F. A. TULP Taxidienst Nic. Bovee N.V. Middenstands-Bank SCHRIlFMJICHiNELINTEN Fa. li. Elzenaar Bel dan op No. 42 Rutoor en Drukkerij Langegrackt 28, Amersfoort DE EEMBODE verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdag middag. De abonnementsprijs bedraagt één gulden per drie maanden; bulten Amersfoort f 1.10, franco per post. Abonnementen kunnen eiken dag Ingaan. Uitgave vu de Katholieke Stichting De Bembode, gevestigd te Amersfoort De €embode Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken Dinsdag 13 Aug. 1935 ADVERTENTIËN 25 cent pes regel. BMV» tarteren voor bande! en n|verheld b< AdvertenliEn moeten Dinsdag en Vrfdaa ?Mr 8 uur in den morgen z|n bezorgd. Telefoon jis Negen en Veertigste Jaargang - No. 39 Will gij in de oogen van velen echt vaderlandlievend zijn Wees dan blind voor alles waarin hel bultenlend uit blinkt, en, evenzoo blind voor de ge breken van uw eigen land. Het klokje tik* Het klokje tikt, de slinger gaat, De wijzer wijkt, de stonde slaat, Stil wordt het leven afgeteld In eeuwigheids gemunte geld Het telt en tiktDoe, mensch, Oods wil, Het klokje tikt, de menschheid wikt, ■Maar Ood beschikt, beschikt. Het tikt nabij en toch zoo wijd, In stilte waakt en webt de tijd, En langs de spoel van vreugd en leed Weeft hij het eeuwig, eeuwig kleed De mensch wordt in den lijd bereid En uit den tijd zijn eeuwigheid; Het klokje tikt, de menscheid wikt, En Ood beschikt, beschikt. Maar eenmaal staat op Zijn gebod Het uurwerk stil in 't uur van God, Wiens Vinger rond- en rondgegaan Op 't volgewezen uur blijft staan. Een klokketlk, een hartetik Het leven aemt zijn laatsten snik, Zijn wil valt stil.... Ood wikt, Ood wikt, En Hij beschikt, beschikt Dr. Arlëns. Vorige week Woensdag was het zeven jaar geleden, dat dr. Ariëns in het St. jozefkloosler aan de Barchman Wuy- tlerslaan te Amersfoort overleed. Aan menige groeve wordt de ge meenplaats ten beste gegeven, dat de nagedachtenis van den overledene In zegening zal blijven en bij menige overledene is dit woord erger dan een gemeenplaats, is het een phrase. Hoe- velen van onze dierbare dooden wor den maar al te gauw vergetenMaar bij Ariëns is dat woord noch gemeen plaats noch phrase gebleken. De groote Doctor leeft nog in de dankbare harten van zeer velen, Kalholieken en niet- Kathoiieken, Nederlanders en niet-Ne- derlanders. De nagedachlenis van dezen genialen voortrekker op sociaal, chati- tatiel, godsdienstig en cultureel gebied is aan het uitgroeien tot een ware ver eering in den katholieken zin van het woord Ariëns begint onder ons weer te leven, maar op een wijze, die Ka tholieken eigenlijk alleen goed begrij pen kunnen, daar zij weten, wat dat heerlijk dogma van de Gemeenschap der Heiligen beteekent. ledereen had hem ergens voor te bedanken, de een voor een wijzen priesterlijken raad, de ander voor stof- felijken steun, de derde voor een aan moediging, de vierde voor een aan sporing, eigenlijk heel Katholiek Ne derland bedankte hem voor de gees telijke en stoffelijke aalmoezen zonder tal, die hij zijn leven lang kwistig had rondgestrooid, voor de heerlijke en onbetaalbare gave vooral van zijn eminente persoonlijkheid. Ariëns had indertijd onbewust zijn eigen geestelijk poitret op den wand van zijn kamer laten schilderen. Daar stond op de eerste plaats„Mijn vriend is, die mij durft verbeteren." Daar zijn er maar weinig die dat zeggen durven en dat ook inderdaad toepassen. Hij wist, dat hij een menschenkind met gebreken was en met een beperkt ge zichtsveld. Daarom vroeg hij graag aan anderen raad. Niet alleen aan priesters en wijze mannen maar ook aan een gewonen ai beider, een handelsreiziger in den trein, ook aan de veelgesmade jongeren. Niel dat hij al dien goeden raad ook aannam zonder meer. Dan zou hij een weerhaan en een slappeling zijn ge weest. Maar in ieders goeden raad ontdekte hij met zijn uiterst scherp en vlug verstand een element, dat hij ge bruiken kon, een brokje levenswijsheid, dat hij assimileerde aan zijn eigen breede gedachtenwereld. De hoogmoed voert tot geborneerdheid en bekrom penheid, de nederigheid maakt ruim en wereldwijs. Het is dus niets vernederends van hem gezegd, dat hij de kritiek op zijn werk dankbaar aanvaardde. Trouwens, de lieden, die zich geroepen achtten, hem te willen verbeteren, stonden tot hun eigen verwondering na hel onder houd zelf nog meer verbeterd op den sloep van zijn pastorie. Op de tweede plaats stond daarop zijn kamermuur„Centralisatie is de dood". Chesterton heeft ditzelfde idee meermalen uitgewerkt in de vergelij king van den bol en het kruis Het symbool voor'de vernietigende en ver- derlelijke kracht van het beperkte rnen- schenverstand, dat alles zelf meent te kunnen doen, is de bol. Hij is beperkt Wij garandeeren de goede werking van eiken bH oi kochten VULPENHOUDER. VULPENHOUDER te k KANTOORBOEKHANDEL Langntr. SS to. Krootmub.TEL, MS Standplaats naast Hotel Monopole. KantoorKamp 41 Telef. 1093 Tol. 1830 en gesloten in zich, als ge er Ie veel in stopt, barst hij. Het symbool voor de expansieve en levenbrengende kracht van het Christendom is het Kruis; verleng de armen zoolang ge wilt het blijft een kruis en zal ten slotte heel de wereld omhelzen. Ook het groote priesterhart van Ariëns was steeds er op uil, zooveel mogelijk mooie en goede dingen te omvamen, te koesteren, uit te broeien en te bezielen met nieuw leven. Ieder die hem tegen kwam, werd door hem aangezet tot minstens één waarlijk onbaatzuchtig-goede daad. Iedere goede christelijke daad, van ie ze ook uitging, werd door hem aangemoedigd, gesteund met al zijn geestkracht. Hij begroef zijn eigen talenten niet, aar groef ze ook steeds bij anderen op. Hij heeft er daatom ook altijd aan getwijfeld, of zuinigheid wel een deugd was. „Geld wordt pas mooi als het rolt: als het wegrolt, ver van ons af tot eer van Ood of tot heil van de naaste. Maar dan wordt 't ook héél mooidan er geen koper meer of zilver, dan het allemaal goud en goud dat blinkt in eeuwigheid. En dan is er eigen lijk rijkdom." Dat is een woord van hem zelf. Centralisatie is de dood. Men zou kunnen zeggen, dat Ariëns graag alle baantjes van zich afschoof en anderen de kastanjes uil het vuur liet halen. Ja, dat deed hij, maar om zelf terstond vijl nieuwe baantjes op zich te nemen. De diepste verklaring van deze eigen aardige expansieve werkmethode was zijn diepe nederigheid. Hij was er van over'uigd dat het gebeuren moest, maar ook dat hij 't zelf niet kon. Ariëns ge loofde niet in zich zelf. Hij geloofde Ood en in alle menschen, behalve zichzelf. Daarom beminde hij ook bovenal God en alle menschen om God. Hel was waarlijk een litanie van de meest zonderlinge zielen, die in den loop van de jaren hem hebben bezocht. En niemand kwam aan de deur, die reeds van te voren als een schurk werd beschouwd, zooals onder Christenmenschen nogal eens pleegt te geschieden. En in iederen schurk wist hij nog den goeden mensch te ontdekken, leder was er welkom, ieder werd er even hartelijk om ontvangen. De bedelaar werd zoo mogelijk met ig meer eerbewijzen omgeven dan Minister die en die. leder werd door hem gerespecteerd geconsulteerd, maar ook bezield, tot beter Christen gemaakt aan het werk gezet. Waarvoor aan 'i werk gezet? Daarop geeft de derde spreuk op zijn muui het antwoord„Als maar Christus ge preekt wordt!" O hoe dikwijls wordt dit Paulijnsch princiep in 't gewoel van 't Katholiek or^anisatieleven vergeten! Bijna eiken dag komen we de menschen tegen, die al zijn ze het meest elementaire egoïsme te boven, toch een hopeloos begrensde belangenpolitiek bedrijven or hun kleine kringetje, hetzij 'ging. gezin of vaderland, de hoofdzaak, waar 't al om gaat, uit 't oog verliezen. Ook dit is eigenlijk egïosme, hoewel er meer flatteerende namen voor zijn uitgevonden. Het is zoo vaak een karikatuur van de Evan gelische naastenliefde die steunt op en wortelt in de liefde tot den voor alle menschen mensch geworden God. Als maar Christus gepreekt wordt! Of het nu een Verkenner is, of een K. J. V'er, of nu een Predikheer van beroep of een oud moedertje of een socialist met een „anima naturaliter Christiana" dit doet, daar geeft Ariëns niet om. Hij verheugt er zich om, hij slicht er zich aan, hij verspreidt de preek I Dat beteekent nu niet, dat de Doc tor koste wat het kost een allemans vriend wilde zijn, en ook niet, dat cr geen vaste lijn in zijn „spiritualiteit" te vinden was, neen, dat beduidt, dal hij een uiterst ruim denkende geest was, dat hty den waren sensus catho- licus bezat, dat is: Katholiek was, universeel als de Paus zelf. „Als maar Christus gepreekt wordt." Ariëns was daarom ook een vriend van al onze nieuwe Jeugdbewegingen, maar begreep ook al heel goed, dat met al die nieuwe verschijningsvormen van de oer-oude Katholieke Actie de reeds bestaande instellingen in Oods Kerk nog niet verouderd waren. Op hoeveel verschillende wijzen wist hij Christus te preekenl We mogen onzen grooten Ariëns niet vergeten, dezen Evangelischen man, dezen voorbeeldigen Priester, dezen Pionier van de Katholieke Actie, dezen apostel van Jesus Christus. Moge hij vooral de patroon worden van de duizenden, die werkloos en hopeloos door het leven gaan tenge volge van een onchristelijk en onbarm hartig systeem, hij die bij zijn leven was vooral een sociale priester en een ware barmhartige Samaritaan. P. ELPIDIUS BRUNA O.F.M. heeft rlJtr prjjzen sterk VERLAAGD I. In zijn offïcieele bekendmaking, die de Aartsbisschop doet over de door Hem gewilde jeugdbeweging voor meis jes, wenscht Z. H. Exc. „dat de KJ. V. alle standen omvat". Dit schrijven da teert van October 1931. Ongeveer vier jaren zijn er dus voorbij, tijd genoeg om te constatceren, dat het verlangen van Z. H. F.xc. nog altijd een wensch is gebleven. Dit is des te meer te be treuren, omo-i dit officieel kerkelijk schrijven toch in wezen niets anders was dan de hoogvereerende uitnoodi- ging, deel te nemen aan de door de Kerk zoo dringend verlangde Katho lieke Actie. Althans voor de meisjes van 16 lot 25 jaar is de kwestie „stand" t.o.v. de Katholieke Aclie in ons bisdom zoo definitief mogelijk opgelost. Alle moge lijke twijfels, gebruikelijke disputen en iroblematiek zijn daarmee van de baan )e weg is gewezen. Zeker is het, dat over de K A. en het „standsprobleem" niet voor alle organisaties zoo beslis send gesproken werd en wel nooit gesproken kan worden. Op menig orga nisatorisch terrein zal door den stand zulk een natuurlijke sfeer geschapen zijn, dat de katholieke activiteit het nuttigst en doelmatigst werkt binnen de grenzen van die sfeer. Toch zal de K. A. in haar geheel nooit de kleur bepaalden stand alléén mogen dragen. Haar eenige kleur zal die der Kerk moeten zijn. Een gezonde en tac tische coördinatie zal de noodzakelijke verscheidenheid tol de ideëeie harmo nische eenheid moeten brengen. De meisjesjeugdbeweging heeft met deze moeilijke problemen weinig of geen rekening te'houden. Binnen het kader van haar organisatie wordt zoo- vo ,.iing als actie voldoende rekening gehouden met het aanwezige verschil van aanleg, ontwikkeling en maatschappelijk milieu. Waar ligt hier dan de oorzaak van de zoo eenzijdige inwilliging van 'sBisschops wensch? 1. Ze kan en mag niet gezocht wor den in een twijfel aan respect en kin derlijke volgzaamheid van het kerkelijk gezag. Juist omdat daaromtrent twijfel is uitgesloten, wordt het naspeu-en des te moe "jker. Men komt te staan voor de vraag: „Hoe is het mogelijk, dat ondanks de zoo uitdrukkelijk uitgespro ken verlangens van hel hoogste kerke lijke gezag in een zoo allergewichtig ste kwestie de resultaten zoo eenzijdig zijn 2. Is met allen eerbied gesproken iets onmogelijks gevraagd? Niet alleen de eerbied en het gezag- argument eischen hier een negatief antwoord; de opzet van het karakter der K.J.V. geven een volkomen gerust stelling. „In een goede jeugdbeweging, die geheel op de psyche van het meisje is opgebouwd, if plaats voor allen, om dat het gevoel van tot een anderen, hoogeren of lageren stand te behooren pas door opvoeding in het milieu ont staat en geenszins berust op een on- overkomelijk psychisch verschil. We zullen over heel wat vooroordeelen moeten heenstappen, heel wat kunst matige *.n leelijke hekwerken en prik keldraadversperringen moeten oprui men om hiertoe te geraken, maar we vragen tjier niet het onmogelijke, hoog stens het ongewone." („Bouwen", Juli 1935. |op Pollmann.) Het meisje heeft eer. wel zoo sterk uitgesproken psyche, dat niet het be roep haar, maar zij haar beroep stem pelt. Alle meisjes, van welken stand of --)k zijn, vinden in hun 'aardigheid en roep r.g zooveel gemeenschappelijks, dat een uniforme basis voor katholieke activi teit geen- onnatuurlijicen, maar een zoo logisch en katholiek mogelijken grond- ormt. meisje, van welken stand of be roep ook, behoudt dezelfde natuurlijke en bovennatuurlijke roeping, heeft de zelfde tegenstanders en gevaren, streeft naar hetzelfde ideaal, krijgt als apostel hetzelfde arbeidsterrein. Hier zou ge separeerde werkzaamheid onnatuurlijk worden en onlogisch. De vrouw zet daar het meest kracht, waar ze in het nastreveo van hetzelfde ideaal en in het bestrijden van dezelfde vijanden, de zelfde beweging dient. 3. Sympathiseert men niet met het doel en het karakter der beweging zelve? Qe offïcieele definitie van de K.J.V. luMt: „De K.J.V. is een veree- niging van meisjes uit allen rang en stand, dié onder leiding van den bis schop do priesters behulpzaam zijn in het behoud en de uitbreiding van het Rijk van Christus." In den loop der geschiedenis zijn er weinig letkenmeisjes geweest, aan wie zulk een vereerende opdracht gegeven werd van officieel-kerkelijke zijde, leder meisje, dat niet met beide voeten in de middelmaat is blijven steken, zal toch onmogelijk aan den weerklank kunnen weerstaan, dien deze ernstige £ie wij te||en bede valHtun eTgen biSSCtMp-th hun Biina tweema; eTgen bisschop tn' zielen achterlaa.. Wat ligt er niet een pracht gelegenheid, om het eigen fris- sche jonge leven zonder banden van beloften of wereldontvluchten dienst baar te maken aan de belangen der Kerk? Wat zitten niet honderden meisjes van allen rang en stand on bewust te v/achten op de reddende hulpvaardigheid en offerliefde - anderen Men vraagt van u alleen, uw aller- daagsche, werkelijke leven te stellen in Jhet licht van het H. Evangelie; te bewijzen, dat men in de wereld deugd zaam kan zijn zonder onwerkelijk te worden, blij kan zij t zonder risico te beloopen; dat men zich ontspannen kan binnen de grenzen der eerbaarheid en dat vrouwelijke gratie niet afhanke lijk is van zinnenprikkelende snit. Al kunt ge dit alles alleen nastreven, de Kerk vraagt u, dit te doen in een grootsche, aaneengesloten rij, opdat door de rijke schakeering van alle maatschappelijke lagen de verheven heid van het eene ideaal zoo scherp mogelijk geaccentueerd zal worden. Groote perspectieven liggen zicht baar in het vrouwelijk jeugdwerk. Machtig veel kan en moet er gedaan worden. Daarvoor hebben we niet alleen noodig het energie gevende streven naar een maalS' .ïappelijke ver betering van de lagere standen, maar ook den rijkdom van ontwikkeling prestige van de hoogere standen. De Kirk wil de roeping van de vrouw ii de wereld redden en verheffen. Zi maakt die roeping tot doel van uv eigen streven. Ze vraagt en smeekt. Ze kan niet werken. De oogst is groot, maar de werklieden willen niet komen. Wordt vervolgd. voor Amersfoort en Omstreken AMERSFOORT. Lange Gracht no. 4 - Telefoon no. 304 en 697 Deskundige voorlichting bfl den aan- en verkoop van Effecten Verhuring van Lips Safe-loketten Verzilveren van coupons Handelscredieten Incasseeringen Spaar-depoaito's rente 3 pet. kasteelen en voert er ons langs. Zoo beziet hij nu Huisdijk, Grimmesteinen Hoogerhorst, wat weer aanleiding geeft tot hooggestemde ontboezemingen. Bij Krachtwljk laat hij er een te water vallen en beschrijft die scène: Welk een luid geschreeuw ontstaat er Help, daar ploft er een in 't water 1 Oeen alarm, maar helpen, baat er longling o... verdrink toch niet! Gode dank, hij is gered I _.j Koelhorst gaat hij hengelen en werkt erg met liefelijke verkleinwoord jes. Maar nu neemt hij den geheelen Eemstroom nog eens geweldig onder handen I Zachte zangster, volg mijn schreden Nu wij langs de golfjes treden, Waar zich blonde stroomnajaden In gesmolten paerlen baaden! Dat gebeuit alles in het Eemwater met haar stadsbijmengselen. De Water linie en haar dijk wordt behoorlijk ver- maledeid, maar Schothorst brengt weer rust, waar hij weer den goeden, over leden landheer gaat beweenen, molens gaat bezingen en in de stad dan nog :ns zijn lier op nieuw spant. Dat Gods zegen op U daal Dat zijn goedheid u bestraal CARBON Steeds het beste Kantoorboek- en Schrljfmachlnehandel Langestraat 84 - Telef- 528 Hebt U een Taxi of auto noodig Amersfoort Bijna tweemaal duizend daken Binnen 't rijzig rond-ovaal. Wij bezien torens, hooren 't klokke- spei en niet le vergeten bezoeken den Stadsdoelen tegenover Davidshof met Pieter Pijpers, poëet op Puntenburg. Pijpers' kennis der lopographie van de Amersfoorische omgeving is zeer voldoende. Hij kent alle huizen en zijn Kronkellaanen, wandeldreeven, grijze linden, steil verheven, diep geworteld in den grond. De dichter brengt ons netjes thuis oor de tweede reis of rondgang, door f om Amersfoort. Wij willen hem volgen. In het tweede deel van Tempe vin den wij nog meer verheerlijkte bijzon derheden van Amersfoort. Als hij met zijne gade verder wandelt en een op wekkend woord tot haar richt. Lieve gade, keer 't gezicht Oretig over deze wallen Zie hier 't fraaist tooneel van allen Die in de oogen zullen vallen, Waar ge ook uw schreden richt. In vroeger lijd, toen men in Amers foort een der twee grachten naast de wallen, gedempt had en men van den grond tuintjes gemaakt had, die het Gemeentebestuur aan portiers der bij gelegen poorten, aan pachters van der impost en gildebroeders in ruste ver huurde, plantten de huurders daar sla en boerekool, maar ook enkele blom men en wijnstokken. De dichter ziet dat en gloeit er van en zingt: Hier word elk door muskadellen Die aan Eemstads muren zwellen, En door vruchten, niet te tellen. Waar hij de oogen sla, verrast! Met het rijmwoordenboek ter hand, timmert Pijpers zijn lofgebouw ineer en murmelt over arduinen praalgebou- wen in de stad. Zeker heeft hij de drie huizen der Cohens op 'I oog en zeg: dat iedere Amersfoorter „binnen bui len" woont. Hij vergat daarbij de Paternosterstraat bewoners en die van zoovele straatjes en steegjes, die we nu ter bevordering der volksgezond heid hebben opgeruimd. De Latijnsche school geeft hem aan- le ding om den lof der geleerdheid te verkondigen, maar tevens, om de - achtelijkheid van den hoogmoed de kaak te stellen, eene ondeugd, v van Pieter zelf niet vrij was. Ook zijn uitval tegen het tooneel is minstens overdreven en opgeschroefd. De St. Joris, het oude Stadhuis op den Hof, de Hof zelf volgen. Hier zijn boeren bezig graan af te laden. De lieve landman wordt toegesproken. Keer ol landman naar uw erven Om uw vruchtbren grond te kerven Breng ons, duizend, duizend werven Vruchten van uw graangodin. Pijpers laat Ceres, de godin van den landbouw ook niet met rust. Over de acht kerken jubelt hij, over het bijge loof, denkelijk heeft hij hier verdachte nevengedachten, is hij niet te spreken, maar „het kroost van vader Abraham" komt er genadig af. Hij wil de grijze mannen en vrouwen van SI. Pietere gasthuis in den winter binnen houden, wat voor zijn practischen geest pleit. Koestert u, blijf lang gezond I Bij SI. Pieters haard gezeten, Kunt ge vleesch en groenten eeten, Als de winter vlokken strooit! Maar nu moet alles naar den Be g, liefst op den top. Klimmen wij naar gindschen top. Ha... wij zijn er boven op! Onder drie paar jonge boomen Die ons hier verwellekomen. Amersfoort Etalage-W edstrijd. De Federatie van Amersfoorische Middenstands-Vereenigingen (F.A. M zal van 28—31 Augustus een etalage wedstrijd organiseeren in verband met hel jubileum van onze Oranje-Vereeni- ging. Het is de bedoeling, dat in deze wedstrijd zoowel iets aantrekkelijks zit voor de deelnemers als voor het pu bliek, dat door meeraden ook prijzen kan winnen. Amersfoort wil deze laatste week van Augustus maken tot een feest week; daarvoor is echter noodig, dat zoowel publiek als middenstand meewerkt. Er wordt wel eens geklaagd, dat in onze stad weinig tot stand gebracht wordt op het gebied van feestelijkheden. Hier voor is de schuld meestal te zoe'cen in gebrek aan animo. Welnu, de I .A.M. organiseert, laat de winkeliers, het be stuur nu niet teleurstellen en zich op geven voor deze Oranje-F.A.M.-week. Heizelfde geldt voor den te houden licht- en reclamestoet, ook deze moet slagen, opdat men ook van Amersfoort eens kan zeggen, dat een feestweek alleszins ^slaagd is. Burgerlijke Stand. GeborenRijk Hendrik, z. v. W. v. Ee en H. H. W. C. Ruitenberg Hubcr- lus Qerardus, z. v. R. C. Hendriks en A. L. M. Zijlmans Jente Wiebe, z. v. H. K. Schuitemaker en F. C. Oostergo H. F. Alexander, z. v. J. H. Mooij- man en O. E. J. Waterkoort Hen- drlkus Atoysius, z. v. J. H. Ruijs en J. H. E. van Dijk Hendrikus Johannes, z. v. H. J. Bakker en M. A. Wirth. Ondertrouwd J. Buijs en W. J. Gerth A. Vermeulen en E. M. d. Iseger S. Tolsma en H. Schipper J. de Vries en L. R. Vink W. F. Haarsma en V. Kleefeld - W. M. J. v. Je Klun- dert en A. H. O. Anderiessen. Over leden: E. Bamberger, 73 jr., echtg. v. J. Pollak C. Kroon, 72 jr., wede. v. H. Hendrikse A. Hendrikse, 40 jr., echtg. v. J. J. Ivo.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1935 | | pagina 1