omty zijn held" te stad in beweging Aan den luidspreker: een nieuwe rubriek New- York Een kleinzoon van Victoria onderkoning in India Amerika'; aandeel in 't scheppen van muziek TUINKALENDER Zooals de mensch is, zoo is zijn stad New-Yorker sloopt met vreugde P)EZE gedachtengang bepaalt ook de architectuur. Men wil geen stijlimitatie meer. Zoekt naar een eigen stijl, die er nog niet is. maar gedachtig aan het feit dat een schreeuw op aarde be ter gehoord en zelfs verstaan wordt dan een bede, roept men in dc profane architectuur de bewe ging, het licht te hulp. De nieuwe daglichtlamp beeft Amerika al veroverd. Duizenden neonlichten tooveren dag en nacht figuren on gevels en daken, en als dat nog niet genoeg is om de aandacht te trekken, blaast een driemaal lo- vensgroote neon-man O-ties. als cigaretten-reclame. terwijl een etalage-kerstman drie straten ver, via luidsprekers, buldert van den lach. Zaterdag: 22 Maart 1947 T N het late voorjaar 1943 vloog -1 Montgomery voor een paar da gen naar huis, naar Engeland orn daar tot de ontdekking te komen, dat hij na een leven van onbekend zijn, plotseling een nationale held was geworden. Al vain de eerste dagen van den oorlog af was het Engelsche volk op zoek geweest naar een militai ren held als een pendant van den politieken held. dien zij in Chur chill gevonden hadden. En in Mon ty hadden ze er nu zoo een kant en klaar, een generaal, die zoo echt prettig vol eigenaardigheden zat en tegelijk een man. die op bewon dering' reageerde. Als Montgomery met zijn beroemde baret op een schouwburg bezocht, dan hield de voorstelling even op om het pu bliek gelegenheid te geven hem toe te juichen. Als hij zich op straat vertoonde, dan renden de menschen op hem af om ..Monty!" te kunnen roepen. Het gebruikelijke stel dwa ze vrouwen deed hem per brief een huwelijksaanzoek. In de woestijn had hij al zijn brieven eigenhandig beantwoord (behalve de huwelijks- aanzoeken, waarop heelemaal niet werd geantwoord), maar nu werd zijn correspondentie overweldigend en kregen zijn adjudanten iederen dag te worstelen met de massa brieven. Zoodra bekend werd. dat hij het een of ander noodig had. een hond of iets van klecren of een auto of wat dan ook. begonnen de goede gaven uit heel Engeland binnen te sti'oomen. Een heeleboel menschen boden hem aan, om de boeken, wel ke hij bij het bombardement van zijn huis in Portsmouth was kwijt geraakt, te vervangen. Er werden stroomen slechte verzen aan hem gewijd. Uitgevers boden hem kapi talen voor zijn memoires; uit Ame rika kwam zelfs één bod van 25000 pond sterling. Instellingen van lief dadigheid belegerden hem gewoon, om van hem gedaan te krijgen, dat hij het beschermheerschap over hen aanvaardde of dat hij op hun bazar of welke vertooning dan ook voor een goed doel verscheen. Millioenen woorden werden over hem geschre ven in de kranten, zijn moeder, zijn familieleden werden geïnterviewd, lederen dag verscheen zijn foto wel ergens en weldra kende 'iedereen in Groot-Brittannië en het Empire dit smalle, ascetische gezicht. Hij was een publieke persoonlijkheid met het accent op persoonlijkheid Moppen EN heele reeks van moppen over hem deed de ronde door do café's en de clubs, meestal va riaties op het thema van zijn ma tigheid, zijn strengheid, zijn mate loos zelfvertrouwen. Iedereen, die hem vroeger al was het maar heel uit de verte had gekend, kwam met een verhaaltje, met een of ander sterk stukje aanzetten. Daar had je b.v. den tijd. dat hij als bevel hebber van Zuid-Engeland de bur gers zonder eenigc égards uit hun huizen had gezet en de vensters met cement had laten dicht maken. Daar was die officier, die door Mon ty voor den krijgsraad was ge bracht, omdat hij in diensttijd met zijn vrouw had gepraat. Dan was er de beschrijving van de manier, waarop zijn staf moest leven: met rooken, geen alcoholica, geen con tact met vrouwen, een groepje ge vangenen, kuiseh en doodsbang voor hun chef, dat iederen morgen en avond braaf naar de kerk moest en zelfs niet durfde hoesten, terwijl Monty uit den bijbel voorlas. Dan had je het verhaal van de benauw de onderofficieren van de admini stratie, die één trek deden aan hun sigaretten en die de peukjes onder de mat schopten als Montgomery het bureau binnenkwam. En de ein- delooze verhalen over ontslaan van lieden of over de ruzies tusschen Montgomeriy en Alexander. ,,Hoe staat het ervoor met den slag?", zou iemand volgens zoo'n verhaal hebben gevraagd, waarop hij ten antwoord kreeg: „Precies volgens plan. Hjj is om 6 uur be gonnen en om 10 uur heeft Monty den generaal ontslagen." Churchill zou van Monty gezegd hebben: „ondenkbaar bij een neder laag en bij een overwinning onver draaglijk". En men vertelde met groot plezier, hoc Monty de smoor in had gehad over de wolken van sigai-enrook en alcoholdampen, waarmee Churchill zijn tent in de woestijn had gevuld. Montgomery's bekende gezegde tegen Churchill: „U en ik zullen dit samen tot een goed einde brengen", werd spreek woordelijk en er waren zeker een Monty als kindervriend Ondenkbaar bij f een nederlaag en Op 23 April zal het Dctroit-sym- Iphonie-orkcst de eerste openbare uitvoering geven van John Powell's symphonic in A. gebaseerd op volks muziek van Virginia. Het spelen van het werk neemt meer dan 5 0 minuten in be slag! Het is samengesteld uit vier clcclcn: plattelands-dans, volkszang, ballade en ritueclc dans. Twee an dere nieuwe Amcrikaansche sym- phonieën werden voor den eersten 'keer uitgevoerd op 7 Maart, toen het Minneapolis-orkest Mark Bruns wick's symphonic in b mol speelde en David Broekman het Cincinnati- orkest dirigeerde in zijn Symphonie no. 2. Op 14 April zal het Julliard-school koor en orkest een ander nieuw Amerikaansch werk. Charles Bryan's The bell Witch, een can tate gebaseerd op n legende van Noord-Carolina uitvoeren. De in Duitschland geboren com ponist Paul Hindemith, thans staatsburger van de Vereenigde Staten, is tot volledig lid gekozen van het Nationale Instituut voor kunsten en letteren, welks ledental zich beperkt tot 250 geboren of ge naturaliseerde Amerikanen. onver dragelijk 5 bij een over" g winning jj .■uoecooooco&xwexK^xooooocooocirriixjoooeiriocicor. half dozijn moppen in omloop over hoe Monty ten nemel steeg om den Almachtige te onttroonen. Populariteit ONTGOMERY had nu voor- 4-* *- goed zijn plaats in den geest van het volk als een dienstklopper, een zonderling en een branieschop per a la'Cyrano de Bergerac. Maar men was juist op hem gesteld vanwege deze eigenschappen en niemand trok ooit zijn eerlijkheid, zgn oprecht geloof, zijn eenvoud of het tastbare feit van zijn militaire successen in twijfel. Daar was iets in deze hcole opmaak van de figuur van Monty misschien zat 't hem voor?l in het ontbreken van iederen vorm van snobisme of van echt mi litair formalisme dat zeer sterk sprak tot de massa van het volk en waarom het van Monty hield. De lichte toets van boosaardigheid, die in de moppen over hem zat, droeg er alleen maartoe bij om zijn populariteit nog grooter te maken. Echte bezwaren tegen hem kwa men eigenlijk bijna uitsluitend van de top, uit de coterieën van White hall of het West-End van Londen. Ongeruste politici roken een auto craat, een militairen dictator, die te veel praats kreeg. Wat zou er gebeuren als hij het in zijn hoofd Na Rommel tut Afrika te hebben verjaagd ontdekte „Montv" in Lon den, dat hij tot „held" gepromo veerd was. Alvorens zijn plaats tn den schouwburg te kunnen inne men, moest Montgomery staande zijn dank betuigen voor de enthou siaste begroeting zou krijgen om in de politiek te gaan? Dc Generaal, die aan het hoofd van zijn overwinnend leger naar huis terugkeerde, was sinds de dagen van het oude Rome altijd en gevaar geweest. En in het Le- jer had men de meest sombere ver moedens Dc oudere generaals za gen in Monty den parvenu, den bombastischcn en rockeloozen be stormer van heilige huisjes. En ook bij de Marine en de Luchtmacht waren er velen, die hem beschouw den als een ordinairen opzichtigen kwast, een filmster-generaal, die er maar al te zeer op uit was om met de eer te caan strijken. Was Alexander feitelijk niet d e man. was hij eigenlijk niet de man met de hersens achter dc successen van Monty Koelheid OOK in het Amerikaansche op perbevel was er een zekere koelheid t.o.v. Montgomery. Die vent scheen te denken, dat hij dc wijsheid in pacht had. Men had er het gevoel, dat het Britsche Acht ste leger met zijn bevelhebber, die 2ich voor niets geneerde, wel wat al te veel in het zonnetje werd gezet. Voor het moment was dit verzet tegen Monty niet erg 'sterk. Het Defence- Committee van het Engel sche kabinet zag heel goed in. dat net. gezien de nog steeds dreigende situatie van den oorlog, noodig was oir Jit paard nog een poos te later, galoppeercn, al zou het dan ook zijn nut kunnen hebben om de teugels van tijd tot tijd wat aan te trek ken. ALLAN MOOREHEAD MONTGOMERY (Nadruk verboden). De MGM verfilmt thans de geschiedenis van de atoombom on der den titel ..The Beginning or the End". Ook bij deze filmopnamen wordt de grootste geheimhouding betracht. Godfrey Tearle. een En- gelsch acteur, speelt de rol van pre sident Roosevelt, terwijl ook prof. Einstein aan deze film medewerking verleent en op het witte doek te zien zal zijn. Ingezonden mcdedeeling) KOFFIE VOOR IEDEREEN Een Zweedsche professor noemde onlangs de volksmeening. als zou koffie den slaap belemmeren, een pure suggestie. Hij bewees, dat coffeinc wel opwekt, maar ook het zenuwstelsel tot rust brengt. Een proef, die eenigen tijd daarna m Frankrijk werd genomen, komt dit op aardige wijze bevestigen. Door 20 proefpersonen werd voor het slapen gaan een kop sterke koffie gebruikt. Allen zei den. dat ze slecht geslapen hadden. Den volgenden dag dronken allen een glas melk: nu verzekerden zij, dat ze rusug geslapen hadden. Wat men niet wist, was, dat in de melk twintigmaal zooveel cof feinc opgelost vvas dan een nor male kop koffie bevat. Wat er ook van zij: er zullen men schen zijn. die mcenen geen koffie te kunnen verdragen, even goed als er menschen zijn die geen boter of suiker kunnen verdragen. Om nu deze personen niet te berooven van het genot, dat een geurig kopje koffie bieden kan, heeft de Gruyter coffeinevrije koffie in den handel gebracht. Dat is dus koffie, waaruit de coffeïne is verwijderd, maar die door een bijzonder procédé aan smaak en aroma niets heeft in geboet. Ook voor coffeinevrije koffie is het adres: De Gruyter, de koffie en theezaak. GROOT-BRITTANNIE koos een achterkleinzoon van de eerste keizerin over India, koningin Vic toria, ter afsluiting van het tijdvak van Britsch bestuur over de 400 millioen Voor-Indiërs. Viscount Mountbatten tan Burma zal als on derkoning optreden als de-'persoon- lijke vertegenwoordiger van zijn vriend en neef, koning George VI. Mountbatten zou zich waarschijn lijk ten zeerste gegriefd voelen in- lien men er op zou zinspelen, dat hij de post heeft gekregen vanwege zijn verwantschap me, den koning. Tn de eerste jaren van den oorlog, toen hij de opperbevelhebber van de Britsche commando's was. boden zijn manschappen dikwijls aan te ZATERDAG 22 MAART. Eertige hooggroèiende vaste plantendie in den zomer een goede maskeering geven voor schuttingen en ook zeer goed op open plekken tusschen heestergewassen kunnen vsorden geplant zijn: AronitvmAnchusa Riddersporen, Helenium, Rudbec- kia, HcUanthys, Solidage en Herfst- Aslers. Deze planten leveren boven dien voortreffelijke snijbloemen. Een andere vaste plant, die wel een hoogte van meer dan 150 cm kan bereiken, is de Oynerium-argentum of Pampasgras. Deze behoort tot de siergrassen en prijkt in den zomer met zilverwitte pluimen, die wor den gedroogd en nadien in vazen gebruiktS. L E ENIGE woorden ter inleiding van onze radio-rubriek zijn. dunkt ons, wel op zijn plaats. Wel ke onze bedoelingen zijn Het is met met eenige woorden te zeggen. We zijn er echter zeker van, dat het constateeven van eenigc in het oog loopende feiten Uw aller in stemming zal hebben. Om te beginnen Verkondigen we een wijsheid, waarvan ieder al van te voren overtuigd is, namelijk, dat de „radio" een cultuur-instrument van de allereerste orde is. Wc zeg gen dat, hoewel we weten, dat bijna niemand ooit tot het koopen van een radio-toestel gekomen zou zijn, als het alleen te gebruiken ware ter leering van hem en de zijnen. Laten wc zeggen, dat een zeer be langrijke factor bij 6e aanschaffing van een toestel is geweest het di recte, oogenblikkelijke contact met de wereld. Dc nieuwshonger speel de een voorname rol, om voorloo- pig van de vele en velerlei andere motieven maar te zwijgen. In elk geval: dc radio, met alle fouten die er aan kleven, blijkt al sinds lang te zijn een cultuur-instrument, dat een uiterst belangrijke plaats in neemt in ons leven, zóó belangrijk, dat we er in den meest letterlijken zin van het woord mee opstaan en mee naar bed gaan. Stimuleeren NU zijn er vele programma-on- derdeelen waarvoor we het hoogste respect hebben, maar er zijn er ook. die volgens onze mee ning uitgebouwd zouden kunnen worden tot een veel grootcrc hoog te, leidende tot beter inzicht, een ruimere blik of grootcre genieting. Er zijn vele dingen, inhaerent aan elke dagelijksche uitzending, die we zeer waardeeren en er zijn cr, die in onze oogen, vanwege sleur of anderszins, voor verbetering in aanmerking komen. Wc hebben ons op het standpunt gesteld, dat het dc plicht is van een ieder, zijn steentje bij te dragen ter verfraaiing van dc tempel aan ra dio gewijd en we meenen, dat uit kennis én opbouwende critiek de goede ideeën geboren kunnen wor den. Het zou echter, zegt U. zoodra het dc bespreking van academische kwesties betreft, voor de hand lig gen dit te doen binnenskamers en tusschen vaklieden. Maar het is buiten kijf, dat hun meeningen op een bepaalde wijze gunstig beïn vloed zouden kunnen worden, als duidelijk zou blijken, dat de luiste raar m het algemeen het niet lan ger eens kan zijn met een bepaalde, gevolgde methode. Per slot is en blijft zelfs de volmaakste deskun dige een dienaar van de luisteraars en zal bij het beoordeelen van be paalde situaties of het kiezen van een richting, deze luisteraars-stem van doorslag-gevende beteekenis zijn. Die richting moeten wc dus op. Vooruitgang WE leveren ons aandeel aan de de vorming van een zoo goed mogelijk georiënteerde publie- blieke mecning inzake radio en we hebben ons daarvoor van de mede werking verzekerd van een vakman die naast een ruime blik inzake cultureele mogelijkheden in het al gemeen, zich veel moeite heeft ge geven om voor wat de radio betreft die mogelijkheden te peilen. Zoo is onze bedoeling zeer be knopt te formulecrenEen op de hoogte brengen van onze lezers luisteraars door middel van korte artikelen over allerlei soorten van onderwerpen de radio betreffende, het aanwijzen van dat wat in onze oogen voor verbetering vatbaar is, het verwijzen naar uitzendingen die onzes inziens zeer geslaagd zijn en ten slotte het overwegen van mo gelijkheden tot vernieuwing. „Stil stand is achteruitgang" en wel zeer in het bijzonder waar het een in strument betreft van zoo diep in grijpende beteekenis in ons leven van allen dag. vechten tegen een ieder, die be weerde. dat hij zijn post te danken had aan zijn koninklijk bloed. La ter was hij belast met het opperbe vel van Zuid-Oost-Azië in den strijd •pgen Japan. Mountbatten die in hofkringen bekend staat als „Dickie'' werd een van de meest populaire oorlog* helden van het koninkrijk, nadat hij zich reeds in vredestijd een naam verworven had als een sjmrtsman Hij is nu 47 jaar oud en schout bij nacht Hij kwam op 13-jarigen leef tijd bij de marine. Na het einde van den eersten wereldoorlog was bij 2e nitenant op een flottielje onder zeeërs. Zyn vader, prins Louis van Ba tenberg. was admiraal op de Engel sche vloot toen de eerste wereld oorlog uitbrak. Hij had zijn post titel op vanwege het rumoer over zijn Diiitsche antecedenten. Daarop veranderde de familie haar naam in Mountbatten. Lord Mountbatten beeft als zijn directe medewerkers Lord Israav. die een van de voornaamste raad gevers was voor de nationale de fensie van 19-13 tot bet einde yan den oorlog, en Sir Eric Mieville, voorheen privé-secretaris van den koning. Int. muziekconcours te Scheveningen In de maand Mei van het volgend jaar zal in het Kurhaus to Scheve ningen een internationaal muziek concours voor solisten plaats vin den op het gebied van piano, viool en zang. Reeds i= een internationale jury samengesteld, bestaande uit vertegenwoordigers uit twaalf lan den. Een dergelijk concours werd in Nov. l.)4fi tc Parijs gegeven. „Zou-ie 7t halen?" IV/Tanhattan is tot onrust gedoemd. LV1 Principieel is ér weinig ver anderd sinds Pieter Block hier in 1613 dc eerste huizen van Nicuw- Amsterdam bouwde. Oorlogen en onafhankelijkheidsverklaring ten spijt is de New-Yorker altijd iemand geweest, die van elders kwam en volgens John Erskine denkt hu er altijd aan om weer te vertrekken of heeft hij reeds aan dit voornemen uitvoering gegeven. Een nomadenstad. geen haven plaats. al is het misschien de grootste haven ter wereld. De emi grant. die meestal onder niet te rooskleurige omstandigheden den oceaan is overgestoken, wil zijn verleden in Holland. China, Italië 01 au e» R, tv iB 18 8® |ii NEW YORK IS GEEN MODERNESTAD. Dit is Wall- street van de City: imitatie-gotiek, Gricksche tempelbouw en Style Empire, vereeni met modernen beton-skeletbouw en een wolken'.,abber met Corynthischc zuilen of Bolivia liever vergeten- Moet het vergeten. Anders us hei leven hier onmogelijk. Daarom beleeft hij zijn stad niet als havenstad, wil hij haar zoo niet beleven- En zooals de mensch is, zoo is zijn stad. Altijd heèft de mensch zijn stad een eigen gelaat gege ven. al zijn dc geologische of geo grafische verschillen gcene of klein. Rotterdam is anders dan Amsterdam, en Utrecht is anders dan 's-Gravenhage. New Yo»'k heeft geen „gelaat" van een ha venplaats. omdat de New Yorker dat niet wil. TLJlER ligt al een van de pun- -*■ ten van wanbegrip tusschen twee volken, want hoe anders zien wij het. Voor den Rotterdammer is de Maas een begrip dat zijn Rot terdammer-zijn verklaart. Dc Am sterdammer leeft bij IJ en grach ten, terwijl de Hagenaar znn Hof- vijver heeft- Voor een New-Yorker zijn de ar tikelen. die de haven hem brengt, belangrijker. Dit moet U niet te rugbrengen tot het hegrin dollar er: business. Door de onvolkomen wijze waarop wij met dit volk ken nis maken is ons oordeel zoo gauw gevormd: oppervlakkige men schen die alleen aan geld denken- Dit is beslist niet waar. Dat is de buitenkant. Het geld.is belangrijk voor den Amerihiani'Maar als middel en zeker niet als doel. LJ" ET is eigenlijk pas 100 jaar1 J- J- geleden dat het huidige New York gebouwd werd. Bleeke sla ven, rossige Scandinaviërs, Ne gers. Chineezen. Joden, Duitschers. Italianen. Roemenen, Grieken en Syriers. hebben haar het huidige aspect gegeven. Lieden die. zooals gezegd, verder wilden en anders wilden dan vroeger. Men vormt in 100 ïaar echter geen samenleving met èen dergelijk congiomeraat van rassen. Daarom zijn de be grippen wording, groei cn bewe- FEUILLETON „O. o-ja, Dinah, moet ie hooren," April bevochtigde haar lippen.. „Vanmiddag..." „Ha!" zei Marian Carstairs. die in de deur verscheen, „zijn jullie al met het eten begonnen Ik wist niet. dat het al zoo laat was". Ze had haar werkbroek nog aan. 'r haar zat lichtelijk in de war en er zat een zwarte veeg op haar voorhoofd. Dinah prikte met aen vork in de aardappelen. „Alles is practisch klaar. Hoe is de kalkoen?" ..Kalkoen?" Marian Carstairs ge zicht werd wit en daarna rood. ..Ik... die is in de ijskast. Om bij tweeën wou ik hem gaan braden. En toen had ik mijn gedachten bij wat anders. Ik denk. dat het nu te laat is." Ze keken allcmaai naar de keukenklok. Kwart voor zes. „Geeft niks", zei Dinah vroolijk. „Er zijn nog drie blikjes sardientjes in het dressoir en we zijn allemaal wild op sardientjes." Ze begon met de jus. „Morgen." zei Marian. Ze keek verontschuldigend, en ongelukkig. „Het komt alleen, omdat ik het druk had. Ik ben dol op koken." „U bent de beste keukenprinses, die er ooit geweest is!" zei Archie. „Moeder," zei Dinah plechtig, „U moest maar weer trouwen, dan kon U alles koken, wat U wou." Trouwen." Marian bloosde be koorlijk. „Wie zou er nou ooit met mii willen trouwen?" Er werd gebeld. Marian Carstairs vloog dc trap op. Halverwege riep ze: „Dinah, ga jij even? Ik ben zoo beneden." Binnen vijf minuten was ze *cor beneden. Ze had de blauwe house coat aan en een nieuwe make-up. 'r Haar zat keurig cn op het laatste oogenblik had zc een van de rose rozen erin gestoken. April floot en zei: „Dat ziet er piekfijn uit." „Wie?" zei Marian en keek naar de zitkamer. „O. het was de krantenjongen maar", zei Dinah. „Ik heb hem be taald. Ik krijg twee-en-twintig-cent van U". Ze spreidde de krant op tafel uit. „O", zei Marian Carstairs. En toen, als terloops: „Nog nieuws over den Sanford-moord „Allemenschen," zei Dinah, „Hé, April „La's kijken", zei Archie en dook onder Dinah's arm door. Met z'n vieren kwamen ze er om heen staan om te kijken. 'De woor den en zinnen van de frontpagina werden wazig voor Aprils ver schrikte oogen. Exclusief verhaal. Rupert van Deusen. Betrouwbare getuige, waarvan de naam niet ge noemd kan worden. Een minuut lang vroeg zij zich af of ze flauw zou vallen. Nee, het kwam waar schijnlijk nog door dat moutbier. „Mrs. Sanford", hjj'gdc Marian. „Dat kan ik niet gelooven." Sïi toen: „Grappig. Rupert van Deusen. Die naam komt me erg bekend voor. Ik vraag me af, waar ik hem kan hebben ontmoet." „Ik wil wedden, dat de politie hem gemakkelijk zal vinden, met zoo'n naam", zei Archie vol vertrou wen. „April," zei Dinah langzaam, „we hadden gelijk. Ze hééft chantage gepleegd." Maar toen April eindelijk weer praten kon, was alles wat ze kon zeggen: „Wacht even, ik geloof, dat de worteltjes staan aan te bran den". HOOFDSTUK VII „Dc anderen kunnen het snoep meebrengen", zei Dinah. „En wij zullen de coca-cola koopen". Ze be gon het telefoonboek door te bla deren. „Waarvan vroeg April. „Ik weet niet. hoe het met jou is, maar ik heb twintig cent en Kitty krijgt er nog vyftien van me". Dinah fronste haar voorhoofd. ,Jk heb mijn zakgeld voor de vol gende weck al van rnoeder ge leend". „Eigenljjk moest moeder de coca cola koopen", zei April. „Tenslotte doen we dit allemaal voor haar, vind je niet?" „Maar we doen het ook voor ons", zei Dinah, „voor de heele fa milie". Zc dacht even na. „Mis schien zou Luke ons willen poffen. Hoeveel coca-cola hebben we noo dig?" „Ik betwijfel het sterk", zei April. „En we hebben noodig nou 's kijkentwaalf kinde ren, als wo onszelf niet meereke nen laten we zeggen ongeveer dertig fleschjes coca-cola. D^t is f 3.90, als we het statiegeld niet meerekenen. En dan de Bende nog „O", zei Dinah. „ik weet niet, wat ik doen moet. Ik wil moeder niet vrager», nu ze zoo aardig is geweest om ons de party te laten geven. Drie gulden negentig. En dan de Bende nog. Dat zijn er zoowat tien, minstens, en die zullen wel ieder twee fleschjes coca-cola moeten hebben. En we moeten ook nog een paar reserve fleschjes hebben. La ten we zeggen in totaal vijf-en- twintig. Dan komt er nog drie gul den vijf-en-twintig bij. Dat zou dan samen zeven gulden vijftien zijn. Ik geloof met. dat Luke ons dat wil poffen. Hij krjjgt trouwens al twee kwartjes van me". April duchtte en zat even te den ken. „Ik denk. dat wc het van Ar chie moeten leenen. Hij heeft het. Hij heeft altijd geld", en ze voegde er aan toe: „Archie is een vrek". Archie kwam dc gang uit ren nen achter Jenkins, de kat aan, die er met een overgebleven sardientje vandoor was gegaan. Bij het hooren van zijn naam bleef hg staan en besloot Jenkins het sardientje te laten houden. „Hé", vroeg hij, „wat is een vrek?" Dinah zei: „Een vrek is een rijke man en zanik niet". April kneep Dinah en zei vlug: „Een vrek is een man, die, onder meer, aardig is en er goed uitziet cn hard kan loopen cn die bijna iedereen aan kan. Net zooiets als dc Uebormensch". „Gossie!" zei Archie, „en ben ik een vrek?" „Precies geraden", zei April. Dinah zei: „Ga zitten Archie. Wij willen met je praten". „Ik wil met je praten", zei April en kneep Dinah wéér. „Luister, Ar chie. Wij weten nog niet zeker of je de 'Bende wel op het partijtje mag uitnoodigen". Wordt vervolgd ging naar een onbekend doel vast verankerd in deze massa Deze be grippen zijn „leidmotiv" en evan gelie voor den New-Yorker, onver flauwd door historische sentimen ten. Er zijn immers geen gebou wen ouder dan 100 jaar. Hoe zou men warm kuniiQn loopen voor een kerk of een kantoorgebouw uit 1847? Iets nieuws zal zeker be ter ziin. Op Manhattan is geen ruimte meer over. Daarom oprui men. Alles wat onwaardig is en beter kan worden. Men sloopt vol vreugde dc ..oude" Washington- street en bet aquarium op de Bat- lerv om plaats te maken voor een De New-Yorker zipf het met vreugde. Weer verandering, nog meer beweging. En waarom zou hij ook niet'? Wat er staat is slecht. Imitatie-cultuur uit Euro pa, geheel, slecht gebruikt en versteend geestesgoed- Weg er mee! ij hebben den oorlog ge wonnen cn zijn de machtigste na tie ter wereld". Sinds crisis en oorlog is er geen emigratie meer. Die voor dien tijd gekomen waren, zijn oud geworden en spelen het spel niet meer mee- De jongeren zullen het nu gaan doen. Als Amerikanen en niet als quasi-Europeanen. Eigen stijl Op een dergelijke kermis kan bouwkunst moeilijk ontstaan en cultuur maar slecht gedijen. Toch gebeurt er iets- Want het leven dai een groote stad den be schouwer biedt, is maar een deel van het leven- Het werkelijke le ven speelt zich af in de harten van de menschen. in de kerken, scho len. fabrieken en kantoren. De be hoeften van een menschcnhart zi|n over de heele wereld gelijk. Die behoeft zijn zekerheid, geloof of vertrouwen, waardigheid, orde en afwisseling- Het behoeft geen betoog, dat dit elementen zijn die. op een juiste wijze geprojecteerd, leiden tot een goede gemeenschap, een goed gebouw en een goede stad. Cultuur en business OMDAT die behoeften zeer ic- vendig zijn in de harten van den New-Yorker is het symbool van dé stad niet meer dc beurs, maar het Rockefeller-Centre. Voor het eerst in de geschiedenis van Manhattan is daar getracht een geboiiwengrocp te stichten die. hoofdzakelijk cultureele doelein den dienende, althans een déél van die behoeften bevredigt, al is met juist begrip voor realiteit ge zorgd dat de commercieel© belan gen niet verwaarloosd worden; in het hart van dit cultuurcentrum" huist de Standard-oil, de groote kracht achter John D Als er een trits is: ïnstinct-vcr- stand-gevoel. dan is men nu ge naderd tot de tweede phase. De dingen doen met vérstand hun waardigheid, orde cn afwisseling impliceercn. Het zal dan goed zijn om over vijftig jaar nog eens terug te ko men en te zien of dit snellevende volk de derde phase, die van het cig*n gevoel, heeft weten te culti- veeren.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1947 | | pagina 4