aji-rdsisïtó
TS-srssa-",*
Maar voor een
Goede Vulpenhouder
F. A. TULP
Nic. Bovee
Rtfd Veilig
N.V. Middenstands-Bank
SCHRIJFMACHINELINTEN
Fa. h. Elzenaar
Bel dan op No. 42
mIclf-M °abonnementsorUi?!in,dag" en Vr1da8-
per drie maanden bullen ïl. bedraagt één gulden
Ultgai
V' de K,üloUtke Stichting De Benbode,
gevestigd te Aaerif jort
De €embode
Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken
Dinsdag 24 Sept. 1935
ADVERTENT1ÊN 2» cent per regel. BHUke terteven
voor hendel en nQverheld bij geregeld adverteren
AdvertcntlCn moeten Dlnedeg en Vrjdea vddr 8 uur
- - Telefoon 314
Negen en Veertigste Jaargang - No. 51
Concentratie Is het gelielm van kracht
"e staatkunde, In den oorlog, In den
Handel, kortom In elk beheer
menschelljke belangen,
Esperanto en
Geloofaultbreldlng.
II.
Dat de wereld-hulptaal, het Esperanto
ook zijn groot nul kan hebben, bil de
verspreiding van ons H. Oeloof, kan
0,m. aangetoond worden uit de vol
gende feiten.
Hel noemen van enkele historische
feiten, heelt toch altijd nog grootere
waarde dan geleerd opgezette theore
tische bewijsvoeringen.
Een zeer merkwaardig geval is wel
dat van den Redemptoristen Pater Dr.
Decoene, een Belgisch missionaris, die
voor jaren naar de stad Brandon, in
den Staat Manitoba In Canada gezon
den werd, om er de priesterlijke be
diening uit te oefenen.
Toen Pater Decoene z'n plaats van
bestemming bereikte, zag hij zich voor
'n heel lastig probleem geplaatst, dat
beslist opgelost moest worden.
Wat was namelijk het geval? De
parochie van Dr. Decoene werd ge
vormd door menschen, die in het ge
heel niet minder dan 32 verschillende
talen spraken. Dit kan hier wellicht
bevreemden, maar in Amerika en Ca
nada, wier bevolking bestaat uit een
mengelmoes van allerlei menschen, die
hun afstamming vinden uit bijna alle
naties, is dit iets heel gewoons. Doch
ondertusschen stond Pater Decoene,
om zoo te zeggen, met z'n armen over
elkaar geslagen, en moest een oplos
sing voor de moeilijkheid, waarin hij
zich bevond, vinden.
Hij vond die oplossing, en wel in
het Esperanto.
Door middel van lichtbeelden leerde
hij aan zijn menschen het Esperanto,
en toen ze het eenmaal kenden, preekte
hij, biechtte hij, in één woord, vervulde
zijn priesterlijk ambt uitsluitend door
de hulp van het Esperanto. Zegt U
maar eens, geachte lezer, dat Pater De
coene geen zin voor realiteit had.
Dit voorbeeld werd o.a. ook gevolgd
door Pater Jubenville in Saint Felix,
Canada. Ook andere missionarissen
hebben het Esperanto voor de uitoefe
ning van hun geestelijk ambt gebruikt
o.m. nog in Indië.
Men beweert wel eens dal Esperanto,
omdat het een kunsttaal is, practisch
niet geschikt is voor het verklaren van
moeilijke godsdienstige begrippen, het
bovenstaande voorbeeld van Pater De
coene welke n.b. toch tweemaal
Doctor is zegt wel het tegendeel.
Niet echter alleen als hulptaal voor
het bekeeren van heidenen in missie
landen, maar ook voor het voorlichten
in hun zoeken naar de Waarheid van
onze dwalende broeders, bewijst hel
Esperanto al reeds jaren zijn onschat
bare diensten.
We kunnen in deze wijzen op het
Internationale Katholieke Inlichtingen
bureau waarvan liet secretariaat wordt
waargenomen door de ijverige Frater
M. Monulfus, Instituut St. Nicolaas te
Oss dat als officieel instituut van den
katholieken esperantlstenbond Neder
lands Katoliko", gesteund door de Apo
logetische Vereeniging .Petrus Cani-
sius", door middel van het Esperanto,
inlichtingen over ons geloof aan Ieder
een, die daarom vraagt, verstrekt.
Dat dit Instituut geen overdadige
luxe is, doch integendeel voor de ver
spreiding van ons geloof nuttigen en
noodzakelijken arbeid verricht, bewe
zen de overtalrijke vragen om Inlich-
fineen, die, uit alle landen van dege-
heelc wereld binnen komen.
En wat tenslotte het voornaamste
1, dé bekeeringen, die enkel door dit
inéihuut dat uitsluitend het Esperanto
O,"iiï, jmmmi grt»;""'. <£i»«
invloed van Qods
«ïïe >li» «i»™» dit
8 De ijverige correspondent van dit
insiituul Pater H. Roosen uit Helmond,
l in veregeld contact met een 300
,ioera waarbij tevens wordt ge-
«n het boek: .Kie estas la
Si',.»" li"®" -Wa"
va™f ^adisch Esperanto-Instituut is
ornolsch en veelbelovend aposto-
f "werk om zoekenden en dwalen-
il in ptn Chaos van dogma's een
den,
dié in een chaos van dogma'
ficbl i. «enien, om de Waarheid van
üVC[«tellen tegenover mammon-
walhalla-
"SSt nierscl.rlj.in v.n tovtn-
KANTOORBOEKHANDEL
Lsngutr. SS lo. Krommsitr. TEL. 114
Grootste collectie
Eenlg vakkundig adres
Buitenrltten 5 ct. per K.M.
Ook 'snachta geopend
Kantoor: Kamp 41
Telef. 1093 Tel. 1830
Standplaats naast Hotel Monopolc, Slatlonapl.
staande leiten, hebben we de goede
hoop, de groote waarde van het Espe
ranto voor ons Katholieken meer naar
voren gebracht te hebben en ook In
dit verband belangstelling voor deze
hulptaal Ie hebben opgewekt.
Een volgende maal zullen we bezien
de houding welke de Kerkelijke Over
heid ten opzichte van het Esperanto
inneemt. v. O.
Binnenland
Klachten.
De llollandsche Maatschappij van
Landbouw heeft, naar eerst thans uit
het Alg. Handelsblad bekend wordt,
op 28 Augustus j,l.een adres gezonden
aan den minister van Landbouw en
Visscherlj, waarin een hoogst bedenke
lijk beeld wordt gegeven van het op
treden van sommige ambtenaren van
de crissiszuivelcentrale.
Ons Leger.
De bedoeling Is, In de naaste toe
komst over te gaan tot den aankoop
van meer vliegmachines, moderne,
sterke zoeklichten, afweergeschut, als
mede onze munitlevoorraden op groo
tere schaal dan uit bezuiniglngsover
wegingen anders zou zijn geschied,
aan te vullen.
Ook bestaat het plan om een nieuw
eskadron pantserwagens op te richlen
i dit te den Bosch te stationeeren.
Spoorwegen.
De directie der Spoorwegen heelt
medegedeeld, dat zij heeft besloten
met Ingang van 27 October a.s. te
pensioneeren 15 kolendragers, vier
stokers iocomotievenloods, 67 machi
nisten, 2 machinisten bij de Iramwegen,
I leerling-machinist en 4 wagenbe
stuurders, in totaal 92 man, die alsdan
55! jaar ol ouder zijn. Het ligt verder
in het voornemen ook aan bij voren
genoemden dienst werkzaam zijnde
personen, die geleidelijk door het be
reiken van den 55-jarlgen lecltijd voor
vervroegd ouderdomspensioen in aan
merking kunnen komen, de dienst
betrekking op te zeggen.
Reisbelaeting.
Het staat reeds vast, dat de voor
genomen belting op buitenlandsche
pleizierreizen zal bestaan in een helling
per dag, te innen door de ambtenaren
der Invoerrechten en accijnzen. Over
wogen wordt plakzegols ter beschik
king tc stellen, waarmee In het pas
poort de belasting kan worden voldaan,
Het staat vast dat dit jaar niet minder
dan 40 millioen gulden naar Duitsland
zijn gegaan.
Van andere landen is geen bedrag
bekend. Op grond van dit eene cijfer
is de raming der opbrengst ad 2 mil
lioen inderdaad laag tc achten, maar
de Minister en zijn raadslieden hebben
rekening gehouden met de mogelijkheid,
dat de belasting de buitenlandsche reis
lust zal verminderen.
Het Verkeer.
Bepaald is, dat een rijwiel, waar
mee over een weg of een rijwielpad
wordt gereden, voorzien moet zijn van
een achterspatbord, ot indien het rij
wiel twee achterwielen heelt van ach
terspatborden, waarvan voor het achter
oprijdend verkeer goed zichtbaar het
gedeelte over een lengte van tenmin
ste 30 cM„ gemeten vanaf het achter-
ondereinde, geheel helder wit Is ge
kleurd of geheel van een helder witte
bedekking Is voorzien met dien ver
stande, dat de witte strook, mits niet
smaller dan het spatbord, ook als ver
lengstuk aan het achterondcreinde daar
van mag worden aangebracht en dat
indien een reflector wordt gevoerd deze
op het witte gedeelte van het achter-
spatbord of op het witte verlengstuk
en niet liooger dan 60 cM. boven het
egdek moet zijn aangebracht.
Voorts Is bepaald, dat met
goederen-vervoer ingerichte rijwielen
en goedkoop
Telef. 1830 Tel. 1093
STADSRITTEN minimum 15 .ent
op meer dan (wee wielen niet mag
worden gereden op rijwielpaden of
op wegen voorzoover die niet open
staan voor het verkeer met tij- of voer
tuigen, geen motorrijtuigen of rljwlilen
zijnde. Verder moeten deze rijwielen
voorzien zijn van tenminste een rem,
waarmede hel ieder oogenblik tot stil
stand kan worden gebracht. Ook moeten
deze op meer dan twee wielen voor
goederenvervoer ingerichte fietsen voor
zien zijn van twee lantaarns die voor
waarts een helder wit licht uitstralen
en die geplaatst zijn vooraan aan de
uiterste linker- en rechterzijde van den
bak of opbouw van het voertuig en
aan de uiterste llnker-achterzijde van
den bak of opbouw van een lantaarn,
die achterwaarts een rood licht uit
straalt.
Voor den Middenstand.
De drie Nedcrlandsche Middenstands
bonden hebben een Comité van Actie
voor het mlddenstandsbedrijf gesticht.
Nu wordt, van 14 tot en met 26
October, een actie ontwikkeld, welke
over het gcheele land wordt gevoerd
en kortweg Mlca-1935 (Middenstands-
campagne 1935) wordt genoemd.
De Mica kan het best vergeleken
worden met de bekende, zoogenaamde
„verkoopweken", met dit verschil, dat
het hier geen „week", maar een tijds
duur van 14 t.m. 26 October betreft
en dat thans de plaatselijke winkel
weken samengesmolten zijn tot een
landelijke actie, met landelijke attractie,
met landelijke prijzen.
Reeds ongeveer 1 EO plaatsen (plaatse
lijke middenstandsvereenigingen, aan
gesloten bij de middenstandsbonden)
hebben bericht van deelname gezon
den. De Mica-affiche en Mica-vlag
zullen In al die plaatsen de deel
nemende leden aangeven en in al die
bedrijven zal het publiek van 14 tot
26 October de kans krijgen een der
groole landelijke prijzen te bemachll-
10.
Het uitvoerend comité Is er In ge
slaagd een attractie aan liet geheel te
verbinden, In den vorm van micaatjes
die weer onderdeden van een puzzle
vormen.
Uit den Omtrek
Achteveld
De jaarvergadering der Coüp. Boe
renleenbank en Handelsvereniging
Achterveld", werd gehouden onder
ieiding van den heer P. v. d. Hengel,
welke de slechte opkomst der ledr
betreurde bij de jaarvergadering.
Bekend gemaakt werd dat de op-en
overslagplaats te Amersfoort nagenoeg
gereed Is, een gedeelte is reeds in ge
bruik genomen. Het bestuur besloot
een reiziger aan |(c stellen, die elke
week de leden zal bezoeken.
Een ontsmcltlngsketel om het zaai-
koren te ontsmetten, wordt aangeschaft.
Deze wordt niet meegegeven, maar bij
aanvraag komt iemand van het perso
neel met de ketel bij de leden.
Spaarbusjes zijn tc verkrijgen tegen
een statie-geld van 11 per gezin, meer
dere busjes in één gezin 12 per busje.
Deze zijn zeer geschikt voor spaar
gelden en voor hen, die zorgen moeten
voor rente en aflossing van hypothe
ken. Voorts werd medegedeeld dat mcr
geen rogec behoeft tc zaaien zonder
deze te denaturcercn. Men krijgt 12.90
per H.L. van de Akkerbouw-centrale
vergoed. Alsnu kwam aan de orde de
winst- en verliesrekening over 1934.
Dc balans gaf o.m. aansaldo spaar
gelden op 31 Dec. 1934 1546.167.07,
verdeeld over 657 boekjes. Uitstaande
voorschotten f 267.806.49.
Aan veevoeder, kunstmest, brand
stoften enz. was 6.418.038 K.O. om
gezet voor 'n waarde van f 336.926.66.
In 1934 was een elerenaanvoer van
2.032.527 stuks, waarvoor uitbetaald is
f50.893.96, of uemlddcld f 2.50 per
honderd stuks. Winst in 1934 door dc
Boerenleenbank en Handelsvereniging
f6.005,201/., totale reserve
f 52.478.40
Het ledental bedraagt 274 leden.
Door den administrateur der veree
niging werd nog een uitvoerig verslag
over de werkzaamheden gegeven.
Barneveld
Na stemming, vrije stemming en
herstemming, werd door den gemeen
teraad In de vacature W. Middelman
tot wethouder benoemd D. Romeijn Fz.
Nadat de A.R.-fractle echter eenigen
tijd geconfereerd had, bedankte de heer
Romeijn, waarna tot wethouder benoemd
werd de heer W. Middelman, die de
benoeming aannam.
Vervolgens werd tot directeur-boek
houder der gasfabriek alhier benoemd
J. A. de Rijke te Voorburg.
Bunschoten
De storm ontwortelde op den Baarn-
schen weg ccn aantal boomen, De
waterstand was zoo laag, als maar
zelden gezien is. Aan den Eemdijk was
de wind zoo krachtig, dat een melk-
igcn van den dijk afwaaide cn be-
jden terecht kwam, Bestuurder en
paard kwamen er goed af. Een koe In
de weide werd door het hemelvuur
getroffen en gedood.
Hamers veld
Alhier werd gehouden een propa-
ganda-avond voor den R. K. Boeren-
en Tuindcrsbond. Pastoor Croonen
heette Allen hartelijk welkom, waarna
de heel Ganzeboom een opwekkend
woordje sprak,
De zangers van ons Parochiaal
Kerkkoor hebben met den ZecrEcrw.
Pastoof Croonen en hun leider Hen-
drlksen, een uitstapje per bus gemaakt
naar de mooie omgeving van Arnhem
en Nijmegen.
Hodgtliind
De verkoop van steenpuin zal plaats
hebben op vrijdag 27 September a.s.
des namiddags 6.30 uur, in een der
gemeentelokalen van de Christelijke
school aan den Ham.
De gemeentelijke Najaarsschouw
over dc wegen, slooten en watcrlcldln-
5en, zal worden gehouden op Donder-
ag 10 October a.s.
De Bcrg-rcvue 1935 ligt, naar w«
icmcn, wederom gereed. Voor de
vijlde maal zal dc revue, waarin ieder
jaar als hoofdpersonen optreden Krclis
en Griet van t Hoogland, voor't voet
licht worden 'gebracht cn wel op 28,
29 cn 30 November In het nieuwe
theater aan dc Snouckacrtlaan. Waar
liet aantal Hooglanders, dat leder jaar
dit spel komt bijwonen, sterk groeiende
Is, zal menig Hooglander zich op de
komende revue verheugen.
Leusden
De Burgemeester van Leusden maakt
jkend, dat het ontwerp van het plan
van uitbreiding In uitvoerige kaarten
uitgewerkt, met bebouwingsvoorschrif
ten, ter secretarie dezer gemeente voot
een leder ter inzage ligt van 20 Sep
tember tot 20 October 1935 cn dal
belanghebbenden vddr 20 October 1935
hun bezwaren tegen het ontwerp en
dc bebouwingsvoorschriften kunnen
Inbrengen bij den Gemeenteraad.
Burgerlijke stand.
Geboren: Thcodorus Hermanns, z.
v. H. Hilhorsl cn M. v. Eljdcn Jo
hanna, d. v. J. v. Harten cn J. Heemst
Paulina Catharlna Maria, d. v. J.
H. Blom en C. M. dc Smalen, On
dertrouwd T, v, Dam cn H. v. Asselt.
OetrouwdO. dc Ridder cn A. J.
Schimmel.
Soest
Er hcetl op den slraalwcg even
voorbij Birkhoven, een aanrijding plaats
gehad. Dc Soester automobilist v. B
Is waarschijnlijk doordat hij onwel ge
worden la, met zijn auto aan het slin
geren geraak» en heeft daarbij den wiel
rijder eveneens aangereden. De
wielrijder kwam hierbij in een sloot
terecht, terwijl de auto, na eerst tegen
een boom tc zijn gebotst, Is omgesla
gen. Zoowel de automobilist als dc
wielrijder kregen hierbij vrij ernstige
hoofdwonden cn ccn hersenschudding.
Btoutenburtf
Burgerlijke stand.
Gebeten: Albertha, d. v. P. Schoon-
dcrbcck cn C. P. Brouwer Anna
Gijsbcftha, d. v. A. Oerlemans en A.
J. Schreuder.
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange Gracht no. 4 - Telef bon no. 304 en 697
Deskundige voorlichting by den aan- en verkoop van Effecten
Verhuring van Lips Safe-loketten
Verzilveren van coupons llandelscredieten Incaaaeeringen
Bpaar-deposito's rente 3 pot.
Amersfoort
Merk eens op hoe
heerlijk IVOKOt.-tandpaita schuimt. Maar
dit schuimen Is Juist ook too noodzakelijk,
want dit achulm dringt reinigend door In
alle ruimten lunchen landen en kleien, waar
de borstel niet kan komen.
IVOROL, De Nederlandsche Teadpaeta.
Het Wtntcrprograin.
winterprogram van de Culturccle
Groep van „Katholiek Amersfoort"
ja,zeg het eensgaat door I
Dc energieke aanpak Is, dank zij hel
onvermoeid werken van 't werkcomité
cn ondanks ondervinden unfaire te
genwerking van neutrale zijde,geslaagd.
Wij hebben hieraan eigenlijk niets
meer toe ie voegen. Van harte geluk
met het succeal Een volgend Jaar zal
het gemakkelijker gaan.
Het winterprogram 1935—1936 zal
dc weg voor volgende programma's,
waarop zich des winters alle Katho
lieken onzer stad kunnen vercenigen,
gaan effenen.
Wel had men van bepaalde zijde,
die men ook en dat terecht gaarne
eens In 't Katholiek gemeenschapsleven
ziet begeven, meer deelname verwacht,
maar, wat niet ia kan komen, al stemt
het onaangenaam, dat dezulken zich
afzijdig hielden.
Nog wordt doorgegaan met het
plaatsen van abonnementen. ZIJ die
weigerden mogen zich bedenken, aan
wie nog niet gevraagd werd, geve zich
uit eigenerbewcglngop(Jullanalaan 16).
Niet onvermeld mag blijven, dat de
mogelijkheid het winterprogram in
volic omvang te laten doorgaan, mede
tc danken Is aan de tegemoetkomen
de houding van den exploitant van
't Grand Theater, den heer |ogchem.
Op den Stichtschen Heuvel zal in
't komend seizoen een vijftal Zondag
middag-kamermuziekconcerten van het
Nederlandsch Kamermuziekconcerten
hot Nederlandsch Kamermuziek
Ensemble worden gegeven.
Deze concerten worden gegeven als
voortzetting van de concerten van onze
stadgenooten Marine Blok en Henk
Ramselaar.
Als solisten zullen hierbij optreden
Hélènc Ludolph, sopraan; Ludwig
Werner solocclllsl U. S. O., Caroline
Lankhout, plano; Marlus Blok, viool;
Henk Ramselaar, plano; Pellx Kwast,
cello.
Ook op 't bouwwerk aan de Orcbbc-
straat van dc aannemers Tommei cn
Van Soest, is een slaking uitgebroken.
De bewoners van huizen In den
omtrek van hel St. Vlncentlus-gcbouw
aan Krommestraat cn Havik richten een
verzoek tot den gemeenteraad om mede
werking tc verlccucn waardoor bereikt
wordt dat de lioogc uitstekende stoep
als stn-ln-dcn-weg wordt opgeruimd,
nu in de omgeving door aanleg van
trottoirs veel verbeterd is.
Handelsregister.
N V. Tandtechnisch Laboratorium
Moarhuia en Segbocr (filiaal) Dir.
H. Mocrhuls en H. P. Bekklnfl.
Nationale Verkoopcenlrale, Vondel
plein 3, opgeheven.
N.V. Soplalabricken, A. v. Wljck-
straat 23, toctr, comm.H. P. Wencke-
bach.
De brug In den Hooglandschcn
weg ten behoeve van den aanleg van
het ontwatcrlngskanaal door de Qel-
dersche Vallei wordt In October aan
besteed.
CARBON
Steeds het beste
Kantoorboek- en
Schrl|(mechln<handel
Lengestraat 101 - Telef- 528
Hebt U een
Taxi of auto noodt?
Amersfoort,
Er zullen in het a.s. wlnter-selxoen
de volgende (gecombineerde Kunst-
kring- en Concertvereenlgi:igs)-concer-
ten worden gegeven:
24 October: le concert Utr. Sted.
Orenest met Andrlea Rodenburg al*
solist
8 NovemberKamermuziekavond
(Ethel Bartlett en Ray Robertson);
16 Januari: 2e concert Utr. Sted.
Orchest
20 Februari: 3t concert Utr. Sted.
Orchest met Héléne Cats als soliste
19 Maart: Kamermuziekavond Berner
Strijkkwartet.
Volkauntvcraitcit Amersfoort.
Met bijzondere nadruk verwijzen we
naar de advertentie van onze Volks
universiteit omtrent de Inschrijving
ior de cursussen In dit nummer.
Deze nuttige en reeds 15 Jaar be
staande instelling ontvangt nu geen
subsidie meer, daarom Is het zeker
geboden dat onze stadgenooten meer
aandacht aan dit Instituut schenken,
opdat het bestuur het werk In deze
donkere lijd kan voortzetten. Een keur
m cursussen wacht deze winter.
Burgerlijke stand.
GeborenHcsselina, d. van A. van
Platcrlnacn en A. B. Lablans. Jo
hanna Helena, d. van H. J. Zielman
cn A. Spoel. Ondertrouwd C. Smits
en C. M. v. d. Toorn. J. Wouters
IJls. C. v. d. Brink en H.
Boonen. - F. Andrlnga en A. T. Huur-
deman. H. J. Paats en M. C. Hellen.
A. Verhaar en C. W. Jansen.
W. Polleman cn C. van Bovenend. I
OetrouwdJ. P. H. Grootes en A.
Vrijdag. R. Oudeman en W. te Kulve.
OverledenC. Pothoven, 78 Jr., echt-
genootc van O. Krclkamp. O. v.d.
Hoek, 65 jr.. echlgenoote van J. Pot
hoven. A. M. Vosaenberg, 48 jr.,
echlgenoote van v. Ouwerkerk.
RADIO-CENTRALE.
Bultenlandsch Programma.
Woensdag 25 September.
11.05-12,20 Keulen. 12.20-2.20 Brussel.
2.20-3.05 Keulen. 3.05-5.35 Londen.
5.35-6,50 Keulen. 7.00-8.00 Qram.utiz.
A.R.C. 800-12.00 Londen.
Donderdag 26 September.
11.20-2.20 Droitwlch. 2.20-4.20 Londen
4.20-5,50 Deutschtandaender. 5.50-6.50
Leipzig. 7.00-8.00 Qram.uitz. A. R. C.
8.00-10.30 Londen. I0.3O-I2.- Weenen.
Vrijdag 27 September.
11.05-12.20 Londen. 12.20-2.20 Brussel.
2.20-5.35 Londen. 5.35-6.50 Keulen.
7 00-8.00 Oram.ultz. A.R.C. 8.00-10.00
Droitwlch. 10.00-12.00 Parijs.
Zaterdag 28 September.
II 05-12.20Londen. 12.20-2.20Brussel.
2.20-6.20 Droitwlch. 6.20-6.&0diveraen.
7.00-8.00 Gram.ultx. A.R.C. 8.00-1 ZOO
Londen.