nederlaag der Fran
schen het toezicht op de Roomschge-
zinden werd verscherpt.
De slrijd in 1672 en 1673 vormt
een mooie bladzijde in de geschiedenis
van het Katholicisme in ons vaderland.
Werd hun de vrijheid van hun vader
land teruggeschonken, de vrijheid van
hun Kerk bleef hun geweigerd.
Wat de vaderen niet te beurt viel,
wij mogen er ons in verheugen sedert
de grondwet het herstel der bisschop
pelijke hiërarchie bracht.
Een nieuwe bloei van het Katholi
cisme verscheen, op den ouden grond
slag, even oud als die van Willibror
dus, van Frederik Schenk van Tou
tenburg, van Van Neercassel.
Vergeefs is de slrijd van plakkaten
en resoluties geweest tegen „paepsche
stouticheden", want nog zijn de papen
van heden even stout ais toen.
Hoe kon het anders!
Wij verheugen ons over het fier
verleden van zoovele getrouwen, maar
op ons rust ook de plicht dat verleden
voort te zetten. v
Wij kennen onze Kerk als de strij
dende Kerkziet hoe zij in ons land
gestreden heeft en met welk heerlijk
resultaat.
Zij verhinderde den Katholieken in
1672 en 1673 niet goede vaderlanders
te zijn, zij doet het in onze dagen
evenmin.
De eensgezindheid in ons volk te
midden van dreigende gevaren is door
haar niet verstoord, integendeel. Elke
week ruischt door de gewelven der
Roomsche kerken de liturgische bede
voor de KoninginMoge God die bede
verhoorcn. Zelden heeft ons kleine land
aan Zijn bijstand zoo dringend behoefte
gehad.
