De Eembode
F. A. T U L P
54.it JAARGANG NUMMER 33
bijlage. 1.— per
r~" «oiienjM 0018*1
Mr^iÜ voU*f»nnemeineo 5 ci* p. wee*.
REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
M. Tel. - AMERSFOORT
PMtchequ.- en Olronummer 44234
rarreepoodentle-adre. t. Baam: Kerkstr. 30.
AdvertenUe-adres v. Bee— - -
Uitgave N.V. Uitgeven
WAARIN OPGENOMEN HET „WEEKBLAD VOOR BAARN'
KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HET DEKENAAT AMERSFOORT, ALSMEDE VOOR BAARN E.O.
VRIJPAC 22 NOVEMBER 1940
PERS EN POLITIEK
I J IT ONZEN LEZERS KRING heeft
men ons meermalen gevraagd, toch
„positief stelling te nemen" ten aanzien
van de tegenwoordige politieke groepce-
rlngen. De een verlangt, dat wij onzen
lezers zullen advlseereif. zich aan te
•luiten bU de Nedcrlandsche Unie. de
ander meent, dat wij goed zouden doen
adviezen te verstrekken ln de richting
van het Nationaal Front.
Practlsch zou dit hierop neerkomen,
dat wij ons blad tot orgaan zouden ma
ken van een of andere politieke groe
peering ln den zin zooals „De Residen
tiebode" haar lot verbond aan Natio
naal Front.
WIJ denken daar eenvoudig niet aan.
En wel om de volgende reden: de eeltige
goede oplossing zien wij ln een aller
nauwste samenwerking van het Nedcr
landsche volk op een grondslag, waar
van wi) de elementen zoowel In de No-
derlandsche Unie als ln Nationaal Front
aanwezig achten.
Vandaar ook verheugde het ons van
harte, toen wij vernamen van de berelfl-
held van den leider van Nationaal Front
om met andere bewegingen samen to
werken ln cultureel en sociaal opzicht,
al achtte hij een eenheid in politiek op
zicht thans onbereikbaar
Wil voelen het als een groote schrede
ln de goede richting wat „De Unie"
daarover schreef: dat zij n.l. samenwer
king met Nationaal Front zeer goed
mogelllk acht, al kan zij vooralsnog dat
zelfde niet van de NS B getuigen. De
„Neder!. Unie" naait de orle punter, aan
op grond waarvan 't Verdlnaso zich bU
de NSB. heeft aangesloten. Het blad
schrijft o.a.:
„Deze drie punten nu
dcriandsche Unie geheel
waarschijnlijk ook wel floor Nationaal F
Eu toch zijn zij voor beide groepen niet
gedru:
it Nederl
hot werkelijke
laatste verantwoording vindt, Zc
aan ook maar de minste twijfel mogelijk
Is, kan van sntnenwerking geen sprake zijl
Dat voor dezen twijfel grond aanwezig l
kan niet worden ontkend, ntaar wij zonde
getoond, dat deze twijfel niet langer gi
rechtvaardigd is.
Zoolang dus geen politieke oenhei
kan gevormd worden, wil de Unie met
gaan met de suggestie van den lelde
van Nationaal Front om .tl vast ln t-
ciaal-economlsch opzicht samen te we:
Er zijn er echter al velen, die den
moed ln de schoenen voelden zinken en
I. dat het wel ééns tot een
volkomen versmelting zal komen maar
dan zoodanig, dat de N. 8. B. de smelt-
zljn en de andere groepeertn-
anders zullen worden dan wei
nig Invloedrijke „vleugels" ln deze eene
partij.
De „Nieuwe TUburgsche Crt." laat
haar sombere stemming blijken uit de
volgende beschouwing; nadat ze ver
klaarde zich niet te kunnen voorstellen,
oe aan Nationaal Front gelegenheid zal
rorden gegeven, zijn denkbeelden onder
Un gezag en leiding te verwezenlijken:
WIJ heb!
en hoe verklaarbaar haar leden
Ieder Nederlander persoonlijk
waartoe hij zich aangetrokken ge
wij voor ons, verantwoordelijk
achten het nutteloos J"
de lezers o
laat sou kunnen voeren wanneer 't hoogste
gezag er thans zijn fiat op geven zou cn
wat het. blijkbaar niet wenscht te doen.
Dit aldus zijnde, gelooven wij beter te
doen niet te vervallen ln algemeenheden,
napraterljen en ten slotte toch onvrucht
bare min of meer polemische artikelen, die
den lezer misschien naar den mond of
het hart zouden lijken, maar waarmee
hij geen slap verder komt. Anderen ku
en mogen er anders over denken, wij tree-
zon dat zij en hun lezers ook op het
tóch weer niet zullen kunnen doen we
wel gaarne w
Het feit ll|
Het blad doet hier tekort aan de taak
van de pers. Wanneer een voorlichtend
orgaan zijn taak begrijpt, dan zal het
met redenen omkleed dienen aan te too-
nen, wit het volk ten goede kan komen
en wat niet, ln de hoop en het vertrou
wen dat zij, die het voor het zeggen heb-
aandacht zullen schen-
DE KOMENDE ARBEIDS
DIENST
En de godsdienstige
verzorging.
Naar verluidt zullen binnenkort tien
duizenden Nederlandsche jongemannen
opgenomen worden ln een te stichten
Arbeidsdienst.
Dit nieuwe Instituut kan zeker zijn goe
de zijden hebben In het bevorderen van
arbeidzaamheid, gemeenschapszin en
nationale deugden bij zijn jeugdige leden.
Als Katholiek behoeft men er niet afkee-
van te zijn. Het Is goed. dit eens op
merken, omdat vele goede Nederlan-
rs niet altijd voldoende onderscheid
maken otj de bcoo. leeltng van het „nieu
we" dat zich aanbiedt, wantrouwig alz
zij zijn geworden door con zekere van
N. S. B.-propaganda druipende bericht
geving en door de artikelen van in hun
schulp gekropen journalisten. Ook vToe-
-ra Nedcrlandsche arbeidsdienst
Katholieken voorgestaan,
n echter verkrijgen,
Christelijk volk
•ertuigd gaat
EEN WOELIG TOONBEL BIJ DE KOPPELPOORT TE
AMERSFOORT. De Bisschop van Utrecht. Heer David
nan Bourgondië, wordt als gevangene tn den oorlog tusschen
Hoekschèn cn Kdbeljauwsehen, Amersfoort binnengevoerd,
een teekening van Jan de Jong bi) het nieuwe feuilleton,
dat te beginnen volgende weck in ons blad cal verschijnen:
VAN SCHAFFELAAR.
volk.'
n wij h
terrein van de voorlichtende organen,
de verschillende politieke stroomingen
nader tot elkander te brengen door de
volgelingen ervan er op te wijzen, hoe
zeer vaak hun wegen samenloopen en
hen te vragen, waarom zij die wegen
niet tezamen willen bewandelen. Het is
heel eenvoudig zich achter een der groe-
pceringen te scharen, de stellingen i
toelichtingen ervan na te praten uit i
organen dier groepeering cn al het ve
keerde van de anderen ten toon
spreiden en aan te dikken.
Eenheid of samenwerking zijn d«ia
mede o-l. niet zeer gediend. Wél dient
nlcn samenwerking met een eerlijke l
ging om hen die gescheiden l"ven 1
elkaar te brengen.
Behoeft een goede samenwerking o
„Wij willen ons ten deze stellen boven
groejieerlngen en ons even losmaken
persoonlijke voorkeur voor wie of wat
ook. En dan komen wij tót het Inzicht,
geniale mensehen als een Hitler of Mussolini
Kan deze stem Immers een andere
bedoeling hebben dan het dienen van
land en volk?
Wanneer men de handen ln den
schoot legt. en mokkend gaat zitten af-
'achten wat komen zal, dan bewijst
ten land en volk geen dienst. Al geven
>e toe. dat het houden van t roer ln
stormtij vaak niet meévalt!
ik de .Nieuwe *Rott. Crt." wijdde
beschouwing aan de taak van de
pers, Jle vooral leerzaam is voor hen,
die andere taal van de Ned. bladen ver
wachten dan deze schrijven:
De krant heeft niet alleen het recht, nj
heeft den plicht om in de uren van 's lands
es volks groots ten nood tót haallezers
verantwoordelijkheid, welke zij niet nl-
voclt voor het algemeen belang: zij
die verantwoordelijkheid ook tegenover
lezers, die Immers met hun belang op
manleren in dit algemcene belang ver
vlochten zijn, Omdat zil met haar lezers tot
:Cn lichaam samengegroeid is moet zij haar
.eruntwoordclUkheld dubbel gevoelen, wan
neer zij zich ln haar oordeel over lands- en
,-clksbclang tegenover haar lezers stelt. Maar
lil mag er. zoo noodig, niet voor terug dein
zen. of o) zou tekort schieten ln de ver
lichtingen. welke zt) aan haar lezers heeft,
is land heeft gecapituleerd,
gegaan, dat groote deelen v
niet eéns beseffen, dat wij gecapituleerd
en. In deze capitulatie op zich zelf ligt
et algemeei
H zij
il bestrijden,
vermogen hadden
en ziel die concci
heppen. dat vermo
KANTOORBOEKHANDEL
HET VULPENHUIS
langestr. 65 t.o. Krommestr. - Telcl. 4626
Vuloenhouders
afweer van de proletariseering des
volks en versterking van de volks
kracht o.a. door bevordering van ge
zinsvorming en gezinswelvaart cn
bevordering van bezitvormtng voor
beteugeling van bedrljfsconccntratles
en trustvorming.
Sommigen hadden maar liever
dat men den term .sociaal" had aange
houden. Het 'oormallg sociaal-democra
tisch. thans zich alleen maar socialis
tisch noemende „Volksblad" merkte
„Wij weten, dut de katholieken hun
hang „en bloc" hebben doen aansluiter
de Unie. Deze katholieken verklaren
zelf dus tot voorvechters van het socialisme,
wat Iets nieuws Is In Ned
nen echter ook nog andei
onverwachte schuilhoeken
ons de oogen te openen voor h<
drama, dat zich ln Europa en de wereld vol
trekt. En de pers, die onder de huidige om
standigheden. nu er van eenlg parlementair
debat geen sprake kan ziln, meer dan ooit
volksvertegenwoordigende beteekenls krilgt.
zij Is. mot alle belangstelling voor wat er ln
het publiek omgaat en eerbied voor de ge
voelens van eigen lezerskring, ervoor verant
woordelijk. dat zij tot haar lezers spreekt,
van deze werkelijkheid, zooals zij ze ziet en
De lezers k
nnen er hun krant slechts
zijn. Want hoe hard de wer
kelijkheid Is. welke hun wordt voorgehou
den, het is hun belang dat zij deze kennen
in jiaar tendenties. Het onvermijdelijke zien
om het mogelijke te verwezenlijken. Want
wie niet het onvermijdelijke ziet, wie 't on
mogelijke mogelijk acht, hij verzuimt kans
op kans om ln z'n eigen belang het alge
meen belang van land en volk op den grond
slag der werkelijkheid tc helpen verwezen
lijken.
der omstandighedei
zijn niet dezelfde
dcrland. Wat daiy
stond hier fragmen
conceptie wist t'
schikt on. over
der groote mars;
held vcrtcgenwa
potentie van om
gebaat met do a
omstandigheden
De 1
stemt tot dieper nadenken en me
er uit. dat dc Rsb. nog steeds
geelt aan figuren uit de politiek
peeringen bulten dc N S B.
heelt die uiting ,-ecn zin.
„De" socialisten
Met eenlge bevreemding is door som
inlgen kennis genomen van het hoofd
artikel van „Dc Unie" van 9 Nov. j.l
:t de Inhoud van dli
idlng wekte, dan we
de tltü,
„Nederlandsch socialisme, het Paroo
van den nieuwen Tijd".
„De Unie Is socialistisch geworden",
zegt men. zonder zich af tc vragen, of
zij het alreeds niet van den beginne
Volgens 't bedoelde hoofdartikel blijk:
het socialisme van ,De Unie" uit de vol
gende programmapunten:
listen? Jammer,
..De" voormalige socialisten zijn
anders dan dc sociaal-democraten, hoe
wel zU verre van de eenlgen warei:
sociaal voelden en handelden. De
ls echter geweest, dat men ze van
beginne Marxisten had dienen te
men of Marxlstisch-rnateriallsten.
naam socialisten" ls echter in de laat
ste Jaren overgenomen door hen. die de
felste tegenstanders van de klassenstrijd
gedachte waren en ook de democratie
overboord wilden gooien. Vandaar
we bij den term .socialisme" nu al niet
hoeven te denken
Marxist Ischen inslag. We kunnen
ook best begrijpen, dat de
Unie den term niet het monopolie wil
laten van andere groepen. Dit ln tegen
stelling met de .Maasbode" waaraan we
echter de volgende aardige anecdote
iet genoegen ontleenen.
Proudhon stond na de Junidagen ln
1848 voor den strafrechter:
De rechter: .JJaar Ik dacht, dat gij socia
list waart?"
„Ongetwijfeld. Edelachtbare".
Proudhon: „Dat Is een systeem, hetwell
oogt dc verbetering van de maatschappij"
De rechter: .Maar dan zijn we allcmaa
Dc herinner me dat or.zc afdeellng Tegel
in 4-tal Ouderavonden tc organiseer
vermeld dit feit. om andere afdeellngen
in hun gemeentebesturen,
dclijkc afdeellngen lijkt mo
van actie, dat met suct
lichting dienen lr
Men stelle 't zich
de Oudersvereenlglng werd Ingediend.
Subsidie?!....
Zelfs lol kindertoeslag moest de ge-
leentc wettelijk worden gedwongen!
Bezwaard geweten.
Het bezivaard geweten bezwaart
het hart, benevelt den dag, remt
dc activiteit, belemmert de gemak
kclifke opvaart en verlamt alle
spontane blUheld. Zoo iemand
wordt gemakkelijk een piekeraar,
o/ een ge.slepene, of een hardvoch
tige, rich eelt en anderen tot last,
Menschen met een bezoedeld ge
weten hebben de nieuwheid en
/rtxchheld des levens verloren. Zij
rden geroulineerdcn. Zij zijn
in geestelijke
an den leider
in in wandel
onbekenden heer
SCHRIJFMACHINE DEFECT
ELZEN AAR
LANGESTRAAT 101
OUD^
Nederland innerlijk
o.„.. achter den arbelds-
zal één voorwaarde vervuld
moeten worden- En wel deze, da* niet op
de laatste plaats voor de behartiging
van de godsdienstige belangen der ai-
beldsdlenst-loden worde gezorgd.
Juist op dit punt kunnen wij een groo-
.j bezorgdheid niet onderdrukken. De
geruchten tfoel, die geruchten!!
dat bij den arbeidsdienst ..noch
lltielte, noch aan kerkelijke propaganda"
gedaan. De hierin tot uitng
komende opvatting zou dan merkwaar
digerwijze overeenkomen met een te
recht gelaakte uitlating
van den Opbouwdicnst,
sportkringen
Breunesc.
..an politieke propaganda zal bU den
arbeidsdienst ln alle omstandigheden en
speciaal in deze omstandigheden niet de
behoefte bestaan. De legendarl-
•er dan vijftig politieke partijen
(even beroemd als de
Roomsch-"athollekc Geltenfok-vereenl-
glngeni zwijgen overigens toch al ln alle
cn dat haar opvolgsters, de vijftig
sche" „eenheids"-.,bewegingen' ta
dc kampen van den arbeidsdienst den
mond moeten houden, kunnen wij nu
niet direct een ramp noemen.
Maar wanneer onder „kerkelijke propa
ganda" moet worden verstaan de gods
dienstige verzorging der jongemannen,
dan zouden wij hier staan voor een on
begrijpelijke miskenning van de waarde
van den godsdienst in de opvoeding.
Een godsdlenstlooze opvoeding is im
mers een opvoeding zonder vaste, blij
vende, diepere begins
t ln den arbeidsdienst
opvoeding sprake zijn:
dat volgt uit den leeftijd deir jongeman
nen en uit het feit, dal men door middel
van lessen en lezingen die vorming uit
drukkelijk wil bevorderen.
Men kan nu wel cr op wyzen, dat in
leder geval de leden van den arbeids
dienst in hun vrijen tijd vrij zullen zijn
om tc gaan waar zij willen, even vrij dus
om zich te begeven naar dc kerk als naar
de kroeg. Iedereen begrijpt gemakkelijk,
da deze afwezlghelc van positieve tegen
werking voor de godsdienstige beïnvloe
ding niet voldoende waarborg biedt bi.
veie van deze jongemannen, die Juist in
hun moeilijke Jaren ver keer en en daar-
c m een positieven steun hard noodig heb-
Een instituut van Aalmoezeniers, zoo-
a s dat in het Nedcrlandsche leger zoo
heilzaam gewerkt heeft in godsdienstl-
gen en ook in nationaien zin, was hier op
zijn plaats. Wij gever, de hoop niet op,
dat liet er zal komen
DE LUIKEN
Er zijn al heel wat lofliederen gezon
gen op de oude boerenlulken u weet
wel. met dc hartjes bovenin die op
het oogenbllk weer ln zoo liooge eer»
zijn. nu het afschermen van licht ln het
duister tot Ieders plicht Is geworden.
Maar er ziln thans ook andere luiken
verschenen, nieuwe luiken ln allerlei
vorm en kleur, voor de winkels ln d»
binnenstad en aan den stadsrand.
En wat zoo leuk ls, uit een „lulkeiH
wanJ-'.lng" ls zooveel te leeren. Men
moet zoo ln den vroegen avonc
dc luiken pas zijn geplaatst en de sc
mer nog toestaat zc van bulten te z!
eens op stap gaan.
Het karakter van d
spreekt uit zijn luiken. Men ziet dolle,
luiken van menschen
die niet gelooven aan dc reclamekracht
den gevel. Men ziet luiken, slordig
elkaar getimmerd van klstrestanten
>r de ramen van zaken met dum
pingprijzen, waarvan dc etalages vaak
rommelig aanzien geven. Maar men
ook door een man met smaak onl-
pen luiken die fijn gearrangeerd»
etalages aan het oog moeten onttrekken.
Mooie rolluiken, stevige en niet opzlch-
ge hekken, men kent er den winkelier
m. die cr zijn zaak achter heeft.
Dit wil natuurlijk niet zeggen, dat
Iedere zakenman het financieel maar
voor 't zeggen heeft, wanneer hU luiken
laat aanbrengen. Maar zelfs de goed
koopste afscherming kan smRak en zorg
verraden. De lichtgroene kleur ls niet
duurder dan de donkerblauwe of de
bruine. Maar zelfs het meest tijdelijke
aan een gevel dient met zorg en smaak
tc worden aangebracht; jict bepaald de
„standing" van de zaak cn van den man
die haar drijft.
„Nee,
it deed 11
ambtscedlg 3
Ambtenaar, .acht Ik dc ovi
en overtuigend bewezen en
De verdachte
zich rustig om en begon d
De kantonrechter stak een heele speech af.
elke eindigde met het uitspreken van een
/as,-boete of 12 dager
P. J. de Wit
Loodgleterzbedrijf
Een dorp
Men stelle 't zich voor!
„Zoo mag lk het hooren!" roept de
voorzitter van den Kath. Bond voor bet
Gezin uit ln het laatstverschenen num
mer ..Het Gezin". En dan bedoelt hij een
schrijven van het gemeentebestuur van
Bccscl—Reuver waarin dit bestuur me
dedeelt. dat aan de plaatselijke afdee
llng van den Bond een jaarlijkschc sub
sidie wordt toegekend onder voorwaar
de, dat de afdeellng jaarlijks een
„Ouderavond" zal geven. Dc voorzitter,
de heer van Meegeren, teekent daarbij
wrlgnend stond een groote
menigte achter do balie die de verdachten
overige deel der aanwezigen ln het
kantongerecht scheldt.
„contingent" Spakenburgers, dat zich schul
dig had gemaakt aan het venten met en het
verkoopen van ondermantsche vL-ch. En aan
gezien het aantal familienamen in Bunscho
ten en Cpakenburg niet al te ullgebri
(men kan cr niet volstaan met liet vragen
naar Dirk de Graaf of Aart Koelewijn o*
van der Groep, doch men moet cr vragen
Voor den drempel aan den Utrcchtschcwcg
stonden al hccle gelederen klompen.
r. d. Gr. had zestig K.G. snoekbaars
ld cn 10 K.G. paling. Bllemaal o
de verbom'
ken geworden.
vas aangetrofen met 20 kilo i
pall ,g. maar hl) wist zich
tc herinneren, van wien die vlsch af
komstig was. Wél had hij dlenzelfden dag
ui zijn zwager, v. d. Gr. 'een „eetzoodje'
ïkregen, zooals liet woord zegt, voor eigen
gebruik. Ook al ondermaatsch. HU had
dc politie ln dc verbouwereerdheid
doelbewuste leiding ln de voort- genoemde afdeellng zich onmiddellijk r.
brenging cn verdeeling van dc stof-een dankbetuiging tot het College v.
lelijke goederen- gemeester en Wethouders heeft ge»
dien-.tbaar maken van geld en ere- Gaarne sluiten we ons bij deze
dletwezen aan de elschen der volks- tul ging a
Actoord, hij werd vrijgesproken van dc
nockbaarzcn (een schrijffout ln de dagvaar
ing kan onverwachte gevolgen hebben),
mar voor de paling hoorde WJ f 10,— of
Er lag nég een proces-verbaal over dezelfde
paling cn dezelfde snoekbaarzen, niau
opgemaakt legen verdachte's zoon. De
dagvaarding scheen niet al te duidelijk
Jn gesteld, want de kantonrechter meer
moeten vaststellen, dat verdachte niet op
ïnzelfdcn dag als zij:> zoon kon ziln gé
ml. door allen volmondig werd erkend.
;antonrechtcr. die vader en zoon elk
oeteoftwoe dagen oplegde.
Twee verdachten moesten tegelUk vc
omen, maar J. G. trad alleen naar vor
(jn zwager v. d. Gr. liet verstek gaan.
ger genoemd, lielgccn dc kantonrechter
t zullen dat „eetzoodje" dan r
ar, „cn den zwager schuldig vi
er oplegging van straf". Maar dc
trde verdachte kreeg f8,— bi
twee processen-verbaal. „Twe
if twintig kilo samen", zei hU
wel willen", zei de kantonrechter.
liet auditorium.
stelde d
vtscli niet. f 1(
en ƒ4,— voor
e waren twintig kilo
>t groote vreugde
kantonrechter
Tc hoog vriespunt
ie melk lag dich-
de 0.53 graden.
t stomheid geslagen, den
p het c
il dichtgeslagen.
i, had v
Licht in de duisternis
Een grafzerkenmaker cn steenhouwer aan
en Leusderweg had zijn woning niet vol-
oende verduisterd. Laten we meteen maar
c spanning bij den lezer bi
Ung v
a gulden. Voor h
hij clementie li
onverdacht getuige als eén graf
zerkenmaker dit, verklaart, moeten we daar-
coneludceren dat distrlbutlemaatregelen
surrogaten blijkbaar oen gezonde uit
werking hebben op het menscheltjk gestel.
Maar c isr gaat het nu niet om.
De verdachte was zélf Ud van de lucht
beschermingsdienst cn oo'; hij pleegt et met
""•ga's op uit te trtkki om bij andere
speuren naar tekortkomingen,
waar hij zich zelf aan zou hebben schuldig
zeer onvriendelijk ge
en die u bezochten,"
ihter op. „u zei: lk zal
de verdachte zich. „maar zc kwamen diep
ln den nacht terwUl het stortregende. Ik
was in neglige cn ze belden al mijn jon
gens wakker." Dit waarschijnlijk om aan te
duiden dal zulke omstandigheden wel in
„Er zit ook een i»
,-erdachte. maar da
Verdachte had twe
ook luehtbescherme
r wel een lichtkier waargeno-
dat we ln zoo'n geval eet
waarschuwen cn bij herhaling
verbaal moeten opmaken."
Mr. J. F., dc 1
die cr maar lustig op l06 ltcht-klert en der
halve herhaaldelijk bekeurd wordt, werd
na de behandeling van zijn zaak een week
geleden, thans tót I 6.—of 3 dagen veroor-
