Bedrijfschap kan een verordenende
bevoegdheid krijgen
Kernwezen kan verhouding
in bedrijf verbeteren
Snelste vliegtuig ter wereld
in Nederland
Gezinsuitgaven zijn gestegen
Radio-programma
HELGOLAND VóóR 18 APRIL
W:
Algemeen belang moet vóór
bedrijfsbelang gaan
Bedrljfsschappen
,,Baasmoet vertrouwen wekken
Minister Nelier pleit
voor kadertraining
Gloster Meteor haalt een snelheid
van bijna 1000 K.M.
Een jaar geleden had men f 42
noodig, thans f 50
Afmetingen zijn
gering
Shakespeare-feesten
rtvuTiss1 ,h 9,ntlü, r "iZZ'X
Ttvee tnlcan
f&óii. tijuifcXfóS...
VROUWENSPIEGEL
,lris
een nieuw blad
voor de vrouw
2
Dinsdag 15 April 1947
Nieuwe democratische staatsvorming
ng aan ge
ef vanzolf-
f E zyn er sinds lan.
wond on vinden hel
sprekond. dat nlot allo rogel-gevtng
van staatswege plaats vindt, maar
dat ook provincie en gemeente de
bevoegdheid hebben binnen haar
gebiedsgrenzen den burgers bin
dende regels te stollenwe spreken
In dit verband van territo
riale decentralisatie. De
ze biedt do mogelijkheid om bij het
geven van regelen zooveel mogclyk
rekening te houden met en aan te
passen bij de in do gemeenschap
pen bestaando con ere to verhoudin
gen
Nu is reeds sinds een paar tien
tallen van jaren de gedacht© ge
groeid, dat het wellicht ook aanbe
veling zal verdienen nog op andore
wyze te docentrnlisecren, dan ech
ter niet op grondslag van een ter
ritoriale indeeling, maar naar den
aard der belangen, ton aanzien
.waarvan regeling gewenscht wordt.
Het is in net bijzonder op het so-
ciaal-economischo terrein, dat het
verlangen naar een dergelijke
functioned© docentrali-
a a t i e is opgekomen.
„Nieuwen organen" zal eon taak
kunnen worden toebedeeld, telkens
ten aanzien van één van de func
ties van het economisch leven of
ten aanzien van con bepaalden be
drijfstak, b.v. ten aanzien van de
voedselvoorziening, van het ver
keerswezen, van de metaalvoorzie
ning, enz. Men stelt zich voor. dat
die organen soms, veelal of
steeds ten aanzien vnn hot eigen
werkterrein verordenende bevoegd
heid zullen hebben, maar met die
verordenende bevoegdheid is hun
taak niet uitgeput.
Hun zal een Uitvoerende taak
kunnen worden gegeven mot
betrekking tot van staatswege
gestolde regolen on hun zal
veelal een zekere controleeren-
de bevoegdheid, passende by
hun advlseerende taak tegen
over do overheid, kunnen wor
den gegeven.
Ik zeldc zooevon: „soms, veelal of
steeds". Met deze woorden is reeds
op één punt aangegeven, dat op dit
terrein nog veel verschil van moo
ning bestaat. Dat geldt ten aanzien
van vele andere vraagpunten, deze
materio rakende. Ik zal hier nlot
verder kunnen komen dan tot het
aanduiden van onkolc van dc voor
naamste twistpunten.
\\7 ANNEER wy nu on zo aail-
v dacht, voor wat het sociaal-
economische terrein betreft, zullen
bepalen tot de bcdryfsschappon,
dnn is een eerste belangrijke vraag:
hoe zullen die bodryfsachappcn
worden samengesteld
Dat in dio bedryfsschappen In elk
geval vertegenwoordigers van on
dernemers en werknemers zitting
zullen hebben, wordt niet betwist.
Maar als hot daarbjï zou blijven,
wordt al spoedig het bezwaar ge
voeld, dat vertegenwoordigers van
ondernemers en werknemers in een
bepaalden bedryfstak het gevaar
loopen het algemeen belang te zeer
Uit het oog to verliezen.
Daarentegen moeten zeker
voorzieningen worden getrof
fen. Een waarborg is ton dooie
reeds gelegen In de omstandig
heid, dat bedrljfsschappcn
slechts zullen kunnen worden
opgericht krachtens do wet, en
dat een zeker toezicht van re
geering en volksvertegenwoor
diging per sé aanwezig zal zyn.
Het zgn. voorontwern-Vos van
een Wet op de Eedrijfsschanpen
zocht een belangrijken waarborg
vooral in het voorschrift, dat een
door de Kroon to benoemen com
missaris ambtshalve voorzitter zou
z^jn van hot bestuur on het dago-
üjkech bestuur, dat bH denzon com
missaris do dageiykscno leiding zou
berusten en dat dc commissaris
steeds binnen drie dagen, nadat het
bestuur eon besluit zou nebbon ge
nomen, zou kunnen mededoelen,
dat hy don minister had voorge
steld dat besluit to schorschon 01 to
vernietigen: door deze enkele
mededceling zou reeds de uitvoe
ring van het besluit gedurende der
tig dagen worden opgeschort.
Waar in do gedachtengang van het
voorontwerp ook het besluit do ver
ordening zou vaststellen iou dus
den commissaris ook te dien aan
zien een „voorlooplge-schorschlngs-
bevoegdheid" toekomen.
De dirocte participatie
Overheid in de bed rif fase happen is
In het voorontwerp-Vos vooral ver
dedigd met een beroep op de b(j-
zondere zorg, die naar het oordeel
van de regeering zou moeten wor
den gewyd aan dc eenheid der so-
claal-economischc politiek.
„Vooral in een planmatige
economie" too leem vie in de
Memorie van TóêltOflthig
deze eenheid een volstrekte
noodzaak. Dij de decentralisatie
van hei soc'aal economisch be-
leid over een aantal publiek
rechtelijke bed ryfiOrganisa fles
sijti dnn ook bijzondere mantra,
gelen ttnm'ig om to waarborgen
dat deze bedrijlsorqanisatirs hg
het Vóêfcli Van hdar beleid blli=
I Ven binnen hef tllflPinfiene kader,
dat de regrrrhnfspnliHek heelt
gesteld. Er zal rins in de bcsliiren
der bed rijf ssehannen moeten wir
den ovgentmtrn ren vrrleg-ui
wonrdiger der Veti'ftlfr nier hela,
in hei ontweip commissaris gr*
noemd
Geiyk bekend heeft iulst dit In-
StitUtit vnn den ..regperlnyseommls-
fcaris" veel critick uitgelokt. Zrtrt-
Veel crltlek, dat het voorontwerp
hot niet vel* heeft kunnen brengen.
Hopen wy. dot overtuigde voorstan
ders Van de Idee der berlrllfssehftp-
pen spoedig weer de gelegehheid
zullen krijgen de oprichting van be
dryfsschappen naar hun zienswijze
Voor te bereiden. De kansen op
welslagen lijken dan in leder geval
wat gunstiger dan wanneer die
taak in banden wordt gelegd van
mensehen. die de id^c als zoodanig
Hiet of matig welgezind zijn.
ocoooooooooooopf
Ook op cultureel
terrein
In dit laatste artikel over
„Nieuwe democratische staats
vorming" geeft
mr. H. B. J. Waslander
een toelichting op da taalt der
zgn, nieuwe organen". Dazen
kunnen op sociaal-economisch
terrein dezelfde bovoogdhoilan
worden gegeven welke provin-
dos en gemeenten on stantkun-
dig gebied reeds hebben, nl, den
burners bindende regels te stel.
ten. Men duldt deze bevoegd,
hoid aan mof do woorden „ver-
ordenende bovor al hoid" Mr,
Waslander zlcf zelfs do moge
lijkheid „nieuwe organen" te
schappen voor het cultureele ge
bied, bij voot beeld het onderwijs.
■xxioocxxnccctxxxxnoocaoouooctxrxMxtoaocxnoo^
rein. Vandaar dat zich de vraag
voordoet: zullen dczélfdc menschon
beide dcclen van dc taak mootcn
vervullen? Vaak ls een scherpe
scheiding bepleit. Steeds moer
komt men daarop echter terug,
vooral ook op de overweging, dat
sociale kwesties veelal van groot
belang voor het economische, eco
nomische kwesties veelal van groot
belang voor het sociale zijn. De
belde soorten aangelegenheden la
ten zich derhalve niet scheiden, op
zijn hoogst: onderscheiden.
In da Memorie v :n Toelich
ting op het Voorontwerp Vos
werd hieromtrent gezegd: „Da
ónder gele fikend en achten de tie*
scheiden behandeling Van soci
ale en econom'sclic quaest
zooats deze Mei te lande Msto
f/sch Is gegroeid, nnndfo'tig fin
voor de politiek zelf dn uit so
ciaal- pa cd agogisch oogpunt
Bedoeld wordt blijkbaar, dat het
voor vertegenwoordigers van on
dernemers en werknemers, Ja, voor
alle belanghebbenden en belangstel
lenden heilzaam ls te worden ge
dwongen het economische en het
sociale in onderling verband te
bezien.
De Memorie gaat dan Voort:
„Anderzijds valt niet te ontken
nen, dat can behandeling van so.
dale en economische quaesths
in afznlu.erlijke lichamen het
voordeel heeftdat gemakkelij
ker de verschillende deskundi
gen daarbij kunnen worden be
trokken. Bovendien lijkt een on
derscheiding van sociale en eco
nomische bestuurscolleges wel
gewenscht, omdat vast staat,
dat, overeenkomstig de hier 'e
land a gegroeid i rechtsovertui
ging, In dg SOCialn colleges on
dernemers en arbeiders paritair
(dd.: In golijke aantaliondienen
to worden vertegenwoordigd, een
noodzaak, die voor de economi
sche colleges nlot diroct aanwijs
baar Is. Di zo overwegingen heb
ben geleid tot de constructie
van badrifsschapncn tnet eon
zoowel sociale als economische
taak, onder leiding vna één en
donzclfdon commissaris, doch,
tenzij splitsing overbodig wordt
geacht, met een sociale en Oen
economische hamer. Da coördi
natie van de werkzaamheden
der belde kamors zal dan voor
al de taak zijn van den commis
saris, al zullen eventueel ook
leden, die in belde kamers sit
ting hebben, daarbij een nuttige
rol kutten spelen".
Deskundigheid
HET is duldeiyk, dat deze instel
ling van nieuwe organen op
het sociaal-economisch terrein kan
worden bepleit mede met een be
roep daarop, dat het element van
de deskundigheid daardoor wordt
versterkt en het gevaar van „amb
tenarij" wordt verminderd. Al mag
nog wel eens worden gezegd en ge
waarschuwd, dat ook „ambtenary
binnen en om de bedrljfsschappen
geenzins ondenkbaar is, en dat
sommige meer directe staatsbe
moeiing biykbaar in staat is „amb
tenary verregaand te vermijden.
Maar In lodcr geval:, het Is
begrypciyk, dat in dc latere ja
ren de gedachte ls opgekomen,
dat „nieuw© organen" ook op
het cultureel© terrein, ook op
het terrein van het onderwijs,
een middel zouden kunnen zijn
om de te verrichten taak méér
dan tot dusver te leggen In
handen van belanghebbenden
en deskundigen.
Verschillende vragen komen op
dit cultureele terrein natuurlijk an
ders te liggen dan op hot sociaal-
economiBcno. Zoo zal er hier geen
sprake kunnen zyn van vertegen
woordigers van „ondorncmers'T en
„werknemers". Maar dc gedachte
lijkt vruchtbaar. Ik verwijs In dit
verband nog naar oen onlangs ver
schenen rapport van de vcrccniglng
„Volksonderwijs", dat tamelijk uit- I
gewerkte voorstellen Inhoudt met
betrekking tot de organisatie van
het lager onderwijs in het algemeen
en die van het openbaar lager
ondorwys in het byzondcr.
OP 18 APRIL OM 13 UUR zal de militaire basis op Helgoland,
die behoorde tol dc sterkste ter wereld en bestemd was als be
scherming van (Ie groote Duitsche havensteden, ophouden te be
staan. Een geweldige dynamic/lading zal dc laatste resten der
versterkingen opruimen én daarmede zal een historisch gegroeide
en steeds als strategisch punt uitermate belangrijke vesting ver
dwijnen. Helgoland is wel eens genoemd: „Het pistool op de borst
van Engeland". Merkwaardig genoeg is het oorspronkelijk En-
gelscll gebied geweest: in 1800 werd liet eiland afgestaan aan
Pruisen in ruil voor Zanzibar. Ilet dorp Helgoland was in vredes
tijd een druk bezochte badplaats.
De BBC zul Vrijdag een reportage van 'te explosie geven. Br zullen
drie verslaggevers aanwezig zijn, gie zicii aan dc kust, non boord van
een torpedoboot en in een vliegtuig bevinden.
Eén van de belangrijkste punten voor het scheppen van goede verhou.
dingen in een bedrijf ls een goed werkend kernwezen, of wel een onder
nemingsraad, waarin een machtige mogelijkheid Is gelegen om betere
menschelljke verhoudingen en resultaten in het bedrijf tot stond te bren.
gen. Onontbeerlijke factoren hiertoe zijn geduld, menschenkennis, kennis
van de onderneming en de eigenschappen om vertrouwen te wekken en
dit noodig is."
„neen" te kunnen zeggen, als
Minister Nehcr sprak deze woor
den aan ccn lunch \an de Maat
schappij voor Nyverheid cn Handel
tc Amsterdam tijdens een rede over
„Bevordering van die mcnschelijkc
verhoudingen in het bedrijf*.
Zoowel van dc zijde van het per
soneel als van dc bedrijfsleiding
moet het kernwezen levend gehou
den worden, terwijl dc hoogste lei
der do overtuiging moet wekken,
dat alle onderwerpen met vol ver
trouwen cn openhartigheid bespro
ken kunnen worden, zonder een
poging tc doen ccn slag om den
urm tc houden.
In dat geval zal het kernwezen
oen grootc steun blijken tc zijn
voor goede mcnschelijkc verhou
dingen in elk bedrijf, Om het
eenvoudiger te zeggen: de baas
TOEN Group Captain Donaldson op 7 September 1946 met
zijn Glostcr Meteor op het vliegveld van Tangmere neer
streek en uit het vliegtuig stapte, was hij houder geworden van
het wereldsnelheidsrecord. Hij had een gemiddelde van 991 K.M.
per uur bereikt. Vijf minuten na Donaldson's landing ging Squa
dron Leader W. A. Waterton met een andere Oioster Meteor de
lucht in cn bracht het er met een snelheid van 988 K.M. iets minder
goed af.
ding en zoekt via de schoepen van
dc turbine, die door den druk in be
weging worden gebracht, cn vin dc
straalpy'p een uitweg naar buiten.
Dit geschiedt onder hoogen druk en
met groote snelheid. Op deze wijze
wordt een reactievoortstuwing ver
kregen, welke het best met het vol-
Periodiek stelt het Nedcr-
landsch Instituut voor de Pu
blieke Opinie de vraag: „Welk
inkomen, dus hoeveel loon of
salaris per week, heeft volgens
U een gezin van man, vrouw en
twee kinderen noodig om net
aan rond te komen?"
Enkele weken geleden stel
den de N.I.P.O.-enquCtcurs deze
vraag opnieuw.
De antwoorden luiden:
Noodig p. weck: Nu Oct. '46 Mrt '46
met f 45.of minder kan rondko
men, 72dat f 50.of minder
noodig is. Onder dc middenstanders
en welgesteldcn zijn deze percen
tages respectievelijk 30% en 66%.
Bij de minst welgestelden zijn de
mlnimumcisehen doorcengcnomcn
dus weer lager dan by de octerge-
sltüeerden.
(Nadruk verboden)
Deze week zal dit type vliegtuig
door de Engelschcn op het vlieg
veld Valkenburg in Nederland wor
den gedemonstreerd. In zi|n stan
daard-uitvoering kan het nog oen
snelheid van bjj de 900 K.M. per uur
bereiken en terecht draagt het dan
ook den naam van het snelste
jachtvliegtuig ter wereld. Deze
snelheid 'heeft het te danken aan de
twee turbine-straalmotoren, waar
mede het is uitgerust, een nieuwe
krachtbron, die al een flink stuk op
weg is den klassieken zuigermotor
voorbij tc streven. De Engelschcn
geven bij dc ontwikkeling van dit
nieuwe motortype den toon aan en
zlin dc Amerikanen hierin ver voor
uit.
Het principe, waarop de werking
van den straalmotor bedust is eigen-
iyi< eenvoudig Zij verschilt totaal
van den zuigmotor. In tegenstelling
tot den laatstcn komen er weinig
bewegende deelen in voor (minder
kans op vibratie dus!) Alleen de
compressor cn de turbine worden ln
rotatie gebracht. Dc compressor
zuigt, dc buitenlucht aan en perst
haar via een aantal leidingen naai
de rondom den motor geplaatste
verbrandingskamers, waarin ruwe
olie wordt gespoten. Het heete gas
mengsel komt hierin tot ontbran-
Mlnder dan f 30
f 30 tot f 10
f 40 tot f CO
f 50 tot f 60
f 60 tot t 70
i 70 on hoogcr
Gemiddeld i
1%
10%
36%
31%
16%
6% 6%
f50.— f48.—
8%
31%
37%
15%
2%
23%
■17';
21%
6%
1%
f43.—
Do styging van do minimumkos-
ten van levensonderhoud noemt nog
steeds toe. Tel wijl oen jaar geleden
eer. normaal gezin gemiddeld met
42,por Week not Aon rond kon
komen, is nu 50.-- per weck noo
dig! Ook het laatsto half jaar z(jn
dc kosten Van levensonderhoud vol-
eens het publiek nog gestegen van
f 48.— op f 50.—.
Minder stijging
Toch is dc stUfdng het laatste
half jaar aanzieniyk minder dan
tusschen Maart en October van het
vorig jaar. Niet alleen is het ge
middelde het laatste half laar mirt»
der gestegen dan in het eerste, ook
de bedragen in d© middelste ftnt-
woordgróepen, nl. Van f 40.tot
f 60.zbn in October 1946 en ln
Maart van dit laar de méést ge
noemde gebleven, terwijl ln Maart
1946 bédraffétl Vin f 30.=- tot
f 60.«= nög het meest genoemd
werden.
Bovendien is het aantal men-
schen, dat bedragen van f 60.^-
en hooger noemt, ln het laatste
half laar iiiet toegertohicn.
Op hét platteland ligt het gemid
delde, net als een 1rtar en een half
jaar geleden, lager rlan ln de ste
den Ruim 50% vindt dat men met
bedragen tot f 15.ln de Week wel
rofid kan komen. Onder dc men
schon met d" laagste inkomens
meent 44% dat een normaal gezin
rende voorbeeld duidelijk kan wor
den gemaakt.
Principe
Stelt U zich voor een met een
g&smongscl gevUlden bol. Wordt dit
gas tot ontbranding gebracht, dan
zul het op alle wanddeclen van den
bol een gelijken druk uitoefenen. In
den bol zelf zal geen beweging ko
men. Nemen wij nu aan, dat zich
ergens in den bol 'n gat bevindt, het
gas zal nu door dit gatfwegstroo-
mcn. Do druk. die nu op Ie wanden
van den bol Wordt uitgeoefend, is
niet overal gelijk meer. Do bol zal
zich nu willen verplaatsen ln do
richting tegengesteld aan die, waar
de minste dri.k heerscht. in dit ge
val dus waar het gat in den bol zich
bevindt. Dc uit het gat weg-
Btroomcndc gas wekt dus een reac-
tkkracht op. die den bol doet voort
bewegen. Hoe sneller het gas weg
stroomt en hoe grooter dc hoeveel
heid brandende gassen is, hoe ster
ker do opgewekte reactiekracht zal
zjjn.
Dc reactiekracht der gassen
is dus de oorzaak der voor-
waartscho beweging en het is
dus niet waar. dat zooals abu
sievelijk wordt beweerd, de uit-
stroomendo gastraal zleh tegen
de buitenlucht afzet.
De Gloster Meteor heeft betrek
kelijk -kleine afmetingen. Dc span-
wijdto van den vleugel bedraagt
ruim elf meter, do lengte twaalf
meter. Opmerkelijk is het dat het
staartvlak hoog is geprojecteerd.
Dit is gedaan om van de schadelijke
werking der heete uitlaatgassen
Vrij te biyven.
Al mot al dus een interessant toe
stel en het is verheugend, dat Glos
tcr cn Rolls Roycc, die een demo-
stratie-tournéc door Europa gaan
maken, ook ons land op hun tocht
hebben Ingeschakeld. Dc leiding van
dit tournée heeft Eric Greenwood,
chel-invliegcr van de Gloster Air
craft Company, terwyi de demon
stratie-vluchten zullen worden uit
gevoerd door den test-piloot Chotes-
Prccdy. Er staan ook lezingen op
het programma. Waar die zullen
worden gehouden, is nog niet be
kend.
DINSDAG 15 APRIL
Avondprogramma
HILVERSUM I 301.5 M. 19.00
En nu naar bed! 19.15 De pia
no als kamcrmuzickinstrument.
19.45 Gez. pr. „Rond dc tafel".
20.15 AVRO's 50ste Bonte Dinsdag-
avondtrein. 21.30 „Contact". 22.15
Buitenlandsch overzicht. 22.30 Gez.
pr. Etiehettc AlvareS Correa, viool
en Geza Frid, piano. - Sonate opus
13, Fauré. 23.16 Gram.muziek.
HILVERSUM II 415.5 cn 218 M.
19.15 Amusementsorkest. 20.12
Reportage prysvraag der Boeken
week 1947. 20.20 „Jeanne d'Arc au
Bucher". 22.40 -24.00 Gez. pr. Ra
dio Phllharmoni8ch Orkest.
WOENSDAG 16 APRIL
Ochtend- en middagprogramma
HILVERSUM I 301.5 M. 8.18
Operette-programma (gr.). 8.50
Voor de huisvrouw. 9.00 Orkest
werken van Frans Schubert (gr.).
10.00 Morgenwijding. 10.35 Frlts
Eraun, bariton en Cor v. Boven,
piano. 11.00 „Vernieuwing van op
voeding en onderwijs". 12.00 Van
Steppe en PUszta (gr.). 12.35 Ma-
lanao cn zijn Tango- en Rumba-or
kest. 14.15 Kaïncrmuzlekprogram-
ma. 15.00 Voor de Jeugd. 16.16 Voor
de Jeugd. 17.15 Jan Vogel en zijn
accordeonorkest. 17.30 Nederlands
Volksherstel. 18.20 10 min. zang.
HILVERSUM II 115.5 M. 7.30
2e Brandenburgsch Concert in F
gr. t. J. 8. Bach. 9.15 Ochtendbe
zoek by onze jonge zieken. 9.50 Het
Londensch Philh. orkest. 10.30
Morgendienst. 11.00 Vioolrccital.
12.00 NCRV Koor. 13.15 Rhapso-
dia-9extet. 14.00 „Oud Itallaansche
cn Engelsche kamermuziek. 14.20
Middeleeuwschc balladen. 14.40
„Oud Italiaansche cn Engelsche
kamermuziek". 16.00 Een praatje
voor onze jeugdige postzegelverza
melaars. 16.45 Voor jongens en
meisjes. 17.53 Hot Indonesisch Ra-
dio-gcschicdenisbock
in Stratford on Avon
'/ATERDAG Is in dc len. dat alle uitvocrin-
J oude EnffeUche gen uitverkocht zullen
marktplaats Stratford zijn. want hot plaats-
on Avon in Warwick- kaartenbureou is nu
shire het trnditioneolo reeds overstelpt n")0<'
Shakospcurc-festival be- aanvragen uit de Ver-
THINK A LENDER
DINSDAG lit APHID. - Selderij
cn h'tcrsfitle. ktlttHéii I/mits buiten
wórden (/oztlnht. Do teel/ vnn deze.
bekendo fteti/icnk'iiiden Is wel 'zeef
qcmnkkrtiih, Zp kunnen door ccn
teder wmden t/ckwcck' Bovendien
Is et sleehls zet r il ciilfg rtllm'ê
rn-ir nbbditl. Een hoekje van ren
halven vierkanten meter is veelal
reeds voUlnt'tide Zoowel Seldërij
ais Peterselie houden van een goe
den /ossen, vofhtftÖHdcnden grond
Doordat het zdotf zeer fijn Is heeft
men aan een paar gr dm reeds rttirn
voldoende In den zomer kunnen
deze kruiden hfirhadtdellfk worden
gesneden. Door een MrhnaUle be
mesthtg mei stlkètofrllkett mest
houden, kunnen voeren. Zy heeft 'e Vpr" tuin MW, drt„ dclp ktuU
derhalve een taak zoowel op het so- I dén ook Wel lit tulnte bloemTiotbfn
ciale als op het economische ter- kWeekëtu S. L.
LJ ET doel vnn een publickrechte-
1 1 lyke bedrijfsorganisatie moet
Zijn organen te scheppen, die hot
geheele sociaal-economische be
leid, voor zoover niét de centrale
DE GLOSTER METEOR „INTERCORTER TIGHTER", liet
ccniee vliegtuig 'dal aalt 1000 k.m. ner uur liceft gevlogen cn
lioiiélcr van liet wercld-snelheldsrecord. Deze beroemde machine,
met opgevoerd ■prestatie-vermogen en uitgerust met Rolls-Royce
„Derwent" straalmoto'an, zal tussclicit 14 en 18 April demonstra
tievluchten geven In Nederland.
gonnen; ditmaal zal hot
zes maanden duren.
Romeo en Julia was
gekozen als begin van
het feest, en het zal
worden gevolgd door dc
bekendste andere dra
ma's vnn Engelands
grootsten dichter; zij
zijn gelijkelijk uitgeko
zen uit zijn drie schep
pingsperioden. Ook aan
zijn tijdgenoot Mar
lowe Zal redht worden
gedaan.
Ingewijden voorspel-
ecnigclc Staten, Mexico,
Canada, Voor-Indie.
Frankrijk en België en
uit doelen van het
Britschc Rijk,
Marlowe, het minder
bekende Richard II en
Pericles, en verder:
Romeo cn Julia, Drie
koningenavond, De
Koopman van Venetië,
ROmeo en Julia, The
Tempest. Love's Labor
Lost en Measure for
Measure.
Een van de sterren
zal Beatrix Lehmann
zijn.
Tot de verdere bij
zonderheden behoort,
dat. als het wocr mee
werkt, de toeschouwers
De directeur van het thee zullen kunnen
Shakespcore-theatcr. sir drinken op de koele
Barry Jackson, denkt
het voorlooplg aan te
kunnen met zes regis
seurs; dezen hebben om
den eersten stormloop
te kunnen opvangen
negen drama's op het
repertoire genomen, hl.
Doctor Faustus van
terrassen die op de
Avon uitzien. Taalge
leerden en kunstenaars
zullen Shakespeare-
colleges geven en in
Augustus komt er een
Shakespearc-congres
Voor geleerden uit de
geheele Wereld.
feuiuêton
(DOgaCRAlG qiCM VfcftTAlLjNO, ApV .KAMPERS j
43
i.Nou, het geld werd betaald",
zei April ntyfjes, „15.000 dollar. En
Vryflagsmiddags, kwam ze aan den
schouwburg, In een doodkist, met
een briefje erboven op, waarin
stond, dat hot de ontvoerders speet
dat ze haar hadden moeten ver
moorden, maar dat zo hen had
kunnen identificecrèh. En de politie
heeft de ontvoerders nooit gevon
den. Toen begonnen ze in het arti
kel over het onderzoek te vertellen,
maar moeder nam het Ine af voor
ik het uit kort lezen, en lk heb nooit
een ander nummer kunneh vinden".
„Heeft moeder dat gedaan?" zei
Dlnah. «.waarom
„Weet ik niet", zei April. „Ze zei,
dat het niet geschikt voor me was
om te lezen en toen nam ze het me
af".
„Allelfiènschcn", zei Dlnah, „dat
is verdraaid gek! Want gewoonlijk
laat ze ons alles lezen, wat we wil
len".
„Ze laat me alle moppenblaadjes
lezen", zei Archie.
„Ik vond, dat het gek was", zei
April, „omdat ze er nooit wat van
zei als ik „Historische gevallen van
misdaad" las. Ja, ze leende vaak de
nummers van my en dan las zy ze
zelf".
„Ze leest altyd ïtlHn moppen-
blaadjes", zei Archlê. „En ze heeft
al myn Klekcboc's geleend en gele
zen".
„Archie", zei Dlnah, „je maakt
veel te veel herrie!"
Archie snoof. „Noü, als je 't mij
vraagt", zei hy Verontwaardigd,
„dan was het eeh gemeenc streek".
„Archie!" zei April. „Jc moest je
schamen, Moeder kan jouw boeken
en je moppenblaadjes leenen, wan
neer Ze maar wil en als ze m|j een
magaZiiie wil afnemen
Archie sprong heen en weer en
zei: „Oh verdraaid, Vetdraaid, ver
draaid! Dat bedoel ik heelemaal
niet. Die ontvoerders! Om dat geld
van die dame tc nemen en 'r dan
nog geeneens gezohd naar huis te
laten gaan. Het was een gemcene
streek en trouwens, ze hadden wij
zer moeten Zijn. Moet je hooren.
Stel je nou 's voor, dat die ontvoer
ders iemand anders ontvoeren.
Goed. Die loinahd herinnert zich
die dame, die niet veilig en wel
naar huis kwam. Dan denkt die
iemand: „Ik zou niet weten, waar
om ik zo mijn geld zou geven, want
ze zullen me toch wel vermoorden.
Nou en dan hebben de ontvoerders
er niks geen voordeel van. Dat is
niet de manier om Zaken te doen".
„Arehie," zei April ernstig, „je
bent een kei."
„Ja.
natuurlijk.
ie. „En ik
wedden, dat die arme Mr. Sanford
natuurlijk,
tuurlijk," zei Archie. „En ik wil
nu één groote, lege maag is."
Dinah en April keken elkaar aan
en Dinah zei: „Dat zal dan niet
lang meer duren. April, ga 's vlug
naar boven dat scheermes en zoo
halen. Dan zal Ik nog een paar
pannekoeken bakken."
„Luister 's Dlnah," Zei April. „Wo
moeten dio briefjes nog lezen, die
We in het huls van Sanford gevon
den hebben. Gisteravond na de
partij konden we ze niet lezen, om
dat het te laat was. Misschien kun
nen we het nu het beste doen.
Gunst, bon je niet nieuwsgierig?"
„Natuurlijk", zei Dinah, „maar
dat moet wachten. Verdraaid nog
toe( we moeten in een paar Uur
negen millioen dingen doen en dat
zou het engen en millioen en eerste
zijn. Vooruit nou April, schiet nou
's op.
April boog diep. „Ja heer." zei
ze en liep vlug dc trap op. zohdef-
geluid te maken voor het geval dat
Moeder al sliep.
„Wat bedoel je met negen mil
lioen dingen vroeg Archie. „WfLt
negen inillioert dingen, heb je ze
geteld
„Ik zal negen millioen haren te
gelijk lilt je hoofd trekken, als je
je gezicht niet houdt," zei Dlnah.
„Haal den afwaschteil nou maar en
doe hem vol met heet water".
„Ja heer," spotte Archie. Hij liep
naar de deur. „Hoe weet je. dat ik
negen millioen haren op m'n hoofd
heb?"
„Tel ze zelf maar na," zei Dlnah,
en vertel het me maar als het niet
goed is". Ze pakte een stukje zeep
en een schoonen handdoek. April
kwam de trap af mot het over
hemd, de sokken en het scheermes,
juist toen Archic de teil vol had la
ten loopen.
Dinah drappeerde den handdoek
om Archie's hals, stopte het stukje
zeep in zyn eenen zak en 't scheer
mes en de sokken in twee andere.
Ze duwde het keurig opgevouwen
overhemd onder zyn arm en gaf
hem de teil In zun handen. „Breng
die aan Mr. Sanford in het specl-
huisje."
„Bah!" zei Archie,, net of hy
kwaad WaS. „Ik moet ook öltiid
alles doen". Hij pakte dé teil stevig
vast en ging naar bulten. Dinah
bakte nog wat spek en een stapel
pannekoeken. April warmde de
koffie op en dcecl die in een ther-
mosflesch. Het zou te veel do aan
dacht trekken, als ze met een blad
over het grasveld liepen en dus
Werden de schaal met pannekoe
ken, het spek, een flink stuk boter
en het stroopkannetje in oen oude,
kartonnen tlooö gepakt. Een mes.
work, lepel, kopje cn een servet
waren al in het speelhuisjc
„Haal nog een pakje sigaretten
uit Mocder's doos, beval Dinah.
„Upin upordepu," zei April.
„Maar Vroeg of Iaat zal ze zleh
toch afvragen, waar al die sigaret
ten blijven. Je wilt toch niet, dat ze
denkt dat we aan tabak verslaafd
zijn, hé?"
„Ik zei: „Haal ze," zei Dlnah.
Haar stem klonk nijdig en ze voelde
zich ook nydig.
„Ja heer," zei April gedwee en
haalde de sigaretten.
„En neem dc'krant mee," zei
Dinah, terwijl ze de doos oppakte.
„En als Moeder 'm nou es Wil
inkijken, als ze wakker wordt?"
„We koopen in de stad wel oen
andere," zei Dinah. „Vooruit nou!."
„Jawel, juffrouw Flut," zei April
en frommelde de krant onder haar
arm. „Heb je wel eens gehoord
van die juffrouw, dié èent Flut
heette?"
,Heb je wel eens gelezen van de
krijgt
heb jo
om het levend te lezen, dan
geluk."
Wordt vervoled)
zelf moet spreken met zijn men.
schen, zoodat ccn wcderkecrig
vertrouwen ontstaat en conflicten
vermeden worden. Het personeel
wil het gevoel hebben, dat het
ann ccn bedrijf, zij het groot of
klein, meewerkt.
Het moet zich kunnen rcaliscercn
wat het doet en waartoe zijn werk
leidt, het moet zich geen instru
ment voelen cn als mensch het nut
van zyn taak inzien.
Minister Neher onderstreepte in
dit verband het belang van het goe
de contact tusschen den leider cn
dc geleiden. De hoogste leider moet
andere leiders inschakelen, die aan
hem verantwoordelijk zijn,
Het inzicht heeft zich baan ec-
broken, dat naast dc onontbeerlijke
vakkennis een groote menschenken
nis voor den bedrijfsleider noodig
is cn dat dc verhoudingen ln een
onderneming voor ccn zeer belang,
rijk deel gelegen zijn in het junfe
begrip van ieders mcnschelijkc
waarde.
Dc minister wees op de Amcri-
kaanschc methode der ..bcdrijfska-
dertraining", welke zich o m. (cn
doel stelt eiken modewerker meer
arbeidsvreugde te schenken,
In Nederland is hicrioo opgericht
het Instituut voor Bedrijfskader-
tralning cn Toegepaste Psychologie.
Leiding mogen geven bcteckcnt
verantwoordelijkheid dragen coor
eiken mensch die onder onze leiding
werkt. Het is zeer nuttig en nood
zakelijk, dat do hoogste leider van
ccn bedrijf het contact met zijn
mcnschcn, hoe groot het bedrijf
ook is, niet verliest en tenminste
eenmaal per maand een middag of
een dag besteedt om ook dc een
voudigste menschcn uit zijn onder
noming, die daartoe den wertsch te
kennen geven, te ontvangen cn '>m
dc afdcclingcn van zijn onderne
ming door te loopen,
KLEINE PROBLEMEN
DE ZEEDAGEN
Gebakjet
Een vrouwelijke kennis vertelde
ons:
„Ik was Zaterdagmiddag bij ccn
banketbakker om m'n wekclljkscjic
onsje koekjes tc halen, 't Kost me
wel een beetje boter cn suiker,
maar voor den Zondag wil jc toch
wat jyidcrs hebben dan anders".
,,'t Was druk in den winkel. Ik
moest ccn minuut of zeven, acht
wachten, maar in dte paar minuut
jes heb ik toch dingen gezien die
me eerst verwonderden, daarna m'n
verontwaardiging wekten. Daar was
een mevrouw voor mij, die vier cn
twintig harde mocca's bestelde,
daarvoor moest zij ccn half pond
boter en evenveel suiker Inleveren.
Zy kocht een pond boterkoekjes:
twee ons boter cn twee ons suiker.
Zo had alléén roomboter bij zich!
Toen zij bloest betalen zei de win
keljuffrouw dat zc nog ccn half
pond boter cn drie ons suiker van
dc vorige week kreeg. „O ja", ant
woordde dc mevrouw, „dat is zoo.
Ik zal 't U straks laten brengen".
„Toen zc weg ging ontmoette ze
bij de deur een vriendin, „Heb jc
gelezen," vroeg ze, „dat wc mis
schien geen koffie meer krijgen?
En wc nebben toch al zoo weinig,
't Is ccn schande!"
De vrouwelijke kennis vroeg ons,
of wij wisten waar die movrouw al
di© (room-)boter vandaan haalde
cn waarom zo klaagde, dat ze het
zoo slecht heeft. Wij konden haar
geen antwoord geven. Kunt U het,
lezer?
DE redactrice van het nieuwe
maandblad „Iris", dc bekwa
me journaliste I ca Wijnberg, heeft
van haar „tijdschrift voor de
vrouw en haar levenskunst" iets
bijzonders gemaakt, „Iris" (de
nüam is goed gekozen en de sym
boliek wordt in het openingsartikel
uitmuntend toegelicht) wil de
vrouw blijkbaar niet alleen mode
platen en recepten, benevens wat
oppervlakkige ontspanhilig en po
pulaire leering geven, maar liet blad
Wil indringen in den geest en het
leven van dc vrouw cn haar doen
bcseffeh wat baar eigcii groote
waarde is: het wil de vrouw' liiet
alleen Ui hrinr kleine beslommerin
gen maar ook bij haar groote taak
in het leven \oorlichten en stimu-
IcCfcn. Dit althans is na lozing van
het eerste nummer onze conclusie.
De artikelen in dit in flink for
maat uitgegeven en typografisch
voortreffelijk verzorgde nummer
zijn in een vlotten stijl geschreven
zonder dat naar goedkoope popu
lariteit is gestreefd. Tot de mede
werkers behooren Prof. Dr. M. J-
A. dc Vrijer (die in het eerste Hüm-
mcr schrijft over „Levenskunst").
Dr. A. Brestcr voor dc medische
kroniek cn Daniel de Lange voor
muziek. Behalve artikelen van ge
noemde medewerkers bevat het eer
ste nummer bijdragen over koken,
mode. meubilair, psychologie en
verder novellen, boekbesprekingen
en renortages. Zonder zich aan een
bepaalde richting tc binden stelt
het blad toch prijs op een eigen
karakter. Dat dit ccn lichten reli
gieuzen inslag heeft valt o.m. op in
de beschouwingen van de redactrb
cc. „iris" is een blad vóór dc vrouw
op een hooger plan dnn wij tot nog
too in ons land gewend zijn. Wij
kunnen kennismaking zonder ecni'
g© reserve aanbevelen.
