Doorsnee van onze na-
roman-literatuur
oorlog
se
Les Enfants du Paradis
ie Utrecht
EROTIEK... EN GEEN EINDE
Kabinet op bredere basis?
Radio-programma
Een knappe roman,
maar...
Lectuur: dezelfde
tendens
Poëzie van enkele
goede regels
Feitenideeën en critiek
Romme en Van der Goes van Naters
zijn het niet eens
Klein, eenzijdig,
matig boeiend
Geboortecijfers in
oorlogstijd
99
FILM VAN DE MAAND (APRIL)
Kurt Jooss en Amerika
Sport voor Zondag
Scheepstijdingen -
Donderdag 8 Mei 1947
STEEDS meer krijgt men de indruk, dat de tweede wereld
oorlog en de bezettingstijd in liet algemeen aan onze moderne
romankunst zijn voorbijgegaan zonder tot een vernieuwing te
leiden. Op enkele uitzonderingen na (ik denk b.v. aan Theun de
Vries en Gerard v. Eckeren) 6 1 ij v e n onze voornaamste roman
ciers zich bezig houden met de analyse van individueel-psycholo-
§ische problemen, meestal met een sterk-erotische inslag. Sterk
oet zich de invloed gelden van Vestdijk, die ongetwijfeld al£
de meest geprononceerde figuur onder hen beschouwd moet wor
den. Van belangstelling voor de grote sociale, Économische, poli
tieke en ideologische vraagstukken van onze tijd is nauwelijks
iets merkbaar. Een viertal boeken dat vandaag onze aandacht
vraagt, levert hiervan opnieuw het bcwij^
Anno Blaman Vrouw en
Vriend (7. M. Meulenhoff
Amsterdam 1947
Eigenlijk kan vrouw en
Vriend (een debuut) van
Anna Blaman geen na-oorlogse ro
man worden genoemd Het boek
verscheen reeds in 1941, maar de
onmiddellijk daarop volgende Kul-
tuurkamer-móeilijkheden waren
oorzaak, dat er toen niet de aan
dacht aan geschonken kon worden
die het ongetwijfeld verdient. Daar
om is het billijk er nu. na de ver
schijning van een tweede druk. 'pp,
terug te komen. In het verband
van mijn beschouwing heeft dit bo
vendien nog het voordeel, dat de
continuïteit tussen de voor- en de
na-oorlogse roman er duidelijk door
wordt gedemonstreerd.
Het woord dat ziclr na lezing van
dit werk het eerst aan ons opdringt,
is: ..knap', op zichzelf reeds een
kenmerkend verschijnsel bij dit
sooii romans We worden er niet
in de eerste plaats door ontroerd en
meegenomen, maar- telkens weer
raken wij onder de indruk van de
rake analyse en het technisch mees
terschap. waardoor een- overigens
onbelangrijk geval ons voortdurend
geboeid houdt In deze zin is Anna
Blamans boek inderdaad voortref
felijk, eer. typerend voorbeeld van
het genr^ op zijn best.
De „vrouw" in de titel van het
boek is Sara Obreen. een zowel
geestelijk als lichamelijk ietwat
verwrongen figuur, maar die juist
daardoor een onweerstaanbare aan
trekkingskracht uitoefent op de
hoofdpersonen George Blanks. Als
het verhaal begint, is het tussen hen
tot een breuk gekomen, omdat
Sara zich in een ander avontuur
heeft gestort aan het einde is
(ondanks een Vluchtige herleving
van hun verhouding)' de toestand
feitelijk niet veranderd
'T ERZELFDERTIJD beleeft ook
1 George s vriend Jonas zijn. tra
gedie Hij is ziekelijk en wordt
voortdurend bedreigd door een de
finitieve ineenstorting, maar met
alle kracht verzet hij zich daarte
gen ter wille van zijn liefde voor
Marie. Tevergeefs echter: bijna on
middellijk nadat zijn idylle een
aanvang genomen heeft, moet hij
naai het ziekenhuis worden ver
voerd. En dan breekt hij met Marie,
liever dan haar te binden aan zijn
ongelukkig lot, Zo vorrrièn dus
„vrouw en vriend" een bijna vol
strekte tegenstelling: tegenover «Je
gecompliceerde verwrongenheid
van Sara staat de nasve zuiverheid
van Jonas, tegenover zijn lichame
lijke zwakheid haar gééstelijk te
kort
Het gaat in dit boek niet zozeer
om een ontwikkeling als wel om
de uitbeelding van een bestaande
ANNA BLAMAN
nieedoRenloos-rake
karakteristiek
„knap" in ons opkomen. Maar terwijl
Anna Blaman ons ondanks onszelven
voortdurend wist mee te nemen,
slaagt Roest Crollius daarin slechts
ten dele- op de duur gaat de einde
loze' zelfanalyse van zijn hoofdfi
guur ons tegenstaan Het is alles zo
hopeloos „klein" en beperkt, zo een
zijdig en uitsluitend erotisch!
Eric van der Steen Fini
shing Touch (De Arbeiders-
pers, Amsterdam 1946)
'"P ER WIJL de romans van Anna
Blaman en Roest Crollius zon
der enige twijfel tot de „literatuur"
behoren,- zou ik het bock van Eric
van der Steen eerder onder de „lec
tuur" willen Rangschikken. Zijn
voornaamste verdienste is, dat het
een ogenblik weet te boeien. Het ge-
gevet\ is daar ongewoon genoeg
voor De maan is bezig uit elkaar
te spatten en de brokstukken zullen
binnen enkele dagen een einde ma-
muggen, honden enz. optreden, zijn
zo groot dat verweer niet meer
mogelijk is. Éven lijkt het of Van
der Steen iets fascinerends zal we
ten te leggen in de beschrijving
van al deze verschrikkelijkheden
(de aanval vah de katten op de
speeltuin), maar na deze eerste
kleine opvlucht blijft verder' elke
climax uit. Naarmate met de drei
ging de spanning zou moeten toe
nemen. wordt het verhaal integen
deel steeds vlakker. Literair be
schouwd, is het eeh volkomen mis
lukking.
Ik zou dit boek in mijn kroniek
dan ook stellig niet hebben ver
meld. wanneer het slot daartoe geen
bijzondere aanleiding had gegeven.
De onmacht van de auteur om een
beeld te geven van wereldonder
gang, brengt hem er toe zich terug
te trekken op het traditionele mo
tief van de geïsoleerde kleine ero
tiek. Het hele geval loopt uit op een
erotisch avontuur van de hoofdper
soon (de lerares Bea; ook hier is de
roman een dagboek) met de mon
teur uit haar garage Daardoor sluit
dit boek te merkwaardig aan bij"
de hierboven besproken tendens om
er niet even de aandacht op te ves
tigen.
Michael Denk De Vrou-
wenval („De Ceder". Meulen
hoff, Amsterdam
Hetzelfde geldt voor de kiei-
nè dichtbundel van Michael
Deak: „De vrouwenval". Iets wer
kelijk waardevols heb ik daarin
niet kunnen ontdekken. Af en toe
is er wel eens een goede regel, maar
in het algemeen schijnt. de dichter
al te nadrukkelijk op een ongewone
zegging uit te zijn om daarnaast
óók nog te kunnen ontroeren. Ik
vemfcld deze bundel dan ook
slechts, omdat hij doet zien hoe ook
in de poëzie dezelfde tendenz tot
een wat cynische en gedetailleerde
behandeling van erotiek zich. doet
gelden Bp Michael Deak is de toon
soms zelfs vrjj ruw. Een enkele
strofe (het is lang niet de slechtste)
moge deze bundel karakteriseren:
0
Nu zijn mijn handen als de
zeemeerminnen;
de waterspiegel is een zijden
hemd;
't land onder zee een lichaam
dat getemd
en weerloos wacht tot 't strelen
gaat beginnen.
door
prof. dr. W. A. P. Smit
Ter voorkoming van misverstand
tenslotte nog deze opmerking: Ik
heb geen enkel bezwaar tegen ero
tiek in de literatuur; wij hebben
daaraan heel veel prachtigs te
danken Mijn bezwaar richt zich en
kel tegen de eenzijdige', verintellec-
tualiseerde wijze van behandeling
die tegenwoordig in Zwang schijnt
ken1 aan alle leven op de aarde De en tegen de isolering van het ero-
dierenwereld heeft dit instinctief i tisch motief uit zijn natuurlijk ver-
feeds lang voorvoeld, zich op ab- j band als onderdeel van het leven
normale wijze vermenigvuldigd, en Zulk éen isolering voert onvermij -
is nu in opstand gekomen tegen de delijk tot verstarring en verdor-
mens; de horden waarin vogels, ring.
toestand. Zijn waarde ligt dan ook
vooral in de meedogenloos-rake ka
rakteristiek Sara krijgt een haast
beklemmende realiteit; naast haar
doet Jonas soms wat onwerkelijk
aan. al vormen zijn koortsvisiocnen
een hoogtepunt. Telkens klinkt in
de beschrijving even een satiriek
element op. wnardoor sommige bij
figuren iet3 caricaturaals krijgen
(freule Bea. dr. Nolense, Blanka's
sigarenwinkelier; ook Sara Obreen
zelf» Dit accentueert nog de licht-
cynische. intellectualistische sfeer
die het boek kenmerkt.
Ondanks al zjjn kwaliteiten ont
komt deze roman echter niat aan
het tekort van zijn soort: de isole
ring en daardoor de overschatting
van een bepaald probleem' De ero
tiek maakt hier geen deel uit van
het leven, maar wordt er mee ge
lijkgesteld.
B Roest CrolRu* Droom
schip (W. L. J. Brusse,
Rotterdam 1946)
N nog sterkere mate geldt dit
1 voor Droomschip van Roest
Crollius. dat eveneens zijn ver
diensten heeft, maar kwalitatief
toch een stuk beneden Anna Bla
mans werk staat. In dagboekvorm
vertelt Annellese Goedhart er haar
erotische belevenissen. Zij houdt
van Jan. maar breekt met hem.
omdat hij niet begrijpt dat haar
weerstand hem overwonnen
wii worden. Zij gaat dan een ver
houding aan met Paul, dien zij
„overneemt" van haar vriendin.
Maar evenmin als Erna slaagt An-
nelieae er in. diens innerlijke een
zaamheid blijvend te vervullen. Op
een avt id belijdt Paul haar: „Van
avond is het mij of onze schepen,
terwijl wij sliepen en droomden.
Steeds verder van elkaar zijn ge
dreven Ik vrees dat ik ontwaakt
ben en het onherstelbare zie wat
wij gedaan hebben".
In haar hernieuwde eenzaamheid
forceert Annebese een poging om
Jan terug te winnen. Deze laat zich
inderdaad door haar verleiden, maar
trekt zich onmiddellijk daarop vol
schaamte terug Annellese vertrekt
naar een buitenhuis in Duitsland,
waar zij bemerkt, een kind van hem
te verwachten. Kort daarop komt
gij om het leven: door een ongeval?
De weergave van Anneliese's re
flecties doet opnieuw het woord
Prof. dr. C. P. Romme en jhr. mr.
dr. M. van der Goes van Naters
wisselen in ..De Volkskrant' efT
..Het Vrye Volk" van gedachten
1 over eventuele verbreding van het
j huidige kabinet, d.w.z. over le
vraag of het gewenst zou zijn mi
nisters uit andere partijen dan de
I K V.P. en de P.v.d.A. in het minis
terie op te nemen.
Prof. Romme blijkt op het stand
punt te staan, dat het ..voor een
iand-in-nood passender zou zijn een
kabinet op bredere basis te hebben
dan wij op hrt ogenblik bezitten,
een kabinet dat niet beperkt zou
wezen tot de steun van alleen de
twee grootste groepen in de Ka
mer".
Jhr. mr. Van der Goes van Na
ters schrijft daarover in „Het Vqje.
Volk" o.m.: „Op hetzelfde ogenblik
,dat in België „de politieke samen
werking van democratische katho
lieken en democratische socialisten
tot stand komt wordt in Nederland
de bestaansgrond van deze samen
werking in tw\jfel getrokken. Niet
dóór de Partij van de Arbeid. (Ka
tholieke) bladen als „De Linie" en
„De nieuwe Eeuw'f zjfn weinig in
genomen met de rooms-rode coali
tie". Wat prof. Romme schreef acht
hij „een spel met de gedachte van
het loslaten van het bestand, dat
hij verwonderlyk "en gevaarlijk
vindt, vooral voor de K.V.P. De
P.v.d.A kan onmogolyk bewilligen
in basisverbreding, juist om de be
nardheid der tijden".
„Hoe ter wereld is er een
vaste Indonesische politiek tc
voeren, tezamen door. voor- en
tegenstanders van die .politiek T
Hoe ter wereld is een progres
sief sociaal-economisch beleid,
gegrond op de urgentiepro-
grams van K.V.P. en P.v.d.A.
mogelijk, samen met tegen
standers van datgene, wat die
programs gemeen hebben?"
roept mr. Van der Goes uit.
Romme's antwoord
Prof. Romme antwoordt, „dat hij
een kabinet van bredere samen
stelling geen absoluut goed acht"
en zeker staat hij niet „onverschil
lig t.a.v. de politiek van zulk een
kabinet" Hg pleit voor een „breder
steunvlak voor een progressieve
politiek in christelijke richting".
„Het is", zo schrijft h\J verder, „een
nuchter feit dat de Indonesische
politiek de spil is geworden waar
om de houding tegenover het kabl-
net-Beel tot nog toe heeft gedraaid.
Tot vérgaande divergenties (ver
schillen) op de andere gebieden
heeft dit toe nu toe niet geleld".
De enige vraagstukken, waarbij
de oppositie (buiten Linggadlati)
van een ander gezichtspunt blijk
heeft gegeven zijn, zo zegt hy. het
gezantschap bij de Paus en d* pro-
cessie-vrjjheid.* Andere opvattingen
zijn vr\jwel sreiyk aan die van de
regering, ook op het financiële,
economische en sociale terrein. En
hij noemt drie wetten, die de Twee
de Kamer zonder hoofdelijke stem
ming heeft aangenomen: die op de
vcrmogens-aanwasbelastlng, voor
het Centraal Plan Bureau en de
ouderdomsvoorziening. „Indien de
heer Van der Goes van Naters blyk
gaf van vrees voor de doorvoerings
mogelijkheid van een progressief
sociaal-economisch beleid dan rijst
aaji de hand der tot nog toe opge
dane ervaring de vraag of ook hier
de vrees wel een geheel betrouw
bare raadgeefster is".
(Het komt ons voor dat prof. Romme
enkele actuele vraagstukken niet ver
meldt die juist in deze tijd om een
oplossing vragen en waarover de K.V.P.
en de Pvd A met partijen als de Par
tij van de Vrijheid, de anti-revolutlnal-
ren en de cbristolijk-historischen waar
schijnlijk het nooit eens zullen worden,
n 1 het probfeem van de uitgaven voor
leger, vloot en luchtvaart, het vraag
stuk van vrije of geleide economie én
de socialisatie der mijnen en Neder
landse Bank Bij het beleid t a.v. Indo
nesië zou men. indien men tot verbrei
ding der basis, in de geest gelijk prof
Romme dit misschien bedoelt, pvergaan
het paard van Troje binnen halen, ter
wijl wij er zeker van zijn dat over al
dczc^puntcn tussen K.V.P. en PvdA.
wel overeenstemming is te bereiken,
hoewel er zich enkele wrijvingen kun
nen voordoen. Red. N.U.D.)
Kris-kra» door de wereld j
\70LGENS te Londen gepubli-
ceerde statistieken was in 1942
het Belgische gehoortectffer 13,1
op duizend inwoners) lager dan dat
van elk ander Europees land.
België werd gevolgd door Frank
rijk met een gphoortecijfer \an M.ö
op 1000 inwoners. Duitsland met
14,9 en Groot-Brittannië welks ge
boortecijfer gedurende de oorlogs
jaren snel gestegen is. met 15,6.
In 1942 trouwden in Engeland
meer personen, stierven er minder
en werden er meer huwelijken ont
bonden dan vóór de oorlog en «ie
gemiddelde leeftijd, waarop een hu
welijk werd aangegaan, was lager
dan in de andere jaren van. deze
eeuw.
300 gewonden
In het volgepakte Stadion van
Boedapest, waar de voetbalwet!
strijd Hongarije—-Oostenrijk werd
gespeeld, is een tribune ingestort,
waardoor een.kind werd gedood *R
bijna 300 personen gewoDd.
40.000 toeschouwers, van ^'ie
len blijkbaar op. valse toegangs
kaarten, woonden de wedstrijd bij,
die door de Hongaren met 5—2
werd géwonnen.
Jacht op moordenaar
Tweeduizend agenten."gendarmes
en Senegalese soldaten maakten
jacht op de massamoordenaar Sta
nislas Welezewski, die drie dagen
geleden uit de gevangenis van Mon
tauban its' ontsnapt. Welezewski
heeft 19 moorden op zijg geweten
"ii was veroordeeld tot de guilotine.
De hoeren in de omgeving van
I Montauban en Toulouse werkpn op
het land met het geweer aan .de
I schouder én barricaderen 's avonds
«le deur van hun huis. (AP).
Pest in India
In India zijn in de afgelopen drie
".eken bijna veertienduizend geval-
j Ion van pest ©n èholera met dod©-
I Like afloop geregistreerd, terwijl,
meer dan 38.000 gevallen, waarvan
23 000 pest, in behandeling wareD.
Tijdbom
Dinsdagavond is in de Metro-
Goldwyn-Mayer-bjnscoop in .Cairo
tien minuten na het begin der voor
stelling een tijdbom ontploft, waar
door vier personen werden gedood
en tien gewond. (AP);
Naar Oostenrijk!
De Oostenrijkse regering treft
thans, ondanks de nijpende voed
selschaarste in het land. maatrege
len om zomer-toeristen te trekken
door aan hen rantsoenen van 4603
calorieën per dag te verstrekken.
TUIN KALENDER
DONDERDAG S VEI. WanncCr
een Cyctame uitgebloeid is, wordt
gestadig minder water gegeven: de
bladeren vallen af en alleen het
knolletje blijft o vetDeze kan in
Mei of nog -'/» het begin van Juni
Kunt verse potaarde worden voor
zien. De pot wordt daarnd ergens
buiten op een licht beschaduwde
plek neergezet of ingegraven. Al
daar ontwikkelen zich aan de plant
weer nieuwe bladeren. Tijdens de
zomer wordt de aarde goed vochtig
gehouden en nu en dan wat mest
toegediendAldus gaat de Cyclame
zich reeds voorbereiden voor de
bloei in de komende winter. In Sep
tember wordt ze weer naar binnen
gebracht. SL.
VI7ANNEER de film eenmaal
voorgoed zal zijn erkend als
'n kunst als elke andere, zondèr de
geforceerde artisticiteit van enkele
buitenbeentjes, zullen wij ons met
enige genoegdoening herinneren dat
wij daarvan het begin hebben mee
gemaakt. Wij zullen onze. kinderen
en kleinkinderen kunnen vertellen
hoe films, die dan'wellicht als klaè
siek zulleif gelden, In onze dagen
werden hestre'den. zoals ook de
eerste psychologische romans t be
streden werden en de eerste
romantische Tnuziekwerkeiï (al zijn
de veldslagen'vandaag niet zo hevig
als d4e bij het eerste optreden van
Berlioz bijvoorbeeld) en wij zullen
ons met verbazing afvragen hoe het
eigenlijk waarvóór deze dingen be
stonden Want. al moge het weinig
reëel zijn een wissel te trekken op
de toekomst, het Hikt ons onmisken
baar dat de ze\ende kunst, die na
Wereldoorlog T een belangrijk©
maar mislukte sprong de£d, thans,
□a Wereldoorlog TT. zij het niet g3-
hegl onverwacht, haar „reis naar d.2
volwassenheid" volbracht. Het
daarom verheugend dat Carné'*
nieuw© film „Les Enfants du Para
dis", een van de exponenten van
deze ontwikkeling, ook in TJtrecht-
(van a-s. Vrijdag af in het Rein-
brandttheater) zal worden vertoond.
Wij hebben kort geledpn aan dit
werk. waarmee de filmclub ..De
Film van de Maand" haaT activiteit
is hegonnen. een uitvoerige bespre
king gewijd, en kunnen dus thans
volstaan met enkele kanttekeningen,
dio .wij hij liet-weerzien formuleer
den-.
MEN wil dat Berlioz' leermeester
Leeueur na de eerstg opvoe
ring van Beethovens Vijfde tot zijn
leerling heeft gezegd: „Óp deze ma
nier moet men geen muziek schrij
ven"; Berlioz moet geantwoord
hebben: Wees gerust, cher maitre,
men zal. zo.niet veel muziek schrij
den een antwoord dat. waar of
niet, waard is om gezegd, te zijn.
Men zou iets dergelijks kunnen ant
woorden op de bedenkingen die
voornamelijk oudere* critici tegen
deze filhi uiten: inderdaad, men zal
niet veel film? maken als deze.
Want niet alleen om de' artisticiteit
van Carnó en Prévot, hun -grootte
op het terrein, dat elk van hen ba-
strijkt, maar vooral ook de gelukkige
combinatie van deze twee leverteen
centrum in bet gecompliceerd^ en
veelkoppige apparaat dat een filtrr
produceert, van 'n creatieve kracht
zoals men die maar zelden vihdt.
Geen toneel
eenheid in dit lange en verder
tech weer zo barokke werk valt
zoveel tc. meer op sis men Zondag
j.l. Barrault in de Utrechtse schouw
burg de reeds beroemd geworden
pantomime uit deze film heeft, zien
spelen: deze Baptist© was bij alle
overeenkomst toch een geheel ando
re dan die onder Carnó ontstond-
Deze vergelijking leert °ns overi
gens nog meer: hoever Carnó ver-
wjjderd is 'van het ..verfilmde to
neel", dat hem bij voortduring ver-
EEN SCÈNE UIT DE FILM.
lériclio, Garence en La^é-
naire (resp. Pierre Renoir,
Arletty en Marcel Hcrrand).
wijt. Maar wij willeb het ditmaal
niet over de theoretische principes
hebben. De tr*?sehouwer interesseert
zich voor andeje zaken, in zijn
bioscoopfauteuil Hij heeft zijn en
treegeld betaald om de film te ge
nieten. geheel op zichzelf, en zonder
gewetensvragen over wat ma- on
wat niet mag op het witte doék.' H'j
is wat dat betreft gelukkiger dan de
met aesthetische theorieën overla
den cirtöcus: hii hepft een onbevan
gen oog voor de wa&rde van 'het
verhaal, vóór de subtiliteit van de
vormgeving, van het spel. de dia
loog. Frans op zijn best, tegelijk ge-
passinnneerd en beheerst, on van 'n
verrukkelijke' lichtheid.*
v Zo behoort het ook.-Theoretische
zaken allen wejr bi» deze boeiende,
vërfijnde geschiedenis, met af ep
toe toch weer -verrassend komische
fragmenten, komischer dan wat men
onder dit opschrift aan George
Formby-hoerden ziet aangekondigd
Het is een opvallend verschijnsel,
dat welke accoorden 90k worden
aangeslagen, humor, tragiek, senti
mentaliteit zo men wil, en welke
middelen ook worden gebruikt, dit
werk altijd eerste-rangs blijft. De
oorzaak is niet ver te zoeken: het is
omdat, al deze .figuren 7.0 levend
zijn en zo volledig, Men moet ^aar
niet gering over denken. Het is
wellicht het moeilijkste bereikbare
in kunst: om mensen eenvoudig weg
te laten leven, overtuigend te laten
zijn. Deze kunst beheerst Carnó vol
maakt. en daarom b zijn werk, met
de fouten en zwakheden die er zon
der twijfel zijn hoe kan het an"
ders in drie uur film? volmaakt
Menselijke details
L7 dit is dan wellicht de beste^
manier om „Les Enfants du Pa
radis" te zien. voor de eerste keer
deze hele afwisselende bewogen
stroom van bloeiend Parijs leven
langs zich heen laten gaap. die toch
Ie gecompliceerd, te veelzijdig en te
afwisselend is o,m in een keer
„door' te krijgen, en alleen te letten
op zulke eenvoudige menselijke de
tails: de dikwijls zo onverwacht©
reacties van de personages pp situ
aties en gebeurtenissen, zoals (Tie
van de toneelspeler Frédéric Le-
maitre. dio met zijn nonchalante,
zorgeloze levensstijl het zo gemakke
lijk van anderen kan w'innen. maar
op sommige momenten toch Veer zo
weinig van een overwinnaar heef»,
zoals die van de afstotelijke kleren-
koopman Jericho, wanneer hij in
het nauw wordt gedreven, met eën
gezicht, of hij gootwater* heeft ge-
DONDERDAG 8 MEI
Avondprogramma
HILVERSUM I: 19.00 Nu naar
bed. 19.05 Rpdiostrip. 19.15 Volks
muziekschool. 19.45 De R.V.D. ant
woordt. 20.00 Nieuws. 20.05 Inter
view. 20.15 Radio Phllharm. Orkest.
21.15 Hoorspel. 22.00 Mei-liederen.
22.45 Voor do middenstand. 23.00
Nieuws. 23.15 Operette-concert.
HILVERSUM II: 19.00 Nieuws.
19.15 Causerie. 19.30 Zang. 19.40
Causerie. 20.00 Nieuws. 20.05 „Wie
gaat mee over zee?" 21.30 Gram.-
muz. 21.50 Lente-impressie. 2g.30
Nieuws. 22.45 Avonaoverdenking.
23.00 Nieuwe Ned. muz. 23.30
Gram.muz.
VRIJDAG 9 MEI
Ochtend- en middagprogramma
HILVERSUM I: 7.00 Nieuws.
7.30 Gram.muz. 8.00 Nieuws. 8.18
Opera-programma. 8.50 Voor de
vrouw. 9.00 Gram.muz. 10.00 Mor
genwijding. 10.20 Voor de zieken.
10.45 Cello en piano. 11.15 Voor de
vrouw. 11.30 Krontjongband. 11.45
Familieberichten. 12.00 Orgel. 12.30
Sportagenda. 12.35 Skymasters.
13.00 Nieuws. 13.15 Ensemble Geza
Kiss. 13.45 Alfred Cortot. 14.00
Kookkunst. J4.20 Kamerorkest.
15.20 Voorjaarsklanken. 16.00 Or-
Sel. 16.30 Voor de jeugd. 17.00
ang. 17.30 Muzikaal babbeltje.
18.00 Nieuws. 1825 Symphonie-
orkest. 18.30 Ned. Strndkrachtcn.
HILVERSUM II: f.00 Nieuws.
7.30 Orgel. 7.45 Woord v. d. dag.
8.00 Nieuws. 8.15 Gram.muz. 8.30
Lichte moreenklanken. 9.50 YehiTdi
Menuhin. 10.30 Morgendienst. 11.00
Zangrecital. 11.30 Orkestmuziek.
12.00 All Round Sextet. 12.20 Pia
noduo. 12.40 All Round Sextet.
13.00 Nieuws. 13.15 Mandolinata.
13.50- Gram.muz. 14.20 Voordracht.
14.40 Dameskoor. 15.15 Pianokwar
tet. 16.00 Voordracht. 16.30 Scala-
Sextet. 17.15 Piano. 17.30 Orgel.
18.00 Mefropole orkest. 18.30 Gram.
muz. 18.45 Causerie.
FEUILLETON
CÖÖOP CRAlCi R «CE «VERTALING: A OA KAMPERS j
62
„Zie je nu wel?" zei Archie
triomfantelijk. „Wat heb ik jullie
gezegd?"
„Ik wed, dat htf er maar riaar
raadt", zei Slukey.
„Ik wed, dat hij.er niet naar
raadt", zei Archie „Hij wèèt het".
„Hoe dan?" vroeg Flashlight uit
dagend. „Hoe weet nij het dan?"
Brigadier O'Hare keek Flashlight
aan. en zei: „Als je een liniaal bij
de hand had. zou ik Je laten zien,
hoe ik het weet. Nu zul je me op
myn woord moeten geloven. Kali
ber 32 betekent, dat de kogel een
middellijn van twee-en-dertig hon
derdste inch heeft. Als je zoveel
kogels hebt gezien, als Ik, dan kun
je net wel zeggen, zonder ze te me
ten. Doze is uit een twee-en-derti-
gcr afkomstig".
„Da's keiig", zei Slukey bewon
derend. „Ik wed, dat U in Uw leven
een hele hoop kogels gezien hebt".
„Millioenen", zei - brigadier
O'Hare nonchalant. „Ik zal je nog
wel eens vertellen over die krank
zinnige tovenaar, die vier-en-negen-
tig keer werd getroffen, en de vicr-
en-negentigste kogel was het, die
hem doodde Nu was er een studie
over ballistiek
„Hè, vertel het 1111", bedelde Ar
chie.
„Nou dan", zei O'Hare. „Het ge
beurde zó."....."
Ze luisterden naar hem, adem
loos en met w\jd-opengesperde
ogen. Het verhaal leek verdacht
veel op de geschiedenis, die in een
moppenblaaaje van de vorige
maand had g;estaanï maar zjf
slaagden er toen in met open mond
te luisteren, vragen te stellen en op
de juiste plaatsen enthousiaste kre
ten te slaken.
„Ja, zo gin,g het", eindigde dè bri-
gadicr. „Vief en negentig kogels,
n van elke kogel kon worden na
gegaan, uit welke revolver hu
kwam. Da's natuurlijk gemakkelijk
genoeg", voegde hij er aan toe, „als
je maar weet hoe.
Hii glimlachte stralend tegen de
drie kleine jongens en overlegde b\j
zichzelf, of ze een geschikt audito
rium voor het verhaal van de weer
wolven zouden zjjn. Nee, na zijn
laatste vinding van de krankzin
nige tovenaar zou al het andere een
anticlimax zlln. Hjj keek peinzend
naar «je hogeï, waarmee h\j had zit
ten spelen en zei: „Maar eh
wat;ik zeggen wou, hoe kom je aan
dat ding?
Archie gaf Flashlight een por
met zjjn elleboog en Flashlight zei:
„O. als je naar de schietbaan bjj de
club gaat. dan kun je massa's van
die dingen vinden".
Archie stootte hem weer aan en
hij zei: „Geeft U hem alstublieft te
rug. Ik heb er maar een".
Brigadier O'Hare gaf de kogel te
rug. „Ik zal nooit vergetenbe
gon hii. verdiept in z(jn herinnerin
gen, „dat er eens een woedende tij-
fer ontsnapte uit een circus, dat
oevallig in de stad was".
Archie zei haastig: „Hé, weet U
wat? Weet U wat? Ik wil wedden,
dat U meer van kogels en revolvers
afweet dan- iemana anders in de
hele wereld".
„O nee", zei de brigadier beschei
den.
„Nou", zei Archie stoutmoedig,
„dan toch bgna. „Bijvoorbeeld: wat
is de grootste kógel en wat Is de
kleinste, en wat Is de gevaarlijkste
en wat is de onschuldigste?"
De brigadier haalde diep adem en
zei: „Het zit zó!" Toen stak hij van
wal en begon een les in ballistiek,
die een kwartier «duurde. Hij begon
met de kennis van projectielen,
■tipte toen even de aard van kogel-
wonden aan. ging dieper in op net
identificeren van Kogels en eindigde
met een verhaal over de moord op
een politieagent in Brooklyn, die
heel eenvoudig en gemakkelijk
werd opgelost door iemand, die met
ballistiek
op de hoogte was.
is een reuzenknapps. vent",
zei felukey, „hy
zei Flashlight tegen Archie.
„Mijn kop er af, als 't niet zo is",
zei Archie.
„Verdraaid",
weet Alles!"
„Dat móét een politieman wel",
zei O'Hare bescheiden. „Je kuht
nooit weten, hoe je je kennis nog
eens nodig hebt. Om maar eens een
voorbeeld te noemen: er was eens
een wildeman, die een heleboel ver
giftige pylon by zich had,-die hn uit
Borneo had meegebracht
„Zeg", zei Archie, „zeg meneer
brigadier O Hare". Hij had dat ver
haal over de vergiftige pijlen al
eerder gehoord cn hg vermoedde,
dat het geval Slukey en Flashlight
begon te vervelen. Je kon oj) die
1 twee rekenen, tot ze zich gingen
j vervelen, maar langer ook niet.
I ..Hé, kunt U me iets vertellen, hé
vertelt U me
„Ja?" zei brigadier O'Hare, zijn
I verhaal onwillig afbrekend. De ge
schiedenis van de vergiftigde pijlen
was een van zijn lievelingsverha
len.
„Moet U 's horeij". zei Archie.
„Wat voor een kogel was het,
waarmee die dame in dat huis daar
doodgeschoten is. en uit wat voor
soort revolver kwam-d-ie?" H\j
maakte met zijn hoofd een bewe-
§ing in de richting van het huis van
anford en keek de brigadier vol
verwachting aan.
„Zij zei de brigadier. „Zti werd
doodgeschoten met een vrjf-en-
veertiger, een dienstrevolver. Dat is
pas wat je noemt een revolver".
„Reuze!'' zei Archie. „Is dat nét
zo een, als U hebt?" Hy wachtte
tot de brigadier knikte en zèi toen:
„Mogen wc hem nog eens zien?"
„O zeker", zei de brigadier toe
geeflijk. Hy haalde de revolver te
voorschijn en hield hem op zyn
vlakke hand.
„Da's nou een echte revolver",
zei Archie byna eerbiedig. „Wat je
noemt een echte revolver. Nou wed
ik, <iat le niet zo'n mooi klein ko
geltje aJs dat van Flashlight uit
zo'n ecjite revolver als deze kunt
schieten. Dat kan niet hè?"
„Natuurlijk niet", zei brigadier
Hare. Hij liet oc revolver weer
in dc holster glijden. „Ik geloof
niet, dat je alles over het kaliber
van revolvers x?n kogels goed begre
pen hebt. Kük eens, het zit zó:"
Hy keerde weer terug tot zijn les
over ballistiek en de drie kleine
jongens luisterden eerbiedig. Hy
was gekomen tot: „de spiraal in de
loop van een revolver heeft een be
paalde afnietingtoen Slukey
opkeek en zei: „Hé
(Wordt vervolgd)
proefd. zoais die van Bapti&te voor
zijn optreden, die in een enkel ge
baar. zonder spreken, alles verraad
wat er in een acteur voor zijn op
treden kan omgaan, zoals die vaQ
de in rancune, verharde gentlemaji-
misdadiger Lacenaire. die in zyn
elegante zelfverzekerdheid toch een
achtergrond van sentimentaliteit
nfet kah verbergen, en zoals die van
zijn handlanger, een eenvoudige
boerenjongen, op wiens gezirht een
moord wordt gef «tografeerd, die
aclitêr het filmapparaat wordt v0'"
trokken.
Wanneer menzo, als by een
nieuw stuk muziek, uit deze symfo
nie van beelden en wóórden zijn
eigen melodieën kiest, heeft men
zijn avond wél besteed. De" rest
komt dan wel een volgenaé keer.
B. J. F.
In verband met de geruchten
over de Amerikaanse tournée van
de Kurt Joosballetten hield Kurt
Jooss in Den Haag een perscon
ferentie. Daarbij vertelde hij. dat
de balletten in 'Amerika een ent
housiaste ontvangst van «ie toe
schouwers mochten hebben, zo
wel in New York als in vele an
dere stedelijke en Universiteits
theaters in de V.S. of Canada. In
het New Yorker City Centre speel
de bet ballet gedurende drie we
ke^ voor meer dan 30.000 bezoe
kers Joosa wees er echter op, dat
aan de Amerikaanse organisatie
van de tournée he^l veel ontbrak
en dat de reclame, een zeer voor
name factor in de V.S. totaal on-'
voldoende was. Een handicap
vormde ook het reizen in auto
bussen, waarbij het lichaam
zwaar en stijf wordt, hetgeen
voor dansers natuurlijk funest ie.
De Directie besloot daarom lie
ver alle onaangenaamheden ener
afcebroken tournée té riskeren.
In de maand Mei maakt het
ballet een tournée door ons land
rnet minstens 22 opvoeringen.
DISTRICT I le klasse: Emma—
HDVS; ADO—EDO; Sparta—VSV;
Ajax—Feijenoord; DWS 't Gooi;
2e klasse A: Hilversum—de Spar
taan; RCH—Zeeburgia; De Kenne-
mers—ZFC; Westfrisia—HVC; AFC
Alk.bovs; 2e klasse B: SDW—Wa
tergraafsmeer; Velsen—TOG; Vrien-
denschaai'KFC; ZVVVolendam;
DWV—HBS; 3e klasse. E: CDN—
BFC; DWSV—A\V; 3e klasse F:
Laren—Swift; 4e klasse J: APWC—
Kampong: SEC—Olympia; The Vic
tory—LVV; de Zebra's—Quick; RK
BWActief; 4e klasse K: Stichtse
Boys Maurik; Nljenrodes Ams-
vorde; BarneveldSpestum. 4e klas
se L: VreeswijkJSV; Voorwaart*
Brederodes; MSV—RUC; IJFC—
GW; En A van fc-WIJ
DISTRICT II le klasse: Xerxes—
Volewijckers; DHC—Neptunus;
Stormvogels—HBS; DOS—DFC; Ex
celsior—Haarlem. 2e klasse A: CW—
Velox; Unitas—Hercules; Coal
BMT; HVV—Gouda; VFC—ODS. 2e
klasse B: SliedrechtVios; Over
maasFortuna;Scheveningen—
UW; Elinkwijk—Quick;SVV—
DCV.
DISTRICT III le klasse. Ensch.
Boys-r-Go Ahead; QuickAGOVV;
Be QuickTubantia. VitesseEn
schede; Wageningen—NEC. 2e klasse
B: LaborZAC; Zwolse Boys—WVC;
SallandiaAZC. Robur et Veloci-
tas—PEC. 2e klasse C: SCH—Rhe-
dcu; TEC—WAW; Dier. BoysEde;
Veenendaal—Varsseveld; VVCN
Theole.
Afd. Utrecht K.N.V.B. le klasse
A: VVOGDOSV Soesterbexg
HDS le klasse B: VVJUtr. Boys;
De StichtseFortessema; RK Storm
vogels—Houten; 2e klasse B: Schalk
wijk— Renswoude; Bunnik—Oranje-
Wit; Voorwaarts—DVSA; Wijk bij
Duurstede;EMS; Aurora—Bilthoven.
2e klasse" C: Putten—Veense Boys;
PVWHooglanderveen; NSCW.
Boys; KievitenDVSU; Hoogland
Odin. 2e klasse D: De Toekomst
DSO; Bcnsch. Boys—KSW; DW
SMPVEV; KamerikLekvogels;
Ares—SCH.
KORFBAL
WEST I Noord-Holland: Rolda—
Samos, Blauw WitDED, Archipel—
Swift, Koog ZaandijkWesterkwar
tier. WEST IIA: Olympia—Excel
sior. Luto—Zwaluwen, DDV—Blauw
Wit 2. DVD—Tovers. WEST UIA:
Samos 2—RDZ, Samos 3—Giraffes,
Bilthoven—Vogel 2.
G.U..K B. 2e klasse: Soest 2Olym
pia 3. Samos i—Tovers 3, Zwaluwen
3—SKV 2. 2c klasse: Zwaluwen 4
Soest 3, DSO—Huizen 2, Giraffes 3—
RDZ 2. 2e klasse B: SKV 3—DSO 2,
ZuilenRhenen 2 ZAT» AFD.: Terre
NeuveDoma. Kameo 2Huizen,
Altus 3—Vogel 4.
lawntenïjis
Hoofdklasse: AKCEindhoven
LTC; Leimonias—Hilv. LTC; Het
Spieghel—Nw, Marlot Club; Leimo
nias 2—DDV. le klasse: DDV 2—
Rhijnauwen. 2e klasse: Return
Oudenrgn: Festina 4Bilthoven;
Toeg—Rhynauwen 2.
Maasland 4-5 te A'dam; Water
land 3-5 te Buenos Aires; Caribla
6-5 te A'dam; Stal 3-5 v A'dam n
Algiers; Roelf 3-5 v A'dam n Ko
penhagen; Iris 3-5 v R'dam n Ant
werpen: Van Ostade 3-5 v Curagao
n Paramaribo: Titus 5-5 te Cura
sao; Orpheus 4-5 v Madeira n Am
sterdam: Winsum 3-5 van Curagao
n Maracaibo; Pericles 3-5 v Rio de
Janeiro n N. Brazilië; Boissevaln
5-5 v Suez; Roepat 5-5 v Suez; Ce
lebes 4-5 te A'dam; Bredero 3-5 to.
Hongkong; Gaasterland 4-5 te Syd
ney; Coryda p 5-5 Dungenes6;
Oranjefonlein 4-5 te Antwerpen;
Berkel 5-5 van Gibraltar: Kota
Agoeng uitr. 4-5 v Suez; Sloterdijk
4-5 v Batavia 11 Nederland; Amers-
kerk 5-5 v Melbourne n Sydney;
Johan de Witt p 6-5 Ouessant:
Themisto 3-5 te Genua; Simon Ste-
vin 3-5 te Genua; Singkcp to Dur
ban: Tjïkampëh 4-5 te Singapore:
Egmona 3-5 v Montevideo: Stad
Schiedam 4-5 v Bona n Nederland;
Aruba 2-5 te Antofagasta: Streef
kerk 2-5 te Suez; Macoma 2-5 te
Curasao; Alcinous 2-5 Colombo;
Nykerk 3-5 v Dar-es-Salaam n Bei-
ra. Erna en Henk 3-5 v Colombo n
Batavia;
