De Eembode
DE NEUTRALE PERS
F. A. T U L P
52»lc JAARGANG NUMMER 20
REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
Langegracht 38. TeL 314 AMERSPOORT
PtKitchoqu». en Gironummer 44334
Advertentie-adres Bum: Nteuwztmat lï!
Uitgave N.V. Dl tieren Ml). Neerland!».
WAARIN OPGENOMEN HET „WEEKBLAD VOOR BAARN"
KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HET DEKENAAT AMERSFOORT, ALSMEDE VOOR BAARN E.O.
T*TUS fs
ZATERDAG 13 AUGUSI
AdveiteaUetrl)* per reset. 7 pts. i
48 mil Br.. 10 et; enk
>r den hendel W) e
bUl««e, of elder» w-
pl»»u. minstens tt% toeslag. Voor slg.
vooiw. de gedrukt terier. Bewtleno. I OU
ln het dappere Brabantsche tijd
schrift SRABANT1A NOSTRA"
orgaan van de gelijknamige stich
ting, schrijft Oeert Ruggers naai
aanleiding van de relletjes rond Oss
een beschouwing over de „neutrale"
pert, die teil met Instemming over
nemen en die wil heel bijzonder ter
leting aanbevelen, vooral aan de
honderden Amersfoortsche alonné'i
op pereproducten als ,JJe Tele
graaf" of haar populair afgietsel
,De Courant Het Nieuws van
den Dag".
De feiten zijn bekend.
Op-een fabriek te Oss werden
mistoestanden ontdekt op zede
lijk gebied, die inmiddels een
veroordeeling van den directeur
lot gevolg hebben gehad.
Direct verschenen groote
likels in de couranten. Gewc
lijk pleegt men aan dergelijke
onthullingen uit een gerecht,
vaardigde kieschheid zoo weinig
mogelijk ruchtbaarheid te geven
Dat geschiedde ook nog met een
soortgelijk geval, dat eenige
weken later in Holland werd
ontdekt. Maar met Oss niet. Het
had nu eenmaal de naam slecht
te zijn, en dit gold als een nieuw
bewijs.
Een duidelijk betoog van Mgr.
Frencken die, als geen ander,
van de fabriekstoestanden in Ne
derland op de hoogte is dal
het geval niets uitzonderlijks
was en dus een dergelijk naar
voren brengen ervan volkomen
misplanlst, mocht niet baten.
Het geval Oss was niet be
langrijk. maar de neutrale pers
zag de gelegenheid schoon er
een rel van te maken. Het kon
uitgebuit worden tegen het ka
tholieke Brabant, dat nu weer
met meer recht den naam kon
dragen van het donkere Zuiden.
De geruchten omtrent eenige
geestelijken verhoogden de sen
satie en de anti-katholieke hetze,
en de overplaatsing van de bri
gade der marechaussee kon wor
den uitgespeeld tegen een ka
tholiek minister. Zoo was de
mise en scène volledig, en terecht
werd de rel vergeleken met de
April-heweging van 1853.
Daar komt nog bij het partij
politieke belang van het Natio
nale Dagblad, dat geen gelegen
heid laat voorbijgaan, onver
schillig met welke middelen,
voordeel le trekken uit de wer
kelijke. maar dikwijls ook ver
meende mistoestanden.
Heel deze houding van de
neutrale pers in het geval Oss is
eigenlijk niets bijzonders. We
weten zoo langzamerhand wel,
waar we aan toe zijn. Gaat men
de gebeurtenissen van de laatste
tientallen jaren na, dan ziet men
telkens, hoe de neutrale pers
vijandig staat tegenover het ka
tholicisme.
Principieel neemt zij loms den
schijn aan van een verzoenende
houding. Maar zij schaadt de
katholieke belangen waar dit
mogelijk is, en tegenover per
sonen is zooals enkele bekee-
ringsgeschiedenissen dat duide
lijk maken haar houding een
onverzoenlijke.
De consequenties uit dit alles
zijn voor ons duidelijk.
We staan voor het feit. dat de
pers hier te lande een nagenoeg
onbeperkte vrijheid geniet. De
vrijheid van gedachte-uiting is
in Nederland immer verdedigd
en de liberale negentiende eeuw
heeft deze vrijheid principieel
naar voren geschoven en doen
beschermen.
Daar heeft de neutrale pers 't
meest van geprofiteerd. De voor
lichting, die zij geeft, mist de
achtergrond eener principieele
levenshouding. Economisch be
lang. sensatie e.d. beslissen voor
een goed deel over de richting.
Deze pers staat vreemd tegen
over het katholieke Brabant. In
Holland vindt zij de aanhang die
haar bestaan moet mogelijk
aken. Daarom h®hf* zij zich
ook om Brabant weinig te be
kommeren. Zij weet. dat de ka
tholieke levenshouding aan de
hare tegengesteld is. Zij laat niet
na, de een openlijk, de ander
indirect n.aar geniepiger,
«le katholieken te benadeelen. Zij 1
heeft het noodig om de mythe
.het donkere Zuiden" te
handhaven, opdat haór licht
loediger schijne voor dei
menschen.
Brabanlia Nostra weel. dat de
onbeperkte vrijheid van ge- I
«lachte-uiting geen goed is. Het
moge ook het besef worden van
den wetgever. Het individualis-
der negentiende eeuw heeft
gemaakt, dat men alleen maar
kan ..optreden", wanneer iets
belecdigend wordt geacht voor
persoon, soms een groep.
Maar tegenover dc gevallen, die
een gansche gemeenschap be
dreigen, staat men machteloos.
Dag in dag uit verschijnen er tal-
looze dingen, theorieën en mee
ningen, die, mochten ze ingang
vinden, de grondslagen van onze
christelijke beschaving gevaar
lijk ondermijnen. Van een posi
tief christelijke regeering mag
men daarom verwachten, dat zij
waakzaam zjj, onze hoogste
goederen te beveiligen tegen
deze dreigende gevaren.
Intusschen verdedige Brabant
zich zelf. De neutrale pers is voor
Brabant een vijand. Om twee
redenen. Omdat haar invloed
steunt op Holland, wil zij de
voorrang van Holland hand
haven. Hier spreekt het provin
cialisme, dat een waarachtig Ne-
derlandsch nationale idee in den
weg staat. En vooral, omdat ka
tholiek Brabant van haar niets
te verwachten, alles te duchten
heeft. Daarom moeten we die
vijand weren uit ons huis. „De
neutrale pers uit Brabant", wor
de een van de leuzen van Bra-
bantia Nostra.
HET VULPENHUIS
iMmto, IS t». KNmmcatr. - Tele». 338
SCHOOLBOEKEN
voor olie inrichtingen van onderwijs.1
Ta kennen maar tin doe): hoogtr op
sa Zomen, en het ééne middel la: met
overleg te werk te gaan.
Ja, de kinderen van dew wereld we-i
ten. dat overleg hat halve wak lol
Dot overleg «telt Jesus ten voorbeeld
un de kinderen van het licht.
Aan on» du», die het licht van het ge
loof ontvangen hebben.
Ook wl| moeten overleg plegen la het
nastreven van het édtve noodzakelijke
levensdoel: ons eeuwig geluk!
We weten, dat al het geschapene ons
ila middel moet dienen tot dat ééne
noodzakelijke levensdoel.
tfzan we tot dat opricht wel altijd met
worteg te werk?
Jeaur waarschuwde: Wat baat het den
nenach de heele wereld te winnen, als
»t) daartoe schade lijdt aan sljn ziel? j
We weten, dat aan het behouden van
le heUlgma kende genade verbonden Is:
zet behouden van de liefde tot Ood.
Wikken en wegen wt wel genoeg de on-
■ergeiykelljke waarde van dien achat?
We kennen den eenlgeo weg om te
tot Ood. ons hoogste goed: den
veg van Zijn geboden. Zijn we wel ge-
toeg bezorgd, om daarvan niet at te
vtjken?
We weten, dat we uit onszelf zwak
djn. niet bestand tegen alle gevaren,
naar bidden we ook geregeld om
vacht van boven?
We weten, dat de duivel en de we-
«M ons strikken spannen, en we ken-
sen ook het terrein waar die strikken
CHOOLBOEKEN
I rosr irtar» On<*rwl|a-larlrt>Ma|
Zmmm om Uw •sokanlUsl
WIJ v«rnotmmn altas voor U
SCHOOL CN KANTOORBOEKHANDEL
H. ELZENAAR SST 2
set gevaartijk gebied?
Boe waar la toch wat Jesua zei: de
cinderen van deoe wereld behartigen hun
jelangen met.... meer overleg dan de
Ünderen van het licht!
Heer help ons door Uw verlichting en
Uw genade, om altijd met overleg te
blijven streven naar bet ééne noodza
kelijke doei: de eeuwige vereenlglng met
Met overleg.
Verzin, voor ge begin. Dan gaat
met overleg te werk.
Jeans sprak, „de kinderen var. de
wereld behartigen hun belang. .n
meer overleg.dan de kinderen vi
MOEDERLIEFDE: HET KENTEEKEN
De vraag van trouwe Japanneezen
nclljk T
i dien on
recht vaardigen rentmeester. Want dl*
waa er oogenblikheUJk bij om te....
overleggen: wat aal lk doen?
Niet zijn onrechtvaardigheid wordt als
voorbeeld gesteld! Neezijn overleg!
Iedereen, die zijn oogen de kost geeft
tal bet Jesus moeten nazeggen, dat de
kinderen van deze wereld met overleg
telkens nieuwe slachtoffers
«>en.
De geldwolven schieten evenmin te
kort ln overleg! Wat -n wikken en we
gen voor ve hun skg slaan! Ze zoeken
en speuren naar alle kanten; se kennen
alle wegen «c wegeltjes, en alle mazen
van de wet.
De eergierIgen blijven niet achter ln
overleg! Ze beetudeeren de zwakke zUde
van hun superieuren, om hen ln het ge
viel te komen; ze weten te bulgen en te
weten achterdocht te wekken,
om weg te werken degenen, die hun ln
den weg staan.
Na een aanvankelijk succesvolle ge-
loofapredlklng la ln Japan het Katholi
cisme meerdere eeuwen gruwzaam
derdrukt geworden En toen ln de
gentlende eeuw de verkondiging van
geloof weer vrU gegeven werd. al wel
niemand verwacht hebben nog sporen
te vinden van het oorspronkelijk Chris
tendon-. Te veel tijd was er overheen
gegaan En toch het onverhoopte
gebeurde. In 1865 kwamen bU den Apos-
tolliehen Vicaris eenvoudige lieden uit
een afgelegen streek. ZIJ behoorden tot
een talrijke groep Katholieken, die ln de
eenzaamheid hun geloof al dien tUd vol-
1 komen trouw bewaard hadden en m
I waren zij op het gerucht van de terug-
I komst der Katholieke Priesters
hun geloofsgenooten gezonden om
onderzoek ln te stellen Onverschrokken
examineerden zij den Bisschop op zijn
rechtgeloovlgheld „Waar Is een beeld
van Maria?" klonk hun vraag En
toen hun een beeld van de Moeder Gods
getoond werd. voelden ze zich be
dtgd: hier was werkelijk beuelfde
loot dat zij door de eeuwen beleden
hadden. Want Maria werd hier vereerd,
rcoals ook zij dat deden
Die eenvoudige Jap&nsche menschen
j verkondigden door hun handelwijze on-
bewust een zeer groote en zeer schoone
waarheid, „Ubl Jesus, Ib! Maria": waar
I Jezus Is. daar moet Maria ook zijn. En
1 andersom: waar Maria ls, daar moet ook
I Jezus zijn. Die twee zijn niet te schelden
I Maria, die eens door haar goddelijk
i Moederschap met Jesus werd vertoonden.
blijft altUd by Hem en met Hem voort-
1 zetten het werk. dat Zij toen begon, het
werk van Mcdeverlosseres en Mlddela-
res. Zij werd dan niet alleen de Moe-
der van Jezus' menschelijk lichaam.
maar eok de Moeder van Jesus' mystle-
ke Lichaam. Dat van goddelijk leven
doorhuiverde mystieke Lichaam van den
Heiland, waarvan artj allen lidmaten zijn
geworden. Zoo brengt zy ons voortdu
rend voort voor den hemel. Zoo vloeit
het Chrlstl-leven ons toe door het ka
naal. dat Maria heet. En zoo hooren wij
i bij Haar, gelijk alleen een kind bij zijn
moeder kan hooren.
Hieraan moet ge den Christen
kunnen herkennen, dat hij zijn Moeder
trouw blijft. De katholieke Japanneezen
stelden een ln meer dan een opzicht
verstandige vraag. Waar Maria Is. daar
ls Jesus Waar Maria ls. daar zijn ook
echte Christenen.
Onze afgescheiden broeders, de ortho
doxe Christenen van het Oosten, begrij
pen dit zeer wel Warm klopt hun hart
voor de Moeder des Heeren. Zóó vol
rtale lofprijzing als hun liturgie,
onze zelfs niet. In plechtige en bl
rijke woorden put zU zich uJt om te prij
zen de .glorierijke, heilige, gezegende,
allergelukkigste Moeder Gods." .den ge-
zegenden akker van onze hoop", „het
Morgenrood van de ware Lichtzon", „de
wonderbare Bloem'..de Tempel van het
Goddelijk Woord". En ln een overvloed
van Marlafeesten drong de vereertng
door In het practlsche leven en vervult
hart en geest van den Oosterschen
Christen
Maar de Protestanten? Ja. dat
een droevig misverstand ZU hebben
Moeder uitgebannen, meenende het Klno
daarmee genoegen te doen. En
soms komt ook bU hen het Christelijk
Instinct weer boven en haast tegen hun
wil worden zij gedreven tot vóór het
beeld der Onbevlekte. Er zijn uit de laat
ste Jaren treffende uitlatingen van 1
kend. Die meenden dat
moeder toch eigenlijk
triestig huls ls en daarom helmwee
gen naar Maria's zachten blik en
gende moederhanden. De natuur en
de bovennatuur zijn dikwijls sterker dan
de iter.
WIJ wijden ons toe aan Maria en plaat
sen ons daardoor op de veilige werke-
lijkheldsbasls. door God onder den op
bouw van het bovennatuurlijke gelegd.
WIJ geven ons zelf geheel en al weg aan
Moeder, opdat hemel en aarde kunnen
erkennen, dat wij Inderdaad Christenen
'ANTONRECHTER
SOESTER .ONDERWERELD'
Gangstermethoden.
Een uitgestelde zaak. diet tegen K.
Soest, dreigde bijna op een meineed-zaak
uit te loopen. De omstandigheden, wi
der dit „zaakje" was ontstaan, warci
Op den avond van 18 Apr'
telefoon in het Boarn
toen men den hoorn opnam, klonk
noodsein uit hotel „Dc Pauw". Het bleek,
er in het café van dit hotel een vechtpartij
begonnen was. waarin V. dc hoofdrol speelde.
Onmiddellijk reed een auto naar de plaats
van hel tumult en dc brigadier v. d. Goot
vond er enkele drukke groepjes die 't geval
bespraken Tijdens de ondervraging, dit
door den brigadier werden geleld, verdweer
V en de keliner verklaarde, dat hij zag hot
de vechtpartij waa ontslaan: zekere v. d. B
uit Hilversum kreeg van V. een klap op hel
hoofd.
De brigadier legde dit vast, stelde het pro
cesverbaal op en zoo kwam het geval reeds
oenigen tijd geleden voor den kantonrech
ter, Zonderling, opcc-ts kon dc kcllncr
rich van het geval niets herinneren! Daar
een en ander niet klopte, werd toen beslo
ten de behandeling der zaak uit te stellen
tot nu en dus sagen wc V.. den brigadier en
den keliner, zekeren R. uit Baam. voor het
hekje. De keliner herinnerde zich ook nu
EEN ALLERAARDIGSTS ZOMBR-
ATTRACTIB in het magazijn van de
firma Vroom en Dreesmann aan de
Utrechtschestraat te Amersfoort. Voor
nadere bijzonderheden leze men de
betr. medtdeclivgcn op pag. 2 van
dit blad.
het geval en de kantonrechter
las dc stukken, waaruit pertinent bieek. dat
de keliner indertijd had verteld te hebben
gezien hoe de klap gegeven werd
Dc keliner stond te trillen op z'n t
en toen de kantonrechter zag. hoe er
mets te beginnen viel. dreigde hij n
gevolgen van meineed en stelde hij de heele
zaak ruim een uur uit om den getuite gele
genheid te geven, nog eens na te denken.
En dus liep het tegen twaalven toen h<
geval wéér voorkwam. De griffier nam c
bewuste passage uit het procesverbaal ovi
en de brigadier ondertcckendc het.
Toen trad de keliner naar voren om t
verklaren dat htj rich had bedacht. Inde:
dued was het proces-verbaal v.-n den brigi
dier juist geweesthij had den klap z 1 e
gen?" riep de kantonrechter uil
„Ik meen. dat hij bevreesd is voor rac
cune-maatregolen," zei de brigadier en he
vervolg van deze geschiedenis zal ultwijser
ze opmerking was.
rlegde thans wettig en overtul
gulden of 8 dagen.
geven." loog deze
i, rood hoofd
Wanneer een verdachte blijk geeft van
goede trouw en goede voornemens, wil de
kantonrechter een cisch nog al eens halvee-
inde hij geen genade: hU
veroordeelde conform den eiscb.
Terwijl even werd nagezien, hoe de Baam-
ihe politle-vcrordening dc hechtenlsstra-
•n ln dit geval regelt, consulteerde de ver
achte een van s'n „vrienden", die als be
langstellende op de tribune de verhandeling
Toen wij hel kanlongercchlsgebouw ver
lieten. waren de keliner en de brigadier per
trein op weg naar Baam, maar V. en z'n
zijn.
Want geheel en al Marïa-klnd zijn:
lat ls geheel en al Christen zijn.
L. R.
vriend waren ln druk gesprek.
„Wij zullen hem wel leeren." meende de
vriend te moeien opmerken. „In ieder geval
gaat-ie d'r aan." merkte V. op. die blijk
baar te veel gangsterfilms heeft gezien en
onderwcreldje-spekin wel interessant schijnt
paalde dingen mochten gebeuren, in welke
richting men zal moeten zoeken.
En het valt dan te bezien, of de Ambte
naar zich bij zijn eisch even clement zal
bewonen als thans ten opzichte van men
schen die de gevolgen V8
grijpen willen ontgaan ten koste van het
geweien van anderen.
GEBITTEN' ONDER DEN PRIJS
Het is mei plcizierig. wanneer m
publiek moet bekennen, dat men met m«
voor 100 procent „natuur" ls. maar dat
kunst en techniek de behulpzarm
ten bieden om het uiterlijk
Dit traguch felt deed zich voor ln de op»
bare zitting van het kantongerecht.
Dat was helaas het geval mei een Bas
naar, wiens kunstgebit na lange Jaren tro
op reslauraliemogelljkheld bestond.
Derhalve moest DIJ een heel nieuw get
ebben en daarom wendde hij rich tot e<
ider-bevoegdheld. die bil
drie dagen een afdruk had genomen e
kunstgebit In elkaar had gedraaid.
Vhs daar aoo'n haast mee?" vroeg c
OPROEP
AAN ALLE R.K. JEUGD
VEREENIGINGEN
VAN de commissie voor den Hlsto-
rtschen Optocht op t September
as ontvingen wl] het vriendelijk verzoek,
ln ons blad een oproep te richten tot de
R.K. Jeugdvereenlgingen zooals de K.J.
M.. de KJ.V., de Kath. Verkenners, de
Jonge Wacht, de Jonge Werkman enz
Deze vereeniglngen worden verzocht
mede te werken aan het vormen van een
vaandel wacht.
Deze vaandelwacht zal mede trekken
ln den optocht. Van elke vereenlglng
wordt verwacht een vaandeldrager met
vaandel ot vlag en vier leden.
De besturen worden vriendelijk ver
zocht, opgave van deelname te zenden
aan het commissielid den heer A. J.
Brugman. Helllgenbergerweg 79, Amers-
M-.
1
sn Prinses Beatrix
Wat een en ander
had ontging ons zooi
klaarde dc tandtechniker.
ik loe- hier, dat u bet
heeft voor mej. Zusenroo." zei d
Ja. morgen ls 't de linkerbuur en;
overmorgen de rechterbuur." gromde de kan
tonrechter.
eischte 40 gulden of 10 da-
i de technlker vertelde dat hij j
gunstig voorstond en z'n ge
zondheid bcm ook handlcapte. maakte de
kantonrechter er 1 35 of 8 dagen van.
VAN 7 TOT 8 UUR
In den goeden „ouden" tija. toen Ko
ning Alfonso nog den scepter zwaaide
over 8panje. maakte ik een reis naar
Parijs. Dat vood lk erg ver. In mijn coupé
zat een medereiziger, die ook dien kant
uit ging en toen we in gesprek geraak
ten. vertelde hij dat hij naar Madrid
moest. Dat was één hoofdstad verder en
plotseling vond ik mijn eigen reis zoo
belangrijk met meer. De medereiziger
had jarenlang in Madrid gewoond en
natuurlijk begon hij me een en ander
van deze stad te vertellen, speciaal van
de gewoonten der Madnlenen In het
bijzonder heb ik onthouden zijn verhaal
over de groote pantoffelparade. Madrid
heeft namelijk een befaamde straat, die
in de avonduren en op den Zondag druk
bewandeld wordt door personen die zich
eens extra willen laten bewonderen. Ze
trekken hun beste spullen aan, oliën hun
haren en slenteren dan kwasi-noncha-
lant langs den weg. Dat was de Madri-
leensche pantoffelparade en of ze nog
Dit trein-gesprek "kwam me in herin
nering, toen lk deze week de Utr. Crt.
las en onder Amersfoort een bericht
vond betreffende de verkeerstelling lx
de Utrechtschestraat.
Het heeft mij daarbij getroffen, dat
juist op hetzelfde uur zij het op ver
schillende dagen de meeste voertui
gen passeeren. En lk vermoed dat, ware
telling gehouden van voetgan
gers, ook het uur van 7 tot 8 's avonds
drukste zou zijn. De telling zou dan
echter een heel verkeerd beeld gegeven
hebben van de hoeveelheid en verschei
denheid der voertuigen en voetgangers,
dit is het uur der Amersfoortsche
pantoffelparade.
Veel fietsers en fietseressen keeren
eer netjes om wanneer ze een eind-
weegs den Utrechtscheweg op zijn, om
alweer, voor de zooveelste keer, dé
Utrechtschestraat door te gaan. En met
voetgangers ls het al precies hetzelfde,
ja, deze vinden het zelfs de moeite niet
.waard te paradeeren en blijven maar
langs het trottoir staan hangen om de
aandacht te trekken, Het zijn altijd de
zelfde nietszeggende gezichten van de
zelfde onbelangrijke Jongelui die hier
dagelijks zitten te balanceeren op stil
staande fietsen of met vrienden zoute-
loote grappen staan te verkoopen.
Vorige week heb ifc om een hoekje ge
keken ln de ULO-school aan den West
singel juist toen de Handelsdiploma's
Hanze-cursus werden uitgereikt,
n juist, toen de heer Baake aan
•rd was en vertelde, hoe moeilijk
;n viel na een Ingespannen ar
beidsdag 's avonds weer naar de reeds
lang ontwende school op te trekken, om
daar een dikwijls taaie stof te verwerken.
Hier zagen we jongelieden van een heel
ander soort dan zij, die s avonds de
Utrechtschestraat-trottoirs versieren en
daar staan te hengelen naar den be-
in blik van een of ander on
bekend juffertje dat meest den leeftijd
in nog niet heeft bereikt.
Donderdag 8 September a.s. begint de
eerste les van den nieuwen Handclscur-
sus. Het is voor de opkomende gene
ratie te hopen, dat het „drukke uur"
van den avond zich zal verplaatsen van
de Utrechtschestraat naar de ULO-
school en dat het Hante-schoolbestuur
een beroep zal moeten doen op dat van
de ULO-school om meer ruimte.
