De Eembode
F. A. T U L P
ELZENAAR t
54ste JAARGANG NUMMER 18
tob«*repeo da kerkelijk* bijlag* per
Z» 'oUksabonnamaplan S ets. p week.
REDACTIE EN ADMINISTRATIE.
Ungegmht 2» Tel - AMERSFOORT
Poetcheque- en Gironummer «4334
QwrespotidenUe-adres v. Boom: Kerkatr. 10.
Advertentie-adni v. Baam: Nleuwatraal 18.
'Cltg»v« N.V. Dl l»even I
WAARIN OPGENOMEN HET ..WEEKBLAD VOOR BAAP.N"
KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HET DEKENAAT AMERSFOORT. ALSMEDE VOOR BAARN E.O.
VRIJDAG 9 AUGUSTUS 1940
bepaaldelijk verlangd wordt to da kerkelijke
bijlage, o! eldera alldénauand. ot op bepaalde
plaats, minstens 16% toeslag. Voor
roorv. sta gedrukt tortel. Bewljsno. 6 ct.
NOGMAALS; DE NED. UNIE
Adhaesie-betuigingen
ïn de „Utr. Courant" van Maandag
J.l. trollen wij tn de Amersfoortsche
rubrjek het volgende bericht aan:
Het gemeenteraadslid H- N. de Haan, dat
tevens Bestuurslid Is van de afd. Amersloort
van de 11K. Mlddenstandsvcrceniglng „De
Hanze- heeft er klaarblijkelijk
Hanze" in het Aartsbisdom mede namens
alle daarbij aangesloten R.K. Middenstan
der» een adhaestebetulglng heeft gezonden
aan de Nederlandsche Unie.
uiting gegeven door
:en telegram aan het besl
■elk recht deze sympathie!*
In verband hiermede stelden wi] ons
In verbinding met den heer de Haan,
die ons een antwoord-schrUven toonde
dat hij ontving van den directeur van
het Centraal Hanze-Bureau den heer
J. P. de Brabander. Dit schrijven luidde
„In antwoord op uw telegram d.d. 3 Aug.
J.l. deelen wij U mede. dat het genoemde
recht Is gebaseerd op de bondsstatuten artt.
14 en 3 sub 9.
..Natuurlijk kan het Hoofdbestuur voor
zijn daden ler verantwoording worden ge-
r de Centrale Raadsvergadering,
de Unie bewezen door masaa-adhaesle-
betulglngen of massa-adviezen te geven.
ZIJ voelen dat bi) vele ernstige werkers
t verband van de Unie de twijfel is
en; zouden de bezettlngs-autorl-
i deze gang van zaken niet met
wrevel aanzien? Want sommigen mee-
en een bevestiging van deze vraag te
logen afleiden uit een „stroeve" hou
ding tusschen bedoelde
Mr, Elnthoven heeft daarop geant
woord op de eerste openbare Unle-ver-
gaderlng te den Haag. Volgens het ver
slag In de Utr. Crt. zelde hij:
willen Nederland opbouwen, gelijk de
Rijkscommissaris voor de bezette gebieden
•nlangs In sijne belangwekkende rede
lieerde, tot gelijkgerechtigd partner ln
Europa.
ONZE STROEFHEID.
Maar wij willen ln oorlogstijd, naar
de eeuwenoude regelen van volksfler-
welke juist ook in Dultschland zoo
boog worden gehouden, ons onthouden
alles wat zweemt naar oogendiene-
i opportunisme jegens den bezet-
Daardoor ontstaat, wij gevoelen
bet allen, een stroefheid, w-elke geheel
verklaarbaar is, doch welke van bulten
wel eens wordt misverstaan, een stroef
heid welke helaas ook door een deel
van onze eigen pers niet goed wordt
begrepen.
De artikelen, waar
het Centraal Hanzebureau zich op be
roept, lulden aldus:
Art. 3 sub 9: „Het aanwenden van alle
eerlijke en wettige middelen, welke de wel
vaart van den handeldrljvenden en lndus-
trleelen middenstand kunnen bevorderen."
de uitvoerig van de door den "Ccntralen
Raad genomen besluiten, doch kan in
spoedelschcndo gevallen zelfstandig optre-
dat 1
Centraal Ha-i ze-Bureau bij zijn adliae-
sle-betuiglng vanzelfsprekend niet al
lo leden beslist heeft willen binden aan
dit besluit en er eerder een advies mee
heeft bedoeld.
De Unie blijkt trouwens zelf wel door
drongen van het feit. dat de waarde
van de massabetulglngen van adhaesle
problematisch ls. De Utr. Crt. geeft een
jl.'Zaterdag gehoiiden persgesprek met
het driemanschap weer, waarin wij o.
m. het volgende lezen:
Het driemanschap maakt zich trouwens
ook los van de sensalleberichten omtrent
meer dan een miUioen adhaesie-betuigingen.
vaderlondsche
zoodra zij weet. dat zij bestaat uit leden,
die ieder voor zich bereid zijn lot werkellj-
ken gemeenschapszin en werkelijke offer
vaardigheid voor land en volk.
In een hoofdartikel onder den titel-
„Bent U al bij Homan?" vestigt do Utr.
Crt. er de aandacht op dat wellcht ve
len zich bij de Unie aansloten ln de
hoop dat zij dan veilig zouden zijr
borgen tot het oude partijwezen
zou zijn teruggekeerd. Het blad schrijft
f speculatie op ei
oegere partijen m
i ófwel m onbegrl
De Bussumschc raad heeft dat blijk
bar aangevoeld en een frlsch Initiatief
genomen, dat wij den Amersfoortschen
Raad ter overweging aanbevelen.
WIJ lezen dienaangaande ln de Utr.
rt. van Vrijdag 2 Augustus:
In de Donderdagavond gehouden raads
vergadering van Bussum heeft bet c
id, gemachtigd door den geheelen
de volgende verklaring afgelegd:
vaderland verkeert, hebben In den Bus
schen raad geleid tot den wensch, dat t
alle krachten i
mcnlljk worden gericht op een gemeent
ilkawelzljn, met
ach te neming van den Nederlandschen w
nationale tradities, richtsnoer
indelen zal zijn.
Ik s<
mij n
in deze dingen
ilk, wij zijn niet gemakkelijk cn niet volg-
sm en wij willen dat ook niet zijn. Wan-
:er de bezetter echter den Indruk zou krij-
in en het is wel buitengewoon droevig
it sommige Nederlanders hem blijkbaar
en indruk pogen te doen krijgen dat
deze stroefheid, welke ook sommige uitingen
in mij en de Nederlandsche Unie kenmerk-
I, een oneerlijkheid is, een soort eten van
ree wallen, een soort uitstel lot na den
vrede, om dan weer geheel ln de oude ver
houdingen terug te vallen, dan hoop Ik. dat
de bezellingsautorltelten dat met ons zullen
icn uitspreken, opdat wij oog ln oog dit
len kunnen onderzoeken. Ik heb alle ver-
uwen, dat de Rijkscommissaris, die zoo
sprak als hij kortgeleden sprak, niet de man
la voor een lichtvaardig oordeel over oi
Verdinaso en Ned. Unie
De beweging van wijlen Joris van
veren, de Vereenlgde Dletsche na
naal-solldarlsten heeft in haar orgaan
„Hier Dlnaso" haar standpunt bepaald
ten opzichte van de „Nederlandsche
Unie".
Wij lezen o.m.:
Het Verdinaso Is een politieke beweging.
Het heeft een zeer klaar programma, geba
seerd op een zeer scherp omlijnd!
KANTOORBOEKHANDEL
IET VULPENHUIS
ingeetr. 06 t.o. Kroramestr. - Telef. 4626
Vulpenhouders
er gezamenlijk naar zullen streven, om al
bestuurders dezer gemeente ons aandeel t
n de moedige pogingen om het Ni
:he volk in eensgezindheid door ec
der moeilijkste uren zijner geschieden
GROOTER AMERSFOORT
beschikking vai
het dep. van
daartoe is gcmi
ordening no. 7'
De gemeente Amersfoort wordt met
delljkc tijde vrij belangrijk uitgebreid
Dan worden namelijk, blijkens een ln de
in 7 Augustus opgenomen
den secretaris-generaal van
Innenlandsche zaken, die
ihtigd op grond van de ver
van den Rijkscommissaris
ezette gebied, aan de gemeente
toegevoegd:
e gemeente Soest een gedeelte
rijksweg met omgeving ten noordoosten van
sportterrein Birkhovc» ter lengte van
ruim 2 k.m. en een breedte van ongeveer
meter ten zuiden van de Eem, met in-
ip van het aansluitende gedeelte van
Van de gemeente Hoogland een gedeelte
deze rivier, tot ongeveer 880 mete
oosten van de spoorlijn naar Zwolle a
delijk van het kruispunt dezer Ujn m>
spoorlijn naar Apeldoorn, tot een lengti
ongeveer 3.2 k m. en ter breedte van gemid
deld ongaveer 400 meter, eveneens met inbe
grip van de Eem. voorzoover deze door dit
gebied loopt.
De Amersfoortsche annexatieplanner
<an 1938 de Amersfoortsche z.g. „Dl
laad" ln vergadering hijeen kwam o
innexatleplannén te besoreken. De t
lcht. Zoo bleek het. dat Soest plannen had
im een' haven- cn Industriegebied nabij de
grens van Amersfoort langs de Eem le
ploiteeren. Er werd. toen de aandacht
gevestigd van Amersfoortsche zijde,
est in het verleden geen belangstelling
ir industrie had getoond, evenmin als
>r de Eem. waarvan de onderhoudskos-
die eigenlijk op Soest moeten drukken,
door Amersfoort
I, dat Amersfoort ri
n de aandacht o.
Ook w
ögd. i
gebicc
gebouwd bij
Tem. Reinigingsdienst Soest verzette zich
leftig tegen de plannen. Welwillender ter
pzlcbfe van Amersfoort bleek de gemeente
Hoogland. Men had daar echter het be-
zwaar dat de gemeente van het wate
wordt afgesneden. Men wilde echter de bc
van Amersfoort niet in den weg
Er werd tenslotte een voor Amers-
junstig rapport samengesteld. Thans
bepalingen van de. Gemeentewet
rijrigtogder gemeentegrenzen bul
werking gesteld en kan de socretaria-g<
Blnnenlandsche Zaken hierom-
besluiten viel n
ATJJ vestigen er nog de a
oor het toevoegen van de
eelen het aantal inwoners van de gemc
e Amersfoort tot over de 50 duizend
;ijn gestegen. Do bij Amersfoort kome
lezlnnen zijn voor 't meerendecl katholiek.
de Nederlandsche Unie belangstelling kan
gewekt worden voor dit Dletsche nationaol-
solldarlsme kBn dit slechts aan de toekomst
t van hPt Verdinaso Is
i of bewegingen aanneei
I hebben, doch zich
bantia Nostra. Algem. Ned,
Volkshoogeschoolwerk enz. Te
leiding en leden der Ned. Ur
i kunnen wij
a aanteekonen, dat
lljkheid van het oogenblik verd
Met dat al zijn duizenden
een politleken weg op gestuun
mljdelljk In een moeras moet
Begrijpelijk is dan ook. dat
het driemanschap Zaterdag
hebben locgeroeppn aan de
bdmaalschap van I
hun persoon mede
var. den opbouw.
wezenlijken heelt, i
11 doen geloovei
.ïanschap schijnt ons
•typisch vertegenwoordi
iberale, kapitalistisch!
gelijk de N. 8. E
spijt, aan haar le
zij echter hel inzl
lat noodlg i» voor een werkelijke vei
ig ln Nederland, en of de leden oo
■rkelljke vernieuwing zullen nasln
l eerst uit hun daden moeten blijkei
de haast, die diverse aan de partijen
siebetuigingen, past ons voorals-
de Ned. Unie echter inderdaad
sou worden, om onder een dek-
i nieuwen geest het oude spelletje
RECTOR W. TEM
PELMAN
25 jaar priester
Zaterdag zal het 25 jaar geleden zijn,
it de zeereer vaarde heer W. J. Tem
pelman, Rector van Onze Lieve Vrouw
ter Eem de H. Priesterwijding ontving.
Van deze kwarteeuw heeft rector Tem-
;lman het overgroote gedeelte, bijna
i jaren, te Amersfoort gearbeid
alve hU ln dc harten van vele t
ars van de goede Kelenstad een groote
plaats inneemt.
Hij werd geboren op Eersten Kcrst-
ig van het Jaar 1880 cn ontving op 10
Augustus 1915 de H. Priesterwijding.
Kort daarop werd hU tot kapelaan
d te Oeesteren waar hij tot 22
;r 1921 bleef; toen begon zijn ar
beid ln dc parochie van den H. Fran-
i Xaverius aan 't Zand te Amers-
Op KANTOOR-INSTALLATIE-i«b«eJ
ft
LANCESTRAAT 101 - Tel. 5723
n zullen zich herinneren, met hoe
veel energie hij zich aan de zielzorg
wijdde en den luister van het Huls des
Hoeren verhoogde door bijzondere aan
dacht te besteden aan den koorzang.
't Zand wijd en zijd befaamd maak-
Doch ook het dameskoor van „St.
Joseph" mocht deelen ln dien roem.
Dit cn het volijverig uitgeoefende ad
viseurschap van dc toenmaals bloelende
vereenlglng ..Geloof en Wetenschap"
wajen de uiterlijke tcekencn van kape
laan Tempelmans groote werkzaamheid,
doch menige arme en menige zieken
zou kunnen vertellen, welk een ver
trouwd leidsman hij hun was ln zware
dagen.
In 1933 was architect. KoTdeweys
loole schepping „Onze Lieve Vrouw
ter Eem" in eersten opzet voltooid en
werd het pensionaat betrokken door dc
Eerw. Zusters van Onze Lieve Vrouw.
Kapelaan Tempelman moest toen het
Zand verlaten om het rectorschap van
..ter Eem" te aanvaarden. Hoewel het
hem aan 't hart zal zijn gegaan, veel
van zijn werk ln de binnenstad te moe
ten verlaten, toch zag hl) nu een nieuw
werkterrein waar hij zich vol energie
op hefett geworpen in een omgeving die
hem bewonderaar van arch. Kolde-
wey aangenaam moet zijn.
Hoewel de dankbaarheid van Zusters
en leerlingen zich gaarne in een uit
bundig feest zou willen uiten, zal daar
ln verband met de moeilijke omstandig
heden niet van komen. Wel zullen aller
in een plechtige H. Mis op Zaterdag
ochtend ln de kapel van het kloostei
Gods zegen vragen op den verderen ar-
van den jubilaris.
OUPf
DE KEI EEN ZINNEBEELD?
Met veel plezier las Ik het aardige
boekje over de „Amersfoortsche Huls- en
geschreven door den
heer C. A. Heunks.
„Everhard Meystcr, de levenslustige
heer van Nlmmerdor liet op zijn kosten
ln 1661 de Amersfoortsche Kei van de
Berg halen", lees lk op pag. 15 en' dan
zijn m'n gedachten Ineens weer bij onze
goede Kei. die, naar men ons heeft In
gefluisterd. niet ver van de plaats waar
ze eens het laatst prijkte, ligt begraven.
Heel voorzichtig heb lk door Iemand
die over goede relaties ten atadhulze
beschikt laten polsen, wanneer we de
goeie ouwe Kei weer zullen zien verrij
zen. maar lk kreeg ten antwoord, dat
daar nog niets van bekend was
We zitten nu al enkele maanden tegen
een paar voetstuk-steentjes aan te klt-
ken. benevens tegen een geschonden
gazonnetje en een verbogen ijzere bul*,
de entourage van wijlen de Kei.
Ik begin me nu af te vragen: heeft
die begrafenis van de Kei een andere
beteekenls dan alleen maar beveiliging
tegen oorlogsgeweld?
Men heeft mij eens verteld, dat ze ln
den Franschen tijd ook al onder de
aarde zat en eerst daarna weer uit haar
graf werd gehaald. Tot nogtoe heb lk
de Kei alleen maar beschouwd als oen
geweldige zwerfsteen uit het oude Ijs-
tijdperk. een steenklomp waarvan de
vondst Amersfoort een zekeren naam
feit tot zoodanige dankbaar
heid stemde, dat de Amersfoorters ha»*
en eersplaatsje schonken.
Maar nu geloof lk. haar een symbo-
lieke beteekenls te moeten geven.
Hoeden af, liceren, als ge 't Plantsoen
passeert!
De belde verdachten uit, Bnarn herkende
'li van gezicht; we hadden ze juist 14 dage
geleden zien optreden als bewakers yan d
Mussert het woord voerde. Het zou we
zin hebben deze herinnering op le di<
den lil dezelfde kwaliteit als waarin zij I
.Amicllia aanwezig waren.
Het feit dateert van zekeren Junidag, loe
••oelden zich te tooien met stroohocden, voo
«len van meerkleurlge strooken, d'
verdachten op de jongens locstonnden
«cb'en, lien dc hoeden van het hoofd te
Verdachlo K deelde mede. dat hij en
iu bepaalde politieke kleedll gestoken
ezel tevoren waren lastig gevallen en
de Jeugdige feestgangers vloekten kon-
d dat in de dagvaarding
it worden gesproken; hel
ander beleedigd gevoelt, mag me
voor eigen rechter spelen en daa
rde ernstig verstoren, doch da
zich wenden tot hot daartoe g
g: de polltic. Hij meende dat et
voorbeeld gesteld- diende te worden en elsch
weren, dat zij al zoovele molen waren g
(crgi? en lastig gevallen en dat deze alfai
de druppel was geweest die den emmer hl
Oe kantonrechter yeroordeeldo tot f 15
Hoe weüiig het gestelde voorbeeld bij v<
ichlen hielp bleek uit het lelt dat ze. na
elij'ts de rechtszaal verlaten hebbende,
de gang pressie op dc getuigen probeerden
uit te oefenen om ln het bezit te komen
de getuigen-namen. De getuigen riepen
den rljksyeldwachter. die
naar de bovenverdieping verwees
i feest-
Ook' het Onie-driemanschap voelt
blijkbaar duidelijk welken verkeerden
dienst vcrcenlglngs- ca partijleiders aan
FRISCH INITIATIEF
Reeds enkele malen hebben wU als
onze gedachte geuit, dat het voor onze
thans zittende Amersfoortsche raadsle
den wel zaak ware, tot een verklaring
van hun houding te komen.
Wanneer wij zien. dat oen Hanze-bc-
stuurslld tevens R.K. raadslid het
niet eens ls met het zenden van een
telegram van adhaesle aan de Neder
landsche Unie dooi hel Centraal Han
zebureau. dan zal bij sommigen het
vermoeden rijzen, dat bedoeld raadslid
het program van de Unie niet kan on
derschrijven.
Het ls evengoed mogelltk
e bi) h
Het ls echter een onzuivere
de tegenwoordige fractleverdecllng
den raad te handhaven alsof we nog
ln de dagen van voor 10 Mei leven.
den die tenslotte toch de dagvaarding moe-
vloekt. Zij meenden zonder ccnig
i Baarnsche smid stond bij de
i op ongeveer 10 meier afstam
je. Toen hij zag iloe beide verdachten
i Jouwens afstormden, volgt
enige aanleiding, had hij cl
erming genomen cn gezegd: „Heeren,
er verder politiewerk van gemaakt,
Ambtenaar nam dc ordeverstoring
n tijd. t
paalde omsiandlghedcn zijn gevoelens u
weten te behcerschen en men n'et zijn nu
voltsgonooten om allerlei redenen hel te
lastig moet maken, Wanneer men zich c
i. dat zo de Duilschc overheid
Magnetiseur vrijgesproken
spraak gedaan ln de zaak tegen den
C. B, T., magnetiseur te Barnevetd, d:
thuizen ecnlge personen had bchan
- aanleiding waarvan irgen hem proccs-
T werd vrtjgespro-
dal verdachte geen Mchanmsdeele
.'litnlen heeft aangeraakt en dus ntc
gesproken kon worden van onbevoegd uii
en van de geneeskunde. Hij had dei
vrijspraak gevraagd.
STOFGOUD
Leert gehoorzamen, opdat ge leert
t de w
r den mensch.
Eerste H. Mis Pater Ansfridus
Tolhuis O.Cist. te Amersfoort
DE BONS VAD OE WEEK
Eerw. Zusters kiaai
Tolhuis O.Cist, t
ouderlijk huls om er zijn Eerste pi, f
op te dragen. Fleurig kleurden de tog
kraagjes van de misdienaars ln dc
n. en vele kerkbezoekers bleven
talmen alvorens binnen te gaan om
■lijk gelelde i
r ging
e slaan. Klokke
ar builen ln gezelschap vi
Heer P, Sandkuyl.
asslsteeren als
Presbyter-osslstens. en de beide kapelaans
uit do parochie, kap. W. Otterbeek. diaken
en kap. Th. van Ryckevorsel.
donker van het kerkportaal Zeer
hadden zich ln hei kerkgebouw vera
om deze bizondere H Mis bij te wonen
priesterschap e
Trappistenklooster
de hoogo waarde
Ikwljls z
i iJjn d
ht| opgroeide on In
eerste lessen ontving.
De Eerw. predikant
lie van de vi
vriendschap
uitloopen. He
m Ansfridus moge
dc parochie
elke school hij zijn
altijd beter gaan. als ir
leer ging.
Het gebed ls het ecnlge, dat stilte en
ist geeft aan het hart en ons de dln-
;n kalm en Juist leert zien.
Vrijheid en hemel worden door geen Na de plechtigheid zong het kooi
1 halven eu lalaarcls gewonnen. 1 Priestercautalc van J. Haagb, C.s.st.
BONS 91 TOT EN MET 100 (brood-
bonboekje) geven recht op totaal
2500 gram roggebrood ol 2000
gram gewoon brood. Geldig tot cn
met 11 Augustus luiat men over
houdt. geldt tot en met 15 Aug.)
Voorts zijn de niet gebruikte bons
nog geldig t
\t 8 Augustus.
BON S3 (algemeen distributie-
boekje) geeft recht op V4 pond
ko/jie o/ ',i ons thee. Geldig lot en
met 30 Augustus.
BON 66 (algemeen dlstrtbutte-
bockjc) geelt recht op 1 K.G.
suiker. Geldig tot en met 30 Aug.
wordt het bonnummer voor
BON 90 (algemeen distrlbutte-
boekje) geelt recht op 2 li onj
tarwebloem ol 2\i ons zelfrijzend
bakmeel, ol tarwemeel ol boek-
wettmeel, roggebloem ol rogge
meel. Geldig tot en met 9 Augus-
BONS 01 TOT EN MET 04 boter-
kaart). Op eiken bon een hall ponc.
boter. Geldig tot en met 22 Aug.
BONS 01 EN 02 (vctkaart). Op el-
ken bon een hall pond margarine
o/ gesmolten vet ot boter. Geldig
tot en met 23 Augustus.
BONS 03 EN 04
eiken bon een half pond b
10 cent reductie per hall pond.
Geldig tot en met 23 Augustus.
BON 95 (algemeen distribullc-
boekfe) geeft recht op 250 gram
rijst of rijstcmeel. Geldig tot cn
met 11 Augustus.
BON 100 algemeen dlstrlbutte-
bockie) geelt recht op 250 gram
havermout o1 havervlokken ol gort
of grutten. Geldig tot en met 11
Augustus.
BON 105 (algemeen distributie-
boekje) gecjt recht op 100 gram
maïzena ol grlesmecl ol pudding
poeder Geldig tot en met 11 Sep
tember.
BON 110 (algemeen dlstributte-
boekjegeelt recht op 00 gram
macaroni of vermicelli ol spaghet
ti. Geldig tot en met li September
ZEGEL ,J>ERlODE 3" geelt recht
op 2 lite- petroleum 'geldig tot cn
met Zondag 11 Augustus).
BRANDSTOFFEN. Tot 30 Septem
ber kan men bij handelaren koo-
pen een vijlde deel van het ver
bruik van April 1939 tot en met
Maart 1940.