Drie eeuwen tabak van
vaderlandse bodem
Zuid-Holland herbergt veel
en belangrijke industrie
Nijkerk was eens
tabakscentrum
Beiaarden, kostelijk
Nederlands bezit
Opleving duidelijk merkbaar
Jolijt
en lawaai
in pretpark
Honderd-jarig jubileum
Gelderse gemeente
besturen
Grote overwinning
van AZPC
Noteert U even
SPLINTERTJE vertelt uit zijn jeugd
Heidebrand bedwongen
Hellas handbal
kampioen
Rinkel wint, van Swol
verliest
Dinsdag 24 Juni 1947
3
Zeeland had de primeur en
Amersfoorters volgden
ZJPT Is n<>q altijd een open vraag,
in hoeverre de inlandse tabaks
teelt voor het kleine boerenbe
drijf in sommige delen van het land
zo belangrijke in deze tijd een
redelijke kans maakt op herleving
Maar wie bij de pogingen daartoe
mocht menen, dat we hier weer met
een zeiiere nieuwigheid te doen
hebben, heeft het mis
De teelt van tabak is in ons land
van eerbiedwaardige ouderdom. Het
is goed daar even by stil te staan.
Men mag het begin van de inlandse
teelt van tabak in onze gewesten
veilig op rond het jaar 1600 stellen.
En wat het merkwaardigste is, Zee-
land schijnt tegen alle verwachtin
gen in de eer te mogen opeisen het
stamland van deze inlandse teelt te
zijn, aldus schrijft men in de „Land-
bode". Aan het in dit blad geschre
ven artikel „Meer dan drie eeuwen
Inlandse tabaksteelt" ontlenen wij
nog het volgende:
Zo verhaalt P. Hondius, die in
2606 predikant werd te Tevneuzen,
waar hij in 1621 stierf, „dat in zyn
tijd in Zeeland by Veere een koop
man jaarlijks omtrent de 5 gemeten
met grote kosten met tabak bezaai
de, die op nc wijze der Indianen teel
de, de bladeren plukte, droogde,
vouwde, rolde, schikte en verkocht".
(Een gemet is ongeveer ha). Vol.
gens dezelfde aantekening begonnen
drie jaren later ook Amersfoorters
zich op de teelt van de tabak toe te
leggen, die zij vervolgens voor hoge
prijzen aan grossiers en kooplieden
in Holland verkochten. Het boven
staande is daarom zo merkwaardig,
omdat Zeeland nimmer een plaats
van betekenis heeft ingenomen als
tabaksland. Veel meer was dat het
geval met Utrecht en Gelderland,
waar de teelt al vroegtijdig van be
tekenis was. Er zijn aantekeningen,
die er op wijzen, dat de tabakscul
tuur in de omgeving van Amersfoort
van 1615 dagtekent. Zo waren er.in
3630 in Amersfoort reeds een vijftig
tal tabaksplanters.
In het „Nederlands Handelsmaga
zijn", dat in 1843 verscheen, lezen
we: „In 1635 werden bij ons te lande
(Amersfoort) de eerste tabaksplan
ten geteeld en weldra legden zich
ook de provinciën Overijsel en Gel
derland op deze nieuwe tak van
nijverheid toe. Toch werd volgens
het „Placcaatboek" van Utrecht
in 1628 in die provincie al belasting
geheven op de tabaksteelt. Maar de
activiteit van de fiscus en van de
protesterende belastingbetalers hiel
den gelijke tred: in 1636 was de be
lasting al weer verdwenen.
In Gelderland vinden we Nijkerk
en omgeving als eerste plaats ver
meld, waar de inlandse tabaksteelt
werd beoefend. „Deze schone cul
tuur, die hier sedert den jare 1636
bestaat", aldus een rapport van R.
J. Brouwer te Nijkerk. Volgens over
levering waren het Portugese en Ita-
liaaase Israëlieten, die in tabak han
delden en daarvoor pakhuizen sticht
ten, die in deze streek de stoot ga
ven voor de inlandse teelt. In elk
geval bestond in de provincie Gel
derland in 1647 reeds een plakkaat
betreffende de belasting op tabak.
Ook in de andere provinciën werd
de tabaksteelt wel aangetroffen,
maar ze was er van weinig beteke-
nis. Van Amersfoort uit, waar in de
18e eeuw ongeveer 250 planters ge
told werden, heeft de teelt zich ook
verbreid naar de omgeving van
Naarden. Daarop duidt ook de fami-
lienaam „Taback" of „Toebacks-
nian", welke in 1672 in de doop-,
trouw- en begrafenisboeken van
Naarden al voorkomt en waarmede
vermoedelijk een familie van tabaks
planters wordt bedoeld.
Onsmakelijk en stinkend
Over tabaksteelt in Friesland geeft
Foeke Sjoerds enige inlichtingen in
Schoonheidskcurmeesters in Ameri
ka hebben de naam van grote on
partijdigheid, maar toch komt hel
wel eens voor, dat ze een uitspraak
doen, die de „onder-de-maat" ge
bleven schoonheidskampioenen tot
woede en kwaadsprekerij brengen.
Een nieuwe vinding de figureome-
ter laat elke twijfel aan de betrouw,
baarheid van de uitslag buiten be
schouwing. De schone stapt in een
raam, dat bestaat uit meetlatjes, die
langs haar hele omtrek uitgeschoven
kunnen worden. Als de adspirant-
schoonheidskoningin uit haar lijstje
gestapt is, kunnen de experts haar
maten ondubbelzinnig vaststellen.
zjjn „Algemeene Baschrijvinge van
oud en nieuw Friesland" van 1765.
Er blijkt uit, dat de resultaten niet
evenredig waren aan de moeite en
kosten, welke deze cultuur vergde
van haar beoefenaren.
Foeke Sjoerds schreef: „alzo de
Taback zeer onsmakelijk, bitter,
stinkende en van een onaangename
reuk en geur zijnde, gene liefhebbers
vind en overzulks de kool het vet
niet waerdig was."
Toen in de eerste jaren van de
Amerikaanse oorlog (17731784) de
tabaksprijzen aanmerkelijk stegen, is
men er in Friesland met name in
Dantumandeel nogmaals toe over
gegaan de teelt van tabak, die on
dertussen nagenoeg was verdwenen,
ter hand te nemen. Er werd zelfs
een menigte schapen gerequireerd
om de tabakkers de nodige schapen-
mest te verschaffen, terwijl enkele
grote tabaksschuren werden ge
bouwd. Maar ook deze opleving van
de tabaksteelt was niet van blijvende
aard.
In Overijsel was de inlandse ta
baksteelt pas omstreeks het jaar
1696 van enige betekenis. Daarna is
de cultuur weer grotendeels ver
dwenen, om ook hier ten tijde van
de Amerikaanse vrijheidsoorlog nog
ccn korte opbloei te beleven. In
Noord-Brabant heeft de tabaksteelt
zich steeds bepaald tot het land van
Cuyck. Maar de grootste omvang,
die de teelt hier ooit bereikt heeft,
nl. in de periode 1871'80, toen
de tabakscultuur in ons land totaal
1600 a 1800 ha in beslag nam
bedroeg toch ook niet meer dan 9 ha
Limburg heeft nog minder dan
Noord-Brabant aandacht aan dc ta
baksteelt besteed, terwijl Zeeland en
de beide Hollanden de tabakscultuur
eigenlijk nooit anders beoefend heb
ben dan bij wijze van proefneming.
Zo werd de tabaksteelt bv. in deze
vorm aangetroffen in Gouda, Zuid-
plas, Westland, Beverwijk, Overveen,
Bloemendaal e.a., gepropageerd door
de Hollandse Mij. van Landbouw,
die zelfs zaaizaad beschikbaar stelde.
In landbouwverslagen van latere
ia ren b.v. uit de jaren 1852 tot
1870 wordt echter nog meermalen
over tabaksbouw in Zuid-Holland
gesproken, met name in Delfland,
Delft. Zuidplaspolder, Moordrecht,
Zueterwoude, Zegwaard e.a. Honderd
jaar vroeger, omstreek 1751, moet
ook in de omgeving van Vianen de
teelt van tabak van enige betekenis
zijn geweest.
Lest - best
Eigenaardig is, dat het land van
Maas en Waal, waar juist tot op
heden de inlandse teelt van tabak
bewaard bleef, pas in 1821 voor het
eerst als tabaksland met 85 h.a. ver
meldt wordt. En hiermede wordt
meteen een bewering van 1826 ge
logenstraft, dat alleen dc zandgron
den van Nijmegen, Wagen ingen,
Arnhem, Rheden, Earneveld. Ede en
Renkum voor teek van tabak ge
schikt zouden zijn. Overigens heeft
Gelderland wel een belangryke
plaats in de tabaksteelt ingenomen.
Zo vond ook in de Lijmers b.v. in
1847 beoefening van de tabaksteelt
plaats. Nijkerk was in 1815 met
511 h.a. tabak het belangrijkste cen
trum van de inlandse teelt. De naam
van de variëteit „Valburg"1 herinnert
aan het Over-Betuwse dorp van die
naam. Het land van Maas en Waal
en het land rond Amerongen-Rhenen
hielden echter stand tot op de hui
dige dag.
In de stille straten van Neer-
lands oude steden daalt een regen
van ijle, tinkelende klanken uit de
lucht. Het eijn de klanken van de
beiaard, dat specifiek Nederland
se muziekinstrument, dat zo met
het volksleven verbonden is en
dat de roem van Neerlands zin
gende torens over de gehele we
reld heeft uitgedragen.
In de lage landen aan de zee
zingen de toren in blijde en droe
ve dagen. Als er rouw heerst ih
het volk, kleppen de grote lui
klokken met immens geluid. Hun
monotone, hun diepe en sonore
klanken vormen de donkere ach
tergrond, waarin het algemene
volksgevoel zijnuit monding vindt.
Maar is er vreugde, dan dartelen
de blijde tonen van het klokken
spel, overal hangen zij tussen de
oude huizen en do argeloze wan
delaar, die een straathoek omgaat,
hoort plotseling een vleug muziek
nederdalen, die hem verrast doet
opzien. En als een bekende melo
die van een hoge toren klinkt,
fluit of neuriet oud en jong het
wijsje mee onbewuste uiting
van levenskracht en volkspoëzie,
die er in het oude Nederlandse
\olk schuilen, ook al komen zij
riiet dagelijks naar boven en al
loopt het cr niet mee te koop. Zo
zijn de klanken van de beiaard
beurtelings een oud brevier van
volksgeloof en natuurpoëzie en
een trouwbelofte aan het volk.
De hernieuwde belangstelling,
die in het begin van deze eeuw
voor de torens cn beiaarden van
Nederland viel op te merken,
heeft de ogen van velen geopend
voor het kostelijke en kostbare
bezit, dit dit volk daarin rijk is.
Daarnaast maakte zij weer duide
lijk, welk een grote reputatie dit
volk genoot en nog altijd geniet
op het gebied van het klokken-
gieten.
Vele beroemde namen zijn er
verbonden aan de bloeitijd van
de Nederlandse klokkenspelen,
welke valt tussen ongeveer 1650
1700. Tot de beroemdste van hen
behoren ongetwijfeld die van do
gebroeders Francois en Pierre-
Hemony, die zich omstreeks het
midden vin de 17de eeuw te Zut-
phen hadden gevestigd on die
hun eerste carillon in de Neder
landen in 1644 in de Wijnhuisto
ren te Zutphen plaatsten. Na hen
mogen vele anderen worden ge
noemd.
Het klokkengieten is geen een
voudig proces. Het begint mel
wiskundige berekeningen, het
vergt zorgvuldige bewerkingen
voor het gieten kan plaats vinden
en even zorgvuldige handelingen
ciaarna. En na weken-, soms
maandenlange arbeid is het werk
zover gevorderd, dat de klokken
naar bun hoge plaats kunnen
worden gebracht, vanwaar zij,
door de hand \an de kuDstenaar
of electriech in beweging gebracht,
hun klanken uitzenden om het
oor van duizenden te strelen en
het hart te verheugen.
Laat ons tenslotto nog de aan
dacht pi ogen vestigen op een an
der aspect van liet klokkenspel:
het architectonische. De plaatsing
van de beiaard nl. bepaalt mede
voor een niet onbelangrijk deel
het silhouet van de toren. Hij ac
centueert de lijnen van het bouw
werk vaak op een charmante
wijze.
(Alg. Ned. V.V.V.)
„Gouda, hart van Holland"
ViDER, kijk eens wat een prachtige houten autootjes. Moe, ze bakken
aar reuze-lekkere gebakjes. Die meneer maakt stenen pijpen". Zo
babbelt onze zoon maar door terwijl wij langs de stands op de tentoon
stelling „Gouda, hart van Holland" wandelen. Moeder h'ceft meer oog
voor de prachtige serviezen van Goedewaagen en de artistieke tapijten
van de Koninklijke Verenigde Tapijtenfabrieken. Vader (knutselaar) be
wondert de juweeltjes van passers, welke een Goudse firma fabriceert.
dat Gouda en omgeving van aan
pakken weten, hoe ook daar het
economische leven, zij het moei
zaam zich weer in normale banen
gaat bewegen, hoewel het nog wel
enkele jaartjes zal duren voordat de
K.V.T. haar kleurige kleden vrij
kunnen verkopen.
Maar de meeste activiteit, het
bruisendste leven en het zonnigste
optimisme hebben wij toch in het...
pretpark gezien en gehoord. En
het meeste lawaai. Kermis in optima
forma! En eerlijk gezegd: niet duur.
Hoewel thuis gekomen ontdekten
wij dat wij 9.- uitgegeven hadden.
Maar dat moet je voor pret over
hebben!
Eerlijk gezegd, wij hebben niet
geweten dat Gouda en de plaatsjes
uit dc omgeving zoveel en zo be
langrijke industrieën berbergen:
aardewerk, kaarsen, plateel, pijpen,
touw, guitaren, meubelen, speelgoed,
utobussen (Verheul), accu's, klokken
zilverwerk (Schoonhoven), tabak
(Dobbelman), tapijten (K.V.T. om
maar enkele producten te noemen;
verder (natuurlijk) kaas, bloemen,
bomen (Boskoop), fruit, zaden (Bo
degraven). terwijl de Goudse was
serijen beroemd zijn De Goudse
expositie stelt U in staat te zien hoe
alles geproduceerd of verbouwd
wordt.
Gouda zelf toont meer beelden
uit het verre en naaste verleden,
foto's welke de Gouwenaars dik
wijls het hart van vreugde doet op
springen: „Zie je. dat is Oudenaar
den, de gemene N.S.B.-inspectcur
van politic. Ze arresteren 'm!" of:
„Kijk de burgemeester eens lachen,
dat was toen hij na dc bevrijding
weer naar het stadhuis ging" en:
„Dat zijn de mannen van de L O.
voor de winkel van Langeraar.
waar alle valse stempels bewaard
werden!". Ook de reproducties van
de Goudse glazen trekken de aan
dacht en de overzichtelijke ma
quette van Gouda's nieuwe indu-
strie-terrein-in-aanleg (gemaakt
door de jongens van de ambacht
school).
Hokus, pokus: 'n park!
BOSKOOP heeft in ieder opzicht
groots uitgepakt: niet alleen
hebben onze bekende bomenkwe-
kers in een paar weken een park
rond de tentoonstellingstenten „ge
toverd". hun stand van groenten cn
fruit ontlokt zuchten aan bewonde
rende huismoeders, die hun ogen
uitstaren naar tomaten, bloemkolen,
peentjes, druiven, perziken enz.
alle natuurlijk ..first class".
Rondwandelend valt het ons op
De vereniging van burgemeesters,
secretarissen en ontvangers van ge
meenten in de graafschap Zutphen
en op de Veluwe herdacht Zaterdag
j.l., in een feestvergadering, haar
honderd-jarig bestaan. Eigenliik
had dit feit reeds in 1944 gevierd
moeten worden, maar oorlogsom
standigheden verhinderden dit.
In de Gouden Karper te Hummelo
vond. na de Gelderse koffietafel, de
jaarlijkse zomervergadering plaats,
waarin de secretaris der vereniging,
W. J. A. F. R. van den Clooster ba
ron Sloet tot Everlo, als bestuurs
lid werd herkozen en om zijn grote
verdiensten gedurende de bezet
tingstijd tot erelid werd benoemd.
In de namiddag bezocht het ge
zelschap huize Bergh, waar de thee
werd aangeboden door het echtpaar
van Heek. In hotel Avenarius te
Ruurlo sprak de voorzitter der ver
eniging jhr. C. de Jonge, burge
meester van Zutphen, een herden
kingsrede uit, waarna de commissa
ris der Koningin in Gelderland, ihr.
Quarles van Ufford, de vereniging
feliciteerde. Boerendanscrs uit
Ruurlo gaven enige oude dansen ten
beste cn de plaatselijke muziekver
eniging bracht het feestvierende ge
zelschap een serenade.
Nieuws uit Amersfoort
AZ en PC bewees Maandagavond
niet bij Neptunus te willen achter
blijven en won inet maar liefst 80
van Futen I uit Amstelveen. Neptu
nus had met ongeveer dezelfde cij
fers gewonnen. Th. Mosterd open
de tie score, en nog voor de rust
volgen er doelpunten van G. Mos
terd, Th. Mosterd en A. Smeitink.
Daarna was het dc wedstrijd van G.
Mosterd, die nog vier doelpunten
scoorde.
De stand in deze afdeling is nu:
AZ en PC 3 3 0 0 6 28-1
Neptunus 2 2 0 0 4 23—1
DJK 2 10 12 5—9
Triton 2 0 0 2 0 1-27
Futen 3 0 0 3 0 1—20
Hieruit blijkt de sterkte van de
Amersfoortse zeventallen duidelijk.
Woensdagavond spelen zij in Pe*
sie's Bad tegen elkander. De typi
sche speltechniek \an beide zeven
tallen waarborgt een snelle en span-
nende strijd. Neptunus zal trachten
met de grotere snelheid van zijn
jongere spelers voordeel te trekken.
AZ en PC zal daartegenover een
grotere baltechniok stellen. Tegen
over het beheerste routinespol van
AZ en PC staat het enthousiasme
van Neptunus.
Centrale zwemtraining
begonnen
De Centrale zwemtrainind van
de KNZB, waaraan wordt deelge
nomen door 30 prominente Zwem
mers en zwemsters: o.w. de Nentu-
nus-zwemster Tna dc Gans. is Za
terdag in het Zwembad „Craitoo"
begonnen.
(Ingezonden mededeling)
ZWITSALAX
UeMtopp'wf
Zwitsal-Apeldoorn
GRAND: Yankee Doodle Dandy
(Alle leeftijden). 14.30, 18.45 en
21 uur.
CITY: Onstuimig bloed (18 jaar).
14.30, 18.45 en 21 u.
REMBRANDT: Dc Tiran (14 jaar).
14.30, 18.45 en 21 uur.
Alle bioscopen Zo.: 14, 16.15,
18.45 cn 21 uur.
24 en 25 JUNI: Mariken van Nieu-
meghen. O.L.V. Kerkhof, 20 uur.
25 JUNI: Opera-concert. Markthal,
19.30 uur.
28 JUNI: „Zonsopgang", G.O.V.A.,
Amicitia, 20 uur.
29 JUNI: Hum. Verb., 10.30 uur.
Spr. mr. v. d Muyzenbcrg-Wil-
lemsc: „De betekenis van de on-
dorwys-vernieuwing". Volksge
bouw.
30 JUNI: Filmavond Oranjevereni
ging. Amicitia, 20 uur.
„Dfi SSTICHTSE HEUVEL": Iedere
avond dansen van 19.3023 uur.
(Orkest Harry Verbeke).
DANCING VAN 'T HUL: VVo., Za.
en Zo.avond dansen van 19.30
23 uur. (Orkest Jan van Loof).
A.P.V. „De Luchtpost"
Uitslag wedvlucht Pt. St. Maxen-
ce, afstand 369 km gehouden op
Zondag 22 Juni, De duiven werden
gelost om 6 uur 30 min. met ZW-
wind. Weder ongunstig. In concours
98 duiven. Aankomst le duif 12 u
56 m 20 sec. laatste prijsw. duif 3 u.
29 m. en 10 see Aangew 10 et G A
Tuithof met nr 1, aangew 25 ct H A
dc Goede met nr 6- Koningspoule G
A Tuithof met nr 1. De poule spe
ciaal werden gewonnen door de nrs
124—5. Dc prijzen werden be
haald door G A Tuithof 1, mevr. v
d Berg 2—6—16—17—19, A Huijs-
kes 3—9, G H G Lambrechts 4—14
15, H A de Goede Jr 513, N TI
Egink 710—18, J de Bruijn 8,
gebr Bogert 11, G J H te Kulve 12,
G C Schimmel 20—21, H A de Goe
de Sr 2223, J Noorman 24, S Ap
pel 25.
Stand kampioenschappen tot en
met Marbehan. Duif: 1 mevr v d
Berg H41—137317, 137,9 punten, 2
II Verhoef Jr H46-294026, 131,5 p,
3 E de Goede, 1146—294033 126,3 p,
4 G C Schimmel H41—186658 113,8
p, 5 II A de Goede Sr H41—137307
91,5 p.
Twee getoonden 1 E de Goede
185, 6 p, 2 CC» Schimmel 176.3 p,
3 H Verhoef Jr 134.3 p, 4 J H Schui
ten 131,8 p. 5 mevr v d Berg 128 p.
Hok: 1 G C Schimmel. 289 p, 2
mevr v d Berg 260 p, 3 W H Egink
254,9 p, 4 J n Schuiten 250,9 p, 5
E de Goede 213,3 p.
Uitslag wedvlucht
Uitslag ACC wedvlucht Pt. St.
Maxence. afst 369 km, gehouden op
Zondag 22 Juni. Duiven gelost 6.30
met Z W. wind. In concours 181 dui
ven. Aank, le duif 12 uur 19 min.
30 sec. Laatste 3—39—1. Aangcwe-
en 25 cent J Bnlhaas met no. 1,
angewezen 25 cent G Tuithof met
o. 3, aangewezen 10 cent B Baatjo
niet no 7, aangewezen 10 cent J
Burgsteden met no 10, Koningspou
le no. 23, speciale poules no. 2—
3—4—9. De prijzen werden als volgt
behaald: J Bolhaar 18. gebr. Vee-
ncndaal 2. G Tuithof 3, S Visscher
421. J Levcnhorst 531, mevr v
d Berg 6-11—19-20—13. B Baat je
7. H de Goede Jr 917. J Burgste
den 10, C Mever 12—26. N II r.gink
13—15—22, .T de Bruin 14. gehr
Bogert 1633, G ter Kulve 18. O
Schimmel 2427, G Wijnands 25.
II de Goede Sr 2.829, J Noorman
30, K v Midlum 32.
door
W. Menldijk
K'C. - - J -
txla*
374. Nog steeds stonden we met 5-4 achter,
de mensen op de tribunes brulden om dc gelijk
maker. maar dat ging zo gemakkelijk niet. Onze
tegenstanders deden hun uiterste best om hun
voorsprong to behouden; omdat ze in mij de ge
vaarlijke man zagen bleven er een stuk of drie
steeds vlakbij me. Daardoor kreeg ik weinig
kans om een behoorlijke aanval op te zetten cn
Daantje kon me nu niet helpen, de verdediging
was te hecht! Telkens als de bal in het doel
gebied kwam werd hij vóór ik hem krijgen kon
weggetrapt door eon van de tegenstanders, die
niet met zich lieten spotten. Dit keer zou een
staaltje van echte voetbalkunst nodig zijn om
hen te verschalken.
„Dames en heren", schreeuwde ondertussen de
omroeper. „Do spanning is nu het kookpunt ge
naderd, we hebben de grote achterstand tot één
punt verminderd, dat is al een unieke prestatie;
de glorie van ons land en van deze dag zou
echter nog groter zyn als we ook dit laatste
puntje in konden lopen. Splintertje wordt voort
durend bewaakt door dc tegenpartijNu
Krijgt bij eindelijk weer de bal., ah, prachtig.,
hij wacht tot er drie tegenstanders vlakbij zijn
en gei-ft dan een prachtige voorzet naar onzo
linksbinnen, dio nu vrij staat. Dit keer doet
Splintertje het dus niet zelf.. dc linksbinnon
schiet.... janeeja.... GOAL!!** Tja, de mensen
juichton, maar het grootste wonder vond onze
linksbinnen het doelpunt zelf. Want tot zijn
schrik had hij over do bal heen getrapt,
maar onzichtbare Daantje herstelde dio fout cn
wel zó vlug, dat niemand het verschil merkte en
het werd toch een mooi doelt t. waardoor we
nu mot 5-5 gelijk stonden! liet lawaai in het
stadion was oorverdovend....
Mariken van Nieumeghen
De steigers zijn geslagen op het
0.L. Vrouwekerkhof. Midden voor
do toren het toneel en ter weers
zijden een paar enorme windscher
men om tochten te voorkomen. Op
het oude plein wordt naarstig ge
werkt om een mooi gaaf geheel te
krügen. Met de oude Gothische to
ren «als achtergrond moet dit mid
deleeuwse spel wel bijzonder tot
zijn recht komen.
Spelers nemen het spel nog eens
door, om werkelijk alles gedaan te
hebben, om dit oude Nederlandse
cultuurgoed, recht te laten weder
varen.
Zijn wij, Amersfoorters het waard,
dat voor ons zó veel kosten wordên
gemaakt, d.at zó veel zorg en toe
wijding aan de dag wordt gelegd?
Zien wij dit openluchtspel gewoon
als zo vele andere gebeurtenisjes
van de dag of voelen we, dat dit
een evenement kan worden In het
kunstleven van onze stad? Zullen
we ons door een klein beletsel thuis
laten houden of zal onze wil om
met elkaar in Amersfoort wat goeds
te gaan maken, overwinnen? Zal dit
een aansporing worden voor de
Amersfoortse Gemeenschap om op
de ingeslage Weg voort te gaan?
Deze vragen worden Dinsdag- en
Woensdagavond door U, stadgeno
ten beantwoord.
Zorgt dat het oude wagenspel,
evenals enige jaren voor de oorlog
te Nijmegen, door eon duizendkop
pige menigte wordt gadegeslagen
en «aangehoord.
Haalt tijdig Uw kaarten!
Aanschouwt met ons dit spel uit
de middeleeuwen, dat een spel is
van alle tijden, voor alle mensen.
H. MOLENDIJK.
Voorzitter der Amers
foortse Gemeenschap.
P.S. De toegangsprijzen zyn zo
gesteld, dat ieJer die wil, het open
luchtspel kan zien.
Wedvlucht Pont Sf. Maxence
APV „DE EENDRACHT"
Uitslae wedvlucht Pont St. Maxen-
ce, afstand 369 km. Duiven gebost
half zeven. Aankomst eerste duif
3-48-0. De koningspoule werd ge
wonnen door II. Lambrechts met no.
1, aangewezen 25 ct H. Lambrechts
met no. 2, aangewezen 10 ct# H-
Lambrechts met no. 1. Uitslag H.
Lambrechts met 12—4. D. Zoe-
gard no. 3, J. Buis no. 5.
Standkampioenschappen: tot en
met Marbehan. Duif 1 H Lam
brechts met H41596061, 2 D Zoe-
gard met H46294653, 3 J Reijne
met H41595808, 4 Jac Buis met
H46—295308. Hok. 1 II Lambrechts
met 154 punten, 2 DZoegard met 86
p, 3 J Reijne met 50 p, 4 Jao Buis
met 46 p.
Zweeds Danstheater
in Amersfoort
Het Zweedse Danstheater o-l.v.
Birgit Cullberg en Ivo Cramer, dat
kort geleden op het Internationaal
Balletconcours te Kopenhagen wer'J
bekroond en op 'f ogenblik een
tournee door Tsjecho-slowakije
maakt, zal volgende maand een
tournée door Nederland en Belgiö
maken en o.a. optreden in Utrecht
en Amersfoort. O.a. zal het komi
sche ballet „De drie musketiers" op
gevoerd worden.
„De boot komt nooit te laat"
wordt uitgegeven
Het wonderlijk spel in drie delen
„De boot komt nooit te laat" van
de Amersfoortse regisseur en to
neelschrijver Albert Welling, des
tijds door Katholieke padvinders in
onze stad opgevoerd, wordt binnen
kort door het Toneclfonds Jan Gros-
feld te Beriicum (N.B.) uitgegeven.
Waarschuwing
Door de beheerder van de schiet
baan on de Leusderheide werd be
kend gemaakt dat herhaaldelijk de
borden en vlaggen welke de ge
vaarlijke zone aangeven, worden
vernield. Deze tekens geven de ge
vaarlijke gebieden aan. opdat
vreemdelingen niet het slachtoffer
van achtergebleven oorlogstuig
kunnen worden. Men wordt ver
zocht er op toe te zien dat de waar
schuwingsborden en dergelijke niet
worden verwijderd opdat ongeluk
ken worden voorkomen.
gevonden voorwepen
Pakje speldje? (Valkenheide).
Portemonnaie. Kindergril. Dames-
parapluie. Briefjes bankpapier.
Bi. Kindercape. Konijn. Polshor
loge. Gr. ceintuur. Koortje met
twee sleuteltjes. Lnngwerp. zilv.
dasspeld. Witte Rozenkrans. BI.
vulpen. Zil. armband met P
Steen. Ger. ceintuur. Gummi
Handschoo.fi. Jonge hond zvvt. mot
vit. Nieuw kindertuig (gevonden
April).
(Ingezonden mededeling)
weet het beter!
Natuurlijk, toekomstvoor
spellingen doen hem
nletsl Maar.'t xou
hem toch veel bespaard
hebben, Indien hij g e-
weten had, wat er
voor vandaag, voor hem
In de sterren beschreven
stond!
Gelukkig zijn er velen,
die het Inderdaad
beter wetenl Zij ont
vingen, na toezending
van 30 cents aan post
zegels, het nieuwste
nummer van het
Astrologisch
Weekoverzicht
Den Haag Postbus 195
Eindexamens
Aan de Gemeentelijke Middelbare
Handelsschool te Amersfoort slaag
den J. A. v. d. Bergh, G. Blanke-
sttjn, P. val Elten, J. A. Fremouw,
P. W. G. Groenhuysen, H. Hopster,
J. G. M. Lautenschutz, H. W. Mei-
resonne, R. A. van Olst, J. van Om
men, J. Overeem, Th. A. dc Vos,
R. J. E. Wichgers. D. Willemse, Eli
sabeth A. Bronkhorst, Gerry A.
Bruning, F. van Doorn, N. W. J. de
Geus, J. Hilbrands, J. Meiling, Jo
sephine Neeter, F. H. M. Prinsen,
Johanna E. Ramselaar, A. P. van
Stuyvenberg, A. Veenendaal, J. P.
C. Veldhuizen. Afgewezen 3 candi-
daten.
Dinsdagmorgen xl.15 uur rukt©
de Amersfoortse brandweer uit om
een heidebrand bij de vlasakkers te
blussen. De heide bleek, vlam te
hebben gevat op de rens tussen
Amersfoort en «Soest. Men was het
vuur spoedig meester. De Soester
brandweer die ter assistentie uittrok
kwam slechts in actie bij het na-
blu8singswerk.
Burgerlijke stand
Geboren: Teuntje, d. v P C
Weerdestijn en H Kraak. Tilly, d
Joanna Josepha, d v J II van den
v A N Hendriks ©n M Veenendaal.
Bogert en J van de. Haar. Weesel,
z v D van Essen en G Barbie.
Overleden: G .Steenbeek. 46 j.
echtgenote van H Ossendrijver.
G Kabalt, 65 j. weduwnaar van H
Wolters. W Mijer, 3 dagen, doch
ter van G J A Vos en W Mijer.
H. de Haan. 66 j. echtgen. van H.
Westerkoort.
LEUSDEN.
Geboren: Hermientje en Jannetje
d v M Veenendaal en G Gijtenbeek;
Jozephus, 7. v S A Schimmel en «I
Tolboom; Johannes Jan, z v W A
Vrijhoef cn J v Eijden.
Gehuwd: J W Vrijhoef en M M
Hak.
STOUTENBURG
Geboren: Jacobus Gerardus Wil
li brordus, z v C Steenkamp en P O
Zijderveld; Willem, z v A v Ooster-
om en A Steenkamp.
Soest
Gevonden voorwerpen
Grijze wollen sjaal; biezen tas; 4
bonkaarten; katoenen kinderkous,
gemerkt L.S.; portcmonnaic, inh.
rozenkrans; witte ceintuur met rode
gesp; hooivork: ccn paar dames
handschoenen; beursje met ritsslui
ting: jong poesje; Canadese baret;
bankbiljet van f 10.gecombineer
de snoep-rokerskaart; blauwe kin-
derportemonnaie; creep met steel;
zilverbon van f 2.50; gouden ring;
bril met geel hoorn montuur; in
legvel no. 20983. Inlichtingen aan
het politie-bureau.
Bij dc directeur van het Postkan
toor te Soest is terug te krijgen, ccn
op 4 Juni 1947 aan ccn der loketten
gevonden beursje, waarin enig geld.
Drie ouwe taaien...!
l)e heer Bruining te Barneveld
ving in Augustus 1945 op een
aardappelveld in de omgeving
van Voorthuizen een viertal com
lor a (lokevers.
Hij nam. een jampotje, prikte
een gaatje in het deksel, strooide
ongeveer twee cm. aarde in het
putje en stopte dc kevers erin-
Thuisgekomen zette hij do ge
vaarlijke becstics op een donke
re plaats in zijn kelder en keek
er niet meer naar om.
Wie schotst zijn verbazing,
toen hij zijn jampotje dezer da
gen weer voor dc dag haalde en
zag hoe drie van de vier colora
dokevers na twee jaar nog
springlevend uit het laagje aa*-
de kwamen kruipen!
Spreekuur burgemeester
De burgemeester van Soest maakt
bekend dat door hem op Woensdag
25 Juni a.s. geen spreekuur zal wor
den gehouden.
Hoevelaken
Burgerlijke stand
Geboren: Amoldus Johannes, z
C H Kok cn J Voskuilen; Jan Har-
manus, z v G du Pree cn H Jansen;
Teunis, z v J van Putten cn G van
Essen.
Kosteloze vaccinatie
De kosteloze inenting te Hoeve
laken zal Woensdag 25 Juni a.s.
Claats hebben om 3 uur in het ge-
ouw der Openbare Lagere School.
Raadsvergadering
In de vergadering van de Raad
van de gemeento Hoevelaken zul
len o.m. de volgende onderwerpen
behandeld worden:
Voorlopige vaststelling gemeen
terekening, dienstjaar 1945.
Voorstel tot wijziging der be
groting 1946.
Voorstel tot wijziging der begro
ting 1947.
Voorstel tot verhoging van het
reeds verleende grond- cn bouw-
veorschot, alsmede tot het aan
vragen en aanvaarden van gelijke
bedragen uit 's rijks kas, voor het
bouwen van vier woningen door
do arbeiderswoningbouwvereni
ging „Ons Belang".
De beslissing in het landelijk
handbal kampioenschap bij de heren
is gevallen. Het Haagse Hellas won
haar laatste wedstrijd tegen V. en
Kr. uit Groningen met 74 en
daarmede was het Haagse kam
pioenschap een feit.
De damescompetitic krijgt even
wel ccn verlcngstukjc. Door dat
P.S.V. haar laatste wedstrijd met
20 van Hygiea won, eindigden
P.S.V. en Zeeburg gelijk. De extra
beslissingswedstrijd tussen deze
twee uitstekende dames handbal-
ploegen, wordt a.s. Zondag om 2
uur op het Veloxveld in Utrecht
gespeeld.
In de le klasse van de handbal
competitie Attila en APGS op de
laatste plaats. De beslissingswed
strijd tussen Attila en APGS, j.l.
Zondag verspeeld, had een uiterma
te spannend verloop. Met dc rust
stonden de «Amsterdamse Politie
mannen met 47 voor. Na do rust
tapten dc rood-wittcn uit een an
der vaatje en wat voor onmogelijk
werd gehouden, geschiedde, Attila
won met 1110! Na afloop teken
de APGS protest aan. Naar het
oordeel van de Amsterdammers
zou scheidsrechter West rik in dc
le helft 14 seconden tc lang hebben
laten spelen, ccn korte spanne tijds,
waarin Attila een 37 stand op
47 bracht....! Een protest, dat wei
nig kans van slagen zal hebben.
Wimbledon heeft gisteren 64
overwinnaars cn 64 slachtoffers in
het hcrcncnkelspcl opgeleverd: Rin
kel behoort onder meer tot de eer
ste van Swol tot de laatste catego
rie. maar de Brit die van Rinket
verloor was niet van dc klasse van
van Swol's overwinnaar, de Hon
gaarse kampioen Asboth, dio het
weliswaar mogelijk ook niet veel
verder brengen zal, maar dan toch
goed genoeg speelde om een over
het algemeen goed cn bij wijlen uit
stekend spelende van Swol in vijf
sets tc kunnen uitschakelen.
