Vliegtuig-offensief tegen de geluid-barrière Welke beteekenis heeft Le Corbusier? Vier seconden beslissen over roem...of dood Critiek op een artikel De schrijver antwoordt Vliegtuigen brengen hulp in dezen „ijstijd" D' Sparen moet aantrekkelijk worden gemaakt Radio-programma Misdaad beleeft „hausse in Amerika Bommen voor een vreedzaam doel Voorzichtig met conclusies 2 Donderdag 20 Februari 1947 poooooocxx>cx»oooaoocwocooocoooroao (Van een bijzonderen medewerker) Eerst wanneer het vliegtuig de snelheidsgrens van het geluid gepasseerd is J<an de mensch zeggen, dat hij het luchtruim overwonnen heeft. Het wereldrecord van captain Donaldson van 991.5 KM. per uur blijft nog 200 K.M. onaer de geluidssnelheid, die echter niet constant is cn. afhankelijk van temperatuur en luchtdichtheid, op 20 K.Al. hoogte „slechts" 1000 K.M. bedraagt, een snelheid, die het mo derne, schroefloozc straalvliegtuig moet kunnen bereiken. DEZE maand geluidsbarrière I zal de aanval op de ondernomen worden. Er behoort ongehooidcn moed toe, want het terrein, dat bo ven de geluidssnelheid ligt, het su- per-sonisehc, is „terra incognita". Men heeft het benaderd, meer dan eens, doch deinsde telkens weer te. rug voor de verschrikkelijke gevol gen nog één stap verder. In den sector, waarin het voorwerp de geluidsgolven be nadert, inhaalt en voorbij streeft, heeft de lucht geen tijd meer uit te wijken cn begint te kolken. Den piloot kan elke contrólo uit handen geslagen worden door deze reuzenkracht. In de seconden, waar in men de geluidsgrcns nadert, kun nen de vleugcis verkreukeld en de 6taart omgebogen worden: het ver nielde vliegtuig stort dan als een verwrongen metaalmassa neer. Onzichtbare muur DEZE afschuwlijke overgangszö- rie ligt tusschen 085 en 1450 km per uur. Geen enkele piloot heeft het ooit verder gebracht dan den rand van deze zóne. Elke vlieger, die ma- ximumsnclheidsduikpioeven heeft gedaan, kent de verschijnselen van de trans-sonische (om de geluidssnel heid liggende) zóne. Piloten, die strijden om het wereldsnelheidsrecord en in hun straalvliegtuigen niet een snel heid. gelijk aan 80 van die van het geluid voortjagen, be schrijven dit op z'n gunstigst als het „op een bouten fiets over hohbelkeien rijden". Op zijn slechtst was het net alsof zij „op ee'n stroohalm in een cy cloon vlogen" Bell x S-l- HET vliegtuig, waarmede de aan val op do geluidssnelheid go- daan zal worden, is de Hell XS-1, in' geiicht als een vliegend laborato rium. De vlougelhuid is buitengewoon dik Het geheele toestel heeft een uiterst sterke constructie, daar het weerstand moet kunnen bieden aan krachten die achttien maal zoo groot zijn als do zwaartekracht. Buiten de kleine cockpit is het vol gepropt niPt alle mogelijke instru menten. 8000 pond brandstof een mengsel» van vloeibare waterstof, zuurstof en kerosene en een bat terij van vier straalmotoren. Deze machines kunnen 18.000 paarde- kracht ontwikkelen bij een snelheid van 1200 km per uur, en 6.000 paar- d6kracht bij 600 km. Men heeft uitgerekend, dat tenminste 10.000 paardekrachten noodig zijn om het vliegtuig vol doende versnelling te geven in de vier seconden, waarin het door de trans-sonische zóne wordt gejaagd. Wie is Goodlin? ALS piloot fungeert de 23-jarige Canadees Chalmers Goodlin, die op zijn zestiende jaar leerde vlie gen en tweo jaar lang boven Enge land in Spitfires vocht. Goodlin, dio door zijn poging een plaats zal krijgen in de rij van den onsterflijken van de luchtvaart, en als hij het overleeft een chèque van 50.000 dollar, ondergaat nu zijn 'laatste training. DE XS-1 zal onder een superfort tot negen km boven de Moha- ve-woesti.jn van California gebracht worden. Dan daalt Goodlin in de cockpit af om. na zijn straalmotoren beproefd te hebben, als een komeet met con vurigen staait weg te schie ten De brandstof zal in twee minuten verbruikt zijn en met een derde deel van zijn raketbatterij zal Goodlin tot een hoogte van 21 km klimmen. Bui ten zal liet dan 67 graden Fahren heit onder nul zijn. maar de ontzet ten bi wrijving zal het in de cockpit broeiend heet maken. Met zijn vier straalmotoren in werking zal Goodlin op de ge luidsgrcns aanvliegen. Door- 1 staat het toestel de vier angstl- - ge seconden, dan znl Goodlin daarna in de nimmer onder zochte gebieden van het super sonische met oen snelheid van 1600 km per uur stormen TUINKALENDER 20 FEBRUARIVoor vervroe ging gaat men reeds in Februari de zaden ran tuinbooncn en doperwten in ren broeibak of in een kistje niet aaide onder een glasruit ter kieming leggen. Aldus laat men de zaden om rr glas omwikkelen tot bcwor- telde planten, die In Maart of April buiten in den tuin worden uiige- plant. Daardoor wordt een vervroeg, de oogst verkregen. Zoowel detwn- booncn als doperwten kunnen aldus wei ren paar weken eerder dan ge woonlijk worden geplukt. Goede v/oege soorten zijnde tuinboon „Witkiem", de stamdoperwten uK°l- vrdon Wonder" en „Wonder van Wit ham" en de half hoog e doperwt Lentedopper"S. L. Goodlin loopt gevaar dat zijn vliegtuig breekt. Bij die snelheid zal de lucht het vlccsch van zijn lichaam scheuren cn den adem in zijn longen terughamoren. Een parachute? Bij die snelhei 1 zou deze in flarden ge scheurd worden! Zendtoestellen ALLES gaat te snel om waarne mingen te verrichten. Radio grafisch gecontroleerde instrumen ten zullen daarom alle waarnemin gen onmiddellijk via veertien afzon derlijke zendtoestellen naar den grond seinen, zoodat ook als het toestel verongelukt men tot dat moment ingelicht blijft. „Slechts" ÏOOO Kilometer Nog deze maand Canadeesche piloot, Chalmers Goodlin, met een Bell XS-I-straal- vtiegtuig, de snelheidsgrens van het geluid doorbrekenI Achttien jaar tegen aannemer van Vught geeischt In 's-Hertogenbosch stond voor het Bijzonder Gerechtshof terecht de aannemer P. A- M. van Geloven uit Tilburg. Hij was o.m. aanne mer en houwer van het beruchte concentratiekamp der SS und po lizei te» Vught. Ook bouwde hij daar een crematorium. Voorts was hij lid van de N-S.B. en begunsti ger van de Germaansche SS. Als een kleine man zonder ccnig be zit was hii de Duitsche werken begonnen- Spoedig bezat hij zeer veel geld en kocht o.m- een schit terende renstal en een complete villa rnet meubilecring. liet aantal door hem te werk gestelde arbei ders liep over de duizend, waar van honderden werden uitgezon den naar Rusland. Tor zitting werd met millioencn gegoocheld. Alleen 't kamp Vught leverde 4% millioen gulden op- Verdachte beweerde nog IV? mil lioen schuld aan de Duitschers te hebben. Wegens opzettelijke hulpverlee ning aan den vijand eischte dc procureur.fiscaal 18 jaar gevange nisstraf met ontzetting uit de kies rechten cn uit de bevoegdheid cenige functie te bekleeden in het hout- of bouwbedrijf, alles voor het leven. De philosophische faculteit der Universiteit te Bonn heeft het be sluit der nazi-regeerïng herroepen, vvaarby Thomas Mann het eere doctoraat werd ontnomen. De Oostenrijksche bondspresi dent heeft den acteur Albert Bas- sermann den titel van professor yerleend. T X uw blad van Vrijdag 14 dezer verscheen een hespreking van de tentoonstelling van Le Corbusier te Amsterdam van do hand van den Heer D. Zuiderhoek to Amersfoort. Hot artikel (waarin de groote bouwmeester abusievelijk wordt aangeduid als „Parijsche schilder- architect". terwijl hij Zwitser van geboorte is) geeft van begin tot eind bliik van een zeer onwelwillende en zelfs geprikkelde houding van den auteur, maar het is tevens zoozeer ineinueerend. dat wij niet willen na laten een woord van ernstig protest te doen hooren Het is natuurlijk bet goed recht van den heej Zuiderhoek het werk van Le Corbusier en zijn talrijke adepten van verschillende nationa liteit af to wijzen, doch zijn motie ven daartoe zijn even doorzichtig als boosaardig! Wanneer hij van het schilderwerk zegt: dat het ge halte ons te veel herinnert aan het ambitieus s/reven van een gewiek- s/en dilettant dan laten wij dit geheel voor zijn rekening, maar wanneer hij over de zoozeer vernieuwende en zelfs geniale ar chitectuur van den hefaamden bouwmeester niets anders weet te zeggen dan - .glnzen huizenreek sen op pootjes en uiterst klei neerend over .het thans reeds meer dan 20 jaren oude thema" spreekt evenals overeen reeds te boven gekomen periodeia zelfs Le Corhusier'a werkste riel durft tc noemen, dan is dit kennelijk neergeschreven onder de ban van het soort on weerstaanbare neerslachtigheid waarvan de heer Zuiderhoek in zijn te laken bijdrage rept! UIT elk woord van zijn artikel spreekt duidelijk het verlangen om het werk van Le Corbusier als onbelangrijk voor het heden en de toekomst voor te stellen en de au teur doet dit in het middeleeuwse^? heimwee van een. die niet met zijn tijd meckan en daardoor reaetion- nair is. Wii ziin van meening, dat oen dergelijke kwaadwillige ontboeze ming geen enkel n"t heeft; dat dc daarbij gevolgde wiizo van publie ke voorlichting voor den leek in hooge mate misleidend cn verwar rend is en dat overigens elke criti- sehe bespreking van louter afbre- kenden aard dient te worden ver meden; immers aan het opbouwen de element ontleent dc critiek haar bestaansreden Aldus heeff de beer Zuiderhoek nóch dc Kunst, nóch dc dagbladle zers, nóch zichzelf een dienst, bewe zen door het schrijven van zjin 'n alle opzichten afkeurenswaardig ar tikel. G. RIETVELD H. G. J. SCHELLING OTTO VAN TUSSENBROEK Eerlijk gezegd begrijp ik de cri tiek van doze drio inzenders niet en ik vraag mij dan ook af, of zo mijn artikel wel goed hebbon gele zen. Dit artikel was afkeurend ten opzichte van do tentoonstelling, maar bet werk van lo Corbusier heb ik bevruchtend genoemd voor on zen tijd en ik heb gesproken van naïef simpele realiseeringen, van glasheldere stellingen met practi- sche waarde. Het is onjuist dat ik het werk in het algemeen steriel zou hebben genoemd, dit is in te genstelling met vruchtdragend be schouwd Wel werd hij het pnlais centrosoijus van steriele momumen- taliteit gesproken. Wat dit alles met boosaardigheid te maken heeft is mij niet. recht dui delijk. En is het kleineerend eon thema 20 jaar oud te noemen? 20 jaar geleden heeft le Corbusier be langrijke waarheden gezegd, maar het is niet goed deze thans anders dan in historisch licht te stellen. Daar gaat het nu juist om. Het is dn groote verdienste van lo Corbu sier geweest, dat hij 20 jaar geleden, toen het noodig was, deze waarhe den heeft gezegd. Maar thans hebben zij hun glans van nieuwheid verloren. Indien men dit «nis feit constateert, bewijst dit dan. dat men niet met zi.jn tiid mee kan? Of kan men niet m^t zijn tijd mee als men nog steeds fanfares aanheft over iets wat 20 jaar gele ien, toen deze inzenders jong wa ren terecht als liet nieuwste van het nieuwste gold. In dit verband kan het goed zijn op Zwitserland en Scandinavië te wijzen, waar op de basis van lc Corbusier's theoreiën de architecten inderdaad verder heboen gestu deerd en gewerkt. Dit z.ijn de adep ten van lc Corbusier, die ik bewon der! .Tuist ik! Waar de inzenders het vandaan halen dat ik het werk van deze adepten zou afwijzen is één van de vele onbegrijpelijkheden, in hun betoog, want over deze adep ten heb ik zelfs niet gerept. Wat ik echter niet wcnsch is mee te huilen met de wolven in het bosch, zooals ik dit bespeur in dc adoratie van al die kranten cn tijd- chriftenartikelen van do laatste maanden naar aanleiding van deze tentoonstelling, waar ik me als nuchtere Hollander min of meer „genomen" heb gevoeld. Dat men niet „straffeloos" daar tegen zijn stem zou kunnen verbef- ten, was mij bij voorbaat al duide lijk. Het kan in dit verband verhel derend zijn, welk antwoord een der drie inzenders onlangs voor de ra dio gaf, toen een der luisteraars had gevraagd, „Is het alles Kunst, wat in het Stedelijk Museum wordt geëxposeerd?" Het antwoord luidde; ..Ja, want dc Directie weet het be ter dan U." Breng daar eens iets tegen in. Breng er iets tegen in als het gaat om een expositie in dit museurn van liet werk van een man, die boven dien nog adviseur van de UNO is. Ja, wat daar tegen in te brengen, wat te zeggen over de Wijsheid (ook voor mij geen diep geheim) dat de Parijsche schilder-architect le Corbusier in Zwitserland geboren is. Onze groote Amsterdamsche dichter Vondel was in Keulen ge boren. moet ik daarom van den Duitschen dichter Vondel spreken? Eerlijk gezegd hen ik over het stuk van deze drie inzenders teleur gesteld. Ik mis er te zeer het op- houwende element in, dat zij zelf zoo belangrijk zeggen te vinden. Ik heb er mijn argumenten ook niet in weerlegd gevonden cn aangetoond gezien waarom de tentoonstelling van le Corbusier's wérk dan eigon- lijk wel belangrijk was Ik had van vaklieden met de namen van de drie inzenders verwacht, dat zij zoo zij het niet mij niet eens waren niet z'n drieëri bijeen, tot een betere cn waardiger weerlegging hadden kunnen komen D. ZUIDERHOEK. (Van onzen luchtvaart- medewerker) UIZENDEN schepen in Europa zijn ingevroren, liggen hulpeloos in het grimmige ijs gekluisterd. In Engeland, Duitschland en Scandinavië zijn treinen vastgeloopen en het ver keer langs den weg is ook in vele districten van West-Europa volkomen lam gelegd. Maar toch is er één vervoermiddel, dat zich niets aantrekt van de kou, dat is het vliegtuig, dat zijn zeer bij zondere eigenschappen juist nu wel overtuigend demonstreert. Het vliegtuig toont niet alleen, dat het maling heeft aan gs en sneeuw, het brengt ook hulp aan geïsoleerde gebieden. In verschei- deno Engelsche graafschappen zor gen tientallen vliegtuigen eévoor, dat de burgerij in ingesneeuwe dor pen en stadjes niet verhongert. Zij stjjgen op van bevroren vliegvelden en werpen voedsel en post neer in of bij de dorpen, die al in weken geen contact meer met de buiten wereld hebben Voortreffelijk werk Het vliegtuig is door de serie rampen van de laatste maanden hier en daar in discrediet gekomen en daarom is het nuttig hier eens illustraties te geven van het voor treffelijke werk, dat op dit oogen- blik dóór het luchtruim verricht wordt. Niet alleen kan men eiken dag nog regelmatig dc groote lucht reuzen van Schiphol zien opstijgen, met Batavia, New York. Buenos Aires. Londen, Parij3 of Scandina vië als bestemming, maar do „klei ne" luchtvaart verzet ook enorm veel werk mot de hulpvcrlecning aan geteisterde gebieden cn door voorzorgmaatregelen te nemen te gen door de vorst dreigende cata strofen. Eén van de treffendste voorbeel den van dit laatste is wel dc actie van dc Britsche luchtmacht tegen het ijs in den Rijn. Een ongewoon schouwspel: evenals in den winter van 1945, toen de geallieerde lucht machten op de Duitsche stellingen aan den Rijn beukten, stijgen nu wederom eskaders bommenwerpers op. die vernietigende lasten in dat gebied uitwerpen Doch thans niet op de oevers, doch midden in de ri vier. Aan den voet van de Lorelei heeft zich namelijk een zoo ontzag wekkende ijsmassa opgestapeld (enkele meters dik), dat men er van overtuigd is. dat bij invallende dool de in beweging komende ijs- muur verschrikkelijke verwoestin gen in het Rijngebied zal veroorza ken: noodbruggen zullen weggesla gen worden, havenemplacementen en dijken zullen bezwijken met groote overstroomingen als gevolg. Daarom valt men nu met zware bommen het ijs aan om het te ver splinteren en door het traag stroo- mende water te doen afvoeren. Aan de Zuidpool En tenslotte moet in deze beel- denrjj van actie in de lucht nog het recente succes van admiraal Byrd vermeld worden. Weer en wind trot- seerend heeft hij zoowaar een „oase" aan de Zuidpool ontdekt. Zijn vliegtuigen hebben daarmee het welslagen van zijn expeditie thans reeds verzekerd. Hoe het komt, dat het nog steeds maar gaat in de lucht? Wel, het re cept tegen de koude is eenvoudig: als er op de vliegvelden maar voor gezorgd wordt, dat de motoren met speciale installaties warm geblazen worden, willen zij altijd wel draaien. En sneeuw? Geen nood: dc wielen worden weggenomen en het vlieg tuig op ski's gezet: dat gaat voor treffelijk. De vliegenier weet zich tegenwoordig werkelijk uitstekend aan te passen aan de kou. Hjj heeft dan ook veel liever twee weken vijf tien graden vorst dan twee uren mist! (Nadruk verboden). Door voorrang bij goederenaankoop (Van onzen financieeten redacteur) NU de totaalcijfers van de spaarbanken over het afgeioopen jaar bekend zijn, kan men zich een beeld vormen van het verloop van de besparingen in 1946. In dat jaar werd een bedrag van 357 millioen terugbetaald en 276 millioen ingelegd, zoodat in totaal 81 millioen meer werd terugbetaald dan ingelegd. Toch moet men zeer voorzichtig zijn met het trekken van conclu sies uit deze cijfers. Na de geld- zuivering zijn immers groote he. dragen hij de spaarbanken geblok keerd jammer genoeg is niet bekend hoeveel cn daar deze geblokkeerde bedragen aange wend konden worden voor beta ling van belastingen is het zeer waarschijnlijk, dat een aanzien lijk deel van dc vroegere inleggin gen hiervoor zijn gebruikt. Hiertegen 7011 men kunnen aan voeren, dat in dat geval tocli het deel van het inkomen, dat anders voor de belastingbetaling 7,011 moeten worden gereserveerd, nu naar de spaarbanken had kunnen worden gebracht. Doch nu doet zich het eigenaardige verschijnsel voor. dat sedert do geldznivcring de geneigdheid van spaarders om hun geld naar een hank te bren gen, aanzienlijk is verminderd, waarbij zeker ook de opheffing van het bankgeheim een rol van beteekenis heeft gespeeld. Voor wederopbouw Het i? voor de financiering van den wederopbouw echter van het allergrootsto belang, dat deze spaargelden weer naar de banken vloeien, daar zij eerst dan dienst baar gemaakt kunnen worden aan ons economisch leven. Van daar, dat er reeds zoo lang stem men opgaan voor het inzetten van een spaarcampagne. waarbij door de regeering op de noodzakelijk heid van sparen wordt gewezen en het sparen tevens aantrekkelijk wordt gemaakt. Zijn de voorwaarden voor hot sparen gunstig te noemen, heeft m.a.w. een spaaractie op het oogenblik een grooto kans van slagen? Allereerst lijkt het gewenscht. dat een dergelijke actie zoo min mogelijk een officieel karakter krijgt en dat de uitvoering aan de particuliere spaarbanken komt. terwijl deze spaarbanken ook een 7.00 groot mogelijk initiatief moe ten hebben. Geen heffing-in-eens Het is nu eenmaal een feit, dat het groote publiek hii een propa ganda van het ministerie van Fi nanciën om te sparen onmiddel lijk denkt aan een nieuwe heffing in eens of iets dergelijks, wat het resultaat van een snaarcampagne ongunstig zou beïnvloeden. De particuliere spaarbanken, die op dit punt een veel grootcr vertrou wen van het publiek genieten, zijn dan ook veel beter in staat een dergelijke actie te doen slagen. Nu moet men er wel rekening mee houden, dat in weerwil van een campagne de voorwaarden voor een vergroot ine van de be sparingen niet gunstig lijken. Zoo lang 't prijspeil oml.oog blijft loo- pen en nog steeds vele menschen niet in staat zijn zich het allcr- Een aardig detail uit den groo- ten Carnavalsoptocht, welke Je s-Hertogenbosch werd gehou den. (P.) noodigste aan te schaffen, blijkt de neiging oin te sparen gering. Toch moet men dit ook weer niet al te pessimistisch zien, want indien men let op de be dragen, die in het afgeioopen jaar voor het bioscoopbezoek zijn uitgegeven, zal men moe ten toegeven, dat cr nog wel mogelijkheden bestaan om een deel van het inkomen tc be sparen. doch hiervoor is nood zakelijk. dat het sparen aan trekkelijk wordt- Lage. rentevoet Nu kan men zich afvragen of do regcerjngspolitiek om den rente voet laag to houden de aantrekke lijkheid van hel sparen sterk doet verminderen. Dit zou waar zijn in dien hei juist was, dat men spaart omdat de rente een bepaalde hoog te heeft verkregen. Dit wordt te genwoordig, althans door econo men. niet meer aanvaard. Het of fer, dat de spaarder moet brengen om e^p bepaald gedeelte van zijn nkomon nu niet te verteren kan nooit opwegen tegen liet nut, dat één of twee percent rente meer of minder hem verschaft. Men zal cr dan ook, meencn wij, naar moeten streven om het spa ren een aantrekkelijkheid te ge ven. die uitgaat boven de rente vergoeding. Hierbij denken wij bij voorbeeld aan een premie in den vorm van voorrang bij het aan- koopen van goederen in de toe komst- Het lijkt ons zeker niet on mogelijk, dat de spaarbanken langs een dergelijken weg het spa ren wederom attractief zullen ma ken. Het is te hopen, dat zij hierin spoedig zullen slagen, want het is dringend noodzakelijk, dat de bij dc banken aangeboden spaargel den eindelijk weer gaan toenemen (Nadruk verboden). Ontploffing eischt drie slachtoffers Woensdagmiddag heeft een zware ontploffing te Nijmegen in de smede rij en winkel van T II v G drie slachtoffers veroorzaakt. Bij het werk sprong een zuurstofapparaat uit elkaar. Smederij en winkel wer den zwaar beschadigd en de etalage van een aangrcrïzenden winkel werd eveneens vernield. Een vier jonge knechts, de 17 jarige II H, werd op slag gedood. Twee andere knechts werden ernstig gew ond. Urk krijgt weer vleesch De vleeschvoorziening van Urk is gewaarborgd. Twee groote vracht wagens, elk met zes levende, tame- lijk vette koeien en een reserve wa gen met hulpmateriaal zijn er in ge slaagd na een tocht, van negen uur over don Kamperdijk, Urk te berei ken. De koeien moesten ondorweg driemaal worden uitgeladen, daar de wagens dreigden te kantelen. Don derdag zal nog een auto niet ge slachte varkens den tocht onderne men, De Urkc-rs krijgen nu voor het eerst sedert-14 dagen weer vleesch. VRIJDAG 21 FEBR. HILVERSUM I 301,5 M. 7.00 Nieuws. 7.15 Ochtendgymnastiek. 9.00 Uit onzen muziekkalender. 10.00 „Uit het boek der boeken". 11.45 Fa milieberichten. 12.03 Hoborocital. 14.30 „liet eeuwige masker", 17.15 „Fransche balletmuziek". 17.45 „Wat liet buitenland leest". 18.30 Strijd krachten. 19180 Vaudeville orkest. 20.08 Da gewone man zegt er 't zijne van. 20.15 „Pelléas et Mélisande". 23.3024.00 JÓansorkest. HILVERSUM II 415,5 M. 7.00 Nieuws. S.18 Opera programma 10.45 „Toespraak t.ot de hoofden van Lc- bak". 11.30 Populaire wijsjes. 12.00 Balletmuziek. 12.30 Sportagenda. 14.00 Kookkunst. 14.20 Bach-- llaydnprogr. 15.20 „Een man die lief heeft", 17.30 Muzikaal babbeltje. 18.40 Orgelspel. 19.00 Denk om de Bocht. 19.15 „Om de tafel". 20.05 Het Radio Strijktrio. 21.30 Buitenlandsch Weekoverzicht. 21.45 Stradiva-Sex tet. 22.15 Jazz-uitzending. 23.15 24.00 Symphonisch Vrijdagavondcon cert. Te Karlsruhe wordt een expo sitie gehouden van wat tijdens het nazi-regiem als ontaarde kunst werd gequalificeerd. /A NGEVEER 12.000 Ameri- kanen, van wie de meesten er zelf niet aan zouden denken, de wet te overtreden, zullen dit iaar een plaats vinden in het nieuws betreffende groote mis daden. Zii zullen n.I. dc slacht offers van moordenaars wor den. Bij een of meer per uur zullen zii mecdoogenioos naar de andere wereld worden ge holpen, worden doodge stoken, doodgeschoten of ver giftigd door vreemden of door verwan/en. liet leeuwendeel der publiciteit zal natuurlijk hun moordenaars toevallen, maar zelfs deze zullen, indien zij worden veroordeeld, voor die publiciteit coen honger prijs betalen dan de slachtoffers. I11 verscheidene Amerikaansche steden worden per jaar meer FEUILLETON IMXjQ CBAló PtÜCE VEftTAj_'NG APA CA.MPEPT 1) HOOFDSTUK I „Klets niet!" zei Archie Car- stairs, „Moeder kan geen kalkoen van twaalf pond kwijtgeraakt z\jn". „O nee? zei zijn oudere zusje Dlnah verachtelijk, „ze is wel eens een vleugel kwijtgeraakt!" Archic snoof ongeloovig. „Ja. dat is ze", voegde April er aan toe. „Dat was toch we gingen verhuizen uit Eastgate Avenue. Moeder had vergeten de pianoman nen het nieuwe adres tc geven en ze kwamen pas, toen al de andere boel al weg was en toen reden ze rond met den vleugel tot ze de zaak had opgebeld. En in dien tusschen- tfjd was moeder hun naam en adres kwijtgeraakt en dus moest ze alle pianoverhuizers uit het telefoon boek opbellen om den goeie te vin den!" Het was even stil. Toen zei Dinah bedachtzaam: „Moeder is eigenlijk niet verstrooid, ze heeft het alleen maar druk!" De drie kleine Carstairs zaten op de balustrade van de veranda aan den voorkant van het huis en lieten hun blote, bruine beenen in de namiddagzon bengelen. Van boven uit het groote. oude, cgpleisterde huis konden zij het zwakke geratel van een schrijf machine hooren, die op volle kracht werkte. Marian Carstairs, alias Clark Cameron, alias Andrew Thor pe, alias J. J. Lane was bezig een nieuwen detective-roman af te ma ken. Als hij af was, zou ze een dag vrij nemen om 'r haar te laten was- schen en cadeautjes voor de kleine Carstairs te koopen. Zg zou ze fui ven op een uitbundig diner en zc meenemen naar de beste voorstel ling in de stad. Den volgenden mor gen zou ze met een nieuwen detec tive beginnen. Het was een gang van zaken, waar de kleine Carstairs hcelemaal aan gewend waren go- raakt. Dinah beweerde tenminste, dat ze zich kon herinneren, dat het al zoo geweest was, toen Archie nog in dc wieg lag. Het was een warme, loome mid dag. Voor het huis lag een bebosehte vallei, gehuld in een doorzichtigen nevel. Hier en daar stak een aak tusschen de boomen door, maar het •.varen cr niet veel. Het huis was uitgekozen om zijn rustige afzonde ring Het eenige huis in de onmid dellijke nabijheid was do roze, Ita- liaanseh uitziende villa van Wallace Sanford, die een paar honderd me ter verder lag en van het huls van de Carstairs gescheiden was door een stuk open terrein, een groepje boomen en een hoogc buks-heg. Archie", zei April ineens met droomerige stem: „ga eens in dc suikerbus kijken!" Archie protesteerde heftig. Hij hoefde geen akkevietjes voor haar op te knappen alleen omdat zij twaalf was en hij tien. Laat ze zelf maar ln de suikerbus gaan kijken. Hij besloot zijn argumenten met te vragen W'rom?" April zei: „Omdat ik het wil". „Archie", zei Dinah beslist met de volle autoriteit van haar veertien jaren: „Hou je opmerkingen voor je!" Archie bromde wat en ging. Hij was klein voor zijn leeftgd. met weerbarstig bruin haar en een ge zicht, dat tegelijk een onschuldige en een brutale uitdrukking kon hebben. Hij was altijd een beetje smerig, behalve de eerste vijf minu ten nadat hij in 't bad geweest was. Nu v/as dc veter van zijn ccne gym schoentje los en er was een gaatje in de knie van zgn manchestersche broek. Dinah, van veertien, was wat April verachtelijk noemde „het toonbeeld van gezondheid". Zij was lang voor haar veertien jaar en goed geproportionneerd. Ze had een weeldengon bruinen krullebol, groo te bruine oogen en een knap ge zichtje, waarop meestentijds een heldere lach en de bezorgdheid van het oudere zusje elkaar afwissel den. Zc was modern gekleed in eon helder rood rokje, een Schotsch blousje, groene ski-sokjes en stof fige molières. April was klein en zag er be drieglijk teer uit. Haar gladde haar was blond cn haar oogen groot als die van Dinah waren blauw grijs. Er was kans. dat ze zou op groeien tot een schoonheid, of lie ver, dat ze zou opgi'ocien om zich tc laten verwennen cn ze wist het. Haar peau de pêche broek en haar blousje waren smetteloos, zo had roode sandalen aan en een roo- de geranium stall in 'r haar. (Wordt vervolgd) moorden gepleegd dan in geheel Groot Brittannië. In de loop van 1945 het laat ste volle jaar, waaromtrent cij fers beschikbaar zijn werden volgens het federale bureau voor statistiek in Amerika in totaal 1565 541 groote misdaden ge pleegd. Onder die misdaden wa ren 11.234 misdrijven teeeri hr-t leven. Van deze misdrijven wer den 6.847 als moord geclassifi ceerd, de overige als doodslag. Weinig verbetering Onder het totaal aantal misda den waren voorts 59.807 gevallen van geweldpleging en 11.537 van onteering. Gedurende de eerste negen maanden van 1946 steeg het aan tal misdaden in het algemeen volgens het Federale Bureau voor statistiek met S% en het aantal moorden in het hijzonder met 15,3% boven het cijfer van 1945, Ondanks de inspanningen van politie en maatschappelijke in stellingen schijnt 1947 niet veel verbetering te beloven. De jeugdcriminaliteit en de na den oorlog ingetreden ontwrich ting van het maatschappelijk be stel worden als oorzaken ge noemd naa?t de armoede. - Gevaarlijke maanden \7 OLGENS do door het federale v bureau voor statistiek ver. zamelde gegevens, heeft men in September en December meer kans om vermoord te worden dan in onder© maanden. Uit rapporten, afkomstig uit 405 Amorjkaansche steden, blijkt, dat in 1945 hot aantal misdrijven te gen het leven in de eorgte helft van het jaar sterk terugliep, dat liet in do zomer steeg, daarna daalde en opnieuw gedurende korte tijd steeg togen het eind van het jaar. Hoogtepunten Dc zomer schijnt wel de meest gevaarlijke tjjd voor de gecivili seerde menschheid te zijn. Zelf moorden, moorden, zware geweld plegingen en onteering bereiken hun hoogtepunt in de maanden van Juli tot October, Do meeste gevallen van dood slag komen evenals de meeste ge vallen van diefstal in November en December voor. Het is moge lijk, dat de lange donkere avon den in die maanden die een gun. stigo omstandigheid vormen voor inbrekers, de verklaring geven voor heide laatstgenoemde feiten- Bij de talrijke pogingen tot dief stal zal het immers veelal voor komen. dat de dief door zijn slachtoffer wordt betrapt en deze onopzettelijk doodt in een ge vecht- Marika Röklc niet schuldig De filmster Marika Roekk, die beschuldigd werd van voor don Duitschen spionnagedienst te heb ben gewerkt, is door de eere-jury van de vereeniging van Oostenrijk st hr- acteurs niet schuldig verklaard. Tech zal 7.ij niet kunnen optreden voordat de geallieerde raad zich met deze uitspraak vereenigd heeft Het tooneelstuk van Jean Paul Sartre, „Huis Clos", heeft in New York zulke successen gehad, dat aparte nachtvoorstellingen gegeven moesten worden.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1947 | | pagina 2