De Gruyter's
€ta£a9£ji(lC£cune.
IQ jyioc&n*
'aMwniüfywyte*
Melkprijsverhooging
Wijnhandel „De Moor"
Uitkijken en Overleggen
C. J. v. cl. Heuvel Zonen
LSCHUIL
J.BUNNIK& ZONEN
HOUTHANDEL
IJscofabriek „De Usbeeri
B. C. O VER MARS?
UITBREIDING SHOWROOMS
Q. TH. VAN BEKKUM
Groote opruiming gM
Kinderwagens
Bij P. NIEROP
Electr. Bakkerij „De Kamp"
Voor de SchoolJ
Firma Hoogenbosch
Eerste Amersf. 8, K. Begrafenis-Verecniging
ALLE BOEKEN EN
TIJDSCHRIFTEN
DE EEMBODE
BOEKHANDEL
Koopt in
Amersfoort
MODELSLAGERUEN
G. B. VAN 'T NET
SIGARENMAGAZIJN
5 G. J. A. VERWEIJ
Stoomververij - ühera. Wasscherij
Roeloffsen - Tilburg
Beknopte Prijscourant
Chcm. reinigen Verven
Blouses. fl.00-l,90;f 1,25-2,25
Rokken .1.50-2.00 .2,25-3,00
Japonnen .2,00-3,00..3.CO-4,CO
Mantels koil ,2,00-2,50 .2,25-3,25
Mantels lang .2,75-3,25!,3,25-4,50
Colb. costuuni .3,50 .5,50-6,00
Overjas of wlnterjas.3,00-3,501.4,25-5,50
Demi3,25 .4.00 5,00
Colbert2,00 .2,25-3,00
Pantalon .1,25 .2,00-2,75
Vest0,75 .1,25
Regenjascn .3,50 .4,00-5,00
Enkel waterprooi maken van Reger.-
Regenjas
Wegens verhooging der nielkprjjzen door de Crisis-Zuivel-
Centrale, wordt aanstaande -Maandag 4 September de melk
prijs verhoogd op 11 cent per Liter.
DE AMERSFOORTSUHE
MELKHANDELAREN
Langstraat 8 - Telefoon 129
Voorburg i
Fladerak .2J0p.ll.
Schillen op Brandewijn
Advocaat vanaf 1.40 p. flesch
moet thans ledereen in dezen zorgclljken tijd. In het bijzonder geldt dit bij
den aankoop van een voornaam ding als kachel of haard. Wanneer l' zich
voor den a.s. winter een kachel of haard moei aanschaffen kunt I" r.kt beter
doen dan eens bij ons te komen praten. Wij stellen onze veeljarige ervaring
op dit gebied geheel ten L'wen dienste en zullen L' gaarne zonder eetugc
verplichting uwerzijds, onze uitgebreide collectie toor.en. De prijzen van de
meeste modellen zijn wederom belangrijk verlaagd en kunt l' voor weinig
geld een degelijke en fraaie haard ol kachel koopen. Gebruikte haarden tn
kachels ruilen wij desgewenscht in. Aanbevelend,
Valkestraat 29 Telef. 352 flmersfeort1
ELECTRISCHE SMEDERIJ i
den naar bewerkelijkheid
rekend.
Affelaat-zijde j.
ons NIET aang,
DEPOTJ. ,M. Schwitzner
ooger be
den door
Heilgenbergerweg 39
WICULTURA
HOF 7 TEL 510
Kippenvoer, Duiven-
voer, Hondenbrood en
Vogelzaden
Het aller
goedkoopst
Fdres voor
Brillen, PinoeNez is
N. H. BERGER
Zuidsingel 66
Groote keuze MONTUREN
PRIMA uitvoering van Uw
recepten GEGARANDEERD
Levering van Fondsbrillen
SoESTERWEG 1 t o HET OUDE STATION AMERSFOOR
ZAGERIJ, SCHAVKRIJod TIMMERFABRIEK
Groote voorraad hou- ook in triplex, scherp cr.r.curreerend
FABRIEK LANGE BEEKSTRAAT 2 - TELFF. 648
i Hebt U al eens proef genomen met onze heerlijke frissche jj
Ijslolly's a 5 cent
De kinderen vooral zijn er dol op s
De cenlgste fabriek hier te Amersfoort
IJsco's 5 en 10 ct. - Banketbakkersijs - Bekers uitsluitend Roomijs 10 ct
DER ELECTRISCHE SMEDERIJ
1IEVE VROUWENSTRAtT 12-14
TELEFOON 806
(vlak bij de Langestraat)
Onze nieuwe collectie der
beroemde
E. M Jaarsma-
T Haarden
ie aangekomen
Wij étaleeren thans de modellen 1933,
waaronder de nieuwste modellen
De afdeeling Fornuizen Haardkachels
is in een afzonderlijke monsterkamer
U beleefd tot een bezoek uitnoodigend,
Aanbevelend, G. TH. VAN BEKKUM
Ji PRACHT MODELLEN
De laagste prijzen Uitsluitend Contant
LANQESTRfiflT 90-92 - Tel. 288
Slijp- en Reparatie-Inrichting v. Grasmachines, Grasscharen
De lamp wordt vroeger aangestoken,
Neemt eens proef met de fijne Koekjes en Gebakjes van de
Luxe Koekjes 45 cent per half pond Alle andere soorlcn 35 cl. p. hall pond
Allerhande en Sprits 25ct.perlialf pond GEBAKJES 0 cent per stuk
Vanaf heden weer dagelijks vcrsch verkrijgbaar de bekende kwaliteit
SPECULAAS 20 cent per half pond
GOEDKOOP en GOED bij GOEDKNEGT I
Kamp 59 - Telefoon 266
TIM-TUR
Bruin 1 band en Mollières met crêpe-zolen
Lak I band en Mollières Bruin 1 band en Mollières
Alleenverkoop Salamander,
Archshoe's, Welfschoen, Tim-Tur
v.h. J. Kroes Telefoon 351
Langestraat 78
STEUNZOLEN, volgens geheel nieuw procédé, naar maat
vanaf genomen gipsmodel
KantoorKrommestraat 58a
Telefoon 370
Begrafenissen in alle klassen legen vastge
stelde tarieven
A. C. BEIJER, Directeur.
Massa's Schilletje.
LEVEREN WIJ U SPOEDIG TEGEN
UITGEVE RSPR I| S
LANGEGRACHT
AMERSFOORT
Vlot en accuraat
Typen en Stenografeeren
leeren wij U in korten tijd
Erkende Pontschool
(Direclr.A. M. STEKELENBURG)
Hend-ik v. Viandenstr. 8
t o. Fred, v Blankenh str
Aanmelding van 6—10 uur
Stadgenootenl
RECLAME doet een heele boel
KWALITEIT alleen bereikt zijn doel
Langestraat 119 - Tel. 1058 - Leusderw.
FIJNE VLbESCHWAREN
HOLLANDSCII RUNDVLEF.SCII
per pond
Doorrcggen lappen 30 cent
Mooie lappen 35 cent
Lappen (extra .i.agcr)
Rollade
Braadslukjes
Ribsluk
Boterhamworst
35 cent Ontbijtspek
40 cent Tongenworst
45 cent Gekookte Worst
45 ccnl Leverworst
50 cent Bloedworst 6 een
55 cent I'lockworst
Dikke lende 55 ccnl Ham
Poulel 35 cenl Rookvlecsch
Gehakt 35 cent l'rocureurspek
Vet blank Kalfsvleesch vanaf 55 ct. p. pond
NEEMT PROEF met onze heerlijke LEVERWORST 25
cent per pond. BI.OF.DWORST 25 cent per pond. GE
KOOKTE WORST 35 cent per pond. GEKOOKTE LEVER
50 cent per pond.
G. B. VAN 'T NET
EENS OEKOCHT. ALTIJD KLANT
Neemt U eens
een kijkje in het
KflMPERBinTJEN POORT 3
Daar windt U een uitgebreide
soiteering Ie kwaliteit
Sigaren, Tabak en Sigaretten,
Amersfoort'»
door A.
ontYvikkelingsgftnjg
F. Van Beurden.
Van klein tot groot.
De geschiedenis, het verleden van Amersfoort is uil verschillende
oogpunten bezien, zeer belangwekkend. Amersfoort is acht eeuwen
oud, zeven eeuwen stad mei eene zeer bijzondere indeeling en vorm.
De ontwikkeling van dien stadsvorm, van 'I stralennel, van de
ligging der grachten, den cirkelvorm van den wal, wat alles regel
matig rondom een middelpunt ontstond, is door de opvolgende
tijdsomstandigheden heen voltooid. Amersfoort komt in zijn ovaal
runden vorm mei verschillende andere Hollandschc en Gcldersche
sleden overeen. De huizen staan aaneen tusschcn hoofdstraat en
zijstraten in vakken en dicht opeen.
Toen van het dorp een stad gemaakt was, nam het aantal
woningen toe, maar ontsluiting met dubbele gracht, met muren,
wallen, torens en poorten hield verdere uitbreiding naar builen
tegen. Amersfoort ging toen fot h«-t bouwen der eigenaardige Mtiur-
huizen over, die groot, zwaar en hoog moesten worden, om ruimte
in de lucht te krijgen, die tegen den wallencirkel te weinig aan
wezig was. Want onder de omstandigheden, die mede werkten tot
den aangroei van Amersfoort, was er eene die ook welvaart bracht,
liet lag n.l. aan de groote heerwegen of aan de trekkersbanen van
Utrecht en van Amsterdam naar de Vcluwc en de Ueldcrschc
steden en de plaatsen langs de Zuiderzee. De Utrcchtschc weerbare
bisschoppen hadden wel ingezien, dat de groeiende vaste punten
als Amersfoort. Wijk, Rltencn, Harderwijk versterkt moesten worden,
om deze op den duur te kunnen behouden.
Ook de Gelderschc graven deden dit met Barncveld, Nijkerk,
Elburg. Dit geschiedde overal om denzelfden tijd of iets later,
waarom men nu nog die 700-jarige herdenkingsfeesten ziet vieren.
Amersfoort heeft daarop eene uitzondering gemaakt, omdat dc nood
der tijden dergelijke uitgaven niet toeliet.
Een verdere omstandigheid was liet bezit der rivier de Eent,
die bij de stad uit vier Veluwebeken handig tot één grooter
riviertje vereenigd, en verder naar Zee bevaarbaar gemaakt was,
zoodat er ook handels- on vrachtschipperij ontstond. Als Korte-
en Langegracht had men het watertje recht door de stad gegraven,
terwijl het de grachten regelmatig van water verzorgde, wat in de
XlVe eeuw al een heel stuk verdediging tegen den viand" leverde,
althans toen men het „donrekruit" nog niet kende en men niet
hand- en kruisboog, met blijden, sleenwcrpcrs en slingerwippen
dc vreemde aanranders bestreed, en hen buiten poort en wal hield.
Aldus is Amersfoort door goede en
kwade tijden heen de tweede Stad van
hel Sticht geworden. De poirters der
slad hebben hunne verkregen rechten
steeds ernstig verdedigd. En wel tegen
Itoogc Itcerentegen dc Landhongcrigc
Gcldersche graven, tegen de Statcn-
Generaal, die ongewilden afval van
Spanje beoogden en jan van Nassau
als dictator naar Amersfoort afzonden;
ook al tegen de usurpatien der Alge-
meene en der Utrechtsche Stalen, die
de zclfregecring of autonomie van het
Amcrsfoorter stadsbestuur zoo mogelijk
wilden inkorten en besnoeien.DcAmers-
foorters hebben daardoor nooit den naam
gehad gemakkelijk te regeeren geweest
te zijn; we herinneren hieraan liet be
kende versje van Maarten van Rossum.
liet stadszegel doet nadrukkelijk zien,
dat sinds de eerste tijden der slad de
Itceren poirters met ridderlijke gevoelens
waren bezield, want zij namen als sladspatroon St. üeorgius, den
ridder strijder voor recht, aan, den draak bestrijdende en Item de
gevangen maagd ontweldigend. Ook de tegenwoordige bestuurders
stellen ridderlijkheid op prijs en dc tegenwoordige Raad der stad
geelt wel een beeld van gezamenlijk overleg en gewilligheid, maar
men ziet toch niet gaarne, indien 's Raads rechten vermeend of in
werkelijkheid in de verdrukking zouden kunnen geraken.
Amersfoort heeft zich in de middeleeuwen ten dccle opgewerkt
door textielindustrie, vooral door liet maken van bombazijn, die
hier zoowel als elders verdween door de Vlaamsche en Achter-
hoeksche mededinging; dan door den tabaksbouw, die fortuinen
maakle, maar ook al door Virginia-labaksinvocr doodgedrongen
werddoor de bierbrouwerij, die hier bloeide, toen het bier nog
volksdrank was en koffie en Ihce genotmiddelen waren; vooral
in dc laatste eeuw heeft het geprofiteerd van zijne mooie ligging
"den Berg; het is zijne merkwaardigheden gaan verzorgen
gaan bewaren, bezit een goed museum en monumenten. Er
zijn honderde villa's op mooie punten geplaalst, er wordt reclame
voor vestiging gemaakt, de V. V. V. doet haar best. Men werkt
volgens een grootsch opgezet uitbreidingsplan, dus volgens vaste
lijnen. En liet middeleeuwsche Amersfurliuni met zijn 4000inwoners,
isccncstad geworden, de tweede stad van hel Slicht met -12000
inwoners, (Wordt vervolgd.)
