Karei Doorman voer recht op de Japanners in Bert Voeten's oorlogsdagboek Duitschland hoeft toch geen gevaar te zijn Niet zonder ve rdienste, maar ook niet „belangrijk" Vechtend ging de vloot ten onder Radio-programma 2 Geen persoonlijke overtuiging TUINKALENDER Scheepstijdingen 40-jarig jubileum Ed. Verkade EFFICIENCY BIJ DE AFWASCH M Openmaken van conservenblikken Donderdag 27 Februari 19 »7 BERT VOETEX. Doortocht. Een oorlogsdagboek 1940— 1915 fAmsterdam, Contact). 1D ERT VOETEN'S oorlogsdag- boek heeft snel bekendheid verworven. De schrijver heeft er op slag naam mede gemaakt en de critiek was ln het algemeen enthousiast en sprak van een „wonder-mooi" werkje. Voor de ramen der boekwinkels liggen reeds exemplaren van een derden druk. Met verwondering heb ik dit uit bundige succes gevolgd. Want toen ik het boekje, kort na ziin verschijnen, voor het eerst door las, had het weinig indruk op mij gemaakt. Ik vond het vlot ge schreven, maar te oppervlakkig om werkelijk belangrijk te kun nen zijn. Daarom heb ik er In de. ie kroniek toen ook niet de aan dacht op gevestigd Het koor der lofprijzingen echter, waarin nie mand minder dan Anton van Duinkerken voorging, deed mij be sluiten tot een hernieuwde aan dachtige lezing wellicht had ik mij in mijn oordeel vergist. Thans heb ik aan dit voornemen gevolg gegeven, maar deze her haalde kennismaking heeft mij in mijn oorspronkelijke meening slechts versterkt. Ditmaal echter acht ik mii verplicht in deze ko lommen van dit oordeel reken, schap af te leggen. «Doortocht" is immers niet meer een willekeu rig boekje zooals er zoovele van de pers komen, maar een geschrift dat algemeen de aandacht getrok ken heeft. Ook in deze rubriek mag het daarom niet langer on vermeld blijven- Instinctief verzet VAIANNEER ons 'n oorlogsdag boek" aangekondigd wordt, is onze aandacht allereerst ge spannen op de ontmoeting met den mensch, die het geschreven heeft. De uiterlijke feiten kennen wij in hoofdzaak al bij voorbaat uit eigen ondervinding. Wij heb ben daar indertijd zelf onze reac ties op gehad en achteraf zijn wij op die reacties lang niet altijd even trotsch op; wij ziin ons be wust, dat daarin veel oppervlak kigs school en veel oncritische v,kuddegeest". Maar juist daarom zijn wij verlangend naar .de ken nismaking met die van een ander om daaraan de onze te toetsen, om retrospectief een dieper en zuiderder reactie te beleven dan waartoe wij in staat waren een die meer blijk geeft, van persoon lijk dóórdenken en onderkennen van de kernproblemen, waarvan d© gebeurtenissen slechts de zicht bare teekenen waren. Aan dit verlangen wordt door het boekje van Bert Voeten echter in geenen deelc voldaan. Zijn no tities bij de feiten van den dag getuigen niet van een breeder blik of een zuiverder inzicht dan het gewone gemiddelde. Het zijn slechts de reacties van een „goed Nederlander", die zich verzetten blijft tegen geestelijke slavernij maar die dit haast meer instinc tief doet dan uit een principieel gefundeerde overtuiging waarvan hij zich scherp bewust is. Wij herkennen telkens de slagwoor den en -zinnen, die wii om ons heen eindeloos hoorden herhalen en die wij zelf evenzeer op de lip pen genomen hebben. Zij zijn meer dan enkel „frasenzooals W. F. Hermans in Criterium (in de eenige ongunstige critiek die mij onder de oogen gekomen is) aan Voeten verwijt, want zij kwa men voort uit het hart en op dat oogenblik geloofden wij er aan. Zoodoende hebben zij zonder ccni- gen twijfel hun waarde gehad als uitingen van een collectieven ver- zetsgeest. Wat echter in een dagboek zoeken, is iuist niet het collectieve, maar het eigene: de persoonlijke verwerking en de per soonlijke overtuiging. Of een der gelijke overtuiging geworteld i9 in den godsdienst dan wel in de- paalde politieke of filosofische op vattingen. doet in dit verband minder ter zake als zij maar wortels en daarmee de noodigc innerlijke vastheid heeft! „Zwevende" reactie VAN deze „wortels" heb ik in Voetens boekje slechts weinig kunnen ontdekken (iets daarvan is misschien merkbaar in de no tities van 15 en 10 Juni 1941) zoo weinig, dat de reacties „zwe vend" blijven en men zich telkens afvraagt in hoeverre zij wel reëel gefundeerd zijn. Daardoor brengt hij ons ook niet dichter tot bet wezen van bet Nederlandscho geestelijke verzet, dat als collec tief verschijnsel wel een sferk-ln- stinctieven inslag had maar ten- DONDERDAG 27 FEBRUARI. Een der meest geteelde voorjaars bladgroenten is wel de spinazie. Deze wordt in Maart of April in tien vollen grond gezaaid. Om de kieming te versnellen legt men het êpina zie zaad vóór het .aaien één a ycce etmalen in water. Daarna zaait men hef op rijen, die vijftien centi meter uil elkaar liggen. Door het taaien op rijen kan men den grond \e.ter onkruid mi how en Spinazie verlangt een voedzame n stikstof ru iten. vóchügen grond. Tuinkers, raapstelen en snijsla kunnen even- sens reeds in Maart buiten worden gezaaid. De oogst van de tuinkers komt reeds na enkale 'eken. die- van de spinazie, raapstelen en snij sla volgt einde April of begin Mei S. L. slotte toch voortkwam uit over tuigingen rlie hij de besten van ons volk sterk en bewust leefden. Ik wil zeker niet ontkennen, dat dit boekje als weergave der reac ties van den gemiddelden inlellec. tueclen Nederlander documen taire waarde heeft: voor den toc- kom-tigen geschiedschrijver van onze bezettingsjaren zal liet onge twijfeld oen kostbare informatie bron blijken. Ik wil Voelen ook allerminst verwijlen, dat hij het in het licht gegeven heeft, er is heel wal oorlogslitcrnluur ver schenen die ver beneden het peil daarvan ligt- Mijn verzet geldt slechts de verheerlijking en over schatting. die het s'ignaleeren als een belang r ij k werk. Naar mijn meening is hel dit niet, omdat de schrijver slechts do feiten annoteerde zonder hun dieperen zin te ontdekken en te confronteeren met zijn eigen innerlijke zekerheid. Te litterair F ligt het belang van dit boekje wellicht in zijn vorm geving? Is Voeten, die een dichter is. er in geslaagd van de uiter lijke gebeurtenissen en zijn (op s door prof. dr. W. A. P. Smit zichzelf weinig-diepe) reacties een beeld te teekenen dat ons door zijn suggestieve evocatie treft? Ook op deze vraag moet het ant woord in liet algemeen ontken nend luiden Wel komen er een aantal bladzijden voor, die ons door hun rake beschrijving boeien: ik denk b.v. aan den vluchtlocht door België in de Mei dagen van 1940. aan den angst van de gemetamorphoseerde Son ja voor herkenning, aan de beschieting van 't verkeer op den Haarlemmerweg steeds mo menten dus waarbij de schrijver persoonlijk aanwezig ij. Toch komt hij ook dan nooit ver uit boven een goede (zoo men wil: een zeer goede) journalistiek: kort. zakelijk, raak-typeerend en suggestief. „Ér is al een tram beschoten! Wc zagen de rijtuigen voorbij rijden. Do beide laatste wagens waren doorzeefd. Gewonden dooden lagen in liet gras langs den weg. Grootc groepen reizigers gingen te voet verder, gedurig naar boven kijkend. Er zat een kleine blauwe auto tegen den berm- Volkomen in puin gescho ten. Omringd door bloedsporen. En daarboven trokken in einde- looze reeksen de bommenw'crpers. Weer scholen de lasers omlaag Weer verlieten we iilines onzen wagen, zochten dekking in sloo- ten of achter hoornen en stegen opnieuw in. Uren duurde dit spel mei den dood"- Terwijl een dergelijke beschrij ving ongetwijfeld zijn verdienste heeft en in het verband volkomen past, kan Voeten echter niet altijd de verleiding weerstaan om een meer literairen toets aan te bren. gen. Meestal valt deze dan geheel uit den toon. De dagbockstijl ken merkt zich nu eenmaal door de betrekkelijke haast en abruptheid, waarmee de gedachten uit de volheid van hef hart worden neer geschreven. Fn het algemeen is lit ook inderdaad dc stijl van Voeten. Maar juist daarom doen de al te literaire zinnen storend aan, als later aangebrachte ver siersels aan een bouwwerk waar bij zij eigenlijk niet passen. Een tvpiscji voorbeeld levert de notatie van 17 November 1942: ..Derna ge vallen. Rommel wijkt, wijkt. Laag over de woestijn keeren de ade laars met brandende vleugcltop- pen"; evenzeer een zin al.s de vol gende van 5 September 1945: „Ge ruchten dwarrelen dwars om ons been gelijk de blaren der linde- boomen aan de gracht". Ook ten aanzien van dc vorm geving moet ik mijn afwijkende meening blijven handhaven: niet zonder verdienste, maar niet „belangrijk". Bij de oefenwedstrijden der Ncder- fandsche elftalclub op het VUC-ter- rein te Den Haag ter voorbereiding van de komende interland voetbal wedstrijden zijn proeven genomen met een nieuw soort gummibal van Amerikaanschcn oorsprong. Eenige spelers bekijken den nieuwen bal. V.l.n.r.: BergmanDrüger, Kraakv, d. Linden, van RaaltePotharst en Wilkes Van de Capelle 21-2 tc Victoria, iraz.; Alkaid p. 23-2 Ouessant; Amerskcrk 22-2 te Antwerpen; Adinda 20-2 te Singapore; Averdijk 20-2 te Grays Harbour; Bantam 20 2 v. Singapore n. Batavia; Beng- kalis 21-2 v. New Westminster; Cc- ronia 16-2 te Balik Papan; Corilla 22-2 v. Brisbane naar Gladstone; Duivendijk 22-2 v. Christobal; Ga- nymedes 19-2 v. La Guaira n. Cu rasao, Jupiter 20-2 v. Curagao n. La Guaira; Kota Baroe uitr., p. 22- 2 Malta; Kota Inten, uitr.. 22-2 te Southampton, Lely 22-2 v. Rio de Janeiro n. Montevideo; Leeghwater uit., 23-2 te Genua; Larenbcrg, thr. 22-2 v. Brisbane; Malvina 19-2 Las Piedras n. R'dam; Nigcrstroom 23- 2 te Antwerpen; Ovcrijsel 20-2 v. Ccbu n. Vancouver; Prins Willem IV naar Aexandrië p. 22-2 Oues sant: Plato 21-2 te Cristobal; Slo- terdijk p. 23-2 Gibraltar. 27-2 te R'dam verw.; Stad Arnhem 23-2 te Barcelona: Thorbecke 23-2 te Port Soudan; Telamon 20-2 v. Maracaibo n. Las Piedras: Tibia 19-2 v. Hono lulu n. Los Angeles (verb.); Traja nus 20-2 te Curacao; Utrecht n. Ja va p 23-2 Gibraltar; Veendam p. 23-2 Bishop Rock; Volendam 23-2 te Eatavia; Winsum p. 23-2 Las Palmas; Westplein 22-2 te Aden; Zonnewyk p. 23-2 Perim; Zwarte Zee sleepb. 22-2 op 22.19 Zb en 39.44 Wl. (Waarin opgenomen Lloyds be richten) Volendam 22-2 tc Buenos Aires; Margeca 22-2 tc Casablanca: Wel tevreden 24-2 te Suez; Katwijk 24- 2 te Gibraltar; Oranjcfontein 21-2 tc Durban, Bloemfontein 23-2 van Curacao n. La Guaira. Gaastcrkerk 24-2 v. Karachi n. Bombay; Leegh water 23-2 te Genua; Alcinous 24-2 v. Port Swettcnham n. Singapore; Delfshavcn 24-2 te Norfolk; Alchi- ba 24-2 v. St. Vincent C. V. n. San tos; Alkaid n. Antwerpen p. 24-2 Dover; Duivendijk 8-3 v. Vancouver te Liverpool verw.; Noordwijk 25-2 v. Terneuzen n. Rotterdam; Noor- dam 24-2 te New York; Straat Soenda 21-2 v. Port Elisabeth naar Kaapstad; Stad Arnhem 23-2 te Barcelona: Tsjisadane 24-2 te Hong kong: Thorbecke 23-2 te Port Sou dan; Tibia 19-2 v. Honolulu n. Los Angelos, Tiba 23-2 te Montevideo; Tjibadak 22-2 v. Macassar n. Ba tavia; Tjitjalenga 24-2 te Soeraba- ja; Utrecht p. 23-2 Gibraltar; Win- sum p. 23-2 Las Palmas: Westplein thuisr.. 22-2 te Aden; Zwarte Zee sleepb. n. Montevideo 22-2 op 21.19 Zb en 39.11 Wl.; Rotti 24-2 van Ba tavia n. d. Straits; Philips Wouwcr- man 24-2 v. Port of Spain; Tjipon- dok 24-2 tc Port Said: Oranie. uitr. p. 24-2 Fimsterrc; Radja 22-2 v. Los Angeles; Salawati 24-1 te Los Angeles; Govert Flinck 24-2 van Genua; Ariadne 24-2 v. Catania n. Gibraltar; Bacchus 21:2 te Cura cao; Euterpe 24-2 te Lissabon; Ju no en Arv Schcffer 24-2 te Antwer pen: Hed'el 24-2 v. Tarregona naar Vclencia: Delft 23-2 tc Antwerpen; Odysseus 22-2 v. Genua n. Oran; Telamon 20-2 v. Maracaibo n. Las Piedras; Trajanus 20-2 te Curacao; Alpharrl 23-2 te Porto Alegre; AI- chiba 24-2 v. St. Vincent C V.; Gouwe p. 24-2 Ouessant; Kota In ten uitr., 24-2 v. Southampton; Merwede p. 24-2 Madeira; Papen- drecht n. Melbourne p. 23-2 Kaap Leeuwin; Westplein 23-2 v. Aden; ecman 24-2 v. Pensacola n. A'dam; Zonncwyk 28-2 te Port Said verw. IJMUIDEN. 24 Fcbr. Aange komen: Lestria v. Casablanca: Leo nardo L. Romero v. Baltimore; 24 Febr. Vertrokken Karei Doorman n. d. Noordzee; 25 Fe bruari Texaco III n. R'dam, Storfos n. Newcastle. Over eenige maanden zal de be kende Nederlandsche acteur Eduard Verkade ziin veertigjarig toonecljubilcum vieren. Er is een huldigingscomité op gericht. waarin z. exc. dr. J J Gic- len. minister van O. K. en W. en z. e\c. sir Neville Bland, ambassa deur van Engeland, als eerevoor- zitters zitting hebben genomen. Voorzitter is mr. A. J. d'A'illy, bur gemeester van Amsterdam, secre taris de beer Carel Briels en pen ningmeester mr. dr. G. M. Venijn Stuart. 5 V- v HET GEBIED ROND SOERABAJA werd kort geleden door de Neder landsche troepen onder bescherming genomen. Hoe noodig dit was, bleek uit de jammerlijke omstandigheden, waarin de bevolking Verkeerdeten gevolge van de tactiek der verschroeide aardewelke op vele plaatsen was toegepast. Een groot gedeelte der bevolking was meegevoerd door de terugtrekkende benden en hiervan maakten rampokkers gebruikom hun bezittingen te rooven en de velden te oogsten, Doch de Nederland sche autoriteden waren op haar post. Op de foto zien we een groep Rampokkers, in de buurt van Perrong, die de gestolen padi in veiligheid wilden brengen, maar door een patrouille van de veldpolitie werd a(ln- gchouden. (P.) door Clamator T N ons vorig artikel hebben wij gewezen op 't gevaar, dat Euro pa zou bedreigen, wanneer de Duit- sche militaire clique via dc Com munisten contact zou zoeken met Rusland. Vanzelf dringt zich nu vraag op, hoe kunnen wij een der gelijk gevaar voorkomen? Zeker niet doordat wij de ellende in Duitschland tot een blijvende ma ken. En ook niet hierdoor, dat de Westeuropecschc landen door mid del van annexaties een soort wal tot bescherming \an hun grenzen op trekken. Neen, alleen in een werke lijk democratisch Duitsch volk kun nen de buurlanden van Duitschland een garantie vinden tegen een her haling van wat er gebeurd is. Wanneer wij ooit tot een oplos sing van het Duitsche probleem willen komen, dan moeten dc maat regelen, die wij daarvoor gaan ne men van een ruimer gezichtspunt, nl. van een Europeesch standpunt Februari 1942 is een maand geweest van voort durende tegenslagen in den strijd tegen den Japanschen overweldiger. Java komt meer en meer in het nauw. Het ge allieerde smaldeel, onder bevel van schout bij nacht K. W. F. M. Doorman, heeft reeds zware verliezen geleden. Twee Ameri- kaansche kruisers zijn bescha digd. Banka is bezet en bij Pladjoc en Palembang op Su matra zijn Japansche parachu tisten afgeworpen. In den nacht van 14 op 15 Februari gaat de torpedobootjager „Van Ghent" verloren; op 17 Februari de „Van Nes". Een dag later zin ken de „Soerabaia" en de K7. Een enkel lichtpunt is er. Een gedurfde aanval op een groot Ja- ansch convooi in Straat Bandoeng ij het eiland Bali wordt een volko men overwinning. Met waarschijn lijk zware verliezen vluchten dc Jappen om aan de slachting te ont komen, maar de „Tromp", die elf voltreffers heeft gekregen, moet naar Australië om te dokken en dc „Piet Hein" is aan flarden gescho ten. Komende actie Op 26 Februari vergadert schout bij nacht Doorman met zyn com mandanten te Soerabaja om de actie voor de volgende dagen te be spreken. Vijf kruisers: „De Ruy- Ler", „Java", „Houston", „Exeter" en „Perth" zullen met negen torpe- dobootjagers uitvaren om dè nade rende Japansche convooien aan te vallen. Waarschijnlijk zal er dit maal bescherming van jagers zijn, want een Amerikaansche vliegtuig- carrier nadert reeds Tjilatjap. Als de opdracht slaagt in het Oostelyke deel van de Javazee, zal het smal deel in het Westelijke deel dezelfde taak vinden. Zoodra de avond valt varen de schepen uit. De nacht verloopt rus tig, maar den volgenden morgen om negen uur verschijnen Japansche vliegtuigen, die niet meer zullen verdwijnen. En de jagers, waarop men hoopt, komen niet, want de vliegtuigcarrier is vlak onder de kust van Java in den grond gebom bardeerd. Ja/xinsch convooi 's Middags om kwart voor drie wordt gemeld, dat een Japansch convooi kruist Westelijk van het eiland Bawean en onmiddellijk zet schout bij nacht Doorman koers in de richting van den vijand. Ruim vier uur later ontdekt men vijande lijke schepen. Niet net convooi ech ter, maar het dekkingskader waar bij zich twee zware kruisers bevin den, die reeds op 27 kilometer af stand het vuur openen met twintig kanonnen. De „Houston" en de „Exeter" beschikken slechts over twaalf zware vuurmonden, maar Doorman ontwijkt het gevecht niet. „Full speed" varen de geallieerde schepen. Het vlaggeschip „De Ruy- ter" krijgt een voltreffer, maar de gevechtswaardigheid wordt niet aangetast en binnen een half uur branden 34 kanonnen op de Japan ners los. Er volgt een torpedo-aanval van zes Japansche jagers, maar als er één wrak wordt geschoten, draaien de anderen af. En om vijf uur wor den beide Japansche kruisers ge troffen. Vijf minuten later veran dert echter het beeld van den strijd. De „Exeter" krijgt een zware gra naat in het achterketclruim en zes van de acht ketels vallen uit. Tien minuten later wordt de „Kortenaar" getorpedeerd. Aftocht dekken Nu gaan de geallieerde eenheden op tegenkoers om den aftocht van de „Exeter" te dekken en de „Witte de With" krijgt bevel den getroffen kruiser naar Soerabaja te begelei den. Met drie kruisers achter zijn vlaggeschip zoekt dan Doorman den stryd weer op en vier Amerikaan sche torpedojagers lanceeren een torpedo-aanval, die een zware ex plosie bij den vijand veroorzaakt. Doch in dc duisternis verliezen dc vloten elkaar uit het oog. De ge allieerde schepen speuren naar den tegenstander, terwij de Japansche vliegtuigen met magnesiumlichten precies aangeven, welken koers zij varen. Een uur lang blijft het rus tig, maar om half acht ontwikkelt zich weer een artillerie-duel en kan men waarnemen, dat op een af stand van acht kilometer torpedo's worden gelanceerd. Doorman ver andert van koers en stoomt in dc richting van de kust Het is volle maan en een heldere nacht. De Amerikaansche torpedojagers moe ten thuisvaren om brandstof in te nemen, zoodat alleen de Britsche jager „Jupiter" nog meevaai-t, tot- 1 dat deze om half tien in de lucht vliegt. Kruisers varen door Maar de vier kruisers varen door. Om kwart over elven doemen de silhouetten op van twee zware Ja pansche kruisers. Weer een artille rie-duel met treffers aan beide zij den. „Dc Ruvter" krijgt een voltref fer in het achterschip en draait over stuurboord van den vijand af, doch herneemt meteen zijn vroege- ren koers. Dan komt de catastrophe. „De Ruvter" en dc „Java" wor den getroffen door torpedo's. Beidé kruisers staan meteen in vlammen. Het is afgeloopen. De „Perth" en de „Houston" ont wijken verderen stryd. De slag in de Java-Zee is verloren. Nog vaart het hospitaalschip „Op ten Noort" uit om drenkelingen op tc pikken, maar vyandclijKe torpedobootjagers brengen het op. En den volgenden dag gaan de Nederlandsche torpe dobootjagers vechtend ten onder. De „Perth" en de „Houston" zinken eveneens. Slechts vier Amerikaansche tor pedobootjagers ontkomen aan de vernietiging. De „Striking Force", onder bevel van schout bij nacht Doorman, was vernietigd en Java lag open voor den invaller Ned. trekpaard kampioen in Denemarken December j.l. werd naar Dene marken uitgevoerd de hengst Tal bot van Catharinahoek 12992S. Bij keuringen in Jutland behaalde de ze vertepreiiwoonliKer van do Ne derlandsche trekpaardfokkerii vo rige week het kampioenschap. EN zal zich wel licht afvragen, wat er van zoo'n ge woon en dagelijksch werkje als het afwas schen, tc zeggen valt. Het behoort zeker niet tot de prettigste bezig heden van de huis vrouw en daarom wordt er niet die aan dacht aan geschonken, die het, met het oog op de kostbaarheid van serviezen en pan nen. toch wel verdient. Kijken wij maar eens naar de gehavende pannen, naar het ser vies met scheurtjes, scherfjes en afgebro ken oortjes. Meestal souvenirs uit dc af- waschteil, nietwaar? Gewoonlijk wordt er veel te ruw mee omge gaan, de teil wordt ge heel gevuld met kop jes, borden, enz. en het rammelen verraadt hoe onzacht de aanrakin gen onderling zijn. De juiste manier van afwasschen spaart het materiaal en het is dus niet overbodig ons even af te vragen of onze manier de juiste is. Allereerst wordt al les gesorteerd en zeer vuile stukken worden met water te we-eken len worden afgespoeld. Het afwaschwater blijft aanmerkelijk langer bruikbaar, als restjes uit kopjes en borden tevoren vewijderd wor den. In het heete sop wor den dan eerst de gla zen afgewasschcn. Denk er aan ze steeds heelemaal onder te dompelen. Een glas dat gedeeltelijk met heet water in aanraking komt, zet alleen da&r uit en het moét dus wel springen. U kunt glaswerk werkelijk in zéér heet. water was- schen, als U het stuk maar ineens onderdom pelt. Na het glas krijgt het zilver een beurt, daarna het servies stuk voor stuk en tenslotte de pannen. Droog alles stevig af en wrijf het glanzend. Veel moeite bespaart u zich, als u aan beide kanten van den goot steen een stuk aanrecht heeft. Men zet links de vuile afwasch, neemt het met de linkerhand op, wascht het met de rechterhand af en zet het rechts op de af- druipbak. Het afdro gen gaat op dezelfde wijze. Zoo ziet U, dat zelfs iiet simpele afwasschen 'n beschouwing waard is, als wij tenminste ef ficiency in onze huis houding willen toepas sen. Probeert U het maar eens. het afwas schen wordt er beslist een minder saai, mis schien zelfs een prettig werkje door. FEUILLETON ICOOP.CRAJC PKJCF VERTAL'N HOOFDSTUK II. Marian Carstairs, alias, op dat oogenblik. J. J. Lane, keek de ta fel rond en telde haar zegeningen. Het waren er welgeteld drie. Ze zuchtte gelukkig. Op de tafel, die door kaarsen verlicht werd, lag een schoon, ge borduurd tafellaken en in het mid den stond een pul met theerozen. De ham was verrukkelijk malsch en heerlyk gekruid, de zoete aardap pelen dreven in een dikke, bruine saus, de beschuitbollen waren gloeiend heet en zoo licht als veer tjes. De samenstelling van de sa lade was een groot succes gewor den. April, die lieverd, had voor het eten een glas sherry naar boven ge bracht en zulke lieve, prettige din gen gezegd. „Moeder, U ziet er veel leuker uit in Uw blauwe house-coat". „Moe der, laat mij vanavond Uw haar doen". „Moeder, gebruik een klein beetje rouge. Wij vinden het altijd zoo "leuk als U er snoezig uitziet". En tenslotte: „O moeder, laat mij een van die roze rozen in Uw haar doen". Had er iemand ooit zoo'n fijn stel kinderen? Ze bekeek zc met ver rukten blik, Zoo goed. zoo pienter en zoo knap. Ze glimlachte tegen hen allen en deed zichzelf verwij ten, dat ze diep in haar hart ook maar de geringste argwaan tegen hen koesterde. En toch cr was iets bekends in den volmaakten zorg waarmee ze omringd werd. Dat had ze meer meegemaakt. Door vroeger opge dane ervaring móést ze wel ver moeden. dat er binnenkort een plannetje besproken moest worden Ze zuchtte weer, maar nu niet meer zoo gelukkig. Zulke plannetjes wa ren gewoonlijk prijzenswaardig en begrijpelijk, maar ook gevaarlijk en duur, en beteekenden vaak een be lemmering voor het werk, of alle drie. „LTp allupes upin upordupe?" zei Dinah tegen April. „Upen upof! zei April blij. „Praat gewoon" zei Marian Carstairs met een ooging om ern stig te kijken. „Dat is gewoon", gilde Archie, „dat is de pee-taal. Ik zal U ver tellen, wat het beteekent". Zijn ge zicht straalde. „Je neemt de eerste letter van iedere „Hupoe jupe mupond!" zei April haastig en schopte hem onder de tafel aan. Archie bromde iets on verstaanbaars en gehoorzaamde. Na het eten, toen April koffie naar de zitkamer bracht en Archie voorkomend voor sigaretten, luci fers en een aschbakje zorgde, moest Marian wel concludeercn, dat haar vermoedens ongetwijfeld gegrond waren. En toch Hoe kon iemand ooit argwaan koeste ren tegen zoo'n onschuldig kind met zulke heldere oogen als April? „LT ziet er moe uit" zei Dinah medelijdend. „Wilt U geen voeten bankje hebben?" Ze kwam er al mee aandragen, zonder op ant woord te wacnten. „U moest niet zoo hard hoeven te werken", zei Archie. „Ja heusch". voegde April cr aan toe. „U moest meer ontspanning hebben Bovendien ontspanning, die U zou helpen bij Uw werk. Marian nam een gereserveerder houding aan. Ze dacht aan den tjjd, toen ze allemaal les in het diepzee- duiken hadden genomen voor „cou- leurlocal". Goed, ze moest toege ven, dat die ervaring een van J. J. Lane's meest geslaagde boeken had opgeleverd, n.l. dat met het lijk van den man, die men in een dui kerpak op onverklaarbare wijze doodgestoken had gevonden. En toch „Moeder", zei April bijdehand, „als er 'n dame vermoord in haar eigen huiskamer werd gevonden, en als er een paar minuten later een snoepe rige filmster aan kwam rijden en zei, dat ze op de thee was gevraagd en als iemand twee schoten had hooren knallen, maar als de dame maar door één schot gedood was. en als haar man er tusschenuit was en geen alibi had, maar als de man en de filmster het geen van tweeën hadden gedaan" ze raakte bui ten adem, hygde en eindigde: „Wie zou U dan denken, dat het gedaan had?" „Lieve hemel", zei Marian ver schrikt, „waar heb je dien onzin gelezen Archie gichelde en sprong op de sofa heen en weer. „Het is geen onzin", riep hy, „en we hebben het niet gelezen ook. We hebben het gezien". „Archie!" zei Dinah streng. Zc wendde zich tot moeder en zei: „Het is bij de buren» gebeurd, van middag". Marian Carstairs spc-rde haar oogen open. Toen fronste ze het voorhoofd. „Onzin, dezen keer laat ik me niet door jullie voor den gek houden!" Wordt vervolsd) Een onzer lezeressen gaf ons flen volgenden tip voor het openmaken van conservenblikken, die wij gaar ne doorgeven. Over het algemeen wordt een opening gemaakt in het deksel van een groentenblik. Veel ge makkelijker is het met een gewo nen blikopener het ehcole deksel er af te snijden. Hiervoor brengt men den blik opener direct onder het deksel in den buitenwand van het blik. bij voorkeur hij den lasch- of soldeer- naad. Terwijl rnen de bus op het aanrecht of tafel zet, snijdt men het deksel rr heel gemakkelijk af. Bij het snijden ontstaat er echter een buitenwaarts zeer scherp kantje waarvoor het noodig is. dat men de linkerhand beschermd met ccn doek of stevig papier. Het deksel komt er dan als ccn onbeschadigde vlakke schijf af. (Wij houden ons aanbevolen voor meer tips, die voor onze lezeressen van helancr kunnen zijn Adressee- ren: „Vrouwenspiegel", Redactie van dit blad). Mr. Jan Dcrks. radio-com menlator en tooncelschriiver. is het komende seizoen als lettcrkun dig adviseur verbonden aan het Zuid-Nederlandsch Tooneel. uit, worden bezien, HeJ is natuurlijk een feit, waaraan niet valt tc tor nen. dat dc Dnitschers de ellende, waarin zij op het oogenblik zitten, eerst zelf over andere volkeren neb hen gebracht. Daar staat echter te genover, dat de bevolking van de bezette gebieden tijdens den oorlog toch altijd de hoop hielden, zich aan de verwachting vastklampen kon den op bevrijding en daarmede op redding uit haar misftrw terwijl het Duitsche volk op dit oogenblik goen enkele uitkom«t ziet. Het psvrliolo- giseho gevolg hiervan zou kunnen zijn, dat Je Dnitschers. wanneer deze toestand van horeloosheid 'n alle opzichten zou blijven voortdu ren. op den duur aan de communis tische propaganda het oor zouden gaan Iconen, ondanks het feit. dat zij in meerderheid tot dusver het communisme hebben afgewezen. Europeesch denken XXT ANNEER het Duitsche volk V zich van die zijde laat over tuigen. dat deze toestand van blij vende ellende met opzet in 't loven is geroepen en tot de „zegeningen van de democratie" hehoort. dan heeft Europa zelf de baan vrijge maakt. die via een nieuwe catastro fe tot zijn eigen ondergang leidt. Wat moeten wij dan we] doen? Naar onze meening is do conigo oplossing te vinden in een radicale verandering van de politiek tegen over onzen voormaligen vijand. Of wij probeeren de schade, die de Dnitschers ons hebben toegebracht uit hun zakken geheel vergoed te krijgen met alle schadelijke gevol gen van dien of wij zetten deze ma- terieele overwegingen opzij en lee- ren Europeesch denken en hande len met als gevolg een duurzamen vrede. Dit laatste geweldige voor deel is toch waarachtig wei ernig risico waard! Op deze wijze zou de vrees over Duitschland. dio de we reld nu al zoovele tientallen jaren bezield heeft <*n nog bezielt, einde lijk kunnen verdwijnen. Centraal probleem T~^E menschheid zit midden in de gisting van een nieuwen tijd. Bi; een goed begrip voor de situatie en een helder inzicht in wat er ge beuren moet kan de volkeren van de geheele wereld heel wat ellende bespaard worden en met behulp van de ongelooflijk belangrijke ontdek kingen op het gebied van de atoomenergie kan een tijdperk van vrede en van welvaart voor allen in het. leven worden geroeprn. Het gaat cr nu alleen maar om. dat deze idee gemeengoed van allen wordt. De eerste stap op den weg naar de verwerkelijking van dit ideaal van de menschhoid is de pacificatie van Europa. En hef centrale pro bleem voor een herordening van Europa is en blijft Duitschland Nu bestrijdr men do gedarhte van een Furopeescho Rdérarië met met met het betoog, dat ons we relddeel op het oogenblik weinig of niet mee telt in de wereldpoli tiek en dat alles afhangt van de beslissingen van do Groote Twee, welke eenvoudig over het hoofd van de Europeesche volkeren heen worden genomen. Maar van dit laatste zijn de staten van Europa dan toch in de eerste plaats zelf de oorzaak, gezien juist hun onderlin ge verdeeldheid. Zij denken im mers. precies zooals zij dat al eeu wen bobben gedaan, nog altijd te zeer nationalistisch en heelemaal niet Europeesch. Een uitweg X\T AT zich op het oogenblik om ons heen afspeelt geeft ons de hoop, dat de tijd rijp wordt voor een grootere conceptie, ondanks do omstandigheid, dat het den schijn heeft, of het nationalisme momen teel op de spits wordt gedreven. Wij zien nl. hoe de staten van West Europa juist door datzelfde nationalisme (maar buiten Europa) hun positie als koloniale mogend heid meer en meer gaan verliezen, waardoor hun plaats in de wereld langzaam maar zeker er een van den tweeden of derden rang wordt. En als ze nu niet tusschen dc Groote Twee fyn gedrukt wil len worden, dan moeten ze wel Europeesch gaan 'denken en hande len. Men make zicTï niet van dezen dringenden eisch af met een schou derophalend: „och wat. dit is alles toch maar utopie!" Het jongste verleden zoowel als h£t heden ton nen, wat er ton goede of ten kwade bereikt, kan worden met denkbeel den, die met hartstocht en fanatis me worden aangehangen en uitge dragen. VRIJDAG 28 FEBRUARI HILVERSUM I 301.5 m.: 7.15 Ochtendgymnastiek; 9.00 Kolisch- kwartet; 9.30 Piano-duo; 10.00 Gril- lcr Strijkkwartet; 11.15 Cello-reci tal; 11.45 Berichten uit overzeesche gebiedsdeelen; 13.15 Metro-Pavane orkest; 11.20 „Van oude en nieuwe schrijvers"; 1-4.40 Zang-recital; 15.10 Het Domstad Strijkkwartet; 16.30 „Collegium Musicum Amste- lodamense"; 17.10 Bcrl. onderwy- zerszangvereeniging; 17.30 Mari- nierskapcl; 19.15 „Volk en krijgs macht één": 19 30 Geestelijke liede ren- 19.45 „Probleem der Volkshuis vesting"; 20.05 Weerpraatje; 20.08 Bijbel en muziek: 21.00 Het Radio Philhaimonisch Orkest; 23.00 Yc- hudi Menuhin. HILVERSUM II, 415,5 M.: 7.00 Nieuws; 8.18 Opcraprogramma; 10.20 De Regenboog; 10.45 „Het Telegram": 12.00 Dcbroy Somers' Band; 12.30 Sportagenda; 12.35 „The Skymasters"; 11.00 Kook kunst; 14.20 Aeolian Sextet; 15.20 „Hoe zij loog tegen haar man"; 16.00 Guus Hoekman, bas, Isja Ros- sican, piano; 17.50 Muzikaal babbel tje18.20 „The Ramblers"; 19.00 Denk om dc bocht; 19.15 „P.T.T., vroeger, nu en in de toekomst"; 19.30" „Ons vrijzinnig Protestantsch geloof"; 20.30 „De striid om den mcnsch": 21.00 Agrarisch Congres; 22.00 Buitenlandsch Weekoverzicht.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1947 | | pagina 2