STUDIEBOEKEN N.V. Middenstands-Bank School- en Teekenbehoeften Fa. H. Elzenaar Bel dan op No. 42 V f Kanfoor en Drukkerij Langegracht 28, Amersfoort DE EEMBODE verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdag middag. De abonnementsprijs bedraagt één gulden per drie maanden; buiten Amersfoort f 1.10, franco per post. Abonnementen kunnen eiken dag ingaan. Uitgave van de Katholieke Stichting De Eembode, gevestigd te Amersfoort De €embode Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken Dinsdag 16 Aug 1932 Een wijze kan de gunst van 'n machtige missen, maar de machtige niet de wijs heid van den wijze. Oorzaak en gevolg. Zeer verscheiden zijn de beginselen ontleend aan eene heidensche wijsbe geerte. waarnaar men in niet positief Christelijke kringen, rechten en plich ten stelt. Men leze slechts, en bedenke bij 't beschouwen van de huidige wereld- chaos hoe 't doorwerken van de vol gende gedachten en leerstellingen aller lei rampspoed brengen moest. Wij citeeren dan: Van Machiavelli: „Dien vorst is het doorgaans het best gegaan, die het verstond „vos" te zijn. 't Is noodig 't natuurlijk, dien aard te verbergen en grootveinzaard te zijn. Nooit zal het aan voorwendsels ontbreken, om het niet houden van zijn woord mooi te kleuren. Een vorst moet het kwade weten te doen, als hij zich daartoe ge noodzaakt ziet. Hij moet zoowel beest als mensch weten te zijn." Van modernen: „De kern des levens is: verdringen of verdrongen te wor den." (Goethe). „De staat", (aldus Lasson) „behoudt zich voor. 't volkenrecht in acht te nemen of niet, al naar zijn belang zulks meebrengt." „De heele moraal." bazelt Nietzsche, „is een brutale, langdiïrige verval- sching." „Het goede geweten is een ver schijnsel, dat zich voordoet als gevolg van een goede spijsvertering," aldus dezelfde. „Plichten jegens anderen bestaan niet," beweert een Stirner, „dus ook geen moraal. Waar de wereld mij in den weg komt, verzwelg ik haar, om den honger van mijn egoïsme te stillen." „Als eigenaar en schepper van mijn recht erken ik geen andere rechtbron dan mijzelf. God, noch staat, noch den mensch met zijn eeuwige-rechten-praat- jes." „Wat ik mijn recht noem is mijn kracht." Als deze funeste theorién, meer in wetenschappelijke vorm gegoten door mannen als Kant, Fichte, Schelling, Herbart, Hegel, von Hartmann, Scho penhauer, enz. zijn helaas maar al te zeer doorgesijpeld in de moderne politiek en de diplomatie. Toch worden al deze mannen door anti-christelijke wetenschap geducht in de hoogte gestoken. Aan de vruchten kent men echter den boom! ADVERTENTIEN 25 cent per regel. Billijke tarieven voor handel en nijverheid bij geregeld adverteeren Advertentién moeten Dinsdag en Vrijdag vóór 8 uur in den morgen zfln bezorgd. Telefoon, 314 Zes en Veertigste Jaargang - No. 38 De bedrieger hoort het én verklaart: De moordenaar verneemt het en zegt: „alzoo bestaat er op slot van rekening geen recht op leven." De kapitalist leest het en denkt ,ergo zij het kapitaal mijn God." Den anarchist is het welkom, daar hij dan kan besluiten „Geen God, geen meester!" En vol vertwijfeling hooren het ook de „onterfden" en zeggen„dus blijft ons maar één recht het recht om te verhongeren." Bestaat er derhalve een verwoester van de menschelijke staten, een dood vijand van de menschelijke maatschappij dan is dat het atheïsme, de godloo chening de grootste vijand van 't men- schelijk geslacht! Uit „Der Kampf urn Gott" door Kurt Udeis. V rlidenkerlj. Vrij-denkerij is even verderflijk als vrij-eterij. Maar raak eten is verderf, maar raak denken is verderf. Een schipper die om vrijer te kun- :n stevenen, 't kompas over boord werpt, is een dwaas. Een christen die om vrijer te kunnen leven, er zijn ge loof aan geeft, nog dwazer. Vrij zijn van moraliteit is ook een vrijheid, maar eendierlijke. Vrijdenkerij en vrijdoenerij zijn ge- ooniijk vader en kind. Om Christelijk vrij te zijn moet het onchristelijke, en om onchristelijk vrij te zijn, hei christelijke in ketenen. T. G. 1 Het bestaan van God. „Er bestaat geen God" een kort woord maar van meer gewicht voor de menschelijke maatschappij dan welk woord ook. De tyran hoort het, en decreteert; „dus ik ben de opperheer, mijn luimen zijn hoogste wet!" De regeerders vernemen het, en ver klaren „dan geweld voor recht." De rechter hoort het en interpreteert „ergo zijn wet en rechi nuir wanbe grippen." De ondergeschikte leest het en be sluit: „gezag beslaat niet." Den dief klinkt het in de ooren en Het gevaar Hij wilde mijn blik niet ontmoeten, en wendde zich af om zijn aandoening te verbergen. Ik legde mijn hand op zijn arm. i „Wat is er gaande?" vroeg ik. „Wel, bij den hemel!" riep hij uit, „als Dollory de boot gemist heeft, heeft hij afgedaan dan ben ik 't eerst in Engeland." Zijn lippen trilden en hij sloeg zijn hand tegen zijn voorhoofd, want in zijn vreeselijke spanning parel den er dikke zweetdroppels op zijn voorhoofd. „Nu zal ik natuurlijk het eerst Engeland zijn," herhaalde hij. „Dat ben ik met u eens," hernam ik; „maar ga eens met mij mede naar mijn hut 't komt mij alles zoo vreemd voor." Ik nam hem met mij mede, omdat ik mevrouw Dollory liefst wilde ont wijken. In de hut gekomen, viel hij nu eens op een rustbank neer, en dan weer sprong hij op, als iemand, die zich niet meer weet in te houden. „Gij hebt er geen begrip van welk een gevoel het geeft," zeide hij. „als men opeens bevrijd is van zulk een overstelpenden angst. Als Dollory de boot gemist heeft, ben ik een man Teekenbenoodigdheden KANTOORBOEKHANDEL wm P. A.TULPi» Lingestr, 68 to. Krommub. TEL 326 Binnenland Worden de eieren in den komenden winter duur Eieren behooren tot Nederland's belangrijke export-artikelen. Zij, die niet anders met eieren in aanraking komen dan door er enkelen aan het ontbijt te nuttigen, terwijl de huis vrouwen ze in het eten doen of er ommelette en spiegeleieren van bakken, kunnen zich geen voorstelling maken van hetgeen het export-ei voor Neder land beteekent. Zelfs in deze crisis- tijdén worden er per jaar ongeveer een milliard driehonderd zeventig mil- lioen eieren meer uitgevoerd dan ge ïmporteerd, voorwaar cijfers, die men voor het kleine Nederland niet had vermoed. De Veluwe-streken zijn de voornaamste producenten met Barne- veld^als hoofdmarkt. De Veluwsche boer, religieus in hart en nieren, uiterst sober en wars van vermaak en uitspattingen, werkt met vrouw en kinderen, gewoonlijk zonder knechts, van den vroegen ochtend tot den laten geld." „Ik zou mijn verwachtingen nog niet te hoog stellen," hernam ik„uw neef is er allerminst de man naar om een domme streek te begaan; maar zoodra de hofmeester ons bericht brengt, zullen wij ten minste weten waaraan wij ons te houden hebben." Een half uur later ongeveer trad de hofmeester Mallinson de hut binnen. „Dr. Dollory is niet op de boot, mijnheer," zeide hij„*t geheele schip is doorzocht. Hij is stellig achterge bleven in Port-Saïd. Hij is in de stac. geweest, want Philbeach is met hem mede gegaan en heeft een glas bier met hem gedronken." „Dat moet ik mevrouw Dollory da delijk gaan vertellen," zeide ik. Ik verliet mijn hut zonder naar Wilmot om te zien, en ik ontmoette mevrouw Dollory onder aan de trap. Blijkbaar zocht zij mij „Ja, mijnheer Conway, ik heb het gehoord," zeide zij„mijn man is niet op de boot. 't Is juist wat ik vreesde; maar vraag mij niets, want ik wil niets zeggen." Zij sprak met gebroken stem en keek strak vóór zich. Voordat ik haar kon antwoorden, was zij mij ge passeerd op haar weg naar haar hut. J Hoogst verbaasd en met een vaag voor avond op zijn eigen erf en voorziet zooveel mogelijk in eigen behoefte. Een deel van zijn rogge vermaalt hij tot brood, het restant dient als vee voeder... hetzelfde geldt voor haver, die ten deele voor eigen consumptie en ten deele voor zijn vee wordt bruikt. Verder houdt hij varkens, paar koeien en kippen. Bovendien verbouwt hij aardappelenwat hij niet voor zichzelf verbruikt, verkoopt hij in de naaste stad, terwijl het provenu van hetgeen hij weet te slijten, ten deele dient om zijn geringe financieele verplichtingen na te komen (hypotheek rente, kleeren, den kruidenier etc.) terwijl de rest op de spaarbank wordt gebracht. Het spreekt dus vanzelf, dat bij zulk een sobere levenswijze de kostprijs, dus ook voor het ei buiten gewoon laag moet zijn en wij kunnen dan ook als heuglijk feit vermelden, dat het Nederlandsche ei niet alleen ten opzichte van deugdelijkheid, ook wat de prijs betreft met alle andere landen kan concurreeren. Er behoeft dan ook geen vrees te bestaan, dat het Nederlandsche ei het tegen het buiten- landsche zal moeten afleggen. De voornaamste afzetgebieden zijn Duitsch- land en Engeland en hoeveel moeite die landen ook moge doen om het eigen fabrikaat de voorkeur te geven, ten opzichte van eieren zal dit de eerste jaren wel niet lukken. Door de lage prijzen is nergens de pluim veeteelt bijzonder aangemoedigd, ter wijl de lage prijzen het eten van eieren in de hand werkt. Tal van wettelijke maatregelen zorgen, dat nauwlettend op de kwaliteit van het export-ei wordt toegezien, terwijl het Rijks pluimvee-instituut, de talrijke pluim vee-consulenten den boer van de noodige voorlichting voorzien. Kippen leggen in de maanden April Juni het best en het.meest; in die maanden komt gewoonlijk een eieren- ophooping, die niet in de consumptie kan worden opgenomen zonder de prijzen tot een zeer laag niveau terug te drukken. De eierhandel benut deze tijden om groote kwantiteiten op te koopen om in koelhuizen op te slaan, waar de eieren tot aan den winter bewaard worden onder een temperatuur van ongeveer het vriespunt. In den winter is de aanvoer van eieren het geringst en de prijzen stijgen alsdan gewoonlijk tot een niveau, waar de koelhuis-ex ploitant met winst zijn gekoelde eieren kan verkoopen. Elk jaar wordt circa een hoeveelheid van 125 150 millioen eieren gekoeld, zoodat ook elk jaar in den winter dit kwantum, bij de versche eieren, die schaars zijn, gevoegd; wordt. De jarenlange practijk heeft uitgewe zen, dal dit kwant; n voldoende is om in de normale behoeften te voorzien. Alhoewel het eene jaar meer winst ge maakt wordt dan het andere, is het risico aan het koelen niet groot. De Regeering verwachtte voor 1932 een geweldige inzinking van den eier- prijsom de boeren te steunen, wer den maatregelen beraamd om een even- tueele inzinking het hoofd te kunnen bieden. Trouwens de eierprijzen waren in April-Mei bijzonder laag, alhoewel de kosten voor kippenvoer eveneens belangrijk waren gedaald. Toch is de prijs nog medegevallen, niettegenstaan de de eierhandelaren, onbekend met hetgeen de Regeering van plan was, het risico niet durfden te nemen om de gewone kwanta eieren uit de markt gevoel van naderende ellende, ging ik Philbeach zoeken. Hij was aan het werk en keek op toen ik hem naderde. „Hoe komt het, Philbeach," zeide ik, „dat Dr. Dollory niet teruggekomen is op de boot?" „Dat weet ik niet, mijnheer," was Zijn antwoord. „Hij gaf mij in Port- Saïd een glas bier, en zeide dat hij bijtijds terug zou komen." „Ik geloof, dat gij iets voor mij ver bergt," zeide ik op strengen toon. „Is er iets gaande?" Philbeach ging rechtop staan en keek mij openhartig aan. „Zeker niet, mijnheer," hernam hij. „De dokter is een goed vriend van mij. Hij stelt belang in mijne familie; hij is een van de beste menschen, die ik ooit heb ontmoet." „Ja, dat denk je maar," dacht ik. Ik ging weer naar mijn eigen hut, waar ik Wilmot en Martin vond. Ik deelde Martin alles mede. „Dat is nu toch de zonderlingste zaak, waar ik nog ooit van gehoord heb," hernam hij. „Ik begrijp er niets van," zeide ik. Wilmot begon nu opeens luidruchtig zenuwachtig te lachen. „Wel, daar zie ik nu toch niets bui tengewoons in," zeide hij. „Zelfs de IBECHSTEIN PIANO'S! riet Ideaal van den muziekliefhebber I De vertegenwoordiger: Fil.VAII DïHIÜIC-iMEISFOORTl te nemen, teneinde in de koelhuizen te bewaren. Want de verschillende, van elkander afwijkende adviezen der ex perts maakten, dat de Regeering treu zelde en toen de goedkoope tijd (April- Juni) verstreken was, werd de crisis- eierwet aangenomen, waarbij de Re geering gemachtigd werd eventueel 100 millioen eieren uil de mark te nemen, wanneer de prijzen beneden een vastgesteld peil daalden. In stede van het gewone kwantum koeleieren der particuliere handelaren, getaxeerd op 125 a 150 millioen stuks, hadden deze slechts 30 millioen opzijde gezet. De Regeering kon niet meer reserveeren dan4 millioen, zoodat het winterseizoen zal worden ingegaan met een voorraad van maar 34 millioen stuks tegen een normaal kwantum van 125 ad 150 mil lioen eieren. Bovendien hebben de pluimveehouders minder kuikens uit gebroed en vele legkippen geslacht. Men verwacht dan ook in West-Europa lager aantal versche eieren in den komenden winter. Het geringere kwan tum versche eieren en het minder aan tal koeleieren zal maken, dat de winter vraag niet kan worden bevredigd, zoo dat algemeen hooge eierprijzen worden verwacht. Sommige handelaren ver- meenen zelfs, dat zij een grootere winst zullen behalen op hun 30 millioen koeleieren dan in normale jaren met hun 125 150 millioen eieren. Men zjj gewaarschuwd en mocht hetgeen wij beweren juist zijn, dan zal de voorzichtige huisvrouw niet beter kunnen doen dan haar behoefte aan eieren in den winter reeds nu op te koopen en de eieren te kalken. Op die wijze zal zij haar winter-budget vermoedelijk niet onbelangrijk kunnen verlichten. Reuzenletters in de lucht. Op een hoogte van circa 4000 Meter schreef in onze omgeving een vliege nier met zijn vliegmachine het woord .Persil" in de lucht. Deze grootsche reclame wekte de algemeene bewondering; velen volgden met belangstelling en span ning al de bewegingen van den schrij ver aan het firmament. De piloot, met zijn machine hoog in de lucht manoeu- vreerende, ontwikkelt per sr. .onde ongeveer 8000 kubieke Meter rook. Door dezen rook achter uit de machine te stooten, worden de letters door hem, al vliegende met een snelheid van 150—200 K.M. per uur in spiegel- t.s. Woensdag 12—4 uur wederom VOLKSVISCHDAG 4 en 5 mooie gebakken visschen voor 1 kwartje IJMUIDERVISCHHANDEL UTRECHTSCHESTRAAT 40 Het gesprek van den dag. schranderste menschen kunnen wel eens een fout begaan. Dollory heeft zich vergist in den tijd, of, misschien wie zal het zeggen? is hij in die gemeene stad in een dievenhol gekomen. Maar hoe dat ook zij, één ding is duidelijk; hij heeft den wed strijd verloren en ik heb hem gewonnen." „Dat moet de tijd leeren," hernam ik. „Maar dat is toch zoo duidelijk als maar kan", sprak hij gejaagd. „Ik begrijp niet, waarom gij en Martin zoo ongerust zijt. Dollory kan nu toch on mogelijk bijtijds in Engeland zijn." .Mevrouw Dollory's gezicht bevalt mij niet", antwoordde ik. „'k Heb nog nooit iemand zoo ontsteld gezien." „Daar hebt gij gelijk in", hernam de dokter; maar misschien speelde zij nu ook een rol. Gij zeidet, Wilmot, dat zij moeite had gedaan om u te bewe gen om in Port-Saïd aan wal te gaan, uiet waar?" „Dat is waar," hernam hij; „maar ik stel toch het volste vertrouwen in haar." „Gij kunt in een dergelijk geval nooit op den schijn afgaan," zeide de dok ter. „Naar alle waarschijnlijkheid was zij het werktuig van haar man en werd zij tegen haar zin gedwongen om u te misleiden. Als gij haar raad hadt op voor Amersfoort en Omstreken AMERSFOORT. Lange dracht no. 4 - Telefoon no. 304 en 697 Deskundige voorlichting bjj den aan- en verkoop van Verhuring van Lips Safe-loketten Verzilveren van coupons Handelscredieten Incasseeritogen Spaar-deposito's rente 3'/a pet. schrift geschreven, opdat men ze vanaf den beganen grond kan lezen. De letters P en I verkrijgen daarbij een hoogte van 1V» K.M., de overige letters e-r-s-i een hoogte van 1 K.M., terwijl het geheele woord 7000 M. lang is en bij helder weer in een om trek van meer dan 100 vierk. K.M. leesbaar wordt. Hypotheekbanken en boeren bedrijven. Korten tijd geleden heeft de verkoop plaats gehad van het landgoed Meer- sche Bosch te Well in Limburg. Dit perceel is 171 Hectaren groot en werd verkocht voor f 70.000.—. Eigenaarster werd de eerste hypotheekhoudster. De R. K. „Morgen" schreef hierover: „Dit is maar een voorbeeld van de vele. Kleinere bezittingen vallen nog veel eerder in handen der hypotheek houders of houdsters; want niet zel den zijn het hypotheekbanken, die op deze wijze bezitsters worden van boeren- of tuindersbedrijven. Soms weten de plaatselijke boeren te bewerken, dat er op de te veilen goederen niet wordt geboden; maar het is duidelijk, dat dit afweermiddel geen blijvende beteekenis zal hebben. Deze loop van zaken bevestigt wel zeer drastisch, wat dezerzijds, bij de behandeling van de Pachtwet in de Tweede Kamer is betoogd over de toenemende scheiding tusschen grond bewerker en grondbezit, als gevolg van het hypotheekwezen waardoor de be werker van den grond alléén nog in schijn de eigenaar daarvan is. Zoodra tijden als de huidige aanbreken, wordt de juridische schijn en camouflage af gerukt en toont zich de economische werkelijkheid. Dan blijkt hoezeer onze rechtsorde de geldverschaffing en de papieren titels bevoorrecht boven den arbeid; dan voltrekt zich de onteige ning der werkers, automatisch, door de werking van onze bestaande maat schappelijke en rechtsorde. Het is nu reeds zóóver gekomen, dat onze hypotheekbanken zich gaan omzetten in maatschappijen tot exploi tatie van onroerende goederen, wat be teekent toch concentratie op groote schaal ook van den juridischen grond eigendom in de handen van gelduit- leeners en het wegglijden van den eigendom uit de handen der werkers. Een toeneming dus van „economische dictatuur" van het geld en een sterke vermindering van het aantal eigenaren." Wij stemmen geheel met deze klacht i. Door verschillende omstandigheden, mede als gevolg van de doelbewuste politiek van het „geldbezittende" Frank- Langestraat 84 - Telef 528 gevolgd, zou het nu uit zijn met erfenis, en zij is ongetwijfeld zoo v hopig, omdat zij ziet, dat het gedaan is met het spel van haar echtgenoot." Wilmot wreef zich vergenoegd in de handen. „Ik wou, dat ik deze tijding even aan mijn vrouw kon mededeelen," zeide hij. „Ja, ja, ik heb het gewon nen, en nog wel op hetzelfde oogenblik datikdacht.dat alles verloren was. Ik voel mij zoo licht als een veer, dat verzeker ik u." Wilmot stond op en verwijderde zich, zoodat de dokter en ik alleen achter bleven. Wij keken elkander aan. „'tKomt mij ongeloofelijk voor, dat Dollory de boot met opzet zou gemist hebben", zeide ik nog eens. „Welke reden zou hem toch genoopt hebben in Port-Saïd achter te blijven, waar zulke belangrijke zaken op 't spel staan." „Dat is meer dan ik u kan zeggen", hernam Martin. „De geheele zaak is mij een raadseldoch ik moet erken nen dat het mij genoegen doet, dat Wilmot nu toch de winnende partij zal zijn. Maar misschien is het een streek van Dollory, waarvan wij thans het rechte nog niet inzien." Nadat wij de zaak nog eens van alle kanten bekeken hadden, stonden wij op om ieder zijns weegs te gaan. Hebt U een Taxi of auto noodig Amersfoort. rijk om de koopkracht van het geld te verhoogen en daardoor in macht te winnen, is de pluto cratie, voorzoover zij zich niet op andere wijze in de vingers geneden heeft, hechter op het kussen gekomen. Door de drastische waarde-daling van alle goederen en producten hebben de noeste werkers het voor hen ongunstige getij niet kunnen keeren; zij zien zich geleide lijk verdrongen en vooral de boeren, die gehecht aan hun grond, zich niet gemakkelijk kunnen verplaatsen en evenmin gemakkelijk een andere werk kring kunnen vinden, worden ervan de dupe. Het is nu de tijd, dat elke bedrijfstak zich zooveel mogelijk zélf gaat orga- niseeren, niet als middel om macht uit te oefenen teneinde in de verdee ling van het nationale inkomen zich een grooter aandeel toe te eigenen dan hem toekomt, maar om de toestanden in de eigen bedrijfstak te verbeterèn. De industrie vraagt om een industrie- bank, teneinde niet in de handen te vallen van de algemeene banken, die geestig bekend staan als uitleeners van parapluien tijdens zonnig weer en deze opeischen, wanneer het dreigt te gaan regenen. De boeren doen verkeerd om geld op te nemen bij particulieren of bij lichamen, die niet het voorop staande doel hebben het boerenbelang te dienen. Komt er misere, dan zullen de geldgevers zich zelf moeten dekken. Men kan dit verkeerd vinden, maar het individueele belang brengt zulks mede. De boeren moeten zelf hun eigen boerenleenbanken tot grooter bloei brengen door zich erom heen te scharen-... door hun geldbehoeften zoo veel mogelijk bij de boerenleenbanken De dagen gingen voorbij zonder dat er iets bijzonders voorviel, maar er was één omstandigheid, die alle pas sagiers opviel. Mevrouw Dollory wei gerde haar hut te verlaten of iemand te ontvangen. Haar maaltijden werden haar ddér gebracht, en men kon geen enkel woord uit haar krijgen.5 Martin informeerde een paar maal of zij onge steld was, maar hij ontving altijd tot antwoord, dat zij zeer wèl was. Van haar kon men dus geen verklaring ver wachten. Wij konden voorloopig niets anders doen dan de zaak te laten rus ten. Wilmot zeide, dat hij in Brindisi waar wij over twee dagen zouden ko men, van de boot af wilde gaan, om dan over land door te reizen naar Londen. „Ik ben recht in mijn nopjes", zeide hij. „Ik zal het geld ontvangen, en dan ga ik met de eerste boot, die ik krij gen kan, onmiddellijk terug naar mijn vrouw." Hij zag er zoo stralend uit, dat ik onwillekeurig dacht aan het óude spreekwoord van den beker en de lip pen. Ik voelde mij buitengewoon ge drukt, zonder dat ik er een reden voor wist te vinden, maar ik zeide niets aan Wilmot uit vrees van ook hem terneer te slaan. (Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1932 | | pagina 1