VAN VET TOT IMAGE
EEN
TITANENSTRIJD
1
GELUK
Fridolin had een pracht van
een tea-room in het hart
„city". De city was één dier
groote, flinke provinciesteden,
vaar juist nog iedereen bijna
iedereen kent en waar „men"
zóó begaan is met andersmans
leed en zich zóó verheugt in
andermans welvaren, zoolang
„anderman" aanwezig is.
Fridolin kende de vrouwen
zijn vak, hij had roddelen met
slagroom en thee allerhandigst
welen te combineeren en daar
door was zijn zaak een bij uit
stek gezochte gelegenheid om de
•nieuwste schandaaltjes te be
spreken en uit te vinden. Hoe
meer er gesproken werd, des te
'droger werden de lippen en hoe
aiieer thee er daarom gedronken
»,werd, des te beter smaakte daar
bij een gebakje „voor het oog
van de vriendinnen"
Niet in het minst floreerde
Fridolins tea-room, omdat ma
dame 'n volmaakte aanbeveling
was voor alle heerlijkheden,
welke haar man met kunste
naarshanden in zijn bakkerij
vervaardigde.
Madame Fridolin voerde de
kassa met de ongeëvenaarde
zelfverzekerdheid van een ma
trone. Madame vond tevens ge
legenheid op de meest duidelijke
wijze vanaf den hoogen stoel
voor de kassa haar scepter 01
thet geheele bedrijf te zwaaien
(zich tegelijk te onderhouden met
!de cliëntèle, die in haar geheel
Hot haar intieme vriendinnen
scheen tebehooren.
Madame Fridolin droeg klee-
ren van een benijdenswaardige
kwaliteit, doch tot grootste
genoegen van al die vriendinnen,
■voldeed geen enkel van haar
costumes. Want madame Frido
lin mocht men zonder over
drijving vet noemen. Doch
dame zag het niet of bemerkte
liet niet, zij meende zich zelf een
elegante verschijning als „ge
zette" vrouw en de vriendinnen
genoten er van voor zichzelf
®,aar' jzelfs Van het tooneel was verdwenen.
Niettegenstaande dit allesI Keen- hoor' We leven noB- en al heb-
Ibleef madame Fridolin een .t_n*tandlghe<,en het mU "°®»Uker
„vrouw als iedei
als e
Als madame Fridolin na drie
maanden terugkeerde, was zij
slanker dan de cassière, die Fri
dolin in haar plaats had aange
steld en er ontstond een révolte
onder de vriendinnen. De ietwat
ruimige plooien in haar gelaat
had madame Fridolin voortref
felijk weggeschminkt, haar ja
pon zat onberispelijk en wan
neer zij niet liep, was madame
een buitengewone verschijning.
Fridolin zag dit alles met een
vagen angst, die vervormde tot
verontwaardiging als hij zijn
vrouw tot haar vriendinnen
hoorde zeggen, dat zij haar lijn
behouden zou, zelfs ten koste
van het fijnste gebak van haar
echtgenoot, want ze wist bij er
varing, hoe verderfelijk cakes
en slagroom waren voor de mo
derne figuur. De vriendinnen
waren dat roerend met haar eens
en langzaam begon de cliëntèle
weg te blijven, omdat „slag
room" zoo dik maakt. Madame
kon het zich indenken, doch Fri
dolin begreep, dat het uit afgunst
was, dat de vriendinnen
zaak gingen mijden.
De magerte van madame Fri
dolin was. de oorzaak, dat het in
alle opzichten vroeger zoo wel
varend paar thans de eerste
woordenwisselingen kreeg sinds
zijn huwelijksdag; zij werden
beiden steeds meer humeurig en
minder verdraagzaam.
Toen kreeg Fridolin de red
dende gedachte en hij __sloeg
enkele slagroomgebakjes door
elkaar uit kwaadheid, dat hij
niet eerder op die stomeenvou-
dige gedachte gekomen was.
Met opmerkelijk weinig moei
te vond Fridolin een drietal der
meest gevreesde vriendinnen
bereid op uitnoodiging van den
eigenaar een middag gratis te
komen thee drinken in zijn
Ion, wanneer zij die in de on
middellijk nabijheid der kassa
zich lieten serveeren.
Madame Fridolin genoot
van juist deze drie vriendinnen
zoo nabij zich te zien en
groette haar uiterst hartelijk.
Na eenige conversatie hoorde
echter madame een op fluiste
renden toon, doch voor haar
vrouwenooren volkomen ver
staanbaar gevoerd gesprek aan,
waardoor een hoogrood onder
de poeder op haar magere wan
gen te voorschijn kwam. Zij
de wegvluchten, doch zij kón
niet, zij moest luisteren naar
hetgeen de vrouwen over haar,
over haar figuur zeiden.
Madame Fridolin voelde zich
machteloos; wat zij hoorde, kon
haar niet in woede doen los
barsten t_-,i ecu scène veroor
zaken Hel was alles zoo afschu
welijk openhartig, zoo pijnlijk
waar, dat de arme madame Fri
dolin, de onbeteekenende scha
duw van de vroegere matrone,
thans volkomen in het niet ge
loofde te verzinken. Haar vrieu-
dinncn wisten zoo geraffineerd
al haar dwaas toegeven aan
modegrilligheid naar voren te
brengen en tegelijk haar thans
erbarmelijke verschijning zoo
onweerlegbaar juist uit te schil
deren, dat madame haar schoon
ste droomen zag verdwijnen
Opeens hoorden de dames
achter zich een gilletje, kort en
afgebroken; de stoel bij de kassa
verschoof, een val hoorde men
niet, daar madame Fridolin er
te licht van gewicht voor was.
Zij was tegen den rand van de
kassa gegleden, doodsbleek en
bewusteloos werd ze door Fri
dolin weggedragen. Vanzelfspre
kend schreef de huisarts een
rust-kuur-buitenshuis voor.
Drie maanden later keerde de
voor-vorige madame Fridolin
met zware passen en schomme
lende bewegingen in de kassa
van de tea-room terug. Het was
of ze eigenlijk nooit was weg ge
weest
Fridolin glimlachte voldaan,
de cliëntèle keerde terug, de
zaak marcheerde als nooit te
voren en madame Fridolin was
weer de levende en beste recla
me voor Fridolins prachtzaak in
het hart van de „city".
Joannes Nepomuccnus verdween niet.
Het beeldje dreef op de golven been
en weer, en als het een stukje wegge
dreven was, keerde het van zelf weer
terug, en herbegon zijn droeven zwerf
tocht tusschen allerlei huisraad ea
werktuigen, die met de goiven wegdob-
berden, maar het verdween niet.
En toen de bange dagen voorbij wa
ren, er men weer kon zoeken naar alles
wat men was kwijt geraakt, toen vond
men ln Ooi, vlak bij zijn kapelletje, het
beeldje liggen van Bt, Joannes Nepo-
mucenus. A. K.
Van een watersnood
Misschien hebt U wel eens gedacht,
leggen.
Ditmaal wou lk U eens wat vertellen
*n en treffende gebeurtenis uK den
wat-rsnood van 1826.
De bewoners van plaatsen langs de
en onverantwoorde spreek
wijs wil, en ook madame Frido-
•lin beantwoordde aan de raad
selachtige duidelijkheid daar
van. Het duuurde wel lang, doch Maju „J5 „Ch
teil slotte greep ook haar de lang berinneren,
imanie van de slanke lijn. Toen ongehoord hoogen stand heeft geh
die gedachte eenmaal in haar! °°k 1820 wa» noog water
.gegroeid was tot een verlangen. weest' en Jaar laWr- alweer die
Ibegon ook in haar alle specifiek
•vrouwelijke sluwheid op hoog
spanning te werken. Daar ma- d' breede stroom der Maas statig
dame de kuur niet „in het be-
drijf" aandurfde, werd ze ziek
en vanzelfsprekend schreef de
huisdokter 'n rustkuur buitens
huis voor.
waarts vloei
xeggen. want de Maas
zee gelijk geworden.
Er -iet water \„tt. ei
tild hooger. en de bam
1 bei dorpje, anders aan
HET BLONDE RIET
wend, zaten op de «aders me
koelen én hun heele huishouden.
In den nacht steeg het water nog I Het ls niet te ontkennen, dat het
maar steeds door. En daar lag een zieke verblijdend verschijnsel la,
die moest worden bediend. Dappere oe derde oplage van een zangbundel
mannen haalden den Kapelaan, en die het Bl"nde RJ<
moest over een ladder, die ln het water Daarmee Is n
stond, uit het bootje stappend, de wo- gezonden
binnen zien te komen. Maar hl) zUn
valt In I-
Ijskoude v
Hl' kwam er echter weer heelhuids
't en druipnat moest nlj de H. Sacra-
nenten toedienen.
Maar wat ik U eigenlijk wou verhalen
verschUne...
t gezegd, zooals ln
Dr. Pollmann ln
it opmerkt, dat
Terwijl het water een ontembare
troom geworden was. zoo erg, dat uit
en aan den anderen oever gelegen hoe-
e 's nachts brandende bossen swoo
uit hel dakvenster gestoken werden, om
de aandae.ht van de omliggende plant
te trekken, en dat als noodsignaal
akelig getoet van een hoorn zou
werd geblazen, dat men ln de stad
hooren kon. dreef uit het kapelletje,
ln Ooi aan de Maas staat, het beeld
Joannes Nepomucenus weg.
lies, wat drijven kon, dreet weg <jp
wilden airoom. Karren en planken
hoog tater ge- en kuipen gingen de Maas af. alleen SI.
den actieven volkszang
weer bereikt heeft.
Maar als men wil een goeden oogst
Inhalen, moet men eerst saaien, en
verheugt men zich reeds, als men het
uitgestrooide zaad voorspoedig ziet op-
Behoudens eenige kleinere verbete
ringen van drukfouten ls de bundel <le-
zellde gebleven. En dat is niet erg, want
hll Is van uitstekend gehalte.
Beste lezer. Is U liefhebber van zang?
I* U leider van een Jeugdgroep?
Is U huisvader, en wilt U mooie lied
jes hooren ln Uw huiskamer?
Studeert dan eens de mooie liederen
ln van ..Het Blonde Riet"
kunt voor 3 kwartjes het boekje
aanschaffen. Het formaat is nandlg en
di druk duldrlijk. De uitgever ls: Wol
ter Hattlnk - Gravenhage.
A. K.
Terwijl de monnik Hlldebrand.
aartsdiaken der Romelnsche Kerk. In
Lateraansche Basiliek de lijkplechtlghe-
den van den overleden Opperherder
Alexander n leidde (22 April 1073) ont
stond er op het einde der plechtigheid
plots groote beroering onder de aanwe
zigen en riepen volk en geestelijkheid
eenparig: Hlldebrand Paus! En. Instem
mend met dezen spontanen volkskreet,
namen kardinalen en priesters den ïrtct
over: „Sint-Petrus heef' Hlldebrand tot
Paus verkozen" In triomf voerde men den
nleuwgekozenc naar de kerk van St. Pe
trusbanden on hem daar te huldigen
Wie was die onaanzienlijke monnik,
die niet eens de priesterwijding had ont
vangen en toch zoo uitdrukkelijk ver
langd werd als opperhoofd der Roomscuc
Wereldkerk? Wie was het. die. ln een der
bachelUkste tijdperken der Kerk tot
haar Heerscher uitgeroepen, een reuzen-
kamp moest aanbinden tegen den macl,-
tigstcn vorst der Westersche Christen
held, Hendrik de Vierde, en een strijd
moest Inzetten, die zich onder zijn opvol
gers herhalen zou en eerst zou eindigen
bij den ondergang van het hooghartige
geslacht der Hohcnstaufsche keizers?
Hlldebrand. tusschen 1015 en 1020 'de
Juiste geboortedatum ls onbekend' te
Soano. een Toscaansch dorp ln de buurt
van Bolsano 'N. Italic' geboren als zoon
van een armen gcltenfokker. kwam reeds
Jong naar Rome en ontving daar v 'Jn op
leiding In het klooster op den Aventlin-
ir zijn oi
it den
kromstaf voerde. Hlldebrand
en onaanzienlijk van uiterlijk, en zelfs
zoo IcelUk dat zijn vijanden een spot
naam voor hem uitdachten: ..het dwerg-
Je met de breede bulk en de korte bce-
ncn". En vijanden had hij bij de vleet'
Waarom? Omdat deze vrome monnik
leefde ln een van de meest droevige pe
rioden der Kerk. ln de eeuw die onmld
dcllljk aansloot bi) de beruchte tiende
eeuw. de „IJzeren eeuw" en waarin tal
van misbruiken welig tierden. Hllde
brand. die de secretaris was van zes op
eenvolgende Pausen, In het innigste con
tact met hen samenwerkte ter bestrijding
der misbruiken en hun beste raadgever
was, terwijl hij persoonlijk telkens op
nieuw de hem aangeboden Paustlaar
weigerde, heeft beter dan Iemand anders
uit eigen aanschouwing de misstanden
lecren kennen, en Juist omdat hij zoo hel
der Inzag, dat deze wantoestanden men-
schelljkcrwljs gesproken lelden moesten
lot den ondergang van Gods Kerk heeft
hij met onversaagden heldenmoed ge
streden tegen vorsten en keizers, prela
ten en edelen. En al stierf hij In balling
schap. en al moest hij schijnbaar het on
derspit delven, zijn Ideeën hebben ten
slotte getriomfeerd en als oven
ls de Kerk uit de arena getreden,
Welke waren dan die schadelijke toe
standen?
De hoofdoorzaak van alle ellende
gelegen ln het feit, dat vorsten en
ven zich een despotische macht aan
tigden op geestelijk gebied en weder
rechtelijk bisschoppen en abten aanstel
den <de zoogenaamde Investituur). Ji
erger nog: ze verkochten zelfs bisdom
men en abdijen voor geld aan den meest
biedende (de zoogenaamde simonie: ver
koop van gccste'llke zaken of bezittin
gen).
Wanneer het nu nog waardige
non waren geweest die ze beno<
dan was de ellende zoo verschrikkelijk
niet, maar neen. deze ..Pausjes" letten
niet op de geestelijke geschiktheid
hun candldaat. doch benoemden -
hun politieke vrienden, hun gunstelin
gen. wereldKChgezlnde en bodor
soncn, die aasden op de vette
gen der bisdommen en abdijen
totaal niets aan de zielzorg He
gen liggen. Vandaar dat derde
sta euvel waaronder de Kerk rebuilt
ging: onwaardige prelaten en abtei
liet In de tiende eeuw niet zóó ver
men. dat de adellijke families uit
en later de Dultsche keizers naar
keur Pausen aanstelden en afzetlet
heimelijk lieten vermoorden? De
loovlgcn. die zoo smalend sprckei
sommige ..slechte" Pausen en pr(
vergeten de bron van het kwaad er
noemen: do oinkooperi) en maehh
keur van de almachtige heorenl
Hlldebrand was ervan getuige geweest,
oe onder Invloed van keizer Hendrik
1 een eigen neef des keizers,
schop Bruno van Egishelm 'een Elzasser)
tot Paus gekozen werd «Paus Leo IX.
heilig verklaard werd). Hlldebrand
het boek bestudeerd, dat de kardlni.
deken, de H. Petrus Damlani. iiad ge-'
schreven „Het Bock over Gomorrha",
opgedragen aan den Paus. en waarin de
schrijver de tegennatuurlijke zonden van
dien tijd. de zonde van Sodoma en ïo-
morrha. ln ijzingwekkende termen >ct-
selde. Hlldebrand had moeten toezien.
J Oostersche Kerk van Oonotanti-
nope. zich ln 1054 afscheidde van
Westen en de gehoorzaamheid aan i
Paus opzegde: hoe een tegenpaus, dc
faamde Cadalous „een man. rijk ln ge.d
trm aan deugd" met gewapende troe-
Rome binnendrong om den wettigen
s Alexander te verjagen en r
stoel van Petrus te bestijgen. En
Hlldebrand "t Pausel. ambt op de schou
ders legde, was het dan te verwonderen,
hem op het moment der Pauskeuze
huivering over dc leden liep en dat
alles voor zijn oogen donker werd? „Oit.
heilige Petrus", zoo schreef DU ln een
brief, .«ij weet het: gij hebt mij op uw
troon geplaatst tegen wil en dank, on-
mUn smart en tranen; gij zut het
—J geroepen hebt" Zwaar was de op
dracht van Grcgorius: de Kerk onafhan
kelijk maken van de were'dsclie mach-
bestrijden van den d\.
keizers en vorsten, haar de verloren vrij
heid terugschenken!
Grcgorius. die bij zijn Pausverkiezing
nog slechts diaken was 'ofschoon kardi
naal) werd een maand la 22 Mei 1075
gewijd en ontving 30 Juni daar
opvolgend de bisschopswijding,
volgens plechtig gekroond te worden
de St. Pleter. Nu kon hij zijn werk oe-
gInnen. Hij begon met energieke maat
regelen te treffen tegen dc onwaardig!
prelaten, die als huurlingen den schaap
stal van Christus waren binnengeslopen.
Allen dlc voor geld hun geestelijke waar
digheid of goederen hadden verkregen
len niet erkend. Het volk mocht zells
godsdienstoefeningen nlet'bUwonen.
„Aldus moge de schaamte voor dc men-
schen en de dwang des volks bewerken
wat dc liefde tot God en het eervolle
ambt niet vermochten" Brieven
Iten maakten deze bepalingen
den der Christenheld bekend. Doch
Paus had goed decreteeren I Vele ols-
BChoppcn. beschermd nis ze zlcli voeldei
door dc wereldlijke vorsten, gehoorzaam
den eenvoudig niet. In Italië leidde d'
aartsbisschop van Ravenna het verzo
en wierp zich later zelfs als tegenpaus p.
Sommige bisschoppen werden gemoles
teerd. toen ze dc besluiten afkondigden
De bisschop van Passau werd bijna ver
moord: eenige ridders redden sUn leven
De aartsbisschop van Rouen werd met
steenworpen zUn kerk uitgedreven Dc
koningen weigerden hun steun: het gold
Immers hun vrienden en gunstelingen
Zoo liet de Franschc koning Philips
priester in de gevangenis op.'
hU het waagde de decreten
hart van GregorlUf.
droefheid overstelpt,
en brief zUn verdriet
zijn vriend, den
hl) schreide
aan den boezt...
heiligen Hugo, abt van Cluny: „Wanneer
mUn gedachten uitgaan naar het Oosten
en het Westen, naar het Zuiden
Noorden, dan bespeur lk ternauwernood
kele bisschoppen, die het Christenvolk
liefde tot Chr; tus en niet uit molle-
van persoonlUkc eerzucht besturen
it dc Christenvorsten aangaat, Ik «er
geen. die de glorie van Christus oo-
;i hun eigen glorie stellen en de recht
vaardigheid stellen boven winstbejag.
Als ik elndelUk mij zeiven beschouw, dan
voel Ik mU zoozeer terneer gedrukt door
den laat van mijn eigen leven- dat m'j
geen hoop op redding rest dan alleen Ir
Christus' barmhartigheid".
Zoo stond dc treurende Herder voo;
looplg machteloos. Toch besloot liU me
onverzwakten Uver het kwaad In dei
grUpcn. door de lecken he
cht der geestelijken te ont
sen. Dat was het signaal tot dei
i-seiUken Investituurstrijd, waarin kei
Hendrik IV zulk een lage rol zou spe
Doch over dit spannende drama de
rende keer.
IEER. J B
HET FILMVRAAGSTUK IN VRAAG
EN ANTWOORD
S li-
Verspreide vragen.
Moet men de K.F.A. nitslniteod
zien als een strijd-actie?
Het feit, dat de K.F.A. hel „werk voor de goede film" be-
oogl. bewijst reeds, dat de taak van de K.F.A. vooral in
positief, opbouwend werk gelegen is.
Kan men het werk van de K.F.A.,
als geëindigd, beschouwen, als zij
erin geslaagd zou mogen heeten,
de werkelijk slèehte film buiten
onze grenzen te houden?
Eerst dan begint het eigenlijk werk van de K.F.A., als de
keuring zoo geregeld is, dat de werkelijk sléchte film
buiten onze grenzen blijft, want dan pas kan zij haar volle
kracht schenken aan den opbouw cener gezonde en krach
tige filmcultuur.
Wat wil de K.F.A. nlèt?
Op deze vraag kunnen wij nog het beste antwoorden met
wal het Nationaal Comité van de Katholieke Film-Actie
in Nederland ons schrijft:
„Wil de Katholieke Film-Actie in Nederland het katho
lieke volksdeel afscheiden van anders-denkende film-
vrienden
Wil de K.F.A. de katholieken sépareeren in aparte bios
copen, bij film, welke alleen voor hen genietbaar zijn?
Wil de K.F.A. uitsluitend hel posilief-knlholieke element
in film en bisocoop brengen?
Op al deze vragen inoet het antwoord ontkennend luiden:
De K.F.A. streeft er niet naar de Katholieken weg le hou
den bij de neutrale film en uit dc neutrale bioscoop: zij
wil alleen den smaak van het katholieke publiek ver
edelen, om zoodoende de goede film in den ruimen zin
van het woord te stiniuleeren. en tie slechte (waaronder
ook en vooral verstaan dient le worden: sinakelooze) te
wceren.
Geen katholieke bioscopen dus en geen films, die alleen
een bepaalde volksgroep bevredigen, maar samenwerking
niet de bestaande bioscoopbedrijven, en goede films-voor-
iedereen. Goed in de beteckcnis van mooi. veredelend, ver
heffend, werkelijk ontspannend, ontwikkelend, opvoe
dend; moreel, zedelijk en artistiek verantwoord.
Vanzelfsprekend heeft de K.F.A. ook een positief katho
lieke laak: maar deze ziet zij als een onderdeel van haar
taak-in-het-algemeen,"
Welke gevolgtrekking kan men
uit deze medetleeling maken?
De conclusie uit deze ondubbelzinnige en onmiskenbare
duidelijke mededceling lig! voor de hand:
De K.F.A. hcefl niet tot doel om kleine, persoonlijke be
langetjes te dienen, maar ziet haar taak zoo ruim mogelijk,
in hel dienen namelijk van hel groote. katholieke belang:
alles, maar dan ook alles in ('hristus herstellen! Het klein
zielig ruziezoeken met Bioscoopbond en Filmbedrijf
schijnt nu voorgoed voorhij.
De K.F.A. wil op de éérste plaats werken en goed werkeul
F. A. B.
Wij zoeken 't ver:
Wij zoeken een gedroomd gelaat
In 't driftig leven te bereiken
't Geluk, dat immer vóór ons gaat
En Immer verder schijnt le wijken.
En lussen stage vrees en hoop
Gaat onze rusteloze loop;
Wij zoeken en vergaren 't goud.
Dal we immer dr'andcrc» dag zien kliiikcu.
Dm ciud'lijk, afgeteld en oiul.
Op onze schallen neer le zinken;
Wij blinden: ook hel kleinsle sink
Droeg toch de beeWnaur van *t geluk!
O. S. A DAM A VAN SCHELTEMA.
