Tentoonstelling
F. A. TULP
Taxidienst
Voor PARKER
Pennen en Potloden
Fa. H. Elzenaar
Handel- en Visch-
Bel dan op No. 42
Kantoor en Drukkerij Langtgracht 28, Amersfoort
Sfd(faeM?2DaEhnVerSCh,in.t elken Di,,sda8- en Vrijdag
per dr?p m» abonnem.entsprljs bedraagt één gulden
oost Ah aanden: bui,en Amersfoort 11.10, franco per
Post. Abonnementen kunnen eiken dag ingaan.
Uitgave van de Ka'holleke Stichting De Eembode,
gevestigd te Amersfoort
De Eembode
Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken
Dinsdag 9 Oct. 1934
ADVERTENT1ÊN 25 cent per regel. Billijke tarieven
voor handel en nijverheid bij geregeld adv.rleeren
AdvertentlEn moeten Dinsdag en Vrijdag vódr 8 uur
In den morgen zQn bezorgd. Telefoon 314
Acht en Veertigste Jaargang - No. 55
Wie hel welzijn stelt vóór den plicht
"iel lot onafhankelijkheid in slaat.
Natuur, arbeid,
kapitaal.
Natuur, arbeid en kapitaal zijn de
Pr?duc!ie-factoren.
^ij zijn als zoodanig evenwel niet
van dezclide orde.
De Natuur een vrije gave Gods
is een werkelijke productie-factor. God
gaf aan den mcnsch de opdracht de
aarde en al wat zij bevat te beheerschen.
Daardoor kreeg de menscli den plicht
opgelegd door zijn arbeid de krachten,
door God ter zijner beschikking gesteld,
dienstbaar te maken aan zijn levens
onderhoud.
Sommige gaven der natuur worden
na en in verhouding tot haar verbruik
door de natuur elve hernieuwd; an
dere daarentegen gaan onherroepelijk
teloor. De menseh heeft ze daaromjmet
wijze gematigdheid te gebruiken.
De arbeid geestes- en handen
arbeid vormt het aandeel van den
menseh in het productie-proces. Beide
zijn er op gericht de beschikbare hulp
bronnen doelmatig te beheeren niet
hel oog op 'smenschen natuurlijke
behoeften en op de ontplooiing van
zijn meiischeiijk bestaan.
Uit den plicht om Ie aibeiden, door
God vanaf het begin der Schepping
den m tnoch opgelegd, volgt vanzelf
het recht ?m te arbeiden.
Men moet dat recht 0111 te arbeiden
echter niet verwarren met de vrijheid
van den arbeid en ook niet met het
recht op arbeid.
Vrijheid van den arbeid duidt in his-
lorischen zin op een staat van zaken,
waarbij, onder voorwendsel de persoon
lijke vri heid van den arbeider te waar
borgen, elke regeling van de:, arbeid
vanwege de vakorganisatie of v unvege
den Staat is uitgesloten.
Een zoodanige staat van zaken is in
tegenspraak met de katholieke leer,
zooals die door Paus Leo XIII in zijn
Encycliek Rerum Novarum is uiteen
gezet.
Het rcclit op arbeid duidt op een
vermeend recht van den werklooze,
hierin bestaande, dat hij van den Staat
kan eischen, dat deze hem werk en
daardoor loon verschaffen.
Het is heel zeker plicht der Over
heid om met al de haar ten dienste
slaande middelen de werkeloosheid en
haar gevolgen te bestrijden. Maar uit
dien plicht der Overheid kan geens
zins worden afgeleid, dat iedere werk
looze van den Staat verlangen kan,
dat deze hem werk verschafte.
De arbeid is niet louter een kracht
machine, hij is geen koopwaar, die
men koopt en verkoopt en waarover
men naar willekeur kan beschikken.
„Arbeid", zegt Leo XIII in Rerum No
varum, „is iets persoonlijks, want de
werkkracht is onafscheidelijk van den
persoon van den werkman."
Daarom behoort de arbeid behandeld
te worden als iets menschelijks, als
iels wat noodzakelijk is voor 'smen
schen levensonderhoud en dus niet
enkel als koopwaar.
Het Taytor-systeem tracht langs ver
schillende wegen voornamelijk door
hel aanbrengen in het werk van een
zeker methodisch rythme de arbeids-
productie te verhoogen. Hoe aanbeve
lingswaardig dat onder menig opzicht
nok zijn moge, toch dient daarbij ge
waakt tegen elke verkeerde toepassing,
waardoor de arbeider tot automaat
verlaagd en praktisch beroofd
den van het gebruik zijner specifiek
mcnschelijke vermogens.
Kapitaal is het zakelijk hulpmiddel
bij de productie. Naar zijn aard is het
kapitaal het product van arbeid in het
verleden, dat dienstig jwordt gemankt
tot arbeid in de toekomst.
Niemand betwist aan het kapitaal
zijn reden van bestaan, noch zijn nood
wendigheid. liet verschil van meening,
dat lusschci) de verschillende Scholen
bestaat, betreft de vraag naar den bes
ten rechtsvorm privaat-bezit of ge-
meenschapsbezit der productie-mid
delen. En is het pleit ten gunste var
het privaat-bezit beslecht, dan gaat
liet er nog om, vast te stellen, welk
aandeel bij de winst-verdeeling aan
het kapitaal moet worden toegekend.
GROOTE SORTEERING
Blokken Postpapier
Enveloppen
Doozen Tariefpost
(100 VEL PAPIER EN 100 ENVELOPPEN)
f 0.70
I KANTOORBOEK HAMDEL
I Lingestr, 65 t.o. Krommestr. TEL 526
Wij trachten dit te bereiken door:
1. het opwekken van ridderlijkheid,
naastenliefde en hulpvaardigheid.
2o. het ontwikkelen van plichts- en
verantwoordelijkheidsgevoel, gehoor
zaamheid en zelfvertrouwen.
3o. het oefenen van de zintuigen,
het verhoogen van lichaamlijke vaar
digheid en hygiëne.
Wij doen dan ook een beroep op
den geheclen jongen, zoowel lichaam
als ziel en verschaffen hem principe's,
die altijd gelden (geen Zondagmorgen
aangelegenheid), en leeren hem ge
woonten, die hem voor z'n geheele
leven zullen helpen.
Een j .:gen (11 17 jaar) die Ver
kenner wil worden, inoet de volgende
belofte afleggen:
Ik beloof, met Gods hulp, op m'n
eerewoord, eerlijk te zullen streven.
M'n plicht te doen tegenover God,
Kerk en Land.
ledereen te helpen waar ik kan en
de Verkennerswet te gehoorzamen.
De Verkennerswet luidt
1. Op de eer van een verkenner
:n men vertrouwen.
2. Een verkenner is trouw.
3. Een verkenner heeft tot plicht
nuttig te zijn en anderen te helpen.
4. Een verkenner is een vriend voor
allen en een broeder voor alle andere
verkenners.
5. Een verkenner is ridderlijk.
6. Een verkenner is een dierenvriend.
7. Een verkenner weet opdrachten te
gehoorzamen zonder tegenspreken.
8. Een verkenner glimlacht en fluit
onder alle moeilijkheden.
9. Een vetkenner is spaarzaam.
10. Een verkenner is rein in gedach
ten, woord en daad.
Bovendien moet de jongen, die ver
kenner wil worden, de volgende dingen
kennen (z.g. derde klas eischcn).
De Verkennerswet.
Spoorleekens, om een spoor te kun
nen volgen (training opmerkings ver
mogen).
't Saluut (beleefdheid, orde).
Onderscheidingstcekens van de ver
schillende rangen.
Vlag, hijschen en breken (eerbied
aor gezag).
Gebruik verkennersstok (handigheid,
indingrijkheid).
Een zestal knoopen (handigheid),
Weten hoe zich te gedragen in de
kerk en de tl. Mis kunnen volgen.
Voldoet de jongen aan deze eischen,
dan wordt hij geïnstalleerd als derde
klas verkenner.
Zijn ze eenmaal verkenner, dan kun-
:n ze verder oefenen voor tweede
klas, en daarna voor eerste klas ver
kenner, en worden de verschillende
eischen steeds uitgebreid en verzwaard.
Een voltallige troep bestaat gewoon
lijk uit 24 jongens, verdeeld in vier
patrouilles va.' 6.
Met z.g. patrouille-systeem is voor
ons van groot gewicht, en juist door
dit systeem wiirden zulke goede resul
taten bereikt.
De patrouilles hebben liun eigen
leider (een van de jongens), een eigen
naam (dierennaam), eigen roep, hun
eigen hoek in het clubgebouw (hoofd
kwartier geheeten) enz.
De patrouilles werken zooveel moge
lijk zelfstandig en bekampen elkander
in onderlinge wedstrijden.
Het patrouille-systeem kweektvriend-
schap, zelfvertrouwen, en hulpvaardig
heid.
tiet zou ons te ver voeren om
verder hierover uit te weiden, doch
willen wij voor de belangstellende
lezer verwijzen naar een zeer goed
boekje n.l. „Het verkennen in de R. K.
parochie" door Vera Ballay.
Wij zullen later nog iets zeggen over
onze z.g. eerste en tweede klas eischen.
G. L.
Hel Spel
van Verkennen.
liet doel van het spel van verkennen De Abdij van Esmond,
is onze jongens mede te helpen op
voeden tot karaktervolle, flinke staats
burgers, '.'n voor ons Katholieken, tevens
tot goede Katholieke mannen.
Daarnaast streven wij nog naar een
goede lichaamlijke ontwikkeling.
Door Dom. A. Beekman, Benedictijner
Monnik van de St. Paulus Abdij te
7) Oosterhout.
Volgens deze Eginonder jaarboeken
nu was l'etronella omstreeks 1113 ge-
NIC. BOVEE
Telef. 1093 Tel. 1830
Buitenritten 6 ct. per K.M.
Vraagt prijs voor onze
LUXE 6-PtRS. AUTO'S
Hoofdkantoor Kamp 49
huwd met Graaf Floris II, maar
1122 weduwe geworden. Haar drie
zonen en enkele dochter werden door
haar met kloeke hand opgevoed. Een
dier zonen is de latere Dirk VI, die
waarschijnlijk in 1131 als Graaf is op
getreden. De steen, waarop onder de
beeltenis is gebeiteld „Dirk bidt, Pc-
tronella versiert," zou dus, zoo hij bij
het leven der Gravin-moeder zou zijn
vervaardigd, dateeren van tusschen de
jaren 1122 en 1131 In alle geval kan
de steen niet jonger zijn dan 1139.
De steensoort wijst verder! uil, dal
Wcstfalen de plaats han herkomst i
wat waarschijnlijk is, omdat de gemali
van Ditk VI een Bentheimsche prinses
was. Omdat daar in de 12de eeuw
geen belangrijke beeldhouwwerken zijn
vervaardigd, wint de veronderstelling
veld, dat het tympanon door de mon
niken zelf te Egmond is vervaardigd.
Het Byzantijnsche karakter van de
Petrusfiguur kan voldoende worden
verklaard uit de betrekkingen, die
Egbert, de Aartsbisschop van Trier,
heeft onderhouden met het keizerlijke
hof, zoodat het niet onmogelijk is, dat
in de abdij kleinkunst in Byzantijnsche
stijl aanwezig is geweest, waarop de
beeldhouwer zich zal hebben geïnspi
reerd. De foutieve schrijfwijze van het
Grieksche opschrift kan echter niet als
bewijs worden aangevoerd, dat het
stuk niet uit Byzantië zelf afkomstig
is, omdat een gemengde spelling zelfs
tot op het einde van de 11de eeuw
nog op munten wordt aangetroffen.
In het begin der 19de eeuw bezat
men nog een der twee steenen leeuw
tjes, die vroeger nevens den hoofd
ingang lagen neergevleid en tusschen
welke inter Icones recht werd
gesproken en belangrijke oorkonden
zijn afgekondigd. Dit merkwaardige
stuk is met zooveel andere eveneens
spoorloos verdwenen.
Van de kunstschatten, die zich binnen
de abdij door de jaren hebben opge
stapeld en die ons een kijk geven op
den kunstzin der monniken van latere
eeuwen, is een onvolledige lijst opge
maakt in het jaar v<5ór de laatste ver
woesting. Een andei., wat oudere lijst,
bezitten we van den buit, door geuze-
knechten van Van Brederode alreeds
in 1567 wederrechtelijk toegeëigend
en die in handen is gekomen van den
drost van Harlingen. We vinden daarin
opgesomd zilveren vaatwerken voor
de heilige diensten, kruisen, wand
tapijten met voo'Stellingen, enkele
schilderijen, zilveren vaatwerk vooi
tafelgebruik, beelden, gedreven schil
den, kostbaar ingebonden handschrif
ten evenwel zonder ook maar eenige
nadere beschrijving van al die kost
baarheden.
Binnenland
Nieuwe opruiming.
Het schijnt vastgesteld, dat binnen
kort zal worden overgegaan lol her
vatting van het afslachten van rund:
teneinde den veestapel te verkleinen
eu daardoor de vleesch- en zuivclpo-
silie voor de boeren te verbeteren.
Of door die afslachting in combi
natie met de huidige fokregeling vol
doende inperking van de productie
zal worden verkregen, staat nog lang
niet vast. Vermoedelijk zal men nog
verder willen gaan en bepalen, hoeveel
melkvee er op iedere boerderij mag
worden gehouden, 't Kan ook zijn, dat
bepaald zal worden hoeveel liteis of
kilo-grammen melk iedere inelk-pro-
duccnt mag leveren. Doch als de melk-
un niet meer zoo rijkelijk vloeit,
dan wel zeker, dat 't den vee
houder beter zal gaan? Alles hangt
toch af van de prijzen die gemaakt
zullen kunnen worden, en die heeft
noch de regeering, noch de veehoudei
z'n macht.
Een andere vraag is 't verder of 't
wel toelaatbaar is, dal de voedselpro
ductie wordt verminderd nu zoovele,
moeilijkheden zich in dc huishoudens
voordoen.
Geen bederf.
Aan de commissie van onderzoek,
onder leiding van Dr. Beunier, is
n*ar Kantoorboek- en
Schrijfmachlnehandel
Langestraat 84 Telef. 528
zake de Varkenscenlrale gebleken
dat van fraude of corruptie b, de
leiding der Nederlandsche Varkens
centrale, met name ook bij den heer
van Zwanenberg als Directeur, geen
sprake is geweest en dat noch den
toenmaligen Minister van Economische
Zaken, aan wiens adres in enkele open
bare vergaderingen beschuldigingen
waren geuit, noch den Regeeringscom-
missaris voor de uitvoering van de
Crisis- Varkenswet 1932, in dit opzicht
iets ter. laste kan worden gelegd.
Wat daarentegen de economische en
organisatorische werkzaamheden der
Varkens-centrale aangaat, meent de
Commissie uit haar onderzoek te moc-
:n vaststellen, dat ongetwijfeld in dit
opzicht door de Centrale fouten zijn
begaan. Zoo meent zij te moeten be
twijfelen, of de Nederlandsche Var
kenscentrale met hare bemoeiing inzake
de steun aan de varkenshouderij niet
te ver gegaan is, waardoor particuliere
belangen wellicht sterker zijn aange
tast, dan de behartiging van de aan de
Centrale opgedragen belangen strikt
genomen had vereischt.
Nieuwe Libellen op komst.
Er zijn weer nieuwe Libellen in aan
tocht, deeltjes in de Libellen-serie
(uitgave Bosch en Keuning te Baarn).
Het zijn
Zending in een veranderde wereld,
door Dr. Ir. H. G. van Beusekom.
Windstilte, Verzen van W. Hessels.
Van Nederlandsche Luilakken, door
D. J. van der Ven.
Indeeling en meubileering van het
woonhuis, door V. Hartog-Snoek.
Transparanten. Verzen van jo Kal
mijn-Spierenburg.
Herkennen en keuren van eenige
waren.
Jacobus Revius. Een bloemlezing uit
zijn gedichten samengesteld en inge
leid door L. M. Hagen.
Haakpatronen door Riek Heusinkveld.
Boerenbont jes als handwerkmateriaal,
door J. F. Meijer en S. A. Nauta.
Aolwieke. Laand en lu van vrouger,
mit magels, deur G. Teis Psn.
Flakkeesche schetsen door |.KIeeu-
wens.
Hulp in huis. Practische wenken voor
allen, die hulp in de huishouding m
dig hebben, door M. Ridderhof.
Indisch dierenleven door T.
Benthem Jutting.
Wenken voor keukeninrichting, door
Hermien Manger.
Waschbehandeling, door C. M. E.
Looijen.
jan Luljkeu. Een bloemlezing uit zijn
gedichten samengesteld en ingeleid
door M. Kamphuis.
Dank voor stank bij dominee, door
D. J. van der Ven. Enz. enz.
BERICHTE1V
I UIT
AMERSFOORT
Handel- en Vischtentoonstelling
15—20 October.
Nog slechts een 10-tal dagen en dt
opening van bovengenoemde tentoon
stelling zal dan plaats hebben.
Deze onderneming geeft blijk van
moed en vertrouwen in de toekomst.
Zij getuigt van (linke durf in dezen
tijd van malaise een tentoonstelling te
organiseeten, waarvan wij straks ge
tuigen zullen zijn.
Moed, durf en vertrouwen in di
toekomst zijn de eigenschappen, welke
voor het herstel van Handel en Indu
strie van zulk een groot belang zijn.
En deze Handel en Vischtentoon-
sielling zal ons toonen, dat er nog
heel wat zakenlui zijn, die deze eigen
schappen bezitten.
De Exposanten zullen zich inspannen
den bezoekers een zoo goed mogelijk
overzicht te geven van de artikelc
welke zij verkoopen of fabriceeren.
Alle mogelijke demonstraties zal men
dagelijks kunnen volgen.
Voor de kinderen is een specialen
dag gereserveerd, n.l. op Woensdag
17 October zal een groote ballon-wed-
strijd worden georganiseerd, waaraan
15.20 OCTOBER
in de EIERHAL te Amersfoort
met medewerking van de Federatie van de Amersloortsche
Middenstandsvereenigingen.
Maandag 15 OCTOBER 2 uur OFF1CIEELE OPENING
mmm ALLE BEDRIJVEN IN WERKING
GRATIS Koffie- en Theeuurtje
bij de Firma TH. NIEME1JER
WOENSDAG 17 OCTOBER 2.30 uur
Groote Dureya-Ballonwedstrijd
zeer fraaie prijzen verbonden zijn.
voor kinderen,
DOORLOOPEND MUZIEK
Alle bezoekers ontvangen gratis een portie gebakken visch.
GRATIS ZEEBANKET
Heerlijke HARING, geserveerd op VERKADF.'S TOAST.
BV 9 LET OP DE NEGEN's 9 "VB
9 Alle genummerde enlrëe-bewijzen, die eindigen op 9, geven recht op
een doos bonbons.
19 geeft recht op een blik sardines, aangeboden door de Vischhandel
v.h. OLASTKA Co., Amersfoort.
69 geeft rechl op een blik zalm, aangeboden door dezelfde firma.
Voorts ontvangt elke 25ste bezoeker(ster) een schitterend
pakket DURYEA Pudding.
Dagelijks geopend van 1.30—5.30 uur en van 7.30-10.30 uur, behalve
Vrijdag 19 October, geopend om 9 uur des morgens.
Enlrée-prljs 25 et. - Entrée-prljs 25 ct.
Waar krijgt U zooveel voor zuo weioig geld
eer fraaie prijzen zijn verbonden.
Drie orkest-vereenigingen, n.l. de
K. Muziekvereeniging „Wilskracht",
e Arbeiders Muziekvereeniging „H.J.
Hegeraat" en de „Amersfoortsche Mu
ziekvereeniging" zullen op 15, 16 en
17 October een groote muzikale rond
gang door de stad maken om de opening
der tentoonstelling aan te kondigen.
Men lette speciaal op de groote an-
mces van 12 en 16 October, die het
programma der geheele tenloonstelling
zullen bevatten.
Zwemmen en baden.
De bepalingen vastgesteld voor het
baden en zwemmen in deze gemeente,
door den gemeenteraad reeds in juni j.l.
vastgesteld, werden eerst dezer dagen
door goedkeuring van kracht.
Winkelsluiting.
Verruiming van Zondagsverkoop is
alleen aannemelijk, als daardoor zeer
ernstig nadeel in zaken kan worden
voorkomen. Dat blijkt nu slechts voor
enkele categorieën van winkels en daar
voor nog lang niet in alle plaatsen het
geval te zijn. De volksgewoonten
blijken zich al goed aan te passen aan
't gesloten blijven der winkels op Zon
dag. En dat is verheugend voor het
groote goed der Zondagsrust, waarvan
ook dc middenstanders zooveel moge
lijk moeien kunnen piofiteeren.
)e voorgestelde nieuwe bouw
ordening zal Maandagavond in de af-
deelingen van den gemeenteraad worden
behandeld.
In den kring van Katholiek Amersfoort
is een cultureele groep gevormd onder
leiding van Dr.F.C. Iluvgen. G. Krijnen.'
J. Sciioeumakcr en de dames Noord-
man-Gommers en Cecilia Loots.
Hebt U een
Taxi of auto noodig
Amersfoort,
De Inspecteur van Politie A. Lose-
koot, heelt om gezondheidsredenen eer
vol ontslag gevraagd en verkregen.
De Zaterdag gehouden Roode Kruis-
collecte heeft een bedrag van f544.09
opgebracht.
Door wciwil'endheid der Firma's
Houbaers Sigarenfabriek en Meursings
Koekfabriek werd de commissie in
staat gesteld de collectanten eenige
versnaperingen aan te bieden voor hun
dc artikelen belangloos werk. De uil. alsmede een
I smaakvolle versiering door de bloemis-
terij Hendriksen, werden eveneens de
Afdeeling gratis aangeboden.
De Zondag gehouden bloempjes
verkoop aan de vier parochiekerken
ten bate van het Mgr. Mutsaers-Oord
bracht een totaalbedrag op van f 186.84s
In de St. Joriskerk zal Vrijdag 19
October een openbare orgelbespeling
worden gegeven door Gerrit van den
Burg. Daarbij wordt medewerking ver
leend door het Amersfoort's Mannen
koor en den fluitist Piet van den Hurk
uit Utrecht.
De opbrengst komt ten bate van
.Kinderzorg".
- Aanbesteed werd het aanieggen van
het laatste gedeelte Tulpstraat. Laagste
inschrijving was: Gebr. Vos f2700.
Uitloting.
Burgemeester en Wethouders deelden
mede, dat de jaarlijksche uitloting van
Obligatiën van geldleeningen door deze
gemeente aangegaan, zal plaats heb
ben op 6 November om 2 uur ten
Gemeentehuize.
Piano-recital H. Kander—Velden.
Vrijdagavond gaf de blinde pianist
Hugo Kander—Velden in de kleine zaal
van Amicitia een concert, dat goed ge
slaagd mag genoemd worden. Het is
alleen te betreuren, dat zoo weinigen
ie hun belangstelling blijk gaven.
Het spel van dezen pianist is inder
daad uitstekend. Men staat verbaasd
over het techniscli raffinement van dezen
kunstenaar, wanneer men daarbij re
kening houdt met het feit. dat hij reeds
op vijfjarige leeftijd volslagen blind
was: en men kan niet anders dan be
wondering hebben voor de volharding,
waarmede hij z'n muzikale studies hci.it
doorgezet en een dergelijke hougte
heeft weten te bereiken. Van dit al -- -
meen menschclijk oogpunt bezien,
weegt men dan een zekere gelijkma
tigheid in het spel niet zoo zwaar.
Want ondanks de technische vaardig
heid is het spei tamelijk vlak door c :i
tekort aan crescendo's en decrescendo's,
waardoor het Af zacht Af hard wordt,
mede hierdoor ontstaateengebreka.nl
poëtiseerend element, wat natuurlijk
bij Schubert en Chopin het meest ge
mist werd.
De pianist had een zeer dankbaar
gehoor, en vooral na de klankvol"
Carnaval-suite van Schumann was het
applaus zeer nadrukkelijk. Met dc
Rigoletto-parafrase van Liszt en een
toegiftje besloot Kander—Velden deze
mooie avond. G. J.