F. fl. TULP R. K. Spaarbank - Amersfoort Reparatie an Onderhoud Bel dan op No. 42 Kantoor en Drukkerij Langegracht 28, Amersfoort DE EEMBODE verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdag middag. De abonnementsprijs bedraagt één gulden per drie maanden; buiten Amersfoort f 1.10, franco per post. Abonnementen kunnen eiken dag Ingaan. Uitgave van de Katholieke Stichting De Eembodc, gevestigd te Amersfoort Dc €embode Katholiek Orgaan «oor Amersfoort en Omstreken Dinsdag 19 Sept. 1933 ADVERTENTIÊN 25 cent per regel. Billijke tarieven voor handel cn nijverheid bij geregeld adverteeren Advertentlën moeten Dinsdag en Vrijdag vóór 8 uur In den morgen zQn bezorgd. Telefoon au Zeven en Veertigste Jaargang - No. 49 De zwakste is die nooit een geheim kan bewaren De sterkste die over zijn hartstocht gebiedt De beste die ootmoed aan deugd weet te paren De rijkste die dankbaar 'I geringste geniet. Het Asylrecht. In zijn rede ter verdediging vai wetsontwerp, waardoor wordt voorzien in de mogelijkheid van wering van buitenlandsclie studenten, heeft minis ter Marchanl een merkwaardig woord gesproken. Een paar sprekers hadden het asylrecht ter sprake gebracht, dat door dit ontwerp zou zijn geschonden. De Minister meende, dat het asylrecht hier geheel buiten stond. Doch een enkel woord heeft hij er toch aan ge wijd „Och, mijnheer de voorzitter, dat asylrecht, ik hoor met vreugde, dat het zoo warm wordt verdedigd, liet is niet onder alle omstandigheden altijd even warm verdedigd en niet altijd even algemeen, In Nederland. In November 1918 hebben wij asylrecht verleend aan den gewezen Duitschcn keizer en dat is in Nederland niet van alle kan ten even enthousiast toegejuicht. Wij hebben den tijd gekend dat Contbes en Viviani, die de hemellichten wilden dooven, een maatregel namen, die tot gevolg had, dat kloosterorden naar Nederland overkwamen. Ik herinner mij ook niet, dat toen algemeen een en thousiast gejuich is opgegaan leve het asylrecht, hoe meer er komen hoe liever. De heer Vliegen„Maar er is hun toch niets in den weg gelegd De heer Marchanl: „Neen. hier wordt hun ook niets in den weg gelegd, maar het gejuich en het gejubel over handhaving van het asylrecht heb ik destijds niet vernomen, Ik wil daarmee zeggen, dat het ook wel eens afhan kelijk is van de omstandigheden van het oogenblik, op welke waarde hel asylrecht door verschillende menschcn wordt gelaxeerd op een zeker moment". Dal was raak gezegd door dezen vrljzinnig-dcmocratisclien minister. Binnenland Kamer van Koophandel en Fabrie ken voor dc Gcldcrsche Vallei. Op den Districtsdag. gehouden te Vccnendaal sprak de heer Van Lonk- huyzen een rede, waaraan het volgende is ontleend Mijn plan is, om U een korte, zake lijke beschouwing te geven over ons Kamerdistrict en de crisismaatregelen, voor onzen Kanterkring van belang. Tot ons Kamerdistrict behooren de gemeenten Anterongen, Amersfoort, Barneveld, Doorn, Driebergen-Kijscn- burg, Ede, Ermclo, Harderwijk, Hoeve laken, Hoogland, Langbroek, Lcersum, Leusden, Maarn, Ntjkerk, Putten, Rcns- woude, Rhenen, Scherpcnzcel, Soest, Sloutenburg, Vienendaal cn Wouden berg, 23 gemeenten totaal. Wat industrie betreft zijn Amersfoort cn Vccnendaal de voornaamste. De totaal oppervlakte van dit district bedraagt ruim 130.000 I LA. Daarvan beslaan de gemeenten Ede 32.000, Er in lo 20.000 en Barneveld 17.000 H.A., dus meer dan dc helft van heel het gewest. Schoolboeken «oor alle inrichtingen «an onderwijs Teeken- en Schrijfbenoodlgdheden KANTOORBOEKHANDEL Lingaatr, 68 to. Krommaatr. TEL SM De belangrijkste takken van handel en industrie zijn hier: textiel, tabak en sigaren, chemische producten, metaal waren, zuivelproducten, kippen en een- den, alsmede de eieren van kippen en eenden, vleeschconserven, bier, rijwie len en motoren, steenfabrlcage, centrale verwarming, biscuit cn graan. Daar naast worden nog verschillende andere producten gefabriceerd in kleinere en grootere ondernemingen, die aan ons district een veelzijdig karakter geven en de veelvuldige economische moge lijkheden ervan openbaren. Op hel gebied van de zuivel zijn van regeeringswege verschillende crisis maatregelen getroffen, die deels gunstig, deels ongunstig werken. Over het algemeen is den boeren daardoor wel ecu betere inkomsten verstrekt. Maar aan den anderen kant ontkomen wij niet aan den indruk, dal de uitvoering duur werkt cn duur maakt, isschicn ook niet consequent is. Als wij nagaan, hoeveel er besteed irdt, om een schijn van boterexport ar Engeland vol ie houden, en te gelijk, hoede boterprijzen in ons land elf hoog zijn geworden, dan vraagt nen zich onwillekeurig wel eens af, if het aan het buitenland bestede geld niet beter ware aangewend tot verla ging van den boterprijs cn vermeer dering van den botemmzel hier te lande. Op het gebied van textiel zijn van de regecringsmaatregelen in verband met de crisis voornamelijk te noemen de contingentecringsbepalingen. lor de texliclimporteurs in ons ge- hebben die bepalingen natuurlijk dezelldc beknottende werking gehad als elders. Doordat de Kamers van Koophandel bij de uitvoering van die maatregelen ngeschakcld werden, kon men wel lugger de consenten krijgen, maar nen kon niet méér consenten bekomen, wijl de toewijzingen der geconlingen- teerde hoeveelheden in Den Haag ge schiedde. Ül onze gewestelijke textielfabrieken er veel van geproiiteerd hebben is nog de vraag. Wel heeft de wolindustrie een groote nrderdrukte in dezen winter gehad, maar waarschijnlijk was dat toch meer een normale seizocndrukti De katoenindustrie heelt ogelijkeen poosje geprofiteerd van de staking in Lancashire (Engeland), maar over het algemeen was het dezen winter met de katoen niet zoo florisant. De crisismaatregelen op het gebied m dc eieren mogen misschien voor andere streken van ons land, waar men veilingen en coöperaties heeft en waar veelal kleine witte eieren worden ver handeld, van nul zijn geweest, voor ons gewest waren ze van weinig be- teekenis of zelfs soms tot schade. Juist toch, doordat de kleine witte eieren den steun trokken, kregen deze een geforceerde concurrentiekans te genover onze groote bruine Barnevel ders. De afzet naar het buitenland kreeg een enormen knoei, waartegen de bin nenlandsche consumptie niet opwoog. De nu onlangs vastgestelde graan rechten mogen voor andere streken van ons land nuttig zijn, voor ons met onzen pluimveestapel kunnen zij evenwel een gevaar opleveren. Noodzakelijke voederartikelen immers zullen aanmerkelijk duurder worden, daar zij tot dusverre voor ons pluim vee voornamelijk door Invoer moesten worden verkregen, Dat voer, met name maïs, kan voors hands niet in voldoende mate in onr. eigen land verbouwd worden, om de pluimveeconsumptie te voldoen, moet dus voorlooplg geïmporteerd blijven. Nu men deze buitenlandsclie voeder- producten duurder maakt, terwijl ook de tarwe als grondstof voor pluimvee teelt duurder is dan andere, wordt ern stig één der laatste boerderijmogelijk heden in deze streken, dc eenden- en kippenhouderij, bedreigd. Voor wat de uilvocrcicrcn betreft heelt de Regeering een compensatie gegeven tegenover deze schadelijke crisismaatregelen. Zij deed dat in den vorm van een uitvoerpremie. Maar de binnenlandsche handel heeft daar geen prolijt van. Integendeel, hij ondervindt de gevolgen in een prijs stijging en daardoor verminderden om zet met dc terugslag daarvan ook voor den boer. De cendenhouderij, die in ons district nogal belangrijk is, viel tot dusver practisch vrijwel buiten de crisissteun. Uit deze korte opmerkingen over de crisismaatregelen blijkt wel, dat handel en industrie groote voorzichtigheid hebben iri acht te nemen. De crisis toch, die wij nu doormaken, is van een zeer bijzondere aard. Was de toestand zóó, dat door tijdelijke factoren handel en industrie waren ont wricht cn daarom gesteund moesten worden, doch zoodra deze nadccligc tijdelijke factoren overwonnen waren, we weer tot de vroegere toestanden konden tcrugkceren, dan zouden wij de Regecring niet anders dan volkomen dankbaar zijn voor haar maatregelen. Maar nu is m.i. de toestand geheel anders. De lijden, die we vóór dein-' trié dezer crisis hadden, komen voor- loopig niet terug. Handel cn industrie zullen zich moeten instellen op een andere structuur. Daarbij dient bijzonder in het oog gehouden te worden, dat zaken doen i eenmaal niet altruïstisch is. Ik wil daarmee niet zeggen, dal al leen egoïstische motieven ons, zaken- menschen, moeten drijven. Integendeel, een zakenman, die ego ïsme als maatstaf voor zijn handelen heeft, zal niet bouwen aan den wel stand der wereld, maar daaraan en aan zijn eigen zaak schade berokkenen. Wel moeten wij als zakenlieden ego centrisch werken. Iedere tak van handel of bedrijf heeft zijn eigen belangen en daarom zijn eigen leidmotieven. Uit dat oogpunt alleen kan het belang van de gemeen schap gediend worden. Gelukkig wordt dit ook in regeerings- kringen al meer ingezien. Tal van commissies uit handel en indust'ie- kringen geven haar adviezen aan dc Regeering bij het bepalen van wette lijke voorschriften. Daarvoor zijn dc Regecring dankbaar. Maar laten wij dan ook door overleg en samenspreking niet alleen de moei- Als de winter komtl dan komen ook weer de vergaderingen en feestjes en daarvoor zijn agenda's, program ma'» ol circulaires noodig. VITESSE vervaardigt ze vlug en billijkt Vraagt speciale condities voor Uw regelmatige vergaderingen I KON. WILHHLMINASTR. 10 Tfflchedcn onder de oogen zien, waarin wc thans verkecren, maar ook onzen blik verder richten. Als wc dan straks andere tijden krijgen, zullen we op die manier klaar zl|n. Dan zal onze Nederlandsche handel cn industrie, ook die in deze üelder- sche Vallei, op de wereldmarkt niet achterstaan bij die van andere landen. Cijfer-taal. In het pas verschenen eerste deel der publicatie van het Statistisch Bureau der gemecnltfj&nsterdam over de bevolking van de hoofdstad, vinden wij de vol- huwenden. Het aantal huwelijken van katho lieken onderling bedroeg in de periode 1926-1930: 4.718. Daarnaast huwden van onze geloolsgenooten met een protestant 6.857 met een Israëliet 186 met iemand van onbekenden godsdienst 1.549 dus totaal gemengd 6 592 Men kan dus aannemen, dat onge veer 40 pet. der trouwende katholieken n gemengd huwelijk sluit. Van deze 6.592 gemengde huwelijken werden er slechts 548 kerkelijk inge- onder controle Centrale ecconntantedleu ,t Ned. Boerenbond Ooedgekeurd bij Koninklijk Besluit dal. 14 Maart I9t3, no. flB De zittingen voor het inleggen en terugbetalen var. gelden worden gehouden in het R. K. Spaarbankgebouw BREEDESTRAAT bij de LANüEORACHT des ZONDAGS van 12 tot 1 uurWOENSDAGAVONDS van 7 tot 8 uur en VRIJDAGS van 10 tot 11 uur. Dadelijk ingaande rente 3*/io pCt. Spaarbusjes gratis verkrijgbaar. Kassier: Amsterdamsche Bank. Barneveld De controleuts der Crlslsvarkcnswel hebben bij den landbouwer G. onder Kallenbroek, 30 varkens aangetroffen, die nog van geen oormerk waren voor zien, slechts enkele dieren, bevonden zich echter op de boerderij zelf, terwijl de overgroote menigte, |n een, op gc- ruimen afstand der boerderij gelegen weide, waar zij moeilijk konden wor den opgemerkt, waren gejaagd. Nadat de amotenaren, wat lijdelijk verzet van den landbouwer hadden ondervonden, verklaarde deze zich eindelijk bereid lid der Varkens-centrale te worden. Kostte dit lidmaatschap echter slechts heel weinig, thans kwam hem dit op f 10.— per varken te staan, en toen hij dat begreep, moest hij van het lid maatschap niets meer hebben. Dadelijk daarop, werd tot inbeslag neming der dieren overgegaan, waar tegen de landbouwer dreigde zich te zullen verzetten. Toen hij begreep dat hij slechts te kiezen had tusschen het verlies zijner varkens, of het belalen van f 10.— per stuk, koos hij het laatste. Tot onderwijzeres aan de R.K. school alhier is benoemd Mej. R. de Jong uit Winterswijk. katholiek aangingen, huwden niet alle in dc kerk. De statistiek meldt slechts 3.601 kerkelijk ingezegende huwelijken ip de 4.718 d i. iets meer dan drie kwart n.l. 76.3 pet. Ook onder de 60 pet. katholieken, e niet gemengd trouwen, is dus nog n kwart, dat zich eenvoudig tot het burgerlijk huwelijk bepaalt. Deze cijfers zijn werkelijk ontstel lend. Weren van vreemde werkkrachten. Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp tot regeling van het verrichten van arbeid in loondienst r vreemdelingen. Het ontwerp gaat uit van den ge- dachtcngang, dat door de Kroon kan worden bepaald, dat werkgevers geen arbeid door vreemdelingen in loon dienst mogen verrichten zonder ver gunning van of vanwege den Minister, met de uitvoering van de wet belast. Uit den Omtrek Banrn Op grootsche wijze heeft Pastoor J. Th. van Oppenraay Zondag 17 Sep tember zijn feest gevierd als 2'/a-jarige parochie-herder vatt Baarn. In eendrachtige samenwerking hebben de Baarnsche parochianen een feestdag georganiseerd waarin zij het Priester schap en den Drager daarvan op een waardige wijze hebben gecerd. van alle soorten Schrijfmachines KANTOORBOEKHANDEL Fa. H. ELZE17AAR LAM6ESTRAAT 84 TEL. 628 Eemnes Burgerlijke Stand. Geboren: Jacoba Johanna, d. v. J. FeckenenA. M. Raven. Ondertrouwd: G- R. A. van 't Klooster en A. L. van Klooster. Hootfland In den nacht hebben dieven weder om een bezoek gebracht aan de Pa storie op den Langenoord. Ook bij een drietal bewoners in de omgeving zijn ze geweest en hebben voorwerpen van weinig waarde meegenomen. Het po- litie-onderzoek had weinig resutlaat. Onze dorpsgenoot, de heer G. W. Kok slaagde voor het te Utrecht ge houden examen horlogemakersbediende Burgerlijke Stand. GeborenHermanus Willem, z. v. C. van Loen en M. M. Rcnkers Steven, z. v. G. H. Hartogsveld en D. G. Veldhuizen Hendrika, d. v. H. Eybergen en M, Kok. Ondertrouwd B. van Twillert en M. Vedder L. 'W. Smink ett W. Epskamp. Gehuwd: J. G. van Eljden en W. J. Penterman. BERICHTEN UIT AMERSFOORT Grenswijziging. Voor een gemeente als Utrecht, aldus Gcd. Staten, naar aanleiding van dc Hebt U een Taxi of auto noodig Amersfoort. voorgenomen annexatie van gebied der Eemeentc Dc Bilt, door de gemeente trecht, Is het dringend noodig te voor komen, dat aan haar rand inrichtingen van vermaak, als circussen en luna parken worden opgesteld, welke zij meent binnen hare grenzci niet te mogen toelaten, doelt die dan niette min even over haar grens verschijnen en door Utrechlsche ingezetenen wor den bezocht. Deze ongewenschtc toe- stai d is alleen le vermijden door der gelijke onmiddellijk aangrenzende ge- biedsdeelen van andere gemeenten bij Utrecht te voegen. Daarom meenen wij. dat'genoemd deel bij Utrecht dient te komen. Is hetzelfde niet van toepassing op de gemeenten Amersfoort en Hoogland? Burgerlijke stand: 15 Sept. Geboren Cornelia Sophia, d. v. H. W. Ramselaar en A, B. Schuc- ler Geertruida, d. v. N. Pot cn O. M. Blom. 16 Sept. GehuwdH. K. Schuitc- makcr en F. Chr. Oostergo. J. W. Aldenkamp cn N. Wilgenburg. Over leden: Dorothea Clara Kraanen, 43 j., ongh. Catharina Elisabeth Pauline Giesen, 62 j., echtg. van H. S. Val kenburg. 18 Sept. Geboren Aart, z. van M. Berendse en M. Rouwendaal. Cor nells Hendrikus, z. van H. P. v. Wegen en A. H. Boersen. OverledenHendrik Corba. 48 j., echtg. van J. Klundcr. - Antonie Epskamp, 69 j„ cchtg. van S. Berg, Jacobus Maria Al, 26 J., ongch. Gerrit Jan van der Sluljs, 56 J„ echtg. van K. de Graaf. 15 MOURIS DE SNIJER Een tafereel uit 't Noord-Brabantsche dorpsleven, uit „de tachtiger jaren." En was hij niet wethouder cn kou hij niet nog burgemeester worden hij had er immers verstand genoeg voor! En zijne zaken zouden vanzell wel te recht komen Waarom zouden ze niet? Ondervinding, oordeel, ver sland had hij immers meer dan ge noegen heette hij nic Mouris Verdook, de wethouder Met zijn naam en zijne bekwaamheden behoefde hij gewis niet te wanhopen, zelfs niet daaraan, om van zijne dochter een stadschc juffer te maken. Kom, weer naar mijnheer |ac- ques toe, over dat ellendige geld be hoefde niet meer gesproken te worden, alles zou immers tocli wel terecht komen. Mijnheer Jacques moest weer op Groothoven komen eiken Zondag, zooals vroeger, al was het dan ook maar om dien brutalcn oude de oogen uit te steken en van spijl en ergernis te doen barsten. Zoo denkende en ziclt allerlei lucht kastelen vormende, reed Mouris de Snijcr de slad binnenweldra was hij zijne gewone uitspanning genaderd, waar hij afstapte en den bediende hel paard overgaf. De knecht spande uit en bracht het paard op stal; Mouris volgde Item, om te zien of het beest goed verzorgd werd en knoopte een gesprek met Item aan. „Is er niks bezuttders in de stad, Jan? Ik ben er in gin lien doagen kunnen kommen, zo druk he'k 'et mit men affaires: 'k had hier en doar 'n heéle zooi kocibeesten te leveren. Is hier alles nog op 'et ouwe?" Jan, die den boer scheen te kennen, glimlachte even bij die grootspraak; hij trok echter dadelijk weer een strak gezicht en antwoordde met liet onver schilligste gelaat vat: de wereld „Alles op hel oude? Ja en neen; 't is waar ook, we zullen binnenkort een bruiloft in de buurt hebben maar daar gij mijnheer Jacques van Vliet goed kent, zult gij het gewis al wel welen, dal hij gaat trouwen met Marie Manders?" „Wé zeg de doar, Jacques Jac ques van Vliet?" „Jawel, dat hij gaat trouwen," her haalde de bediende met liet onnoozel- stc gezicht van dc wereld. „Kerel, ge gekt je bent stoapel, hour!" De bediende antwoordde niet op die beschuldiging; zonder een woord te spreken, verwijderde hij zich cn kwam weldra terug, den boer een gesatineerd kaartje aanbiedende, waarop in sier lijke letters gedrukt stond: Ondertrouwd: JACQUES VAN VLIET en MARIE MANDERS. „Ze zijn eergisteren aangetcckend," voegde de bediende er ter verduide lijking bij. „Die greutsige, lompe ezel, die rak kert!" riep de boer woedend uit, maar zich herstellende hernam Itij schijnbaa bedaard, ofschoon toch kortweg: „Span den vos weer in sebiet!' „Inspannen pruttelde de bediende „en het beest heeft nog nie op stal gestaan, dat meent gij niet. Verdonk." „ik zeg oe, dé ge inspant cn gauw ok, heur!" hernam de boer van woede stampvoetende. De knecht haalde dc schouders op, maar gehoorzaamde. Zonder zelfs iets te willen gebruiken, reed de boer onmiddellijk weer de stad uit cn den gladden kiezelweg op. In welke stemming hij verkeerde behoeft niet gezegd te worden. Jacques, „men heer" Jacques ging trouwen met een ander l het was om dol te worden. Dat Mouris de Snijer vreesclijk op gewonden cn in zeer booze stemming was, mocht daaruit blijken, dat hij zijn paard doelloos aanjoeg en het duchtig de zweep over den rug legde, zoodat liet zweet liet arme dier op de huid stond. Eensklaps ziet hij een ander paard hem voorbijschieten. Ha, 't was dat van burgemeesters Toon van Elfhuizen: hij wilde hem gewis een loef afsleken, want als een pijl uit den boog vloog hij voort over den grindweg. Hoe ver drietig eu boos Mouris de Snijer ook was, dat kon hij niet dulden, of liever juist omdat hij boos was, kon hij thans niets verdragen: hij had behoede aan afleiding; een wedloop met burge meesters Toon van Ellhuizen zou hen die bezorgen. Fluks zijn paard met toom en zweep cn woord aanmoedi gend, en vooruit ging het in vliegende vaart, in dollen ren, zoodat hij zijn voorman reeds spoedig een goed eind weegs ingehaald had. Maar deze, die het opzet van den boer scheen be merkt te hebben, joeg nu op zijne beurt zijn paard aan en zoo nam dc wedloop voorgoed een aanvang. Het was als vlogen beide dieren langs den weg, als raakten hunne pooten nauwe lijks den grond aan. Verbaasd sloegen de voelgangers dat vreemde schouw spel gade. Onze boer raasde als een bezetene, de zweep klapte meedoogen- loos over den rug, langs de zijden, zelfs om den hals van het moedige dier, en het ging altijd sneller, altijd doller vooruit; boomen en huizen schenen voorbij te vliegen. Hoe zeer zijn tegenstander ook zijn paard aan joeg, Mouris won al meer er. meer veldhij zou hem voorbij zijn, Nog ccne laatste krachtsinspanning, hij is zijn vijand genaderd, ter zijde, maar, helaas daar stort zijn paard neder, van overspanning uitgeput: het staat niet meer op. Mouris de Snijcr is uit het rijtuig gevallen, hij heeft zich bezeerd, maar acht het niet; zijn paard, zijn vreugde, zijn trols, ligt daar stuip trekkend op den grond; zijn makker, zijn vriend de cenige dien hij op de gehecle wereld bezat worstelt met den dood. Hij veegt hem het dam pende zwe van borst cn zijde, hij omklemt het dier met zijne armen, hij spreekt het teedcrc woorden toe, tever geefs te laat! Spoedig bezweek het en de trotschaard werd aldus gestraft in liet eenige, waarop hij nog met recht trotsch kon zijn. ZEVENDE HOOFDSTUK. Besluit. Ongeveer drie maanden na dc ge beurtenissen in ons vorig hoofdstuk verhaald, ging het er 's avonds luslig toe op Groothoven. Alle jonge boeren van het gehucht waren rondom een der huizen vergaderd cn in liet bezit van een geweer of pistool. En flink werd cr geschoten, geschoten dal het klapte. Er werd geen kruit gespaard en dat mocht ook niet: cr was een poar de bruid" op den uithoek, en dat moest toch ouder gewoonte ge vierd worden mrt vreugdeschoten. „Kom, Qeurt, cr nog is op losgc- palt; toe, Arloan en Kobus, gij ok, Peer, houd oe geweer kloar, 't kan lijen vandoag, heur! Een, twee, drie!" Poem! poem! en twaalf schoten klapten door de lucht dat het daverde. „Nou, ik gun het er, zc Is het weërd, heur, dé ze zo'n fermen vent krijgt, want ze is altijd deurgoed gewist veur atlemoal, en zc zal 'cn flink wijf zijn, doar kun de op oanl'J „Dé zal |ze, en hoe mooi dét alles nog zoo krek is terecht «kommen. Allee, jongens, nog is gcloaicn Ik woag er een half pond krult oanl" Plotseling werd het huis waarvoor

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1933 | | pagina 1