Kostbaar materiaal uit
afgedankte schepen
weet het toch?
Bas Paauwe bergt voorgoed
de oranje-trui op
Twintig schepen voor ons land
r
De „Halstead" verloor
zijn neus
Weduwen behoeven
meer uitkeering
Vermeeren ter dood
veroordeeld
De 25.000 er uit
Hij droeg 32 maal
onze kleuren
Vijftien jaar tegen
Westra geëischt
Azerbeidsjans leiders
worden gestraft
In ons land is het
vrij koud....
maar in Siberië
vriest het 700
Laat boeken Uw vrienden zijn
Indonesië in de
literatuur
Poeliers vinden de
prijzen te laag
Gesneuveld in
Indonesië
MEDEDEELING
GEPLAATST.
J
Dinsdag 17 December 1946
3
Amerikaansch escorte-schip levert onder-
deelen, die nog nergens te krijgen zijn
E leek stelt zich de scheepsslooperij doorgaans voor als een bedrijf,
waar een troep mannen gewapend met mokers en snijbranders op
een afgedankt schip wordt losgelaten om dat in den kortst moge lijken tijd
te veranderen in een berg oud roest, brokken ijzer en staal van zoodanige
afmetingen, dat 7.0 door de deur van den smeltoven kunnen. Niets
is minder waar! Zeker, een gedeelte van de afbraak wordt tot schroot
verwerkt, maar liet is verbazend, hoeveel materiaal, onderdeden van do
meest uiteenloopende soort, die vakkundig en met zorg uit het sloop-
sehip worden verwijderd, nog bruikbaar zijn voor allerlei doeleinden en
die in het bijzonder in dezen tijd van grondstoffenschaarschte gretig
aftrek vinden. Zoo bekeken zou men het werk op de scheepssloopenj
met den productieven arbeid van een scheepswerf kunnen vergelijken,
met dit verschil dan, dat het juist >n omgekeerde richting geschiedt!
EEN middag lang zijn we dc
gast geweest van den heer T
Tideman, directeur van de NV Hol
land Scheepswerf en Machinehan-
•del, wiens bedrijf zich uitstrekt
langs de Rietbaan in Hendrik Ido
Ambacht. We zwierven daar in cn
om loodsen vol met scheepsonder-
deelen, tusschen bergen ijzerbrok-
ken, voornamelijk bestaande uit ge
schutstorens, machinegeweernesten,
kanonfundeeringen enz. alles af
komstig van koopvaardijschepen,
die na de bevrijding werden ont
daan van hun oorlogsuitrusting.
Onze belangstelling ging in het
bijzonder uit naar do twee Amcri-
kaansche „escort-vessels". dc Hal
stead en Ekins, die na een storm
achtige» overtocht over de Noord
zee -door sleepbooten naar H.I. Am
bacht. waren gebracht. Het zijn twee
van de vijf Amerikaansche oorlogs
bodems. drie escorte-schepen cn
twee vliegdekschepen, die de heer
Tideman in Engeland heeft kunnen
koopen. De vaartuigen werden in
1944 gebouwd, hebben slechts enke
le maanden dienst gedaan en zijn
dus als sloopobjcct. van groote
waarde.
Hoe onze gastheer tot, dien koop
gekomen is, vormt een geschiedenis
op zichzelf. Dc heer Tideman, die
zich gedurende dc bezettingsjaren
liever dan met sloopen van schepen
bezig hield met liet verbergen van
tallooze onderduikers, bood ook den
firmanten van het bekende Rottcr-
damsche scheepsmakelanrsbedrijf
Jac. Pierot. Zonen een veilige
schuilplaats aan. De Pierots wisten
echter naar Amerika te ontsnappen,
waar zij hun zaak in New York op
nieuw hebben opgericht. Zij hadden
echter het nobel aanbod van den
heer Tideman niet vergeten en toen
zij op een goeden dag vernamen,
dat de Amerikaansche marine een
aantal vaartuigen wilde verkoopen.
gaven zij bij wijze van tegenpresta
tie dezen tip prompt door aan de
NV Holland, die aldus als eerste
gegadigde de hand op do schepen
kon leggen.
Voorschip verdwenen
De Halstead is zwaar bescha
digd. Op D.Day, den dag van
de landing in Normandië trof een
torpedo liet vaartuig zoodanig, dat
het voorschip tot aan do biug
finaal werd weggeslagen. Het lijkt
bjjna ongelooflijk, dat de Amerika
nen met het twee-derde gedeelte
van het schip, dat hun nog restte
een Engelsche haven hébben weten
te bereiken. Liggend als een grie
zelig zeemonster met wijd open ge-
sperden muil. leek ons de Halstead
weinig aanlokkelijk om aan boord
te klimmen, waarom we de heel
wat minder beschadigde Ekins ko
zen voor een onderzoekingstocht
ter bevrediging van onze nieuws
gierigheid.
Zoo'n Amerikaansch escorte-
schip is kort gezegd een scheeps.
technisch wonder. Door een luik
hoofd van niet meer dan een halve
meter middellijn (niet toegankelijk
dus voor dikkere mannen!) lieten
we ons via een verticaal laddertje
in de machinekamer zakken. En
toen volgde bij het spookachtig
schijnsel van een looplamp een
interessante „kruip door, sluipdoor-
tocht" door het binnenste van liet
schip, dat even volgepakt staat
met machines, motoren, apparaten,
hu'p.aggregatcn als een modern
radio-toestel met onderdeden. De
voortstuwingsinstallatie, splinter
nieuw en keurig onderhouden, die-
het schip een snelheid van 75 km.
per uur kan geven, bestaat uit, een
dubbel stel ketels (32 atm. druk!),
turbo-gcncratoren en electromoto.
ren, elk 0.000 pk sterk en geheel
afzonderlijk weikend verdeeld over
vier door waterdichte schotten af
gesloten ruimten gekoppeld aan
een schroefas. Stuurstand en scha
kelborden zijn zóó dicht bezet met
instrumenten, incters, knoppen,
schakelaars en handles, dat een
dash-board van een Constellation
er eenvoudig bij lijkt. Enórm dikke
Ned. Kunst ten bate van
Indonesische Roode Kruis
In het gebouw van „Vrij Neder-
land*', Keizersgracht, Amsterdam is
een tentoonstelling geopend van
werken, die Ned, kunstenaars ton
bate van het Indonesische Roode
Kruis hebben afgestaan. De op
brengst van deze werken, zal ge
bruikt worden voor het aankoopen
van medicijnen, zoo deelde G. J.
var. Heuvcn Goedhart in zijn inlei
dend woord mede.
Mr. A. de Roos, wethouder voor
kunstzaken, die de tentoonstelling
opende, constateerde hoe hier de
kunstenaars blijk gaven van hun ge
voel \an medeleven met een ander
vclk, hetgeen zoo zeide spreker
weerlegt 't verwijt van onmaat
schappelijkheid, dat »Y?n den kun
stenaars vaak voorde voeten
werpt. Bij een Amerikaansche ver-
kooping bracht een teekening van
den overleden kunstenaar Henk
Kcnriët f 125.en een schilderij
van Mathieu Wiegman f 200.— op.
Adrienne Canivez hield de aan
wezigen bezig met eenige Fransche
chansons.
bundels electrische leidingen wen
telen zich langs plafonds en wanden
in alle richtingen, zij moeten teza
men tientallen kilometers lang zijn.
Wanneer men weet, dat 't vaartuig
slechts 1G00 ton groot is, kan men
zich voorstellen, dat het een
scheepsbouwkundig goochel toertje
is geweest, deze omvangrijke ma
chineinstallatie in de beperkte
ruimten onder tc brengen.
In zijn nopjes
Vanzelfsprekend is do heer Tide
man danig in zijn nopjes met
do nieuwe aanwinsten, waaruit hij
materialen en onderdeden lean put
ten, die nog nergens in Nederland
te krijgen zijn al zc.t men het. land
op z'n kop! Wat -denkt U bijvoor
beeld van een moderne, geheel
electrisch ingerichte keuken, van
een complete electrische wasch- en
persinrichting wanneer Ameri
kanen geen keurige vouw in hun
broek hebben zijn zc niet netjes!
van ontelbare handig ingerichte
stalen opbergkastcn en van een
electrische uitrusting door liet gan-
schc schip om van te watertanden?
Op den eersten den besten dag al,
dat de Amerikaansche schepen
voor den wal lagen, snuffelden de
adspirantkoopors er op rond, op
zoele naar allerlei zaken, die hun
begccrenswaard toelijkcn. Het zal
de N.V. Holland niot aan klanten
ontbreken.
Eenigcn tijd geleden richtte de
Stichting van den Arbeid een
adres tot do regeering. waarin
erop werd aangedrongen op kor
ten termijn een voorziening te
treffen in den nood van de ouden
van dagen. Het thans door den
minister van Sociale Zaken in
gediende wetsontwerp mag be
schouwd worden als een gevolg
hiervan.
Aangezien dit ontwerp even
-.vel geen verbetering brengt in
de positie van de rentetrekkendo
weduwen en weezen, noch van
dc invaliden beneden G5 jaar,
heeft de Stichting den minister
in een uitvoerig schrijven nog
eens haar zienswijze op dit punt
uiteengezet en erop aangedron
gen om regelingen to treffen
voor deze bevolkingsgroepen.
Ook beeft het bestuur van de
Stichting erop gewezen dat het
wetsontwerp geen rekening houdt
met het feit, dat dc positie van
verzekerden een andere is dan
die van niet-verzekerden. Het
bepleit af te zien van den aftrek
van inkomsten uit pensioenvoor
zieningen.
Den Hilversuroschen verrader,
Kees Vermeeren, die door den ad
vocaat-fiscaal, mr. H F Blaisse, een
Judas iu den meest volstrekten zin
van het woord werd genoemd en
door wiens verraad tallooze goede
Nederlanders in de handen der
Duitschers zijn gespeeld, is door het
Bijzonder Gerechtshof de doodstraf
opgelegd.
Bij de lc trekking 3e klasse van
de 499ste Nederlandsche Staats
loterij op Maandag 16 Dec. 1946
vielen dc volgende hoogo prijzen:
Op nr. 7324 25000. op nr. S23
T 5000, op nr. 21270 1500, op nr.
11911 1000.
In verscheidene plaatsen van ons land is reeds dezer dagen schaats Qcredenm
Óver écn nacht ijs maar op een tennisbaan! (P.)
Hij droeg 32 maal onze kleuren
„Conducteur, ik moet naar Bas
Paauwe".
„Voor elkaar meneer, we stoppen
er voor de deur".
Inderdaad, de aanvoerder van het
Nederlandsch elftal is populair in
Rotterdam en dat zal hij in lengte
van jaren blijven, maar als captain
van het Oranje-team zal hij niet
meer optreden, vandaar dat wij hem
in zijn drukke café in dc Maasstüd
zijn gaan opzoeken
Even later zitter we in een hoekje
van zijn zaak en Bas vcteljat. hij
inderdaad de Oranjetcui niet meer
zal aantrekken, omdat hij vindt dat
nu jongere krachten zijn plaats
moeten innemen. Ik heb den heer
Herberts een brief gestuurd, waarin
ik mijn besluit bekend heb gemaakt.
U begrijpt dat ik niet heb verzuimd
mijn dank te betuigen voor "het ve-e
goede en de zeer prettige periodes,
welke ik in den loop der jaren in
het internationale voetbal heb mee
gemaakt. Ik heb er geweldig leu<e
herinneringen aan, maar nu is het
welletjes. Ik ben nu 35 jaar en 32
maal voor het nationale team uit
gekomen. Trouwens ik heb al langer
in het Ned.-elftal gespeeld dan .k
had verwacht. Ik had nooit gedacht
er na den oorlog weer in terug ie
komen, maar er waren geen geschi.c-
te spelers en toen heeft men weer
een beroep op mij gedaan. Het zijn
tenslotte nog vier wedstrijden ge
worden, waarvan ik vooral die tegen
Engeland niet had willen missen, al
hebben we dan ook zwaar klop ge
had. Ik heb nu twee keer tegen En
geland gespeeld, hetgeen een zeld
zaamheid is, want Van Heel b.v., die
net dubbel zooveel wedstrijden in
het Oranje-team heeft gespeeld .s
dit voorrecht nooit ten deel geval
len.
Voor Feijenoord blijf ik dit sei
zoen nog spelen, maar of dat het
volgend seizoen nog het geval zal
zijn, zal van verschillende factoren
afhankelijk zijn. I11 de eerste plaats
hoop ik in Maart a.s. mijn bonds-
diploma als oefenmeester te beha
len en als dat lukt, ga ik waarschijn
lijk trainen. Ik heb er weliswaar
geen haast mee, want ik heb ten
slotte mjjn zaak."
„Blijf je dan in Rotterdam?" Op
deze vraag stokt de vlotte verteller
even. „Of ga je eoms naar Cu
rasao?" vervolgen wy\ Bas kijkt ons
verrast en dan lachend aan. „De mo.
gelijkheid is in ieder geval niet uit
gesloten", zegt hij, „maar vast staat
nog niets."
„Vertel eens iets over je voetbal
carrière".
„Ik werd in 1927, dus op 16-jari
gen leeftijd, lid van Feijenoord. Na
drie jaar zat ik in het eerste. Eerst
heb ik nog middenvoor en rechts
buiten gespeeld en toen zes jaar ais
spil, totdat Kuppen kwam. Die was
langer en er dus beter voor ge
schikt en ik verhuisde naar de
rechtshalf plaats".
Het kost eenig nadenken en het
raadplegen van een voetbalboek al
vorens Bas kan meedeelen, dat zijn
eerste interlandwedstrijd in 1932
hier tegen Ierland was, toen hij als
reserve voor zijn broer Jaap moest
invallen, die bloedvergiftiging had
„De mooiste interlandwedstrijd was
mijn tweede, die tegen Zwitserland
in November '34 toen wij met 42
revanche namen voor het versper
ren van den weg naar Rome door dit
land."
Tenslotte komt het gesprek op
Huddersfield. „Dat was voetbal'.,
zegt Paauwe. „Mijn grootste zo*g
was hoe moet ik aan den bal komen,
want het spel der Britten Was enorm
uitgekookt cn het positiespel schit
terend. Het was volgens mij sterker
dan in 1935. Ik geloof dat U gelijk
hebt, dat we met het stopper-spil-
systeem of in ieder geval met een
spil die Lawton had geschaduwd
meer succes hadden gehad. Ook was
het jammer, dat Kuppen niet stond
opgesteld, daar Vermeer in het ge
heel geen internationale ervaring
had, hoewel h\j geen slecht speler is.
Tenslotte spreekt Bas nog over de
jonge spelers en zegt, dat er lang
die animo niet meer is als vroegir.
„De fut is er door den oorlog uitge
gaan". En geheel in tegenstelling
hiermede eindigt onze scheidende
internationaal het gesprek met
„Kom, ik moet naar Engelsche les.
Het beviel me heelemaal niet, dat :k
die Engelschen niet behoorlijk ie
woord kon staan."
De procureur-fiscaal van den
Bijzonderen Raad van Cassatie te
's-Gravenhage, prof. E. G. Lange-
meijer, eiSchte na een uitvoerig
requisitoir tegen prof. mr. H.
Westra, ex-burgemeester van
s-Gravenhage. rekening houden
de met den 63-jarigen leeftijd van
verdachte, een gevangenisstraf
van vijftien jaar. Het Bijzonder
Gerechtshof te 's-Gravenhage had
verdachte tot twintig jaar gevan
genisstraf veroordeeld.
Het hoogtepunt van de internationale zwemwedstrijden, die te Amsterdam
werden gehouden, was de vestiging van het wereld, en Europeesch record
3 maal 100 meter wisselslag estafette voor dames, jn den t(/d van 3 min. 40,3
secV.t.n.r. Hanny Termeulen, de trainer Jan Stender, Nel van Vliet en iet
Koster van Feggelen(P.)
BIJ de eerste verdeeling door het Internationale agentschap
voor de Herstelbetalingen, zetelend In Brussel is aan Ne
derland een twintigtal, in behoorlijken staat vcrkecrende schepen,
met een totalen inhoud van 51.950 ton, terwijl tot nog toe een
complete krukassenfabriek, een fabriek tot vervaardiging van
optische instrumenten, samen vertegenwoordigende een waarde
van 11.633.192 R.M. toegewezen, aldus prof. dr. ir. H. Gelissen,
lid van de Nederlandsche delegatie bij het Int. agentschap tijdens
zijn rede over Nederland en de Duitsche Herstelbetalingen"
gehouden op de najaars Verbondsvergadering van de Ned. Kath.
arbeiders beweging in Utrecht.
Volgens de conferentie te Parijs
was het percentage dat Nederland
bij de verdeeling van de Duitsche
activa werd toegewezen voor dc ca
tegorie schepen, machines enz. vol
gens prof. Gelissen vastgestcl op
5.G terwijl dit vooi het Duitsche
bezit in liet buitenland, dc loopendc
productie en de inbeslaggenomen 'e«
gervoorraden, 3.9 bedroeg. De to
tale schade aan scheepsruimte gele
den door de vijftien naties beloopt
23.610.000 ton, dat 13 54 van do
totale Scheepstonnage van 1939.
Nederland heeft 1.550.000 ton ver
loren. Het nu toegewezene betes-
kent dus niet veel doch het verte
genwoordigt nog altijd een waarde
van 25 millioen gulden.
Bij de verdeeling der fabrieken
werd een krukassenfabriek, een on
derdeel van het Kurbelwellenwer*
Glindc te Hannover, geclaimd, een
complete installatie, terwijl ons te
vens de optische fabriek van Hans
Hcnsoldt te HerbornDiclhreis
werd toegewezen, een belangrijke
industrie waarvoor ook groote be
langstelling door o.m. Engeland,
Amerika, Frankrijk was getoond.
Conferenties
Vooraf had prof. Gelissen nog
de conferenties te Jalta, Potsdam en
Parijs onder de loupe genomen en
op overzichtelijke wijze de doelstel
lingen en hetgeen op deze conferen
ties werd besloten, behandeld. Te
vens legde prof. Gelissen den na
druk op het groote verschil van do
vredesconferentie van 1919, waar
op eveneens de herstelbetalingen
v.-erden geregeld en die van nu. Na
den eersten wereldoorlog werd zoo
veel mogelijk de Duitsche industrie
bevorderd om Duitschland in de ge
legenheid te stellen zijn verplich
tingen na te komen. Thans moeten
de herstelbetalingen in natura ge
schieden waardoor de economische
markt van Duitschland wordt gebro
ken. De totale verliezen voor Neder
land bedragen 11.425 millioen gul
den. Hieronder paraisseert de indus
trie met 2300 rniinoen, scheep
vaart met 300 millioen en verder
van 292 millioen goud voor de Ned.
bank.
Er valt dus nog veel te vereffe
nen doch prof. Gelissen wees er aan
het slot van zijn rede op dat zij die
belast zijn met de verdeeling der
herstelbetalingen met de noodige
wijsheid tewerk zullen gaan en er
voor zullen waken dat Duitschland
niet armlastig wordt en ten koste
van andere landen moet leven. De
straf moet zoo zijn, dat zij weliswaar
den zondaar een kastijding en zoo
noodig een zeer ernstige, maar te
vens hem aanspoort rot een beter le
ven voor de toekomst.
V. MEEGEREN EN VERMEER
In Januari a.s. zullen twee En
gelsche deskundigen naar Neder
land komen, om de werken van
Van Meegeren aan een expertise-
onderzoek te onderwerpen. Zij zul
len daarna hun bevindingen aan
de andere deskundigen bekend
maken, waarna het rapport zal
worden opgesteld.
Hiermee zal dan de beoordee
ling van Van Meegercns „Ver-
meers" voltooid zijn.
Volgens Radio Teheran heeft de
Perzische minister van Arbeid me
degedeeld, dat Azerbeids.iaansche
functionarissen, die worden be
schouwd, verantwoordelijk te zijn
voor hetgeen in Tebris heeft plaats
gehad gestraft zullen worden. Er is
nog niet besloten of alle leden van
de linksgeoriënteerde Toedey-partij
gerechtelijk vervolgd zullen worden.
De verkiezingen in Azerbeidzjan
zullen, nadat een nieuwen gouver
neur is benoemd zoo spoedig moge
lijk worden gehouden. De minister
verklaarde dat de staat van beleg
Tebris geen bezwaar zou zijn
voor bet houden van vrije verkiezin
gen en dat de Perzische ambassa
deur in Washington opdracht had
gekregen den Veiligheidsraad op
de hoogte te stellen van de jongste
gebeurtenissen in Azcrbeidsjan.
Wij zijn overvallen door .den win
ter! Na matig, mistig herfstweer
zagen we den thermometer plotse
ling dalen tot 10 cn meer graden
vorst. We rillen cn mopperen, om.
dat de gure wind zelfs het scliaat
senrijden niet tot een onverdeeld
genoegen maakt en zien met angst
en beven naar den kolenvoorraad,
waar plotseling een groot gat in ge
kómen is.
Maar laten wij ons gelukkig
prijzen, dat wc niet in Kolyma
Taiga, een nederzetting aan do
rivier Indigirka iu Siberië ivo*
nen, want daar is een tempera
tuur van ruim 70 graden onder
nu) geregistreerd....
Intussclien ondervinden toch ook
in ons land velen den last van liet
winterweer. Ameland is geïsoleerd.
De postboot kon Zaterdag nog met
moeite over de wadden heenkomen,
maar. doordat dc waterstand zeer
laag is geworden zit de boot nu on.
herroepelijk aan don grond. Er be
vindt zich veer'jis tusschen het
eiland en dan vasten wal, zoodat
er geen kans is dat de boot. de
eerste dagen zal kunnen uitvaren.
De Nederlandsche Luchtstrijd
krachten hebben den strijd tegen
dezen hinder aangebonden. Van
Leeuwarden uit vliegen toestellen
naar Ameland °m post en passa
giers. voor zoover daar nog ruimte
is. over te brengen. Vanaf Woens
dag zullen deze vluchten om den
anderen dag, onvoorziene omstan
digheden voorbehouden, worden
gemaakt. Inlichtingen over vervoer
e.d. verstrekt het bureau -van den
Rijles waterstaat te Leeuwarden.
Maar toch.... toch biedt de win
ter plezierige kanten: on vele plaat
sen zijn de ijsbanen reeds open, en
waar dat niet het geval is rijdt en
glijdt de jeugd on do slootjes In
Zaandam zullen Zondag op de Zuid-
ncolbaan de kampioenschapoen.
kun strijden voor Noord-Holland
worden verreden. Twintig kunstrij
ders zullen een demonstratie geven
var de verplichte figuren voor het
Europeesch kampioenschap
Nu Indonesië nog stoeds in bet
middelpunt der belangstelling staat,
is bet vanzelfsprekend, dat er veel
lectuur over dit onderwerp wordt
gelezen. Wij doen een groep uit do
tallooze boekon, waarin do vraag
stukken, betreffende (lit land on
volk, worden besproken.
Wat is 't aandeel dat Nederland
heeft gehad in do ontwikkeling van
de Indische maatschappij? U leest
dit in: Daar word wat groots ver
richt (1941). Dit boek: dat ondor
redactie van IF. tl. van Helsdin.
geninet medewerking van eon aar»
tal deskundigen is ontstaan, is een
getuigenis van Noderlands groot-
sclic streven om in Indiö vrede en
welvaart te brengen.
In hot zoo juist verschenen boek:
Ilccht verbonden in lief en leed",
eveneens samengesteld door IV. II.
van Helsdingen, wordt de nadruk
gelegd op de bevruchtende wissel
werking tusschen de beide deels»
van het Rijk. Hierin komt tot
uiting; hoe ook omgekeerd Indone.
nesiü van groote hetoekenis voor
Nederland geweest.
Naast dezo algerneeno werken
vestigen wij de aandacht op een
drietal boeken, uitgegeven in op
dracht van het Koloniaal Instituut
te Amsterdam; n.I. C. J. van
Hall, „InsuUnde, werk ev welvaart"
(1942).
Schrijver geeft een overzicht van
de welvaartsbronnen (landbouw
veeteelt, mijnbouw enz.) en hot re
sultaat van den arbeid van Euro
peanen en Indonesiërs.
C. JJ. van Hall, „Insulinde, de
inheemsche landbouw(1945).
De groote verscheidenheid van
grond en klimaat in de verschillen,
de deelnn van Indonesië maakt, dat
de landbouw er een rijke hoeveel
heid van werkwijzen, aangepast
aan de locale, omstandigheden,
vertoont.
TV. Ph. C ooihaas, bisulindc
mensch cn maatschappij" (1944). In
dit bock worden enkele takken van
sociale zorg o.a. gezondheidszorg,
woekerbestrijding, onderwjjsvoor.
ziening behandeld.
Van zuiver economisch standpunt
bekeken, beschrijft J. H. Boeke iu
„Indische economie" (1940) «lo ver
andcringon, welko plaats hebben
gevonden door den georganiseer
den economischen arbeid van de
Overheid.
En hoe is het leven van de No-
derlandcrs in Indië? Behalve in ve
Ie "romans wordt dit op onderhou
dende wijze verteld in ..Zóó leven
wij in Indië" (1942), samengesteld
onder leiding van C. W. Wormscr,
met medewerking van velo deskun.
digen.
De gestadige ontwikkeling werd
echter wreed verstoord door het
uitbreken van den oorlog cn den
San val-van Japan. Deze overrom
peling,, welke te beschouwen is als
het gevolg van een jaronlang voor
bercido en gevolgde politiek van
Japan, wordt uitvoerig belicht in:
„T an vriend tot vijand; de bef rek
kingen tusschen Ned..Indië en Ja
pan", samengesteld onder toezlónt
van 1 de Graeff (1945). !>e
betrekt 1 in de twee laatste
jaren de oorlog werden ho-
schreven door II. J. van Mooie in
NedIndië cn Japan" en in 1915
to London uitgegeven.
Eveneens verscheen in Londen in
1945 het boek van II. V. Quispel
NedIndie in den tweeden we
reldoorlogDit geeft een beeld
var het leven van Mei 1940 tot aan
de bezetting door de Japanners.
Over den onnoemelijlcen lijdensweg,
welke de Nederlanders hebben moe
ten gaan, wordt geschreven door:
IV. H. JE/ins in Indië onder Ja.
pansche hiel". (1946).
Wilt U weten, wat de vrouwen en
kinderen in de concentratiekampen
hebben meegemaakt, lees dan bet
relaas van den geïnterneerden Ko
Het Leidschê Studenten-
Tooneel geeft 20 Dec. a.s. in den
Vlaamschen Schouwburg te Brus
sel een opvoering van „Een Rid
del kwam voorbij" van Joh. Fa-
bricius.
In een landelijke vergadering,
uitgeschreven door de vakgroepen
detailhandel in Wild cn Gevogelte
en den groothadnel in pluimvee en
wild te Utrecht werd krachtig ge.
prctesteerd tegen de door den mi
nister van Landbouw, Visscherij en
Voedselvoorziening ingestelde ma-
ximu mprijzen
Talrijke sprekers wezen op »le
funeste gevolgen die de maximum
prijzen zoowel voor den groot- als
detailhandel zullen hebben. De
voorraden nl. die de handelaren in
den zomer reeds gevormd hebben
0111 met de feestdagen hun clientèle
te kunnen bedienen zijn ingekocht
togen prijzen, die tezamen met
onkosten gemaakt voor de verzor.
ging van het wild en gevogelte,
hooger ziin. dan de door den mi
nisier vastgestelde maximumprij
zen. De oorzaak hiervan is, aldus de
voorzitter van den detailhandel,
dat het tijdstip voor het invoeren
var» maximumprijzen verkoerd is
gekozen. Dit had de minister moe-
tm doen aan het begin van het sei.
zoon en niet 14 dagen voor Kerst
mis, Wil de minister dan absoluut
maximumprijzen, aldus nog stoel.'
de voorzitter, dan dient hij er ook
voor te zorgen, dat wij tegen ma
I ximuraprjjzen kunnen inkoopen.
Hiertoe is lui echter niet in 6taat.
De vergadering deed vervolgens
diverse voorstellen, de eene nog
radicaler dan de ander. Het voor
stel om den verkoop te staken werd
verworpen, daar hiervan uitslui.
tend do zwarte handelaar zou pro-
fiteeren en mede in verband met
hpr feit, dat talrijke handelaren
hiertoe toch niet zouden overgaan.
Uiteindelijk werd dan ook beslo
ten een telegram aan den minister
te zenden, waarin aangedrongen zal
worden de maximumprijzen alsnog
op te heffen cn 7.00 dit niet moge
lijk mocht zijn. de door de besturen
der vakgroepen voorgestcldo prij.
zou tc aanvaarden Tevens achtte
de vergadering het noodzakelijk en
rechtvaardig, dat de minister, by
handhaving der maximumprijzen,'n
subsidie zal verleenen, opdat groote
verliezen voorkomen zullen wor-cn.
Ten slotte namen do poeliers het
besluit, dat zij, ingeval de minister
geen dezer voorstellen zou aan
vaarden, zelf zullen beslissen hoe
den verkoop te regelen.
Stemmen afkomstig uit de verga
dering bewezen dienaangaande wel,
dat dan dc weg van den zwarten
handel gevolgd zal worden.
- De Argentijnsche senaat heeft
Viydag de benoeming geratificeerd
van Castro Velez Sarfield tot am.
na.leur in Nederland.
Luyckx„Het verbluffende kamp".
(1946).
Eenige maanden geleden ver
scheen er van de hand van Ch. Kiös,
raad van Ned Indië een boekje, ge.
Oud-gedelegeerde van den Volks-
tltcld: Wat de meeste Nederland-
ders niet. weten omtrent Ned.-Indië"
Dit is een pleidooi, om aan Neder
land de ioidin.' to doen behouden,
aangezien de inheemsche bevolking
de Nederlandsche stuwkracht nog
niet kan missen,
Di( zelfde probleem is het onder,
worp van het boekje van TV. J G.
Brix, „Waarom moeten Nederland
cn Oost-Indië één zijn?"
E, dn Perron beschrijft in Indies
memorandum" (1915) waarom de
koloniale maatschappij van vóór
1940 moest falen.
En hoe denken de Indonesiërs
hierover? Zie de brochure van Soe-
tan Sjahrir, „Onze strijd" geschro-
vcn voor het eenvoudige Indonesi.
sche volk cn gopublicccrd in Octo
ber 1945.
Ir» het boek van Sjahrazad (pseu
doniem van Soetan Sjahrir) „Indo
nesische overpeinzingen" (1945)
wordt dc geestolijko ontwikkeling
van het kolonialo nationalisme
weergegeven. Tot slot willen wy do
aandacht vestigen op do roman, go.
schreven door een Indonesisch©
Soewarsih D jojo poes pilo Builen
het gareel" (2e dr, '4G). In dit boek
zijr. de geestelijke bronnen to vin
den. die dc ontwikkeling van bot
nieuwe Indonesië kunnon verkla
ren.
Bovengenoemde boeken zijn allo
aanwezig in de Opènbaro Leeszaal
en Bibliotheek, Muurhuizen 9.
De regeering maakt bekend,
dat tot haar leedwezen in do
afgeloopen weck in Indonesië
de navolgende verliezen zijn
gerapporteerd:
Koninklijke Landmacht:
Sold, lo kl. J II Hoogendoorn
uit Leidschcndam; sold. J Ph J
van de Scheur uit Utrecht; sold.
R. Wolf uit Emmen; sold. J H
Eikhout uit Wagcningen; sold.
J W H van der Velden, uit
Schalkwijk; sergeant B. Kooi
man uit Dieren; sold. II Daa-
neiï uit lieerde; korporaal P C
van Vught uit Nijmegen; sold. H
Plantènga, uit Haarlem; II.
Bergman uit Hnrlingen; sold.
II Loonstru uit Eestrum (Fr.);
sold. W M Paulzon uit Eindho
ven; sold, lo kl. II Stuifzand uit
Smildc; sold. B van do Scheur
uit Schoonhoven; segeant G
Blom uit Haarlem; sold. C Boo
ne uit Rotterdam
Koninklijk Nederlandsch-In-»
disch leger:
Korp. monteur J Stolker uit
Boskoop; inf. Ie kl. L Makil-
pessy uit Indonesië; sergeant M
van Stappen uit Indonesië; ser
geant J C Keercweer uit 's-Gra
venhage; fus. Sakul; korporaal
W J Valentin uit Indonesië;
chauffeur Njo Djoe Tan; korpo
raal J II W Stocking Korzen; I
korporaal G. Willems; sergeant 1
N C Blom, fus. Kaid; fus. Sagi-
man; fus. Dadidjimaen; fus. Tan
Tek An; fus. II P de Koning;,
fus. L L Abrahams; sergeant L'
V Bout on sold Karoengan al
len uit Indonesië.
Vermist: Koninklijke Land-1
macht:
Sold. J„ J, Janssens, uit St.
Janstcen.
Ed. Ilcrriot is door de Ac.
Frangaise tot lid gekozen met 24
stemmen, tegen 2 voor Ph. Sagnac.
Ingezonden mcdedeellng)
MORGEN dus, wordt de
Beurs van New-York
Bij bescheiden handel steeg do
markt één punt, met selectieve vraag
naar staal-, motor- en spoorwegwaar
den. Ondanks de verstorende invloed
van het arbeidsprobleem bleef het
verhoogde koerspeil behouden. Be-
lastingsverkoopen werden gemakke.
lijk opgenomen. De markt sloot op de
beste prijzen van den dag.
AliCh.
Am.Car.
Am.Caru
A Smelt.
Am.Sug.
A.T.&T.
Am.Vim;
Artac.C.
Atch.I.
Baltim.
Bcthl.S.
Boeing
Can.Pac.
Chcsap.
Chrysl.
CuriWr.
Douglas
Dup.N.
EastmK
EI.B&Sh
Gen.El.
Gcn.Mot.
Goody T.
Hudson
I.Nickel
Int.T&T
Kcrui.C.
Montc.
14/12 13/12
167 167
49 47%
87% 38
54', ,4%
421/4 43
163 167 y.
56 56
39% 39'/,
07 95%
16% 16
93 91
20% 20%
13% 13%
55 54%
87% 86
6 A
69% 169%
183 286%
221 21
16% 15%
36% 36%
52% 52%
54% 53%
16% 16
32% 32",
17 16fc-
50% >0%
64 63 y.
NsCityBi
N.Steel
NYCcnt.
N.FolkW
NorthAmj
V.Pac.
Packard
Param.
Penns.
PureOil
RadloC.
Rcp.St.
ScarsR.
ShcllUn.
Soc.Vac.
S.Rail.
StandBr,
St.OilNJ
Siudcb.
TexasC.
Un.Pac.
U.Aircr.
Un.Corp
UnFruit.
USRubb
USStcel
Wcsth.h.
Woolw.
14/12 13/12
42% 43'4
85% 84",
19% I'M
239 238
329
22% 25%
6% 6%
33 33%
27% 27
22% 22%
9Ya 9
27% 27
38% 38%
30 30%i
14% 14%|
45% 45%
37 37
68% 68%
20^ 20
59 59%
132% 132 I
19 18%
3 3%|
50% 49
53% 53%
73 72
25% 25%
48% 48%
OVERZICHT
EFFECTENBEURS
Er kon bij den aanvang
van de nieuwe weck een
vaste stemming woruen
waargenomen. Op bijna
alle afdeelingen open
baarde zich eenige vraag
en er was maar heel wei
nig aanbod
OBLIGATION
staatilernineen
Ned I 4
N. '40 m bel I3C
Ned 41 W.
Ned '31 3
Ned '?s (3V<> 3
NWS
Sp. eert- 100 2V,
13/12 16/12
yy_4 y9
■j9
99
99%
99
82%
100%
1" i
N 1 '37 A 3
96%
96%
Prov en iiem leen
A dam 37 3Va
101
101
's-C-rav."37 1 3%
R «lam 47 i.Hl-3%
100%
Utr. or. *37 VA
Utr. eem"37 1 3V4
102
102%
Hvn. Banken
Arnh- H-B 3V,
101%
Fr. Gron- 3'A
Nat Hvn B 3%
101%
ïoi'4
Rotterd 3%
loo y.
100%
Utr. H B E 3%
101%
id. m vcrol. ui tl.
101%
101%
E Nd S. Vb 3%
Indust
AKU 3K
101%
102%
Berth s en 1 3%
103%
102%
Lever 3XA
103%
102'/,
Bat. Petr 3»%
103
103 «4
N. I* SD- '03 d'A
5j
AANDEELEN
Ranken
A'dnmsche B.
122%
124
Incasso
132
134
Ned H Mü-
4%
95
Rohavcr
134
134%
Twenl. B. IA)
136%
133
lndiif.tr Aand.
Ak'U
120%
122
v. Gelder
103
104
Unll CA.
222%
231
Ncd. Gist
362
365
Ned- Kabel
18/
20O*
Ph "u« C B.
301
307
Roft Droozd
262*
265'
MUnb en Pea
Knnlnkl.
316
324
Robber
A dam Rub-
119
122
Dell-Bat.
Oost- Iav3
Scrbadladl
Scheepvaart
Holl Amer.
KNSM
Scb Unie
Roti. Llovd
St. Mi). Ned.
Suiker
H.V A
lav. Ct.
NISU
Tabak
Deli-R.il
Dcli Mü
Senemb-
bieden
t laten
73%
51V»
135%
112
134%
MO*
87%
101%
91
13%
95
74%
53%
133%
163
122%
116%
13J
182%
91
106
92
105f
95
