Een rijksdaalder drie dagen „heerenleven" Kan Labour naturellenprobleem in Zuid-Afrika oplossen? KLM gaat haar „vloot" geheel vernier wen Excuus aan de Esperantisten Progressieve krachten zijn zwak in de Ur'e Anti-semitisme bij „De Hoop" Nieuwe verklaring ook onbevredigend Amerika beheerscht de wereldmarkt Duitschland blijkt uitgeschakeld j JAN HENDRIKS i TUINKALENDER Donderdag 13 Maart 1947 I-IET Britsche Empire maakt een -*• zware crisis door Het moeder, land lijdt onder -de gevolgen van den oorlog: dalende rantsoenen, ge brek aan kolen, tekort aan woon ruimte, felle strijd vóór en tegen na tionalisatie. meer import dan export van goederen. Wat het Empire betreft: er blijft niet veel meer van over. Egypte, de Soedan In lia. Birma zijn allen druk bezig zich ..los" ie maken. Dat wijlen de Volkenbond Palesti na als mandaat aan Engeland heeft toevertrouwd, wordt door menigen Brit thans bitter betreurd. Terwijl blood, sweat and tears" dus nog steeds het parool zijn. zijn de Engelsche koning koningin en de twee prinsessen in Zuid-Afrika gearriveerd, het land, Jat tijdens twee wereldoorlogen zijn zonen voor Engeland en de Geallieerden in den strijd zond De Britsche pers begroette de reis over het algemeen met instemming, maar de links.georiënteerde „Rey nolds News" vraagt zich af. waarom Zuid-Afrika deze eer te beurt valt Veldmaarschalk Smuts, die aan vankelijk zulk een enthousiast voor stander van de Vercenigde Naties was, Imeft thans als eerste staats man een Jirecten aanval gedaan op het prestige van de UNO door de besluiten van de Assemblée te ne- geeren. Hij wenscht Zuidwest Afrika niet te beheeren voor de Veicenigde Naties, maar wil het inlijven bij zijn land en verder wil hij de behande ling van zijn Indische onderd oen niet in overeenstemming brengen met het Handvest, zooals door India werd geöischt. Hoe is de situatie in Zuid Afrika? Twee millioen blanken, die het mo nopolie bezitten van de politieke en economische macht, regeeren over 6.500.000 oorspronkelijke bewoners, meest kaffers, en 1.000.000 personen van gemengd ras pn Indiërs, die geen vertegenwoordigers in het Par lement hebben Verdrukte meerderheid O LECHTS zeven van de 150 le- den van het parlement pleiten voor de rechten der verdrukte meer. derheid. Zal de Engelsche koning plaatsen bezoeken, waar de kaffers en Britsch Indiërs „gehuisvest" zijn of beter gezegd in „krotten" wonen? Hij zal er geen rioleering. of straat verlichting aantreffen. Water kun nen de bewoners krijgen uit enkele kranen, die op grootcn afstand van elkaar in de straten zijn aange bracht. Blanke kinderen kunnen de scho len vrij bezoeken, maar voor do kin deren van andere rassen wordt zoo goed als niets gedaan. Op de tien kinde-en kunnen er drie een school bezoekeo. Aan ondorvoeding zou zestig pro cent der kinderen beneden achttien jaar sterven. Er bestaat voor de verwaarloosde groepen geen steun bi] werkloosheid, ouderdom of inva- In de Dinsdagavond gehouden buitengewone ledenvergadering van de roeivereeniging „De Hoop" is besloten, dat het bestuur van de vereeniging in de toekomst geen verschil zal maken tusechen Joden en niet-Joden bij het aan nemen van nieuwe leden. Dit naar aanleiding van de onlangs aan een Joodsch meisje geweiger de introductie. Hoewel voor den oorlog een dergelijke tendenz in de vereeniging bestond, is hier van in de reglementen niets vast gesteld. Een unanieme stemming bewees op ondubbelzinnige wijze dat het betrokken bestuurslid vin „De Hoop" in het onderhavige ge- va! tegen den geest vin de ver eeniging. die door de gebeurtenis, sen tijdens de bezettingsjaren e«;n grondige wijziging heeft onder gaan, heeft gehandeld. Geen verschil? Dit communiqué van „De Hoop" is, zacht uitgedrukt, niet bepaald bevredigend. Weer de verklaring, dat voor den oorlog 'n anti-semie- tische tendenz in deze ro°i-vereeni- ging bestond (hoewel die n'ct in de reglementen was vastgelegd1 Sic!) weer de mededecling, dat ei geen verschil gemaakt zal worden tus- schen Joden en niet-Joden, in het eerste bericht namens het bestuur, in het tweede namens de buitenge wone ledenvergadering. De geest van de vereeniging heeft tjjdens de bezetting een grondige wijziging ondergaan, vermeldt dit communiqué. Waaruit moet dit blij ken? Uit bovenstaande mededcelin- gen? Wij vermogen dit niet in te zien. Wel had dit kunnen blijken als de leden, die ter vergade ring aanwezig waren, die nu al leen maar uitspraken, dat het „betrokken" bestuurslid, dat mededeelde: ,.De Hoop" wenscht geen Joden op te ne men, hem gedwongen hadden af te treden! Bestuurder blijft Nu bljjft deze man, die door de stemming der vergadering heusch niet van zijn volkomen on-Neder- landsche gezindheid genezen is, rustig leiding geven aan deze roei vereeniging, die, in tegenstelling met zijn opvatting, geen verschil meer zal maken tusschen Jood en niet-Jood. Dat dit van zijn zijde con amore zal geschieden meenen wjj ernstig te moeten betwijfelen. De Joden, die tot „De Hoop" wil len toetreden, moeten voorloopig maar alle hoop op een hartelijk „welkom" laten varen. Red. '.iditeit De blanke verdient 390 per jaar in de goudmijnen, maar Je zwarte moet in dien zelfden termijn rondkomen met 47. F E vooruitzichten van Zuid Afri- ka zijn niet rooskleurig. De welv:.art is thans nog geba- scprd op de goudproductie, den landbouw en de industrie. Maar de goudmijnen zullen vermoedelijk bin nen afzienbr»ith lijd uitgeput zijn. voor uitbiv 1 nn den landbouw is de grond - hi eti de regen on voldoende. Alleen ver doorgevoerde industrialisatie zal het land kunnen redden. De mogelijkheden daartoe zijn aanwezig: het heeft steenkool, electriëche kracht, vele mineralen. En ook voldoende arbei lskracht, in dien tenminste de kleurlingen ge schoold worden. Dan moet zijn le- venspeil verhoogd worden en dat heeft tengevolge dat zijn koopkracht toeneemt en dus de welvaart van de Unie vermeerderd wordt. Doch de blanken vreezen dc ge- leidclüke ontvoogding der andere ia--. fi Ito blanke arbeiders wen- -i Ir - zoomin als in Australië de icntic van de zwarten met hun ia geren levensstandaard. Dp directies van do goudmijnen zijn af- kecrig van loonsvei hooging der zwarten, omdat Jan ook hun pro ductiekosten zullen stijgen. Boeren willen uii t dat dc trek naar de stad zal toenemen on reeds is de klacht op de landbouw-conferenties, dat men op het land handen te kort komt. Toch schijnt het. dat economi. sche noodzaak de politiek dicteeren zal en deze kan geen andere zijn dan algemeene stijging der productivi teit verdeeld over blank en zwart. Wordt Labour actief? T N verhand hiermee is het interes- A sant. dat de Zuid-Afrikaansche Labourparty. opgericht in 1903. een GEN. JAN SMUTS negeert dc U.N.O. nieuwe vooruitstrevenden aanvoer der gekregen heeft in den 56-jarigen doe Sullivan, een Australiër, die na een jaar lidmaatschap erin geslaagd is twee leiders, niet wien hij het niet Icon vinden, uit de partij tc werken. Zij waren er tegen, dat „kleurlin gen" lid van ac partij zouden wor den. Sullivan heeft in ec-n rede te Dur ban geöischt. dat de „kleurgrens" wordt opgeheven. nici-Europeesche vak-organisaties worden erkend, werk, vrije opvoeding en huisvesting worden gegarandeerd. De Labourparty is evenwel zwak vertegenwoordigd in het parlement en het zal nog veel strijd kosten, voordat in Zuid-Afrika de rechten van Je kleurlingen worden erkend T. L. (Van onzen luchtvaart medewerker) T_T ET voeren van een goede -*• „vlootpolitiek" heeft voor de ontwikkeling van een lucht vaartmaatschappij dezelfde be- teekenis als dc juiste strategie voor den generaal. De prominen te positie, welke de K.L.M. voor den oorlog in de wereld innam, was niet alleen verworven door den voor de Nederlanders ka- rakteriseerenden ondernemings geest, het initiatief, waardoor zij den Britschen en Franscncn concurrent in West-Europa tel kens weer een slag voor was, maar zeer zeker ook dbor de vlootpolitiek, welke de Neder- landsche maatschappij volgde. Zij liet zich daarbij door een een voudig principe leiden: koop het beste op de wereldmarkt, onver schillig of het Duitsch, Fransch of Amerikaansch materi .al is. Nu had de Ameriknansche industrie sedert 1930 zoo'n vlucht genomen, dat de fabrieken in California en bij New York inderdaad het besto vliegtuig op de markt brachten en zoo vloog de KLM dan ook een reeks van ja ren met Ameriknansche toestellen. Kort voor den oorlog kwam de Duitsche industrie zeer snel omhoog cn het was \onral Wocke Wulf. die met zijn viermotorige Condor trachtte de hegemonie van de Ame rikanen op tie wereldmarkt te bre ken. In Zuid-Amerika cn in hei Verre Oosten zouden de Duitschers ook succcj-soii behaald hebben, in dien de kanonnen cn bommen niet een vroegtijdig einde maakten aan dezen vredelievende!) handel. Gewijzigde situatie Het einde van den oorlog kwam met een gewijzigde situatie: de Duitsche industrie was verwoest, de Fransche «lie nimmer iets te be- teekenen had. moest met vijf v\erk- looze jaren achter den rug. aog j steeds opgebouwd worden en de Fngelsche had het druk met de bin- nt alandsche markt te verzekeren tegen den Amprikaanschen druk nm aan export te denken. Zoo thans de situatie, dat de Amerika nen de wereldmarkt hechter dan ooit in handen hebben, terwijl nog steeds in de verste verte geen con currenten in zicht is. Dus heeft de KLM haar vliegtui- gen weer in Amerika moeien bestel len. Eerst werd. om maar te kun nen vliegen, een aantal Dakota's int de militaire dumps betrokken zooals in ans land ook de eerste auto's voor particulieren uit oor logsdumps kwamen waarbij al ras een aanvulling van nieuw i.t- terieel kwam met de Skymasters van Douglas, de DC4. die vij hier feitelijk in 1940 reeds hadden moe ren hebben, als er geen oorlog ge komen was Men ziet dus hoe „oud'' het ontwerp van dier Skymaster eigenlijk is Een werkelijke voor uitgang beteekende pas dc komst van de Constellations wn Lock heed. Weliswaar werd dit toestel ook al voor den oorlog ontworpen, doch het kwam niet voor het twee de oorlogsjaar in de „vaart''. Zoo was de situatie voor de KLM in den zomer van het vorige jaar: de oude Dakota's, de reeds verou derde Skymasters en de betrekke lijk nieuwe Constellation. Nu nog vormen deze drie typen de kern van de bij elkaar geraapte partij. Er moet tenslotte teekening komen in de „vlootpolitiek" en wel omdat die beheerscht wordt door het simpele feit, dat de luchtvaart zich moes standaardiseeren: er moet één type komen voor het binnon- landsche verkeer, een ander voor het internationale en een derde voor de intercontinentale verbin dingen. Op dit oogenblik heeft de KLM de Dakota voor de eerste ca tegorie. de Skymaster voor de twee de en dc Constellation voor dc der de. Wij staan nu in dc historie van onze luchtvaart weer voor een mijlpaal: de IyL.M is thans weer bezig haar geheele vloot te vernieuwen; twee jaar na de bevrijding! Nieuive typen De Dakota wordt vervangen door de Conver. van de Consolidatedfa- briek. de Skymaster blijft voorloo pig voor Europa gereserveerd, doch za| langzamerhand door de Constel lation vervangen worden cn .iet verkeer op den langen afstand, mot Amerika cn met Batavia, zal voor rekening komen van de Douglas DC6, van welk tvpc de KLM een dozijn besteld heeft. Dit nieuwe vlootprograniran zal zich binnen twee jaren voltrekken. F.n dan zal er ongetwijfeld weer een nieuw schema gereed liggen.... Henri Bruning veroordeeld Het Haagsche Tribunaal heeft den letterkundige H nri Bruninj veroordeeld tot interneering tot 5 Juli 1947. nij werd tevens uit 1c beide kiesrechten ontzet. Bruning heeft in de oorlogsjaren artikelen •n nationaal-sociaiistische bladeii en periodieken geschreven. Hij was li-i van de NSB en begunstigend lid van dc SS. Vlaamsch dichter gehuldigd Zondag is de Vlaamsche dichter P O Buckinx. wonende tc Brussel. ;p. zijn geboorteplaats Hasselt op nffïcieele en zeer hartelijke wijze rehuldigd wegens de bekroning met den prijs voor letterkunde der Vlaamsche provincies 1946 voor zijn •«•ngstcn bundel poëzie „De vleuge len van Icarus". De Vereeniging van Limburgsche schrijvers, waarvan Buckinx lid <s. had het initiatief genomen voor deze huldiging. Delegatie der Ned Herv. Kerk Op uitnoodiging van den Federa tieven Rh ad van Kerken in Amerika zal een delegatie der Ned. Herv. Kerk een bezoek brengen aan do kerk in Amerika. Deze delegatie be staat uit dr E Emmen. scriba der Gen. Synode, prof. dr. Th. L. Hait jema. hoogleeraar vawege de Ned. Herv. Kgrk te Groningen en prof dr. S. F II. .1. Bcrkelbacli van der Sprenkel, hoogleeraar vanwege Je Xed. Ilerv. Kerk te Utrecht. r^ORT na het uitbreken van den IV ••orston wereldoorlog in 1914. bevatten ecnige buitcnlandsche dagbladen het bericht, dat dr Zn- menhof, dn samensteller van het als wereldtaal bedoelde Esperanto, vrijwillig uit het leven gescheiden was. Voor zoover mijn geheugen mij niet bedriegt, waren het de Zwit- sersche „Nationale Zeitung". «Ie „Wiener Neueste Narhriohten" en •le Hongaarsche „Budapest! llirlap" Het zullen er waarschijnlijk wel meer geweest zijn. d:< mij echter niet onder «Ie oogen gekomen zijn. Een tegenspraak heb ik nadien nooit te zien gekregen. Dit behoeft niet zoo erg te verwonderen. Bij den vloed van gebeurtenissen in dien oorlogstijd werd een dementi waar schijniijk „niet van belang" geacht. De vrienden, belangstellenden en esperantisten blijken beter op de hoogte te zijn, dan zij wier interesse niet bepaald' op dit. overigens schoone doel. gevestigd is. liet doet mij genoegen, dat een aantal lezers mij gewezen beeft op geenszins gewelddadige wijze, waar op rlr. Zanten hof zijn leven eindig de Dat het echt een „smaad" zou werpen op dozen geleerde, indien dit wél het geval zou 'zijn geweest, moet ik ontkennen. Wanneer iemand, tengevolge van zijn ineen gestorte illussies. zijn hoop. zijn ideaal, de wereld niet meer „aan kan" en vrijwillig een eind maakt aan zijn aardsehe leven, zoo kan het hoogstens gebrek aan moed aan Godsvertrouwen genoemd worden In geen geval steekt er !cts in dat oneervol, is en als smaad kan vvor den opgevat. Do verantwoording van zulk een besluit is hiermede natuurlijk niet verdedigd, dit. moet berusten op de geestesgesteldheid van den mensch. Op religieuze gron den kan het zeker niet Het geeft mij groote voldoening te weten, dat cr nog menschen zijn te vinden, voor wie de ideëele din gen hoven de atoombom uitgaan. JAN HENDRIKS. Dc D.C.-G, één der nieuwste K.L.M.-tncstcllen. mm OVER eigendomsrecht zijn dik ke boeken geschreven. Dat weet iedereen, ik behoef u daar van geen index op te geven. Prou- don heeft lang geleden gezegd, eigendom is diefstal, en dat heeft :n dien tijd vele pennen in bewe ging gezet. We hebben sinds een paar da gen alleen maar wat onrijpe drui ven gegeten, die onzen honger niet Konden stillen. De Pool Wladeck is onze expert in het machtig worden van voedsel en svij zien hem plotseling verschijnen (me! een speenvarken onder den arm «Jat hij bij een Roemecnschen boer gekaapt heeft. De Rus Iwan had reeds opge merkt. dat hij achter het hek van de boerderij verdwenen wos en hij rook onraad Als hij terug komt moeten we het op een loo pen zetten. Wladeck houdt het beest met z'n lange vingers den bek dicht. Zooals ere weet. krijgscht zoo'n lier afgrijzclijk. „Laufen! Laufenl" schreeuwt hij en wij draven als renpaarden een bosch in. „Schwein kleines zum Frcesen." zegt hij grinnikend. „Het dier is nog levend!" ant woord ik naief. Iwan lacht cn klopt me op den schouder. Ieder ander zou ge dacht hebben, dat ik mij een beetje aanstel Hij niet. „Wie moet dat dier nu dood maken?" vraag ik. Wladeck zou zonder bezwaar het beest met z'n JDROBLEEM van den j j eigendom. - Speen- j j varkens en „het kortste j eind". - Griezelige op- j j dracht. - Geheugen en j j sentimentaliteit- Abes- j sijnsche eelt zolen en j j een „teer velletje"- Co' j dewoord: Deutschlands j Zukunft liegt auf dem Wasser. - Een heeren- j leven". Iwan. Mij belasi zich met het schoonmaken van het dier. „Als jullie 't maar weten, dat doe ik nooit meer!" zeg ik. Iwan neemt me als een jongeren broe der in z'n armen. Ben ik nu zoo sentimenteel? T/"ENT ge Minimier nog? De man die schuldig was aan den marteldood in gaskamers cn concentratiekampen van millioe- ren en zich door zelfmoord aan het wcreldsche gerecht onttrok? Schijnt deze vraag u dwaas? In 'f geheel niet. Het geheugen van den gemiddelden mensch is maar matig ontwikkeld. Vraagt eens iemand naar de bijzonderheden van de Februaristaking geduren de de bezetting te Amsterdam. Of ?£Ull' tfi ON LaufenLaufen!" schreeuwt hij en wij draven als renpaarden een bosch in. zakmes gekeeld hebben. Maar hij vindt het niet „eerlijk". Het Idt moet beslissen wie de „moorde naar" of „de beul" zal zijn Iwan maakt drie korte houtjes, waar van één korter is dan de andere Wie dat .'trekt, zal het „doodvon nis" moeten voltrekken. Ik trek natuurlijk het kortste cn ik ver denk hen er sterk van. dal zo mc erin lieten loopen. Ik heb overigens een vaag ver moeden. dat ik in mijn verdere leven wel meer dat „korte eind" zal tegenkomen. Wladeck is het hiermede niet eens. Je bent er zelf bij! geeft hij als repliek. Het zal wel waar zijn. Iwan denkt er anders over. Hij vecht om dat „korte eind" van de vele millioe- nen, tot een evenredig deel te maken. Wladeck heeft daar geen ..knobbel" voor. Als hij de kans kreeg kapitalist te worden zou hij die grijpen. Waarmee ik niet wil zeggen, dat hij een hartelooze en botte egoïst /ou zijn. HOE maak je zoo'n beest nu dood?" zeg ik griezelig. Wladeck zegt. dat daarvoor geen clausule in het contract is opgenomen Getuigen wil ik er niet hij heb ben, neem het spartelende dier van hem over en ga cr een eind mee hot bosch in, terwijl Wladeck a' roept in de verte of ik klaar ben. Ik leg het op den grond en moet op het achtereind gaan zit- len uit vrees, dat het wegloopt, neem een steen 't Is ijselijk. „Ganzcs Kopf ist kaput!" zegt W ladeck. „Als appelmoes!" meent naar de aanleiding en oorzaak van di- spoorwegstaking Een groot deel zal dit eerst eens moeten naslaan in het hoek „Doortocht", van Bert Voeten. Himmler. Een man wien de wereld een „goed huisvader" noemt, die zijn kinderen lief had en zijn vrouw nooit bedroog. Die kippen en konijnen hield en ze verzorgde als dierbare familiele den. Een man', die graag lyrische gedichten las. en misschien wel tranen stortte, wanneer „hij en zij'-' in een roman elkaar niet „kregen". WEET ge nog iets van Chris tian Weber, den Beierschen beul. dio buiten veel andere mis daden, aansprakelijk was voor den dood van een aantal studen ten van de Münchener Universi teit die ondergrondse!) verzet 'eegden? De man die de arbei ders van de Auerglühlicht fabrie ken liet uitmoorden, omdat zij lichtsignalen hadden uitgezonden aan de geallieerden? Terloops op gemerkt: toen z.j reeds dicht ge naderd waren. Christian Weber, deze mensch met het „week© hart", die twee geestelijken. Pater Kuppert Mayer en Pater Dclfs als een geslacht rund aan een vh-esch'haak liet ophangen, huil de tranen toen hij bij een bezoek aan het Ursulinenkloster voorbij het beeld kwam van den gekrui sigden Christus. Zijn vrienden noemden hem een „goed" katho liek en Duitschers die hem ge kend hebben zeggen, dat hij wel eens meer tranen vergoot... als li ij „besoffen" was. „O", huilde Polly, „oh Cleve, Clc- ve! Ik bedoelde niet Haar schouders schokten. Ze huilde niet bevallig en keurig, zooals ze in ,Een vreemde ontmoeting" gedaan had. Haar gezicht werd rood en 'r haar raakte in de war, de tranen stroomden over haar wangen en ze snoof luid en onaesthetisch. „Wal- lie!" snikte ze. „Hij heeft het niet gedaan! Het was met noodig. Hij wist het niet. Ik haat hem. maar hij heeft het niet gedaan. Oh, die ezels!" „Stil maar, stil maar", zei Dinah troostend en niet goed wetend wat te beginnen. Polly Walker ging rechtop zitten, greep voorin de auto naar een zak doek en snoot haar neus. „En ik ge loofde hem", hijgde ze. April schoof onrustig op de tree plank heen en weer. „Vertel ons eens. Wie is Cleve?" „Hij is mijn ik bedoel hij was mijn Toen, haar ge zicht roodbehuild en haar mooie oogen nog vochtig, keek ze naar hen. „Kijk! Zijn dat niet mijn kleine vriendjes?" „Vrienden is het woord" zei Dinah plechtig. „Jullie komen altijd op de onge lukkigste momenten opduiken", mompelde Polly Walker, met een zakdoek haar gezicht wrijvend. „En met de ongelukkigste vra gen", zei April doodleuk. „Poeder jc neus liever eens, dame!" Polly Walker greep automatisch naar haar poederdonsjc en haalde j dat een keer over haar neus zonder merkbaar resultaat. „Jullie zijn zulke lieve kinderen. Als lk ooit nog eens ik bedoel ik wou April bekeek haar critisch. „Die poeder maakt strepen. U moest Uw gezicht maar liever wasschen. En vertrouw op ons". „Is Mr. Sanford Uw ehze zocht een goed woord, „Uw vriend?" Het duurde even voor Polly Wal ker antwoordde. Toen liet ze het donsje op haar schoot vallen en begon te lachen. „O heden nee! O nee, natuurlijk niet. Hoe in vredesnaam „Maar", zei April hardnekkig, „waarom heeft hij dan zijn vrouw vermoord?" „Om eh". zei Polly Walker, „om dien brief". Ze brak af en staarde hen aan. „Maar waar praten zulke kinderen al niet over „Zou het U misschien interessee ren", zei April, „te weten, dat wij weten dat hij zijn vrouw niet ver moord kén hebben, omdat hij om 4.47 uit den trein is gestapt cn wij om half vijf de schoten hebben ge hoord Polly Walker staarde hen met open mond aan. „Zoo is het", hielp Dinah, „April was juist op de klok wezen kij ken „Laten we nou niet weer over die eeuwige aardappelen gaan begin nen", zei April haastig cn dan tot Polly Walker: „U ziet, er is niets om U ongerust over te maken. Dus kijk maar niet zoo benauwd hoor!" „Maar dat kan niet kloppen", zei Polly Walker hulpeloos. „Want om kwart voor vijf was ikwas ik „Miss Walker", zei Dinah waar dig, „zou U om dat onnoozele kwar tiertje mcineedzweerders van ons willen maken?" Polly Walker keek hen aan, grinnikte en zei: „Geen haar op myn hoofd, die eraan denkt". Dc lichtgrijze wagen bromde onder haar voeten en ze zei: „En maak nou maar gauw, dat jullie weg komt, peuters, en bemoei je verder met je eigen zaken". De open wagen reed in volle vaart den weg af en April en Dinah stonden hem een oogenblik na te kijken. „Peuters!" zei Dinah, „wat ver beeldt ze zich wel! Ze is zelf nog maar twintig!" April zuchtte. „Wie die Cleve ook is", zei ze droomerig, „ik hoop, dat hij haar waard is". Ze liepen langzaam den heuvel weer op. „Ik voel me", zei April nadenkend, „alsof we iets heel be langrijks te weten zijn gekomen. We weten alleen nog niet, waar het in past. Net als Clark Cameron in dat boek van moeder, waar hij die man ontmoette die bij tonnen tege lijk pieterselie kocht. En later bleek het, dat die man de moordenaar was, maar dat wist hij toen nog niet. Hij wist wel, dat er iets „Sil nou 's", zei Dinah prikkel baar. „ik denk". „O, neem me niet kwalijk", zei April. Ze liepen een stap of twintig den heuvel op. Tien zei Dinah ineens: „Zeg April, waar is Archie?" April keek Dinah aan en slikte. „Straks zat ie daar", zei ze aarze lend, „op den stoeprand". Ze renden den heuvel op naar het huis van Sanford. Nergens een spoor van Archie. „Hij is naar huis gegaan", zei April, maar het klonk niet over tuigd. Dinah gilde een paar keer: „Ar chie! Arch-i-eU" maar er kwam geen antwoord. Ze werd bleek en zei: „Apriler is toch ik bedoel er kan toch niets gebeurd zijn?" „Dat denk ik niet", zei April. Ze zag een rechercheur bij de achter trap van het huis van Sanford staan en ging vriendelijk lachend naar hem toe. „Hebt U soms iets gezien van een joggie met een vuil gezicht, z\jn haar in de war, gaten in de mou wen van zijn trui en losse schoen veters?" De rechercheur glimlachte en zei: „O die. Ja, hij is daarheen ge gaan". Hij wees met zijn duim naar achteren. „Den heuvel op. Een paar minuten geleden. Naar Luke om oen glas moutbier. Met brigadier O'Hare". Dinah werd rood van woede. April werd wit, en ze stonden alle bei sprakeloos. „Horzoo?" zei de rechercheur vriendelijk, „is zyn moeder naar hem aan 't zoeken?" Nee", zei Dinah, „wij!" Toen mompelde zc zachtjes een woord, dat de rechercheur gelukkig niet verstond. Dat woord was: „Judas (Wordt vervolgd) Geheugen. Naar het schijnt is dit bij de Duitschers beter ont wikkeld. Op schuttingen en mu ren in München staat geschre ven: Geb uns zu fressen, sonst können wir Hitler nicht verges- sen. Waarbij ik moet opmerken, dal hun 'misdaden niet zoo sterk in hun geheugen liggen. Sentimentaliteit. Ik geloof niet, dat ik gehuild zou hebben bij het lezen van de gezwollen „lyriek" van mijn jeugdjaren. Evenmin bij het lezen van de „litteratuur" van Courths-Mahler van dien tijd, waarvan de stroperige jam van valsch gevoel afdroop. Ook stort ik geen tranen bij het aanschouwen van het beeld van den gekruisigden Christus, dat wij hier in den Balkan hij tiental len op onze zwerftochten tegen komen. In mijn hart beweegt zich dan hcél wat anders als goedkoope huilerigheid. Ik wee niet of ik sentimenteel was toen ik dat gekaapte speen varken met een steen Nu, ge weet het reeds. Want ik wil niet gelijk gesteld worden met het volk. dat het woord „Weltschmerz" cn de gas kamers heeft uitgevonden. I WAN heeft liet beest schoonge- maakt en een langen stok ge- snedeh Hij weet hoe het aan 't spit gebraden moet worden. We hebben een open plok in het bosch gezocht en daar de „totali taire executie" uitgevoerd. Wladeck loopt het water in den mond cn vindt dat-ie nu „lekker bruin" is. Ik heb nooit geweten dat zoo'n becs tzooveel vet kon voortbrengen en overwin mijn tegenzin, want mijn maag stoort zich niet aan mijn „geeste lijke standing". Wij eten cn gaan can behngelijk in het gras liggen uitpuffen, 't Was wel erg flauw, we hadden natuurlijk geen zout. Wladeck begint weer net zoo raar te doen als toen we hem in dien drogen greppöl vonden, toen hij pruimen met pit en al had gegeten. „Buik meiniges sehr kaput!" zegt Iwan hem na. Zijn zware lach schatert door dp eeuwen cude hoornen. Al zou hij kiezel- stcenen gegeten hebben. zijn maag veroorzaakt hem eeen last ET R Hg! een brief in Sofia voor mij van den directeur van het eerste socialistische blad „Recht voor Allen". Ik had hem een ..reportage" gezonden voor de icdactie van onze belevenissen in Serajewo. Hij schrijft, dat het j Mijn vriend Iwan i I door geplaatst zal worden en stuurt me tegelijkertijd per postwissel een rijksdaalder als honorarium. Ik bon zeer trotsch. In Roe- mcensch geld heeft het nogal wat opgebracht. Iwan zegt, dat ik nu onmiddellijk een paar schoenen moet koopen. Op de landwegen trekken we onze schoenen uit cn loopen barrevoets om de zooien te sparen. Iwan en Wladeck zijn daaraan gewend, zij hebben een dikke laag eelt onder hun voeten als een Abessiniër. Mijn „laag" is maar matig cn ik houd het niet lang vol. „Jc hebt een te teer velletje!" zegt Iwan. Wij gaan naar een „Trödler", een koopman in tweedehandsch goe deren. Daar krijg ik voor een ge ring bedrag een paar zware laar zen met dikke spijkers beslagen. Voor de rest van het geld. dat ik aan Iwan heb gegeven, leven we als een vorst. We eten „Mehl- knödel" in schapenvet gesmoord. M'n tong lijkt mc verbrand door «Ie paprika, maar het is heerlijk. We rook en dure sigaretten van fie Osterreichischen Tabackregie. Volgens onze calculatie kunnen we drie dagen zulk een „heeren leven" voortzetten. C~}OK Iwan heeft een poste res- tante brief afgehaald. Zijn ..revolutionnaire broeders" be tichten hem, dat er een nieuwe valsche pas voor hem gereed ligt in München. Dat staat er natuur lijk nip) zoo botweg in. Het is gecamoufleerd met het code woord: Deutschlands Zukunft liegt auf dem Wasser. Bij deze woorden, die Koizer Wilhelm eens gesproken heeft, springt ieder© Duitschcr in .de houding. Achterdochtige ccnsuur- bcambten zullen saluecren als zij lief lezen. We gaan dus op weg naar Mün chen. uitgerekend in kilometers, twee maanden loopen. Het zal geen pleizierreisje worden, de herfst -is in aantocht. We hadden beter naar het Zuiden kunnen gaan. Maar dan loopt de „missie" van Iwan gevaar en voor hem deen we alles. Donderdaq 13 Maart. De Ge raniums, die tijdens den winter in een koele, vorst vrije ruimte werden overgehouden, zijn weer tot groei gekomen. Nieuwe scheuten gaan zich ontwikkelen. Lange of spichti ge planten worden met een mes iets ingekort. Aldus verkrijgt men beter vertakte en bossige exemplaren, üe aarde wordt ververscht en de plan ten in het volle licht op de venster bank gehouden Er wordt thans nog matig gegotenTijdens hun volle groei verlangen de Geraniums na derhand wat meer water Dit geldt ook voor de Fuchsia's, dip thans eveneens van versche aarde kunnen worden voorzien. S. L.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1947 | | pagina 2