Tafereelen uit de Kerkgeschiedenis
BRAAF MEISJE TOT MISDAAD, VRIJMET
SELAAR TOT IJVERIG KATHOLIEK.
nog wn Jong meis
lort aan God m god
1, ging dikwijl» a
bot boek berei-
Het meUJe laa e
De^Ktutir^decd
Het meiaje wu pan 16 Jaar en stond reed»
TOor de recbttank in een Belgiacbe pro-
irineleatad. ZIJ *erd be»t*iuldigd ran poging
r graag gebeden f
redltvaardigbeid. heme: en hel
waren immers allemaal maar u:
Peter Waser en erf rouwmoedig, r
t duisternis met laten
n hem zijn geloof
r daarentegen kan de:
ensch geestelijk verheffen, kan er vei
e bijdragen hem te veredelen, le heilige
aijn kind In de h
gteua en aedelijk I
Onbeachrtjfehjk
t priester beloofde 1
den priester, dat
t en het I
liet hij toevallig e
Jesus handelde.
Toen bij a
spreken. Op een ke
boekje liggen, dal
allerheiligste Han
merkwaardlK Wijde stem
dat beteetoenen?
bt bij uw laawo besoe* hier
ergeten. Ik twb het gelezen
,j asjeblief schenken? Waarom hebt
inn. die zoo geheel van God en god»
Ine gaf hij ten antwoord: „Maai
a toch., tot heel andere d
dering leweeggc
BLIK IN DE TOE
KOMST.
HIJ opnieuw alles stukslaan moet lot e
verjongde schepping, ik ben er sefcer vi
alle» wijet erop, en In de verre toekon
verjonglngaperlode tal beginnen
Zoo profeteerde Goethe meer dan ho
derd jaren geleden. Het eerste deel v
den grooten oorlog reeds
werd de eultaair van het
Ook de edele dichter Eichendorff sag
aijn Ujd reeds de Kwens^wsmkelen en
itkelende gedachte
Duimen, Catharln
sou worden bloot-
Gods Oanon-Mora mg
wertdertj*
worden beroofd. Alles w
Moeten wij, katholieken. 1
bekijken delingen eenüjdlg door den poll
geloof schouwt
lnnerlljken samenhang
n der gebeurtenissen
moet. opet.lJgen tot de
n dan vlet hij God aan
hij door de gebeurtenis,
zoozeer geschikt, dat hij
orienteering verlie"
want hij weet, dat de Heer krachtige rr
delen getsvtkt. maar alleen tol gcnc7lng
verbetering. HIJ weet, dat de Heer Z
zaak ml redden en tot een glorievolle o»
winning zal voeren. Zoo hopen wij allen
J i ontzettende verwc
HIJ
Ung een nle
laten opstaan: oa: mj sai w
geen vreugde schept in de vernleUgjig.
den dood. maar ln den opbouw, ln 't lev*
dat HIJ Zijn barmhartigheid indachtig
sche mach:en k
seldlgen storm
Petrus dreigt or,
een gelouterd geslacht
i hijKent getrouwer
even vinden, sullen tan g'-en
n allcruahsvrtcndjc was, die
n geestdrift streven m
trijders, ware heiligen
DE GOEDE MEENING.
wordt het -vorm, acelt en Is gea^iikt vooi
Zoo ook out zieleleven.
Zonder go «de meening hebben haar han
delingen geen waarde -/oor de eeuwlgneid.
Staar komt de goede meenlng erbij, dar
hoeft ook de geringste dnsd eeusrlghelda-
haodellng op God, ais op ons laatste doe',
ter liefde Ood«!
De liefde lol God moet er ln ritten, ander.'
Is 't niks gedsan.
God heeft daar recht op, en staat aUr
recht niet af.
Hem komt alles Ine. ook al ons we-ken.
n die uitstrekken orer al
heekn dag God vertseerlUke
opletten, dat we
In niets onszelf.
Wiet Jaloerach i
MEER LIEFDE
Want God heeft Zijn Zoon in de wereld
gezonden, niet om de wereld le oordeeien
maar opdat de wereld door Hem sou worden
gered Uo. i. 11. 11)
Ooi beeft de wereld liefgehad.
Die wereld, dat wu.
W»J. sonderen. WU. opotandlgen. W(J Itef-
Hiet om ons te oordeeien. la Jesus gefco-
Moar om ons geluk te bewerker. On om
den hemel le openen.
Vader, dan b
Ood wl! ons g<
God li
>l plas Is. le b
liefde tol on
liefdedaad r
n Oodmennch Is ito
tulgen, dat wc gelooven in de liefde van den
odmensch.
Hoe ellendig da'. »U *oo koud zijn Jegens
DE INTERNATIONALE
VRIJMETSELARIJ.
Frankrijk, het grooic maconnleko bolwerk
telt o.s. 52 000 brooders, verdeeld over het
Pransche Groot Oosten 134.000) en de Pran-
ïlek auteur geeft voor het Veree
Koninkrijk MO.000 broeders 81 in Loges.
30.000 nieuwe inwijdingen per Jaar.
stad tonden 2S1 nieuwe Tempels ingr
In dezelfde periode was de toename
provincie 861 nieuwe werkplaatsen.
Schotland zijn de cijfers 68.000 broeder
Centraal j
Zuid-Amerika 60 OCO brs. en «38 1
Australië 188 000 broeders en 1030 I
Deze cijfers demonstreer en welk een
weldige macht deze geheimbonden .si
kelen kunnen Toch zsjn dit slechts
cijfers aangaande de regelmatig ork
OrooUoges en Groot Ooetcns van den
rgaruaatlea in aanmerking
ncerendeela onder leiding
hoog gegradueerden In der
Dc getmiMTde Theoaorische loge.-; de
Old Fellows; de Free Forester*; de .lood
de R<i«nkniliiersRonoolschap|>rn, d<: Woxl-
Voorts dienen in aanmerking genomen Ir
worden de *.g, Vredes-orgiinlRiiili-s, liberale
en neutrale bewegingen wndcr tol. die on
bewust geheel ln handen zijn van leider» In
gehoonuiamhcld c
2.50 Spoameaditlaan 33, Heenu
Heroïsme van Duitsche non
den wereldoorlog.
om het hoc«lkd van dc heldhaftige
daden der katholieke kloneterzuslei» tijdi-iis
wereldoorlog gezongen. Met loflelljke
oflexvaaretige wllzc zieke cn gewonde s»
ten verplreszdeit 17200 katholieke zu,
stonden toentertijd In dlenal aan het f:
■n en verbandplaaleen a
GREGORIUS DE GROOTE
li.
Dc zwaarste zorg van den
I'ans was en bleef de Kerk van
liet Ooslen. Vooreerst matigden
de keizers van Conslantinopel
zich geestelijke rechten aan en
Ion tweede probeerden de
patriarchen van die slad die
ganseh onder 's keizers invloed
stonden en niet hem samenspan
den tegen den Paus zich los
te maken van Rome. Het was
reeds hel voorspel van den 011-
zuligen strijd, die later zou uit-
Joopen op de scheuring, het Oos-
lersche schisma dat vandaag nog
de Kerk van Christus in tweeën
houdt gesplitst.
De dappere Gregorius trot
seerde den strijd. Aan zijn gezant
te Conslantinopel schreef hij:
„Ge kent mijn karaklcr! Ik kan
iets verdragen en langen tijd iets
verdragen. Maar als ik eenmaal
besloten heb weerstand te bie
den, ijl ik vol blijdschap alle ge
varen tegemoet. Liever de dood
dan de Kerk vau Petrus in mijn
handen te zien ontaarden!"
Keizer Mauritius had voor alle
ambtenaren en soldaten een ver-
l>od uitgevaardigd, om den pries
terlijken of kloosterlijken staat
te aanvaarden. Gregorius, die
daarin terecht een schending
van de vrijheid der roepingen
zag, verzette zich hardnekkig en
won eerst 11a vijf jaren strijd het
pleit.
Vinniger was het conflict met
den patriarch Julian de Vaster.
Deze had zich den titel van
Rij kspa l riare.h (oecomenisch
patriarch) aangematigd, met de
bedoeling onafhankelijk van den
Paus dc Kerk van het Ooslen le
besturen.
Doch Gregorius liet zich niet
verschalken en toen de sluwe
Jolian verklaarde dat liet slechts
een eeretitel betrof, antwoordde
de Paus: „Zeker, als we enkel
op (Ie gebruikte termen letten, is
liet enkel een Kwestie van woor
den, maar als we acht geven op
tie kwaadwilligheid, die dc woor
den uitkoos, gaat het hier om
een universeel gevaarEen
woordendispunt, zoo zegl men.
Maar liet belieft een woord, dat
leilrlijk de Kerk verscheurt! Een
loutere tilelkweslie: dat is gauw
gezegd. Wanneer de Anti-Chrisl
zich den tilel van God toeschrijft,
durf dan maar zeggen: Pure litel-
kwostie. louter kwestie, van een
woord!"
En om den verwaten patriarcli
reu zijn maehtswann te genezen
•U) hein een lesje in deemoed le
geven, gebruikte Gregorius van
hm af aan geregeld in zijn pu
blieke act en tie onderlcckening:
„Dienaar der dienaren Godsl"
Keu tilel die nog steeds bij de
Pausen in zwang is.
En aan den patriarch van
Alexandria (Egypte) schreef de
usderj'go Godvniiin „Zoeken wij
ons tc verheffen in deugden en
niet in woorden. Ik wil me niet
verheerlijken ten kosle van mijn
broeders. Mijn eer is: de eer der
hccle KerkWeg mei alle
woorden die de ijdelheid op
blazen en die de liefde kwetscnl"
Ondanks zijn overdrukke ar
beid en dubbel-drukkende zor
gen vond de heilige nog tijd voor
studie cn geschriften. Als gezant
te Constanlinopel had hij zijn
eerste boek geschreven: Zede-
lessen over Job (Moralia), opge
dragen aan bisschop Leandcr
van Sevilla. Hel is minder een
uitleg van hel bijbelboek Joh
dan een mystieke beschouwing
vol sublieme gedachten.
Zoo mediteert Gregorius in
zijn boek aangaande het gebed:
„De Heer, roept Job uit, moge
mijn VERLANGEN verhooren!
Let eens op dat woord: Ver
langen I Het ware gebed ligt niet
besloten in de stem, maar in hel
hart. Het zijn niet onze woorden,
doch het zijn onze verlangens,
die bij het mysterievolle oor van
God de kracht onzer smeek
beden uitmaken. Als we met den
mond om het eeuwige leven
vragen, zonder het uit de diepte
van ons hart te verlangen, dan is
onze smeekroep slechts stil
zwijgen. Als we echter, zonder
een enkel woord le spreken, hel
eeuwig leven verlangen "it den
grond van ons hart, dan is ons
zwijgen een smeekbede."
Ook schreef de Paus een hand
boek voor priesters, een Pasto
raal dat algemeen door de Mid
deleeuwers gebruikt werd en
waarin hij de kunst, om dc zielen
le leiden, de kunst der kunsten
noemt, en verder vervaardigde
hij nog '22 predikaties over
EzechicI en veertig over de
Evangelies. Zelfs bezitten wc
nog 818 brieven uit den schal
van zijn correspondentie.
Hekend is zijn actie voor den
kerkdijken zang en de liturgie.
De Gregoriaansehe zang i:
hem genoemd (al wordt dit door
sommigen betwijfeld) en nog
veertig jaren na zijn afsterven
leefde zijn nagedachtenis voort
in het grafschrift van Paus Ho-
norius: „Uitmuntend herder in
het goddelijk gezang, was hij een
waardig opvolger van Grego
rius". Doch nimmer mocht de
muziek op den voorgrond treden
ten koste van de kerkelijke dien
sten en het decorum.
Op een concilie te Roine (595)
verklaarde Gregorius: Het is ge
schied dat bij het toelaten voor
de wijdingen (tot diaken) men
meer gelet heeft op een mooie
slem dan op een onberispelijk
karakter." En om dit misbruik
te voorkomen, schreef hij
dat de diakens niets anders
mochten zingen in de Kerjc dan
het Evangelie (canon 1 van het
Concilie).
De armenzorg genoot de bij
zondere voorliefde van dezen
Herder, die zelve in zijn boek
over Job geschreven had: „Wal
zoo het on» baten onze zintuigen
in tc toornen door de zuiverheid,
als we onze ziel niet uitzetten
door de naastenliefde?" (Welk
heerlijk contrast in de gedacht»
van Gregorius: het vleesch in
krimpen. indammen, enger ma
ken, doch den geest uitzetten,
verbreeden door de alles-en-
allen omvattende liefde!)
Toen de Paus vernam, dat
iemand in Rome van honger ge
storven was, legde hij zich als
lioete op eenige dagen geen
H. Mis le lezen. Op heoge feest
dagen en iederen eersten dag der
maand leidde Gregorius per
soonlijk de uildeeling van graan,
wijn, vleesch en visch aan de
armen cn vluchtelingen, zoodat,
zegt de geschiedschrijver „dei
Kerk als het ware een magazijn
geworden was, waarheen de
heele wereld toesnelde."
Had Gregorius niet gesproken:
OOK NAAR BUITEN KATHOLIEK ZIJN»!
Menige, zoogenaamd neutrale, vrijzinnige, liberale vereenlging
voedt ook de door de II. Kerk hij herhaling veroordeelde dwaling,
dat een katholiek zijn beginsel alleen maar In daden zou hebben
0111 te zetten ln mijn particulier leven, doeh dat diezelfde begin
selen niets hebben uil le slaan inei het doel zijner verecniging
en niet gelden voor het gezelschappelijk, maatschappelijk, poli
tiek en openbaar leven.
En zoo ontspruit uit het lidmaatschap vau een dergelijke
organtsulie maar al te dikwijls ak wrange vrucht het soort van
die hnlfslaehtlge katholieken, die weliswaar hun geloof nog be
leven ln de binnenkamers, ook nog, maar lauw en flauw in de
kerk, maar den moed hunner overtuiging missen, of althans deze
overtuiging niet uitdragen rn vruchtbaar maken naar bulten.
(De Nedrrluadsrhe ltlwhoppcn
ln hun Vastenbrief van 193,1).
„Het lijden van de armen en de
aalmoezen van de rijken zullen
de stad redden" De goederen
der Kerk werden gemeengoed
der armen. Neen, zei de heilige,
de schallen der Kerk mogen niet
gebruikt worden om winst le
maken voor eigen belangen, ze
zijn immers de bezittingen der
Wat heeft deze Paus ook niet
gedaan, om het lot der slaven
e verzachten! Toen dp bisschop
/an Ravenna eens onrechtvaar
dig was geweest tegenover zijn
slaven, kreeg hij een strenge be
risping, en de bisschop van Sy
racuse ontving een vermaning,
omdat hij geen strafmaatregelen
genomen had tegen een slavon-
bezitter die een slavin-moeder
van haar kinderen gescheiden
had. „Als een dergelijk feil zich
herhalen zou." voegde Gregorius
erbij, „zou ik me gedwongen
zien langs kerkrechterlijken weg
maatregelen te treffen en dan
niet den leek te straffen, die de
onrechtvaardigheid beging,
maar den bisschop die ze toe
liet!"
Zelfs de Joden vonden in Gre
gorius hun beschermer. Door
hun woekerpractijken laadden
zij zich vaak den haat der Chris
tenen op den hals. en toen het
volk, in woede ontstoken, hun
synagogen in brand stak, word
de Paus hun voorspreker. Zoo
U-Mrafte hij den binchop
Terracina die de vrijheid van
den Joodschen eeredienst had
geschonden.
Toch meent men in het leven
an dezen groolen Paus een vlek
le moeten aanstippen. Toen de
avonturier Phoeas in 602 keizer
Mauritius en zijn familie uiig,-
moord had en zichzelven tot
keizer uitriep, zond Gregorius
den nieuwen heerscher over het
Oosten een brief met gelukwen-
schen Wat te antwoorden o„
deze beschuldiging? De P«„s
had slechts kennis gekregen van
deze troonsbestijging door brie
ven van Phocns zelf en zijn ge-
dm. En hoogstwaarschijnlijk
za deze den Paus wel onkundig
gelaten hebben omtrent de
schandelijke wijze, waarop hij
den troon verwierf. Voordat de
ware toedracht van zaken te
Rome hekend werd (de verbin
dingen waren toen nog gebrek-
kig; z.oobv. werd de moord op
keizer Michael, die i„ September
8b/ plants vond te Constanino-
pel, eerst in het voorjaar van
868 te Rome bekend) lag de Paus
op het ziekbed, waarvan hij niet
meer zou opstaan.
Gregorius, die ryn leven lang
zwak van gestel was geweest en
vaak ziek was, eindigde zön
nardsche lijden den 12den Maart
van hel jaar 604. terwijl hij in
angsl verkeerde over hel lol der
Kerk en van het Wereldrijk dat
door de barbaren van alle kou-
len bestormd werd.
Heer.
