PAGBLAD VOOR AMERSFOORT,
Neurenberg: Twaalf doodvonnissen
Ronde van
Amersfoort
Voor drie der veroordeelden
wordt gratie gevraagd
Ook doodstraf voor
Seyss-lnquart
Nazi-leiders hooren
de uitspraken
Dr. v. Mook opent conferentie
te Pangkal-pinang
Regeering-Beel aanvaardt
planmatige politiek
'arja is dood
Nog een Amersfoortsche beul
voor liet gerecht
UITGAVE VAN DE STICHTING HET PAROOL'
Woensdag 2 October 1946 Nr. 457 6e jaargang
VLIEGEND POSTKANTOOR
Hoogste recht
hoogste onrecht
Gironummer 510330 Bank: R'damsche Bank
Postbus 9 Abonnementsprijs: 0.31 per week
of 4.— per kwartaal Losse nummers 10 et
Red. en Adm.: Snouckacrtlaan 7, Amersfoort
Telef. redactie 4291 Telef. administratie 6235
Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER
HET Tribunaal te Neurenberg heeft het proces tegen de Duitsche oorlogsmisdadigers voltooid.
Gisteren werden de beschuldigden een voor een de rechtzaal binnengeleid om het oordeel
der vrije wereld over hun daden aan te hooren. Er werden twaalf doodvonnissen uitgesproken; de
overige aangeklaagden werden veroordeeld tot gevangenisstraffen, variëercnd van tien jaar tot
levenslang. De drie vrijgesprokenen, Schacht, Von Papen en Fritsche zullen mogelijk nog door
de Duitsche politie worden aangehouden om voor een Duitsch dcnazificeeringshof gedaagd te
worden. Zij bevinden zich reeds in vrijheid, maar verbleven vannacht nog in Neurenberg onder
bescherming van de militaire politie. Men heeft voor hen om een vrijgeleide naar de Britsche zone
verzocht.
De Amerikaansche nieuwsdienst in Duitschland maakt bekend,
dat voor Ribbentrop, Sauckel en Seyss Inquart, die tot den dood door
ophanging zijn veroordeeld, gratie zal worden gevraagd. De voor
malige Duitsche opperbevelhebber Keitel zal verzoeken om te worden
gefusilleerd in plaats van opgehangen.
Hess' verdediger, dr. Alfred Seidl, wil het vonnis, uitgesproken
over zijn cliënt (levenslang) vernietigd hebben.
De verdediger van Von Schirach, dr. Fritz Sauter, vindt de twintig
jaren, die den oud-jeugdleider toebedeeld zijn, rechtvaardig cn zal
misschien later nog om clementie verzoeken.
Dönitz' advocaat" vindt tien jaar gevangenisstraf te veel voor
iemand, „die als onschuldig wordt beschouwd".
Omtrent Goering is no^ niet bekend, of hij een gratieverzoek zal
indienen en Streicher geeft, naar zijn verdediger vermoedt, de voor
keur aan den dood boven een lange gevangenisstraf.
Tenzij gunstig beschikt .zou
worden op eventueele gratiever
zoeken, die binnen vier da^en
door de veroordeelden gericht
kunnen worden aan het secreta
riaat van het tribunaal, heeft c'e
voltrekking der twaalf doodvon
nissen op Woensdag 16 October
tc Neurenberg plaats.
Zij, die tot gevangenisstraf zijn
veroordeeld, zullen vermoedelijk
te Berlijn worden gedetineerd,
De geallieerde bestuursraad s
verantwoordelijk voor hun verze
kerde bewaring.
De drie vrijgesproken beschul
digden hebben den nacht nog
doorgebracht in de gevangenis
van Neurenberg en wel op hun
eigen verzoek. Zij verkeeren mo
menteel in staat van „Schutzhaft"
er wenschcn niet te vertrekken
voor en aleer zij van de bczet-
tings-autoriteiten van het gebied,
waarheen zij zich willen begeven,
een vrijgeleide hebben gekregen.
Het verluidt dat Schacht cn Von
Papen een vrijgeleide hebben ge
vraagd om zich naar de Britsche
zóne te begeven.
De vraag of de vrijgesproken be
schuldigden zich thans voor een
Duitsch gerecht voor een nieuwe
aanklacht zullen hebben te ver
antwoorden is reeds gisteravond
actueel—geworden door- een inter
view. dat een verslaggever van
het Amerikaansche radio-station
tc München heeft gehad met den
Beierschen ministerpresident Wil
helm Högncr. ITögner heeft hier
in verklaard, dat hij maatregelen
zou nemen om de vrijgelatenen
terstond tc arresteeren.
Oostenrijk wil uitlevering
Von Papen en Von Schi
rach
Het Oostenrijksche ministerie
van justitie heeft medegedeeld,
dat het de uitlevering van Baldur
von Schirach en Von Papen zal
verzoeken om hen te Ween en te
vonnissen voor de rol. die zij heb
ben gespeeld bij den Anschluss en
nazi-bezetling van Oostenrijk.
Het Neurenbergsche Tribu-
naai heeft tegen de Nazi-leiders
de volgende vonnissen uitge
sproken:
GOERING:
dood door den strop.
HESS:
levenslange gevangenisstraf.
VON RIBBENTROP:
dood door den strop.
KEITEL: dood door den strop.
KALTENBRUNNER:
dood door den strop.
ROSENBERG:
dood door den strop.
FRANK: dood door den strop.
FRICK: dood door den strop.
(ULIUS STREICHER:
dood door den strop.
FUNK:
Ievenslanqe qevanqenisstraf.
DOENITZ:
10 jaar qevanqenisstraf.
RAEDER:
levenslange gevangenisstraf.
VON SCHIRACH:
20 jaar gevangenisstraf.
SAUCKEL:
dood door den strop.
JODL: dood door den strop.
SEYSS INQUART:
dood door den strop.
SPEER:
20 jaar gevangenisstraf.
VON NEURATH:
15 jaar gevangenisstraf.
BORMANN:
dood door den strop.
f-TET Tribunaal te Neurenberg -
11 heeft gisteren de uitspraak in h<?f beroep op bevelen van hoo-
ven als meedoogenloos in het toe
passen van terreur om alle verzet
tegen de Duitsche bezetting in Ne.
derland te breken", en aan alle
andere misdaden van deportaties
van slavenarbeiders, Jodenvervol
ging enz.
JODL: Zijn verdediging bestaat
gerhand. Er is geen enkel ver
zachtende omstandigheidHet deel
tegen de 21 vooraanstaande nazi.
leiders afzonderlijk gemotiveerd.
Als eerste GOERING: Het is vol nemen aan misdaden als de onder,
komen duidelijk dat deze man na havige is nooit van eenig soldaat
Hitier de meest vooraanstaande goëischt
figuur is geweest in het nazi-re- BORMANN werd schuldig ver-
giem Er kan geen twijfel bestaan klaard aan deelneming aan het
omtrent het feit. dat Goering de programma van slavenarbeid, de
drijvende kracht is geweest voor joden-vervolgingen en het neer-
de aanvalsoorlogen.
HESS: Hij was een welingelicht
schieten van geallieerde vliegers.
DOENITZ was meer dan een ge
en bereidwillig medewerker bij de wone figuur in het beramen van
Duitsche agressie togen Oosten- den oorlog. Hij werd bijna voort.
rijk. Tsjecho-Slowakije en Polen
Tot den dag van zijn vlucht naar
Engeland was Hess Hitiers naaste
persoonlijke vertrouweling.
VON RIBBENTROP, c.r.minis. hgd aangezet tot de
ter van Buitenlandsche Zaken was Noorwegen
verantwoordelijk voor oorlogsmis-
daden en misdaden tegen de men-
durend door Hitier geconsulteerd.
RAEDER treft de schuld voor
het herbouwen van de Duitsche
vloot voor oorlogsdoeleinden en
invasie in
BALDUR VON SCHIRACH,
voormalig leider der Hitler Ju-
T T r IVV, „mny ICilltl UtU niUKT
,'s schuldig bevonden
langrijke rol in Hitiers uiteindelij
ke oplossingvan het
probleem.
t ri i misdaden tegen de menschelijk-
Jooascne heid vjegens zijn werk als gouw
leider van Weenen, het uitvoeren
KEITEL de voormahoe chef van van de deportatie van Joden
het opperbevel had de Kuss.sche ;let aandringen op het bombardee.
krijgsgevanrtenen doen gebruiken ren van een Bnpelsche stad van
voor de Duitsche oorlogsindustrie, cultureel waarde als weerwraak
KALTENBRUNNER heeft deel voor de vermoording van Hey-
genomen aan de nazi-samenzwe- drich.
ring tegen Oostenrijk en is op de SAUCKEL draagt de algemeene
hoogte geweest met de situatie in verantwoordelijkheid voor het
de concentratiekampen
RCSENBERG is op 'de hoogte
geweest van de vreeselijke behan
proorama van den slavenarbeid.
SPEER werd schuldig verklaard
aan het bewust gebruik maken
deling en de terreur, waaraan de van slavenarbeiders. H\i saboteer-
bevolking v>an Oost-Europa onder
worpen is geweest
FRANK speelde een groote rol
in de uitroeiing der Joden.
FRICK was „een ambitieuze na
zi" en het Hof achtte hem in hoo-
de echter Hitler's programma der
verschroeide aarde
VON NEURATH speelde een be.
langrijke rol bij de herbezetting
van het Rijnland door Duitschland
Als bestuurder van het bezette
/lis uesmuiucr lui i net oi-.tut.
SJSSJBÏfS^SSÜ&Sr de Tsierhoslowakijc bepleitte hij het
nazificeering van Duitschland.
STREICHER was „een ver
knochte nazien heeft den Duit-
elimineeren van de Tsjechische
intelligentsia.
VON PAPEN heeft zich als am-
schen geest geïnfecteerd met hei bassadeur in Oostenrijk voor de
vergif van antisemitisme en het Anschluss overgegeven aan „poli
Duitsche volk aangespoord
daadwerkelijke vervolging
tot tieke immoraliteit
FRITSCHE. de leider
FUNK heeft van meet 'af aan Duitsche radio propaganda, was
deelgenomen aan de economische
discriminatie, door de nazi's tegen
t.niet van voldoende beteekenis"
om met belangrijke misdaden
de Joden toegepast. Als president verhand tc worden gebracht.
van de Rijksbank was Funk voorts
indirect betrokken bij de benut-
SCHACHT was een centrale fi
guur met betrekking tot de herbe-
ting van den arbeid, door gevan. wapeningsprogramma van Duitsch
genen in concentratiekampen ver- land, maar de herbewapening op
ric~* cc zich zelf is volgens het Handvest
SE\ SS-INQUART werd beschre van het Tribunaal met misdadig.
Minister Van Maarseveen
over Neurenberg
De Nederlandsche minister van
Justitie, Van Maarseveen, die
de laatste twee dagen met de Ne
derlandsche delegatie ons land
heeft vertegenwoordigd in de
rechtzaal, zeide over de uiteinde
lijke beslissing, dat van Neder-
landsch standpunt bezien liet
vonnis over Seyss Inquart uitste
kend is gemotiveerd. „Het is mij
opgevallen, dat het grootste deel
van de motiveoring van het von
nis over den \oormaligen rijks
commissaris geleverd is van Ne-
derlandschen kant. Het is mijn
overtuiging, dat de Duitsche be-
zettingspolitiek in Nederland in
het vonnis uitstekend tot haar
recht is gekomen."
De minister sprak voorts als
zijn opinie uit. dat het proces van
de grootste beteekenis is geweest
voor de ontwikkeling van het vol
kenrecht. De individuccle aan
sprakelijkheid van leiders voor
daden, door hun staat begaan, is
door hef proces bevestigd en dit
was per slot van rekening van
meer bel eekenis dan het vonnis
over de individuen op zichzelf.
Viiltisdiiizcmt Hcrlijncrs waren in de Lust-
garten aanwezig op den dug, dat aldaar een
gcdcnktcekcn werd onthuld voor de slacht
diere van het nazi-rcglme. Dr Arthur Wer
ner. Derlunsch burgemeester (rechts oo dc
toto) legde een krans aan den voet van het
gedenkteeken
Bon voor 200 gram vleescfi
Het C.D.K. deelt mede. dat voor
het tijdvak van 1 tot en met 12
October bon 532 vleesch is aan
gewezen voor het koopen van 200
gram vleesch.
Wijn aangekomen
Niet minder dan 1711 hl. wijn
is gisteren 'met het s.s. .,Erna" uit
Bona in de entrepothaven te Rot
terdam gearriveerd. Deze wijn is
bestemd voor binnenland'sch ge
bruik.
TT R. VAN MOOK heeft de del ego -
D ties op de opehinqsbijcenkomst
van de conferentie te Panqkalpi-
nanq welkom qeheeten. Na een te
rugblik op de periode van den twee
den wereldoorloq, verklaarde hij o.m.
dat het Nederlandsch-lndië van voor
den oorloq politiek nooit, kan tcruq-
kotnen. Uit besef is reeds door Ko-
ninqin Wilhclmina in haar rede von
December 1042 tot uitdrukking qe-
bracht. Daarenboven behoeft men
slechts tiaar overal elders in Azië
rond te. zien om te beseffen, dat in
du deel van de wereld, de strijd voor
de vrijheid alqemeen is qeworden.
„Ofschoon wij, aldus dr. van
.Mook, oorspronkelijke berichten
hebben, dat de Indonesische re
publiek van Japansch maaksel
cn een soort Japansch instrument
was. is het duidelijk, dat. wan
neer wij een terugblik in haar
geschiedenis werpen, binnen de
republiek krachten aan het werk
waren, die meer beteekenden en
dieper wortel schoten dan een
zuivere golf van wild terrorisme,
krachten, die ter zelfder tijd als
geheel weerstand boden aan de
.Tapanseho fascistische afdwa
ling".
De regcering heeft met alle tot
haar beschikking staande midde
len gepoogd een apparaat te ves
tigen. dat waarschijnlijk kan bij
dragen tot herstel. In dit licht
moet men de veelbesproken kwes
tie van het zenden van Xeder-
laijdsche troepen bezien.
Dr. van Mook besprak vervol
gens de diverse groepen in Indo
nesië.
„Een hoofdonderwerp van be
spreking zal zijn de wijze
waarop deze groepen hier te
Pangkalpinang zijn vertegen
woordigd. Zij moeten de best mo
gelijke vertegenwoordiging krij
gen in de komende besprekingen
tusschen de verschillende par
tijen.
Voor zoover wij iets kunnen
zeggen over de toekomstige poli
tieke structuur, kunnen wij het
best uitgaan van de besluiten,
welk© te Malino zijn genomen.
Het is immers waarschijnlijk dat
de federatieve constructie, welke
daar is aanvaard, de structuur
van geheel Indonesië zal wor
den."
De regeering heeft den leden van
het parlement de eerste nota over
het economische plan voor het
jaar 19-17, dat door het Centrale
Planbureau is samengesteld, toe
gezonden. In deze nota is vervat
een „zesjarenplan" voor de ge-
heele herstelperiode voor ons
land. Het „plan-1947" is tegen den
achtergrond van dit zesiarenplan
opgetrokken.
De regeering heelt besloten
voorshands de in deze nota ge
noemde cijfers betreffende con
sumptie, investeering en buiten
landschcn handel als uitgangs
punt van haar beleid op econo
misch, sociaal en financieel ter
rein te beschouwen. Hierbij hield
de regeering volledig rekening
met het feit, dat het in deze nota
vervatte plan het karakter van
een taakstelling heeft. Zii wil dan
ook een woord van waarschu
wing met betrekking tot tè opti
mistische verwachtingen niet ach
terwege laten.
I-Iet z.g. zesjarenplan is geba
seerd op gegevens, die omstreeks
1 September ter beschikking ston
den. In dezen chaotisrhen tijd. is
het zeer wel mogelijk en zelfs
waarschijnlijk, dat tie verwach
tingen, in de nota vervat, op een
aantal punten niet in vervulling
gaan. De internationale politieke
ontwikkeling, de grondstoffen po
sitie op de \vereldmnrkt en de mo
gelijkheid tot opneming van bui-
tenlandsch orediet. zullen van
groot en invloed zijn op de verwe
zenlijking van het zesjarenplan.
ITet plan stelt welbewust de
hoogste eisrhen aan de productie
en export. Uit de cijfers zal name
lijk blijken, dat de wederopbouw
's Werelds eerste vliegende postkantoor i$ m dc Ver Shunt in gebruik genomen ben
kukje in de cabine van den Skymastcr der Trans-Wereld-Luchtlijn, waar gcdiircr.de dc
vlucht naar dc diverse plaatsen van bestemming dc post door de beambten gesorteerd
wordt. p.)
Nieuwe gevechten in Zuid-lran
Nieuwe gevechten worden ge
meld uit Kermansjah in Zuid-
lran. De opstandelingen ontwa
penden gendarmes cn dreigden
naar Teheran op te trekken, aldus
inlichtingen, die in de Iraansche
hoofdstad binnenkomen.
Welingelichte kringen te Tehe
ran melden, dat. het Iraansche
kabinet heeft besloten de eischen
der opstandige Kasjkai-stammen
behalve de benoeming van een
Ivasjkai-hoofd, der gendarmerie
voor dc provincie Fars,-in te wil
ligen. Deze eischen zijn: de vor
ming van een provincialen raad
voor de provincie Fars (Zuid-
lran) en het opnemen van twee
vertegenwoordigers der Kasjkais
in het kabinet.
Het Iraansche algemeen hoofd
kwartier te Teheran deelt mede,
dat de luchtmacht een concentra
tie Kasjkais, de opstandige volks
stam. in de haven Boesjir aan dc
Perzische golf heeft gebombar
deerd.
Militaire bedrijvigheid aan
Turksch-Russische grens
Maandag werd uitgebreide Rus
sische 'militaire activiteit gecon
stateerd langs dc oostelijke
Turksch-Russische grens.
Het Turksche blad Tasvir zegt,
dat alle Russen boven de zestig
jaar geëvacueerd zijn uit een vijf
kilometer zóne van dc grens en
dat daar militaire versterkingen
worden aangelegd, hoewei het
blad erbij zegt, dat men niet weet,
of deze werken een defensief ka
rakter dragen, of dat zij ergens
anders voor dienen.
Verder zegt Tasvir: „Schijn
werpers en luchtafweergeschut
zijn in grooten getale langs de
grens opgesteld en er worden ma
noeuvres gehouden.
Sowjet vliegtuigen patrouillee
ren over de grens."
De Amerikaansche waarne
mend minister van Buitenland
sche Zaken, Acheson. heeft ver
klaard, dat de Amerikaansche re
geering het probleem der Darda-
nellen beschouwt als een kwestie
welke wellicht een bedreiging
voor den vrede en veiligheid der
wereld wordt.
van ons land en het toekomstige
welvaartpeji der bevolking op ve
lerlei wijzen bedreigd worden.
Slechts door groote soberheid en
uiterste krachtsinspanning van
volk cn regeering zullen de drei
gende gevaren kunnen worden al-
gewend.
De stccnkolonproductic heeft
natuurlijk de bijzondere aandacht
van het Centraal Planbureau. Te
genover een schatting van een
productie van S.5 millioen ton in
1946 raamt het bureau voor 1947
een productie van 10-5 millioen
ton. De afleveringen van vaste
brandstoffen aan de industrie \er-
toonen reeds een sprong omhoog.
Deze verbetering in do energie
voorziening zal resultceren in een
vergrooting van de productie.
Maar ook aan dc huisverwar
ming is gedacht. Voor den winter
19471948 zullen 16 eenheden
brandstof worden toegewezen!
liet raamplan geeft verder
plannen voor een verder voort
schrijdende industrialisatie. Als
resultaat verwacht men een groo-
tcre gemiddelde productie per ar
beider.
Het peil \an de consumptie per
hoofd bedraagt in 1946 nog slechts
73% van die in 1938. Door verrui
ming van de productie en van
verschillende verbruiksgooderen
zal de consumptie geleidelijk kun
nen worden opgevoerd tot 96% in
1953. Dat dc zwarte handel daar
bij de volle, belangstelling van het
Planbureau heeft is begrijpelijk.
IIii loch oefent een funesten in
vloed uit op het herstelproces. De
nota geeft aan. dat de contrólc
verscherpt cn dc strafmaat voor
gifhandelaars verzwaard moeten
worden. liet verruimen der con
sumptie zal echter de sterkste
troef tegen den clandcsticncn
handel blijken.
Zoo stelt men zich voor het
denkbeeld van een „gelegaliseer
de zwarte markt" te verwezenlij
ken. Daarom zal de regeering b v.
overgaan tot den vrijen verkoop
van sigaretten tegen f 3 f 3.50
per pakje, waardoor de zwarte
handel natuurlijk ernstig wordt
getroffen
In afwachting van een zeer waar
schijnlijk prijsdaling in binnen- en
buitenland acht het planbureau sta
bilisatie van de kosten van levens
onderhoud noodzakelijk. Inkomsten
en uitgaven van de laagst betaalde
bevolkingsgroepen kunnen door dc
nieuwe regeling van den kinderbij
slag in evenwicht worden geacht.
Huurverhooging is slechts in over
eenstemming met het streven van
stabilisatie van de kosten van het
levensonderhoud indien andere pos
ten een dalende neiging vertoonen
Om deze. en andere, redenen zal
waarschijnlijk in 1947 niet tot huur-
en pachtverhooging kunnen worden
overgegaan
Van 15 October a.s. af zullen de
nieuwe KLM-Constellations regel,
matig op New-York gaan vliegen.
WIJ hebben den hoogsten eerbied
voor den rechtsstaat, wij heb
ben ons verheugd over het feit, dat-
de tweede Wereldoorlog aanleiding
is geworden tot een poging om oolc
internationaal recht to doen, wij
hebben in het proces te Neurenberg
een novum begroet, dat grooto per
spectieven opende voor dc toekomst.
Wij hebben grooto bewondering voor
de wijze, waarop dit proces is go.
voerd. wij wisten, dat dc samenstel
ling van do rechtbank de grootste
waarborgen zou bieden voor het feit,
dat er sine ira et studio zou worden
geoordeeld, wij waren bereid, om
de uitspraak van dit collego als on
aantastbaar to beschouwen.
Maar tochNu do eersto uit
spraken zijn gedaan, bekruipt ons
een ernstige twijfel. Von Papen,
Schacht en Fritsche vrjjgosproken,
wij kunnen het. eerli.ik gezegd, niet
goed verwerken. Op het oogenblik,
dat. wij dit neerschrijven, is ons do
motiveering van deze vrijspraak nog
niet bekend, maar wat wij wel weten
is dit. dat op het oogenblik, dat dozo
vrijspraak bekend wordt, milliocnen
menschen in binnen- cn buitenland
dezelfde gevoelens van onbevredigd
heid bij zich zullen voelen boven
komen, dio ons op dit oogenblik be
kruipen.
VON PAPEN, Schacht en Fritscho
vrijgesproken! lloe is het tor we
reld mogelijk? Von Papen, de aarts-
intrigant, de man, die als typische
vertegenwoordiger van de klasse
der Junkers er misschien meer dan
iemand anders toe heeft bijgedra- l
gen ,om Hitler in 1933 aan do macht
te brengen, wiens smerig spel (la-j
ten wij het kind maar bij zijn naam
noemen) in dc dagen van de over-
weldiging van Oosteniijk in 1938 ons
nog versch in het geheugen ligt, om
van zijn rol in den vorigon oorlog
en van zoovelo andere affaires maar
te zwijgen. En Schacht, het finan-
eieele „genie", zonder wien do mobi
lisatie van het Derde Rijk \oor -den
totalen oorlog nooit mogelijk zou
zijn geweest. Ovor Fritsche zwijgen
wij, omdat we daar niet genoeg voor
weten.
Wij zijn geen juristen, wij zijn al
leen maar ccn mensch, dat de jaren
tusschen de twee wereldoorlogen
heeft beleefd en wij hebben ons ver
beeld. dat wij door den aard van
onze belangstelling en van onze stu
die iets wisten van wat zich in dien
tijd had afgespeeld. En daarom is
het ons onmogelijk te begrijpen, dat
Von Papen cn Schacht niet zouden
vallen onder punt één van de aan
klacht: het gezamenlijk bedenken,
voorbereiden en voeren van aanval
lende oorlogen.
Wij wisten, dat beiden wat men
noemt handige jongens zijn, maar
wij hadden de overtuiging, dat zij er
ditmaal nu eens niet onderuit zou
den komen. Maar neen, het wonder,
dat Hess verwachtte, is voor Von
Papen en Schacht gekomen. En wij
staan, zooals altijd bij een wonder,
eenvoudig verstomd.
Maar niet alleen verstomd, doch1
ook geslagen, omdat ook ditmaal
weer zoo'n grooto kloof blijkt te be
staan tusschen het formeel© recht en
het. algemeene rechtsbewustzijn.
("feuilleton i
Een verhaal uit het jaar 1945
27 door Frank Anders
Hij moest de ontzetting op de ge
zichten van de menschen gezien
hebben; hij had zeker de hysterische
uitbarsting gehoord van de vrouw,
die jk als juffrouw Bliester herkende
en die krijschte:
Nou liggen er drie! Eén er in
en twee er op!
Toen zijn blik echter de mijne
kruiste waren zijn oogen rustig, een
weinig verbaasd zelfs, als verwonder
de hij zich over de reactie van de
anderen en als vroeg hij zich af, in
hoeverre hem dit alles wel aanging.
In de paniek, ontstaan omdat de men
schen, die het dichtst bij de groeve
waren, wilden vluchten, maar door
de anderen in den weg werden ge-
loopen, scheen de gestalte van Ruurd
nog grooter te worden. Zijn onbewo
genheid en kalmte waren zoo fasci-
neerend, dat velen bleven staan, in
spanning wachtend op zijn eerste be
weging.
De revolver op zijn vlakke hand
houdend, net alsof hij het wapen wil
de wegen, tuurde hij het pad langs,
waarop iets scheen te bewegen achter
de ribesstruiken bij de laatste weg-
kromming. Wij zagen het tegelijk: een
glimp van een groen uniform, het
even glinsteren van iets metaligs.
Meteen spande Ruurds lichaam zich.
Hij was nu weer dezelfde, oude
Ruurd, die geen schiettent voorbij
kon gaan, zonder zijn geluk te be
proeven op een rij steenen pijpekop-
pen of het celluloid balletje in de
dunne waterstraal. Ruurd deed niet
aan sport, hij schaakte niet en wist
bij het kaartspel geen boer van een
heer te onderscheiden, maar Ruurd
schoot. En hij schoot goed; als hij
vijf minuten voor een schiettent be
zig was en de afwijking van de buks
eenmaal kende, sloeg icderen tent
baas de schrik om het hart. Hij was
er al mee begonnen, toen hij nauwe
lijks over de toonbank kon kijken en
grootmoedig liet hij zijn vriendjes
de snuisterijen dragen, welke hij won.
Later schoot hij zoolang, tot alle doo-
zen bonbons zijn eigendom waren en
die mochten dan zijn vriendinnetjes
dragen.
Het was dezelfde Ruurd, die nu in
„stelling" kwam, licht doorzakkend in
de knieën, het bovenlichaam een wei
nig voorover om aanstonds den schok
van het terugslaande, zware wapen
op te vangen. Er was niemand om
hem te weerhouden, al wist alleen ik.
dat dit toch nutteloos zou zijn. Toen
de schim achter het boschje zichtbaar
werd op het pad, schoot Ruurd. Het
was zeker een afstand van tweehon
derd meter, maar ik was ervan over
tuigd. dat die Duitscher niet meer
leefde, al maakte hij nog een dwazen
sprong voor hij viel.
Ruurd liet het wapen zakken en op
dat oogenblik moet hij een gevoel
van teleurstelling gehad hebben, om
dat er nog maar vier patronen in de
revolver over waren. Dit alles speelde
zich oneindig sneller af, dan zich laat
beschrijven en van wat er volgde zijn
slechts enkele beelden scherp in mijn
geheugen bewaard gebleven. Nog zie
ik de vier doodgravers wegvluchten.
De achterste sleurde, waarschijnlijk
zonder het *e weten, een van de
dikke touwen van den grond mee, tot
dat het zich om een grafzerk slin
gerde en hem met een ruk achter
over tr°k. Zijn platte pet rolde voor
hem uit en toen hij overeind krab
belde was hij ver achter zijn kame
raden. Maar hij liet zich terstond
weer voorover vallen, want er werd
opnieuw geschoten Nu was het.ernst.
Een automatisch geweer ratelde.
Twee lange stooten en het werd plot
seling stil. Niemand stond meer. Ik
lag op een grindpad tusschen twee
rijen graven; van mijn plaats af kon
jk slechts drie menschen zien: Ruurd,
die gespannen langs een meter "hooge
zerk loerde en juffrouw Bliester. die
zich tegen ©on kleineren steen ge
drukt had. de oogen strak gericht op
haar hoed. die juist buiten haar be
reik lag. Zij durfde zich niet te be
wegen en het was alsof zij den hoed
wilde hypnoltseeren om naar haar toe
te komen. Juffrouw Bliester scheen
nauwelijks iets te merken van. haar
metgezel, die juist zichtbaar was aan
den anderen kant van don stee'n: de
Duitsche geestelijke. Ik zou hem to
taal vergeten zijn, als ik hem niet
gezien had. in het zonderlinge gezel
schap van Marja's hospita.
Wordt vervolgd)
Drie jaar geëisch t tegen
v. d. Waal
Het Bijzondere Hof van Cassatie
verwees de zaak legen den 41-jari-
gen Rotterdamsclien vischhandelaar
Ai ie van der Waal, dien het Rotter-
dnmsche Bijzondere Hof tot. 3 jaar
gevangenisstraf had veroordeeld,
naar 't Bijzonder Hof te Amsterdam.
Dit college, ditmaal onder presi
dium van mr. C. Loeff, onderzocht
onnieuw in hoeverre Arie van der
Waal schuldig kan worden geacht
aan opzettelijke mishandeling van
zijn medegevangenen in het kamp
Amersfoort, nadat hij daar aange
steld als „exercitie-commandant" cn
als zoodanig met een stok werd be
wapend. Met de niet geheel eenslui
dende verklaringen van een tiental
getuigen kwam vast te staan dat
het weigeren van een aanstelling in
de functie \an „E.C." die inhield
het toezicht op en dc verantwoorde
liikhcid voor de juiste uitvoering van
lichamelijke oefeningen bedoeld als
het bezighouden van niet ingedeelde
Op het parcours Brnhantschestraat
KI. Koppel, Nijverheidstraat, Bra-
brantschestraat wordt Zondag a.s. dc
derde Ronde van Amersfoort verre
den. Deze wedstrijden vindén plaats
ter gelegenheid van het 20-jarig be
staan van de „Pedaalriddcrs".
De beste amateurs en nieuwelin
gen van Nederland verschijnen aan
den start. In de eerste groep zijn
o.m. Kleefstra, de Nederlandsche
wegkampioen 1945 en 1046, cn Her
mans, Voorting, Van Elshout, Jans
sen en v. d. Plaat van de partij. In
totaal komen 60 amateurs cn 25
nieuwelingen uit.
De amateurs rijden 100 ronden (90
km.) en de nieuwelingen 30 ronden
(25 km.).
Als attractie vindt een wedstrijd
plaats over 10 km. voor stadgenoft-
ten op gewone toerrijwielen. De pe
Jaalridders" hopen hierdoor nieuwe
..sterren'' op wielergebied te ontdek
ken. De winnaar van dezen wedstrijd
wordt Toerist-kampioen van Amers
foort.
en pas aangekomen gedetineerden
niet mogelijk was zonder aanvaar
ding van risico's.
Vast te staan kwam ook ver
dachte ontkende' dat ook geenszins
dat hij meer dan eens klappen
heeft uitgedeeld, maar de meeste ge
tuigen steunden de verklaring \nn
den verdachte, die beweerde dat hij
nfwel daarmee een aframmeling toe
diende aan een gevangene dio van
het karige voedsel van 'n kameraad
nog een deel gegapt had ofwel dat
hij met dat makke ranseltje van hem
de menschen voor *n nimmer malsch
SS-geknuppcl vrijwaarde.
Dat hij zou hebben meegedaan aan
het halfdood ranselen van een jood
in de z.g. rozentuin ontkende ver
dachte positief Enkele getuigen
hadden gezien dat verdachte in dit
geval meesloeg. Er zou zelfs geroe
pen zijn: „Wacht maar, we krijgen
ie wel." Voor welk geroep 2 barak
ken (ca. 500 man) eenige uren straf
st; ian hebben gekregen.
Verdaelite's verklaring luidde dat
hij inderdaad eens een man geen
iood in den rozentuin had gesla
gen doch dat deze hem er om had
gesmeekt met. de toevoeging: „An.
ders slaan die SS-èrs mij rot."
Een der getuigen gaf nog aan dat
er onderscheid was tusschen echte
kntippelaars" en exercitiecomman
danten
Dc advocaat-fiscaal, mr. Gelinck
vond dat. er nog voldoende schuld
aan mishandeling van medegedeti
neerden overbleef om als eisch te
stellen den straf waartoe het Rot-
terdamsche Ilof '.lezen verdachte had
veroordeeld namelijk 3 jaar gevan
genisstraf met aftrek van de onder
gane detentie en ontzetting uit de
kiesrechten voor het leven.
Verdachtc's randsmafi mr. J. W.
Bo- uit Rotterdam pleitte vrijspraak.
Uitspraak óver 14 dagen.
Rustig najaarsteeer
Weersverwachting, medege- 1
deeld door. het K.N.M.I. te
De Bilt:
Aanvankelijk op vele plaatsen f
mist of laaghangende wolkenban- 1
ken, later bij iets toenemenden
wind tusschen O. cn 7j. op ver-
schillende plaatsen doorbrekende
I zon en tijdelijke stijging van tem-
peratuur. Geen neerslag van be- I
teekenis.
