JA! ZULKE MENSCHEN ZIJN ER! B. O. ER ZIJN MENSCHEN DIE ZEGGEN... dat de Katholieke Kerk van den godsdienst 'n geld zaak maakt! Waarvoor immers die subsidies aan katholieke scholen? Wat moeten de broeders en zusters, die onderwijs geven, met hun salaris doen? En waarvoor telkens dat geld inzamelen in de kerk?" Wie zeggen dat? De ouders, wier kinderen op de katho lieke school onderricht ontvangen? De zieken, die zoo graag 'n goede verzorging willen? Of de doofstommen en blinden, wier lot door zusters en broeders verzacht wordt? De weeskinderen, de gevallenen en gevangenen, de hulpbehoevende jonge moedertjes, die door de christelijke naastenliefde worden bijgestaan of gesteund? Neen, die zeggen niet, dat de Kerk een geldzaakje maakt van den godsdienst. Wie dan wel? Zij, die zich graag met kerkelijke goederen en inkomsten zouden verrijken, als ze de kans kregen! ER ZIJN MENSCHEN DIE ZEGGEN dat de Kerk onverdraagzaam is! De Kerk maakt alle Protestanten voor ketters uit, voor wie buiten de Kerk geen zaligheid is; ze verbiedt de katholieken in winkels van anders denkenden te koopen." Wie zeggen dat?.... De andersdenkenden die met de katholieken soms zoo prettig samenwerken? Of de andersden kende winkeliers die onder de katholieken heel wat klantjes hebben? Neen, die zeggen dat niet. Maar dat de Kerk onverdraagzaam is, wordt beweerd juist door zulke menschen, die niemand veroorlooven er 'n andere meening op na te houden dan de hunne Die hun eigen inzicht stellen boven het gezag van de Kerk.... Die zich met hand en land verzetten tegen de openbare uitoefening van den gods dienst; die den priester in zijn kerk en sacristie willen terug dringen en verhinderen dat O. L. Heer als laatste Teerspijs gebracht wordt aan een stervend katholiek hunner familie.... ER ZUN MENSCHEN DIE ZEGGEN dat de Kerk bijgeloovig is Kijk maar eens hoe de Kerk werkt met wijwater, medailles, beelden, palmtakken, kaar sen, enz." Wie zeggen dat De christenen, die bezorgd zijn voor de ongereptheid van 't geloof Neen. Dal zeggen de menschen, die zich door een kaart legster of waarzegster de toekomst laten voorspellen, die naar een slaapwandelaarster loopen, die op spiritistische séances verbinding zoeken met geesten uit de andere wereld, die voor geen geld van de wereld met z'n dertien aan tafel willen zitten, die 'n gelukspoppetje in de auto hangen. Die zeggen, dat de Kerk bijgeloovig is 1 ER ZUN MENSCHEN DIE ZEGGEN ...dat de dogma's der Kerk onaanvaardbaar zijn Hoe aan er nu 'n echte hel bestaan, die eeuwig duurt? De mensch zou ook een ziel hebben Kom nu, ge maakt mij wal wijs I Niemand, geen enkele dokier, heeft bij operalies zoo'n ziel ooit gezien. En hoe kan uw Paus onfeilbaar zijn? 't Is toch ook maar een mensch net zoo goed als wij?" Wie dat zeggen? De groote geleerden, die heel hun leven van dogma's studie hebben gemaakt? De beroemde katholieke universiteitsprofessoren, die toch ook geen dommeriken zijn Die zeggen dat niet. Maar wie dan wel? Half-geleerde, waanwijze, verwaande heertjes, die nog geen brief kunnen schrijven zonder taalfouten; dwaalsterren van de zoovcelste rang, slimmerikken, die nog nooit iels grondig bestudeerd, ontdekt of uitgevonden hebben. Menschen, die wil len dat hun eigen uitspraken als dogma's worden beschouwd. Menschen, die er belang bij hebben, dat er geen ziel en geen leven hiernamaals bestaat. Menschen, die u zouden bewijzen, dat twee maal twee vijf is, als de Kerk op zekeren dag tot geloofspunt zou verklaren, dat tweemaal twee eigenlijk toch maar vier is. Voor zulke personen beslaan „onaanvaardbare dogma's!" ER ZUN MENSCHEN DIE ZEGGEN dat de Kerk tegen den vooruitgang der beschaving is! Ze gaat immers te keer tegen moderne kleeding, moderne dansen, modern huwelijksleven en moderne wetenschap. De Kerk is bij den vooruitstrevenden tijd hopeloos ten achter gebleven". - Wie zeggen dat? De negers, die door katholieke missiona rissen koppensnellerij en heidensche zedeloosheid hebben afge leerd? Die niet. Maar dat zeggen de „geleerden", die den aap als onzen stamvader erkennen, die hun beschaving heel deftig „cultuur" noemen, welke cultuur dan bestaal in 't toejuichen van zedeloos-ontkleede dansgïrls en filmsterren, hel beoefenen van vrije liefde, in oplichterij op groote schaal, in pornografische boeken en prenten. Dat de Kerk tegen beschaving is, zeggen zij. die de menschen maken tot dieren! v ER Z1JN MENSCHEN DIE ZEGGEN dal de Kerk de vijand is van het volk! De Kerk vleit de rijken en bemoeit zich niet met de armen en de arbeiders." Wie zeggen dat! Zij die „Rerum Novarum" en „Quadra- gesimo Anno" kennen? Zij, die met de groote Katholieke sociale organisatie's, de jeugdvereenigingen, charitatieve vereenigingen en zoovele andere activiteit der Katholieken op sociaal terrein hebben kennis gemaakt? Neen, die niet! Wel zeggen het de menschen, die de arbeiders alles be loven en niets geven, die hen opruien tot verzet en hen dan met de stukken laten zitten. f. Ik zou zoo voort kunnen gaan. Wie zeggen b.v., dat alle godsdiensten even goed zijn? Zij, die er geen enkele op nahouden. Wie schelden het hardst op de Kerk? Meestal z>j, die van de Kerk weldaden ontvangen hebben en zich dan van de Moeder kerk hebben afgewend en „niets" werden! MAAR GENOEG DAAROVER! DIT LS IN ALLE GEVAL ZEKEK 1. dat er domme menschen zijn, die lasteren wat ze niet kennen 2. en amus waar maken, wat Christus aan Zijn Kerk heelt voorspeld: „Zooals ze MU vervolgd hebben, zoo zullen ze ook L' vervolgen"; 2. en die om bun vylKBMJhdtl verdlM®.- (Jgt wij medelijden njet ben heJiben en voor l#n bi dg en. In het R K. Artsenblad van December 1939 troffen wU een Interessant artiKi" aan onder den titel: Een onaesthetlsche reclamecampagne. Het keert zich tegen de advcrtenUes, waarmee de Rexonazcep er bij het groote publiek wordt lngebom- bardoerd. Er ls over deze advertenties trouwens aJ eerder het een en onder te d' -n geweest. In 1en .Spiegel des tijds" werd er reeds ovei gesproken; te oordeelen naar den stijl. vermoeden wij dat het van de hand van i.nton van Duinkerken was. den Leldscheii Vondelhoog'eeraar In s:«. Hoewel de ..Spiegel des TUds" anders vaak heel scherp en raak ls. was dit artikeltje nogal schuchter en tam: de journalist zal wel een wenk van de re dactie hebben ontvangen niet al te scherp te zijn. want de Rexonazeep ls een product van de Unilever en de groo te dagbladpers verdient aan de adver tenties van dit concern ook geld. Het Artsenblad ls niet zoo afhankelijk en staat daarom meer onbevangen tegen over bepaalde campagnes en methodes. Wij laten hier enkele fragmenten volgen ..In de dagbladen wordt op groote schaal een kostbare druk op het almach tige publiek uitgeoefend om tooh vooral niet blind te blijven voor de groote ver- moeilijkheden te verwerken, zoodat de| de beurt, uitvinder van de B. O. deze zorg en ang daar neg niet aan behoeft toe te voege Gelukkig zullen de meeste menscki met gezond verstand het geheel eenvoi dig erg overdreven of zelfs belachelijk vinden, want zij worden hcusch nl gelmatlg bij allerlei samenkomstei wedstrijd door B. O. van hun omgeving gehinderd". „Er zou over B. O nog veel meer vertellen zijn. maar Ik wil het hierbij ten. De hcele kwestie van de B. O. Is i uitermate belangrijk en Ik geef dat i game toe. maar lk vond het toch wenscht er nog eens. voordat we geheel al Iedere reclamecampagne d uit Air enscliappen. Gezien di zeer bepaalde i billijken prijs blijkbaar een zeer grooten omzet van de zen telkens weer herhaalde aanval op de pub'leke opinie. Zonder twijfel moet het listig worden geacht, dnt daarbij een nieuwe, zeker wel de aandacht trekkende factor ln heht reclamegcdlng wordt gebracht. n-L de B. O., een heel vriendelijk aandoende vc -korting van het ook ln onze ooren keurig netjes klinkende „body-odour". Het kan ons medici natuurlijk vrij on verschillig laten. Indien een zeepfabri kant middels een of andere reclume- schnnderheld zijn zeep aan den man 'en vooral de vrouw) tracht te brengen, maar 't laat ons niet onverschtll'g als daarbij eên methode wordt gevolcd. die als onpsychologisch en onaesthetisch De vele duizenden guldens koelende me wordt namelijk gevoerd met e advertenties, waarop pub'ieke ge- gelmporteerdc gevaarlijke. "schdom losge'atcn experim d raken, op te wijzen, op •sthetlsche en onpsychologische wij ze fabrikanten er soms toe komen hun rt'kelen aan te prijzen. Tenslotte meen Ik te mogen betwijfe len. of deze reclamecampagne succes zal - Heeft ze succes, dan heeft de ïr een beter psychologisch ln- t ln het gedachtenlleven van het Ne- •landsche volk dan schrijver dezes, t het komt me voor. dat men luist een bepaalde soort zeep zal gebrul- lemand, die al ruikt hll 't ook niet zelf toch weet B. O. 'hoe fijngevoelig) te verbreiden en daardoor op een voetbal veld de geheele tribune met walging ver vult. Neen. beter dan deze negatieve presta tie lijkt mij de aanbeveling van zeep door middel van schoonheden met zach te, heerlijk geurende perzlkhuldjcs. Maar lk begrijp het wel: ln dat artikel ls de klad gekomen. Te veel mooie meisjes hebben de revue al gepasseerd, verkla rende. dat a'leen die of die zeep haar schoonheid ongerept kon bewaren. En daarom was nu de afdccllng „stank" aan geboeid ten trekl alsof zoc r„ worden af- p de mensehen gezteh- n 500 pond brisantbom ingeving ls Ingeslagen Op sommlee advertenties maakt hel zelfs den Indruk alsof ook de In de verte staande spelers door liet verschrikkelijk gel-uren met doodnnest zijn geslagen Meer overeenkomstig de bedoeling de- van een brisantbom, maar van een glf- gass-naanval werd gewaï want de wa'gelllkc afschuw, die zich op de gez'ehlen der menschen afteekent. wordt veroorzaakt, doordat zich in hun pest wordt. En dan Z' ut onze taai al;de weer verrijkt en zal men binnenkort var een mijnhee- kunnen hooren. die zljr schoonmoeder uit het huls heeft moeter verwijderen, omdat ze zoo verschrikke lijk ,-gebody-odoured" heeft". De weg tiaar rt huis 't goede ouderhuls. ItVMIjflBtM de Velde toe. getiteld.: Het hart vecht; ln een begeleidend schrijven werd ons vriendelijk verzocht „er ln Uw blad n uitvoerige bespreking aan te wijden". Aan dit verzoek willen wij heel gaarne ildoen, want het betreft dezen keer erkelijk een opmerkclijkcn Vlaamschen i! Zonder twijfel Is van Iemand gezeten heeft, d meer slonk cn dat kan dan zijn van meerdere oorzaken. We kunnen te doen hebben met Iemand- die ziel voldoende wascht. een smeerpoes. daarbij helnt Ied«rc zeen met een schuier en veel water. Verder zijn er menschen dl op grond van een ziekelijke arwljklm (neusonuteklng of stinkende zweetaf sche'dlng) een onaangename lucht ver breiden, maar hiertegen zal zelfs veel wasschcn slechts zeer tijdelijk baat kunnen brengen. Maar de bedoelde massale B. O. dlngs-demonstratle kan toch moeilijk be doeld zijn om het te verkoopen product Jn handen te brengen van de zeer weini ge door of zonder schuld Inderdaad kwa- lijk riekende lucht verbreidende men- schcn. daar dan de bate wel zeer gering noodzakelijk volwassenen! Jon een betrekking als boek houder bij de Callfornlon Steamship „Het hart vecht" j Company in Antwerpen. van Anton van de Veld. i Greet is al spoedig ln blijde verwach ting. Jon voelt zich op 't kontoor h 'eken geleden zond de Uiige- n. ;aI ^et thuis. Hy is geen man om Spectrum lu Utrecht ons de|den geheelen dag rustig op een kantoor kruk te zitlen. Hij duizelt van al die ge tallen en cijfers. t hart vecht" "ïr-—-er gering zal zijn. Neep. de bedoeling ls. dat leder oen er zoon beetje van moet worden gvertiilgd. dut hij een stinkend gevaar voor zijn omgeving be tee kent, want met nadruk wordt er op gewezen, dat B. O alleen vopr de omgeving waarneembaar ls Ijler wordt als althans de campagne in haar opzet slaagt de deur geopend voor het bij talrijke personen optreden van m.nderwaardlghelus-romplexen en die zich don omdat mevrouw X. vreemd kick. of mijnheer Y. zijn hoofd Ineens omdraaide, gaan verbeelden, dat zij eveneens een walgelijke B. O. ln hun om geving verbreiden. Eu waarlijk, de mensch heeft ln het genoeg psydiisefcs' laatsten tijd komt men weinig strekkingsromans meer tegen. Vroeger üjn er ook van katholieke zijde meerdere lersclienen. In den vorm van een aan trekkelijke liefdesgeschiedenis liet de tegelijk goed doorschemeren welke Inzichten hij op godsdienstig, zedelijk of maatschappelijk gebied voor- gebeurde dit tamelijk be dekt; Wil herinneren ons b.v. hoe H. B. r. d. Bande ln zijn romans als Levens durf en De Klove, verschenen in oudeic jaargangen van de Katholieke Illustra tie, het liefdewerk der katholieke drank bestrijding soms naar voren bracht; hel een uitstekende gedachte om eer maar veel gesmaad ook c 'i verarmen weinig gesteund apostoloa' op deze wijze onder de aandacht van het groote ende publiek te brengen. .Het hart vecht" richt zich tegen het decadente verschijnsel der geboorte beperking cn laat op diep menschelljke wijze den rijkdom van den kinderzegen bock ls een aangrijpend pleidooi voor de goede cn gezonde bele ving van het huwelijk. Jon en Greet zijn pas getrouwd er volop ln de weelde der wittebroodswe ken, waaneer dit verliaal van Jonge liefde beglQU Bovendien is hij een Vlaming in merg :n been. terwijl de heele omgeving op dat kantoor Waalsch ls. Er wordt uit batend Pransch gesproken zijn de heeren aangestoken door de teert Judo o 'calsche ncomalthuslaansche mentali teit. Men spreekt niet voor niets var La Wallonië qui meurtDe meestcn zijn kinderloos. Het IS een triest schrijnend geval, wanneer de gelukkige otsche jonge vader na de geboorte :ijn eersten Jongen op kantoor ver schijnt cn niemand het de moeite waard vindt hem van harte geluk tc wenschen. Zijn Vlaamsche gezindheid wordt ten slotte de aanleiding, dat hij ontslag krijgt en werkloos wordt. Deze werkloos- duurt vrijwel het geheele bek tot aan de laatste bladzijde, waar ïleuwe werkkring eindelijk het ver lossende „happy end" brengt. Door de werkloosheid worden de om- laiidlgheden zorgelijk; er zijn dagen, waarop er bijna geen brood üi huls ls; gaandeweg wordt Jon verbitterd; zijn godsdienstig leven lijdt er onder. Toch verkrachten deze menschen de natuur lijke orde niet, die God heeft T.istge- steld, wat tegenwoordig helaas zoo vaak ln dergelijke omstandigheden gebeurt. Een van de uitvluchten huwelijksleven meestentijds wordt gemotiveerd ls het beroep op de slechte tijdsomstandigheden. Zulke huwelijken worden door God gi plaats van gezegend. Hoe nijpend de armoede ook ls: „Dat ééne ontneemt ge den mensch niet: de scheppende weelde van zijn harte- bloed" (148). In hun armoe zijn dc kin deren hun kapitaal. Naast deze twee menschen die een ge zond huwelijksleven lelden en trouw plicht doen, worden twee andere huwelijken geplaatst, waarin andere op vattingen worden gehuldigd. Een dwa- g is altijd het gevaarlijkst wanneer „mode" v-ordt. In het bijzonder moe® vrouw heel sterk in haar schoenen staan, wil zij op den duur tegen de ver leiding van een verkeerde mode bestand geven er uit mensche- lijk opzicht aan toe, ook al verloochent ïode het wezen der vrouw, j weten uit de H. Boeken van het Oude Verbond, dat kinderloosheid de groote schande der Joodsche vrouw de „mode" heeft gemaakt, dat tegenwoordig kinderzegen als zoodanig veelal beschouwd wordt. Hoewel het moederschap een normale natuurfunctie hooge eigen roeping der vrouw is, schijnt het tegenwoordig vaak tot Iets minderwaardigs gedegradeerd. De trieste gevolgen dezer dwaling worden aangrijpend geschilderd in het huwelijksleven van Marie, een van Greet. Wanneer er nieuw leven in haar opbloeit, komt zij tot een weerzinwekkende misdaad: deze hoogst ïverantwoordeüj ke en zedelijk niet moeg te veroordeelen misstap heeft •n ernstige complicatie ten gevolge die haar aan den rand van het graf brengt; jordt op het kantje af v„n den dood gered, is haar heele verdere leven een geknakte vrouw, die na hevige wroeging --oegöjdig krankzinnig wordt. Wanneer dood haar tenslotte uit haar lijden irlost, zegt de auteur: „Nu komt de ge ide van den dood over 'n stakkerd die het leven heeft getart" (193). Een ander .modem" huwelijk loopt op echtscheiding uit. Nonkel Judo heeft ln zijn oude jaren nog iemand „ont- et"; na korten tijd blijkt echter, dat keuze allerongelukkigst ls geweest, at Phinette ls ln alles door en door mondain; rij is gewend aan poudre de rlz en manicure, heeft bij alle gebeur tenissen die haar niet aanstaan last migraine en is verder bezeten door verschrikkellj ken hekel aan klnde- Na eenigen tijd laat zij hem in den steek en vertrekt met de Noorderzon. Bij alle maatschappelijke ellende, waarvan dit boek vol ls, ontbreekt ook de echte Vlaamsche humor niet, Hoe geestig weet hij b.v. een Belgische uit- beschrijven: „Onderweg filozo- den lijk bidder, Zelfs zónder uniform ls dc kaste :n. Ge kunt toch niet ver wachten dat rij ln der eeuwigheid ver- •bben over alle lijken die onder den grond gaan? Begraven ls 'n stiel, voor den pastoor zoo goed als voor den aannemer". Pondom het kerkhof staan overal café's: „dat is 'n weldaad voor opge kropte smarten en voor de fanfares die ?lid begraven: op de heenreis Is t Chopin, op de terugreis ehopire" (53). Dit boek ademt een Juisten geest en eeft de roeping te vervullen om de eerbied voor het gezin onder het katho lieke voüc hoog te houden. Er ligt een strekking in als in de film Levensgang. Onze Ujd wordt gekenmerkt door een gebrek aan vertrouwen op Gods Voor zienigheid. Uit dit boek spreekt juist zoo'n heerlijk en breed Godsvertrouwen. Vooral de jonge vrouw ls een ontroerend a Iemand, die al haar zor- imcrd op den Heer werpt. Zelfs ln haar bittere armoe deelt zij nog met milde hand uit van haar schamel bezit. Alles komt tenslotte toch goed rechu. God ls altijd met dc zijnen. WIJ wenschen dezen roman, die ln ihandig formaat werd uitgebracht, een verspreiding toe. kan heel veel goed doen a volwassen lezers, 1~

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1940 | | pagina 6