DE BOEKENWEEK 1947 Onze werven bouwen weer schepen Nederlands trots zal ook in de toekomst onzen naam koog houden Economische voorlichting kost heelemaal niets Voorwaardelijke vrijheid voor delinquenten Duitschlands grenzen Materiaalpositie thans niet meer zoo ongunstig De orders stroomen binnen T Voor ons land nieuwe balspelen SPLINTERTJE vertelt uit zijn jeugd Regeering geeft service Dikwijls pas later een uitspraak Hel motto: lezende menschen... gelukkige menschen Maandag 24 Februari 1947 3 AAN de Westzijde van de Waalhaven te Rotterdam bevindt zich één van onze grootste werven, de Rotterdamsche Droog Acte maatschappij, die mot de ran de overzijde vaa de rivier gelegen werf ,.De Nieuwe Waterweg" in één onderneming is vereenigd, een reuzenbedrijf, waarin vóór den oorlog ongeveer 4000 arbeiders werk ten. Op het oogenblik bedraagt dit aantal 3500, doch er zou voor 5000 paar handen plaats zijn. Ï~^)E Duitschers hebben op deze werf een geweldige schade aangericht, doch de Nederlander toont zich in niets heter dan in 't herstel van celeden verliezen en dat gaat in het bijzonder voor on zen scheepsbouw op. Men is na tuurlijk nog lang niet waar men graag zou willen zijn. Lang niet alle machines konden in Duitsch- land worden achterhaald en de nieuw bestelde machines en kra nen in Engeland en de Vereenigde Staten zijn nog niet alle geleverd. Wat te repareeren was is gerepa reerd, wat uit het water moest worden gelicht, is gelicht en wat moest worden herbouwd is her bouwd. En de leek die zijn oogcp laat gaap over dezen mierenhoop van menschcn. loodsen, kranen, terreinen en schepen zal niet ver moeden dat hier twee jaar gele den ruïneuze toestanden heersch- tcn. Geen gebrek T"\E materiaalpositie, zoo vortcl- •*-^de men ons, is op het oogen blik niet meer zoo ongunstig. Duitschland was vóór den oorlog de grootste leverancier van scheepsbouwstaal en van machi nes, doch de machinps werden ook wel in andere landen gekocht- Inderdaad missen wij de produc tie van het Ruhrgebied. temeer, omdat Duitschland het staal zeer goedkoop leverde, een van de fac toren die onzen scheepsbouw groot hebben gemaakt. Het materiaal, dat op het oogenblik in Engeland. Amerika, Frankrijk, België, Lu xemburg en Tsjcchoslowakije ge kocht wordt, is zeer duur- Ons land kan zelf niet voldoende scheepsbouwstaal leveren, mede doordat onze bescheiden walsc- rijen nooit die groote variëteit van platen en profielen kunnen leve ren. waaraan de scheepsbouw be hoefte heeft. Verwacht wordt ech ter, dat de prijzen in het buiten land binnenkort behoorlijk zullen dalen, zoodat onze scheepsbouw niet alleen goede, maar ook goed- koope schepen kan leveren. De scheepsbouw is een mate riaal-verslindend bedrijf; hij kost niet alleen tonnen en tonnen staal en ijzer, doch ook een menigte van andere metalen, als koper, lood cn lichtmetaal. Voor de dek huizen zal men, zulks ter bespa ring va.n het gewicht der schepen, wel binnenkort overgaan tot een algemeen gebruik van veredelde alluminiumlegeeringen, die in al le eigenschappon de beste staal soorten henaderen, maar slechts wegen van hot gebruikelijke metaal. Dan zijn er verder noodig groote hoeveelheden hout, rubber. Jtextiel en verf; hoewel de scheeps bouw op verschillende punten voorrang heeft, behoeven wij niet nader te verklaren, dat het met ide voorziening van deze goederen bar slecht gesteld is. Ook hier kan men gebruik maken van voor een 'deel in don oorlog ontdekte ver vangingsproducten als plastics cn 'kunsthars. Dit neemt echter niet weg dat wij in den scheepsbouw bi een toestand van z g. „variable bottlenecks" verkeeren. Arbeidskrachten PP R zijn natuurlijk ook nog menschcn noodig, die niet al leen in staat zijn om te werken, doch ook lust in hun werk heb ben. Het is al van verschillende zijden beweerd, dat bet tempo der industrialisatie in ons land veel sneller plaats vindt dan het tem po der arbeidsscholing. Zeer veel jonge arbeidskrachten zijn in militairen dienst cn hij de ouderen bestaat op het oogenblik de neiging liever een klein baasje te zijn dan een groote knecht. Dit is trouwens een algemeen Neder- landsehe eigenschap, die samen hangt met ons individualistisch karakter. Zeer veel vaklieden kunnen van daag den dag met een eigen zaak je veel meer verdienen dan in de fabriek, waar zij aan betrekkelijk vast loon gebonden zijn. Men zet alles op alles om zoo veel mogelijk kundige arbeiders te trekken en te kweeken. De werven hebben zelf ccn opleiding voor jongens in het leven geroepen cn krachtens deze „Bcmetel" schoolt iedere .werf een aantal jongens voor hun toekomstige taak in het bedrijf. Dan is er ook nog in Rot terdam een Ambachtsschool voor den scheepsbouw, waar niet al leen jongeren worden opgeleid tot lasscher, klinker, enz., maar waar ook ouderen worden herschoold- En ton -lotto wordt er nog meer dan voorheen aandacht besteed aan de sociale zorg voor den ar beider. De arbeiders van nu moe ten zich ccn wezenlijk onderdeel van het bedrijf voelen en niet een stuk koopwaar dat men naar be lieven gebruikt of afdankt. On danks al dezen zorg is de arbeids productiviteit nog onvoldoende, doch dit naoorlogsche verschijnsel slijt slechts met do jaren. De Nieuw Amsterdam \\7E loopen in den kouden win- V* lerlucht langs de schepen, dokken, kranen, hellingen en lood sen. Schepen met domme, stompe, intelligente en scherpe, neuzen. Snelle cn sierlijke lijnen van haril- loopers cn doodkistcnachtigc oude tramps, die in tijden van hooge vrachten met oplappen nog waard zijn. Men treft onder hen aller lei namen: Engelschc, Noorschc, Fransche cn Nederlandsche. Al deze schepen wachten op re paratie of zijn reeds onderhanden; een prachtige bron van deviezen voor ons verarmde land. En aan de groote werkkade ligt de mach tige romp van het vlaggeschip van onze koopvaardij, dc „Nieuw Amsterdam". 11ij heeft zijn oor logskleuren weer afgelegd cn zijn reusachtige zwarte romp vertoont dc sierlijke gele hand. De voorste schoorsten moet nog worden ge monteerd, want hij wordt voor zien van een nieuwe rookafzuig- installatie. Ook dc sloepen moeten nog worden aangebracht; men fluistert dat zij van een geheel nieuw type zullen zijn. Niet minder dan 1000 men- schen krioelen aan boord van dezen kolos, terwijl nog 3000 menschcn in den lande voor het schip werkzaam zijn. Wat die allemaal doen'? Meubels moeten worden getimmerd, vloerbedekking aangemaakt, stoffen geweven, huishoudelij ke artikelen, kramerijen, sa nitair. aardewerk, sloten; kort- De boeg wordt aangebracht tion vindt ook op onze werven toepassing. Gcheele dcelcn van dubbele bodems worden in de ioodscn klaargemaakt, evenals spanten, wrangen, schotten en dekhuizen. I-Icl voordeel daarvan is. dat men het werkstuk niet alleen droog kan behandelen, doch dat men het ook kan wen den. Het lasschen geschiedt daar door beter en bovendien wordt dc arbeidsefficiency verhoogd. Lasschen of klinken? Steeds meer wordt er op deze werven gelaseht in plaats van geklonken; op het oogenblik is do stand half om half. Men neemt graag het goede van de Ameri kaansche methoden over, doch met dc bekende Hollandschc voor zichtigheid waagt men zich niet te \er. Het is bekend dat de ge heel gelaschte Libertyschepen snel scheuren gingen vertoonen en dat ook de Amerikanen tot de conclusie zijn gekomen dat be paalde declen moeten worden ge klonken teneinde de sponningen in de schecpsconstructie te ver minderen. Nederlands grootste bouwindustrie, de trots van ons verleden, zal ook in de toekomst den naam van ons land in het buitenland verdedigen. Een be zoek aan onze groote werven cn een tocht door het havengebied van Rotterdam leveren daarvan het overtuigende bewijs. om alles moet voor dit schip opnieuw worden aangeschaft. En als het werk over enkele maanden in Nederland klaar zal zijn, dan gaat het schip nog een tijdje in Engeland dokken, omdat de onderwater-reparaties cloor het uitvallen van het 45.000 tons dok hier to lande niet mogelijk zijn. Er valt op een werf zooveel te zien. Op do al of nier overdekte hellingen liggen de nieuwe sche pen op stapel; een kruiser voor onze Marine, een prachtig slank schip, dat de zeeën met een der tigmij ls vaart zal klieven. Drie groote kustvaarders voor de KPM; de Bali, het door de Duitschers bij Dordrecht tot zinken gebrachte vrachtschip van de Maatschappij Nederland, wordt in een dok af gebouwd- Een modern motorschip van den Rotterdamschen Lloyd is reeds in den bouw en er liggen nog opdrachten voor twee loods- hoolcn, een schip voor Van Udcn cn een schip voor do Maatschap pij Vrachtvaart. Met dc tientallen rcparaticcchépcn mee, werk voor tenminste tien jaren- Nieuive methoden F^E werf van de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij kan nog met enkele hellingen worden uitgebreid; dan is de koek op, want dc Heyschc Haven en dc Quarantaine-inrichting roe-ncn haar expansiedrift een halt toe. Deze Heysche Haven vormt nu oen prachtige aanvoerhaven voor materiaal, dat op een groot sor- teerterrein achter dc loodden ver zameld wordt. Door middel van reusachtige kraanhruggen worden de zware platen en profielen naar de groote loodsen gebracht waar het materiaal wordt bewerkt. De z.g. sectiebouw de Ameri kanen noemen het pre-fabrica- „Nieuw Amsterdam." zooals zij na een afwezigheid van zes jaar in Nederland terugkeerde In het dok Boekbespreking DE geallieerde soldaten brach ten ons behalve dc bevrijding ook basketball, volleyball en soft- ball, sporten, die hier wel bekend waren, maar slechts sporadisch werden beoefend. Basket- en volleyball zijn „in- door"-spelcn, die er in een vrijwel sportloozc periode als wij thans beleven loc kunnen bijdragen, dat beoefenaars van veldsporten hun conditie behouden. Het zijn echter volwaardige sporten, die bij een serieuze beoefening zeker po pulair zullen worden. In Amerika bezet basketball zelfs dc eerste plaats onder de wintersporten. Nederlandsche litteratuur over deze sporten bestond er tot nu toe niet, waardoor van eenheid in ile gebruikte spelregels geen spra ke was. Bij dc uitgeverij Dijkstra te Zeist verschenen nu van de hand van leeraren M.O, lichame lijke opvoeding dc eerste drie deeltjes in een serie „Moderne spelen" die zich met deze spor ten bezig houden. D. II. Schmüll vertelt in het eerste deeltje over het ontstaan van basketball, een sport die eenigc overeenkomst met ons korfbal vertoont. Vervolgens be handelt hij den gang van het spel bespreekt liet veld, het materiaal en dc spelers cn geeft waardevolle raadgevingen. Het boekje bevat voorts dc officicelo spelregels, aangenomen door de National Basketball Committee of the Uni ted States and Canada, die van duidelijke toelichtingen werden voorzien. In het derde deeltje be handelt K. Rijsdorp het volleyball, dat wij in navolging van het in ons land heter bekende „Voetbal- tennis" handbal tennis zouden willen noemen. Ook hier vinden we een uitvoerige opsomming van dc historie, spelregels, tech niek cn tactiek, methodiek cn eenigc aanverwante spelen. Het tweede hoekje is gewijd a an softbalt, een variatie van het bekende honkbal. H. A. Holtzap- pel geeft een duidelijke handlei ding voor beoefening van deze sport, die door zijn snelle cn krachtige bewegingen de lichaams vaardigheid bevordert. De hoekjes zijn keurig uitge voerd en voorzien van duidelijke en doelmatige illustraties G. I. door W. Meuldijk 280. Terwijl ik dc paarden mende cn de afstand tusschen mij cn het paleis steeds kleiner werd, overdacht ik de gebeurtenissen van den veelbe wogen dag Mijn grootvader was te oud en ik te long geweest om goed te rcgecrcn en Inktvleccus en Knokrinius hadden daar leelijk misbruik van gemaakt. Ze lieten de bevolking honger lijden en toen de menschen daardoor ontevreden en op standig werden, zeiden ze, dat het de schuld van prins Splintcrianus was Misschien zouden dc menschen in hun woede het palcis bestormen en dan zag het er voor mij en mijn grootvader slecht uit - Ik bereikte het paleis, toen dc avond begon te vullen en zag mijn grootvader in de buitcngalcrij wandelen Hij keek erg blij toen hij mc terug hoorde komen, maar die blijheid veranderde in verbazing cn schrik toen ik hem mijn belevenis sen vertelde. „Het is echt waar, grijze grootva der", hijgde ik; „Ik heb alles zelf gezien en ge hoord Dc menschen beneden leven niet in vrede en welvaart, zooals dc listige Inktvleccus ons al tijd wijs maakte, ze zijn uitgehongerd cn kwaad omdat ze denken dat het onze schuld is." „Oh, blondlokkigc kleinzoon", zei grootvader ver schrikt; „Wat verschrikkelijke dingen verneemt mijn oude oor. Welke raippcn bedreigen dit huis?" (Eigen berichtgeving BOEKEN. encyclopedieën, dagbladen uit de geheele wereld, tijdschriften en vakbla den op economisch en econo- misch-technisch gebied te kust en te keur: dat alles wordt ge borgen achter de deur van Be- zuidenhoutscheweg 95 in Den Haag, waar de Bibliotheek is gevestigd van den Economischen Voorlichtingsdienst. In cintJelonzc rijen zijn hier in rekken 40.000 wetenschappelijke boeken geplaatst, voorts 500 zake lijke en industrieele adresboeken, waarvan sommige kilo's zwaar zijn cr. tenslotte 1500 tijdschriften. 7ic hier een instelling, die lang niet de belangstelling en waardce- ru g geniet, waarop zij recht heeft; want deze bibliotheek voor Handel cn Industrie is een servicebureau van bijzondcren aard, dat monde ling telefonisch cn schriftelijk ant woord geeft op vragen van de meest uiteenloopende strekking. 7.01 wel jn drie regel? als in den vorm van heele boekwerken en foto- copieën, alles gratis en voor ieder een Ingeschrevenen in het ahonne- montonroiriRter ontvangen regelma tig mededeelingen over dié nieuw- verschenen lectuur, waarvoor zij belangstelling hebben. Iri do leeszaal is het steeds druk: studenten, ambtenaren, zakenlieden en fabrikanten komen en gaan den giheelen dag. De één komt een hui t< n'andseh handelsadres naslaan, een ander wi| nauwkeurig worden ingelicht over dc Zuid-Amerikaan si-he koffiemarkt en de student leest o.' interesse in het nieuwste boek van Summer Welles „Guide for th" peace". Mej Van Andcl, het hoofd van de Bibliotheek, vertelde iets over verleden lieden en toekomst: ,,'m 1988 zijn wij feitelijk pas naar bui ten getreden. Er bleek behoefte aan I IjE burger komt gewoonlijk zel- den met den rechter in aanra king. Er moet dus wel buitengewone oorzaken zyn die de Regeering in Londen er toe hebben gebracht het bestaande strafrecht aan te vullen en uit te breiden met eenigc besluiten in zake het buitengewone strafrecht en tegelijkertijd naast de gewone rechts, plcging -het instituut der bijzondere rcchtspieginr in het leven te rotpen De belangrijkste oorzaak was de mas_ saliteit van het landverraad cn dc hulpvorlcening aan den vijand. Door het groote aantal overtreders, komen veel meer menschen in aanraking met maatcregclen van strafrechterlijken aard Van dio maatregelen worden d'1 invrijheidstelling cn rJc buitenvervol. gingstelling verreweg het meest too_ gepast. "TN E boekenweek 1947 is in aan- tocht. Zij wordt gehouden van 1—S Maart. Ook dit ïaar doet de Commissie voor de Propagan da van het Nederlandsche hoek te Amsterdam, haar uiterste best. om de belangstelling voor het boek op alle mogelijke wijzen to stimulceren en te ontwikkelen. In de eerste plaats geeft zij dit jaar, ter inleiding van de boeken week. voor het eerst een boeken gids uit. „Lezende Menschen" ge titeld. In een tiental artikelen van al leszins bevoegden worden hierin verschillende aspecten van het boek aangeroerd. Voorts kon de commissio voor het eerst sinds 1940 wederom over gaan tot dc uitgave van het be kende „Geschenk" van vooroor- logschen omvang. Het „Geschenk" beslaat uit do novelle „De Ont moeting", resultaat van een in den zomer van 1946 onder een aantal bekende Nederlandsche auteurs uitgeschreven prijsvraag. De jury, die bestond uit Clara Eggink, An ne H. Mulder, Ed. Iloornik, Victor E. van Vriesland en drie leden der commissie, kon uit een be hoorlijk aantal binnengekomen manuscripten haar keuze doen. Tijdens do boekenweek zal „De Ontmoeting" door den boekhandel worden aangeboden aan een ieder die dan voor tenminste f 2-50 boe ken koopt- Aan het „Geschenk" is ditmaal nog een tweede prijs vraag verbonden, en wqI één voor het publiek zelf. Men vindt n.l. achterin het boekje een bladzijde, waarop de namen van een aantal auteurs voorkomen, dio definitief hun medewerking aan de eerste prijsvraag hebben toegezegd, cn onder wie zich dus de schriivcr van het anoniem uitgegeven ..Ge schenk" moot bevinden. Ieder nu. die een exemplaar van het „Ge schenk" ontvangt, kan on die bladzijde invullen wie naar ziin meening de auteur van „De Ont moeting" is en tot 1 April a-s. in sturen. Een groot aantal boekprijzen zal onder do winnaars worden ver loot. (~lELUK steeds vindt ook tiidens do Boekenweek 1947 en wel cm 4 Maart, een gala-avond plaats ditmaal in het Concertgebouw te Amsterdam. Ook op dit punt heeft de commissie een nieuwe richting ingeslagen. De gala-avond 1947 ..Het Boek cn de Muzen" genaamd zal zooveel mogelijk het karakter ccncr litteraire manifestatie ver krijgen. Na een openingsrede door den Minister van Onderwijs. Kun sten en Wetenschappen, wordt een concert gegeven door het Utr- St- Oreheit, o.l.v. Willem van Otter- loo, dat een aantal door letterkun dige werken geïnspireerde compo sities van Nederlandsche compo nisten zal uitvoeren. Na afloop van dit concert heeft een gala feest plaats in de versierde zalen van het Concertgebouw, waar on der leiding van Carel Briels een keur van artisten het gala-bal zal opluisteren. Opdat het publiek kennis kan maken met de schrijfsters cn schrijvers van Nederland heeft, de commi-sio 130 auteurs op dezen avond uitgenoodigd. Allen, die een politiek delict hebben begaan, vallen onder het Tribunaalbe. sluit of onder het Besluit Buitenge, woon Strafrecht. Geheel los daarvan staat de kwestie of zu" al of niet ge detineerd ziin geweest Er zijn velen niet gearresteerd, die toch schuldig zijn en ook berecht zullen worden. Van de gearresteerden zijn or in de eerste maanden na dc be vrijdihg velen vrij gelaten. Daarmee is hun zaak echter allerminst nfg™. daan. Voor de vrijlating is thans ter. officieel papier noodig. ccn acte van invrijheidstelling. wolkc gctcckend wordt door of vanwege den Procureur. Fiseaal. Vanwege den Prncureur.Fi enal mogen alleen dc Officiercn_Fis. canl teekenen. Al degenen, die dus in den loop der maanden uit hot kamp ziin vrjj gela ten zonder voorwaardelijke of on voorwaardelijke buitcnvcrvolgingst. 1. ling, zonder uitspraak van een Tribu naal of «ententic (vonnis) van een Bij. zonder Gerechtshof, kunnen dus nog een uitspraak in hun zaak vcrwnch. ten. Die uitspraak komt echter niet altijd. Er zijn bepaalde gevallen, voor. al van personen die zeer kort vast ge zeten hebben, die terzijde worden ge legd. De man heeft ten onrechte geze. ten. of dc zaak is van te gering be lang om aanhangig gemaakt te wor den Dat ter zijde leggen nocnu men seponecrcn. Dc maatregel wordt niet vaak toegepast. Degene die ten on rechte verdacht is geweest, is meer gebaat bi) een onvoorwaardelijke bui_ tcnvervolgingstclling. Vier redenen De acte van invrijheidstelling, die tegenwoordig wordt uitgereikt »ls iemand uit een kamp wordt ontsla gen. zonder dat hii tegelijkertijd wordt berecht, vermeldt vier redenen. Men kan worden vrijgelaten omdat dc grond waarop de bewaring werd gelaat niet aanwezig is. Dc ver denking is dan ongegrond gebleken. Rijzen cr geen nieuwe verdenkingen, dan zal cr ccn o nvoorwaardelijke bui. tenvcrvolgstellmg komen. Als men wordt vrijgelaten, omdat dc gror.d niet meer aanwezig is. is men te recht gearresteerd, maar is verlenging van dc bewaring niet noodig Men kan in de tweede plaats wor- den vro'gelaten, omdat de schuld van zoodanigen aard is, dat oplegging van een straf of maatregel niet gerecht vaardigd is te achten. Er is dus wel schuld, maar er volgt geen straf; of geen straf meer. omdat dc detentie al voldoende straf is geweest. In dc derde plaats kan men wor den vrijgelaten, omdat de Procureur- Fiscaal (die immers dc vrijlating ge. last) van mecning is, dat dc betrokkene door Hof of Tribunaal niet langer van zijn vrijheid zal worden beroofd, dan hij al geweest i9. Er is dus uitdrukko. lijk schuld. Er komt bovendien nog een uitspraak En er kunnen ook nog an dere straffen worden opgelegd, het.zü vermogonsstraffen. hetzij ontzetting uit bepaalde rechten. Het is zelfs niet uitgesloten, dat cr nog een vrijheid-. Scheepstijdingen waarin opgenomen Lloydsberichten Loppersum p. 21-2 Gibraltar: Co- rilla verm. 17-2 te Brisbane; Mirza. 23-2 te Abadan verw.; Eerkei 21-2 v. Port Gcntil te R'darn; Veendam 21-2 v. R'dam n. New York; Doros 20-2 te New York; Cottica 21-2 v. Curacao n. Paramaribo: Bacchus 20-2 te Barranquila; Arnhem 21-2 te A'dam; Hedel 21-2 te Barcelona; Euterpe 20-2 v. Oporto n. Lissabon; Orpheus 21-2 tc A'damIris 22-2 te A'dam: Orestes 21-2 te Ebsjerg; Rotti 20-2 te Batavia: Tjipondok 20 2 van Genua: Oranje 21-2 v. A'dam n. Indië; Amstelstad 20-2 v. Bun der Shapur n. Basra; Averdjjk 20-2 v. Willapa Harbour n. Londen; Friesland thuish. 21-2 op de reede van Vlissingen. Nigerstroom 22-2 v. A'dam naar Antwerpen; Amstelkerk 22-2 van Antwerpen n' R'dam; Maaskerk 21 2 te Port Harcourt; Notos 21-2 te Cristobal Randfontein ultr. 20-2 v. Antwerpen Triton 19-2 te Maracai- bo: Macuba 22-2 te A'dam; Nijkerk 22-2 te Pernis: Amerskerk (ex- Rembrandt) 22-2 v R'dam n. Ant-; werpen; Alphard 21-2 v. Rio de Ja neiro n. Porto Alegrc; Alhaid p. 21 2 Finisterre, Amstelstad 21-2 te Basra; Aalsdjjk 21-2 v. New York York n. London; Clavella 20-2 van Bombay n. Bahrein; Delftdijk 21-2 te Cardiff; Doros 20-2 te New York Egmond p. 21-2 Madeira: Edam 21 2 te Antwerpen; Friesland 21-2 te Antwerpen; Hilversum 21-2 te San tos; Ittersum p. 21-2 St. Vincent C.V.; Jobshaven 20-2 te St. Vin cent; Jupiter 19-2 te Curasao: Kei- lehaven 19-2 v. Tabou n. Gaborn: Noordwjjk 22-2 te Vlissingen; Prins Willem IV 21-2 v. Antwerpen naar Aexandnë; Stad Maastricht 20-2 van Port Said: Straat Soenda 20-2 te Port Elisabeth: Taria 18-2 van Pulo Samboe n. Abadan Thorbecke 20-2 v. Suez; Tjisadane 20-2 te Shanghai; Zeeman 21-2 te Panama Politieke berechtinp door dr. J. B. DREWES straf volgt daar Tribunaal noch Hof gebonden is aan de opvatting van den Procureur.Fiscanl Op dezen derden grond worden col. laborateurs en profiteurs nog al een* vrügelaten. Zij worden dan niet tege lijkertijd buiten vervolging gesteld. Een vierde grond voor invrijheid stelling zonder berechting tegelijker, tijd kan gelegen z\jn in don geestelijker of lichamcliikcn toestand van bctroK. kene. nis voortzetting van dc beworin.» in verband met den ernst der feiten niet gerechtvaardigd is tc achten. Ga naar Den Haag Bczuidenhoutschcwcg 05, Oen Hang, ccn fraai, oud patriciërs- gebouw, huisvest een interessan te instelling: de bibliotheek van tien Economischen Voorlichtings dienst. «leze voorlichting te bestaan on dank zij de medewerking van de har delssecrctarissen in hot buiten land kunnen wij op hot gebied van nieuwe hoek werken cn tijdschriften over handel cn industrie up-to-date zijn. De groote bedrijven weten deze service te waardceren, d© KLM. dc. BPM Philips en de Ned. Spoorwegen behooren tot de vaste „Klanten". Externe dienst Haagsche igstellingon hehhon vr.or de bibliotheek minder interes se dan die van buiten de stad. Do cn terne service is dan ook onze be langrijkste taak. al komen cn gaan de bezoekers regelmatig. Boeken worden meegegeven gratis na tuurlijk en toegC7.ondon. Zoo heeft vandaag-don-dag ons werk een gri otc vlucht genomen en hei be drijfsleven put dankbaar uit, do ge- ge-ens. Regelmatig zonden wij lite ratuurlijsten, zoodat handel en in dustrie zonder kostbare uitgaven t© doen op de hoogte kunnen blijven vaa de laatst verschenen boeken cn tijdschriften. En wat toekomst hptreft". aldus, mej Van Andel, ..samenwerking mot dc bibliothoex vae ..Landbouw" staat op net pro gramma waardoor onze instelling ongetwijfeld nog aan waarde zal wirnen!" 250 maal naar Ba'.avia Dinsdag zal de K L M haar 250-ste vlucht AmsterdamBata via uitvoeren sinds dc heropening van dezen dienst op 19 November 1945. P)EZER dagen hebben wij een beschouwing ge wijd aan den toekomstigen staats vorm van Duitschland of. nauwkeu riger uitgedrukt, aan de onderschei den standpunten van dc Groote Vier ten opzichte hiervan. Vandaag willen wij in deze z„lfde lijn doorgaande, aandacht vingen voor het vraagstuk van de grenzen van Duitschland en voor de opvattingen, die hierover bij de Gi allieerdc-n zijn gebleken. Het probleem van de Noordgrens zal heel weinig moeilijkheden ople veren, naar op dit oogenblik te voorzien is. Vooral nu de Deensche regcering ervan heeft afgezien om in haar memorandum aan de Con ferentie van Londen de inlijving van het Zuidelijk deel van Slecswgk bij Denemarken tc vragen en zich er toa bepaald heeft om voor dit ge- biet een vèr gaande autonomie in den vorm van de oprichting eener eigen staat binnen het Duitsche staatsveiband te verlangen. Het is bekend, dat niet alle leden van de Deensche regcering noch alle Deen sche inwoners van Zuid-Sleeswijk dit de meest bevredigende oplossing vinden; daar staat echter tegen over. dat men in Kopenhagen ervan op de hoogte is, dat Londen geen annexatie van dit gebied door Dene marken wenscht. De Zuidgrens zal vermoedelijk evenmin veel discussies uitlokken. In een artikel over Oostenrijk heb ber. wij cr al op gewezen, dat dc Gioote Vier het in beginsel cr rver een? zijn, dat een Anschluss van dit land aan Duitschland in de vredes verdragen zal worden verboden. Verder heeft Tsjechoslowakijc nog een grenscorrectie verlangd; het is mogelijk, dat hiervan nog ccn kwes tie zal worden gemaakt op de Con ferentie van Moskou, maar dan toch in hoofdzaak, omdat dit probleempje aan andere, grootcre grensproble men wordt gekoppeld. MAAR waarom het vooral gaan zal, dat zijn dc Westelijke cn de Oostelijke grenzen van Duitsch land. Dit is geen wonder, want hier om is het de heele historie van het Duitsche rijk. om zoo tc zeggen van den eersten dag van zgn ont staan tot nu toe gegaan: de dyna miek in de Duitsche geschiedenis is altijd weer op die grenzen gericht. In het Westen vraagt België een kleine grenscorrectie, Nederland heeft heel wat verdergaande ver langens en Frankrijk verlangt in ieder geval het Saargebied econo misch in te lijven, terwijl het ziin oorspronkelijke wensch naar poli tieke afscheiding van het Roerge bied op dit oogenblik weliswaar met meer poneert, maar zeker nog niet heelemaal heeft taten varen. Welke kansen hebben ueze verlangens om te worden ingewilligd? Over die van België behoeven wij nauwelijks te praten: de verande ring, die zij 'nhouden, is van zoo weinig beteekenis, dat een inwilli ging of afwijzing van deze grens correctie voor België noch voor Duitschland ncel veel te betcekenen heeft. Wat onze eigen annexatieplannen aangaat, verwachten wtt hiervan, gezien de ontwikkeling cler intern, verhoudingen, o'.Uei weinig resul taat. Wij zullen op den steun van Frankrijk kunnen tekenen, de SU. zal er hoogst waarschijnlijk niets voor voelen om ons land In welk opzicht clan ook trrwillc te zijn cn wij kunnen ons tnna niet vooi stel len. dat Engeland 'cn vooral de V.S., rrelot op de alg:mecnc tendens van hun politiek t.o.v. Duitschlan i er voor zullen voelen om onze eischen te steunen. Ko-t gezegd, wij voor- zien hier een fiasco: al krijgen wij j misschien op i cn enkel punt van onz^ verlanglijst nog wel onzen zin. veel illusies zullen wij ons niet noe- ven te maken. Wij zijn er trouwens van overtuigd, dat de overgroote meerderheid van ons volk niet warm loopt voor de annexatieplan nen van de r^geertng vooral niet, nu wij er zz I00.0OÜ Duitschers bij moeten nemen. |_T N Frankrijk? Zal dat zijn zin 1—krijgen? Er lijkt ons een goede kans te bestaan, dat het Saargvbied inderdaad in net Fransche econo mische systeem zal worden inge voegd. Daarvoor is .trouwens niet meer noodig Jan dat dc bestaande toestand door de Groote Drie wordt erkend, want Frankrijk heeft, zoo als de lezer zich zal herinneren, vlak voor Kerstmis j.l. een douane- grens om het Laargebied gelegd, waardoor dit :n feite reeds van het overige Duitschland is gescheiden. Maar zullen de Groote Drie bereid •zijn dezen toestand de facto door hun erkenning in een de jure tc ver anderen? Wat Engeland betreft lijkt ons dit zeer waarschijnlijk, hoe wel wij toch niet over het hoofd mogen zien, dat de Fransch-Brit- sche onderhandelingen over een ver bond volgens bepaalde berichten niet erg vlotten, juist vanwege bei der verschillende standpunten t.o.v. het Duitsche vraagstuk. Het Saar gebied zal daarbu echter aan den anderen kant wel niet in dc eerste plaats onder begrepen zijn; Bevin heeft zich trouwens al herhaaldelijk in goedkeurenden zin over dc Fran sche verlangens in dezen uitgelaten. Ook van de V.S. verwachten wij niet veel bezwaren, tenzij het mocht blijken, dat Marshall de Fransche nlannen met het Saargebied niet kan gebruiken In de algemeene po litiek, die hg in Moskou gaat voe ren. En de Russen? Die hebben zich •igenlgk nog nooit uitgelaten over dc verlangens van hun Franschen bondgenoot. Begrijpelijk, want ze zitten er in zoover mee in hun maag. dat zij een keuze zullen moe ten doen tusschen twee vrienden: de Fransche en de Duitsche communis ten. Die keuze zullen ztf zoolang mogelijk willen uitstellen en als zij haar niet langer kunnen ontkomen, Jan zullen zij trachten er voor zich zelf zoo groot mogelijke voordeden uit te halen. Conclusie: het Saar gebied is een van de vele pionnen in het spel van :ie Groote Drie en het zal van de verhoudingen tus schen die Drie afhangen, of Frank rijk zgn zin krggt ot niet. En één van de dingen, waar dit mee samenhangt. Ja dat mogelijk een van de beslissende factoren zal zijn, welke die verhouding van de Groote Drie bepaalt, dat is de kwes tie van de Oostelijke grens van Duitschland, die wij in een atzon- derlijkc beschouwing zullen behan delen. Dr. C. D. J. BRANDT

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1947 | | pagina 3