DE EEMBODE
VRI ID AG 9 MEI 1941
EN THANS: UW VINGERAFDRÜK!
Dinsdag begint d e uitreiking van
het Persoonsbewijs
Amersfoort heeft er eer
jaar werk aan.
ZUn vingerafdrukken
xljn persoonsbewijs. Men zo! daarbij
alln ringen moeten atdocn. Men zal dll
en men zal dat. maar het
men er toch niet precies 1
De chef van de afdcellng bevolking
van de gemeente Amersfoort, de heer
P. J. de Groot, weet'er echter meer v
te vertellen. „Qualltate qua" Is hij 1
ter dan welke andere Ingezetene van
Kelenstacf Ingelicht over al hetgeen
vast zit aan de uitreiking van de pi
zoonsbcwljzcn waar al z<>o lang over
gesproken en waar de fotografen het
zoo druk mee hebben gehad. Of het z.
moeten zUn dat de heer A. J. Bruljnoogc
die met de uitvoering ls
even grootc dosis persoonsbcwUs-wetcn-
Wanneer men meent, dat het Pc-r
toonsbewlis een utting van „nieuwlich
terij" Is. heeft men het totaal bl] het
verkeerde eind. Ook wanneer er geen
oorlog en capitulatie en bezetting warei
geweest, zou de overheid zUn ove-re
gaan tot het uitreiken van persoontóe
wijzen, al ware er dan misschien eei
wat langzamer tempo gevolgd. De lang.
zaam-maar-zeker malende staatsmach'
ne Is echter plots overgeschakeld or
haar hoogste versnelling en daai
zullen we binnen het jaar allen met
personsbewijs op zak loopen.
Overigen» kent België sedert den
Tlgen oorlog reeds ecnzelvigheidsbewljs
en dat heeft, naar onze Zuiderburen
ons wisten te vertellen, al vele goede
diensten bewezen,
Het Persoonsbewijs wordt een waarde
vol document, waarvan de nauwkeu
righeid niets te wcnscbon mag over
laten. De bcrolklngs-admUUstratles
der gemeenten lieten tot nog toe
nauwkeurigheid betreft, wel een
ander te wenschen over en daarom
schreef de overheid al jaren geleden
een uniforme administratie voor,
waarin alle persoonlijke gegevens van
de inwoners nauwkeurig stonden aan-
geteckend.
Amersfoort kende tot 1937 „gczlns-
kaarten". Dat wil zeggen: elk gezin had
In de kaartenbak van de afd. bevolking
een eigen kaart, waarop alle leden met
enkele bijzonderheden waren genoteerd.
Thans heelt Iedere ingezetene een per
soonskaart. terwijl de persoonskaart
van het gezinshoofd tevens gezlnskaart
is. Deze omschakeling gaf handenvol
werk. Men Is er ten stndhuize al sedert
1937 mee bezig en thans ls dit werk
voor 80 a 90 procent gereed-
Zoo goed als zeker zullen Dinsdag
aj. de eerste inwoners worden opge
roepen om op eem bepaald uur hun
persoonsbewijs in het voormalig Chr.
Militair Tehuis in de Lange Beek
straat in ontvangst te komen neme
Men heeft ons ingefluisterd, dat d
werk voor eiken ingezetene een kwartli
zal duren. Reken nu eens. dat er 35000
van de 50.000 ingezetenen vnor een p
soonsbewijs in aanmerking koinen. d
zijn daar 35000 kwartieren of 8750 ur
mee gemoeid. Zeven krachten zullen
ae Lange Beekstraat zitting houden, dus
elke kracht zal 1250 uren te werk
hebben. Reken een werkdag op 8 ur
dan heeft elke kracht 156 dagen vi
zUn rekening. De Zondagen in aanm
king nemend, zal de uitreiking van
Persoonsbewijzen dus een half jaar
beslag nemen!
Men moet er dus rekening mee hou
den. dat men precies op tUd moet ver-
schUnen aan het lokaal In de Lrgigc
Beekstraat. Doet men dit niet en komt
men later, dan geeft dat groole vertra
ging voor zichzelf en anderen. Het kan
wellicht voorkomen, dat men verhin
derd is. dan Is het mogelUk mits bil
onmiddellijke kennisgeving
bureau bevolking ten stadhi
het bureau Lange Beekstraat da'
een ander uur wordt bepaald. Maar dit
moeten uitzonderingen blijven.
De werkgever Is verpUcht. zlin em
ploy's vrij te geven op den tUd ver
meid op de oproeping.
WIE
KRIJGEN.
Drieërlei oproepen worden rondgezon
den. Ten corstc uon Nederlanders. Hun
kaart mist dc linker- en ree
bovenhoekjes. Vervolgens N
landsche onderdanen. Hun kaart
het rcchtcrbovenhockje en links boven
staat een letter O. Tenslotte vreemde
lingen. Hun kaart nUst het llnkerboven-
hockje en rechts boven staat de letter
Iedere persoon, geboren vóör 1 Ja
nuari 1927 ontvangt een oproeping,
want ieder, ouder dan 14 Jaar, 1» ver
pUcht steeds ecu persoonsbewijs bU
zich te dragen. Jongeren zUn daartoe
gerechtigd, doch niet verplicht.
Dc geldigheid gaat in op den dag
afgifte en zU Juurt vUf jaren nadleu.
DE KOSTEN.
Het Persoonsbewijs aan den loopenden Band
Tenslotte komt nog ev
de varende, rijdende en
volklng. Ter verkrUging
voor hen verplichte persoonsbewijs die
nen zU zich eigener beweging du-
zonder oproep te vervoegen r---
secretarie der gemeente, waan
lid der genoemd bvolklng staa
schreven. In sommige gevallen
de verblUfsgemeente een aonvraagfor
muller worden Ingevuld. Zoo
InschrUvlng aan een secretarie geen
sprake Is dat komt heel zelden
kan men zich wenden tot het
traa! Bevolkingsregister te Den Haag
vangt 1
t pcrsoonsbewUs
triptiekje, gesloten
en doorzichtig etultjc. De ko:'
f 1. Voor minvermogenden (zU
boterkaart bezitten en door o
legging van do stamkaart kunnen i
toonen dat aan het gezinshoofd
toowlagkaart voor texttclgocdercn ls
gereikt i f 0,50 en voor onvermogenden
(votkaart) gratis. Het persoonsbewUs
blUft eigendom van het RUk, waaruit
voortvloeit, dat men op verlangen
het RUk zUn pcrsoonsbewUs moet
Inzenden.
Dit kan bUvoorbeeld geschieden In de
volgende gevallen:
bU vestiging ln een andere gemeente,
■an moet men zUn bcwUs aanbl
e gemeente van vestiging, dus
de gemeente van vertrek.
bU huwelijk, httwelUksontblndlng. ver
huizing tof adreswUzigingi binnen dc
gemeente,
bij wijziging van beroep, nationaliteit
bU naamsverandering.
bU vertrek naar het buitenland
goed of voor onbepanlden tUdj. R
ti op den dag van v
5 dagen tevoren worden
aangeboden in dc gemeente van vertrek,
overiUdcn. Inlevering moet dan
geschieden in de gemeente van overlU-
bU dc aangllte daarvan.
J vermissing of ontvreemding moe
otimiddeUUk de politie en de afd.
bevolking worden gewaarschuwd.
DE FOTO'S.
Er ls al genoeg op gehamerd, aan wel
ke eischen de foto's moeten voldoen om
bruikbaar ie rijn. De voornaamste wll-
we nog even herhalen: de afmeting
het gelaat moet minstens 2 centl-
:r zijn idus öók dc breedte van het
gericht!) Er mag niets aan de achter
iiUdc vernield staan (dus geen fotogra-
fennaam of vermelding van fotopapier).
Het formaut moet minstens 31 Gij 41
ccntleler zijn, maar dan oak geen hal-
miilmeter minder! Liever iets te
groot dan te klein.
gemeente verleent bovendien zoo-
service, dat de afd. bevolking
gaarne in twUfclgevallen haar oordeei
over de geschiktheid van de foto zal
uitspreken. Maar dan tUdig, want op
cV.n dag van de oproeping lshet te laat!
DE VINGERAFDRUKKEN
heer Bruynooge. met den heer dc
Groot, welke de meest ingewUde ln de
geheimen van het „vak" toonde ons een
aantal merkwaardige toestellen, waar
door het mogcUjk ls de persoonsbcwU-
:Vn allernauwkeurigst te voorzien van
het benoodigde. Een glazen siiat zal
besmeerd worden met een sogrt druk
inkt. waar de „patiënt" zUn rechter-
wUsvlnger op moet drukken. Er wordi»i
dan drie vingerafdrukken gemaakt.
Eén op het persoonsbewU». één achterop
de foto en een op de arclüefkaart
de gemeente.
Men zal zich afvragen: waarom achter
op de foto? Dere wordt n.l. „IngelUst"
In een vakje, uitgesneden ln liet per-
soonsbewijs. Men ziet dus zoowel de
voor- als de achterrijde. Die achterzUdc
wordt bedekt door een dunne zegel
waar de vingerafdruk door schUnt. De
heer de Groot zou heel
vertellen van dc moeite, gedaan
twintig liter waschbenzlne te berm
gen voor die 35000 zwarte vingers. Maar
ook voor waschbenzlne bestaan
vangmlddelcn.
J
AARDIGE GEDACHTE
Van de week was Ik op bezoek bU
kelc vrienden die, Juist bU mUn kom
een prachtig kussen met borduur-
appUquéwerk Inpakten. Dat ging,
n gastvrouw en gast
heer ln het evacuatie-oord.
Ik voelde me een beetje beschaamd,
want lk had gemeend te kunnen vol
staan met een bUdrage aan het cadeau
van onze wUk. En hier zag
meer persoonlUke uiting van dankbaar
heid en vriendschap.
Ook mijn vrleudcn hadden bUgedra-
gen aan het geschenk van hun wijk.
maar ze meenden terecht, dat zc
daarmede nog niet „af" waren.
Het kussen was eigen fabrikaat,
vrouw des huizes had er uren en
op ritten werken en dat maakte het gc-
Jk des te waardevoller,
weet, dat veler gedachten
week zullen uitgaan naar hen. die juist
jaar geleden zoo gulle gastvrijheid
ons, Amcrsfoortcrs, betoonden. Bij
gedachten alleen mag het niet blijven.
Zeker, het ls nu te laat om nog
eigen vingeren een werkstuk te vort
igen. Maar.... laat in leder geval
u hoorenl
Voor het Katholieke
kind de Katholieke
school!
Het is niet te verwonderen, dat men
ecu tUd als die wij meemaken, waarin
sommigen de kluts blijkbaar zUn kwijt
geraakt, tracht vaststaande waarbeden
Het nut van
•or groot. Het
vanglng vt
HET NUT.
persoonsbewijs ls
dienst doen als ver-
ide Bewijs van Ne
derlanderschap. bij controle op hotel-
registers en bij gewone politiecontrole
lel om vervalschlngeil tégen te gaan.
lus tegen dit middel mag men niet
mopperen: en beveiligt er zichzelf mee
rijn kostelijke
De heer W. Bak
ker, de aangewe
zen tijdelijke
ambtenaar
de persoonsbe
wijzen te Soest,
reikt aan den
Burgemeester van
die gemeente,
Mr. A. L. des
Tombe, hei eerste
nieuwe persoons
bewijs uit.
(Foto gemeente
waarheden
zijn: dat voor het Katholieke kind alleen
katholieke school goed genoeg t
op de ouders de zware plicht
hun kind naar een katholieke school te
Immers, wat eischen wij van
die onze Katholieke kinderen bezoeken?
Die school moet. ln samenwerking
ouders en Kerk. boven en buiten profane
ontwikkeling den bovennatuurlijken
schat van het geloof in de kinderziel
waren en versterken. Zij moet de Gods-
liefde in het ontvankelijke kinderhart
tot achoonen bloei voeren, rij moet gods
dienstige. vrome gewoonten aan kwee ken
en onderhouden. Tezamen met het Ka
tholieke huisgezin «n de Kerk zal die
school dan vormen liet ééne heiligdom
van de Christelijke opvoeding, waarop
hot kind recht heeft.
Nooit drong dit meer dan tegenwoor
dig. Want noott was het noodigcr om van
onze kinderen totale Katholieken te ma
ken, aan wie olie halfslachtigheid vreemd
blijft. Het futloos leringlijden-kaUtoU-
clsme kan in den strijd der wereldbe
schouwingen niet meetellen: de volle
Katholieks geest, die de reddende Katho
lieke beginselen wijd
izake opvoeding, dat „nan
alleen niets worde bij
gebracht wat tegen het Katholieke geloof
of de zeden ingaat, maar dat het ondar-
ten zedenleer de voor
naamste plaats lnneme" (artikel 1372
van het kerkelijk wetboek.
Aan dezen etsch kan door dc openbare
■hooi niet voldaan worden
Van KathoBeke ouden mag daarom
gevraagd worden, dat rij onder alle om-
ztandigheden eventueel selfs ten koe-
moelIUkhoden hun plicht in dit
opricht ti
ALEX LUIGjES
ATELIER VOOR GLAS IN LOOD
Zóó gemakkelijk als de teekenaar Tijs Dorenbosch het onlangs in liet weekblad „Okido" voor
stelde, zal het niet gaan, zooals men in het hiernaast afgedrukte artikel kan lezen,...
Voorjaarstentoonstelling in het Gildehuis
Herdenkings-tentoonstelling
Mia Bake
veel gastvrijheid te hebben geschonken
zooveel gelegenheid te hebben gegc-
i voor persoonlijke
sr cens aandacht vragen vo
gezamenlijk oeuvre ln den vorm
voorjaarstentoonstelling.
Typeerend voor het karakter
schilders zijn de werken van J. C. NU-
lnnd. Alb. Fiks, J. Nlcweg
Zweep. Zonder tot een zlelloozc cople
»n het beeld te geraken, hebben ze
-n doek geschilderd, zéér precieus,
iér geduldig en met hardnekkigen zin
ror fotografische realiteit.
Dat deze laatste wel eens dreigt tot
banning van alle Impressie te lelden
bewijst NUland met zUn „Frisla" ln de
hulzen hebben ons altijd
ietwat teneergedrukt. De zware, donke-
overhulvende daken achter het mecs'.-
dlchte geboomte doen zich andei
gevoelen dan de zeer beschaafde lam
huisjes onder dc sneeuw die Nljland tot
zijn werk Inspireerden. De klemtoon Is
door hem gelegd op het particularisme
van eiken bewoner die zich streng houdt
aan de uiterste verzorging van zUn met
grnengelakt hekje afgescheiden ge
biedje om het zijne bi] te dragen
en „nette buitenwijk",
Fiks hangt daarnaast In een knap
stilleven met Chlantlflesch Compost!'
en achtergrond geven een weldoen-
ruimtewerking.
Dr. Nlewegs „Witte Rozen" zijn vi
;n even geacheveerd karakter, zonder
gelukkig dc fatale grens vi
lonstukje" te overschrijden.
Nljland zorgt hier voor een plotselin
ge verrassing In den vorm van een frlsch
wintergezicht dat herinneringen
roept aan de „Kinderspelen" van Breu-
gel den Oude. We kijken boven op
ijsbaan met de vele figuurtjes die
voor zich ln actie zijn.
Het werk van Jan de Cler toont de veel
zijdigheid van dezen schilder voor wiens
portretten wc ondanks de groote ver
diensten van riln ander werk onze
grootste bewondering hebben. Zljr
„Nelleke" ls van een bekoorlijke oor
spronkelijkheid niet het minst door den
warmen toon die het werk uitstraalt. De
Cler Ls brutaal geweest door de hout
nerf te bewaren van 't paneel waar hij
op schilderde, slcchs de schim van een
wajangfiguur breek den achtergrond.
We komen dan tot een vergelijking
iet andere portretten. Daar heeft
Edith Pijpers zich ook
artistiek standpunt gezien
rees, maar psychologisch
moet ze het afleggen tegen de Cler. WH
twijfelen er geen oogenbllk aan. of
het meisje met de donkere huid, dat
daar stil voor zich uit zit te kijken. Z3'
tevreden zUn geweest over dit werk. dat
Inderdaad knap Is. Maar de riel...
Ook Willem J. van Dam gaf aan rijn
•oote doek zijn cenlge Inzending, den
titel portret. Dat had hij niet moeten
"•■n. Een portret Is het zeker niet, wel
Impressie van -an meisje dat dan-
wat schuchter!]» is neergezet. De
schuchterheid van dc figuur ls helaas
ln tegenstelling tot dc nonchalante
uitwerking, die den beschouwer wat wre
velig stemt.
Nog meer portretten? Ja, de blinde
vlolist met de gevoelige vingers, de vlok
klge haren en de borstelige snor. Een
teekenlng van Maria van Everdtngen
die ons heel luimig dan weer een veel
belovend ex llbris, dan weer een veel
belovende crayon, dan weer een veelbe
lovende aquarel-houtsnede en dan
een veelbelovend schilderstuk weet
bieden. Het Is alles veelbelovend, n
het blijft bij een belofte. En wie
belooft, heeft een zware taak voor s
waarvan dc vervulling niet te lang op
zich mag doen wachten.
Haar aquarel-houtsnede ls buitenge
woon goed. Wat zal men er het meest
In prijzen, de goedgesneden hertjes.
combinatie der kleuren of de fijne com
positie?
Mies van der Zwaai heeft hier het
beste werk van haar neergehangen, dat
we van haar zagen: een stilleven. Tin
nen kan, knappend-drogc herfstblad'
ren, een denappcl die z'n schubben
kwaadaardig uitsteekt, enkele exoti
sche vruchten, alles In warme tinten
neergezet op een frlsch blauwgerult
doekje. Mies van der ZwRal heeft haar
taak ernstig opgevat en gaat kalm haar
eigen weg. Ondanks haar man. Jan de
Cler, wiens werk een aparte allure
heeft en geen spoor van Invloed toont
op of van hetgeen zijn vrouw
wrocht.
Zoo zijn wc dus weer bij de Cli
ruggekome» en nu zien we het „Mod
dergat" ln den Treek, een kleurig
koelend doek. dat zomer weet te su
reeren onder dc meest kille omstandig
heden. Zijn „Maïskolven" toonen de
grillige veelzijdigheid van den schilder
wiens zelfverzekerdheid voor geen pro
blemen uit den weg gaat.
Tot de merkwaardigheden op déze
tentoonstelling behoort het „Landschap
van den thans 90-Jarigen nestor var.
het Glide. J, Schulmann, die dit doek
op zUn 88ste jaar opzette. Men heelt
respect voor de werkkracht van dezen
grijsaard, wiens stuk herinnert aan d<
oleografieën In die oude, degelijke fel
romantische boeken.
Van Luyn heeft het met rijn chry
santen niet getroffen. Het licht, dat
een der hooge Glldehulsvensters
bloemen geeft. bestrUkt maar de helft
van zijn doek. dat meer had verdiend.
Wat vangen zUn chrysanten een zon en
hoe warm flonkert het licht ln
Een heerlijk-optimistisch stuk.
Wij zouden J. Pennlngs te kort doen.
wanneer we zijn grafisch werk slechts
zouden vermelden. HU hooft dat gc-
hcimzlnnlg-gltmlachonde gelaat var
die drenkelinge uit de Seine door eer
rooden nevel gezien en het raadsel var
de glimlach werd nog onoplosbaarder.
Dc bloeiende kastanjetak straalt hei
licht ven een Jonge lente uit.
Tj. 8wart stelt ons problemen. Drie
aquarellen vertegenwoordigen dezen
schilder wiens stemmingen mecBtal
zwaar zijn, zwaar van een ongewisse
dreiging. Een gezin dat In dc duinen
huiswaarts keert, paarden, die een wa-
- naar de vclUge beschutting van
den «tal trekken, paarden die gezel
schap zoeken... eon hang naar bescha
ving ln een killen damp op of onder
een dreigende wolk.
A. v.d. Zweep toont zich In twee wer
ken van twee zijden, Dc natuurlijke
teekenend dan schilderend, zorgvuldig
overwegend of elk streepje van zijn
penseel wel met de sulver-optische rea
liteit strookt („Leunstoel"! en dan In
eens,. de durver, dte een vciujnlg.koper-
groen beeldje plaatst tegen een fond
van warme en gloeiende tinten („Pom-
G. van Apeldoorn heeft een krachtig
stilleven van tulpen Ingezonden Edith
PUpers vraagt de aandacht met een
pol Dahlia's die onderling -.'.lel los kon
den komen tegen een achtergrond vol
werking. Jo Bezaan Imponeert met een
MUnwcrkers-stlllevcn. waarvan uk atrl-
buut een taal van soberheid cn hard-
spreekt. Is het des schilders raf-
dat opdringerigheid van dit
grootste der doeken wist te voorkomen?
Het ligt er allemaal zoo natuurlijk en
zonder pretentie, die schnitkrulk. die
helm, die lamp cn dan die twee uitge
kropen schoenen. In oen vertbehandellng
die geheel met den aard van hel onder
werp strookt.
Tenslotte Is er Jo Kruvder-Bouman,
die met haar „Vliegende Vlsschen" ba-
wijst te kunnen ontsnappen aan de
dreigende hardheid van de veri ten op
zichte van haar gloedvolle pastels. Hier
ls het zee-tableau gezien door het con
touren-verzachtende- water. Haar
„Sneeuw bU Avond" geven wc echter
dc voorkeur. Welk een schakecrlngcii
van zonlicht boven con fUn-ovcrneveld
landschap.
Bi) de opening van de tentoonstellin
gen In hot Gildehuis heeft de Gilde-
voorzlttcr dr. R. Mledcma veel woorden
van pletelt gesproken ten opzichte van
dc te vroeg gestorven kunstenares Min
Bake. In het bij uitstek daarvoor ge
schikte kleine benedenzaaltje is haar
nagedachtenis geëerd door het bijeen-
held.
Haar diep gevoel In vele droge naald
etsen, zoo simpel van gegeven maar
zoo omwasemd van oen heel aparte
sfeer. Haar blMheid lil de zonnige et
sen en de fluweetlge houtskoolstudies
en vooral ln dc kinderboekjes met df
zwartjes, waar ze zelf dc kindergedicht
jes bU schreef.
