BIJ DE KOPPENSNELLERS VAN
SPAKENBURG
Haringspleetster is
kloek en schelmsch
W ildivallen der V eluwe
raakten in verval
Harderwijks o ude kerktoren
speelde rol van
beteekenis
ar ja is dood
Terreinrit te Veenendaal
Na eeuwen nog
te vinden in het
heideland
Vergaderplaatsen
T egen
het wild
A.A.V. startte met een
nederlaag
Quick begon slap
A.P.W.C. zette competitie
slecht in
Maandag 23 September 1946
3
AIS een haring verstand had, zou ze nooit in h,
net van een Spakenburgschen visscher zwem
men IVant dat beteekent niet alleen, dat zij in ee.
rolmops ol bokking incarneert, maar ook dat zij
handen valt va ndc harinr/spleeters. Haringspleten
een wonderlijk en griezelig beroep, dat U allé-
vindt in de Hollaudsciie visscliersdorpen.
V hebt allen wel eens een pas getrouwd vrouutj
hooien zeggen, dat ze het eng vond visch schoon Ie
maken. Zulke nufjes zult U in Spakenburg niet tegen
komen Paar is iedere vrouw, iedere man. ieder kind
vertrouwd met visch. Jc ruikt er de visch, je glijdt er
over uit als je langs de haven loopt, je ziel ze. je eet
zeEn zri. ze hebben ze zeil gevangen, ze maken
ze schoon, ze marineeren en rooken ze, ze leven er
van, ze glijden er alleen niet over uit.
OP straat, tegen een achter
grond van Pittoresque huisjes
staan groote tafels, waar groepjes
mannen de buiken der palingen
met vlijmscherpe messen opx-in
snijden en de ingewanden er uit
halen. Een kleine jongen volgt
met zijn zakmes het voorbeeld dei-
ouderen. Hij werpt met een altijd
raken boog de glibberige dieren in
een ton; zijn kleine handjes zit
ten vol bloed. Hij speelt met pa
lingen als stadskinderen met de
regenwormen uit hun tuintje
achter het huis.
Maar nu de haringspleetsters!
Haar beroep is niet wreed, want
de haring is al dood als zij haar
met de kop op een lange houten
pen rijgt. Toch lijkt het baantje
ons griezelig. We maken een op
merking in die geest, wat een
ferm antwoord uitlokt. „Giiezeli;
kennen we niet", zegt een jonge
Spakenburgsche en ..Daar zijn we
hiel geen bang voor".
Het meisje heeft zich nauwe
lijks gebogen over de groote kuip
vol versche haringen, ze staat er
kloek en forsch bij alleen den
blooten rechterarm zwaait ze
over het bassin van zoutwater en
ijs. Vlug, zeker, met een minimum
aan energieverbruik grijpt ze de
beestjes om het zilveren lijf.
Haring spleten
In de linkerhand houdt ze de
„spleet" (een houten pen van
ruim een meter langt, met de
rechter drukt ze de kopkieuw
open en rijgt door het aldus ont
stane gat de haring op de spleet.
Hup. hup, de een na de ander
Achttien haringen op een spleet.
Duizenden per dag!
Dan hangt ze de spleet op een
schraag die in het midden van
de ruime schuur staat. In een
paar minuten tljds komen de
schragen vol rijtjes haringen.
Mannen in blauwe boezeroen
nemen de spleten met vier tege
lijk er af. De stokken worden tij
dens het transport iets schuin ge
houden, waarbij de vischjes tegen
elkaar glijden. Dan ziet U eerst
goed. hoe zilverig, vet en malsch
zij zijn.
Het is een gezellige boel daar in
de schuur. Een stuk of tien meis
jes en vrouwen zijn er aan den
gang Zij staan in een lij voor de
kuipen Hun handen graaien in de
haring, het sop spat rond, vooral
wanneer de volgeregen spleten
met een flinken zwaai op de
schragen terechtkomen.
Zonder kop
Maak U niet bezorgd over de
fraaie kleederdracht der Spaken
burgschen. Ze hebben voor deze
gelegenheid oude costuums aan
getrokken met donkerblauwe en
zwarte schouderstukken De be
kende gebloemde kappen liggen
thuis in de kastdie zijn voor
het bezoek aan Amersfoort, het
flaneeren door hun eigen schil
derachtige straatjes, haar staan
in-de-deur en gaan langs den
dijk..des avonds, als de zon weg
duikt in het grauwe IJsselmeer
Ze dragen bij het haringspleten
flinke voorschoten van zeildoek,
vet en vuil van 't zeebanket.... hun
donker keurs ruikt er naar, maa;
op het hoofd dragen zij het klei
ne witkanten mutsje. Ze lachen
coquet van onder haar volle blon
de kuiven, ze zijn meestal knap
en vroolijk, zr 'kwetteren lustig
door bij 't ra e rijgen van de
haringkoppen, otseling krijgen
ze in de gaten x&t onze fotograaf
een oogje op haar heeftHa
Berichten, volgens welke Wal
lace een derde partij zou leiden
by <je aanstaande verkiezingen, is
tegengesproken.
Het Spaansche antwoord op de
Belgische nota, waarin de regeering
van Franco van medeplichtigheid in
zake het verdwijnen van D e g r e 11 e
uit Spanje wordt beschuldigd, is aan
de Belgische regeering overhandigd,
ze komen in de krant! „Da's goed,
maar dan moeten we allemaal
een foto hebben
Jacob Muis
Wat is 't moeilijk, een echte
snapshot te maken! Ze stonden
eerst met haar rug naar ons toe
ze grepen de haring en zwaaiden
de spleet. Nu draaien ze zich ?.ls
één vrouw om, torsen de volgere
gen pennen voor zich uit en wil
len zóó in de krant. Jacob Muis is
plotseling tusschen haar in komen
staan. Wie is Jacob Muis? De
instructeur! Zijn lichtblauwe ge
streepte buis steekt fleurig af
tegen de donkere kleeren van zijn
„leerlingen". Ja van hem, van
Jacob Muis hebben ze 't edele lia
ringspleten geleerd, „Zoo leer ik
dat!" roept hij luidruchtig. „Op
neer, op neer!" Zijn stevige duim
drukt een zilveren kieuw omhoog
„Op!" „Neer!" en de kopje glijdt
op den stok.... Hij lacht en begint,
in cadans te zingen. ..O-op. nee
eer, o-op, nee-eer. Alles scha
tert mee. Onze fotograaf leert de
meisjes de juiste pose voor de
lens, waar hij graag wat langer
over doet dan gewoonlijkHet
lukt en iedereen is tevreden.
We scharrelen tusschen kisten
en tonnen door naar buiten, we
bekijken nog een paar binnen
huisjes, we zien de kleine kinde
ren in hun gesteven lange rokjes
en antieke hoedjes op de stoepen
spelen, we koopen ter herinnering
bij een bakker grappige gesuiker
de koeken En we ruiken maar
steeds visch, zilvergrijze visch, we
zien grijze straatjes, grijze gevel
tjes, en een grijzen horizon van
lucht en zee boven den groenen
dijk. Want de zon is er helaas
niet bij. Daardoor is het Spaken-
burgsch coloriet dezen middag
gedempt, ook door de zware don
kere sluiers aan de masten dei-
schepende taaie vischnetten.
waarin de haring verstrikt wordt
aleer ze ten prooi valt aan de
haringspleetster...
L. W.
NAAR NEDERLAND OVER-
GEBR VCHTE OORLOCS.
MISDADIGERS
's-GRAVENHAGE, 20 September
In de afgeloopen weken o.a. de
navolgende oorlogsmisdadigers door
de Netherlands war crimes commis
sion naar Nederland overgebracht:
Johann Stoever en Edmund Brahm
die zich beiden hebben schuldig ge
maakt aan verschillende misdrijven
in het kamp te Amersfoort.
In de Zandheuvels bij Veenendaal
heerschte Zaterdagmiddag groote
drukte. Motorrijders van veraf en
nabij leverend felle strijd in de dooi
de motorclub „Veenendaal" georga-
niseerden oefenterreinrit. In de 125
cc. ontspon zich al spoedig een
mooie strijd tusschen De Waard uit
Doorn en Ton Heinemans uit Ter-
schuur. Jammer genoeg viel laatst
genoemde, juist op het moment dat
hij de leiding had, uit door pech.
In de 350 cc. kwam De Haas uit
Amersfoort op zijn Ariel het eerste
binnen. Wayenberg uit Veenendaal
moest hier door een val de eerste
plaats afstaan. De Haas heeft ook
in dezen wedstrijd blijk gegeven
rennerscapaciteiten te bezitten. In
de 500 cc. werd Timmer uit Soest
onbedreigd eerste. Van de start
nam hij den kop en stond dezen niet
meer af. In de 250 cc. ging Höster
uit Woudenberg met de eer strijken.
Gerard Brom, Van Amersfoort uit
Zeist en Van Kimenade uit Hel
mond bonden den strijd aan in de
350 cc. Seniorenklasse. Gerard
Brom had een goeden start, doch
kreeg moeilijkheden met de gas-
schuif van zijn motor, wat hem
driekwart ronde kostte. Wel wist hij
belangrijk in te loopen, doch hij kon
zich niet meer bij de leiding voegen.
Dit was trouwens geen wonder,
want z&oals Van Kimmennade en
Van Amersfoort vochten om de lei
ding, hebben wy nog zelden mee
gemaakt. Spannend van het begin
tot het einde. Van Kimmennade won
tenslotte den eersten prijs.
De gedetailleerde uitslagen zijn
als volgt:
125 cc.: 1. De Waard, Doorn; 2.
Mispel, Cothen; 3. Van Amersfoort
Jr., Zeist; 4. Wikselaar. Rens-
oude; 5. Ter Burg, Amersfoort;
6. Blokker, Ede.
250 cc.: 1. Höster, Woudenberg.
350 cc.: 1. De Haas, Amersfoort;
2 W. v. Ginkel. Ederveen; 3. Rob
ben, Ede; 4. Wayenberg, Veenen
daal.
500 cc.: 1. Timmer, Soest; 2.
Kool, Eist; 3. Gijsbertsen, Doorn;
4. Johannes, Driebergen.
350 cc. (Senioren): 1. Van Kim-
rnenade. Helmond; 2. Van Amers
foort Sr., Zeist; 3. Gerard Brom.
Amersfoort.
TT EERLIJK ligt de slovende warmte over de heide, de lucht trilt hoven
*T den zondigen horweg, die zich in de verte verliest is het blauwe bosch
waar een diepe inzinking als een vrijwel rechte vore door het heiland
loopt staat de stomp van een vliegden, die in een der laatste winters zijn
tol betaalde aan den brandstoffennood en legen dat korte stuk stomp
zit. roerloos een kleine hagedis. Evedèszeggen de boeren tegen dit imnia-
tuur-krokodilletje, een naam, die ik niet thuis kan brengen.
Ik ga even zitten en ont willekeurig volgt, mijn oog de inzinking door de
heide Het lijkt een natuurlijke terreinplooi, maar il; weetdat het wat an
ders is: werk van menschenhaden! Over een afstand van vele kilometers
kan men deze inzinking, die wel wat doet denken aan een droge sloot, vol
gen nu eens door de heidan weer door het bosch.
hebben
EEN grensscheiding? In zeker
opzicht wel, maar toch is zij
niet met deze bedoeling tot stand
gekomen. Eenmaal dat is al en
kele eeuwen geleden volgde deze
laagte ongeveer de grens van bouw.
akkers en bosschen en zij was daar
gegraven door de bewoners der
West Veluwsche buurtschappen met
de bedoeling het grofwild der bos
schen te weren van het bouwland
rondom de dorpen en de boerderijen.
De uitgra\ing is bekend als de
Wildwal of Wildgracht. Wallen zijn
in het Veluwsche wel meer en zij
zijn bijna zonder uitzondering eer
biedwaardige herinneringen aan de
dagen van weleer. De oude, gewoon
lijk in een laagte gelegen boerde
rijen, bezitten dikwijls nog de hooge
eikewallen, die het erf omringen en
oorspronkelijk misschien tegelijk als
'begrenzing en wildkeering dienden.
En dan liggen er in de afgelegen
heide hier en daar geheimzinnige
walletjes in den vorm van een hoef
ijzer, die, naar men wil, stammen uit
den voorhistorischen tijd.
VAN zulk een walletje ,in de
Reemster heide (ondêr Otterlo)
werd vroeger verteld, dat wijze man
nen daar rechtspraken in de open
lucht. Ook wijlen Mr. Nairac, in de
tweede helft van de vorige eeuw bur
gemeester van Barneveld en ama
teur-oudheidkundige, vertelt in zijn
boekjes over deze geheimzinnige wal
len. Hij trof er een aan in de buurt
van Bergsham bij Garderen, een
cirkelvormige plaats met een toe
gang aan de Oostzijde. Bij denzelf
den schrijver lezen wij elders:
„De opgeworpen wal schijnt als
Het edelherteen van de boschbewo-
ners die het den mensclxen in de Ve
luwsche buurtschappen eertijds danig
lastig maakten.
zitplaats te hebben gediend; som
tijds worden houtskool en steenen
werktuigen gevonden. Men wil, dat
dit vergaderplaatsen voor dooden-
malen geweest zouden zijn of dat er
godsdienstige plechtigheden gevierd
werden Grafheuvels liggen veelal in
de nabijheid
ONZE Wildwal is van heel wat
jongeren datum en wij weten
zijn doel of bestemming haarfijn:
de archieven, de oude, vergeelde
buurtboeken lichten ons nauwkeurig
daarover in. Zoo omstreeks het mid
den van de 18e eeuw nog, krioelde
het in de Veluwsche bosschen van
herten, wilde varkens, reeën om van
al het kleinere goed maar te zwijgen.
Mijn vriend Willem van de Broek
boer en hartstochtelijk jager, hoor
ik al snuiven en krachtdadig „Blèn
in die dagen de wilde zwijnen
der!" zeggen, als ik hem vertel, dat
's nachts tot in de dorpen kwamen
en de herten, om zoo te zeggen het
gras van je bleekveld kort hielden,
Ja dat liep eigenlijk de spuigaten
uit! Maar Willem zou er in die da
gen niet aan te pas gekomen zyn als
jager, dat recht kon een gewoon
mensch niet verwerven, dat behoorde
aan de hooge heeren. aan den adel
en die was zuinig op het wild. Zui
niger dan op de gewassen, die de
boeren met veel moeite teelden op
den onvruchtbaren bodem
Op de jaarlijksche buurtspraken
kwam die overlast van het wild nog
al eens ter tafel en hoewel de aan
grenzende buurtschappen dikwijls
met elkander overhoop lagen,
eens over een stuk bosch, dan weer
over een schaapsdrift enzoovoort,
ten opzichte van den strijd tegen
„s lieven genaedigen Heeren hae-
sen" c.a, trokken zij toch één lijn.
De buurtmeesters (in zekeren zin
de voorgangers van de latere burge
meesters) kwamen door een en an
der vaak in een moeilyk parket
eenerzijds moest men de hooge hee
ren wel wat naar de oogen zien, doch
anderzijds regende het klachten van
de burgers en boeren, wier akkers
aan de bosschen grensden.
Schoorvoetend werd dan een me
morie van klachten opgesteld en in-
gediend bij het kwartierbestuur van
Veluwen te Arnhem. In zoo'n memo
rie lezen wij bv. dat de wilde var
kens onduldbare schade toebrengen
aan het koren. Landerijen worden
meermalen voor den tweeden keer
omgeploegd en weer ingezaaid, doch
opnieuw geheel door de zwijnen om
gewroet. De ruige zwartjassen ko
men 's nachts midden in het dorp
Ede en de inwoners zijn ten laatste
genoodzaakt na het invallen dei-
duisternis de wacht te houden bij
hun landerijen.
Wanneer het zoo bont werd, orga
niseerde men enkele malen groote
klopjachten en kwam naar ouderge
woonte het bevel van de buurtmees
ters, dat de huisluiden den Wildwal
moesten herstellen. Hieruit volgt,
dat deze wal nogal eens in verwaar
loosden toestand verkeerde, hetgeen
zijn oorzaak vond in het feit. dat
men in tijden van minder overlast
niet of niet voldoende omkeek naar
deze afzetting.
Particulieren mogen tien
kippen houden
In de maatregelen ten aanzien
van het houden van pluimvee is een
vereenvoudiging gekomen. Thans
mogen particulieren zonder vergun,
ning tien stuks pluimvee houden
Ook de handbalcompetitie is Zon
dag weer begonnen. Het hecrenelf-
tal van AAV, dat na eenige jaren af
wezigheid weer aan de competie'deel
neemt, begon met een 51. neder
laag tegen het Bussumsche BHC. De
uitslag geeft de verhouding goed
weer Het was een rommelige wed
strijd, waarin ieder verband ontbrak,
zoowel bij AAV als BHC. Reeds na
eenige minuten kreeg AAV een goe
de kans, maur Barneveld schoot 'voor
open doel over, Even later loste Nien-
borg, nog altijd de oude tactische
speler, een hard schot, dat tot cor
ner werd verwerkt. Hierna zakte het
spel als een kaartenhuis ineen.
Hoewel AAV ecnig speloverwicht
had, was het toch BHC, die het eer
ste doelpuntte (01). Even latei-
ontkwam het AAV doel aan een
tweede doorboring, doordat de paal
redde. Toch was het uitstel van
executie. Voor de rust werd de stand
tot 30 in het voordeel van BHC
opgevoerd.
Na de rust wist AAV den achter
stand tot 32 terug te brengen.
Toen was het weer de beurt van
BHC AAV wist nog 2 maal, BHC
nog 1 maal te doelpunten, zoodat de
einduitslag 54 voor BHC werd.
Het is Quick niet gelukt de eerste
winstpunten binnen te halen. In een
weinig fraaien wedstrijd werd met 4—0
van de Zebra's verloren. Na een aan
vankelijk goed begin van de Amers-
foorters, verslapte het spel allengs, om
ten slotte in wat heen en weer getrap
te eindigen. De overwinning van de
Hilversummers was volkomen ver
diend Dit kwam hoofdzakelijk doordat
zij zich beter wisten aan te passen.
Reeds eenige minuten na het begin
kwamen de Zebra s op gelukkige wijze
aan een doelpunt, doordat De Jong den
bal tegen het heen van een Hilversum
mer schoot, die geheel vrij voor keeper
Veer kwam te staan Quick liet zich
niet ontmoedigen en met eenige aanval
len werd het Zebra-doel in gevaar ge
bracht. Jammer was het dat de scheids
rechter voor buitenspel affloot, toen
Quick de gelijkmaker kon scoren Hier
na was het 'met Quick gedaan De
Zebra's kwamen in den aanval, wat
even voor rust met een doelpunt werd
beloond. (0—2.
Na de rust was er niet veel verbc
tering te bespeuren. De samenhang bij
Quick was volkomen zoek. De Zebra s
hadden dan ook een beduidend veld-
overwicht. De stand werd nog opge
voerd tot 4—0.
T A flc geschiedenis van Harder-
wijk speelde tot het laatst van
de ISe eeuw de oudr kerktoren een
rol van beteekenis. 't HV/.s een
prachtig bouwwerk, opgetrokken in
verscheidene verdiepingen, aan de
westzijde van de NedHerv. kerk.
De geschiet/schrijver zegt met eeni-
gen trots dat de toren zelfs hoogcr
was dan die van Arnhem en dat op
zijn vlakke kruin die door het aan
leggen van vuren de scheepvaart tot
baken diende, een wagen zich kon
omwentelen.
Een trap van 330 treden voerde
naar het klokkenspel van zware,
welluidende klokken.
IJ EL A AS. toren en klokken zijn
-*• vergaan. Geen klokgelui roept
Ie vromen meer op naar het bede
huis of geeft stemming aan den rust.
dag; geen hoogtij wordt meer inge
luid.
Op 28 Januari 1797 een Zatei dag
morgen. tusschen 8 en 9 uur, ont
stond plotseling eon scheur over «Ie
hhCle lengte van den toren. De helft
stortte met donderend geraas in en
de andere helft hleef staan, wiege
lend op de fundamenten.
De vroede aderen besloten on
middellijk tot opruiming en cm die
op de logste wijze te doen geschie
den, ontboden ze een kanon uit
Zwolle, waarvan het vervoer in die
dagen met groote moeite over den
weg moest plaats hebben.
Toen het na eenige dagen was op
gesteld aan den KI. Grindweg (thans
de Frisialaan) bleken de bedienden
geen scherpschutters, want herhaal
delijk schoten ze langs het stuk to
ren heen tot schrik en schade van
de burgerij. In de Oudheidskamer
ten Stadhuizc vindt men nog ver
schillende kogels ter grootte van een
Edammertje, die tijdens het vreed
zame bombardement in particuliere
w oningen zijn terecht gekomen.
Na vele schoten werd ten slotte
toch het doel bereikt en stortte de
rest van het bouwsel ineen
De oorzaak
Veel en hefig waren de gedachten
wisselingen over de oorzaak van de
ramp. Men verweet de stedelijke
overheid ilc groote verwaarloozing.
Anderen zagen in den torenval het
teeken van den ernst der tijden: de
laatste jaren had de toren neerge
zien op veel ellende. Wel was Har
derwijk in 1795. toen de Franschen
in het land kwamen, dadelijk on
zonder morren tot verandering van
regeering overgegaan, maar tocli
leefde onder het volk nog de bange
herinnering aan hetgeen zich ènkëie
jaren geleden aan den voet van den
ouden kerktoren had afgespeeld. De
felle strijd tusschen Prins, en Staats
gezinden, de uit Frankrijk overge
waaide begeerte naar volks-souve
r<>initeit, die slechts bereikbaar
scheen door een vernedering van
Stadhouder Willem V. ze hielden liet
volk in groote opgewondenheid. Al
les wat aan Oranje deed denken
moest op last der Franschen verdwy
non. Het dragen van Oranje en het
zingen \an Oranje-liederen werd als
oproerkraaien beschouwd.
Bijgeloovige zielen beweerden dat
dit alles den toren te veel was en
dat het de oorzaak van zijn onder
gang was.
Tijdens het drfdé bieden schoolkin
deren uit Hierden in kleederdracht
aan mevrouw Numan bloemen aan,
De heer en mevrouw Numan worden
feestelijk ingehaald. Tegenover hen
de heer Willemsen, voorz. der Oran-
je-vereeniging
Commissie startgelden is
samengesteld
In verband met een te treffen rege
ling tusschen de K.N.M.V. en den Ne-
derlandschen Rcnncrsbond inzake het
geven van vergoedingen aan renners in
terieinwedstrijden werd indertijd beslo
ten hiertoe een commissie in het leven
te roepen. De commissie is thans sa-
raengestéld Voorzitter is Piet Nortier
als neutraal persoon. Voor dc KNMV
weiden de heeren Bruinsma en Hunsc
(voorzitter KNMV) afgevaardigd,
voor den Nederlandschen Rennersbond
den hh. Piet van Aartsen en Hartman.
Verwacht mag worden dat binnen en
kele weken de resultaten van de be
sprekingen bekend zullen worden ge
maakt.
1-tUlllciON
ten verhaal
19
uit het |aar 1946
door Frank Anders
Korte inhoud van het vooraf
gaande:
Met den geheim/innigen dood van
Marja. die met een wond onder de
linkerborst gevonden wordt, komt
men gelijktijdig in de sfeer van het
ondergrondsche werk, waarover
de/.e roman handelt.
De dood van Marja door Drem-
mel aan een vriend gemeld, brengt
dezen vriend in een nerveuse stern-
min. Hij meent, dat de gebeurtenis,
waarvan hy de toedracht kent, door
zijn medewerkers zal worden ont
dekt. Hij ontloopt een ontmoeting
met Dremmel en ijlt naar het huis
waar Marja is gevonden. Daar ont
moet hy zijn vrienden, waarvan
Heinsius probeert hem het geheim
door een listige ondervraging te
ontnemen.
In angstwekkende spanning vol
gen de gebeurtenissen elkaar op,
waarbij men kennis maakt met S.D.
overvallen en de gedurfde manier
waarop de ondergrondsehe. strijders
het den Duitschers moeilijk maken.
Een drinkgelag, waarbij men een
Duitseher uit het raam werpt,
brengt tenslotte den vriend in bui
tengewoon moeilijke omstandig
heden. Ontkomen lijkt haast on-
k overwoog al hoe Ik het pistool
kon laten verdwijnen alsmede
de lastige papieren, die ik bij me had,
toen de ruimte beneden mij, onder
het rooster, mijn aandacht trok Be
ter nog dan er het wapen ïn te wer
pen zou ik er zelf in kunnen verdwij
nen. Deze schuilplaats scheen op mij
te wachten, want toen ik aan de ijze
ren staven rukte gaf het rooster vol
doende mee, zoodat ik mij er door
kon wringen Het ging weliswaar
met een hinderlijk geknars, maar
toen het rooster eenmaal boven mijn
hoofd lag voelde ik mij toch aanmer
kelijk rustiger. Dit alles was sneller
in zijn werk gegaan dan zich beschrij
ven laat. Ik had gehandeld naar de
ingeving van het oogenblik en dat
was juist op tijd, want ik had nauwe
lijks gelegenheid om een houding te
vinden in de enge ruimte, loon er
reeds voetstappen klonken. De Duit
schers kwamen. Nu was het nog maar
een kwestig van geluk.
Toen ik over de eerste opwinding
heen was merkte ik hoe weinig ge
riefelijk het hier onder de straat was.
Rechtop kon ïk niet ctaan en de
gron^ was bedekt met zeker een
handbreedte water, zoodat lk er niet
veel voor voelde om te gaan zitten.
Bovendien wilde ik dieper bukken
dan misschien noodzakelijk was, om-
dnj ik vreesde dat. wanneer ik recht
op stond, mijn haar boven het roos
ter zou steken Ik kon natuurlyk pro-
beeren om de ramen van het souster,
rain, waarnaast ik '•tond, te forcee-
ren. Maar ik had daarvoor geen ge
reedschap en zelfs, wanneer het
gelukken zou. kwamen er ongetwij
feld meer moeilnkheden dan ».k nu te
verwerken had. Ik zou in een vreemd
en donker huis staan en waarschijn
lijk minder veilig dan op deze plaats
waar men mij niet licht zou zoeken
Ik vergat echter, dat mijn toestand
langzamerhand zoo geworden was,
dat ik evenveel behoefte had aan vei
ligheid als aan lichamelijke verzor-
ging: eten. warmte en slaap.
Tenslotte had >k geen begi-.p meer
van den tijd Het kon een kwartier
zijn. dat de Britten vlogen, doch ook
reeds enkele uren Het zal duizenden
zoo vergaan zijn. in concentratiekam
pen en gevangenissen, eenzamen zoo
als ik. dat zij in verzet kwamen tegen
hun lot, wanneer zij de motoren
hoorden van de vliegtuigen, die hoog
in de vrije lucht, naar huis keerden.
In den zomer van 1940 brachten wij
nachten op het duin door om den
•strijd van een enkelen vermetelen
Engelschman tegen de Duitsche zoek.
lichten en afweerbatterijen te volgen,
Opgetogen waren wij dan wanneer
een lichtkogel aan een parachute
werd neergelaten en aan onze gestal
ten kolossale schaduwen gaf en wij
voorspelden elkaar opgewonden, dat
hier binnen vier dagen een bom zou
vallen. Dat was romantiek voor ons,
die lange witte vingers, waarmee de
zoeklichten den donkeren hemel af
tastten. het vuurwerk van de licht,
spoorminutie en het wttte vlekje, dat
in de stralenbundels verscheen, wan
neer de vlieger gevangen werd en wij
vurig wenrchten. dat hij zou ontsnap
pen.
Nu komt er niet langer een een
zame vlieger over: zij komen bij hon
derden. overdag en in de nacht en er
zij geen batterijen meer aan de kust
en de zoeklichten werden reeds lang
geleden weggehaald Op de aarde is
het stil. wanneer zij naderen en de
laatste galm van de sirene versterft.
Wij zijn aan hun genade overgeleverd.
Wij ballen de vuisten: het is het sym
bool van kracht, dat monotone ge
brom der honderden en du'.zenden
motoren, het is de overwinning en de
vrijheid, zoo dichtbij en toch zoo ver
af
Zoover af ook, toen ik eensklaps
weer waakzaam werd door voetstap
pen. die om den hoek kwamen en
snel naderden Duitsche laarzen; twee
zag jk er in een flits voorbij gaan,
toen één on den rand van het rooster
trapte en de andere zich precies bo
ven mijn hoofd plantte, Zij stonden
stM voor het huis. mijn laatste veste.
Diese Strasse noch, hoorde ik een
van de belagers zeggen_
/erfluch; noch mal, zej den ander.
Toen belden zij. zoo hard als Duit
sche soldaten aan Nederlandsche wo
ningen doen
(Wordt vervolgd)
De nieuwe tijd verlangt een nieu
wen toren
Üp voorstel van burgemeester
Kempers, riep de Gemeenteraad een
Torenfonds in het leven, waarin ie
der jaar uit de gewone middelen een
bijdrage wordt géstort. Eenmaal
hoopt men 'n nieuwen toren te zien
verrijzen, schooner nog dan de oude.
Dan zal in de verre toekomst de ge
schiedschrijver vertellen dat. na don
tweeden wereldoorlog aan do boor»
den van het IJselmeer een toren vei
rees als symbool van de nimmer ver
sagende energie van het Nederland'-»
sche volk
APWC is de nieuwe competitie
met een nederlaag begonnen en het
heeft dit hoofdzakelijk aan eigen
fouten te danken. SEC was niet ster
ker, doch vertoonde een frisch open
spel, waaraan de achterhoede van
APWC de handen vol had De thuis
club stelde daar een kort spelletje
tegenover, dat geregeld op het back-
stel doodliep. Vooral de voorhoed®
speelde te peuterig en te langzaam^
SEC verdiende de overwinning ten
volle, hoewel het niet sterker was.
In den aanvang was APWC iets
meer in den aanval en heeft na 10
min. bijna geluk als rechtsback do
Rooy achterover kopt. Na een hevig
heen en weer getrap voor het APWG
doel werd de bal uit een kluwen spei
Iers onhoudbaar ingeschoten. SE<^
verhoogde het tempo en wist door
fraai open spel door de achterhoede
der Amersfoorters te breken, waar
na Klompenhouwer ten tweede male
onhoudbaar inschoot.
APWC werd hierdoor wakker ge
schud en na een voorzet van Over-
eem doelpuntte midvoor van Empe-
len, door den bal ineens uit de lucht
in te trappen. Rust 12.
APWC bleef in het korte spel vol
harden en dit strafte SEC af. Post
maakte er na tactisch naar binnen
spelen van Klompenhouwer 13 van.
Nog scheen alles niet verloren, want
van Empelen doelpuntte spoedig na
goed doorzetten van Mossing. Doch
APWC had hiermede al haar kruit
verschoten en SEC wist door doel
punten van Reyerse en Post de over
winning veilig te stellen.
H.V.C. speelde vriendschappelijk
In een werkelijk vriendschappelijk
gespeelden wedstrijd heeft HVC kans
gezien de Haagsche 2de klasser BMT
een 42 nederlaag toe te brengen.
Na een kwartier nam HVC door W.
Kraak de leiding, doch spoedig lag
de gelijkmaker achter Brits, die zich
nu en dan weer eens aan te ver uit*
loopen bezondigde. Schriever wisj
voor rust HVC nog de leiding te her*
geven.
Circa 8 minuten na de hervatting
liep Brits uit, kreeg den bal niet goed
vast en wederom prykten er twee
gelijke cijfers op het scorebord. Na
goed aangeven van Schrie.ver doel-
pöntte Cesar prachtig. Vlak voor het
einde loste Schriever plotseling 3
meter buiten het strafschopgebied
een hard schot dat den keeper ver-
rastte 42. Uitblinkers in dezen wed
stryd waren De Gans en Malestein.
Amersfoort wint met dubbele
cijfers In Aalsmeer
Amersfoort heeft in een vrij een-
toonigen wedstrijd in Aalsmeer Olym-
pia een 100 nederlaag toegebracht.
De Amersfoorters lieten in de eer
ste helft prachtige staaltjes van com
binatiespel zien. Alle aanvallen wer
ing met die van Olympia,
lign met die van Olympia.
Hadden de Olympianen iets meer
systeem gebracht in hun spel, dan
zou Amersfoort ongetwijfeld een nog
grooter overwinning hebben behaald
doch de Amersfoorters konden de
juiste afweer tegen dit systeem niét
vinden.
In een wedstrijd, waarin de ge
moederen danig in beweging werden
gebracht, hebben de Amersfoortsche
dames een verdiende 32 overwin
ning behaald.
Dat deze strijd in een minder pret-
tigen geest werd gespeeld vond zijn
oorzaak in het feit dat de scheid-s
rechter er rekening mede hield, dat
WVGV voor het eerst aan de com
petitie deelnam en daardoor ver
schillende dingen door de vingers
zag
Door het doortastend optreden
van de Amersfoortsche voorhoede
werd niettemin de wedstrijd verdiend
met 32 gewonnen na met rust met
10 te hebben achter gestaan.
