ROCKEFELLER VERDIENDE
f 200.000.000 PER JAAR
tfauwen-
Spt&SL
ANNEKE GOUD, dansleerares
bezielt haar leerlingen
Populariteit het „geheim"
JtijkqcwJtjsiA
Maar dit kunnen
we wèl maken
Alleen om naar
te kijken.
Carlyle voorzag
het reeds
GEEN „KLUIF", DAN EEN KLUIFJE
Zaterdag 28 December 1946
3
Tp R was iets fascineercnds in
de wijze, waarop, John D.
Rockefeller zicli tot Amerika's
rijksten man opwerkte, dank zij
zijn profetischen blik in de toe
komst der petroleum.
Menig keer kocht hij een
oliehoudend terrein dat in een
onherbergzaam oord lag. En
dan kwam de „public relation
man" in liet geweer. Er ver
schenen berichten in de plaatse
lijke couranten, waarin allele:
ongelukken en misdaden aan de
kaak gesteld werden, veroor
zaakt door grove nalatigheid
ten opzichte van de verbindings
wegen met het pas gekochte ge
bied". Met behulp van ritselen
de bankbiljetten duurde het niet
lang of de betreffende dorpen
en steden lieten de wegen tip
top in orde maken Zulke
manoeuvres zijn in de V.S. zeer
lang in zwang gebleven. Upton
Sinclair heeft in zijn roman
Petroleumdaarover liet noo-
dige gezegd
Het was John Ü.V droom door de
petroleum de gehcele wereld te be-
heerschen. En stellig zou hem dat
gelukt zijn als hij niet in den stug
ge n, pijp-rookenden Nederlander
Henri Deterding, een tegenspeler
van formaat gevonden had. De stryd
tusachen de Standard en Deterding's
Shell is altijd fel geweest.
Rockefeller, een man. die een vas
ten koers volgde, jaagde echter niet
achter utopieën aan. Het beheei-
schen van de wereldmarkt stelde hij
uit, zyn vermogen werd eerst be
legd in spoorwegen, mijnen, staal-
gieterijen en andere sleutel-in
dustrieën. Een tijd van duizeling-
wekkenden voorspoed brak aan in
1014; de vertegenwoordigers der
Amerikaansche oliemaatschappijen
bevonden zich in allerlei commis
sies, die benzine en andere oliepro
ducten verdeelden. Bovendien ver
dwenen de oliebronnen in Bakoe
voor geruimen tijd van het tooneel...'
Vier milliard
In zijn beste jaren beschikte
Rockefeller over een privé-ver-
mogen van vier milliard gulden,
zoodat zijn inkomen 200 mil-
lioen gulden per jaar bedroeg.
Iemand de dag en nacht, gedu
rende elke seconde een gulden
neertelt, zou byna zeven jaar
zonder slaap aan het jaarlijk-
sche inkomen moeten tellen, al
vorens gereed te zyn.
Direct na den oorlog werd de
strijd om de buitenlandsche markten
hervat. De oliekoningèn waren toen
echter niet bijster populair gewor
den en dus moest „Sharpy, public
relation man no. 1", ingeschakeld
worden. Van het onnoemelijk groot
kapitaal werden enorme bedragen
voor cultureele doeleinden afgezon
derd: de General Education Board
alleen verslond 200 millioen dollar.
En de stichting van de Rockefeller
Rockefellers
goede daden
Welke fooneelen zich soms op
de'meest afgelegen olievelden in
de wereld afspeelden, niemand
weet het precies. Welke goede
daden Rockefeller met zijn enorm
fortuin verrichtte, de public
agents" hebben daar ruimschoots
mee gegeurd. Frederick W. Haynes
ver/elt ons zoowel over het een j
als het ander enkele bijzonder-
heden
Foundation in New York zette de
kroon op de „milddadigheid" en
publiciteit. Hier toch werken de be
roemdste medici ter wereld met de
modernste onderzoekmethoden!
Zoo weet men eigenlyk niet goed
wat men moet denken van de resul
taten die de „koppigste" man, die
ooit tot rijkdom kwam. in zijn leven
boekte. In den strijd om steeds
meer olie en om de afzetgebieden
daarvoor, zyn menschenlevens
noch menschelijke belangen ge.
spaard.
Toen Rockefeller eenmaal vas
ten voet in Perziè had, en zijn
agenten, tezamen met die van
de Shell, langs allerlei wegen
de concessies hadden verkre
gen, verdienden de oliemagna.
ten per jaar meer dan de ge-
heele staatsschuld van dit land
bedroeg.
Olie en wetenschap
Wat zich in de afgelegen olievel
den in de wereld heeft afgespeeld
weet niemand. Wat zich dicht bjj
huis afspeelde weten de „public
agents". En toch, toch worden de
kinderen en de kleinkinderen van de
slachtoffers in den strijd om de olie,
thans gered met de geneesmiddelen,
afkomstig van de Rockefeller Foun-
zijn kleine vergissingen in het gordijn,
dat onze samenleving dekt en waar
door ik 'hier en daar een onbescheiden
blik wensch te werpen, om te kunnen
vertellen van vreugde en verdrietvan
scherts en van ernstwelke de lichte
stipjes vormen in de zware, donkere
stof van den dekmantel van de be
schaving.
Het leven gaat snel voort cn haastig
jagen de menschen achter hem aan en
vervagen in den walm van benzine
damp en in den zwarten smook van
hooge fabrieksschoorsteencn.
Gierend suizen auto's over het plein
van de groote stad cn snerpend gillen
trams in de droge bochten van de
rails, terwijl ik aarzelend over het
grauwe asfalt vlak. naar een poort zie.
Een stecnen poort cn een eiken deur
met ijzer lofwerk versierd en met
zware, versch geoliede scharnieren
Naast de poort'hangt een groot wit
bord.
,,Huis van Bewaring" staat er met
dikke, zwarte letters op geschilderd.
Ongevoelig en regelmatig staan de
teekens op het houten bord en spreken
van den starren, tragen gang van de
gevangenis.
Boven de poort van den Tempel van
Inkeer hangt een bos witte chrysanten.
Waaraan hebben deze kostelijke
bloemen het te danken aan een ruw
hennepen koord „gehangen" te wor
den
lk sta stil en verbaas mij.
Naast de grootc poort is een kleine
deur; óók met ijzerbeslag en dikke
scharnieren, die het gcruischloos open
draaien doen vermoeden. ..Concierge"'
staat er op een klein bordje.
Ik bel aan.
Precies zooals ik mij haar voorge
steld heb. staat de vrouw van den con
cierge boven aan de trap. Zij is dik
en staat met rechte beenen in schoe
nen. die ik niet kan zien. maar onge
twijfeld plomp en met vele uitwassen
moeten zijn.
Wat die bloemen te beduiden
hebben
Dat is voor de gevallenen.
Wat zegt II?
Dat is voor de gevallenen! her
haalt zij en knikt daarbij ernstig met
het hoofd.
Niet begrijpend zie ik haar aan.
Ja. dat is voor de gevallenen. Er
is toch immers pas herdenking ge
weest!
Ah juist! Ja. ik bègrijp II al.
Dank U wel. Dag juffrouw!
Gcruischloos draait de deur achter
mij dicht en slaat met een luiden slag
in het slot.
Bewegingloos hangen de witte ehry-
santhen voor de gevallen strijders
boven de Poort der Smarten.
Dat alle gevallenen door deze vrouw
herdacht mogen worden
B.
dation. Toch zegenen millioenen we.
reldburgers den naam Rockefeller,
eens gedragen door een man, die
jonge menschen, die anders nooit
een kans hadden gekregen, liet stu-
deeren. Toch is de vooruitgang van
het transportwezen en de vliegtech
niek, ja zyn vele technische revo
luties te danken aan het feit dat
eens, tientallen jaren geleden, een
jongeman, John Davison Rockefel
ler geheeten, petroleum rook en
tientallen jaren verder in de toe
komst blikte dan millioenen zyner
tijdgenooten.
Wellicht kan men het zoo zeg
gen. dat het opstrevende kapi
talisme dezen harden en merk-
waardigen man noodig heeft
gehad en dat al zyn handelin
gen behoorden tot de barens
weeën van een nieuwe periode
in de wereldhistorie.
Velen die den ouden „John D." in
zijn laatste levensjaren op ne
gentigjarigen leeftijd speelde hij
nog golf in Monte Carlo hebben
gezien, voortgeduwd in een wagen
tje, zullen groote oogen opgezet
hebben. By een temperatuur van ne.
gentig graden liet hy zich ryden,
bedolven onder plaids, meer gelij
kend op een levend geraamte dan
op een mensch, die zich keihard
toonde, toen dat noodig was. Alleen
de fonkelende oogen in het met rim
pels doorploegde gelaat toonden
duidelijk aan dat hij nog in leven
was. Op zijn landgoed in Daytona
Beach, in Florida gaf hij op 23 Mei
1937 bijna een eeuw na zyn ge
boorte den geest.
Maar zijn zoon John Rockefeller
heeft zijn vader's voetsporen ge>
drukt, getuige diens royale aanbie
ding aan de U.N.O. Wederom is de
naam Rockefeller in Amerika daar- J niet te dik gistdeeg, leg in een
door op aller lippen, zooals, vóór. hccte koekepan kleine hoopjes
tijdens en na den eersten wereld deeg, leg er een uitgeboord schijfje
oorlog zoo vaak het geval is f j- I appel op, weer wat deeg en laat ze
weest. I zoo bakken. Is de onderkant bruin,
(Nadruk verboden). draai ze dan voorzichtig om.
AL is de distributiedienst niet zoo vriendelijk geweest om een
bon voor olie aan te wijzen, en al heeft het Kerstfeest ons
veel boter en suiker gekost, het is toch wel mogelijk een gezelligen
oudejaarsavond te maken. Wij hebben opnieuw een aantal recepten
bijeengebracht die rekening houden met onze kleine en al weer
meer geslonken voorraden, maar waarmee u toch op den laatsten
avond van het jaar voor den dag kunt komen.
Warme bessensap
Punch
Appelbollen
Appelflappen
Appelbeignets
Roomsoezen
Sandwiches
Croquetten
Pasteitjes
Slaatjes
Warme bessensap
Verdun de bessensap met even
veel water." laat het met wat kruid
nagel, pijpkaneel of gewone kaneel,
een vanillestokje en suiker een
poosje trekken, zeef het sap cn dien
ze warm op. Als u geen kaneel
heeft maar surrogaat, dan moet dit
op het laatst bygevoegd worden,
het mag niet meetrekken.
Warme punch
Verscheidenen onder u hebben wol
een potje met citroen- of sinaasap
pelschillen; daar kunt u deze punch
van maken bij gebrek aan ver-
sche vruchten. Kook 250 gr. suiker
met 1 dl. water en met schilletjes
tot alles stroopachtig is, vpeg er
dan een /2 flesch rum of wijn bij.
Heeft, u geen citroenschil, gebruikt
u dan wat citrocnessence. maar dit
mag niet meegekookt worden.
Appelbeignets
Weet u dat do appelbeignets ook
bi -de koekepan gebakken kunnen
worden? Dit is wel niet zoo lekker
als in de frituurpan gebakken, maar
iet gaat toch heel goed. Maak oen
EISJES dansen een Adagio van Chopin. Langzaam, gra-
cieus bewegen haar lichamen, aan het slot liggen zij ge
bogen op den grond. Een soepel gestrekt zwart figuurtje vooraan
munt uit in overgave en rust. Plotseling klatert uit ditzelfde
figuurtje een hoog, muzikaal geluid, een stem van licht metaal:
„En een lange relevé, niet stilstaan, anders is het geen dansen,
maar gymnastiek!"
NNEKE GOUD. want zij is het,
k springt op. Niet stilstaan....
stilstaan is doodgaanbewegen
is leven. „Waarom danst U?" Wat
een vraag! „Omdat ik niet anders
kan!" Waarom heb ik het eigenlijk
gevraagd? Ik zie het immers. Zij
kan niet anders.
Ze klapt dansend in de handen
om haar leerlingen voor een nieuwe
oefening op den vloer te krijgen, ze
snelt dansend naar de piano, waar de
pianist haar vlugge invallen weer
geeft in een sprankeling van klan
ken. Haar tenger figuurtje kent
geen rust, hoewel ze soms do*odstil
haar gioepje danseresjes kan obser-
veeren. Maar dan beweegt haar ge
zichtje. Dan gaat de expressieve
mond open in een glimlach omdat
Mientje en Els het zoo goed doen
nu
Beweging
HAAR contemplatie duurt geen
vijf seconden. De woorden
vliegen uit baar mond recht in het
hart van haar leerlingen; ze klin
ken als het rinkelend gerucht van
een afwasch in de keuken, in hoog
ten van zilver en glas, van steen en
email. Soms valt, er iets stuk, klet
terend breekt het commando de
fouten kapot„Meisje, je laat je
teenen slobberenCroisé is al
leen zóó, kind!Ik zie kromme
beenen cn leelijke armen
De danseresjes werken, ze stor
ten zich van de eene beweging in de
andereze concentreeren zich
met al hun gevoel, al hun beheer-
schiog, met hun heele lichaam cn
ziel op wat Anneke Goud van hen
verlangt. Dan kan het gebeuren,
•Jat de beweging doorbreekt,
dat de zwaartekracht niet meer
geldt en do psyche zich verbeeldt
in misschien wel de schoonste ge
stalte welke Je Kunst kent: de ge
stalte van het Rhythme.
Zij dansen „rood"
13 HYTHME kan golven en spe-
-LN. len, wachten eu sleepen, ren.
nen en kruipen, verbijsteren en kal-
meerenDan roept Anneke ver
heugel: „Mooi, kinders! dat was
goedélan, bravouren
g honderd uitroepen volgen
Het dansleeraresje staat op de teen
spitsen van de taalze danst er
op: „Eén, twee, Jrie. één, twee, drie,
energiek kiftigü! Speel eens een.
Dit is Anneke Goud, de s
Utrechtsche ddnsleerares. j
Waarom zij danstNa-
tuurlijk omdat zij niet anders
kan. Geestdriftig leidt zij
haar leerlingen, die zij met j
haar enthousiasme weet te j
bezielen en tot de grootste j
overgave weet mee te sleepen. j
De edele danskunst wordt
niet zonder veel moeite ge- j
leerd, en er is niet zoo heel
veel toekomst misschien voor
een danseres in Nederland, j
maar haar passie voor de
kunst kan bergen verzetten, j
kleur Henk, roodvurig, knal
rooddans dat rood, jongens!
Neen. ik doe het niet voor, zelf be
denken. wat is rood? Licht cn blij,
vroolijk, kijk, van dit roodZe
rukt een kleed van een tafeltje. Ze
weten en voelen hot ineens alle
maal, de pianist en Je jonge meis
jesen ze dansen de blijdste en
hevigste kleur van de wereld.
„Nu de volgende kleur. Paars!"
Gevoileerd klinkt Anneke's stem.
Verwachtend kijkt ze haar meiskes
aan. „Dan zal ik maar vast op den
grond gaan zitten",, zegt er een.
Hoe zuiver gevoeld van dit kind!
Paars, de kleur van rouw en religie,
van alles wat mysterieus is en stil
maakt.
Instrument der psyche
HET lichaam instrument van de
psyche dat. wil ook An
neke Goud. de Utrechtsche artiste,
bereiken. Zij wil van haar leerlin
gen geen revue.girls of variété-acro
baten maken, maar werkelyke dan
seressen.
Is er dan toekomst voor een dan
seres in Nederland? Niet veel
le minister hoeft Terpsichore niet
graag op audiëntieDoch men
houdt een vurig paard evenmin in
den stal als Anneke Goud met haar
balletgroep in de studio
L.W.
V.S. wonnen kauwend
den oorlog
Dc Amerikanen kauwen ieder
jaar 1.033.600 kilometer kauwgom
op. hetgeen hun 1414 millioen dollar
kost. Deze cijfers zijn ontleend aan
een rapport van het Amerikaansche
ministerie van Handel. De Ameri-
kcansche kauwgomindustrie is na
den oorlog geweldig opgebloeid,
zocdat de liefhebber weer bijna alle
merken van zijn keuze kan krijgen.
Bij de jongste officieele berekening
ts gebleken, dat de bevolking Jaar-
liiks 13.645.S20.SS6 stukjes kauw
gom verorbert
In den oorlog moest de burger
het. gemiddeld niet 77 stukjes per
jaar doen, de militairen met 630.
Op torpedojagers in de gevechts
linie bedroeg dc consumptie gemid.
deld 10.000 stukjes per week. Het.
werkvermogen van arbeiders in
fabrieken voor oorlogsmateriaal, die
onder hoogspanning moesten wer
ken, bleek te stijgen, wanneer vol
doende kauwgom ter beschikking
werd gesteld.
Hef tekort in oorlogstijd werd
veroorzaakt door het feit, dal jelu-
fon, een van de belangrijkste
samenstellende deelen van kauw.
gom, voornamelijk uit Malakka,
Borneo en Sera wak moet komen.
Een surrogaat product uit Mexico
had door gebrek aan regen een
slechten oogstzoodat ook nu nog
niet geheel aan de vraag Van de
krachtige Amerikaansche kaken te
gemoet gekomen kan worden.
Het schaarscht is Bubble gum":
dir. product kan na het kauwen tot
een bel geblazen worden. Deze
soort, die eens een halve penny per
stuk kostte, varieert nu op de
zwarte markt in prijs van sixpence
to' één shilling. Sommige hands,
laren passen koppelverkoop toe met
drop.
OPLOSSING VORIGE PUZZLE
Gracieus bewegen zich de leerlingen van een der ballet-klassen van
Anneke GoudZij worden niet opgeleid tot revue-girls of varicté-
aaobaten. maar tot werkelijke danseressen, die eenmaal met hun dan
sen aan de ziel gestalte zullen kun nen geven.
m
u
1
t
A
t
u
1
i
m
i
s
e
R
a
b
e
1
m
e
d
i
T
a
t
i
e
b
0
e
r
H
a
a
V
e
s
t
r
e
U
V
e
1
s
a
u
s
t
R
a
1
i
s
n
e
u
V
e
1
e
n
P
a
e
d
A
g
0
0
g
b
a
r
0
N
e
s
s
e
r
e
g
i
S
s
e
u
r
r
e
d
a
c
t
e
u
r
g
i
e
t
H
0
0
r
n
c
0
1
1
E
c
t
i
e
r
0
z
e
N
b
u
r
g
k
0
m
e
D
i
a
n
t
b
i
1
d
E
r
d
ij
k
c
a
t
a
L
0
g
u
s
De naam van den schrijver luidt:
ARTHUR YAN SCHENDEL
Appelbollen
We zullen Je appelbollen nu eens
van piedeeg maken, omdat dit min
der boter kost dan het feuillete-
deeg. Hot. is bovendien niet zoo be
werkelijk.
Vermeng 150 gr. bloem met 75 gr
boter. /2 dl. water cn iets zout.
kneedt, het deeg nog even na en rol
het uit tot een plak van V2 cm. dik
te. Laat dit een half uur liggen.
Snijdt er dan 0 vierkante lappen
uit. leg er geschilde en geboorde
appels op, vul do opening in de ap.
pels met ecu vulsel van kaneel en
suiker, vouw het deeg om do appels
heen en laat ze ongeveer 25 min. in
een heetcn oven bakken.
Appelflappen
Hiervoor wordt hetzolfdo deeg
gebruikt als voor de appelbollen.
Voor het vulsel w orden 3 zure ap
pels fijngesneden en vermengd met
suiker en kaneel. Van het deeg
wrordcn stukken van 1014 cm. ge
sneden. Leg op ieder plakje deeg
wat appelvulsel en sla dan tot drie-
hoekjos om. Bak ze 25 min. in
een heet.en oven. Voor vulsel kan
ook dikke jam gebruikt worden.
Roomsoezen
Als u de eieren die we voor
Kerstmis kregen bewaard hebt,
maakt u cr dan dezo heerlijke soe
zen van.
Breng 2V2 dl. melk of water met
UX) gr boter en wat zout aan den
kook. Doe er onder flink roeren in
één keer 150 gr bloem bij en laat
het mengsel doorkoken tot het als
één bal van de pan loslaat. Laat
het deeg afkoelen en werk er een
voor een 4 eieren door, zoodat tel
kens weer een glaj deeg ontstaat.
Leg op een goed ingesmeerd bak
blik met een nat lepeltje gelijke
hoopjes. Bak ze in ongeveer 20 min.
gaar. Temper na 10 min. den oven,
anders worden ze te donker. Knip
de soezen aan oen kant open als
ze afgekoeld zijn en vul ze met va-
nillevla. I
Sandwiches
Als u geen tafel maakt om het
nieuwe jaar goed te beginnen is het
heel aardig om aan het einde van
den avond wat sandwiches te pre-
senteeren. Liefst hartig na de vele
snoeperijen die we gedurende den
avond verorberd hebben. Snijdt van
dunne sneedjes brood. Je korstjes
af, snijdt ze schuin door en beleg ze
met kaas of vleeschwaren. Visch
uit blik is hier ook zeer geschikt
voor en haring; leg, waar het past,
er een augurkje of uitje bij.
Salade
Als u wèl een soupertje geeft mo
gen er in geen geval een paar aar
dige met sla opgemaakte sohotels
ontbreken. Hiervoor kunnen we
van alles gebruiken, zorg er alleen
voor dat het geheel niet te zwaar
wordt want we gaan zoo dadelijk
naar bed!
Om de schotels te garneeren ge
bruiken we veldsla en aan blokjes
gesneden gekookte biet, wat
augurkjes cn uitjes. Voor de schotel
zelf kunt IJ alle soorten visch uit
blik gebruiken cn haring, liefst zoo
frisch mógelijk. Maak de slaatjes
dan af met slasaus.
Croquetten
We bakken de croquetten nu eens
niet op de gewone manier, maar
zullen ze aan den tijd aanpassen.
We nemen: 2 dl. bouillon (eventueel
van bouillonblokjes. 30 gr bloem,
specerijen naar smaak, 30 gr boter,
peterselie, V/2 a 2 ons vleeschres-
ten. Roer boter cn bloem op het
vuur tot een glad papje. Doe met
scheutjes de bouillon er by maar
zorg ervoor, eerst, het papje glaJ
te roeren alvorens weer bouillon bij
Parijs schijnt geen materiaal-
schaar schtc meer te kennen. De rok
ken worden er steeds wijder, en
waar het eenigszins kan wordt ge-
diapecrd. Dc Parijsche schoone op
onze foto toont een japon van bont-
gestreepte natuurzijdehet lijfje is
glad, met uitstaande mouwen, de
rok is enorm wijd en voorzien van
di aporiecn om jaloersch op te wor
den. Voor ons is dit plaatje alleen
oir- naar te kijken wij zullen te
vreden zijn als in 1947 heel wat be
scheidener mode-verlangens worden
va vuld....
te gieten. Voeg er van liet vuur af
genomen de specerijen en het aan
stukjes gesneden vleesch en do ge
hakte peterselie bij. Spreidt de mas
sa uit. op een natgemaakte schotel
en laat hot koud worden. Maak er
dan platte koekjes van, paneer ze
en bak ze aan twee kanten in do
koekepan.
Pasteitjes
Maakt u het souper eens heel fijn
met pasteitjes. U heeft hiervoor het
zelfde deeg noodig als voor Je ap
pelbollen. Van do daar aangegeven
hoeveelheid kunnen er zeven ge
maakt worden. Het deeg wordt uit
gerold tot een lap van lA cm dikte.
Met een glas worden 21 ronijes
uitgestoken. 7 rondjes worden op
een ingevet, bakblik gelegd. Van de
overige 14 rondjes worden nog eens
kleinere rondjes uitgestoken die
voor deksel zullen dienen. Dc rin
gen die over blijven worden twee
op elkaar met water op de bo
dempjes geplakt. De pasteitjes moe
ten zzz 20 min. bakken, en worden
dan gevuld met een vleeschrngout.
Russische schaaksuccessen
\J ELE buitenlandsche deskundigen zoeken het „geheim" van de
vele successen der Russische schaakmeesters in hun superieure
techniek. Hun grondige kennis cn hun goede beheersching der openin
gen. Maar de voornaamste reden ligt in de populariteit, en -de mas
sale beoefening van het spel in de Sowjet-Unie, waartoe zoowel de
staat als de vakverenigingen en de verschillende organen der cul
tureele ontwikkeling het hunne bijdragen.
Aanzienlijke steun wordt ver
leend aan de Russische schaak
meesters, en veel wordt gedaan
ter aanmoediging van jonge, be
gaafde spelers. Zoo wordt jaarlijks
een jeugdkampioenschap georga
niseerd. voorafgegaan door toni-
nooicn in duizenden scholen. En
voor 1917 worden nog groot ere
plannen voorbereid. Hiertoe be.
hoort ook de uitgifte van vaklite
ratuur op groote schaal. Zoo is
grootmeester Ragozin bezig met
het schrijven van een boek over
het toumooi in Groningen. Ande
re werken zullen gewijd zijn aan
de wedstrijden der Russische ver
tegenwoordigers tegen Engelsche
en Amerikaansche landenploegen.
Een handhoek voor beginnelingen
zal in honderdduizenden exempla
ren verschijnen. Een goed denk
beeld van den omvang der schaak
beweging geeft het feit dat in 1947
een half millioen diploma's moet
worden gedrukt voor de spelers
die tot een van de vijf officieele
categorieën behooren. Hieruit
blijkt dat minstens 500.000 ama
teurs tot schaakverenigingen be
hooren en geregeld aan tournnoicn
deelnemen. Wat de bron is, waar
uit het Russische schaakleven zijn
krachten put. cn waar de vele
jonge kampioenen vandaan ko
men, is nu geen geheim meer.
In het Rijksmuseum te Amster
dam is thans een deel van de be
nedenverdieping geheel gemoder
niseerd. dat gedurende eykele ja
ren tot de moderniseering ge.
heel voltooic. is de voornaam
ste kunstschatten op het gebied
kunst en kunstnijverheid van het
museum zal herhergen.
J-JET dienstbodenvraagstuk da.
teert niet Van vandaag of
gisteren. Niemand minder dan
Carlyle heeft er reeds over
geschreven bijna een eeuw gele
den1 Hij was uit logeeren. toen
hij 'n briefkreeg van zijn vrouw
waarin zij vertelde hoe zij moest
zwoegen om liet zeer verwaar.
loosde en vervuilde huis weer op
orde te krijgen. Haar arbeid was
extra zwaar, daar zij werd bijge
staan door een dienstbode, die
alles verkeerd, deedCarlyle ant
woordde haar op 19 Augustus
1850: „Dienstboden zijn een
moeilijk geval in deze dagen. 11:
voorzie, dat het niet zoo lang
meer duren zal of verstandige
menschen zullen er noodzakelijk
toe moeien besluiten het verder
zonder hun hulp te doen. En
werkelijk: het zal een vooruit
gang zijn. Je kunt. je niet inden
ken hoe ik een dergelijke mo.
gelijkheid als een speciaal voor
recht zie, mits men in zijn jeugd
geleerd heeft zelf de handen uit
de mouwen te steken en mi/s er
een vereenvoudiging in de huis
houdelijke werkzaamheden wordt
toegepast. Dienstboden zijn te
genwoordig louter teleurstellin.
gen: er is geen gezag en er be-
g slaat geen gehoorzaamheid
Is het niet merkwaardig deze
g voorspelling der vereenvoudigde
s werkzaamheden in het dienstbo-
t denlooze gezin, waar de vrouw
5 geleerd heeft zelf de handen uit
Wc mouwen te steken?
•xxxxrxxxyjnoaxxxxjrcxrtzckarcienabcorecrrxxttjocxj
Voor den Zondag
Onsterfelijken
Nu laat Gij, Heer, uw dienst-
knecht gaan in vrede naar
Uw woord, want mijne oogen
hebben uwe zaligheid gezien
Luc. 2: 29—30.
E onsterfelijken. zoo noemen we
zéér beroemde menschen, wier
gedachtenis ook na hun dood in bree-
den kring lang voortleeft. De „keien"
der menschheid. Inderdaad als groote
keien, die in "het water geworpen
zijn, trekken ze breede kringen,
steeds wijder, steeds oppervlakkiger
ook. En dc keien zélf, die liggen ver
zonken in de diepte van den dood.
Juist hier is de sterfelijkheid tragisch
geaccentueerd.
Daar staat een oud man in den tem
pel, met het Christuskind in de be
vende aimen geklemd, cn de bhjde
dankbaarheid in do oogen. Zijn leven
heeft het, doel bereikt. Hij kan ster
ven. omdat hij gezien heeft, dat
..Gods belofte heerlijk vervuld
wordt". Omdat hij de redding zelf ge
zien heeft. Nu kan bij dit leven rustig
en blij in Gods handen leggen. Zeker,
hef was geen „kei", maar hij is dan
ook niet gezonken Hij behoefde niet
te zinken en hij kon niet meer zin
ken omdat bij heel zijn eigen ge
wicht verloren bad. en daar alleen
nog maar staat, als één. die een
oogenblik de vervulling van Gods be
lofte mocht vasthouden, om die daar
na door te geven.
De laatste Zondag van het jaar
roept ons tot aandachtig zien. Zien
van dif jaar, èn van onszelf. Maar
bovenal: zien van Hem, Wiens feest
we pas vierden. Waar een mensch
met de vervulling der belofte in do
handen staat, het Woord van God
mag vasthouden, daar ..naad'ren wij
getroost de grens van 't leven". Daar
is de dood overwonnen en he+ leven
wenkt. Wie deze belofte op de handen
gelegd kreeg, is altijd oud. in den
zin van ,,wijs, ervaren", omdat hij
het laatste gezien heeft. En hij is al
tijd jong, omdat hij het eeuwigheids
leven in zich draagt. Zoo staat op den
laatsten Zondag van het Jaar de ge
stalte van Simeon daar. en van de
duizenden anderen, die waarachtig
Kerstfeest mochten vieren. Deze
schare der naamloozen is het. die de
onsterfelijken zijn
V. D. M.
„Als het aan mij lagMet
die woorden eindigde dr. Van Dorpe
zyn tirade, gepaard aan de inleve
ring van het wekelijksch raadsel.
Tja, die hersenkronkelspecialis-
ten... 't Is maar goed, dat zij deze
rubriek niet zelf in handen hebben,
want onze „doctor in de pieker-
kunst' is een verklaard tegenstan
der van kruiswoordraadsels. Waar
om? Ja, daarover handelde'nu zijn
philippica, met als hoofdargument
dat daarbij alleen parate kennis te
pas komt.
Wii zijn zoo vrii met hem van
meening te verschillen, zoodat in
hel raadselmenu de kruiswoord-
pu7zlcs een regelmatig opgedien-
d^n schotel blijven.
Onze
Zaterdagsche
puzzle
De „doctor heeft ditmaal geen
„kluif' samengesteld wellicht
hoopte hij dat wij bakzeil zouden
halen maar er ^ijn desondanks
eenige -l etango.s ei, klemmen.die
dit „raadseltje" tot een „kluifje"
stempelen. Men oordeele zelf.
De omschrijvingen luiden:
HORIZONTAAL: 1 Hoeveelheid,
5 Omvangrijk, 9 Groot van Gewicht,
13 Van geringe afmeting, 16 Ge.
wicht der verpakking, 17 Eiland in
Ned. Indië. 13 Buiten het gewone,
19 Heesch, 20 Geur, 21 Meisjesnaam,
22 Trekauto, 23 Eng componist, 24
Zonder inhoud. 25 Een der V.S. van
Amerika, 26 Beroemd Ned zanger,
2y Bekende Finsche hardlooper, 28
Groot hert, 29 De voornaamsten. 30
Meisjesnaam, 31 Nauwer, 32 Te ken-
n-n geven.
VERTICAAL: 1 Wcrpschyf, 2
Kettingdeel, 3 Stadje aan het Laga
Maggiore, 4 Ontvangen, 5 Graag, 6
Dorp op de Hondsrug, 7 Rooster,
8 Onverschrokken. 9 Familielid, 10
f.dlensief, 11 0\ erblijfsel, 12 Deel v,
d stad, 13 Textielwecfsel, 14 Van
nul eperkt langen duur, 15 Metaal.