Amersfoort, noodlijdend maar
vastberaden!
AMERSFOORT
Hei, 't was in de Mei
V erantwoordel ij kheidsbesef
sleutel der toekomst
Coöperatieve beweging
concentreert jsich
Raadsman hekelt rechercheur
Gemeenteraad
Drie voorstellen
teruggenomen
Hamerstukken en
benoemingen
T PAROOL
Driebonden sluiten
zich aaneen
SS-er-illegaal werker
voor het Tribunaal
Keren de oude
gebruiken terug?
Mr. van Kleffens naar
Washington
Vrouwe Justitia
zonder blinddoek
Honderd millioen dollar
voor hulpverlening
In Rusland voor een
competitie
Schoolkorfbal-tournooi
Werk onder vrouwen
en meisjes
LAATSTE BERICHTEN
Vaderlijk vermaan
had succes
Hollandse dollarlening
bijna voltekend
Gratie verleend
Woendag 28 Mei 1947
Amersfoort is noodlijdend! Verscheidene leden van .de ge
meenteraad voélden zich, tijdens de gisteravond gehouden
raadsvergadering, gedrongen, hun gevoelens te dezer opzichte
in langere of kortere speechen tot uitdrukking te brengen. Doch
alle kvhamen deze wel hier op neer. dat de fracties een derge
lijke gang van, zaken weliswaar betreuren-, maar tevens als on
vermijdelijk beschouwen. Uit fle woorden bleek de vaste wil
van de-raad om, koste wat het kost. zo spoedig mogelijk het,
tekort weg te werken en gedurende de tijd. dat het Rijk mede
zeggenschap in de gemeentezakan heeft, zich de verantwoorde
lijkheid ten opzichte van de gemeenschap die de raad vertegen
woordigt, terdege bewust te blijven.
HET eerste raadslid, dat na' 't voor
lezen van het voorstel van B. en
W. tot het aanvragen van Rijkssteun
over de jaren'1944, 1945 en 1946 we
gens noodlijdendheid, het woord ver
kreeg. was de heer Van Apeldoorn
(C.P.N.). Deze wilde een ogenblik
bij'dit voorstel stilstaan, omdat in
de gemeente de gedachte zou kunnen
-postvatten, dat het tekdrt is ontstaan
doof ondeskundig beleid van het ge
meentebestuur.
Tegen deze mening moet met
kracht stelling worden genomen
..Wij moeten er voor waken", aldus
de heer Van Apeldoorn, „dat het gc-
meente-bcleid in het vervolg nu
maar niet lukraak geschiedt, omdat
het niet onvoordelig lijkt met rijks-
steun te werken. Gelatenheid bergt
een groot gevaar in zich'W
Voorts wilde hij de' aandacht nog
eens vestigen op het feit. dat het niet
sluiten der begroting voor ccn goed
deel bet gevolg is van de verkeerde
financiële politiek van het Rijk ten
aanzien van de gemeente. Hijbe
treurde het ten zeerste, dat de com
missie-Oud. die hiervoor een nieuwe
regeling moet ontwerpen, nog niet
met een nood-regeling voor de dag
is gekomen. In ieder geval mag. naar
de heer Van Apeldoorn meende, het
sociale en culturele werk in de ge-
•rneente niet d# dupe worden van het
gebrek aan geldmiddelen.
De heer sieinebach (Arbeid) on
derschreef de mening van de heer
Van Apeldoorn en voegde er 'aan
toe, dat het college van B. en W„ bij
zijn extra moeilijke taak in de ko
mende tijd. kan rekenen op de volle
steun van de raad.
De wethouder van financiën," de
heer Van Galen Last. ging de loop
van de gemeentc-financiën der laat
ste Jaren na. Het gemeente-bestuur
had gemeend, dat do tekorten van
jrtAt ioii ov«r oen aantal jaren
mochten worden verdeeld, doch een
inter-departemerrtale commissie be
sloot anders, zodat tenslotte, mede
door het uitblijven van een noodre-
geling dtr commissie-Oud. de begro
ting niet sluitend kon worden ge
maakt en een tekort van f 700.000.—
ontstond. Amersfoort heeft niet te
royaal geleefd cn ons tekort is. in
vergelijking met andere plaatsen van
gelijke grootte, niet afschrikwek
kend.
Tenslotte wees de heer Van Galen
Last er op. dat met het oog op de
De volgende agendapunten gin
gen gisteravond in de Raad «onder
de hamer door:
foorstel van B. en W. om aan A.
Besteman overeenkomstig zijn ver
zoek eervol ontslag te verlenen uit
de betrekking "van hoofd van de
openbare school voor GLO nr. 8;
Gunstig advies \an B. en W. naar
aanleiding \an het efzoek van het
bestuur der ..Amersfoortsc School
vereniging'* cm medewerk jng te
verlenen \onr^1c aanschaffing vao
meubilair cn leermiddelen; Idem
naar aanleiding van het verzoek
van hét bestuur der „Vereniging
tot bevordering van Chr. Nat.
Schoolonderwijs" om de nodige gel
den beschikbaar te stellen voor de
stichting van een school voor ge
woon lager onderwijs in bot Soes-
terkwartier.
Idem tot vaststelling van de mi
nimum-huurprijs voor de gdrneent"
woningen;-Voor6tol van B. en W.
tot verhuring van een lokaal in de
Koppclpoort aan A. Jagtenherg:'
Idem tot verhuring van het' hotel
Oud-Leusden aan de weduwe W.
Jeths; Ontheffingen hondenbelasting
djenst 194."). 1946 en 1947; Voorstel
van B. en W. om enkele lokalen van
het Johan van Oldcnbnrnevelt-gym-
ria,sium beschikbaar to stellen ten
behoeve van de Ul^O-school dqr
schoolvereniging Pallas Athene;
idem om een crediet te verlenen
voor vernieuwing der afrastering
van het schoolgebouw Waalstraat
en om het openbaar speelterrein bij
die school: idem tot het aanvragen
eb aanvaarden van voorschotten en
bijdragen uit 's Rijks kas ten behoe
ve van de boirw en exploitatie van
60 woningen in het Soesterkwartier;
idem tot overname om niet van
strookjes grond aan de Utrechtse-
weg hoek Bergstraat van H. L.#van
Eijbergen p.a.: idem tot overneming
van P. H. Smink van een strook
grond aan de Heiligenbergerweg en
dc Kleine Nachtegaalstraat: idem
tot aankoop van A. H. J. G. Kraayg-
nest c.s. van do percelen Teut nos.
8 erf 5.
Op aanbeveling van het college
van curatoren van het Joban van
Oldenbarnevelt-gymnasium benoem
de de raad tot leraar inde aardrijks
kunde de heer H. Straks uit Mid
delburg en tot leraar in de Neder
landse taal en letterkunde, de beer
H. S. Visscher te Amsterdam. De
heer Straks werd voorts op voor
dracht van B. en W. benoemd tot
tijdelijk leraar in de aardrijkskunde
aan de gemeentelijke handelsdag
school.
noodregelfng,. die in Januari 1948 is
te vecwachten, de meeste plannen
wel ten uitvoer kunnen worden ge
bracht. ook die op sociaal- en cultu
reel gebied.
Burgemeester Molendijk spoor
de de raad .aan optimistisch te
blijven. Het fatale van deze
noodlijdcndheid vond hij t de ver
schuiving van de verantwoorde
lijkheid. ..Wij moeten", zo zeide
hij. ..volgens dezelfde maatsta
ven als in het verleden blijven
werken en onze eigen verant
woordelijkheid blijven kennen".
De burgemeester was van oordeel,
dat dc plannen van de raad op een
tegemoetkomende houding van de
roering kunnen rekenen. Hij deelde
de raad mede, dat er veranderingen
op til zijn met betrekking tot de be
voegdheden van het Rijk ton aanzjen
van noodlijdende gemeenten. Het is
n 1. de bedoeling, dat deze gedele
geerd worden naar de Gedeputeerde
Staten. De heer Molendijk verwacht
te, dat het gemeentebestuur, als het
eenmaal zo ver is, binnen het raam
van de begroting, goeddeels zijn
eigen gang kan gaan.
De heer Van Apeldoorn (CPN),
nogmaals sprekend-over Het uitblij
ven van dc noodregeling. stelde de
Raad voor haar stem te laten horen
bij de betrokken instanties, teneiijde
inlossing van gedane beloften te-ver
krijgen. Zijn voorstel werd met 28
tegen 4 stemmen verworpen.
De heer Van Gent (Vrijheid)
Vroeg enkele inlichtingen, waarna
de heer Alders K.V.P.) zijn vrees
uitdi ukte voor de machtswellust van
ambtenaren, die thans voor een groot
deel naar eigen believen zaken van
noodlijdende gemeenten kunnen be
handelen.
Wethouder van Galen Last kondig
de de -ter beschikking stelling aan de
raadsleden van de begroting 1947 te
gen eind Juni aan.
Tenslotte werden dt door de nood
lijdendheid noodzakelijk geworden
voorstellen zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen.
Het onder de ingekomen stukken
ressorterende communistische voor
stel tot toekenning van eeri uitkering
ineens aan hen. die van dc gemeen
te pensioen genieten, werd niét in
stemming gebracht. Uit door de
voorzitter verstrekte mededelingen
kwam vast te staan, dat de gemeen
te Amersfoort in deze doet wat mo
gelijk is. Voorts i3 er bij de landsre
gering een ernstig streven opi de
pensioenen te verhogen, om een blij
vende verbetering in 'de positie van
de gepensionncerden te bewerkstel
ligen.
De hèer ir.. A. J. Gerritse, direc
teur van gemeentewerken op non-
actief, verzocht in een schrijven aan
de raad tot instelling van een com
missie van onderzoek naar de oor
zaken, die tot <Je bekende gang van
zaken bij de dienst Gemeentewer
ken hebben geleid. Het college meen
de de raad te moeten adviseren niet
op dit verzoek in le gaan, vooral om
de persoon in kwestie tegen zichzelf
te beschermen. Na enige discussie
verenigde de raad zich met het in
zicht van het college.
In het afwijzend advies j^n B. en
W. naar aanleiding subsidie-aanvra
ge Stichts MontesSori-lyceum vond
ae heer Steinebach (Arbeid) aanlei
ding zijn spijt te betuigen, dat de
omstandigheden tot dit advies moes-
téh leiden. Vooral omdat deze school
streeft in de richting van de ondci -
wijsvernieuwing. De heer Van Apel
doorn toonde zich ook een voorstan
der yan onderwijsvernieuwing, doch
vond dat hier slechts een bevoor
rechte groep In het geding was cn
kon in deze zin niet het nut inzien
van subsidie-verlening.
Geen geheimzinnigheid
Het voorstel van B en W. tot toe
kenning vap een tijdelijke persoon
lijke toelage q?n de ambtenaar M.
Polak werd ingetrokken. Evenzo ver
ging het met het voorstel tot rege
ling der salarissen van dc hoofd
ambtenaren bij de gereorganiseerde
dienst van gemeentewerken. Het
voorstel om te komen tot een dienst
vap sociale belangen met opheffing
van de bestaande dienst van sociale
zaken werd van de agenda afgevoerd,
.omdat volgens de voorzitter bedenkin
gen waren gerezen tegen deze zaak.
Dc heer Drewes (Arbeid) uitte zijn
bezwaren over vroegtijdige publica-
tif. waarbij bfj personen verwachtin
gen werden gewekt, die wel oens
niet in vervulling kunnen gaan. De
voorzitter meende echter, dat een
ieder het recht heeft om door de
zaak heen te kunnen kijken. Hij
voelde niets voor een waas von ge
heimzinnigheid.
Wel zeer uitvoerig werd nofc ge
discussieerd over een vrij onbelang
rijke zaak. namelijk de instelling
van de rang van controleur. Tenslot
te was men het er over eens zoals
wethouder Koopmans bet opmerkte
'dat het hier. slechts het glad strij
ken van een kleine plooi betrof. Het
georganiseerd overleg kwam er ook
nog aan te pas en uit de discussie
bleek wel dat het gemeentebestuur
zijn standpunt handhaaft cn wil on
derhandelen met- alle vakorganisa
ties. Het is aan de arbeidersorganisa
tie aldus de voorzitter om een
modus te vinden om tot de instel
ling van het georganiseerd overleg
»te geraken. De heer Ter Burg (CÜP.
Nsuggereerde de instelling van
een 'bcdvijfscommissie.
Bosbad
Het Bosbad-voorstel vond vrijwel
algemeen instemming. De heer
Scheurer (A.R.) vond de opzet ver
dacht -goedkoop, doch de wethouder
stelde hem gerust. Tenslotte kreeg
ook het raadslid Van Apeldoorn <C.
P Nzijmzin in het vaststellen van
een goedkopere regeling voor grote
gezinnen, waaraan rbeds door het
college aandacht was besteed. De
heer Waterloo «(K.V.P.) vond. dat.
men er geen zonnebad voor ouderen
van moest maken, hetgeen ook niet
de bedoeling bleek te zijn. Het is cn
blijft.deze zomer slechts eén zwem-
gelegenheid voor kinderen tot de
leeftijd van 14 jaar.
In de rondvraag wees do heer Van
der Linden (K.V.P.) op de onsolide
toestand van de Walmuur aan de St.
Annastraat. De heer Nakman .Ar
beid) vroeg buurtverfraaiing (Rozen-
- 6e Jaargang
Red. en A dm.: Snouckaertlaan 7, Amersfoort
TeJef. redactie 4291 Telef. administratie 6235
Directeur-Hoofdredacteur TJ. DE BOORDER
Kroonprinses Elizabeth wn Enge
land onderhoudt zich. minzaftm mei
een der jeugdige patientjes vun het
Koningin Elizabeth kinderzieken
huis-in hét East End te Lomlcn% tij
dens een bezoek, dat zij ar dezer
dagen bracht. (P)
plein. Rozenstraat enz.) boombeplan
ting O. Soestcrweg en Bcrkelstraat.
Dc heer Van Gént (P.viLV.) vroeg
inlichtingen over dc verhuurvoor
waarden van Het terrein aan de Hel-
lestraat on tenslotte brak de heer
Ter Burg (C.PN een lans voor de
ouden van dagen en verzocht om i
plaatsing van banken in dc omgeving
van hot station De betreffende wet-
nnuder zal trachten aan een en an
der uitvoering te geven en de heer
Van Geut verkreeg zi'n inlichtingen.
Handelskamer' wordt „Centrale der
Nederlandse Verbruikscoöperaties"
MET de statutenwijziging, waar
toe in ccn buitengewone alge
mene vergadering van de coöp.
groothandelsvcreniging De Handcis-
kamer „Haka" G.A. op 22 Mei J.l. te
Amsterdard gehouden, is besloten, is
dc concentratie van de Nederlandse
verbruikscoöperaties in haar laatste
stadium getreden.
Reeds jn de jaren voor de laatste
oorlog was er een sterke tendentie
waarneembaar bij dc 300 plaatse
lijke verbruikscoöperaties, die teza
men ongeveer 300 000 gezinnen om
vatten. om zich tot nationale orga
nisaties aaneen te sluiten. De Han
delskamer werd het groothandcls-
en fabriekscentrum van de Ned
verbruikscoöps.
Naast de Haka, die dus uitslui-
C. Klavers, fabrikant te
Amersfoort, was in 193') lid gewor
den van dc N.S.B, en dit tijdens de
bezetting gebleven om te voorko-
beweerde nimmer lid te
weest van het D.A.F.
Zijn gc-
J 11. Putto te Amersfoort, wiens
poging om naar Engeland te ont
vluchten was mislukt,- meldde zich
in 1940 bij de S.S. om via Duitsland
naar Zwitserland te kunnen vkifch-
men, dat zijn personeel naar Duits- I ten. In 1943 dook .hij onder, waar
land zou worden gezonden. Dins-.j na luj goed illegaal werk heeft ge-
dagmorgen had hij zich voor het
Tribunaal te Amersfoort te verant
woorden. Beschuldigde /cule, nooit
voor do Wchrmaeht te hebben ge-
wc&kt cn brieven in het concentra
tiekamp te hebben gesmukkeld.
De raadsman, mr. dr. Th. E. E.
van Schaik bit Utrecht, kwalificeer
de Kluvers als ccn eigenwijs man
en een zwak lid van dc N.S.B.
Omdat hij met een«»Duitse was
getrouwd, dook K. Vermaak, mon
teur te Amersfoort, tijdens dc oor
log vrijwillig werkzaam in Duits
land, niet onder, toen hij met ver
lof in Nederland was, doch kecTde
naar zijn vrouw terug. Beschuldigde
Met man en macht is men thans bezig, de achterstand in de werkzaam
heden aan de grote Verkcersbrug over de IJsel, welke door de langdurige
vorstperiode in de afgelopen winter belangrijke stagnatie ondervonden, in
te halent Aan weerszijden der brug wordt een 3Yt meter breed rijwielpad
gemaakt. (P.),
Op de spelewei
T^VE Meimaand is al baast weer
voorbij. En behalve op 't AJC-
Meifeest heb ik tot nu toe in dorp
noch stad iets zien of horen beleven
van de vele oude gebruiken, die juist
deze maand telken jare weer zo on
vergetelijk mooi voor jong en oud
kunnen maken.
Het is stil gebleven op de spele
wei; maar by '.t nog prille lied van
de nachtegaal, groeide het verlangen
tot stoute droombeelden, wonnen de
taferelen vaste vorm zoaLs he.t
vroeger was. Hei 't was in de
Mei!
LJET was eens in Mei gebruike-
->■ lijk, dat onze jonkheid in dor
pen en steden met zang en spel de
meiboom inhaalde en plantte op 't
plein. De slankste boom werd geko
zen, die er in de omstreken te vin-
dey was. De stam werd geschild, al
leen de kroon bleef gespaard. Vaak
ook werd op de gekapte spits een
weerhaan gezet, die de boze geesten
moést weerhouden, de gemeenschap,
binnen te dringen, 't Haantje prijkte
dan lystig tussen al die bonte linten
en 't klatergoud, waarmee de boom
versierd was. Aan zijn voet dansten
en sprongen en zongen de jongens
en meisjes in lange rei de blyde lie
deren van de lente. Dat gebeurde
meestal op de eerste meiendag, m^ar
plaatselijk variërend ook wel met
Pinksteren of op de. vooravond van
St. Jan. Feitelyk is dit heerlijke,
ëcht gemeenschaps-bewuste lente
feest aan geen bepaalde dag gebon
den. 't Zou dus in de Maria-stad
Amersfoort ook op de Zondag vuor
Pinksteren kunnen vallen, de feest
dag ypn O. L. Vrouw van Amers
foort. Behalve dat oude# gemeen
schappelijke lentefeest kenden onze,
met de oude gebruiken gelukkige
vooronders in de lente-van hun leven
nog het .geheimzinnig stille, genot
van particuliere meiplanting, het
meitaksteken op 't huis van de ge
liefde. Daarvan vertelt geestig het
oude lied:
„Schoon lieveken, waar waardet gij
den eersten meiennacht,
dat ge mij geenen mei en bra,cht?"
Al was die jpngen dan ziek, hij
kreeg „den tweeden meiennacht"
geen pardon, toen hij met, zijn ver
late „eglantier" op kwam dagen:
,/k En sta er toch voorwaar
voor uwen mei niet op,
of en zal er mijn venster niet ont
sluiten!
Uw mei die komt te laat!
Plant vry hem op de straat:
schoon lieveken, plant uwen mei
daarbuiten."
Heimelijke liefde deed de jongen
echter minder luidruchtig handelen.
Het karakter van het meisje weer-
spiegeldé zich dan in het takje,
waarmee het „bestoken" was. Mooi
'spreekt'in dit gebruik de betekenis,
die de volksmond gééft aan de ver
schillende boomsoortenen de voiv
men. Jos. Schryrfen noemt in dit
verband: „fyne mast duidt goedheid
aan; dennentak: gestadige liefde;
berkentak: goed cn schoon." Maar
ook een klein lesje .wordt hier de
meisjes wel eens gegeven: „kersen-
tak: veranderlijk; hagedoorn: steke
lig; katje: niet zonder, handschoen
aan te vatten; biesbosje: houdt 't
met elke vryer. De meisjes staan
op de eerste Mei vroeg op, benieuwd,
vyelke meitak haar deel zal zyn. De
fijne mast laten zij zo lang mogelyk
staan pryken."
HEt Pinksterfeest heeft zyn Pink
sterbloem of Pinksterbruid. Het
schoonste meisje van dorp of buurt
wordt getooid met bloeryenkroon en
bloemenkransen onder gezang en ge
juich rondgeleid. Vaak ook, zoals in
verschillende plaatsen in Friesland
loopt in deze feestelijke lente-op
tocht een kleine jongen onder een
uit hoepels en stokken vervaardigde
zg. tempel, die dicht met groen en
bloemen hehangen is.
Op vele plaatsen blijkt uit het de
tocht begeleidende Jied dit oude ve-
getaticgebruik \een eigenaardige
vorm te hebben aangenomen, zodat
't niet altijd een eer was om voor
Pinksterbruid te moeten fungeren.
Deze ontwikkeling hield verband
met de bekendheid van de Zaterdag
voor Pinksteren als „luilak". Zo
zingt men npg in het Limburgse
Horn:
.Pinksterbloem, slechte roem,
gy hebt zolang geslapen;
hadt gij vroeger opgestaan,
dan waart ge mijn kameraadje!"
Daarom ook op vele plaatsen een
■kroon van stro cn brandnetels. Het
is wel enigszins te begrijpen, dat de
daarbij voorkomende wrede uitspat
tingen moesten worden verhpden, of
schoon men zeker te radikaal zuive
rend voorging. Daar kan de langsla
per beter verplicht zijn tot trakte
ren, zoals in Noord-Holland nu nog
gebïuikelyk is. Als huisgebruik lykt
my déze Zaterdag en zijn pendant
Sinte Thomas bijzonder^aardig en
een bron van veel nut fen vermaak.
De tweede Pinksterdag is de feest
dag der ruiters cn 'schutters, wier
gilden daarom vaak „Pinxstcrgilden"
beten. Ook deze gemoedelijke ver
enigingen kenney wy boven dc
Moerdijk nauwelijks meer. Wordt 't
niet zo langzaam^aan tyd, dat wij
rfiJi gezellige volksvermaak uit 't
Zuiden waar het zich ongerept heeft
gehandhaafd, terughalen in onze
contreien^?
Laat ons niet te bang zijn met
onze actie voor het herleven van wat
vroeger was. Voorzichtige keuze, die
rekening houdt met 't karakter van
volk en gebruik cn een juist govoel,
dat ons 't beste moment doet kiezen,
zullen echter 't leven van jong en oud
op dc duur met menige feestdag
weten 4e verrijken. En als wij dan
zingen „Hei 't was in de Mei", dan
in het dankbare gevoel, 't zelf mee
fe hebben gemaakt. Misschien reeds
volgend jaay
HANS M. SCHEIFES
daan en met de Amerikanen tegen
de Duitsers he ft gestreden. ïrs
De raadsman mr. \V. A B Vers-ncj
félt uit Amersfoort deelde het Tri
bunaal rnede, dat beschuldigde d*es->n_
tijds is beloofd, dat bij het bepklcnjet
tan de strafmaat rekening zou wor-»r-
den gehouden met zijn werkzaam-hu
heden, voor dc goede zaak. Hij verge
zocht onmiddellijke invrijhcidsstcl->0*
ling voor zijp cliënt. Nadat het Tri-sa"
bunaai in raadskamer was gewecstian
gelastte de voorzitter, dr. 'Joh.
Scheurer, dc onmiddellijke invrij-30*
hcidsstelling.
't Was de dochter'0"
De bewoners van de Bleekerstraatln"
hadden omstreeks 1941 nogal
ondervonden van M. T. kouweren*,'
die toen werkzaam was bij de
Wacht- und Schutzdicnst en lid was
van de N.S.B. Uit het gctuigen-vcr-ter
hoor bleek evenwel, dat de dochtefso-
van beschuldigde dc oorzaak wnsar-
geweest van alle last, die de W.A.ge-
de Blcekerstraatbewoners had be-2rk.
zorgd. de
De raadsman, mr. W, -J. B. Vers-^
feit, drong aan op de uiterste cle
mentie, in verband met de moeilijke
omstandigheden, waarin het gezin
van dc beschuldigde, die geschei
den is, verkeert.
Jacob Duvsf, een visser afkomstig
uit Bunschoten, woonachtig te Soest
had aan dc S.D.. verteld, dat een
politie-agcnt zijn radio niet had in
geleverd. Duyst beweerde,, dat de
agent zijn broer had verraden, die
clandestiene varkens in zijn bezit
had. Daarom hadden zij hem ccn
hak willen zetten. Beschuldigde was
bij de N.S.K.K. gegaan om zijo
ouders vqpr armoede te vrijwaren.
Later was hij „ondergedoken" bij
de Rüstungs Inspcktion. Vele pun
ten van dc tenlastelegging werden
door beschuldigde zijn broer, die
reeds is btrecht, in dc schoenen ge
schoven.
Het» Tribunaal oordcelde.dat er
geen termen aanwezig waren, om
tc voldoen aan het verzoek van de
raadsvrouwe, mevr. C. B. v. Hcyst-
van Romundc, om Duyst onmiddel
lijk in vrijheid te stellen.
Een nader onderzoek in de zaak
tegen H. P. J. Kole uit Amersfoort,
die zich tijdens een vroegere zit
ting heftig verweerde tegen dc be
schuldiging een Unielid met de
koppelriem tc hebben geslagen, had
gécn bewijs kunnen opleveren.
De raadsman mj. Vcrsfelt, hekel
de in felle bewoordingen de wijze,
waarop het proces-verhaal was op
gemaakt. Dit ,is n.l samengesteld
door het betreffende Linie-lid, dat
thans rechercheur bij dc P.R.A. is.
Pleiter was van mening, dat deze
rechercheur ki dit verbaal geen ver
klaringen van zichzelf had mogen
opnemen. HO verzocht onmiddellij
ke invrijheidsstelling. Nadat het
Tribunaal in raadskamer was ge
weest. deelde de voorzitter mede.
dat aan het verzoek van pleiter niet
kon worden voldaan.
maar tevens een maatschappelijke
functie te vervullen hebben, hun or
ganisatorische. propagandistische en
adviserende werkzaamheden in rfa-
tionaal verband konden verrichten.
voor het zakelijke deel werkten
deze drie lichamen, de Centrale
Bond, de Ghristelijké Bond en de
Katholieke Federatie nauw samen
met de Handclskarher; de dctailom-
zet van de cobps bedroeg voor de
oorlog ongeveer 70 000 000. dje van
de Handelskamer (in groothandels-
prijzen) 30.000.000.
Voor het overige wafen de activi
teiten gesplitst; propaganda en re
presentatie werden op drie fronten
gevoerd en meer cn meer kwam de
wen? naar voren, een brug te slaan
tussen de drie bonden onderling oh
de bonden enerzijds en de Handels
kamer anderzijds.
In de oorlogsjaren heeft deze wens
in leidende organisaties Vaste vorm
aangenomen; direct na de bevrij
ding werd een plan opgemaakt voor
een centraal lichaam, dat zakelijke
en prropagandistiseh-representatieve-
functies in zich verenigt:
Met voorafgaande goedkeuring
van de drie bonden zyn de statuten
van de Handelskamcr thans zodanig
gewijzigd, dat deze in feite een ge
heel nieuw lichaam is geworden, dat
behalve de nieuwe functies, ook een
nieuwe naam zal krijgen. Tegen 1
September, als de statuten in wer
king zullen treden, zal de naam
Handelskamer zijn vervangen door
de volledige naam' Coöperatieve
Vereniging.u.a. „Centrale der Neder
landse Verbruikscoöperaties".
VooF Nederland is deze ontwikke
ling geheel nieuw. Of dh coöpera
tieve beweging hiermee een belang
rijke reorganisatie heeft ondergaan,
die zeer essentiële en diepgaande ge
volgen zal nebben, dient afgewacht
te worden. Wel kan gezegd worden,
dat de ontwikkeling in een nieuw
stadium is getreden; dc afsluiting
van dc industriële consolidatie is ge
volgd (joor een proces, dat nieuwe
perspectieven opent voor een maat
schappelijke richting, die nrfuw aan
sluit bij de veranderde algemeen po
litieke opvattingen.
Binnenkort is de benoeming te
verwachten van mr. E. N. van Klef
fens (minister zander portefeuille)
tot ambassadeur te Washington,
verneemt het A.N.P. van bevoegde
zyde.
De heer P. E. Teppema, oud-ge-
zant te Madrid, zou tot gezant
gevolmachtigd minister benoerf AHlGTSIOOrt I DCSlUlt
worden te Canberra.
EEN jury in Greenville in
Zuid-Carolina heeft
„recht" gesproken; het proces te
gen de 28 burgers van die stad, die
terecht stonden wegens het lynchen,
van een neger, is met een „niet
schuldig" geëindigd. Acht en twin
tig moordenaars en medcplfchtigen
hébben, omdromd door hun enthou
siaste familieleden cn stadgenoten
als vrije mannen de gerechtszaal
verlaten. „Er \vor<Jt niet van U ver
wacht. dat U deze mannen veroor
deelt". had een van dc verdediger»
de jury toegevoegd en dit- „acht
baar" college, waarin onder meer
acht arbeiders zitting hadden heeft
dc wenk verstaan en de traditie
gehandhaafd.
Voor de jonge gouverneur van
Zuid-Carolina, Strom Thurmond,
die deze misdadigers met zo'n on
gewoon grote energie had laten ar
resteren, voor de rechter Rober
Martin, die dit proces op zo, uitne
mende wijze haa geleid, moet deze
afloop een diepe teleurstelling, ja
meer dan dat, %en grote schok zyn
geweest. In het bijzonder moet de
gouverneur zich bjj het niet schul
dig vaa dc jury hebben afgevraagd,
of hy daarvoor nu in Europa ge
streden had tegen het Nazisme en
de rassentheorie om deze laatste
vlak naast zyn deur terug te vin-
cjen in haar meest, bedenkelijke
vorm.
Hy hébft nog één troost: het De
partement van Justitie tc Washing
ton overweegt de mogelijkheden om
thans de federale instanties te la
ten ingrypen. Wy kunnen voor hem
en voor net Amerikaanse volk in
zijn geheel alleen maar hopen, dat
dc autoriteiten in kwestie niet door
formele bezwaren weerhouden zul
len worden en dat op het overwe
gen de daad zal volgen.
Men neemt aan de overzijde van
de Atlantische Oceaan do woorden
„beschrving, democratie,
recht zo graag in de mond, men
ziet er zichzelf zo graag als de aan
gewezen kampioenen van deze be
grippen. Wij hier in West-Europa
willen niets liever dan hetzelfde
zien. Dat men ons dit dan tone!
Dr. C. D. J. BRANDT.
Aan dc Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Marshall, is een
cheque van 100.000.000 dollar over
handigd ten einde- begin te maken
met de uitvoering van het Ameri
kaanse progratnma voor hulp aan
Griekenland en Turkye. Het geld ia
voorgeschoten door de „Reconstruc
tion Finance Corporation" om da
kosten te dekken, totdat het congres
zyn goedkeuring hecht aan het ge-,
hele bedrag van 400.000.000 dollar.
rv-1? j.
(Ingezonden mededelingen
yhtdi**uxAC-Wijtj
Hoewel later dan andere jaren,
wordt ook dit jaar weer een
echool-korfbal-tournooi gehouden
op d« gemeentelijke sportterrei
nen van „Birkhoven".
Desorganisatie, die onder auspi
ciën staat van de Gooise- en
Utrechtse Korlbalbond, is in han
den van de consul der G.U.K.B.
en secretaris van de korlbalver
eniging Soesterkwartier, de heer
G. A. Hendriks.
14 Juni, de dag van het sohool-
korfbaltournooi, wordt weer ccn
hoogtijdag voor de schooljeugd uit
Amersfoort.
Opgaven tot deelname aan het
schoolkorfbaltournooi 1947 kun
nen geschieden bij de heer J. M.
Groeneveld, Lupinestraat 16 te
Amersfoort, vó<ir 7. Juni e.k.
Noteert U even
GRAND: Casablanca. 14.30, 18.45
en 21 uur.
CITYDe koning der klaplopers.
14.30, 18.45 en 21 uur.
REMBRANDT: De stem uit de
grot en De Bende van Rio. 14,30
en 20 uur.
29 MEI: Theos. Genootschap (A.N.
J.V. gebouw, Varkensmarkt) le
zing: De mens een denker. 20
Uur.
30 MEI: Memorial Day. 19 u. Tocht
„Rusthof" v.a. Bprneoplein.
31 MEI: Land. Alg, Verg. Ned. Ver.
tot Bescherming v. Dieren „De
Stichtse Heuvel". Vrij. aanv. 13
uur. Zat. 9.30 uur.
Uitvoering Gym Ver. „Donar".
Amicitia, 20 uur.
d'OUDE LANTEERN t.m. 1 Juni
expositie van 17e en 18e eeuwsc
Chinese prentkunst (dag. 1012,
14—17. Zo. 1417 uur.)
„SIERKUNST" (Utr.weg)t.m. 31
Mei: Tentoonstelling van werken
van Just Havelaar. Dag. 1012
en 1417 uur.
„DE STICHTSE HEUVEL": Iedere
avond dansen van 19.3023 uur.
Zondagmiddag 14.3018 u. (Ra
dio sextet Harry Verbeke).
„DANCING VAN 'T HUL": Wo„
Za.. en Zo.avond 2023 u. Zo*-
middag 1518 u. dansen. (Or
kest ^lan van Loo).
Was er to.t nu toe te Amersfoort
alleen een Consultatie-Bureau der
Ned. Middernachtzendingvereniging,
thans is .er een afdeling opgericht,
waarvan het bestuur als volgt is
samengesteld: ds. D. A. Zijlstra, Gr.
v. Prinstererlaan 9, tel. 5658, voorzit
ter; mevrouw S. A J. Knoppers
Dieleman. Prinses Marielaan 12, tel.
3368, secretaresse, mr. N. Stadig,
Arnh.weg 12, tel. 4576, penningmees
ter; mevrouw G. BeenKrans, v:
Blankenheymstraat 36, tel. 3756; ds.
C. Blok, Prinses Marielaan 22, tel-
5537; mevrouw ds. Matzer van Bloois
Pr. Frederiklaan 46, fel. 48.16 en dr.
J. j. Rasker, BAV. laan 46. tel. 5920.
Het .Bestuur stelt zich voornamelijk
als doel:
le. Hulp verlenen en advies*geven
aan meisjes en vrouwen, waaronder
het werk onder ongehuwde moeders
ressorteert.
2e. Het organiseren van voorlich-
tingssamenkomsten.
3e. Moreel advies geven aan mili
tairen in hun persoonlijke en huise
lijke moeilijkheden.
Op „Bokkeduinen" speelt heden
avond het eerste heren-elftal van
de handbalgroen „Amersfoort" de
laatste competitiewedstrijd. Het elf
tal komt uit tegen de Amsterdamse
club „Brandweer I". Slechts met de
uiterste krachtsinspanning kunnen
de Amersfoorters een overwinning
behalen.
Geen staking in Frankrijk
Van onze correspondent).
PARIJS, 2S Mei. De staking
van het personeel der Franse gns-
en clectnciteitsbcürijven, die voor
vandaag was aangekondigd, gaat
niet door. Up het laatste ogen
blik, te pliddernaclit, js een ac-
ooord tot stand gekomen tussen
de regering en het vakverbond,
waarbij tot arbitrage in het con
flict voor 8 Juni word besloten.
De stakingsorder werd daarna in.
getrokken en vervolgens even
eens het rcquisitiebesluit. In de
loop van de dag had minister-pre.
sident Hatnadier reeds per radio
een oproep tot de arbeiders ge
richt, waarin hij op gematigde cn
enigszins vaderlijke toon er bij
hen op aandrong niet te gaan
staken. Gij zijt niet in dienst van
een patroon, zeide hij. Uw arbeid
dient niet tér verhoging van ka
pitalistische winst. Ge zijt in
dienst van het land en dat 'egt U
een zware verplichting op.
Dat dereg ering in een arbitra
ge heeft#tocgestenrid kan overi
gens als een succes voor de ar
beiders beschouwd wordei\ ter
wijl anderzijds de intrekking van
do stakingsorder vooralsnog zon
der inwilliging van de arbeiders-
eisen een succes voor de regering
raag lieten.
Uit welingelichte bron te New-
York wordt vernomen, dat de giste
ren geëmiteerde Nederlandse Sin
king Fund obligatie-lening bijna
voltekend is. De lening, die een
looptijd heeft van 10 jaar en -een
rente geeft van 3».« 's jaars, werd
geëmiteerd tegen een koers van 99
procent.
De Koningin heeft gratie ver
leend aan P. M. C. A. America, die
bij sententie van het'Bijzondere Ge
rechtshof te Amsterdam tot de
doodstraf werd' veroordeeW, De
doodstraf is veranderd in een ge
vangenisstraf van 15 jaar,