De biecht van een huwelijksleven
Neêrlands industrie vertoont
teekenen van opbloei
Een strijdster voor vrouwenrechten
werd 75 jaar
Bloedtransfusie blijkt
van groote beteekenis
Radio-programma
GERARD WALSCHAPS NIEUWE ROMAN: MEESTERLIJK MAAR NIET OVERTUIGEND
Ratten en muizen
eten ons voedsel
PRODUCTIE VAN 1938 ECHTER
NOG NIET BEREIKT
mooJid
onder getuige
2
Vrijdag 10 Januari 1947
„Er moet een genie opstaan dat een einde maakt
aan den literatuurkitsch en het huwelijk beschrijft
zooals het is, den mensch zooals hij is, het leven
zooals het Is".
GERARD WALSCHAP, Ons geluk
(P. N. van Kampen en Zoon N.V.,
Amsterdam
M NDER de huidige Zuid-Nederlandsche prozaïsten neemt
Gerard Walschap een eerste, zoo niet de eerste plaats in.
Omstreeks 1930 vond hij met zijn romantrilogie „Adelaide",
„Eric" en ,,Carla" zijn eigen richting en sindsdien ging hij voort
meedoogenloos de ontbindende krachten bloot te leggen, die den
mensch zoowel persoonlijk als in de gemeenschap van gezin of
maatschappij bedreigen. Later stelde hij daartegenover ook de
constructieve elementen: liefde van man en vrouw voor elkaar,
liefde van de moeder voor haar kinderen. Zijn laatste roman sluit
daarbij in alle opzichten aan. üok hier wórdt de strijd beschreven
van het constructieve tegen het ontbindende, en ook hier gaat het
om een huwelijksverhouding. Het boek is namelijk de levensbiecht
van den kunstschilder Rend* Hox, zooals hij die op de huwelijks
dag van zijn lievelingsdochter voor haar begint neer te schrijven.
Er is zooveel overeenkomst tusschen de omstandigheden Waar
onder zij met haar Bert het leven ingaat, en die waarvan haar
vader en moeder zijn uitgegaan, dat Hox huivert voor wat haar
nog tc wachten staat. Na het feestmaal neemt hij zelfs een flesch
op „om hem het hoofd in te slaan die mijn dochterken ons geluk
wil aandoen". Maar in de plaats daarvan schrijft hij dan tenslotte
de biecht van dit „geluk".
René om bij een al te gewillig
meisje Leontine te vergeten.
Maar het einde is toch een huwe
lijk. E-n achteraf erkent René: „lk
wist niet dat men iemand kan be-
geeren die men niet aantrekkelijk
vindt. Ik wist niet dat zoon begeerte
liefde is of kan worden. Ik wist niet
dat liefde meer van dett storm heelt
dan van maneschijn''.
Hóx is de zoon van dronken Tist
en zatte Trien, die met een honden
kar de dorpeo afrijden om vodden,
beenderen, vellen en oud ijzer Maar
hun dronkenschap is teer van hun
liefde voor elkaar en voor hun kind,
nooit valt er een hard woord: „eert
moederkus riekt voor mij naar je
never en hier zit, ik, een welstellend
burger op jaren, nog te branden van
heimwee naar uw moederkus".
De kleine René heeft een goed
hoofd en daarom mag hij optreden
als de helpende vriend van Joseph-
ken Onckeloms, eerst op de lagere
school, later ook op het college. Na
diens vroegtijdigen dood krijgt „de
werkloos gevallen engelbewaarder
van Josephken het beheer over
diens elf kozijntjes en nichtjes" ki
het gezin van Door Onckeloms.
Volwassen geworden neemt hij daar
oen eigenaardige positie in: eener-
zijds kind van den huize, anderzijds
duvelstoejager zonder vas* loon.
Als Door Onckeloms een hobby
krijgt voor Christelyk-Vlaamsche
volkskunst, moet René een „cen
trum van artistiek leven" stichten
voor liefhebberende dilettant-kun
stenaars: de Eikel. Zonder dat hij
zelf in dit alles gelooft, wordt hij
toch een middelpunt: er komen be
stellingen voor schilderijen en aan
enkele Katholieke bladen wordt hij
correspondent voor het dorpsnieuws.
In tegenstrijd
ZOO komt hij in aanraking met
Leontine Verstraeten, een be
wonderaarster uit een ver We*t-
vlaamstfr dorp. Reeds bij de eer3te
kennismaking worden zij onweer
staanbaar tot elkander aangetrok
ken. Leontine is niet mooi, zij heeft
de uitpuilende oogen van ec-n kik-
vorsch, maar juist „deze leelijke wil
ik vastpakken, neerleggen, belcnuf-
felen". Ook zij wit eigenlijk niet,
want haar hart gaat uit naar het
klooster doch zij kan aan den in-
stinctieven drang evenmin weer
stand bieden. Het wordt tusschen
hen een harde, meedoogenlooze
strjjd. René biecht haar zijn verle
den; ,,ik zeg dor en hard dat ik haar
in 't geheel niet mooi vind en ook
niet echt lief heb, maar op haar ge-
stooten word door een onweer
staanbare en onverklaarbare zinne
lijkheid"; er is de heftige tegen
stand van haar ouders, de fatale
ontmoeting met dronken Tist en
zatte Trien, de mislukte poging van
Hartstochtelijk
IN hei huwellijk wordt deze stryd
voortgezet. Hartstochtelijk zijn
hun omarmingen, maar even harts
tochtelijk hun ruzies.- Ook Leotino
blijkt arm te zijn, maar zij gelooft
in René's kunstenaarschap en daar
om gunt zij hem geen oogenblik
rust. Zij regelt alles voor hem, hij
behoeft niets anders te doen dan
dag en nacht te teekenen en te
schrijven. Daardoor worden inder
daad de uiterlijke moeilijkheden
overwonnen, maar de innerlijke blij
ven: „ongelooflijke scènes doorspo
ken onze herinnering". En tocli
kunnen zy niet buiten elkaar: „Wij
moesten elkaar vernietigen of in
passie en liefde versmelten".
Door al dezen strijd en smart
wordt René Hox teruggedrongen tot
dc kern van zjjn wezen, waar hij al
leen komt te staan met God en met
zijn kunst. In plaats van een per
soonlijk God erkent hij voortaan
slechts een „vertrouwd, zachtaardig,
onpersoonlijk, oneindig Geheim''.
Tegelijkertijd echter wordt in hent
uit den dilettant de ware kunste
naar geboren. Tusschen twee teeke-
ningen om den broode vindt hij tel
kens nog tijd om even te werken
aan een schilderstuk uit zijn hart.
Ook dit nieuwe werk veroorzaakt
weer groote moeilijkheden. De ge
loofsafval wordt er in horkend: het
wordt onzedelijk en goddeloos ge
acht. Fel reageeren vooral de
schoonouders maar ook de vroegere
vrienden van „De Eikel". Leontine
wankelt tusschen het geloof aan
haar man en haar geloof aaci God.
Maar wanneer de toestand volko
men onhoudbaar is geworden, weet
haai* liefde de tegenstellingen voor-
loopig t. overbruggen, zoodat een
oogenblik de Vrede weergekeerd
schijnt.
Geloofsconflict
DAN volgt de reis naar Lourdes,
waar Leontine verwacht dat
René zich bekeeren zal. Als dat tiiet
gebeurt, breekt de strijd opnieuw los
en voert tot een definitieve crisis. Ir.
een vlaag van drift stoot René zijn
vrouw over den rand van een af
grond. 's Avonds vindt hij haar ech
ter ongedeerd in hun hotelkamer te
rug, ziek van angst dat hij zich out
haar tekort gedaaa zou hebben. En
dan wint haar liefde hem voorgoed.
„Mijrt vrouw fluisterde of zy mij
dan zoo ongelukkig maakte, of Ik
haar nog een laatste kans wilde ge
ven om goed te maken wat zij mij
had aangedaan. Dat zij een man,
zoo goed, zoo trouw, zoo eerlijk bij -
»ta tot onvrljwilligen moordenaar
had gemaakt en de kinderkens dan,
jongenlief dat had haar opeens do
oogen geopend, in de seconde zelf
van het achterover slaan, -nog voor
ze grond raakte". Zij ziet enkel
haar fouten en vergeet de zijne,
maar juist daardoor krijgt ook Inj
oog voor wat hij haar te kort ge
daan heeft, en een groot medelijden:
„Dat is een machtige pijn. Liefde is
vuur, haat is storm, medelijden filet
hen die me-n liefheeft is water uil
water is de grootste natuurkracht".
Nu eerst wordt hun samenzijn
een huwelijk: waarin de een den an
der aanvaardt zooals hij is, zonder
dwang op hem te willen uitoefenen.
Leontine gaat steeds meer de eer
lijkheid van René's kunstenaarschap
begrijpen, waardoor haar oogen ook
voor de schoonheid van zijn werk
opengaan. Een laatst gezamen
lijk leed het verlies van een
kind door de nalatigheid van een
dokter maakt hun twee-eenheid
volkomen: „Het stond geschreven
dat Leontine en ik gesmolten zou
den worden cn hergoten tot een be
tere substantie, gelijk in brons ce
zelfstandigheid van metalen verlo
ren gaat in een nieuwe". Naar die
eenheid heet dan ook een der laat
ste hoofdstukken: Brons.
Meesterschap
MET opzet heb ik den Inhoud van
dit boek uitvoerig weergege
ven. Op andere wijze laat het zich
vrijwel niet typeeren. Met meester
schap geschreven, weet het voortdu
rend te boeien; de enkele aanhalin
gen die ik deed, geven reeds een in
druk van den pakkenden sty 1. Er ko
men bladzijden in voor van zulk een
suggestieve kracht dat wij ze niet
licht meer vergeten. Ik denk b.v. aan
Mevrouw Anette Guépin-Drons-
berg van der Linden, een bekende
figuur uit de Nederlandsche vrou- j
wenbeweging, die dezer dagen
75 jaar werd.
WEINIGE menschen die bij verkiezingen ter stembus gaan
zullen bij het aanschouwen van de af- en aanloopende
dames-kiezers terugdenken aan den tijd, dat het recht om stem
uit te brengen alleen voor het „sterke" geslacht gold. Het zal zelfs
velen bevreemden, dat menschen, die destijds voor het vrouwen
kiesrecht op de bres stonden, door hun relaties werden miskend,
erger zelfs, bij sommige gelegenheden met afval werden nage
gooid! Toch gebeurden dergelijke dingen en mevrouw Anette
GuépinDronsberg van der Linden, een zeer bekende figuur uit
de Nederlandsche Vrouwenbeweging, weet hierover nog heel wat
uit haar herinnering op te halen.
Glimlachend vertelde deze
krasse dame, die dezer dagen
onder groote belangstelling haar ijf
en zeventigsten verjaardag vierde,
ons uit de bewegen dagen van den
historisch vrouwenstrijd om het
kiesrecht.
Dc moeiliikheden begonnen voor
haar reeds thuis cn in den kring
van vrienden en verwanten, waar
ieder zich tegen haar actie verzette
óók de vrouwen, die hun voor.
vcchtster achteraf zeer dankbaar
zijn. Mevrouw Guépin heeft cr bij
geglimlacht, zooals zij het nu nog
doet on zette door; zij beloofde ech
ter haar echtgenoot, het *prk re
laten rusten als 't doel bereikt zou
zijn en heeft, toen het in 1022 zoo
ver was, haar woord gehouden.
Naast Alctta Jacobs, een der
meest geëmancipeerde vrouwen van
do laatste eeuw, stond zij pal voor
do zaak die haar zoo na aan het
hart lag. overtuigd- daarmede een
gioot belang tc dienen.
Bedreigde demonstranten
OP vrijwel geen enkel congres in
binnen- en buitenland beeft zij
ontbroken, ofschoon de moeilijkhe
den vele waren. In Praag en Boeda.
pest wierp men de demonstreerende
vrouwen zelfs met rotte appelen,
hetgeen echter eerder aanvuurde
om voort te gaan, dan deed versa
gen. Het was dan ook niet verwon
derlijk, dat sommige lcdm der
Vrouwenbeweging in dien tijd niet
altijd even welwillend dachten over
hei wezen „man", wicn zii het kies-
prlvilege met zooveel nadruk be
twistten, We hebben er smakelijk
om gelachen, toen mevrouw Guépin
orn tijdens het interview, dat wy
met haar mochten hebben, vertelde,
dat zij in die dagen zelfs geen haan
in haar kippenhok duldde uit ver
zet tegen diens heerschzucht ten op.
zichte van dc hennen.
Ondanks haar strijd, bleef de
voorvechtster voor het vrouwen
recht een toegewijd echtgenoote en
moeder, die haar werk voor 't kies.
recht pas opnam, als iedereen naar
beri was zoodat zij vaak diep in den
nacht ter ruste ging. Hoe omvang
rijk haar taak is geweest, kunnen
weinigen thans beseffen, maar toch
vend deze actiove vrouw nog tijd
vc.or deelneming aan vele coinité's
en bestuursfuncties in vcrennigin-
gen terwijl zij een kinderbijbel
hoeft geschreven, bedoeld voor de
allerkleinsten, waarvan twee druk
ken geheel zijn uitverkocht.
Huidige problemen
Mevrouw Guépin glimlacht en
kiikt ons hoofdschuddend aan. ter
wijl ze zich laat ontvallen: Ik be
grijp niet dat U mij is komen op.
zoeken, ik ben werkelijk geen be
langrijke figuurWanneer heel
haar wezen niet het tegendeel be
wees, zou men geneigd zijn te ge-
iooven dat een ijdele ziel naar een
cimplimcntje vischtWat zij
wé! belangrijk vindt: de proble
men op politiek, economisch cn
geestelijk terrein van onzen tijd en
daarin blijkt zij beter thuis dan me
nig jongere sexe.genootc. Met een
onlangs gesticht comité ijvert zij nu
weer voor een retraite-mogelijkheid
ten dienste van protestanten. Zelfs
heeft zij daarvoor in den afgploopen
zomer haar groote huis in Ellecom
beschikbaar gesteld. Als de burge
meester het niet noodig heeft voor
gorepatrieerden, zal zij trachten het
tot permanent retraite-verblijf '-e
doen inrichten, een even edel als
actief streven van een geest, die
zi.in tijd blijft verstaan en dit zal
dan ook wei de reden zijn, waarom
de bejaarde dame nog zoo'n jeugdi
gen indruk maakt.
Moge zij naar lichaam en geest
nog lang jong blijven!
de docdenwake van René bij zyn
vader, met de ontroerende weergave
van den rouw der vier hceiden; aan
René's omdoling wanneer hij meent
de moordenaar van zyn vrouw te
zijci; aan het sterven van Lies je
door de schuld van den dokter; aan
den verbeten, maar vergeefschen
strijd van de ouders om recht tegen
den „moordenaar" van hun kind. Dit
zij* bladzijden, die ongetwijfeld
kiank zullen krijgen in de moderne
Nederlandsche letterkunde.
En toch leggen wy dit bóek niet
volkomen bevredigend terzijde. Hoe
zeer getroffen door vele details,
worden wij tóch door het geheel Piet
heeleniaal overtuigd. Wanneer René
wanhopig neerschrijft: „Er moet
een genie opstaan dat een einde
maakt aan den literatuurkitsch en
het huwelijk beschrijft zooals het is,
den mensch zooals hij is, het leven
zooals het is" dan verwachten wij
cnwillekeurig dat dit boek aan dezen
eisch zal trachten te voldoen. Het
had dan inderdaad een gróót en
uitermate belangrijk boek kunnert
zijn! Maar Walschap beeft zich een
tc uitzonderlijken hoofdpersoon ge
kozen in te uitzonderlijke omstan
digheden dan dat wij hier „het hu
welijk zooals het is en den mensch
zooals hij is" zouden kunnen herken
nen. Dc destructieve en construc
tieve krachten die hij aanwijst, ko
men in principe inderdaad in vele,
misschien wel in de meeste, huwelij
ken voor maar in het klein, al'.e-
daagsch in een alledaagsche omge
ving, en juist als zoodanig zouden
zy waard zyn beschreven te wor
den.
In vergrooting
WALSCHAP geeft echter van
dit alles een ver^rooting,
som? bijna tot in het cancaturalc.
Ik denk b.v. aan de idyllische teeke-
ning vah het gezinsleven bij Tist en
zatte Trien: aan het eerste bezoek
dat de ouders van Leontine hun ko
men brengen, w aarbij Door Oncke
loms de dronken Trien onder de
dakpannen vandaan moet halen en
met haar van de ladder tuimelt; aan
het slot van den strijd tegen den
dokter-moordenaar, als René ge
vangen gezet wordt wegens bedrei
ging van een ambtenaar met licha
melijk letsel. Geheel onmogelijk
wordt Ook daar het verhaal nooit,
maar wel doet de uitzonderlijkheid
er afbreuk aan het waarschijnlijke,
waardoor het geval zich te veel iso
leert cn zijn algemeene, haast zoU
ik zeggen: zijn symbolische, geldig
heid verliest.
Zoo werd „Ons Geluk" een sterk
boek dat desondanks bleef bene
den zyn eigen mogelijkheden.
De schade, die in ons land wordt
Veroorzaakt door ratten en muizen,
is veel grooter dan de meeste men.
schen wel vermoedenDeskundigen
schatten deze Schade op 20 a 30
tnittioen gulden per jaarHet be
hoeft daarom geen betoog, dat de
bestrijding van ratten en muizen
niet doeltreffend genoeq kan wor
den aangepakt.
Dat dit hinderlijk ongedierte een
probleem vormt voor de geheele
wereld, moge blijken uit. het fe>t.
dat volgens een verslag van de
frVod and Agriculture Organisation
van de UNO vier procent van den
geheelon wereldvoorraad aan voed
sel door de ratten en muizen wordt
vernietigd.
Do FAO hoeft gevezen op het be
lang van de bestrijding van de rat.
ten en muizen. Ook in Nederland
zioi men meer en móef in. dat be
strijding van dit ongedierte nood
zakelijk en ook mogeliik is. De bes-
t" resultaten verkrijgt men, wanneer
acties in groot verband worden ge
organiseerd. b.v. door een gemeen,
te of polderbestuur. Voor bestrij-
dingsadviezén kan men zich te alj
len tijde wenden tot de afdeeiing
ratten- on muizenbestriiding van
den plantenziékfénkundigen dienst
te Wagenlngen, Deze adviezen wor
den gratis verstrekt.
De minister van Sociale Zaken
heeft ptof. tnr E. G J. Gimbere uit
Tilburg benoemd tof Hd van het
college van Rijksbemiddelaars.
Iets over bloedarmoede (II)
De roode bloedlichaampjes
dwarrelen rond in een vloeistof,
welke plasma genoemd wordt. Nu
kan het voorkomen, dat het plas
ma van meneer A een stof bevat,
die de roode bloedlichaampjes
van meneer B. aan elkaar plakt.
Als gevolg daarvan zal het bloed,
dat B zoo edelmoedig afgestaan
heeft, samenklonteren, zoodra
het in aanraking komt met het
bloed van den zieken meneer A.
Dit is heel tragisch, want de
bloedklontertjes kunnen de bloed
vaten verstoppen en meneer A. i3
van den wal in de sloot geholpen.
Omgekeerd klontert ook bloed
van A. samen als het gemengd
wordt met het plasma van B. Dit
moet men dus tot eiken prijs zien
te vermijden. Het eenvoudigste is
het om bovenbeschreven proefje
te doen en, alvorens tot bloed
transfusie over te gaan. eerst een
druppeltje bloed van A. en een
druppeltje bloed van B. op eeil
glaasje te leggen en met den mi
croscoop te kijken of deze drup
peltjes samenklonteren. Doet zich
geen klontering voor, dan kan de
bloedtransfusie doorgang vinden.
Bloedgroepen
Na uitgebreide onderzoekingen
heeft men ontdekt, dat er vier
EEN NIEUW TYPE geheel metalen sportvliegluig, dat op omjfzn terrein
zal kunnen landen en starten, zal in de toekomst tegen lagen prijs door da
Volmer vliegtuigfabrieken in Los Angelos vervaardigd worden. Het vlieg
tuig. ontworpen door Volmer Jensen, is een drie-persoons coupé en wordt
gedreven door een 75 PK-motor die achter de passagierscabine is aange
bracht. Hef heeft *en kruissnelheid van 110 mijl per uur, een radius van 500
mijlen en heeft een gemiddeld benzineverbruik van 4*2 liter per 25 mijlen
Een nieuio soort enkel landingswiel stelt de Volmer VJ 21 in staat op oneffen
terrein te landen en te starten (P.)
Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft in het eerste
nummer van het Statistisch bulletin een groot aantal zeer interes
sante indexcijfers van dc productie der Nederlandsche industrie
in 1946 gepubliceerd. Als basisjaar is voor de meeste industrieën
genomen 1938, alleen voor walsproducten is 1940 100 gesteld.
De belangrijkste cijfers volgen hieronder:
Jan. April Juli Sept.
Algemeene produciie-index
Steenkolen
Electrlciteit
Cement
Metselsteenon
Fosfaatmeststoffen
•Stikstofmeshstoffen
Zeep (afzet) -
Deuren (allo soorten)
Triplex (w.o. multiplex, meubel-
platen en panUertriplcx
Walsproducten van ijzer en
staal
Stalen ramen cn deuren
Kolenhaarden, -kachels cn for
nuizen
Rijwielen
Fransportdriewiclers
Carosserieën voor autobussen
en reiswagens
Aanhangwagens cn opleggers
Draadnagels en spijkers
Rijwiel bui teilbanden
Rljwiclbinnenbnnden
Schoenen, laarzen, pantoffels ed
Katoenspinnerijen
Tricotage-industrie
Kousen- en sokkenindustrie
Boter
Kaas
Margarine
Uitgesmolten dierl. vetten
Aardappelmeel
Suiker
Sigaren
Sigaretten
56
115
60
44
78
3-4
70
53
61
13
182
62
38
-40
66
36
45
48
20
0.1
133
9
22
10
47
80
5S
95
72
93
46
167
•in
65
41
44
31
88
10
31
193
65
51
77
V
10
48
65
37
45
100
24
11
51
62
68
07
71
102
43
122
40
65
20
67
113
S3
101
51
123
51
38
27
Oct.
70
72
136
00
108
70
130
57
27
44
270 341 305
106
32
36
51
287
82
56
84
74
46
60
78
55
92
04
13
4
70
56
61
86
53
120
26
-24
206
318
129
83
54
61
83
68
63
93
39
101
62
56
Si
102
S4
134
33
40
138
285
125
102
155
97
56
70
92
58
69
103
23
321
22 S
65
104
Nov.
89
71
145
91
96
105
51
51
39
376
105
13S
38
41
339
353
362
door Anthony Berkely 62
ONDER het voorwendsel, dat hij
eens wilde zien. of zijn gasten
alles hadden, wat zij wenschten,
bracht mijnheer Chitterwick een be
zoek aan de kamer van Mousê.
Deze begroette hem warm. „Ik
hoopte al, dat je nog even langs zou
komen. Ik zou toch onmogelijk al
kunnen slapen, Kunnen wc samen het
gesprek nog even voortzetten?"
„Met die bedoeling kwam ik naar
je toe", bekende mijnheer Chitter
wick. „Ik geloof, dat we in den salon
allemaal wat in den put waren".
„Ja", knikte Mouse, „de kwestie is,
dat we met dat idee van Jou omtrent
de uitwerking van Pruisisch zuur op
het oogenblik niet zoo heel veel voor
Lynn kunnen bereiken, omdat het on
mogelijk vast te stellen is. wanneer
juffrouw Sinclair haar koffie dronk.
Maar wat dat andere punt betreft,
dat bewijs van onschuld, waarvan je
veronderstelt dat het bestaat
„Ho, ho, niet 200 voorbarig", pro*
testeerde mijnheer Chitterwick, „ten
slotte berust die veronderstelling van
mij op betrekkelijk losse gronden. En
zelfs indien zc Jui-t is, geloof ik niet,
dat dit bewijs den man en Lynn
met hem van een ernstige verden-
king zou kunnen bevrijden. Volgens
mijn meening zal hef slechts in staat
zijn een zoodanig element van onze
kerheid in de zaak te brengen, dat
geen jury de verantwoordelijkheid
voor een „schuldig" op zldh zou dur
ven nemen".
„Wel", merkte Mouse met eenig
ongeduld op, „in ieder geval zou het
Lynn dan toch kunnen redden"
„Oh, zeker", gaf mijnheer Chitter
wick, wiens aandacht blijkbaar van
het voornaamste punt was weggegle
den. toe. „ik denk wél, dat dit het
geval is
„Maar dan kunnen wij ons daarop
toch concentreeren?"
„He, zou anders een mooi succes
zijn, indien we meteen den werke
lijken moordenaar ontdekken", zucht
te mijnheer Chitterwick. „Want zelfs
Indien Wc er op deze v/ijze in slagen
majoor Sinclair vrijgesproken te krij
gen. zou de verdenking, dat hii zijn
(ante vergiftigd had, toch altijd op
hem blijven rusten"
„Ja, dat is zoo. Maar toch moeten
we in de eerste plaats Lynn redden.
Ik ben er voor, dat we al onze krach
ten inspannen om een bcwij- te zoe
ken. waarmee dit doel bereikt kan
worden. Welken weg moeten wij
daartoe bewandelen?"
„Wij moeten ons in de plaats van
den moordenaar stellen", antwoordde
mijnheer Chitterwick. die niet voor
mets zooveel detectiveroman? had ge.
lezen. prompt, „en 2len. wat hij zou
hebben gedaan".
Zij dachten zichzelf derhalve in de
plaats van den moordenaar in, maar
Moüse moest al spoedig toegeven, dat
dit hem niet veder bracht.
..Met mij is het al net eender", zei
mijnheer Chitterwick. ,,Weet Je wat
mij het beste lijkt, Mou<-e? Dat ik mc
in de studeerkamer terugtrek en daar
de heole zaak op schrift zet. Mis
schien zal het daarna gemakkelijker
zijn me een beeld te vormen van den
gedachtengang van den moordenaar".
„Dat", zei Mouse, „is een uitste
kend plan".
Mijnheer Chitterwick begaf zich
daarom naar de studeerkamer van
zijn tante en zette zich achter haar
schrijfbureau. In de eerste plaats
wen'chte hij een idee op te schrijven,
dat zoojuist b'J bem opgekomen was.
..Indien ik de moordenaar was",
öchreef mijnheer Chitterwick
(Wordt vervolgd).
Verheugende cijfers
Dat hernieuwde bloei van de 5
Industrie dc voornaamste voor. 3
waarde is voor den wpderon- 3
bouw van ons land Is een stel- 3
ling, die reeds door verschillen-
dc leiders van ons maatschap pc- j>
lijk leven. In zijn veelsoortigste 3
vormen, is uitgesproken. Het is 3
daarom verheugend bij het be- 3
schouwen van de indexcijfers, 3
die het Centraal Bureau voor de
Statistiek heeft aevubltceerd, n
vrij algemeene verhooging der
productie le kunnen constatee-
ren
De cijfers beschouwend kan
men tot de conclusie- komen, dat
de algemeene tendenz van het
Nederlandsche bedrijfsleven er
een van opbloei is, hoewel over
het algemeen de productie van
1938 nog niet bereikt Is.
Uitzonderingen op deze alge
meene tendenz vormt de afzet
van zeep die, in vergelijking met
het voorjaar van 1946, een ach
teruitgang vertoont. Ook de pro
ductie van houten deuren, kan
niet bevredigend worden ge
noemd. Hiermee wordt tevens op
één der sterkste remmen van
cien wederopbouw den nadruk
gelegd, nl. liet gebrek aan hout,
want de productie van cement
en metselsteenen toont een rede
lijken vooruitgang.
Tri verhouding met het onbe
vredigende cijfer van de deuren-
produclie doet dc enorme ver
hooging der triplex-fabricage
eenigszins vreemd aan. hoewel
aan dit vnateriaaal groote be
hoefte bestaat in de meubel-in
dustrie.
Bij de beoordeeling der cijfers
voor boter en kaas, die tegen het
einde van het jaar een achteruit
gang vertoonen, moet men reke
ning houden met het feit, dat
zuivel een „seizoen-product" is.
Dit voorbehoud moet ook wor
den gemankt bij de hooge cijfers
voor aardappelmeel cn suiker.
Verheugende getallen vertoont
de productie \an Ijzeren cn stalen
walsproducten. haarden en ka
chels. fielden. corrofi«»nrlcn voor
autobussen 011 aanhangwagens
(hetgeen wijst on een snel hcr-
9'el van ohq verkeer), stnïen ra
men e. d. draadnagels cn spij
kers (van belang voor dón we
deropbouw), fiotöbanrlön on
schoenen e. d
Tooneelinstallatie AVRO-
studio
Het poreedkomett van de tooneet-
iriftellatie in de AVRO.studio te
Hijver,um 2ai a.tt. Zaterdagavond
mot eeni<r6 feestelijkheid worden
dot ierd. Gespeeld wordt de ceesti-
tre remedie van Mariv.ntx: „Lo jeu
de l'Amottr et du Hasard". Kon),
mer Kleyn heeft de repjs
soorten bloed zijn. Deze soorten
bloed noemt men bloedgroepen.
Men onderscheidt ze door de let
ters A, B. AB en O.
Aan een patiënt, die bloedgroep
A heeft, mag men alleen bloed
geven van een persoon, die zelf
ook A of wel bloedgroep O heeft;
aan een patiënt, die bloedgroep
B heeft, mag men alleen bloed ge
ven van een persoon, die zelf ook
B heeft of wel bloedgroep O;
aan een patiënt, die bloedgroep
AB heeft, mag men alle groepen
geven, liefst AB;
aan een patiënt die bloedgroep
O neeft, mag men alleen bloed
van groep O toedienen.
Het bloed van een persoon
met bloedgroep O kan men
dus aan iedereen geven. Het
is dus voor groote haast-ge-
vallen erg prettig als men
dergelijke menschen snel kan
bereiken.
Als men weet tot welke groep
het eigen bloed behoort, en men
weet ook welke groep een gewon
de heeft en beide groepen zijn
dezelfde, dan kan men zonder ge
vaar het eigen bloed in de aderen
van den patiënt spuiten. Wel zal
men toch altijd even ter controle
een druppeltje bloed van beiden
met elkaar mengen en onder den
microscoop bekijken.
Het is natuurlijk voor een zie
kenhuis-arts van veel beteekenis
een lijst te hebben van menschen,
die, zoo noodig, bloed willen offe
ren, en waarvan bekend is welke
bloedgroep ze hebben. Het is dan
in plotseling voorkomende geval
len niet noodig verschillende
menschen op te roepen om te kij
ken of er één bij is, die dezelfde
bloedgroep heeft als de patient,
maar men hoeft alleen een per
soon te laten komen, waarvan
men weet. dat zijn bloed aan den
patiënt gegeven kan worden.
Bloedbanken
Nu komen sommige bloedgroe
pen bij veel meer menschen voor
dan andere. Ten gevolge daar
van kan het soms toch nog moei
lijk zijn om iemand met een zeld
zame bloedgroep te vinden. Daar
om heeft men om deze en ook an
dere moeilijkheden op te lossen,
zgn. bloedbanken ingesteld.
Door speciale methoden ls het
nl. mogelijk bloed zóó op te van
gen, dat het nog geruimen tijd
houdbaar blijft. Als dus nu een
patient midden in den nacht
bloed noodig heeft, wordt dit bij
de bank gehaald en familieleden,
kennissen of vrijwilligers, kunnen
het later weer komen aanvullen.
"'r is daarbij van veel beteekenis.
dat de bank over zooveel mogelijk
bloed beschikt, en dus kijken de
artsen van een bloedbank steeds
met „bloeddorstigen" blik rond of
ze iemand kunnen vinden, die
bloed wil afstaan. Men hoeft
daarbij niet bang te zijn. dat deze
artsen zooveel bloed zullen aftap
pen, dat men zelf patiënt wordt,
en met één been in het graf komt
te staan.
Zeer nauwgezette onderzoe
kingen hebben bepaald, wel
ke hoeveelheid bloed bij zeke
ren leeftijd geslacht, gewicht,
kan worden afgenomen, zon
der dat het lichaam daarvan
eenige schade ondervindt.
Deze hoeveelheid wordt on
der geen voorwaarde over
schreden.
Behalve de menschlievende
daad. die men hiermede verricht,
wordt men ook nog beloond ln
den vorm van bonnen, o.a. voor
eieren. Dus, eieren-liefhebbers:
„Op naar de bloedbank!"
Dl'. W. STORM
VAN LEEUWEN.
ZATERDAG 11 JANUARI
HILVERSUM I 301,5 M. 7.00
Nieuws. 7.15 Ochtendgymnastiek, 8.55
Ujt onzen Muziekkalender. 9.05 ..Pluk
den dag". 9.45 Vocale duetten. 10.15
..North Atlantic Testament", luister
spel. 10.45 Nocturnes van John Field.
11.45 Familieberichten uit Indonesië.
12.03 Zangrecital. 13.00 Strijdkrach
ten. 13.50 ,,De Tooneelkijker". 14 00
De band van de week. 14.15 Engelsche
les. 15.45 KRO-kiosk. 18.15 Journalis
tiek weekoverzicht 19.15 „Buffalo
Bill". 19.45 Rubriek v. d. Wederop
bouw, 20.15 „Wie weet hoe deze plaat
heet?" 20.30 Lichtbaken. 21.00
En morgen is het Zondag".
22.00 „Muzikale Tombola". 22.40 ,.Uit
de muzikale voorraadschuur".
HILVERSUM II 413,5 M. 7.00
Nieuws, 10.20 Radlofcuilleton in acht
afleveringen. 10.35 Arthur Wegelin,
viool, en Claes Molenaar, piano. 11.00
Voor de arbeiders. 13,15 De 24 prelu
des van Claude Debussy. 14.15 Sport-
praafje. 14.30 Radio Philharmonisch
orkest. 15.30 Van boek tot boek, 16.10
..De aankoop van den Hollandschen
Schouwburg". 16.45 Want wie
een vroölijk liedje zingt, op hem
heeft zorg geen vat". 17.10 Metropole
orkest. 18.45 „Openbare Nutsbedrij
ven en Gemeenschap'beheer". 20.15
„De blauwe serpentine". 21.00 Socia
listisch commen'aar, 21.15 „The Ram
blers". 21.45 „De minister droom
de 23,15 Hobby-Hóek.
TUINKALENDER
16 JANUARI Verschillende
boorrw en heestergewassen bezitten
fraai gekleurde bladeren cn dragen
daardoor ook het hunne bij tot den
kleurenrijkdom van den tuin. Eenige
der fraaiste zijn de kleine bru.nroode
en gele soorferi van Acer japonicuni
en Acer palma/um, de zilverkleurige
Elaeagnus angustofollade gele Goud-
flier, de goudbonte Liguster, de
bruinroode Prunus ceraslfera Plssar
di, de zwarte Beuk, de bonte Cornut
en dc f/cle of bonte poorten van AccT
NegundoDeze kunnen alle that+
worden geplant.
S. L. i
