Repelsteeltje was de schandvlek
van Zwamland
w
Pottenbakken zoals onze
vaderen het deden
Moordenaars geprezen in
bladen van U.S.A.
Radio-programma
BIJ onze rondgang door het be
drijf zagen we grote hoeveelhe
den kopjes en als anzelf kwamen
wo er toe te vragen waarom deze
gebruiksvoorwerpen nog altijd in
distributie zyn als ze zo snel zijn te
produceren. Het' antwoord is hier
als bij zo\cel begerenswaardige za
ken: export! Egypte, Iran en Ame
rika vragen om artikelen van pot-
tonbakkers en...., deviezen zijn be
langrijk, al heeft het heel wat voe
ten in do aarde eer een fabrikaat
vergunning tot uitvoe krijgt. Het
is een vorheugend teken, dat dit
Honandse handwerk-product. even
als tal van andere ambachtskunst
voorwerpen, een grote goodwill in
bet buitenland genieten, want wat
op dit punt bereikt kan worden le
ren ons o.a. Zweden, België en
Zwitserland. VÖoral in het eerstge
noemde land staat de ambachts
kunst in hoog aanzien en niet alleen
de ambachtslieden zelf doch ook de
Zweedse bevolking varen daar wel
bij, want naast verhoging van het
culturele peil en de goede smaak
wordt de export met financiële re
sultaten gediend, terwijl de liefde
voor het vak aan velen een belang
rijke levensvervulling schenkt.
Hughie wilde geen
luxe hebben
Koning Kroesbaard zegt:
De Times trekt
van leer
Kurt Jooss en
zijn werk
N. V. 's mogen dividend met drie pet.
verhogen
2
Vrijdag 30 Vlei 1947
Het ambacht leeft nog, hier en daar
JpEN der oudste, misschien wel eerste der ambachten is het vak van
■Is pottenbakker, dat momenteel, nu aardewerk uiterst schaars is, volop
bloeit. Er zijn heel wat goed florerende grote en kleine ceramische indus-
trien ip ons land en ook in de provincie Utrecht treft men er enkele aan,
doch ook hier blijkt het karakteristiek handwerk te verwateren in
fabrieksprocedé.
Eon van de weinige
bedrijven, waar alles
nog in bet token van
.vroeger tijden staat,
bevindt zich tussen
Driebergen en Doorn;
in een oude molen staat
een oven, welke nog
paar oude trant met
enkele losse stenen
wordt dichtgemetseld
als de te bakken voor
werpen er hun plaats
in hebben gekregen en
r ntf de oven staan op
de grond en op primi
tieve tafels verschillen
de producten gereed
voor de verzending.
Lang zal dit echter niet
meer duren, want er
zijn plannen het bedrijf
binnenkort naar Doorn
over te brengen, waar
de ouderwetse oven
vervangen zal worden
door «en moderne fnbrieks-inrich.
ting die op groter productie mas
sa-productie zal ziin ingesteld.
Toch blijft ook dan 1 e4 karakter
van het handwerk voortbestaan,
want de draaischijf, waarop domoor-
werpen worden gevormd, zal er zün
diensten doen. Het is fascinerend pr
naar te kijken hoe achter deze schijf
een vakman zit, die met zijn handen
uit een brok weke klei in -enkele
ogenblikken allerlei serviesgoed
maakt. Een enkele, door de leek
nauwelijks op te merken vingerbe
weging geeft een sierlijke lyn aan
het product en juist het simpele
daarvan, alsmede de werkwijze, in
principe dezelfde als die in de veer
tiende eeuw reeds werd gevolgd,
Schept voor de ma ':er der produc
ten een arbeidsvreugde als geen en
kele fabriek vermag op te wekken.
Hier tre-edt duidelijk op do voor
grond, dat de échte o Vchtslieden
in zekere zin kunstenaars zijn, die
eerder iets „scheppen" dan maken.
Ontstaan van dc oven
Is de schijf wat h t gebruik be
treft al eeuwen oud. de oven een
onmisbaar' hulpmiddel voor de pot-
tenbakkor is sinds vroeger veel
veranderd en waarom men hem is
gaan gebruiken zal wel altijd een
raadsel blijven. "Vie kan zeggen Cf
de kip danwol het ei er eerder was,
zal misschien ook in staat zijn te
vertellen of men de oven is gaan
gebruiken om-de jood aarden pot
ten, die sinds vierduizend jaar voor
onze jaartelling boven een open
vuur werden gehard, t«- kunnen gla
zuren, ofwel omdat een hetero bak-
gelegenheid het rode aardewerk
deed ontstaaj Hoe het, ook zij, het
glazuren was een grote stap oor-
uit en ook thans is dit werk nog
altijd een factor van groot belang,
want niet alleen weidt door het gla
zuur de duurzaamheid van het nro-
'ducj aanmerkelijk vergroot, ook de
gebruikswaarde en het aanzien der
voorwerpen steeg erdoor. Het is dan
ook een aanmerkeliik verschil of
men ..biscuit'* ongeglazuurd aar
dewerk danwel het glanzend gla-
zuur-product bezigt. Een potterie als
dio tussen Doorn en Driebergen
geeft het verschil duidelijk aan,
omdat daar in do kleine ruimte
„rijp en groen" bijeen staat.
Kunst van 't glazuren
Het glazuren wordt in het door
ons bezocht bedriii nog op de ou
derwetse manier gedaan, d.w.z. elk
voorwerp wordt met d: hand on
dergedompeld in de vloeistoffen,
die de klei ondoordringbaar voor
vocht maken en er de vaak zo scho
ne kleuren aan geven. Voor dit
laatste dienen oxydes, waarvan
mangaan-oxyde een veelgebruikte
soort is, doch ook krijt en kwarts te
worden benut ora bepaalde effecten
te hereiken.
Eer men aan het bakken toe is,
moet er heel wat gebeuren. De klei,
De productie wordt voorzichtig in de oven
gezet om te worden gebakken,
vormd heeft in de ovjn om ze bloot
te stellen aan een temperatuur van
1040 graden, waarbij de klei niet
mag barsten of scheuren. Later, hij
het eigenlijke bakken, dat op het
glazuren volgt, wordt een - lagere
temperatuur gebruikt doch deze
bedraagt toch ook nog pl.m. 1000
graden.
Export ook hier
De grote ambachtstentoonstelling,
die men voornemens was deze zo
mer in de jaarbeursgebouwen te
Utrecht te organiseren en die he
laas is uitgesteld, had in deze stel
lig veel goeds kunnen doen, doch de
Vereniging tot Veredeling van het
Ambacht zit niet stil en wellicht zal
rtnon op het binnenkort te houden
Ambachtscongres tot vormgeving
van vruchtbare plannen komen.
f40.000 voor een stier
f 40.000.coot een stier, wordt
niet olie dagen gemaakt, ook
niet in Friesland. Dezer dagen
is het toch geschied. De bekende
stamboekstier Rui je s Eduard
van de fokker R. Yetsinga te
Arum en eigendom van T. Oós-
tenbrug te Lieve Vrouwe Paro
chie is voor dit enorme bedrag
naar Zweden verkocht
Hij ging terug naar
het weeshuis
Eon Engels weesjongetje: do
twaalfjarige Hughie Fairbourne,
heeft een we'ck van luxe achter de
rug. En iiu is hij terug in het
weeshuis op Guernsey en wel op
eigen verzoek.
De heer on mevrouw Harry Ko-
mish haddon de wens geuit een
jongen in hun prachtige villa te
Cronte Ha vil land op te nemen, die
eens alles zou erven, fortuin, hui9
on grond. Zij lieten hun keus op
Hughie vallen. De kleine was tij
dens de oorlog van Guernsey ge
ëvacueerd cn toen hij na de vrede
terugkeo/de. moest hij vaststellen,
dat niemand meer op hem wacht
te. Ilughie was bereid naar het
mooie huis te, gaan. Hii had-er
zijn eigen kamer, hij mocht een
fiets kopen en werd padvinder.
Maar toch was hij niet opgewekt.
Verdrietig zat hij bii do prachtige
haard en vertelde, dat hii de an
dere jongens miste. Hij kon het
te midden van zoveel luxe niet
uithouden cn moest worden terug
gebracht naar het weeshuis. .,lk
ben nu weer gelukkig", zeide
Hughie.
Dc directeur van het weeshuls
op Guernsey zeide, dat er in zijn
tehuis altijd eenprettige sfeer
was. Uniformen worden niet ge
dragen. De kinderen mogen de
weekends gaan waai' zij willen, ze
hebben hun eigen zakgeld.
Een industrie, welke vermoedelijk
enig in ons land is, bestaat in Mid-
denbeemstcr, nl. de vervaardiging
van gekleurde veren bloemen, waar-
mede de goochelaars opereren. Defe
bloemen worden geleverd aan goo
chelaars over geheel Europa.
Voor de ikiiltieren
T K zal jullie vertellen waar-
jf om ik Repelsteeltje een stou
ten kabouter vond. Kennen jullie
allemaal het verhaal van Repel
steeltje?", vroeg Kroesbaard.
„Ja", riepen verscheidene kin
deren, 'maar de mecstcn schud
den van „Neon".
„Wel nlle-iaktzwammen, dat is
me ook-wat," zuchtte Kroesbaard,
„nu dan: Rcpolsteeltjo was eon
kabouter, die het toverstafjo van
een hloemcnclfje had gestolen.
Jp, gestoloni Waarom hij dat deed
inerktort we later pae, maar één
ding was zeker: op ecai kwade
dag waren Repelsteeltje én do
staf veVdwopen. Violina, de bloo
men-elfjes-koningin kwam zich
persoonlijk bij mijn vader, die
toen koning van Zwamland was,,
beklagen. Mijn vader, koning
Krulbaard heettc-io, hij is een
week geleden gestorven, beloofde
Repelsteeltje to laten zoeken. Dat
deed hij dan ook; geen plokje In
het hele bos ie niet doorzocht, alle
holle bomen cn oude boomstron
ken cn -verlaten konijnenholen,
j i zelfs een uitgestorven raicren-
stad on een vossenwoning heb
ben do Zwamlanders doorsnuf
feld.«Geen Repelsteeltje!"
„Hij was c" bleef weg tot op
zekere dag, jaren later, eert
broer van Repelsteeltje, die het
zoeken niet had willen opgeven,
in het paleis van den 'mensen-ko
ning roudzocht en toovallig te
recht kwam in de kamer van de
koningin. Die was met drie lieve
kinderen spelletjes aan 't doen.
Voorzichtig sloop Eikelpuntie
(zo heet Repelsteeltjes broer)
naderbij om beter te kunnen
zien."
OPEENS draaide de koningin
zich om en gaf een harde
gil. Ze werd spierwit en zonk op
een stoel neer, omdat haar benen
trilden van schrik. „Repelsteel
tje", schreeuwde zij, „wat doe jij
hier, ik dacht dat- je allang dood
was."
„Ik heet geen Repelsteeltje, me
vrouw de Koningin", zei Eikel-
puntje, „maar ik ben een broer
van hem. Mijn naam is Eikel pun
tje."
„Gelukkig", zuchtte de Konin
gin. „ik ben toch zo vreselijk ge
schrokken. Maar waarom komt U
hier. Eikelpuntje?"
„Ik zoek Repelsteeltje, die is
ongeveer tien jaar geleden uit ong
land verdwenen cn -we hebben
nooit meer iets van hem gehoord.
U hebt hein gekend, kunt U mij
niet vertellen wat er met hem is,
gebeurd?"
„Zeker kan ik dat," zei de Ko
ningin, „maar het ls een droevige
geschiedenis".
EN toén verhaalde zij, dat haar
vader, die molenaar was, den
koning verteld had dat zij uit
stro goud kon 'apinnen. De ko
ning sloot haar toen in een ka
mer op die \ol s'ro was on daar
van moest zij goud spinnen. Dat
kgn zo natuurlijk niet en daarorp
huilde ze droevig. Opeens etond
Zoeklicht op de wereldpers
DE POTTENBAKKER „TOVERT"
op zijn draaischijf een nieuwe
schepping.
die vroeger gebruikt werd zoals
men deze langs de rivieren aantrof,
wordt thans in droge poedervorm
door de fabrieken betrokken cn te
wordt eer men tot verdere bewer
king kan overgaan eerst „in de
root" gezet, wat er op neerkomt, dat
de grondstof met water wordt ver
mengd, waarin ze gedurende acht
en veertig uren blijft weken. Het
overtollige vocht wordt er. daarna
uitgehaald tussen platen van gips,
zodat de klei goed kneedbaar en
gla<j op de draaischijf komt. Na het
drogen „aan de lucht" ongeveer
een etmaal brengt m(?n de voor
werpen die de pottenbakker ge-
DE „Times" keerde zich tegen
personen, (lie van op een vei
lige®» 1st and Palestijnse terror te-
ton ophitsen en lien voorzien van
geld en wapens, waarvan zij zo
een dodelijk gebruik maken.
Het blad beschuldigde deze
mensen mede verantwoordelijk te
zijn voor de terroristische misda
den."
Typerend hiervoor is een brief,
die onlangs in de advertentieko
lommen van verscheidene Ameri
kaanse bladen verscheen, waarin
de moordenaars geprezen werden
en zij aanbevolen worden ih de
warrne sympathie Nan het Ame
rikaanse volk.
Het commentaar volgde op de
publicatie van advertenties van
Ben Hecht. dc Amerikaanse
schrijver, in de bladen van New
York.
Het blad betreurt, dat dit ge
beurd is ondanks het verzoek van
de U.NO. voor een wapenstil
stand gedurende de tijd, dat de
onderhandelingen over Palestina
gaande zijn.
De campagne van de terroristen
tegen Groot Brit'tannië had ten
minste tot voor kort een begrij
pelijk. zij het dan verdorven doel.
'Zij gedoelde door geweld een wij.
ziging in de politiek te brengen
Maar in de huidige omstandighe
den, is zij geheel van betekenis
ontbloot.
Terwijl de U.N.O. aan het on
derhandelen is, heeft Groot B/it-
lannië niet het morele recht de
huidige toestand te veranderen
door concessies te doen aan de
Joden of de Arabieren.
Geestelijke eenheid
HET dagblad „De Nieuwe
Gid6", dat te Brussel ver
schijnt wijdt een beschouwing
aan het streven' Winston
Churchill en "Walter Lippmann
tot een Verenigd Europa te gera
ken, Het blad wijst er op dat de
waardigheid van de Europeanen
eist, dat zij een onderscheid ma
ken tussen Europa als politiek
slagwoord en tussen het begrip
Europa, dat dc vrucht is van een
historisch groeiproces. Europa is
sedert het uiteenvallen van het
heilige Roomse rijk geen politieke
werkelijkheid fneer, maar wel
een geestelijke en culturele. Euro-
pa onderscheidt zich o.a. hierdoor
van de andere contingenten, dat
het een mozaïek is van sterk ge-
individualiseerde volkeren en cul
turen, waarvan de voedingsbo
dem niettemin bii alle dezelfde is.
Bij alle pogingen" tot een vereni
gen van Europa werd dit essenti-
ele feit tot nu toe over het hoofd
gezien.
Hierbij kwam nog dat het stre
ven naar een Verenigd £uropa'
niet uitging van de Europese vol
keren zelf. maar .van de een of
andere grote mogendheid, die het
gehele continent wenste te domi
neren.
Hei blad spreekt do vree® uit,
dat dit thans misschien©ook het
geval is en dat zodra Europa eén
politieke eenheid zou worden, het
wel eens zou kunnen ophouden
con geestelijke rol. in de .wereld te
spelen. Europa zou er baat bij
vinden zelf düg zonder mede
werking van grote mogendheden
buiten het continent zijn een
heid te .bewerkstelligen'; Do Euro
pese betekenis van een economi
sche en politieke unie, zoals (le
N e<i e rl a ml s-B el g i scli -Lu x em b u r g-
sc, kan in dit verband moeilijk
worden overschat. Voorwaarde is
hierbij evenwel, dat het niet, bij
een Unie van Drie blijft, doch rlat
deze zich steeds verder uitbreidt.
Het blad wijst vervolgens op de
uitlating van Maurice Schumann,
volgens welke deze de aanslui
ting van Frankrijk bij de Belgisch
•Nederlands-Luxemburgs unie
voortaal cn rnerkt op dat een der
gelijke verklaring perspectieven
opent, die van Europees stand
punt bezien, heel wat belangrij
ker zijn dan de lyrische'ontboeze
mingen van Churphill en de pro
paganda van Lippmann.
daar een kabouter, die zoi hot wol
te kunnen als hij haar halsketting
kroeg. Na een paar uur hard wor-
Kon was allo stro tot goud "ge
sponnen.
De volgende dag bracht de Ko
ning het meisje naar een grotere
kamer vol stro cn ook dat moest
zij tot goud spinnen. Weer kwam
de kabouter cn hielp haar, het
kostte haar d> gouden ring. Ook
de derde da-g kwam hij, maar
toen had ze niets meer weg te ge
ven. De koning had beloofd dat
het meisje, ais ze ook de derde
kamer stro tot goud spon. Ko
ningin zou worqen. Deed ze het
niet, dan moest ze sterven. En
wat eiste die boze kabouter nu
als loon: het eerste kindje van de
molenaarsdochter.
Ilct meisje beloofde het maar
want ze-geloofde toch niet dat de
Koning woord zou houden. De
kabouter spon on de molenaars
dochter werd heus Koningin.
'"POEN zij een jaar later een
A kindje kreeg kwam dc kabou-
ter het halen. De Koningin smeek
te het te mogen houden, de ka
bouter zou 3j haar goud en sie
raden mogen hebben. „Als U mijn
naam raadt mag U het kindje
houden", zei de kabouter. „Over
drie dagen moet U hem weten,
anders en hij wees op het
kleine prinsje.
Hoe de Koningin, met behulp
van liaar dienaren, ook zocht,
twee dagen verstreken zonder do
naam to vindon. Twee nachten
achtereen kwam dc kabouter de
namen keu:*en en iederen nacht
weer: niets: Op de derde dag
kwam één der diepdren het pa
leis in rennen jbh vertelde dat hij
den kabouter "op een eenzaam
plekje had gezion en die zong:
„Heden bak ik, morgen brouw ik,
Dan haal i/c hel kleine prinsje!
Ueerlijk dat de Koningin niet Wtet
Dat ik Repelsteeltje heet."
Toen de Koningin dan ook den
kabouter vroeg of hii Repelsteel
tje heette werd hij zo hoos, dat
bij zich zelf in stukken scheurde.
Het toverstafje bleef op do vloer
liggen en dat had de Koningin
bewaard. Bedroefd keerde Eikel
puntje naar Zwamland terug en
gaf het stafje aan Violina.
IK vond Repelsteeltje daarom
ecnv slechten kabouter, omdat
hij een tover
stafje stal en
daarmee zulke
slechte dingen
deed. Want hij
kwam niet om
het molenaars-
dochtertje, dat
ongelukkig was,
te helpen maar
om haar onder
zijn macht te
krijgen. Dat wag slecht en daarom
praten wij, kabouters, niet graag
meer over Repelsteeltje, hij was
dp schandvlek van ons volk, dio
onze goede naam veel kwaad
heeft gedaan."
J. VAN STRATEN
„The New Ballet Kurt Joobs
and his work" door A. V. Co-
ton; uitg. Dennis Dobson Ltd.,
Londen.
Tegelijkertijd met de komst
van het Jooss-Ballet naar Ne
derland verschijnt dit nieuwe boek
pver het beroemde ballet.
Wat ons het eerst opvalt zijn de
buitengewone tekeningen cn ge
kleurde illustraties', wij hebben de
gelegenheid kennis te maken met de
verschillende costuumontwerpen,
vaak .met enkele schetsen raak neer
gezet'. Daal'bij komen belangrijke
schemata van de opstelling der. ver
schillende balletten, waardoor men
een kijkje krijgt in" de ..werkplaats"
van het ballet. Ook treft men buiten
gewoon schoon fotomateriaal aan?
de schilderachtige omgeving van
Dartingtonhall, het oord, waar de
Joossschool is gevestigd. Foto's van
dansers en dans.eressen, mensen op
het toneel en mensen achter de
schermen, die zo onontbeerlijk zijn,
foto's van belangwekkende ballet
ten, die de gelegenheid bieden zich
langer te^verlustigen in cle opbouw
van cle balletten, iets dat zo vaak
vervluchtigt bij een opvoering, daar
de tijd hier in het boek gebonden
wordt. Dok do tekst is voortreffelijk.
De acteur geeft eerst een beschrij
ving van het twintigste eeuwse bol
let. daarna wordt 'de geboorte van
het Jdfcss-ballet verteld, de onder-
werpen van het dramatische ballet
in de cultuur, van deze tijd, de on
derwerpen van de diverse ballettep,
de waarde van Jooss en wat het re
sultaat is van zijn werk. Tot slot een
lijst van alle balletten met de pre
mières.
Heeft men na een opvoering al
grote bewondering voor wat er
wordt gepresteerd, bij het zich ver
diepen in dit werk wordt de be
wondering nog -groter. Zij die dit
boek lezen en Jooss nog niet hebben
gezien, zullen niet rusten, eer zij
met dit fenomeen hebben kennis
gemaakt. Het is de verdienste van
de auteur, de danskunst, die tot de
cultuuruitingen behoort, die in de
tijd en ruimte leven, gebonden te
hebben in de litteratuur, waardoor
men te allen tijde en overal een kijk
kan krijgen op het ontstaan en we
zen der Joosballetten.
Rest ons nog te zeggen, dat het
werk er buitengewoon verzorgd uit-
Financieel-overzich t
(Van onze financiële redacteur)-
Minister Lieftinck heeft bepaald,
dat het percentage van het in 1941
afgekondigde dividendsbeperkingsbe-
sluit van 6 tot 9 zal worden ver
hoogd. Dit wil zeggen, dat onderne
mingen, die voor de oorlog 6% uit
keerden, nu een dividend van 9mo
gen declareren. De minister motiveert
dit besluit door er op te wijzen, dat
het niet billijk is, dat de houders van
aandelen nog geen hoger dividend
mogen ontvangen dan in 1940, ter
wijl het loon der arbeiders niet onbe
langrijk gestegen is in verband met
de toegenomen kosten van levenson
derhoud.
Dit argument lijkt ons niet bijzon
der sterk cn is in strijd met de zoge
naamde ..goedkoop-geldpolitiek" van
de minister, een politiek, die er naar
streeft om de algemene rentevoet in
ons land op 395 te stabiliseren. Daar
men in het algemeen mag aannemen,
dat de baten uit obligatieleningen
aan minder welgestelden toevloeien
dan. de dividenden der aandelen, me
nen wij, dat indien men het argument
der gestegen kosten van levensonder,
houd in het geding brengt, men met
evenveel recht een hogere rentestand
zou kunnen verdedigen.
Wij weten echter, dat er uit budge-
taire overwegingen alles voor te zeg
gen is de rentevoet laag tc houden.
De rente op de staatsschuld eist
reeds een dusdanig deel der totale
uitgaven op, dat wij zeker niet op
een stijging van de rentevoet zouden
willen aandringen.
Er zijn zelfs bepaalde argumen
ten aan te voeren, die een verho
ging Van de grens der dividend
stop ongewenst maken, daar de
aldus ontstane overheveling van
winst van de bedrijven naar de
particulieren de zekerheid, dat
deze bedragen zullen worden
bespaard, doet verminderen. De
dividendstop werkt heilzaam op
de zelffinanciering van het be
drijfsleven en indien men de
winst uitkeert, zal zon.der twij
fel, zelfs al wordt door de divi
dendtrekkers een niet onaanzien
lijk bedrag bespaard, toch de
consumptie meer toenemen, dan
indien de winsten binnen het be
drijf waren gebleven. In een tijd,
dat alles er op gezet moet wor
den van het beschikbare inko
men een zo groot mogelijk deel
voor de kapitaalvorming beschik
baar te stellen, werkt deze ver
hoging van de grens der divi
dendstop averechts.
Argumenten vóór
Dit alles neemt echter niet weg,
dat er Verschillende factoren ge
noemd kunnen worden, die voor de
verhoging van de grens pleiten,
waarvan wel de voornaamste is, dat
dc sterke beperkingen, welke in ons
land aan de dividenduitkering Varen
opgelegd, het toevloeien van buiten
lands kapitaal zeer belemmeren.
Hierbij komt nog, dat in ons land
werkende internationale concerns, die
in de verschillende landen waarin zij
maatschappijen hebben, eenzelfde di
vidend uitkeren, op de duur in moei
lijkheden geraken indienen het oli-
mogelijk zou zijn in ons land hetzelf
de dividend uit te keren als in het
buitenland wordt voorgesteld. De ar
gumenten pro hebben dus betrekking
op onze internationale financiële ver
houdingen e* wij kunnen ons voor
stellen, dat de minister in de tijd, dat
wij op financieel gebied dusdanig van
het buitenland afhankelijk zijn als nu
het geval is, met dergelijke factoren
rekening heeft te houden.
Het is echter de vraag of het groot
ste d^el der Nederlandse naamloze
vennootschappen inderdaad geneigd
is om, zelfs indien de winsten dit toe
laten. nu ook een dividend boven 6%
te declareren. Reeds voor de oorlog
kon men bij een aantal bedrijven de
tendentie waar nemen om de winst
op 5 a 675 te stabiliseren.
Stabilisering
Ejen dergelijke stabilisering van de
diCTdenduitkering moet worden toe
gejuicht, want het zijn juist deze gro
te fluctuaties in de dividenduitkering
en de daaruit voortvloeiende grotè
schommelingen in het verbruik van
luxueuzer goederen, die'een zeer on
gunstige invloed op het conjunctuur
verloop hebben uitgeoefend.
Het is jammer, dat de minister bij
zijn toelichting op zijn besluit niet op
deze stabiliserende invloed van de
dividendbeperking heeft gewezen.
ziet.
N. v. d.
FEUILLETON
È&M rftéufeïfyes.,.
toooa cra1crïce»vertaunc; aqa kampers i
79
„Dat hoop ik", zei hjj. „Want de
zaak is ernstig".
„Zeg 's hoe kwam jy erbjj te
denken
„Nou gunst", zei Dinah. „U bent
Arm and von Hoehne. En dan ai die
brieven van Mrs. Sanford. En nadat
ze U al het geld. dat de juwelen U
opgebracht ha'dden, had afge
perst
„Dinah", zei hii en zijn stem
klonk heel ernstig', „Waar heb je
die brieven gevonden en waar zyn
zc nu?"
„Ik - ze stokte. „Dat kan ik
niet zeggen. Dat is een geheim tus
sen my en April en Archie".
„Je moest m(j het geheim ook
maar toevertrouwen", zei hjj. ."Dan
zal ik je als je wilt in ruil over Ar-
mand von rirtehne vertellen".
„Dat kan ik niet doen", zei ze
ongelukkig. „Want misschien zou U
het niet geheim houden. U zou het
wel eens aan de politie kunnen ver
tellen, of aan moeder of zo".
„Je kunt het mij .gerust vertel
len". zei hy. „Want als ik jouw ge-
helm verraad, kim jij het mijne ver
klappen. Je ziet. we moeten elkaar
vertrouwen"
Ze keek hem peinzend aan. Ze
vertrómvde hem. En toch
„Nou", zei ze langzaam, „het was
alleen omdat we wou'en dat moeder
de moord op Mrs. Sanford oploste,
voor de bekendheid, zodat ze niet zo
hard zou hoeven tc werken. En
daarom zijn we het huis in gegaan
en hebben we de hele boel door
zocht. En we hebben de brieven ge
vonden. Dat is alles". De andere bij
zonderheden konden wel uit het
verhaal weggelaten worden, besloot
ze.
„Jullie hebben het huis door
zocht en de brieven gevon
den". zei hjj haar ongelovig na.
„Ja zeker", zei Dinah. „Voor ons
was dat makkeluk genoeg".
„Daar twyfel ik niet aan", zei
hy, aan z(jn pyp trekkend. „Dinah,
waar zfln de brieven nu?"
„ZeZc wilde niet. zeggen,
dat ze verstopt waren, want dan
zou hy wel eens kunnen proberen
zet te vinden. Ze wilde ook niet
zoggen, dat zo vernietigd waren,
want dat zou niets meer of minder
dan eeYi leugen'zijn. Ze zei: „Ze zul-»
len nooit meer het daglicht zien!"
Hy keek haar strak aan, herken
de het lichtje van waarheid in haar
ogen en zei: „Goddank!"
„En nu zult U me uitleggen of U
Armand von Hoehne bent of niet,
of ik vertel het aan de politie, o!"
Dat was nou misschien wel niet
tactvol oen gesprek beginnen, maar
ze was bereid te wedden, dat het
succes zou hebben.
„Dinah", zei hy. „Dit is een ern
stige zaak Het ls geen spelletje. Ik
heb het rtu niet over Mrs. Sanford,
dat heeft er niets mee te maken.
Jo hebt me in een hoek gedreven,
waar ik je een uitleg moet geven,
maar als Ik dat doe dan geloof
ik wel dat je zult begrepen hoe be-
langryk het is er nooit met één
sterveling over te praten".
„Behalve met April", zei Dinah
vlug. „Ik heb nog nooit iets voor
April verborgen kunnen houden. Ze.
komt er altyd achter".
„Goed", zei hy. „We zullen April
ook in vertrouwen moeten nemen.
Nou, luister dan. Ik ben niet Pierre
Desgranges, en ook niet Armand
von Hoehne. Ik ben alleen maar
heel gewoon Pater Desmond, en lk
ben geboren in Clevland, in Ohio".
Dinah slaakte een zachte kreet
en staarde hem aan. De baret, de
schilderkist en alles. Hij zag er
helemaal niet uit als een zekere
Peter Desmond uit Cleveland. Hy
had iets ja iets buitenlands. En
zelfs zonder dat accentje was er
Iets ènders in z\jn stem. Boven
dien was hii schilder en alle scbll-
dfers waren buitenlanders.
„Mijn vader was in consulaire
dienst", zei hy. „En ik heb mijn
jeugd in alle mogelijke landen door
gebracht. Ik ben op school geweest
in Engeland, Frankrijk, Zwitser
land en Italië en zelfs in Perzië.
Maar", zei hy. „er ls inderdaad een
Armand von, Hoehne geweest. De
gene, die in die brieven werd be
schreven. HU woonde ir> ParUs. net
als ik. Hy is gestorven op een tijd
stip, dat het voor mU raadzaam
werd geacht zijn identiteit aan te
nemen cn illegaal dit land binnen
te komen als Iemand, die voor de
Gestapo gevlucht was. Als hy hier
veilig was aangekomen, zou hij een
andere naam hebben aangenomen
en dus deed ik dat ook Pierre Des
granges paste op de initialen op een
clgarettenkoker, die ik als laatst»
geschenk van mfjn- moeder heb ge
kregen".
„Maar waaróm?" vroeg Dinah.
„Wat doet U dan hier?" Hy .zucht
te. „Vanaf mjjn plaats, waar ik heel
slechte schilderijen van de Stille
Oceaan zit te maken, kan ik het
strand mijlen ver af zien. Er zouden
wel eens vijandelijke agenten kun
nen zyn, die vanaf deze plaatsen,
die zich daar uitstekend voor lenen,
seinen,willen geven. Ze zouden dan
wel eens kunnen schrikken van
iemand, die er èl te officieel uitzag
en hem smeren vo.or ze konden
worden gepakt. Maar niemand zou
een excentrieke Franse schilder van
middelbare leeftijd wantrouwen,
die" hy grinnikte „niet erg
goed Engels spreekt".
„Gunst!" zei Dinah en keek hem
vol ontzag aan. Allemensen. h(j was
dus zoiets als iemand van de ge
heime dienst. Toen kwam ineens
haar practische aard boven. Ze her
innerde zich, hoe de detective in
moeders boeken alttfd de dingen
aanpakte.
„Maar ik vind toch, dat U me
evengoed precies moet vertellen,
waar U Woensdagavond bent ge
weest. toen Mrs. Sanford vermoord
werd", zei ze streng.
Hij keek haar glimlachend aan.
„Ik was natuurlyk hier op het
strand, honderden mensen hebben
me kunnen zien. Het was zo'n ftJne
warme dag, dat ik mijn deken heb
uitgespreid en op het zand een dut
je heb gedaan". Hy stond op en
begon zyn ezel uit te zetten.
(Wordt vervolgd)
Negen vossen in drie
dagen
De boswachter Hendriks te Wel-
lerlooi in Limburg ving in de af
gelopen week binnen drie dagen
tijcis niet minder dan negen vossen,
die uit hun holen gegraven wei-den,
VRIJDAG 30 MEI
Avondprogramma
HILVERSUM 119.00 Denk om
cle bocht. 19.15 Jovatti zingt met
orkest. 19.50 Vrijzinnig Protestants
nieuws. 20.05 Concert. 21.00 Men
vraagt en wij draaien. 21.30 Buiten
lands weekoverzicht. 22.15 Jazz-
uitzending. 22.-40 Avondwijding.
23.00 Nieuws. 23.15 Symphoniscn
Vrjjdagavondconcert.
HILVERSUM II- ïo.oo NU.,UJ».
19.30 Bruce Lowe zingt. 20.20 Opc-
raconcert. 21.20 Het Berljjns Pnll-
harmonlsch Orkest. 21.45 „10 dagen
in dc Britse zone". 22.15 Avondge
bed. 22 30 Nieuws. 22.50 Nocturne
in Esgr.'t. op. 9 no, 2, F. Chopin.
22.55 „Vaders dagboek". 23.00
Frans Cabaret. 23.30 Dansmuziek.
ZATERDAG 81 MEI
Ochtend- en middagprogramma
HILVERSUM I: 7.00 Nieuws.
7.30 Carroll Gibbons en zfjn orkest.
8.00 Nieuws. 8.18 Luchtige morgen
klanken. 10.00 Morgenwijding.
11.00 Voor dc arbeiders. 12.00 Vau
deville-orkest. 14.30 Radio Philhar-
monisch orkest. 15.30 Van boek tot
boek. 16.05 Opinie-onderzoek in de
mocratisch perspectief. 16.45 Me-
Iropole-orkest. 18.00 Nieuws.
.HILVERSUM II: 7.00 Nieuws.
7.15 Ochtendgymnastiek. 8.00
Nieuws. 9.05 Ochtendconcert. 9.50
Midnight rose. 11.00 „De Zonne
bloem". 12.03 Liederen en piano-
werken van Claude Debussy. 12.30
Dansorkcst. 14.00 Marialiederen en
poëzie. 34.30 „Filmkwartier". 14.45
,De band van de Week". 15.15 Con
cert uit „Am8telkring". 17.00 „De
Wigwam". 18.15 Journalistiek
weekoverzicht. 18.30 Buffalo Bill.
TUINKALENDER
VRIJDAG 30 MEL Wie ka-
merpianten verzofgt gebruikt daar
voor ook bloemenmest. De uitste
kende resultaten zijn hiervan Vol
doende bekend. Doch, evenals c&n
mens, kan een plant van het aller
beste wel eens te veel krijgeru
Daarom leze men zorgvuldig op ds
verpakking de aanwijzing over .de
hoeveelheid mest, de sterkte van
de oplossing, waarin deze wordt
toegediend enzSterk groeiende
planten behoeven meer voeding en
meer water dan zwak groeiende. In
dien een plant^al te veel mest krijgt
dan kan ze daarvan ernstige nade
len ondervinden. Voor de toedie*
ning i'an bloemenmest moet de nar
de voldoende vochtig 2ijn. Tijdens
de groei heeft een plant de meeste
behoefte aan deze voeding. In de
rusttijd wordt geen mest gegeven.
S. L
Voor het eerst sinds negen Jaar
vond te Mans in Frankrijk weer een
internationale ballonwedstrijd
plaats, waaraan ook door de Neder
landse ballonvaarder Boesman werd
deelgenomen. Een overzicht van het
start veld, waar juist de ballon van
Boesman opstijgt.
