MOLEN
Lof der Spaansche j Gedenk teeken ter eere van t
kloosterzusters. ef,n nriesterheld.
lkszi;l te bespelen. Hij weet zoo seint
rcnd te typccren hoe de „«middelde
iui verschillende zaken beschouwt en
oordeelt. Zoo bcschrljlt hij in zijn
lichtbaken „Halen en niet brengen" hoe
de meeste mcnschcn b.v. denken over
het koloniale vraagstuk
„Koloniën: voor veruit de meeste
menschen omvat het hecle vraagstuk
niet meer dan een vage herinnering aan
hun schooltijd, aan een wandkaart, inet
een langwerpig eiland dat Java heette.
Sumatra is ook nog van naam bekend.
Borneo deelt ook in de eer der herin
nering en verder blijft er over een sa
menraapsel van vage resten, als Kop
pensnellers. Baboes, gamelang, Batavia
en Gouverneur-generaal. Naar den graad
van ontwikkeling Is deze kennis uitne
men de gewesten die gelegenheid gaven
lot geld verdienen, waar je naar toe
ging als koloniaal, of om een baantje
te zoeken. Je kunt er rijk worden aan
dr rubber en aan de tabak, en je had
ren nicht, die met d'r man er heenging
omdat hij een prachtbcirekklng had
moest omdat zijn vrouw er niet kon
under e
die
I JONCKBLOEI
GLORIA PATRI
dank O. Vader om thr Heerlijkheid.
zullen weinig radiosprekers zijn,
;od gretig en zoo dankbaar worden
beluisterd als Henri de Greeve, de man
van Zaterdagavond.*
Hij is nu al enkele jaren met deze
zijn zijn lichtbakens in
boekvorm uitgegeven.
Bk bock van zijn hand wekt opnieuw
onze bewondering om
gedachten, den origineelen kijk, de
dkunst en den prachtigen stijl,
t blijft een uiterst moeilijke op-
n publiek, dat heei Nedcr-
'lland omvat, week aan week opnieuw
twintig minuten lang te boelenwie
voor deze zware taak gesteld wordt,
t trachten geregeld nieuwe onder-
bij de hand te hebben, die de
belangstelling der menschen hebben en
moet zijn woordkeus, zijn manier van
uitdrukken, zijn stijl geregeld blijven
Hcnrl de Greeve slaagt er uitmuntend
ln om .ederc week wat nieuws en origi
neels te brengen.
Welk onderwerp hij ook behandelt, al
is het nog zoo oud en bekend, hij geeft
er nieuwen vorm aan en maakt het op-
achtlge energie en wilskracht beschlk-
om dit verantwoordelijke en In
spannende leven dag In dag uit vol te
len. Zwakke naturen zouden er on-
der gedrukt gaan of er zenuwziek van
e menschen kunnen een stom
ne en afgodische bewondering hebben
oor de begaafdheid van bepaalde per
onen.
Begaafdheid alleen vormt echter
slechts een voorwaarde en in sommige
gevallen een geringe voorwaarde voor
-en vruchtbaar en verdienstelijk leven.
Het Is nu eenmaal een betreuren*-
aardig relt. dat vele en dikwijls groot*
talenten gaandeweg verschrompelen,
omdat zij niet door voldoende werklust
energie worden gevoed
lot Uw Glorie gUnzeu O
:n Papinl
ding on
eeuwige eerste van de klas"
lelt, dat een Jongen, die
of de H.B.S.
cijfers en prachtige resultaten door
loopt, ln het leven soms
slaagt dan een ander, die met h
ploeteren een middelmatig resultaat
reikt. De laatste heeft het voorre
gehad zijn energie te stalen, welke scho
ling de eerste tot-zijn nadeel heeft ge
ilst.
Henrl de Greeve weet de volle vijf
talenten, dlc God hem heeft geschonken,
door zijn buitengewone» werklust
vruchtbaar te ontplooien. Niet dc
gaafdheid maar de wilskracht bepaalt
de waarde van de persoonlijkheid .Dit
Is hel geheim van dezen sobcrcn kracht-
Hij ls een voorbeeld van een priester.
Hij ls om zoo te zeggen In alles
ln de goede beleekenis van hel
modern ln zijn stijl, modem in zijn
woordkeus, modern in zijn levenswijze
modern ln dc manier, waarop hij als
een Paulus mei zijn scherp vernuft dc
waarheid brlllant verdedigt.
Hel ls natuurlijk niet mogelijk om in
een korte bespreking een overzicht te
gaven van deze rijke verzameling,
boek Is als een goudmijn, waar elke
schets een verse he ader aan-
Toen Henrl de Greeve ln de
siraat ln Den Haag jaren geleden mei
Iemand:
gewone volk. hij la veel meer een man
voor de deftige Haagschc society."
Dlc meneer was er naast. Henrl de
Greeve Is een man. die dclllgcn en oen-
voudlgcn eerlijk de waarheid verkondigt
en bovendien aan deftige liberale ka
tholieken wel eens dingen zegt, die hen
allesbehalve aangenaam zullen zijn.
Hij Is volkspredikant in den besten
zin van het woord en hel Is mij opge
vallen, hoe zelfs eenvoudige boeren van
Zuid-Ij.nburg, dlc lenken en spreken ln
hun eigen dialect en voor wie het alge
meen beschaafd Iets deftig* en iegelijk
iets vreemds heeft, even geïnteresseerd
naar de mooie taal van dezen echten
Amsterdammer zitten te luisteren als
op uitmuntende
laar Indlë ging enz. enz. Uit deze
icrhalen tezamen unt U zoo ongeveer
L- gemiddelde kennis van de Neder-
sndsche massa construccrcn over dc
Intusschen ls het koloniale
laagsluk eenlge centimeters breeder en
dieper en wijder da -. dc verwachting of
oom Nardus als hij terug komt uit Indlë
een parkietje zal meebrengen en de
vraag of de baby van Nichtje Jo na
ook een bruine huid of scheevc oogen
zal hebben. Tusschcn haakjes. Javanen
'hebben geen scbecvc oogen. Men ziet
het vraagstuk der koloniën zclis nog
veel en veel te klein als inen het alleen
vraagstuk, of al*, een economisch vraae-
Op hem kan men toepassen, wat hij
van Paus Plus XI z.g. schreei„8t. Tho
mas vormde zijn geest, de H. Schrift
vormde zijn hart, dc geschiedenis leer
de hem de menschen kennen."
Toch kunnen wij ons indenken, dat
'hij bij zulk een drukke en veelomvat
tende werkring wel eens behoefte moet
in een periode van ongestoor
de studie, waarin hij zich rusth; op dc
problemen kan bezinnen en kalm
kan nagaan, hoe groolc geesten zich dc
oplossing hiervan hebben gedacht.
nnen dit boek warm aanbeve-
Voora] wanneer min Hcnrl dc Grce-
voordragen, ls het een genot om dc ge
sproken woorden gedrukt terug tc vin
den en opnieuw tc doorleven, wat men
op menlgcn Zaterdagavond heeft onder-
De prachtige woorden van liet groot
sche „Alpenlandschap", gewijd aan Paus
Plus XI z.g., de interessante bchandc-
de kwestie betreffende het
Donkere Zuiden en het Hooghartige
Noorden, dc ontroerende lichtbaken over
Mgr. Schravcn en de zijnen zijn mees
terstukjes, die men niet vergeel.
Het Polrtersfonds in Eindhoven, dat
.an zijn leden voor den prijs van 5,51)
vijf mooie boeken per Jaar verschaft,
zorgde voor een uitstekende uitvoering,
bundel heelt echter CCn gebrek
izlkale omlijsting vindt men er
eer aangegeven: voor muzikale
verlies. Doorgaans vormt deze omlijs-
den lichtbaken een moot alge-
rond geheel: de opgave van hel mu-
duldt al ecnlgszins op de stem-
aarln het gesproken woord werd
Deze n
e ledereen geschikt.
Menten, dc boekhouder van de firma
Ouders, groothandel ln dameshoeden,
kwam met een bedrukt gezicht het kan-
,Jk heb het wel gedacht, meneer Al
fred," zei hij, meewarig zijn hoofd schud
dend. „De balans is zeer tegengevallen.
Er is een verlies van bijna dertigduizend
grilden En ik vrees, dat het er niet beter
op wordt en dal een faillissement
„Het zijn beroerde tijden," moppcirle
Alfred Ouders, de eenlge die nog i
gebleven was van de Ilrma Ondcrs,
wette bestaan had uit zijn vader en zijn
twee broers, die allen gestorven waren.
„Had de vrouw van wijlen mijn broer
Hendrik mij maar niet het mes op de
keel gezet. Menton! Had ze mij het kapi
taal laten houden, dan zal ik nu niet
zoo gevangen en kon ik er wat andere
artikelen bij nemen. Dc verkoop van
hoeden is de laatste jaren sterk vermin
derd, zoo Je weet. De dames breien en
haken zelf vee) mutsjes en zoo wordt ons
artikel minder gekochtMaar bc-
drilfsk uilaal mankeert. Meuten! Dit Is
de voo.naamste strop. Niet alleen dat ik
mijn schoonzuster heb moeten uitkci
maar hoeveel van onze afnemers hebben
niet hun betalingen gestaakt? Ik begrijp
hun toestand volkomen: dc crisis
dan dc concurrentie door ai die muti
ln de magazijnen en zooals ik zei: die
Hansen. Het Ls treurig mol. ons volk p.
stcid, Menton."
To.-n boog de boekhouder, die bijna
een halve eeuw aan dc lirma verbonden
was. -rich vertrouwelijk tot zijn patroon
over en fluisterde:
„U moest trouwen, meneer Alfred
beülsl trouwen, natuurlijk met iemand
die er geldelijk goed bij zit. Geen enkele
dame zal u weigeren."
„Vergeet Je. dat Ik vijf en vijftig ben.
Menten?"
„Volstrekt «W, meneer 'Alfred. U bent
sterk als een boomIk ik weet
wel iemand voor ueen weduwe van
uw leeftijd."
„Zoo! Wil jc voor huwelijksmakelaar
spelen, Menton?"
..Voor de goede zaak." grinnikte de
„Dat huis ken ik. Maar....
«uwehoe ziet die er uil?"
Menten scheen opeens een prikkeling
ln dc keel te voeten, want hij kuchte en
hoestte.
„Over smaak valt niet te redetwisten."
ontweek hij de vraag
.Kan het er mee door? Je begrijpt,
dal. ik niet altijd U-gen een leelijk ge
zicht willen aankijken."
„Tusschen mooi en ieelijk bestaat nog
een middenweg, meneer Alfred. La
we dien dan maar nemen. Ze is m
noch leelijk in mijn oog; ze heeft n
het schijnt een bom duiten en de woning
Ls haar eigendom, zooals Ik altijd ge
hoord heb Ze heeft twee kinderen
-Neen. Meuten, houd maar op: Ik wl!
geen weduwe met kinderen."
..Maar die zijn getrouwd, rijk ge
trouwd Dr notaris leefde toen nog Dc
dochter huwde met Van Go
makelaar ln tabak en de zoo
'enige dochter van bankier .Blanken. Ze
hebben geld als water."
.Het zou voor dc zaak een
komst zijn. We konden het te
vullen, en door re uil te breidel
„lk zal er eens over denken," laahte
Alfred Ondcrs. Je weet het me aanlok
kelijk voor te stellen. Menten. Ik stel je
toewijding voor de -ar.k zeer op prijs
en hel zou me spijten, dat ik hiervan bij
je jubileum van vijltig jaar trouwen
dienst geen bewijs zou kunnen geven."
.Meneer is dal dus niet vergeten?'
„Wette patroon zou aan zoo lets niei
lkeurig in donkere zijde gekleed en met
baar kostbaar halssieraad en ringen met
diamanten, bem niet zoo leelijk voor
kwam als in het volle licht voo
Toch kon hij maar niet zoo dadelijk
zijn huwelijksaanzoek over de lippen
krijgen. Het was een heel waagstuk zich
aan een vrouw te verbinden; het
een stap waar hij altijd schrik voor had
gehad en nu op zijn vijf en vijftigste
jaar was hij er toe gedwongen. Maar hij
spreken, want de weduwe
■ragend aan. Toen begon hij
irden die hij ingestudeerd hac
de hij, de magere handen wrijvend.
..Meneer Alfred moest eens weten, dal
ik meer nog uit eigenbelang Ivem lot
een rijk huwelijk aanzet. De firma slaat
voor een faillissement! Er is geen ont
komen aan als er niet gauw ingegrepen
wordt. En
a 1* v
Ook Ondcrs vroeg zich af wat het met
liem en de zaak in de toekomst worden
moest. De strijd tegen den ondergang
la lini
ii leve
hij langs
eredtcl meer en dan bankroet
Toen dacht hij aan de w<
gers. Dhm middag wandrldi
haar huls. om ai was hel
glimp van haar te kunnen
H|J zag haar voor het venster
verdiept in ren boek of wa
handwerkje bezig. En toen I
derde maal voorbijging om haar gezicht
vlak Ir
me! er fluweel, zijde en bont hij
nemen, onze winst op hel peil van v
ger brengen.
hem telken.' weer haar richting ln.
zoo kreeg de weduwe Sengers den
druk. dat ze een vurige-n aanbidder had
en daar haar dit om verschillende rede
nen niet ongevallig was, zocht ze dooi
een aanmoedigend knikje nader mcl
hem in kennis te komen.
Ondcrs begon, om ons bekende oor
zaken, dus meer belang in haar le «tel
len en nam diep zijn hoed af. Doch daar
hij begreep, dat die pantomime
eeuwig kon duren en Menten hem
kens voor het feit stelde, dat de nood
dwong, vroeg hij haar schnltclljk
avond tegenover de wrduwi
t hij o
„Ik z
lijk..
Hij was zijn toespraak totaal vergeten,
dc weduwe hielp hem glimlachend ver
der En toen hij haar na een uur verliet,
had hij haar jawoord. Ze kende zijn
familie en zijn zaak Haar kinderen
.ouden er niet op tegen zijn, dat
„Ik moet me zeer verheugd tt
•ad hij gedacht .on ik dien h:
•1 mijn armen te nemen en haar een
at oogenblik zoo
Ij vergat zich v
licht Ic kwijten.
En de weduwe harerzijds peinsde: ..Hij
een flinke man. Vreemd dat hij nooit
rtroiiwd is geweest."
Den volgenden dag hoorde Menten
iet vreugde het groo'e nieuws aan. Hij
oelde neiging zijn patroon vast te
geklopt, dal
r het ernstige gezicht van Ondcn
weerhield hem.
„Ik zal dc opkomst van mijn zaal
uur betalen. Menten," zei Ondcrs mis
"ooslig. „Ik dacht dat jij over mem
■hoonheidsgevoel beschikte
„Smaken zijn verschillend, meneer
de bruiloft?"
„Zoo spoedig mogelijk, zijn we over-
ingekomen. Ik moest, gezien onzci
geldelijken toestand, daar wel op aan
elkaar afgehandeld. Ztj wil liever e»
me woning betrekken
,Dan kan ze de hare verkoopen i
.Daar hebben
gesproken. Ment
geldkwestie
evierd; de dag van de bruiloft b
i brengen.
zij behouden wilden.
nomen met haar aanstaande huwelijk
en had Ondcrs, dlc tot dusvi
zakenwereld als ren ernstig
er financieel goed bijzittend, bekend
stond, mei blijdschap ai* toekomst igcn
vader en schoonvader begi
alles op rolletjes en Meuten wreef zich
vergenoegd de handen.
Onder» echter voelde zich meer
meer schuldig aan bedrog ZUn geweten
hel hem niet met ruit HIJ begon er over
le denken, de weduwe liever den waren
toestand bloot te leggen. Hy aas altijd
eerlijk geweest en nu kwelde hem de
gedachte, dat. hij bedrog pleegde en dat
1U1 zich verder rijn gehorte leven voor
haar en aieh aelt te acl
ben En als zijn aanstaande familie le
welen kwam, dat btj Dora uitsluitend
I om haar geld genomen had!? Hij spra»
met Menten over zijn bezwaren.
„U kunt nu niet meer terug, meneer
Alfred," oordeelde de boekhouder, zijn
angst verbergende. „En daarbij, dc firma
I*nt wil niet langer op betaling wach
ten. Ze heeft ons maar één maand uit
stel gegeven. En ais u nu niet doorzet,
dan zijn de gevolgen niet te overzien."
Dit alles was Onders bekend en niet
meer legen den stroom in kunnende, gaf
hij aich gewonnen.
Het huwelijk had plaats. De bruiloft
verliep gezellig en de jonggehuwden, die
er de voorkeur aan hadden gegeven niet
op huwelijksreis te gaan, vertrokken
naar hun home. Daar sloeg Dora haar
armen om den hals van haar man en
..Wal ben ik nu gelukkig, Alfred. Nu
ben lk nlel meer afhankelijk van mlin
kinderen."
„Hoe bedoel je?" vroeg hij met een
ingstig voorgevoel.
„lk heb het Je niet durven zeggen,
naar ik werd door mijn kinderen
■nderboiidenMijn man had het
geld dat zijn cliënten hem toevertrouw
den op dc beurs verloren. Wij hadden
mrer over. Om den schijn tc red-
•11 onzen naam niet in opspraak te
ten, hebben mijn kinderen alles be-
Kn ook om die reden lieten zo mij
rat woning verblijven. Maar dat ai-
eH(k zijn van hen. was vreescUjk
me Ik leed er verschrikkelijk on-
t ook van de
'tij bijna ademloos,
terwijl hij sich op i
tien .-jjn zon goed als in bruikleen.
Jij beul rijk en we houden van
r Ik ben je zoo dankbaar. Al-
<1nt ie mij lilt dien vernederenden
and gered 'ïebt Ik zal een goede
veor jr zijn
ril Alfred Ouders hoorde die woor-
nicr meer Voor het eerst van zijn
•va* hij flauw gevallen
llllllllllllllllilIHHMtlHIillHllltHNHHNinM
Die hadden geen ploeg en geen paarden,
roeven dc gierige aarde
konden niet recht meer staan.
aarbovr» stond de molen
naaide het schamele graan.
m had uwen zwaaide' in de landen
nam uit hun magere handen
ten donkere dief iets vandaan,
naaide hun hart,
maalde hun zweet,
Die maalde hun biller. bitter leed
p aarde vloeide het witte meel
VBn «Ie groote. mouie molen.
En daarenboven stond de hemel
Die liet groeien het dunne graan.
Die blies Immer dc molen aan 't malen.
Die draalde om dr dagen zijn stralen
tg de meuMhen bidden gaan.
Die maalde hun hart.
Die maalde hun bitter, bitter ieed
En op aarde stortte het vlammend rami
Van de groote hooge hemel.
C. 8. A Sa ma van Srdirttrma
Van Zoo en Zomer.
