De Eembode
F. A. T U L P
Voorden Kantonrechter
52ste JAARGANG NÜMMER 35
I. /J— V
REDACTIE EN A D MINI BTR AT IE
Longogrocht 38. Tel. 314 - AMERSFOORT
VRIJDAG 25 NOVÈI
WAARIN OPGENOMEN HET ..WEEKBLAD VOOR BAARN"
KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HET DEKENAAT AMERSFOORT, ALSMEDE VOOR BAARN EO.
KATHOLIEKEN EN LEESZALEN
Liberalisme en Pro
testantisme
Quasi-religieuze stelsels
xn
Alvorens de positie der katholieke
lectuur ln de gemeentelijke openbare
leeszalen te beschouwen, geeft het leer-
same rapport, samengesteld ln opdracht
van de „Voor Qod"-actle nog een be-
pelljke of quasl-wetenschappelljke stel
sels, welke tevens als religie willen fun-
geeren. De botte Oodloochenlng Is blijk
baar velen te machtig geworden, zoo
dat sU bevrediging van hun gemoed
xUn gaan zoeken ln allerlei geheimzin
nige en occulte zaken. Men heeft het
loof ln den waren OoU verloren en zoekt
het ln de theosophle, de Christian
science, het spiritisme, de astrologie,
het Rozekruls, de getuigen van Jehova,
enz. enz. Deze algemeene geestesver-
warrlng ls verbijsterend.
Theosophla ls aanwezig ln 3
plaatsen. Het Theoiophlicl
Pad ln 13 plaatsen, zoodat ln nlei
minder dan 4 0 plaatsen minstens eer
van belde geschriften aanwezig ls.
Ook de Christian Science beweging ls
ln 18 plaatsen vertegenwoordigd C h r 1
tlan Science Journal 14,
r 1 s
blade
Roze
n tl-
r de 8 p 1 r 1-
n vrij-
DE AANKO.
SOESTC!
den geloovlgen mensch en bevorderen
anderszUds een verderfelijke mentaliteit,
waartegen wl) ons positief
N 1
o t t e
zijn ln groote mate aanwezig. In niet
minder dan 42 plaatsen ls de N. R.
Courant aanwezig, de Telegraaf ln 32
plaatsen. Slechts Almelo, Franeker en
Utrecht hebben geen van belde bladen.
WIJ sullen ons dus hier verder bezig
houden met de officleele lectuur der
Vrijz.-Protestantsche en Vrljz.-democrar
tlüche richting.
Opbouw, weekblad voor huma^
nlstlsch Christendom, dat met hft
woord humanistisch, gebruikt ln ver
band met Christendom, alle scherpe
kanten van het Christendom afslijpt
en den godsdienst verlaagt tot eah ze
kere volde,enlng van enkel rellgieuse
sentimenten ln het menschelljt ge
moed, ligt ln 33 leeszalen ter lezing.
Het ls voldoende om de overige bla
den met het aantal plaatsen waar ze ter
lezing liggen, zonder meer te noemen,
om den totaal Indruk te wekken, dat
het aloude liberalisme met zijn heden
ten dage op staatkundig terrein al
thans, betrekkelijk weinige aanhangers,
een veel te ruime plaats Inneemt ln het
geheel en ten opzichte ook van andere
richtingen en gezlndten-
i 1 1
b 1 a c
dat volkomen neutraal 1
dus de actie „Voor God" haar goed
recht heeft gezocht om er ook de Ka
tholieke richting voor zich te doen
spreken, heeft 16 plaatsen. De Vrij
zinnige Democraat 2 9, Dc
Liberale Vrouw 11, De
Jonge Liberaal 9, Jonge
ren en Democratie 7, Lei-
dersblad der Vryz. Chr.
Jeugd Centrale 4, en Groei
(V r U z. C h r.) 3.
WU laten hier volgen een opsomming
van de 46 plaatsen, waar een of meer
dezer bladen liggen met de cijfers er
achter van het aantal der bladen van
Vrijzinnig Protestantsohe en liberale
richting
Alkmaar 3. Almelo 3, Amersfoort 4,
Amsterdam 3, Apeldoorn 3, Applngedam
1, Arnhem 5, Assen 4, Bussum 1, Delft
4, Deventer 1, Doetlngchem 4, Dord
recht 1, Drachten 1, Enschede 2, Gorda
3. 's-Gravenhage 2, Groningen 3, Haar
lem 4, Heerenveen 1, Den Helder 3, Hen
gelo 6, Hilversum 1, Hoogezand Sapper -
meer 4, Kampen 4, Laren N.H. 1, Leeuw
arden 2. Lelden 3. Meppel 1, Middel
burg 4, Rotterdam 5, RUswlJk 1. Schie
dam 2, 8neek 1, Tlel 2, Utrecht 2, Vlaar-
dlngen 2, Vllsslngen 2, Voorburg 4,
Weesp 1, Winschoten 2, Winterswijk 1.
Zaandam 2, Zeist 2. Zutpben 1, Zwolle 1.
Slechts Franeker en Gorlnchem heb
ben geen dezer bladen gesignaleerd.
Daartegenover hebben de meeste an
dere plaatsen 3 of 4 dezer bladen. Re
kenen wU dan hierbij weer de N-R.Ct
of de Telegraaf, dan heeft Gorlnchem
deze belde bladen, soodat slechts Fra
neker overblijft zonder eenlge liberale
De groote verwarring
troffen.
zijn ongeioofelijke verwarring
belsche en mystieke
metsalaars-sym bollek
sche alchemie, ls nog ln 7 plaatsen
wezlg. Anderen zoeken het ln het
tact van de menschelljke psyche met
het heelal of den sterrenhemel of ver
vallen ln de grootste psychologische ex
tremiteiten. U r a n 1 a, het officieel
orgaan van het Ned. Astrologisch ge
nootschap verkocht nog onlangs de vol
gende rimram: .Het staat natuurlijk
leder vrij, er een bepaald geloof op na
houden, of dit een christelijk. Moham-
medaansch of astrologisch geloof ls.
lch dan echter ook niet ver
donderen, dat er altijd naast de klasse
der geloovlgen een klasse vai
vigen ontstaat. Ook die heeft
recht van bestaan." Dit blad wordt nog
ln 6 plaatsen geduld.
Mensch en Kosmos, maand
blad voor geestelijke stroomingen Is Ir
S plaatsen aanwezig. Het Jullnummer
ging geheel over reïncarnatie.
Het Tijdschrift voor Pa
rapsychologie, „gewijd aan d<
wetenschappelijke studie van het Oc
cultisme ln zijn vollen omvang," vindt
men ln 12 plaatsen.
Hieronder een opsomming van de 48
plaatsen met opgave van het aantal
daar ter lezing liggende bladen op ge
bied van Theosophle, Chr. Science en
Occultisme:
Alkmaar 3, Almelo 2. Amersfoort 3.
Amsterdam 6, Apeldoorn 5, Applngedam
1. Arnhem 2. Assen 3, Bussum 5. Delft
2. Deventer 1, Doetinchem 3. Dordrecht
4, Drachten 2, Enschede 2, Franeker 2,
's-Gravenhage 6. Groningen 6, Haarlem
7, Heerenveen 2, Den Helder 1, Hengelo
3. Hilversum 3. Hoogezand Sappemeer
1. Kampen 1. Laren NU., Leeuwarden
3, Lelden 3, Meppel 1. Middelburg 3,
Rotterdam 5, Sneek 1, Utrecht 6. Vlls
slngen 1. Voorburg 1, Weesp 1, Winscho
ten 1, Winterswijk 1, Zaandam 1, Zeist
4, Zutphen 4. Zwolle 3.
Uit deze opsomming blijkt, dat 4 2
plaatsen van het totaal van 48 van bo
vengenoemde lectuur voorzien zijn. Het
zijn weer dezelfde plaatsen als in de vo
rige statistieken welke de hoogste ge
tallen behalen: Haarlem 7. 's-Graven
hage 6, Groningen 6, Amsterdam 5,
Bussum 5, Laren 5, Rotterdam 5,
Utrecht 8, voorts 3 plaatsen met 4, 10
met 3. 7 met 2, 13 met 1. Men ziet dat
dus hier niet van versnippering sprake
kan zijn, maar dat het hier een alge
meene goede vertegenwoordiging geldt.
HET STRENG PROTESTAN
TISME
Tenslotte dient te worden nagegaan,
welk aandeel het eigenlijke Protestan
tisme heeft ln de algemeenheid. Hier
komt duidelijk de groote verdeeldheid
en versnippering aan den dag en het is
vrijwel onmogelijk een volledig over
zicht te krijgen over al de onderschel
den kerk- en predikbeurtenblaadjes.
Deze dragen trouwens geen van allen
bij aan de vertegenwoordiging van een
eenheid, van óén streven. Want wl) ach
ten er den doorsnee protestant te hoog
voor. dan dat hU zich zou willen laten
representeeren door het blad D e
Protestant van de Evangelische
Maatschappij dat tenslotte niet meer
Is dan een hetze uit onvermogen. Ook
met de vrijzinnige opvatting van het
weekblad Opbouw, sal den stren-
geren protestant zich moeilijk kunnen
vereenigen. Maar de meer strikt Protes-
tantsche lectuur ls hier en daar aan
wezig zonder den Indruk te maken dat
ze een redelijke vertegenwoordiging
vormt. Zonder commentaar kunnen we
volstaan met se hier te noemén.
Een goede uitzondering maakt het
letterkundige tijdschrift: Opwaart-
s c h e wegen, dat ln 28 plaatsen
1b vertegenwoordigd.
Horizon. een apologetisch
maandblad als het Katholieke 8child,
vindt men ln 10 plaatsen.
Gereformeerd Theolo-
HET VULPENHUIS
Laagestr. to. KmuMsfcr. - Total. SM
VOOR ST. NICOLAASGESCHENK
EEN GOEDE
VULPENHOUDER
losophla Reformats 3, De
Reformatie 4. Kerkop
bouw 8. Het Zoeklicht 8.
De Heraut 2, De Klok S.
Patrimonium 8.
Tenslotte de Oecumenische
Berichten, welke ln een tiental
plaatsen aanwezig zijn.
Men leze eens de onderstaande op
somming. Dan ziet men. dat het weer
dezelfde plaateen zijn die Eet hoogste
aantal bereiken. WIJ wUsen hierop tel
kens om hieruit onze conclusies te kun
nen trekken wanneer we later de catho
lics gaan bespreken.
Bladen van Oerilormiiid
Protestantisme worden aan
getroffen ln:
Alkmaar 1. Almelo 2. Amersfoort 2,
Amsterdam 4, Arnhem 8, Assen 5, Delft
5, Doetinchem 3, Dordrecht 1, Ensche
de 1. Franeker 1, Gorlnchem 1, Oouda
2, 's-Gravenhage 1, Groningen 2. Haar
lem 7, Heerenveen 3, DenHelder 1,
Hengelo 4. Hilversum 1, Hoogezand
Sappemeer 1, Kampen 2, Laren N.H. 2,
Leeuwarden 2, Lelden 2, Meppel 3. Rot
terdam 5, RUswlJk 2, Schiedam 3. Sneek
1 Tlel 1, Utrecht 1, Voorburg 1, Weesp
1, Winschoten 1, Zeist 3. Zutphen 1.
Zwolle 2.
De vertegenwoordiging der VrU*.
Prot.-Liberale richting blUkt evenals
die van het Protestantisme In het i
meen aan wisseling onderhevig. Daar
In de groote verscheidenheid van bladen
en blaadjes het onderzoek tenkenmale
anders uitvalt, ls de opgave In een rap.
port al gauw niet geheel actueel meer.
Met zekerheid kan worden gezegd, dal
de getallen thans grooter zUn dan ln
het rapport vermeld.
De vorige artikelen betreffende dit
rapport verschenen ln ..De Eembode"
van 23 October. S en 18 November.
.Slot volgt!
DE BISSCHOP
Als leeraar, priester
en leider
len ons aan hei gebed en
het Woord wijden' De a
'erband mei zijn rending
verkondigen". ..Wee mij,
evangelie niet zou verkon-
van deze apostolische vcr-
L den bisschop vóór de wlj-
gesteid .Wilt gij net volk
t de H. Schrift en uil de
«■leveringen der vaderen?" Pas wannes
nieuw te wijden bisschop op deze vragen
antwoord heeft ..Volo Ik wil I" wordt
m net evangelie opgelegd met de woerr-
n ..Predik het evangelie aan het u loe
rt rouwde volk I"
Het is aan de natuur van den onbedorven
valache wegen, langa eigenzinnige en onfeil
baar misleidende wegen. Doch welbewust
gaat men ln wijden boog heen om de auil en
grondveste der waarheid, zooals de apostel
de Kerk noemt, die de door Christus
schonken en door den H. Geest beschermde
waarheid in haar god-gewijde banden
draagt. En toch Is de Kerk met haar on-
fellbaren Paus en de met hem verbonden
oisscboppen de groote macht der waarheid.
Want het waarheide woord der Kerk wtwielt
in de eeuwigheid het heeft zich in de ge-
rchiedcnls ontplooid, het heeft m het ver
leden alle wijsheid en alle meneehenervarlng
De bisschop heet hoogeprieeter. omdat bl]
dc bisschopswijding het priesterambt ln al
zlju v-r.eld op hem wordt overgedragen,
Drie bisschoppen leggen hem MJ de bis
schopswijding de handen op (niet slechts
êfn. zooals dat bdj de priesterwijding het
geval ls), ten tccken dat de volheid van
hei priesterschap wordt meegedeeld of, boo.
als in de wijdingsgebeden geaegd wordt
dat „de volle hoorn der prleslerlljfce genwde"
wordt uitgegoten. Met een drievoudig kruis
zegent de bisschop en ook hier verzinne
beeldt het drievoudige de volheid van de
priesterlijke macht tot negenen. De sin van
liet priesterschap la. „een dienaar ran
Christus en een uttdeeler der geheimenissen
Gods" te zijn. De zin van het hoogeprles.
terechap Is zich In nog hoogere mat» voor
de zielen op te offeren, in nog rijkeren
overvloed de geheimenissen Gods uit te dee-
i leider
schap. HIJ moet dus niet slechts als drager
van het leerambt de eeuwige
wetten des geloofs verkondigen
als drager van bet heruersambt
van den goeden Herder de hrzn
de geloovlgen lalden en regeeren. Volgens
net duidelijk getuigenis van de Handelingen
da- apostelen zijn de bisschoppenen door den
de Kerk Oodz ta
DE HOOCEERW. DEKEN
KEERT WOENSDAG IN
DE PAROCHIE TERUG
htid van ié ttai en Ast
kerkbestuur pan St. Anefri-
due, waarbij dé tehoolkinde-
ren een welkomstlied sullen
ztngen.
Woensdagavond tal ar één
plechtig Lof ran dankbaar-
heli geeongen worden met
toespraak en den lotsang
„Te Bruin
Op Zondag 4 Dec. tal de
H. t. Deken een plechtige
Hoogmte eelebreertn. Daar
na. otli halt 11, te er aan de
Naar wij vernemen, tal de
Hoogeerui. Deken F. 1. M.
Sandkugl, die tospene stekte
sinds 1 Vj laar tn een sana
torium verbleef, as. Woene-
dag 30 Nov. geheel hertteld
in tiln parochie terugkeeren.
Tegen halt li tal de H. S.
Deken aankomen, tn begroet
worden door de geestelijk-
parochianen, om den H. g.
Deken geluk te toenscAen
met ti/n voorspoedige gene
ting. Om IJ uur fs sr aan
de paetorie een receptie
voor besturen 0/ deputaties
pan vereen (gingen, college's
en andere Instellingen en
verder poor alle belangstel
lenden buiten ia parochie.
SIMT NICOLAAS
ETALAGE
i onze Toonkamers
LUXÏ DOOZEN POST LEESBOEKEN
VULPENNEN (PARKER. SWAN.
WATERMAN 05MIAI INKTSTELLEN
EN LUXE ARTIKELEN EN IUREAU.
■ENOOOIGDHEDEN ENZ.
BOtl. I
H. ELZENAAR
ugaaniAT iet
GEEN TRANEN MAAR GEBED.
Stort geen tranen, maar gebed,
Op de graven uwer doodenl
Denkt in deez' Novembertpaand,
Hpel bijzonder, aan hun nootlenl
Velen zijn er, wien misschien
Wij nog laaf'nis moeten biên!
Dierbr'en. die onz' hulpe vragen.
Over trouweloosheid klagen!
Zielen, die door ons gebed.
Werden, o zoo graag, gered!
E. TIMA.
Haastige spoed.
hetl.
Dat 1a adderi goed
'eten maken
met de zoeg
■n dat la nooit goed
Want we ntjn geen d
leren, dat. ook als het Iteel lang duurt
«WfJ.kS«ljaiW;TOOrMI en i
tmgingen itaan herinneren en aan de innkDsAiheld vsn
hl öeigiiche volk voor de hulpvaardigheid
le eerste **0 da vluchtelingen
Hatijn. Don
JlglBche gezant
en-JPL üft-.l De Kmw —soger
»foed.
De liefde I
De U.'fde tot Jezus moet one dnngn
lot onverpoosd en rujug werken aai
onze heiliging
Ala Ik het zoo seggen mag Jesua heef,
leder oogenbllk benut voor ona wehtlju
Van de Kribbe tot het Krula I
Die onmetelijke liefde ran Ohrtatu
moet ons er toe dringen ara teder oogen
SLECHTE REPUTATIE!
Dit zijn da dagen ran Belgiaehe her
inneringen. Ik herinner ma een prettig
weekend, doorgebracht ln het gezin
van een vriend te BruaaeL We maakten
's middags een prachtl-e wandeling ln
't Tcrkamerboar.il en toen we gord «n
wel weer thuU aan de thee zaten, vroeg
diljn vriend me, wat tk het merkwaar
digste ran de wandeling had gevonden.
Ik antwoordde: ..dat rr aan den rand
van een groote stad zulk een prachtig
Zijn familie «en «oermeet
reine katbollafce geloof.
"RAAF VAN RANDWUCK
die temidden van lu
p tea hoog. nu d
rallen van skin vUaij
naar heel one leven voor Hein,
Daarom altijd haastige «pord to he
verken aan onze zaligheld.
De tUd le koatbaarl Ze heeft leden
ninuut eeuwigheidswaarde.
Het natuurwonder.
sn verzwegen van hen. die voor het Amci
arische hekje moesten verschijnen r,
nt de reden: kleine stad, praatgrage u
Ofschoon hij vijf minuien gelede
afgeroepen, komt hij door de dei
leid en frommelt 'lij zijn oproep in
„Nummerdor." Waarom deed u dat?"
„Het ia zoo mooi In 'l bosch." zegt de Jon
geman. die er overigens heelemaal niet als
een natuurvriend utttzet, al mag nij dan
oen zwak voor konijnen hebben,
omhult Jansen die
„I* loop er al
wee bladzijden
„Dan ls dat al twintig Janr lang verkeerd.
bordje» er ook aL"
„Ik kon 1 niet meer laten" zegt Jansen
met de Nlmmerdorsche heunweeün.
„Dub u blijft er maar mee dóórgaan?I"
stuift het O. M. op. ontdaan over zulk een
gehardheid ln de boosheid.
„Misschien wel." zegt Jansen koelbloedig.
„Nou. dan etsch Ik tien gulden of urm
i tien dagen niet wande-
Krooting van Juatltle en de daarvan aflvuv
kelljka salarissen tn gevaar ziet. „Tien gul
den of 8 dagen."
„Ook goed." zegt Jansstv „Ooeis morgen I'
Dc verdwenen compagnon
Ir klopte tele met In het bcdrijr der beidt
waarvan T. voor den kanton,
■een. De Raad van Arbeid wai
It op UJd In,
a gulden of I d
De knallende wandelaar
r verschijnt
i. Hij la
n SoeslerbergBchen tl
lurd. omdat hij reed
Ier behoorlijke reran
,U neb er niet op gereden.
„Hf. dat staal anders wel
verbaal." verwondert alch de
„We zullen de zaak dan maar uitstelten
en er den verbalisant eens bijhalen."
De meneer w I weggaan,
gengehouden door den dei
„Is dat
„Ja. drie
rijder.
ontevreden: de looniljBt w
i. HU
klaarde dat hij de baaa nn
ln loondienst gekomen van djn voor-
mallgen compagnon. Dat was h»ei geheim
zinnig ln a"n werk gegaan. Ook toen het pro-
cos-verbaal werd opgemaakt ontkende T.
niet dat hl) de baas waa
dat er nóg een zaak
g wel ui
de andere snok Alweer met dieselfde motor
fiets. Nu wa» dit niet voorzien van letter sn
nummer en van een geluiddempend» Inrich
ting. Uep u er «oi s w*ér noasl?"
.Ja." antwoordde verdachte.
„Maar waarom knettert en knalt dat illng
dan, aoodat J« 1 kilometers tn den omtrek
hoort?" roept hef. O. M. uit,
da dr!» zaken uit-
J ifauenja^'wi-
parkgn. In h»t speeluur mo
gen d* kinderen gerust over de gasone
ravotten. Alleen werd natuurlijk een
uitsondering gemarkt voor de leerlin
gen van de Nederlandsche school dl*
Je hier hebt. De Nederlandera blUken
zóó vernielzuchtig te lijn. dat m een
verbod hebben opgeloopen
In het buitenland hebben we dus ook
de slechte reputatie, vernielzuchtig te
*Un. Behoeven we er ana over M ver
wonderen. d.t de toeztaod binnen de
landsgrenzen wat deze onhehbelljkhcUi
betreft nog veel ernstiger Is?
Den laatsten tijd worden aanhoudend
jongelingen bU hun kraagjes gegrepen
die zich aan het ingooien van ruiten e.
d. hebben schuldig gemaakt. En dan
weten we nog niet, hoeveel er aan den
sterken arm ontsnappen.
Op het Lieve Vrouwe Kerkhof staal
sedert lang een onbewoonbaar ver
klaarde woning leeg. Men heeft de
ruiten witgekalkt
Op een ochtend waren twee ruften
Ingeworpen. Enkele uren later was »r
aan den voorgevel geen ruit meer heeL
nlngen er uit gebroken en op het
oogenbllk kan men door de twee eenl
ge vensters van den voorgevel vrijelijk
naar binnen wandelen.
Wat men er tegen doet" Straf
fen sal niet helpen, maar men aal het
op een andere manier moeten aanpak
ken. Men sou da rekels eigenhandig
aan 't werk moeten sett-n om de scha
de te herstellen na het materiaal uit
hun spaarpot te hebban betaald.
Ik herinner me een «tel Jongens dat
na Jaren sparen de beschikking koa
krijgen over een ciubhuU. Ze schilder
den het self op en zetten er self de rui
ten ln. Nu was er een stelletje afguns
tige buurtgenooten dat er plezier ia
had. af en toe een paar ruiten ln te
De club benoemde een „strofraaa."
Er werd op den loer gelegen tol dl rui
tentikkers hun werk kwamen doen. Dan
werd de booedoener achternagezeten
en naar het clubhuls gesleept, waar de
strafroad een heel rooster van het
aantal klappen had samengesteld, dat
met een Spaanse h rietje voor diverse
vergrijpen moest worden gegeven.
Na een maand was het ruitentikken
afgelouptn.
Als se tólf voor lete moeten sof gen.
de belhamels, beginnen se pas „hun
Eerder blijkbaar
Recht of krom?
i» Amersfoort bil Ne-
derberg zumd. rag wlrlrllrirn omen ui' den
Vlssakkerweg, Zl] reden via Óen Utmhl-
scheweg waar de»» een slingering maakt
naar de tong* Dergzinut De ooIKleman
meende, dat dte wielrijders daar ren teekrn
van rlchllngverandrrlng dienden te geven,
maar bet O.M. waa het <r met m«e eena on>-
clat Vlaaakkarwcg an lange Bergstraat In
elkaani verlengde liggen En daarom eizrht#
hl] vrllapraak, hetgeen door den Kanton-
rechter gul werd verleemt Twee adapinuit-
echuldlgen verlieten dan ook met opgeruim
de gezichten «i verlichte harten Iwt Kan-
tongerecht. Ken derde waa zoo ongelukkig
s
