Het leven van Luther.
VAN EEN HOOFDVERPLEEGSTER
ZONDER HOOFD
h, ik wijd mijn fc
Geachte MtjuIIreuw.
U netrt poot gelijk dit pjjcüijlc geval
ter consult aan om voor te leggen. Het
king uwer patiënten, komt veel voor,
er bij vluchtig ondersoek bedenkelijk
maar met Gods hulp is er nog wel raad
op. Met andere woorden: die fraaie
ten ties, waar uw hoofdverpleegster mooi
weer mee speelt, 'nebben op het e
gezicht eer. bedenkelijk voorkomen
de aandacht trekt en tot opener ka
held stemt, maar zijn nader hez'j
niets dan lotwe en vooze soph ismen, die
men o zoo gemakkelijk ontmaskeren kan.
Wat ik al aanstonds beproeven ga.
Twee opmerkingen gaan vooraf.
Ie. Waaroen kies; men bij voorkeur
de Katholieke Kerk uit om haar dit ver
wijt voor de voeten te werpen? In geval
nij dezen hak verdient, verdienen aHe
andere Godsdiensten die evenzeer. Daar
is er niet één. die zonder meer enkel
plichten oplegt. Alle stellen in het voor
uitzicht. belcooing nor de goeden, ver
gelding voor de boenen. Zijn wij dus
egoïsten, dan zijn we dit in het groot
gezelschap van allen, die aan godsdienst
doen. En ik zie niet in, waarom we deze
traetatie altoos op ons brood krijgen en
de anderen vrij uitgaan.
3e. Doe ik een beroep op Ieders goede
trouw en ooparljjdigen iln en vraag:
Waar ter wueid vindt men het hoogst
totaal van toewijding-, van zelf verlooche
ning en zelfvergetelheid? In het Katho
licisme.' Waar telt men de meeste men-
schen, bereid en geneigd hun geld te
offeren voor de armen, bun tijd voor de
zieken, hun zorg voor de misdeelden!
In het Katholicisme! Waar treft men bij
duizenden „the ever smiling martyrs"
de altoos glimlachende martelaressen,
aooals een Protesten toch blad ze noemde,
die zich het wettig genot van eigendom
Dit heeft öeae opwerping met 'a. van
andere gemeen, dat ze om haar
oeter t* kunnen bestrijden begint met
de leer onzer Kerk t» misvormen. Ii
mens: ze veronderstelt, dat de Kerk
deren an zou spreken: doel bet goede i
den hemd te pakken te krijgen, mijd
het kwaad om aan de hel te ontkomen
Nog eens gezegd: aldus de leer de
Kerk afficheeren, is cfie misvormen. D:
vrees voor kastijding en hoop op be
looning ons eenig motief, tic doorslag
gevende bewegereden onzer handelingei
aijn mag. leert de Kerk niet. Wij mortel
God dienen, omdat Hij onze Meester i
Hem minnet), wijl Hij dit verdient
onzen broeder lief hebben, omdat God
dit wü. En al lokte ons geen hemel en al
dreigde er geen hel. evengoed zouden
we dien doren plicht moeten vervullen
Neem een mensch, die aldus redeneert:
ik doe, wat mij als Christen Is opgelegd
maar doe het alléén met het oog o
hiernamaals. Met wat een pleizier zou
lk deugd en plicht aan mijn laarzen lap
pen. ais er maar geen vergelding was.
Zulk een man zou geen Cfcristen. g
Katholiek meer zijn en de vergelding
die h|J zich toerekent, zal vrees
Br zijn d
e drijf-
s de
in God. de tweede is pas vergelding.
Maar dit tweede motiet is niet immo-
■r dan het eerste. Integendeel, im
moreel zou het zijn, in geval er gansch1
en al geen vergelding bestond en Gods
gerechtigheid ev nieie beters op wist
dan aan goeden en kwaden eenzelfde lot
te bereiden.
Dit alles ligt zoo voor de hand,
we het overal in het le
en nergens meeningsverachil doet rijzen,
mits de Katholieke moraal bi
spel blijft. Bn ziehier het bewijs. Ge
uw ouders nog en die ouders zijn,
onderstel ik, gefortuneerd. Ge houdt se
boog. Met het oog op hun nalatenschap?
ült vrees, dat ze u onterven zullen 7 Neer
toch, zelfs de vercodersteihug doet s
zéér. Ge eert ze, omdat het uw ouders
zijn. Eerbiedigt ze om banzelfswC en niet
uit hoofde van hon erflating.
Doch die erfenis komt dan toch maar.
Zeker, die kom' als vergelding. Maar
voelt ge o bzwaoreel met er op te reke
nen. dat hun geld en goed eens
zal komen en niet aan vreemden? Waar
om zou Ik het dan wel zijn
Ligt aan iedere burgerlijke wet geen
vergelding ten grondslag? Ieder wetboek
heeft een eerste artikel dat diefstal
der meer verbiedt. Maar ieder «e'.bocb
geeft insgelijks eet) tweede artikel, dat
diefstal met gevangenisstraf of boete
bedreigt. Denk u eens in gedachte een
!:afrecht van dézen inhoud:
Art. I. Wie zich schuldig maak; niu.
diefstal, doet legen de wet.
Art. II: Maar de Wet laat den dief
ongemoeid.
Wanneer in eenig land ter wereld dcz<
wet werd afgekondigd, ik wil wedder
dat uw hoo.'.rpleegster zich wel twee -
maal bedenken zou daar ooit een vos.
te set ten. Toch zou het daar volgens huv
opvatting een ideaal landje zijn. NteJ
de geringste vergelding! Geen hoop a]
vrees, geen loon of straf. Met als gevolg
van een en ander.geen enkele egoïst
Doch waarschijnlijk veel zakkenroller»
Dit dit alles volgt één ding, dat ojj
een aedewetvergelding hoort. Ba
dat de Christelijke zedewet aizoo niet ia
den nek gekeken mag worden, wijl zj),
als iedere andere wet, vergelding toe
kent.
Sterker nog. Eenmaal aangenomen,
dat vergelding noodlg blijkt, durf Ik be
weren, dat de Christelijke moraal bi
dit opzicht torenhoog uitsteekt boven
elk ander moraal-systeem.
Doch daar uw vrije Zondagmiddag
uurtje nu wel zal verstreken zijn de
patiënten mogen er niet onder lijden
wacht ik daarmee tot een volgenden
JOODSCHE PLECHTIGHEDEN EN GEBRUIKEN
wekkend gezelschap van ongeneeslijke
zieken, ouden van dagen of krankzin
nigen? In het Katholicisme! In welken
godsdienst wordt juist tegen het egoisme
'net scherpste front gemaakt? lm bet
En tot dat Katholicisme komt men
met de fraaie beschuldiging, dat het een
zelfzuchtige, baat-zuchtige leer predikt.
Is dit geen slag in bet aangezicht van
waarheid en goede trouw? Langs dien
weg komt men tot de eigenaardige be
vinding, dat afstand van zijn goederen
egoïsme is; verpleging van melaatse ben
egoïsme!
En daar onze bemtisehe betoening in
waarde stijgt, naarmate onze liefdadig
heid op aarde milder vloeide, volgt uit
dien opzet, dat de grootste weldoener
alter Widen, at Vincejottm a Paulo,
de grootste egoist was en ztfn schitte
rendste deu.jd.... een leelJjke Immo-
Deze onaannemelijke consequentie
toont zonneklaar, dat hst ons toege
duwde verwijt niet gegrond kan zija ei
du* nirt moeilijk te weertsggen is.
Een sterfgeval heet bij de Portugeesche
Israëlieten een Mltzwah en bij de Hoog-
duitsche Joden een Lawaje-
Een Jood heeft voor de dooden een
g rooien eerbied. Het hik mag nooit on
bewaakt blijven; dag en nacht waken er
twee mensrhen bij den doode.
Zoodra een Jood overleden ls. wordt
het lijk op stToo gelegd en met een la-
bedekt. speciaal over het gezicht.
Het mag niet tenger dan 34 uur boven
aarde Mij ven.
Dikwijls wordt er dag en nacht bij het
lijk gebeden voor de zlele-rust. Er bran-
»n kaarsen, de spiegels zijn bedekt en
gordijnen zijn neergelaten.
Het kleed en 'a wasschen der dooden
bij de Joden een heilige verrichting en
wordt als een goede daad beschouwd Het
wordt meestal door vooraanstaande da-
verricht raileen het geslacht der Co-
hens uit de Levieten mag nooit dit werk
Bij het wasschen wordt er steeds voor
gezorgd, dat bet gezicht bedekt is- want
het gezicht van een doode mag bij de
Joden niet aanschouwd worden.
Niemand, zelfs de naaste bloedverwan
te mag den doode meer zien
De doodAteeren werden aangetrokken,
die gestrikt worden in Hebreeuwsche let-
dle bet woord Ador.aj bet. God
Dit als
symbool, dat hij in aarde van zijn eigen
land begraven is.
ligt. wordt er
door de familie-leden een gebed gezon
gen. dat „rietmets" heet, en dat soms
root aoover mogelijk door den stervende
nog wordt meegezongen.
Verder wordt gedurende zeven dagen
(de treurdagen) lederen avond met min
stens tien man gebeden: zoolang het lijk
nog ln huls ls. btj den doode.
De familieleden ritten op lage ;t<
'sjiwwe ritten] terwijl de kinderen
een ouder, die gestorven ls. op een
aen op den grond ritten.
De kleeren worden ten toeken
rouw gescheurd door een geestelijke
'kriele relchen), zoowel de boven als de
onderkleeien en wel boven US de hall
en woedt hierbij een klein gebed ultgt-
egroken. Deze scheuren mogen later niet
behoor en gedurende les weken de baard
laten staan en het hoofdhaar
Als de doode bet huis uit ls. won
mg se hoon gemaakt, waarlangs het lijk
Is gegaan.
Het is een gebruik dat de naaste bu
rn broed met ei sturen, dat op den dag
ui de begrafenis gegeten wordt.
De vrouwen mogen met de begrafenis
nooit mee. maar bet Is dikwijls gebrui
kelijk, dat ril met den lijkstoet drie pas-
meemaken 'bij Iedere Joodscbe be
grafenis Is het een vroom gebruik een
paar passen met de lijkstoet mee te ma-
brandt dan een lichtje voor den doode.
's Avonds komen er tien mannen (mln-
I jam) tezamen om dezei. doode extra te
gedenken. Er is dan een voorlezer en de
naaste familie bidt elk afzor. Iet-Hik een
andeT gebed en allen tezamen drie maal
een gebed speciaal voor de ziele-ruot
van den doode. Dit gebed wordt clan
staande en naar het Oosten gekeerd ge
beden.
Aan het riot wordt de naaste overleden
DE BEGRAFENIS.
Het lijk wordt gedragen vanaf het lij
kenhuis door vrienden en verschillende
gebeden worden uitgesproken bij het lijk.
Ieder der vrienden werpt een schep
ind op de kist. totdat de kuil heelemaal
dicht is. De steenlegging is meestal zes
weken na de begrafenis; dan gaan ook
tien man naar de begraafplaats en
bij de steenlegging worden er gebeden
verricht.
Na d
begrafenis zori door de man
's! met kaas en koffie gebruikt,
dien dag voor de armen
CEREMONIBN BIJ HET HUWELIJK.
De huwelijksplechtigheid heeft meestal
n de synagoge plaats, maar dit Is ln het
geheel geen verelschte.
Vooral tegenwoordig, nu er zooveel li
berale Joden zijn, en ze aan deze plech
tigheid dikwijls voor de ouders deel no-
I. wordt de huwelijks-ceremonie in
of ander feestgebouw gehouden,
e opper-rabbijn of een der ai> iu«l
zegent het huwelijk in.
Bruid en bruidegom staan onder een
talles 'bidkleed i. De bruid moet gesluierd
rijn. DM voorschrift ls nog afkomstig uit
den tijd. toen In het Oosten de vrouwen
gesluierd waren en de bruidegom zijn
niet gezien had. zonder sluier tol
den trouwdag.
Iets geoffer
KERKELIJKE VOORSCHRIFTEN
Door de naaste bloedverwanten won
z.g. het jaar gehouden. Dit houdt ln dat
lederen dag en wel een laar
de riele-ruzt
gebeden. De
dit dugefcjks thuis doen.
'half a
r de synagoge te
Het geboete jaar mag er thuis geen
muziek gemaakt worden en er moe'
heel jaar een lichtje branden en ook mag
men over het algemeen genomen geen
muziek hooien, ten minste niet In t
ten kring. Natuurlijk gaat men niet
comedle. «meert of andere amuse
ven.
Ook koopt men dM jaar geen nieuwe
proken en meestal zingt het koor
■toette liederen. De rabbijn doet den
g onder het uitspreken van een <«e-
tsch aan den vinger van den bruide-
n en aaa den vinger van de bruid 'aan
rechterhand). In deaen ring mag ab
soluut niets gegraveerd staan.
wordt een zegewenseh over wUn uit
gesproken en bruid en bruidegom drin
ken uit dezen beker, eveneens de oudi-rs
ui hen belden.
Verder wordt er een glaasje gebroken,
ate symbool van de onverbreekbaarheid
het huwetUk: zoomin als dit glaasje
r heel wordt, evenmin kan het hu
welijk verbroken worden.
wordt een preek gehouden, waarin
gewezen wordt op de plichten van den
JoodachCD man en de Joodsche vrouw.
Vooral dat de vrouw een echt Joodse lie
vrouw moet zijn in bet Joodsrh gezin.
Ak kerkelijk voorachrllt luidt, dat de
getrouwd* Joodsche vrouw een band
moet dragen ten toeken van ingetogen
heid.
VOORSPELLERS
n nuttig ei
wgc-
Het voorspellen
vaarlijk handwerk; nuttig om dat men
immer een geduchte schare gretige hoor-
,'rro en lezers trekt, hetgeen op zich zelf
.1 een niet geringe verdienste mag hce-
■n, ongevaarlijk omdat het lot van
.orspcllingen slechts tweeërlei is: zij
men uit of zij komen niet uit. Tcrtium
,n datur. In het laatste geval zal geen
„enroling zich er lets van aantrekken
pelükcn cn al of niet helderzienden voor
speller zeker geen verwijt maken, op
grond van het feit. dat men al glansrijk
vergeten is wat hij profeteerde.
In het eerst, dat ls dus het gunstigste
geval zal de goegemeente de handen in
eenslaan en oprecht erkennen, zich
tegenover een grooten geest te bevinden,
wiens profetieën respect afdwingen en
hulde rechtvaardigen. Zoo heel slecht
kan de voorspeller er dus eigenlijk nooit
af komen.
De uren. die wij thans beleven en
der jongste dagen zijn en waren de i
der voorspellingen. Naar oude zede
krachtens een traditie waarover
mand zich verhaast, laten de orakels
Parijs en Londen de clairvoyants
dames, al of niet serieuze astrolog
wichelaars, mitsgaders de huis-,
en keuken-voorspellers hunne
op het komende jaar mildelijk 1
aangezien dit verschijnsel periodiek
terugkeert, bevinden wij ons in de niet
onaangename situatie kennis to nemen
van de voorspellingen voor 1940 en
die welke voor 1939 een Jaar geleden ge
stoten, en opbloei van het religieuze
leven cn den wil tot vrede die
strceks 1942 het gansche internationale
volstrekt nirt uitgesloten dat de wil tot
voorouders acht decennia
lang bcheerschte gedurende den tachtig
jarigen oorlog!), een hongersnood in ge
heel Europa waaraan slechts Engeland
■ankrijk zouden ontkomen, een
revolutie in Italië, een strijdlooze poli
tieke reformatie in Rusland in den vorm
groeiend imperialisme en groote
aardbevingen in Amerika".
terugblik naar de voor-
en jaar geleden beslui-
stelien dat zij zonder-
uitzondering den vrede in 1939 profeteer-
categorisch ontkenden dat de
oorlog zou uitbreken. Spanning zou er
blijven, tot een uitbarsting zou het
komen. Ziedaar de groote vergissing die
zij maakten cn die ln de gansche wereld
oprecht wordt betreurd.
In het licht van deze, van weinig pro
fetisch vermogen getuigende mededee-
Unga
opnieuw het oor te luisteren
te leggen wanneer ditmaal het jaar 1949
islagen.
wie overigens a
der
werkelijkheid, die thans verleden tijd ge
worden is, te toetsen.
Nu dient ons bij dit alles voor ooger
te staan, dat een zeker aantal voorspel
lingen immer opgeld doen en derhalvt
als weinig fonkelnieuwe of gewaagde
profetieën geboekstaafd mogen wo
Wie sinds enkele jaren, telkens wanneer
wij ons op den drempel van een nieuw
jaar bevinden, de verbijsterende mede-
dceling doet dat de politieke toestond
spannend zal worden en dat er
toe te voegen dat een -.rustige natuur
ramp ontsteltenis ln de gansche wereld
teweeg brengen aal. die waagt rich
op glad ijs.
De spanning in de internationale at
mosfeer ls zoo langzamerhand onvermij
delijk geworden, het Ls de vraag of
wü het zouden merken indien er
ren wezenlijke ontspanning kwam de
necrologieën aan het einde van ieder
jaar bevatten immer de namen van
tralandsohe staalUeden en ton slotte
kunnen wij helaas maar vrij zekc
op één natuurramp of groot ongeluk per
Jaar staat maken. Daar dus niet van
Maar in het algemeen gesproken,
de voorspellingen, waarmee het tlhans
geëindigde- Jaar werd ingeluid,
tets aan te merken op het prolctlsch
vermogen der astrologische en andei
prognose-stellers 1
Zoo kondigde de heer Dom Neroman,
de voorzitter van het Astrologisch
lege van Frankrijk, die zich Immer
positief toont in zijn voorspellingen,
het jaar 1939 o.
n krachtige beweging
van den vrede, uitgegaan vanuit Par ijl
in September haar bekroning sou vin
den waarmee waarschijnlijk, naar wl
mogen aannemen, niet op het uitbreken
van den Europecaehen oorlog grzl
tz. mitsgaders de val van het II
ache staatshoofd Mussolini, i
ons op het oogeubllk echter niets t
kend ls.
Niet minder positief was de beken
astroloog Kerneiz ln zijn beweringen, die
eeu weinig opwekkende toekomst I
voor het oude Europa bevatten,
oordrele: er zou kennen, „een algemeen
ontwaken van politieke tendenties,
perking van den invloed der
len huldigen toestand. Het
lol dat Mussolini in 1939 deelachtig had
worden, (volgens de Parljsehe
inden althans) aal ln 1949 den
heer Hitier beschoren zijn. In de eerste
maanden van 1940 zal hü min of meer
leven en dood oolanceeren en
1940 zal het met hem afgoloopen
zijn. Zijn va! zal gepaard gaan met een
rentellng Choc is het mogelijk? zou
in zijn onschuld afvragen) en die
omwenteling zal toch reeds logisch voort-
loeien uit de ernstig gespannen on-
migheid tusschen regeering en volk
ui het Derde Rijk.
Voorts zal Engeland in diezelfde eerste
I aan den van dit jaar een ongelooleüjk
sterke agressieve activiteit ontketenen,
(voor Engeland èn Frankrijk heet de
maand Maart van 1940 uit een astraal
a dat d
helderzienden
twijfel of aelfs afkeer zouden wekken bij
hen die gewend waren hun het
zich. De clalr-voyante
papieren zün wel een tikje gedaald,
moeilijke tijden vooral is iedere J
lm nu eenmaal welkom, hoe weinig
houvast die ook bieden mogen. Laten
der voorspellingen voor 1940 plukken
eerste plaats dan slaat het jaar
1940 daarom als buitengewoon belang
rijk te boek omdat het een keerpunt zal
1 vijand ri
zijn h
Voor ons land heet het dan wij een
bevoorrechte positie zullen blijven In-
dat wij niet in den oorlog
zuilen worden. Wanneer deze
blijkt, hetgeen wü op
recht hopen, dan zijn wü gaarne bereid
de dwalingen onaes weegs terug te
en en allen twijfel aan de helder
ziendheid dezer voorspellers uit het hart
De vooruitsktiten van ons handels
verkeer rijn niet zoo gunstig en men
verzoekt ons derhalve zeer voorzichtig
met beleggingen te zijn. Een opmerking
die onze Nedertandsche geestesgesteld
heid in de roos treft, aangezien wü ran
nature een voorzichtig volk rij"!
Enfin, nu weten wc althans iets van
1940 op gezag van onae profeten cn wij
zullen, dunkt ons, bet beste doen o»n er
In het begin van
eed een slagwoord de ronde dat steeds
luider en hartslocbteUjker opklonk door
Christenheld: Hervorming der Kerk
in hoofd en leden I Voor het eerst had
dat woord weerklonken op de kerkver
gadering van Vienne (1311) bij monde
groot bisschop, maar thans lag
e lippen van geesleUjken en ge
leerden niet alleen, doch ook van den
ordinairen man van de straat.
Voorzeker hadden de Concilies van Oon-
z, Bazel en Latcrancn zich beijverd
de werkelük bestaande misbruiken
te rotlcn, doch de uitvoering der
maatregelen liet veel te wenscben over,
zoodat de weg gebaand was voor inan-
i, die buiten de bestaande Kerk om,
de hervoiming wilden doorvoeren. Het Is
vooral Luther geweest die zich de eer
:t de Hervorming tot stand to
hebben gebracht, doch hü brak met de
Moeder-Kerk en tastte tegelijk met de
:n ook de leer en het weren der
Kerk in hon diepste wortels aan: zijn
hervorming werd een misvorming. De
Hervormers, waarop de Protes-
rieh zoo trots beroepen, is een
onjuiste titel want dc ware Hervorming
begon met tiet Concilie van Trente
het jaar 1543: terwijl de valsche ben
met den dood worstelde en n
adem snakte, begon dc door hem
ontoerde Roomsehe Kerk haar schoon-
en leefde ze op in haar
vroegere apostolische krach
.mal straatje van Eiste-ben ln
Saksen wjjst u de gtds nog he
Luthers wieg eenmaal stond,
hü geboren ln den nacht vt
den heilige, wiens feest dien dag gevierd
wordt, den naam van Marllnus De af
schaffer der helligenvrreering begon
zijn leven met een onbewuste
de heiligen der Kerk!
jn ouders? „II
getuigde Luther zelf, „mijn
vader, mijn grootvader, mijn overgn
en mijn moeder droeg
ar rug". Zijn vader echter
hel akkerbedrijf met c
arbeid in de kopermijnen van Eislet
geraakte later tot welstand. Kort
Maarte ns geboorte trok de vader ni
Mansfeld, waar Lutbcr de eerste veert
zijn leven doorbracht. Dc m
der, Margaretha Ziegter, was een vro
maar vreesachtig en bezeten d
duivelsangst: de zoon zal deze cigi
schap in nog heviger mate erven. „CIu
liefde werd niet gekend", zegt
Luther, „wc verbleekten al bü den
Christus, dien men ons voorstelde
als een vreeseUjk en verbolgen Rechter'
De opvoeding in die dagen was dan ook
rvond dat en schrijft,
dat zijn moeder hem om een enkele
vaker kastijdde en dal de onder-
r hem tot vijftienmaal tor op één
morgen wakker sloeg.
L zijn
buigingen, terwijl wij toch enkel niets
waardige dingen leerden onder zoover
slagen, sidderen, angst en jammer
Na het doorloopen der lagere schoo
ging Maarten op studie bij de Broeden
het Gemcene geir.-cnreliappelij k
n to Maagdenburg, uoch verhol
Etsenach. Hier zwiert hij zingend
s de huiven en verzamelde aalmoc-
Dlt was niet zoozeer uit armoede,
r volgens het gebruik dier tUdcn,
om de jongens zelfstandig hun kost te
ii verdienen. Ook de rykercn deden
De jonge zanger die ren mooie item
trok de aandacht van een annzlen-
■Üke dame, Elisabeth Cottu, welke hem
haar huls opnam Ook sloot hij
■ndschap met kapelaan Braun uit
marl), die eveiuwns een groot lief
hebber van muziek was en dien Luther
later bü zij" eerste H. Mis uitnoodlgde.
Vader Hans Luther had zün jongen
bestemd voor een schitterende carrière;
en zoo komt bet dat we Maarten naar
de Universiteit van Erfurt, de grootste
Duitschland, zien trekken, om er
ton en wijsbegeerte te studeeren.
Spoedig verwierf hij den titel van ma
gister. doch plots: wat een teleurstelling
r den eergierigen vader! Martinus
rot het besluit om monnik te wor-
Er waren eenige dingen geschied
op zijn overgevoelig gemoed een on-
vergetoljjken indruk handen nagelaten.
zachts om het leven, naar de een zegt,
loor den bliksem getroffen, naar de
,nder zegt: in een tweegevecht verslagen.
Ook aan Luther zelf overkwam een
ongeluk: met zijn eigen degen (de stu
denten droegen een dergelük wapen)
trof hü de slagader van zijn dybeen en.
door bloedverlies uitgeput riep hij de
hulp in der H. Maagd. Kort daarna werd
hü door een onweer overvallen. De blik
semstralen schoten vlak naast hem neer
door schrik overweldigd riep hij uit:
„Help, lieve H. Anna, ik wü monnik wor
den". Dat was op 2 Juli 1505 en reeds
dagen later klopte hü aan de
kloosterpoort
ïeer Luther werkelük m onbe-
d ach ten rade rijn belofte had atgelegd
meende daardoor gebonden te zün,
had hü zich dan tijdens zijn noviciaat
niet kunnen bedenken j zich kunnen
igtrekken? Doch waarschijnlijk had
reeds langer met de gedachte aan
priesterschap rondgeloop.-". Wat er
zij. den zestienden Juli noodigde hij
zijn vrienden uit to' een vrooiliker. maai
tijd: onder luitspel en met vroolük Sc
heven oekcr nam hü afscheid var. de
wereld. Weliswaar poogden rijn makkers
en vooral zün vader -cm van zijn voor
nemen af te brengen, vergeefs: dep vol
genden dag verzocht Martinus opname
in het Augustünerkloosler te Erfui".. Bin
nen deze muren hoopte hij den zlele-
vrede te vinden, doch. hij vond niets
Dat lag niet aan hel Kloosterleven
maar aan hemzelf Luthei was scrupu-
lant. Dat wil zeggen: hü natte zich af
met onr.oodlge gewetenskwelling ovor
de onnoozelstc voorschriften van de»
kloosterregel. In alles zag hü zonde en
hü meende nooit genoeg te doen. Zün
biechtvader trachtte hem moed in te
spreken: „Ge rijt een dwaas; God ls niet
vertoornd op u. maar gj) zijl het op
Hem." Ook de vicaris-generaal der
AugustünercongrcgaUc, die hem -e. r ge
negen was, poogde hem gerust te stellen
cn alle „beuzelarijen en popponronden"
het hoofd te praten. ..Wat martelt gij
u toch af met zulke gedachten en muize
nissen? Beschouw den Christus en zijn
xir u vergoten Bloed"
Ondanks zijn zielstoestand, die boven
dien gepaard ging met ziekclüke angst-
oorstollingen (hallucinaties', liet hij
zich in het Jaar 1507 de priesterwüdlng
toedienen in den Dom van Erfurt Bü
het Offertorium wilde hü door vrees
bevangen, bet altaar verlaten en de
prior moest hem tegenhouden.
Bü Zün eerste B. Mis (2 Mei) kwam
jn vader mot een gevolg van twintig
ruiters den kloosterhof binnenrijden en
bekostigde alles zelf: alles was vergeven
ergeten (de motder was reeds ge
storven). Toen dc zoon echter aan tafel
den lof van het kloosterleven bezong,
barstte de vader los: „Hebt gij nooit ge
hoord. dat een kind zün vader en moeder
moot gehoorzamen? In strijd met het
vierde gebod hebt gü mt) en ook uw
moeder verlaten. Ood ge\,e dat het geen
verblinding of duivelswerk moge rijn."
De vader had goed gezien: de toekomst
zou het. nitwüren. We mogen dus gerust
aannemen dat Luther geen waarachtige
roeping had voor het priesterschap. Hoe
het zielsproces zich verder in hem zal
ontwikkelen, hem lelden cal tot opzund
tegen alle bestaande Instellingen an de
Kerk, zullen we dc volgende inaal zien.
Wordt vervolgd.
