PAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Algemeene vergadering
begint haar werk
Deserteurs van 7 Dec. divisie
voor den krijgsraad
Een ingetrokken ontslag en
het extra-verlof
Avro-conflict staat los van
radio-reorganisatie-plannen
- ar ja is dood
Campagne voor verhooging
der productiviteit bepleit
Voorstel tot reorganisatie
van het onderwijs
BELANGRIJKSTE KWESTIES:
VETO EN FRANCO
1
IWm i
Duitschers leggen ambten neer in
U.S.S.R.-zóne
WlooAd feuilleton
onder getuige
Koningin in België
gearriveerd
Nummer 7 voor
schoenen
Melk duurder -
boter nog niet
(Teuiketon
Gironummer 510330 Bank: R'damsche Bank
Postbus 9 Abonnementsprijs: 0.31 per week
of 4.— per kwartaal Losse nummers 10 ct-
UITGAVE VAN DE STICHTING HET PAROOL
Vrijdag 25 October 1946 No. 477 6e Jaargang'
Red. en Adm.: Snouckacrtlaan 7, Amersfoort
Telcf. redactie 4291 Tclcf. administratie 6235
Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER
Bij de vierdaagsche discussies, waarmee de Algemeene Ver
gadering van de U.N.O. ter inleiding van haar werkzaam
heden gisteren is begonnen, hebben een aantal afgevaardigden
feeds hun tanden gezet in de groots twistappel: het veto-recht.
Ve*dcr heeft België ten aanzien van die andere kwestie die een
schaduw werpt op de organisatie van de vrije volken, het regime
♦van Franco, een concreet voorstel aangekondigd.
TRYGVE LIE, de socrelaris-gene-
xaal. opende de zitting met het
voorlezen van zijn rapport. Hij deel
de mee dat alle betrokken landen hun
antwoord hadden gezonden aangaan
de het beheer van de mandaatgebie
den. Frankrijk heeft regelingen voor
gesteld voor Togo-land en Hameroen.
Engeland en Australië voor Nieüw-
Guinea, Tanganyika en Britsch Ka
meroen; België en Nieuvz-Zeeland
zullen 'spoedig voorstellen indienen
De beheerraad zal nu binnenkort
kunnen worden ingesteld.
Lie kreeg luid applaus, toen hij
over het Spanje van Franco, een
der kwesties, waarover waar
schijnlijk den meesten strijd zal
worden gevoerd, zei:
„Klaarblijkelijk zal Spanje, zoo
lang hot bestuur van Franco daar
gehandhaafd blijft, een voortdu
rende oorzaak van wantrouwen
en oneenigheid tusschen de stich
ters der U.N O. zijn"
De Algemeene Vergadering kan in
(jeze zitting waardevolle diensten be
wijzen, indien zij aan de organen en
leden veel aanwijzingen aangaande
hun betrekkingen met het bestuur
van Franco geeft". Lie sprak de hoop
uit. dat zij, die de overwinning en
den vrede brachten, ook de wegen en
middelen zullen vinden om vrijheid
en een democratische regeering in
Spanje te he; stellen
De vergadering besloot Lie's rap
port en de rapporten die z.ijn uitge
bracht. door den Veiligheidsraad en
den economischen en socialen raad
ah uitgangspunt voor het algemeene
debat je aanvaarden
Concrete maatregelen
\JOOR'/IT.TER Spaak deelde mede,
dat :c besparing van tijd de ver
taling van het gesprokene achter
wege zou blijven Het gevolg was al
dadelijk, rlat de volgende spreker, de
Mcxicaansehe afgevaardigde dr.
Francisco Naiera die in hei Spaanseh
sprak en critiek uitoefende op de uit
oefening van het veto-recht, door
vele afgevaardigden niet kon worden
gevolgd Verder werd het veto be-
critiseerd door Ulloa- (Petu). Velloso
'Brazilië) en Van Langchove (Bel
gië). die nog meedeelde dat de Bel
gische delegatie in den loop van deze
zitting een voorstel zal indienen,
strekkende tot het treffen „van con
crete maatregelen ter oplossing van
de Spaansche kwestie".
Joseph Charles, ambassadeur van
Haiti in de Vereenigcte Staten, een
kleurling, werd. toen hij het woord
nam met luid applaus begroet Hij
hield een hartstochtelijk pleidooi
voor den vrede, die naar ziin meening
pas gevestigd zal zijn na de verdwij
ning van alle grenzen en alle forten.
Toen hii uitgesproken had. stonden
verscheidene afgevaardigden op om
hem de hand te drukken.
r- -
De Koningin is gisteren te Brussel
gearriveerd. Een groote, enthou
siaste menigte wachtte haar op het
plein voor de Noorderstatie op.
Iedereen had de vlag uitgestoken,
zcljs had men gevels van groote
gebouwen versierd met portretten
Vein de Koningin
Wcreldschaaktournooi
op losse schroeven
Naar A.N'.P,-Sport verneemt,
heeft de interi^ttionale schaak-
federatie (F.I D.E.) zich terugge
trokken van dc organisatie van
den wedstrijd om het wereldkam
pioenschap.
De situatie i thans zoo. dat dc zes
aangewezen spelers t.w dr. Euwe. de
Russehcn Botwinnik, Kcres, en
Smyslov en de Amerikanen Reshevsky
cn Fine onderling zullen moeten uit
maken, hoe de match zal moeten wor.
den georganiseerd.
ISTERMORGEN hebben de sergeant J v d Gijp uit Hilversum cn
3 de soldaat G. van Aalderen uit Utrecht, die belden beschuldigd
werden van desertie uit de 7 December-divisie, zich voor den kiijgs
raad te velde te 's-Gravenhagc moeten verantwoorden. Als toegcvocj
dc verdedigers traden op mi". J. Wevl en mr. Benno Stokvis.
J. \an der Gijp is bij „prof."
Pootjes thuis gearresteerd. Hij
verklaarde principieele bezwaren
te hebben naar Indonesië tc gaan
Aanvankelijk dacht hij. slrafbaa
te zijn als hij zich aan den dienst
onttrok, doch de ..professor" over
tuigde hem van bet tegendeel.
De auditeur-militair majoor mr.
M. Lodder achtte ^geen verzachten
de omstandigheden aanwezig. Be
klaagde beeft getracht bet pres
tige van het leger te ondermijnen
Hij ciscbte ze\en jaar cn 6 maan
den gevangenisstraf.
Mr. R Stokvis bestreed in zijn
pleidooi de rechtmatigheid van de
uitzending naar Indonesië. Arti
kel 192 van de Grondwet is no?
Nieuwe processen op
komst te Neurenberg
Een aantal voormalige Duitsche
ministers, die sedert hun gevan
gennnrning in bet concentratie
kamp te Dachau zijn geïnter
neerd.. zijn ter berechting naar
Neurenberg overgebracht.
Graaf Lulz Schwerin von Kro-
éigk, minister van Buitenland
schc Zaken onder Docnitz er
minister van Financiën onder
Hitler, cn dr. Wilhelm Obnesorge,
ex-minister van Post en Telegra
fie, zijn van Dachau naar Lud-
wigsburg bij Stuttgart overge
bracht.
Het Amerikaansche militair Iip-
sluui" beeft zijn goedkeuring ge
hecht aan de oprichting van spe
ciale tribunalen in de Amerikaan
sche zone om ex-nazileiders te be
rechten.
In liet paleis van justitie te
Neurenberg, waarvan nu alleen
nog maar de Amerikaansclie v la
wappert, zullen de volgende
maand 23 Duitsche medici terecht
staan.
Groote aantallen Duitsche functionarissen in het Berlijnsche
stadsbestuur hebben voor hun ambt bedankt, als gevolg van
dc deportaties van technici en arbeiders naar Sowjet-Rusland.
Onder anderen hebben, volgens de
Daily Herald, vier deparlement-schefs,
Skizypczynski (Handel en Industrie),
Burschmann (Handel cn Voorraden).
Friedcnbuig (Brandstoffen en Ener
gie) en Stëinkopf (Post en Telegra
fie) hun functies neergelegd. Stëin
kopf heeft reeds een. aanbod van de
Westelijke geallieerden om een func
tie le bekleeden aanvaard.
De correspondent van de „Daily
Mail", die een onderhoud had met
Buschmann, heeft medegedeeld, dat
zijn bëdanken een gevolg is van
..ernstige meeningsverschillen met de
Russen", Alleen iemand, die het vol
komen met hen eens is. zegt hij, kan
in functie blijven.
De Duitsche communist en vakver-
eenigingsman Waller Ulbricht. de
machtigste man van de Socialistische
Eenheidspartij zal. naar men ver
wacht. van zijn functies ontheven
worden wegens de verkiezingsneder
laag van de S.E.D
Omtrent de deportaties hebben
Russische" autoriteiten medegedeeld:
De vordering wordt uitgevoerd
op grond van Besluit no. 3 van den
Bestuursraad. De Duitsche arbei
ders mogen hun gezinnen en per
soonlijke eigendommen medene-
Een 1' ransche v. Meegeren
In Parijs is een 52-jarige schil
deres gearresteerd, Claude Latour
gclieeten. die Utrjllo's naschilder
de vooi 1000 francs het stuk. De
gearresteerde beweert in rechte
biu af te stammen van den be
roemden achttienden eeuwschen
schilder Quentin de Latour.
Claude vertelde aan dc .journa
listen, dat U'rilló geen goed kun
stenaar was en dat zij Let zelf
betel* deed. Tijdens haar verhoor
betoonde zij volstrekt geen be
rouw en beweerde het bewijs te
hebhen geleverd, dat iedere mo
derne schilder Ie imiteeren is.
Uliillo zelf is mol de copieén van
déze rouw, welke zijn naam dra-
gei». geconfronteerd en verklaarde
nuoit zulke goede nabootsingen le
hcüben gezien.
men. Zij zullen in de Sowjet-Unie
naai bekwaamheid worden tewerk
gesteld. Dc Duitsche vakvereeni-
gingen kunnen zich met de arbei
ders in verbinding stellen teneinde
hun arbeidsvoorwaarden te leeren
kennen
Russische officieren, die een kamp
voor verplaatste personen uit, de Bal-
tische landen bezochten om hen toe
te spreken over repatneering werden
bij hun vertrek door de kampbevol
king aangevallen. Er werd een hand
granaat geworpen, waardoor twee
Duitschers een één V P. werden ge
wond
altijd de meest legale lectuur"
riep hij uit. „Volgende week
Woensdag pas komt wijziging van
dit artikel in rle Tweede Kamer
aan de orde." Spr. legde er den
nadruk op dat men de Indonesiër?
geen vijanden kan noemen en er
dus in Indonesië geen oorlogstoe
stand bestaat. Hij ^concludeerde
lol vrijspraak.
Dc Iwcedc beklaagde, dc Utrech
lenaar Gerrit van Aa'ldcrcn had zich
lafen leiden door communistische
lectuur, doch nu hem een lange cel
straf tc wachlen stond zou hij liever
naar Indonesië gaan.
Tegen dezen beklaagde eischte dc
auditeur-militair \icr jaar gevange
nisslraf. Mr. Stokvis beriep zich
zijn pleidooi op hetgeen hij ten aan
zien van dc vorige zaak had gezegd.
De krijgsraad, uitspraak doende
veroordeelde J. v. d. Gijp tot drie
jaar gevangenisstraf inet aftrek van
voorarrest Tevens werd hij uit clcn
dienst, ontslagen, terwijl hem de be
roemdheid om bij dc gewapende
macht te dienen is ontnomenHel
vonnis tegen G. van Aalderen luidt
zes maanden met* aftrek.
De krijgsraad sprak als zijn oor
deel uil, dat dc rechtskracht van
het noodrecht in deze zaak niet in
het geding was, doch dat de raad
uitsluitend had te oordeclen of de
sertie was gepleegd.
Ons
nieuwe
door Anthony Berkely
J\J IJNHEER Chittcrwick zag
het onder zijnroogen gebeu
ren cn dc politie was overtuigd,
dat zij nimmer voor een gemakke
lijker probleem gesteld werd dan
door dezen moorcl, op klaarlichten
dag gepleegd in een der drukste
restaurants van Londen. En
toch was het werkelijk de
roodharige man. die zijn tante
vergiftigde?
Anthony Berkely zijn volle
dige naam is A B. Cox wordt
,n Engeland en in Amerika als de
evenknie van de bekendste detec
tiveschrijvers beschouwd. Dat
bewijst hij niet alleen met zijn vo-
rigc boeken o.a „Het tweede
schoten „De zes gaan aan den
slag" maar ook in ,,Moord on. j
der getuige", dat op spannende en
humoristische wijze geschreven,
enthousiast in de Engelsch spre- j
kende landen ontvangen werd
Wij achten het een voorrecht
dezen roman, die ver uitsteekt J
boven de detective-verhalenwel-
ke op dit gebied zijn verschenen.
in den vorm van een feuilleton
onzen lezers te kunnen aanbieden
Moord onder getuigemet de
publicatie waarvan wij morgen j
een aanvang maken, zal geduren-
de de nu weer aanbrekende, lange
winteravonden stellig aan vele Ie-
zcressen en lezers oogenblikken j
van aangename verpoozing schen-
ken.
De Koningin is gisteren met een
specialen Pullmant.rein in Brussel
gearriveerd. Ter verwelkoming wa
ren op her perron aanwezig-de prins-
regent Ernest Rongvaux minister
van Verkeer, mr. B. Ph. van Harinx.
ma thoe Slooten. de Nederlandsche
ambassadeur te Brussel, de gene
raals Blanpain cn Lerov, de lieer G.
Libptte. ccrcmonierm ester van het
ministerie \;in Binnenlanrlsehe Za
ken. majpor baron Lvnden en kolo
nel van Nerim, adjudant van den
prins.
Op het ruime Rogierplein werd
de Koningin door een enorme
menigte hartelijk toegejuicht.
Als adjudanten werden van Bel
gische zijde de Koningin niej. de
Schoutheete de Tcrvarent pn me.
viouwr Maskens de echtgenoote van
den voormaligen Belgischen gezant
te 's-Gravenbagc, toegevoegd.
In de Belgische kamer heeft de
voorzitter, van Oauwclacrt, zijn
vreugde uitgesproken over het be-
zoek van II. M. de Koningin aan
België. Hij bracht hulde -aan de ver
diensten v»n onze vorstin, die, ge
lijk hij zeidc ..haar volk met zooveel
vaderlanJsljefde heeft weten te be
sturen." JIij hoopte dat tyt bezoek
de voortzetting van de politiek van
vriendschap en goede verstandhou
ding tusschen Nederland en België in
de hand zal werken.
In dc Senaat bracht de voorzitter
Gillon de eerbiedige hulde vaiudit
>gc college voor dc Koningin tot
uiting. Zoowel in Kamer als Senaat
werden de rcdcvoeiingcu der. voor-
itiors luide toegejuicht.
In de maand November krij
gen zij, wier stamkaartnummer
eindigt op liet cijfer 7 een schoe-
uenhon, voor zoover zij sedert
t Januari 1945 er nog geen heb
ben gehad.
De plaatselijke distributiedien.
sten zullen eerst in de tweede
helft van de maand de bonnen
uitreiken.
Voorloopig niinder-
tarwebloem
Onze voorraadpositio van tarwe
is in den laatstcn tijd moeilijk ge
worden doordat de invoer uit de
Vereenigde Staten tengevolge van
de stakingen reeds geruimen tijd
stagneert. Als gevolg daarvan zul
len onze inlandsche larvvo en
rogge in ruimere mate moeten
worden gebruikt voor de brood
voorziening. Daarom zal na 21
November voorloopig geen bon
voor bloem of zelfrijzend bakmeel
worden aangewezen. Er komt na
den (hans aangewezen bloembon
nog éénmaal een bon voor zelfrij
zend bakmeel.
Ook de bon vrije artikelen koek
jes» gebak, biscuits, beschuit, ver
micelli e.d. zullen in mindere ma
te beschikbaar komen. De toewij
zingen aan tarwebloem voor deze
artikelen worden voorloopig met
een kwart verminderd.
Wet ingang van 27 October
worden alle maximum-con-
sumenten-prijzen voor melk
cn melkproducten over het
ceheele land met één cent per
liter verhoogd.
De in de regeeririgsverklaring van
4 October j.l. aangekondigde verhoo-
ing van den maximumprijs voor bo
ter met 30 cent per pond zal niet
Joorgann, zoolang het nog niet mo.
gelijk is op den bon voor boter des-
gewcnscht margarine te koopen.
Prof. Goudriaan contra ir. Driessen
f 1STEREN diende opnieuiv dr zaak van .prof dr. J. Goudriaan tegen
ir. C. H J DriessenDoor den rechter-commissaris, mr. Rutgers van
Rozenburg, werden verschillende getuigen gehoord. Als eerste getuige ver
scheen ir. W Hupkcs. directeur der Ned Spoorwegen Eerst werd het ont-
slag van een ambtenaar behandeldDeze teas werkzaam bij de algemeene
administratie maar voldeed met Besloten was hem daarom ontslag te ver-
leenen, de vorm daarvoor was nog niet bepaaldDi.t geschiedde voor d3
capitulatieDaarna is besloten om dit ontslag te herroepen, o^ndat er ge
vreesd werd, dat. dc vader van den ambtenaar wellicht moeilijkheden zou
veroorzaken via Duitsche relaties, die hij naar bekend ivus had. Ge
tuige was geen voorstander van deze herroeping, omdat hij de voorkeur gaf
een eenmaal gegeven ontslag tc handhavenProfGoudriaan had over deze
herroeping geen overleg gepleegd met getuige
JNAARNA kwam het verlof voor
dp begrafenis v.tn den WA-man
Peter Ton ter sprake. Getuigc's se
cretaris kwam hem in die dagen ver
wijten, dat er daarvoor aan liet per
soneel extra-verlof met behoud van
bezoldiging zou worden verleend.
Getuige antwoordde dat dit niet
waar was cn ging over deze zaak
naar prof. Goudriaan, die de mede-
deeling over de toezegging bevestig
de. Hij zei o.m. tot getuige: „Dat is
een fijn politiek ztlie van mij". Ge
tuige verklaarde hot daarmee niet
eens te zijn en kon do verontwaardi
ging \an zijn secretaris volkomen
doelen. De Duitschers hebben daar.
na een maatregel uitgevaardigd
waardoor liet. bijwonen van de be
grafenis, hetzij der middel van bui
tengewoon. hel (1 or gewoon ver
lof verboden was. Prof. Goudriaan
had besloten een ambtenaar die toch
gegaan was nht te straffen.
De heer D. J. Wansink. directeur
d r Ned. Spoor vegen, legde verkla
ringen af over een gesnrek, dat ir.
Bodemeijer met prof. Goudriaan had
gehad, waarbij h" had meegedeeld
zich niet geheel gezond te gevoelen,
waarom hij er aan 'acht ontslag te
nemen. Prof. Goudriaan had ir. B.
trachten te weerhouden en zou hem
een jaar extra salaris hebben aange
boden, wat door ir. R. verontwaar.
digd van de hand was gewezen.
Aan getuige was voorts namens
prof. G. medegedeeld, dat voor dc
begrafenis van Peter Ton extra-ver-
lof moest worden verleen1, Het i'oor-
genómen extra-verlof had, zoo ver
klaarde getuige, een allerberoerdslen
Churchill beantwoordt
zijn eigen vraag
Churchill beeft gisteren in een
redevoering te Loughlon ver
klaard. dnt de inlichtingen waar
over bij de regeering in liet La
gerhuis een raag had gesteld (dc
aanwezigheid van tweehonderd
Russische divisies in de bezette
gebieden van Europa) juist zijn.
Ilfj bad deze vraag slechts na
rijp beraad cn na overleg met zijn
vrienden en collega's onder over
legging van bewijzen gesteld. Ook
dc regeering had hij van te voren
ingelicht.
Naar "aanleiding van Russische
beschuldigingen zei Churchill:
II* ben ceen oorlogsophifser
Ik doe wat ik denk dat mijn
plicht is. Wat de schimpscheuten
betreft, die mem mij mogelijker
wijs naar hel hoofd zal slingeren,
ik heb ze allemaal al eens ge-
hoovd.
Er is buna geen woord, dat 'Stalin
mii enkele maanden geleden
beeft toegevoegd, dal ik niet meer
lan eens van wijlen I-Iitler
Goebhcls heb geboord"
De voorzitter van de Stichting Radio-Nederland deelt, mede, dat
lièl zonder zijn voorkennis door Sen stichtiii'gsfunctionaris gepubli
ceerde bericht inzake de stopzetting van de betalingen aan de AVRO
zijn instemming niet heeft en door hem slechts ten dcele als juist kan
worden erkend. Inderdaad is de uitkeering van honoraria voor losse
medewerkers, nan die verecniging slopgeze.t.
Wat de verder ter sprake-gebrachte vordering \an de AVRO' op
dc Stichting betreft, welke vordering betrekking beeft op buur en
onderhoudskosten van de AYRO-gehouwcn staat de zaak aldus, dat
voor opii gedeeltelijk afdoening daarvan on dit oogenblik de noodige
middelen niet aanwezig zijn. Dit houdt verhand met het verscherpt
toezicht, dat op tie financiering van clcn radio-omroep wordt gehou
den. (ntussclien worden door stichting pogingen in bel werk gesteld
om deze acute moeilijkheden» zoo spoedig mogelijk tot oplossing tc
brengen.
Dc voorzitter vestigt er de aandacht op dat deze kwestie in geen
enkel geval verband staat met de plannen ter reorganisatie van bel
huidige radiobestcl.
indruk gemaakt bij het personeel.
Het is get, bekend dat aan een amb
tenaar. dia toch gegaan was, een dag
extra-verlof was verleend
Vervolgens kwam de houding vad
prof. G. ten aanzien van propaganda-
biljetten van de Duitschers ter spra
ke. IIcl beslissen tot al of niet ophan
gen werd na ecnigen tijd aan getuigo
overgelaten. Daarbij werd door prof*
G. gezegd, dat getuige maar niet te
veel moeilijkheden moest maken*
Daarover verwonderde got. zich wel
omdat prof. G. als anti.Duitsch bc«
kend stond.
De heer S. A. Reitsma wiens zoort
ontslagen was. omdat zijn ebefs hem
ongeschikt achtten, had over deze
kwestie met den heer Cahcn gespro
ken en daarbij gezegd dat prof G,
evenveel verstand had van de spoor
wegen als zijn potje gluton. Get. had
daaraan nog tocgevoeg I. dat hij over
zooveel gegevens beschikte, dat hij
prof. G. zijn nek kon laten breken.
En hij zou daaraan gevolg geven als
liet ontslag doorging. Den volgenden
dag werd hem meegedeeld, dat na
overleg met prof G. het ontslag was
ingetiokkcn. Jr. Driessen moet deze
uitlatingen verkeerd begrepen heb
ben want zoo verklaarde get.
er werd daarbij uitsluitend gedoeld
op dc onbekwaamheid van prof. G-„
Nimmer was het de bedoeling ge
weest niet vijandelijke instanties te
Spreken. Nadat dc heer .1. II. XV. C.
van Os nog cnkelo meJcdeelingen
luid gedaan over den dag extra, ver
lof. die toch nog aan een lid van het
personeel zou zijn verleend, werd de
dag voor de contra-enquête bepaald
op 28 "Nov. a.s.
Een verhaal uit het jaar 1945
47 door Frank Anders
r^eze Marja was mij vreemd; het
•*-^was goed. dat zij dood ging; de
eenige oplossing Hoe is hcj mogelijk,
dat ik nu zoo hard over haar spreek
bij de herinnering aan de laatste
oogenblikken met haar. Marja, die
mij dierbaarder was. dan wat ook ter
wereld Ik had mij in mijn fantasie
een afgodsbeeld van haar gesneden en
dat vergruizeld Er is niets van
overgebleven behalve enkele scher
ven, die ik soms even aalteen tracht
te passen, maar waarvan de kleuren
in mijn herinnering al verbleekt zijn.
Welke zin had het, Marja. dat wij
elkaar moesten ontmoeten? Wat was
er valsch en wat echt is ons gevoel?
Er kan maar heel weinig echt bij ge
weest zijn, anders zouden mijn ge
dachten nu niet 700 haid zijn. Ik zou
nu willen weten wat liefde is. maar
wie zou het mij nog kunnen leeren
achter deze vier tralies, waardoor ik
de zee hoor, nu de wind West Is.
Ik zou ook willen weten, wat er
gebeurd was, wanneer ik niet van
haar was weggegaan. Slechts enkele
minuten heb ik haar alleen gelaten.
Maar zij was toch bewusteloos en ik
moest het erop wagen. Ik vroeg het
oude vrouwtje, direct een dokter te
halen, maar wist niet. dat 't mensch.
je zoo versuft was. dat woorden niet
tot haar doordrongen
Ik ben nog eens het verwoeste
huis ingegaan, want ik wilde er eer
der zijn dan de anderen en dc dos
siers redden Die papieren hadden
imm'ers iets te bcteekenen voor Mar
ja Zij moesten wel uitermate be
langrijk zijn, dat zij ervoor in dat
vreemde hui's was. Zii mochten niet
in verkeerde handen vallen
Ik vond ze en nam ze mee. toe
vallig het bovendste dossier open
slaand. In één oogopslag zag ik. dat
het e^n rapport was aan den HÖhe-
ren SS. und Polizeifuhrer. opgesteld
door Marja als agente van dc Gesta
po. Zij had een belangrijke functie,
want zij rapporteerde rechtstreeks
aan haar hoogsten chef
Ik ben haar kamer binnengevlogen,
maar stond machteloos, want zij lag
nog roerloos op de bank. de oogen
gesloten Zij leefde nog, maar de
polsslag was nauwelijks te voelen.
Ik ben naast haar gaan zitten cn heb
de rapporten doorgelezen Het bleek,
dat zij met Wieshahn samenwerkte
en dat zij veel meer wisten dan ik.
Ook waren de leden van onze groep
gedurende de laatste drie maanden
nauwkeurig gevolgd en wij zouden
allang gepakt zijn. als zij Sytse had
den kunnen krijgen. Daarop was het
wachten, maar zijn veiligheidszone
hadden zij nog steed^ niet kunnen
doorbreken Zii had gerapporteerd
over ons allen, ook over mij; uitvoe
rig met karakteranalyses; alleen
Heinsius' naam vond ik er niet bij
en dat bevreemdde mij -toen wel
even. Het tiof mij, wat zij over Be.
rend berichtte:
..Deze jongen had een voortreffe
lijk pianist kunnen worden; het is
jammer, dat hij zijn tijd verknoeit
met volkomen onbelangrijk werk in
de illegaliteit
Merkwaardig was. dat zij schreef
had kunnen worden", alsof zij er
zeker van was. dat hij ten doode ge
doemd was Maar zij had toch niet
kunnen voorzien, dat Berend later
bij haar begrafenis een schot in
het hoofd zou krijgen
Toen ik dit las. is Marja even bij
kennis gekomen Ik merkte het, door
dat zij zacht mijn naam noemde Ik
keek haar aan en zag, dat er tranen
in haar oogen waren
..niet verder lezen fluisterde zij
cn strekte een arm naar mij uit Ik
bleef haar aanstaren, wezenloos, zon
der gedachten, want ik wist niet wat
ik doen moest.
„Dat heeft toch niets met ons bei
den tc maken", zei ze nu, ternauwer
nood hoorbaar. Toen verstarde ik. Ik
zag haar nu heel uit de verte, ster
vende. hulpeloos naar mij tastend.
Maar ik kon haar niet meer helpen.
In dat oogenblik. toen mijn gedach
ten ver van haar waren, al zat ik bij
haar, is Marja gastorven, verlaten
door de heele wereld, verlaten
door hem. dien zij misschien meen
de lief te hebben
En toen zij dood was. heb ilc nog
eens gelezen, wat zij over mij ge
schreven had:
..Hij meent het eoed, hij denkt uit
dealismc te handelen, maar hij zou
zijn land qn zijn vrienden verraden
voor een vrouw
Einde
Bcgrooting in de Tweede Kamer
Tijdens de algemeene beschouwingen over liet regeringsbeleid hebben
verschillende ledeu van dé Tweede Kamer aangedrongen op bet voeren
van een systematische campagne voor dp verhooging Nan dc arbeidspro
ductiviteit om het gclieele volk er van te overtuigen dat iders werkkracht
noodig is om ons land* er boven op te.helpen. Zulk een campagne zou ge.
paard moeten gaan inct een sterk vooruitstrevende politiek zoodat de
bevolking zou zien dat de vruchten van den getnecnsC&appelijken arbeid
het géhecle Nederlandsche volk t^n goeJc komen.
Een andere groep leden diukt bet
zoo uit: lici gehcele sociaal klimaat
moet veranderen om bij de arbeiders
den vasten wil tot verhooging der
productie te joon ontstaan. Een van
de middelen daartoe achten zij na
tionalisatie der groote brdrijven.
Vele loden stelden de vraag of van
do Nederlandsche regeering niet
meer initiatief kan uitgaan óm door
de Ver. Natie* het Franco regime te
doen liquideeren.
Er wordt volgens vele loden on-
voldoenje aandacht besteed aan tb
moeilijkheden van ex-illegale strij
ders. die thans dikwijls bij anderen
worden achtergesteld en, bij benoe
mingen gepasseerd worden, omdat
zij zich dikwijls tegen Je gedragin.
gen van bun chefs in oorlogstijd heb
ben verzet.
Van moer dan één zijde werd een
nadere uiteenzetting gevraagd van
Ir- plannen der regeering ten aan
zien van socialisatie van bepaalde
bedrijven.
Voort zijn verschillende won schen
geuit: aanstelling van staatsseercta-
ïi. sen. con afzonderlijk departement
voor Volksgezondheid, invoering
utilitv-systeem. ruimere tabaksdistri
butie. publiekrechterlijke bedrijfsor
ganisatie enz.
Amsterdam bekroont
litteratoren
Dc proza-prijs ten bedrage van
f 2000.van Ie gemeente Am
sterdam is voor bet jaar 1940 toege
kend aan den heer S. Vestdijk voor
zijn roman „Pastorale 1943''
De poëzie-prijs voor het jaar 1946,
ten bedrage an f 1000,is toege
kend aan den heer Jan II. de Groot
voor zijn bundel ..Moederkoren".
De tooncclprijs voor hetzelfde iaar
ten bedrage van f 1000.is toege
wezen aan den beer O. Gronggrijp
voor zijn tooneelspel „Hier is Lon.
jen".
EngelandVasteland
De belangrijke wedstrijd tusschen
Groot-Brittannië cn het vasteland is
thans vastgesteld op 10 Mei 1917 te
Glasgow (Ilampdenpark). De conti
nentale ploeg zal worden gekozen
door de liecren Lotsy (Nederland).
Frederiksen (Denemarken) Secl.
drayers (BelgiëX Valousck (Tsjecho.
slowakije) en Schriker (Zwitserland)
die zullen worden geadviseerd door
de keuze commissies dor aangesloten
landen.
Tabakshandcl blijkt
zeer ontevreden
De vakgroep detailhandel in ta
bak on de tabak fabrikanten blij
ken zeer ontevreden-oyer den on-
gewenschten \crkoop van da
Zuid-Afnerikaansche sigaretten»
Dit misnoegen wordt nog ver
sterkt. door.de mcdedeeling van
minister van Economische Zaken,
dat goede impoi l*igarettcn aan N.
V-H. zullen worden verstrekt voor
den verkoop ten bate van de ge
teisterde. gebieden. „Daardoor",
zoo luidt het oordeel van de vak
groep, „dreigt het gebcele distri
butiestelsel omvergeworpen to
worden". Omdat de ontevreden
heid der leden van de vakgroep
ten top stijgt en zij ernstige, onre
gelmatigheden bij den "verkoop
der importsigarctten via N.Y.H.
vreest, beeft bet bestuur van de
vakgroep ecu audiëntie met den
minister van Economische Zaken
aangevraagd.
Vrees voor watersnood
in Twente
In Noord-West Overijssel, dat vo
rig jaaj ernstig door een watersnood
werd getroffen, beslaat groote onge
rustheid over het feil, dat de bescha
digde dijken van dc Vecht in Duitseh-
land nog steeds niet hersteld zijn.
Men vreest bij Hinken regenval we
derom groote overstroomingen.
Vele boeren in de omgeving van
hei Twcntc-Riinkanaal ondervinden
groote moeilijkheden van het kwel
water van dit kanaal. Op een groot
complex landerijen staan de gewas-
sen in den grond tc verrotten en het
vee wordt ziek
De grootste tinbaggermolpn
ter wereld, de „Stuyvesant" zal in
Tarnpa (Florida) tc watej* worden
gelaten, iiu is bestemd voor de
Nederlandsche tinmijnen \an
Banka cn Billiton.
Het ontwerp voor de rcorcanisalie van liet voorbereidend iaper
lager, middelbaar cn voorbereidend liooger onderwijs is versohenen.'
Het vermeldt liet volgende schema: Na verplicht kleuteronderwijs van
bet viifde tot het zevende levensjaar \o!gt een lagere school van het
zevende tot bet twaalfde jaar. Deze lagere school zal niet voor het
middelbaar onderwijs opleiden.
cultciten of hoogescholen. het
einddiploma geeft echter 'recht
van toegang op alle faculteiten en
hoogescholen. De studie voor on-
dei'Nv ijzer wordt vier jaar, na een
vierjarig middelbaar onderwijs.
Deze opleiding is voor alles ge
richt op dc maatschappelijke ver-
beffing van leeraren en onderwij
zers.
Na dc lagere school volgt een
z.g. brugklasse. waar de Iee« lingen
op geschiktheid voor U.L.O. of
middelbaar onderwijs worden ge
test. Voor bet. ULO staat het ken
nen, voor het middelbaar onder-
m ijs bet inzicht op den voorgrond.
Het middelbaar onderwijs zal vol
gens dit schema gesplitst worden
in een vierjarige algemeene mid
delbare school. (A.M.S.), die een
maatschappelijke opleiding geeft,
een vijfjarige middelbare school
voor meisjes en een zesjarig Ly
ceum. dat in drie afdcelingcn op
leidt voor de Universiteit-
De afdeeling A zal omvatten de
klassieke cultuur, de afdeeling B
de natuurwetenschappen cn latijn
de afdeeling C de mhalsch appel ij
ke vakken Elk dezer drie afdce
lingcn is gericht op bepaalde fa-
Nachtvorst blijft
Weersverwachtingmedegedeeld
door het K.N M.Ite De Bilt.
Matige, in het Zuiden cn Wes-
ten van het land nu en dan krach
fujc Oostelijke wind. In den nacht j
lichte vorst en op beschutte plaat-
i sc» flinke grondvorst. Overdag 3
vrij droog zonnig weer.
Zon op 7.20, onder 17.27. maan
op 7.35, onder 17.55,
