tTamteiM-
KROESBAARD drinkt een glaasje
likeur
en...
SOLI DOX
Belgische kans te winnen was
groter dan ooit
ZWITSAL
Ons schip wordt grondig
gecamoufleerd
Radio -programma
2
-Kort bestek V
L j Ocer Zie/ e/i Zeect in ae
't ZIJN KAERELS DIE ONZE
„RIVIERPAARDEN" BESTUREN
Portret van de „Allegro''-bemanning
Samenwerking
ontbrak
Overheid en
progressief onderwijs
Tanden van
het zuiverste
wit.
.Vrijdag 11 Juli 1947
Nederlandse sleepvaart
IE er op uit is, de Nederlandse
binnenscheepvaart te beschrij
ven komt vanzelf terecht b\j de
mannen die onze rivierschepen be
volken en in het buitenland de vlag
van ons land hoos: houden. Allen,
die ik gedurende de reis heb ont
moet, boezemden ontzag in door
hun grote kennis van zaken, hun
liefde voor het schip, hun eerlijk
heid in handelen en optreden en
hun sterk aan de dag tredend ge
voel voor humor.
Dat zijn de pijlers waarop het we
zen van de binnenvaarder rust en
die de objectieve beschouwer, die
kersvers van de corruptieve wal
komt, imponeren. Het zijn bepaald
geen lieve jongens met een weke
inborst. Nee, als het er op aan
komt vloeken ze de duivel uit de
hel en „voeren" elkaar eens lekker
tot dat de koppen rood-gloeiend
staan. Maar dan drukken ze elkaar
de stevige vereelte knuist, waar
geen handschoentje ompast. de gro
ve poot waar honderden meters
sleepstrang doorheen gleden, met
en zonder venijnige weerhaken. Ze
houden van het water, omdat het
hun „thuis" werd: ze vechten voor
hun beroep, omdat het avontuur
hen lokt. Al verdienen ze een pove
re 45 gulden op de boot en zouden
ze er 75 op de wal kunnen verdie
nen. dan trekt er geen de overall
uit. Ze lusten een borreltje en dein
zen zelfs niet terug voor rijkelijke
besprenkeling. maar de centles voor
moeder de vrouw komen vrijwel
zonder uitzondering in de huishoud-
portemonnaie. Ze praten graag
over het meisje en wat in een man-
nenheerschappij te doen gebruike
lijk is. ze aarzelen niet qen gewaagd
mopje te tappen, maar eenmaal
weer thuis, zijn ze man en heer
zoals U en ik. Eerlijke kerels, in
ruwe bolster met een blanke pit.
De kapitein
O ook op de „Allegro", de stoere
schuit van de Fa. Van Loon uit
Vreeswijk. Om met de kapitein,
„kappi" of de „ouwe" te beginnen:
Een jonge vent. die Arie Briaire, op
het water geboren, op de vaart ge
louterd Als snuiter van tien, twaalf
jaar door zijn vader aan het roer
gezet en er vandaan gevloekt brj
stommiteiten. Met de peilstok op de
boeg metertje voor meter „afgesto
ken" om de gevaarlijke ondiepten
te leren kennen dagen lang. Dan
in het achter-onder geschopt bij de
ketels. Hemmetie uit. kolen schep
pen en vuur stoken, al verzendt de
hitte de huid. Vervolgens vuur
schoonmaken, waarbij de vlammen
de kolen de voetzolen schroeien en
stoom maken. Alles heeft h\j ge
daan en zo heeft hij in weinige ia-
ren de schepen van onder tot boven
leren kennen, van het kleinste
krukasle tot het grote stuurrad.
Toen op een kleine rivierpruttcl ge
zet. waar hfi alles alleen moest
doen' schepen aanmaken, navigeren
stoken, oliën en wat al niet meer.
Toen examens voor de Rijnvaart en
de kroon op het werk: kapitein op
een grote riviersleepboot, aanvoer
der van een klein dapper team. En
ziin mannetjes erkennen de kracht
van hun „ouwe", ondanks zjjn jonge
jaren. Hij immers kent de bestuur
baarheid van zijn schip, weet de
obstakels in de stromen en is niet
te lui om mee te helpen bij het
„aanmaken", het inhalen der stran-
gen, het dekzwabberen en nog vele
vleze andere karweitjes, waarvoor
de landrot zijn neus optrekt en de
weke vingertjes wil sparen.
Bij een Rijnvaarttractaat is over
eengekomen hoe de boten bemand
moeten zijn al naar gelang de
grootte en trekkracht van het
schip. Zo moest de Allegro zes man
varen: kapitein, stuurman, machi
nist. twee stokers en een dekknecht
Deze laatste was niet aanwezig en
de verslaggever heeft getracht de
rol soms over te nemen. Hij liep
dan heel ijverig met een emmertje
water te spatten en met een „lui
wagen" te paraderen (een dek-
zwabber) wat de stoker deed op
merken dat er op het dek een steel
stond met aan elk eind een zwab
ber. maar ik kan U zeggen dat
handèn. die alleen een pen plegen
te omklemmen erg raar staan voor
werk aan boord.
Dc stuurman
F)AN de stuurman, een kalme
jongen, die dc vaart ook al
sinds jaren kende, minder all-round
dan zijn kapitein en ook minder be
kend met het vaarwater. Eerste
assistent van de kap., die het roer
overneemt als deze in het vooron
der zijn prakkie binnenslaat. Ver
der manusje van alles, de eigenlijke
man die „het aanmaken" manoeu
vreert: de lieren doet werken, de
strangen om de bctings slaat (de
grote ijzeren palen op het achter
dek) en het anker laat vallen. Soms
leidt het tot conflicten als de stuur
niet de juiste koers vaart, althans
naar het inzicht van de gezagvoer
der. maar geen vijf minuten later
is men de troebelen weer vergeten.
En dat is maar goed ook. want in
deze kleine vlottende kolonie waar
men elkaar honderden malen per
dag ontmoet, zou het leven on
draaglijk zijn. als men elkaar niet
zou kunnen zetten. Daarom zal het
ook altijd tot de taak van de ge
zagvoerder behoren, bil aanmonste
ring er op te letten, dat de nieuwe
mannetjes goede makkers van de
bestaande equipage zijn.
De meester
|h N daar de machinist, of de
1Meester, een oude waterrot, die
al heel .vat landen ep nog veel
meer rivieren heeft doorkruist. Hij
kent Frankrijk, België en Duitsland
als zijn vestzak. Hil heeft er de ge
volgen van de eerste wereldoorlog
gezien, de Hitlerrevolutie, de voor
bereidingen van wereldbrand num
mer twee en de vermorzeling van
alle onruststokers. Tussen al deze
bedrijven door heeft hij gevaren en
gevaren. Soms heeft hij een pittige
opmerking geplaatst aan het adres
van „Dolfie Hitier", waardoor hij
bijna was gekidnapt: later na Sta
lingrad kon hij wat meer zeggen en
nu troeft hij alles af. wat hem ter
ore komt en hti spuit zijn verbol
genheid over de langjarige arro
gantie van het Moffendom. Hij is
een goed vader van een groot ge
zin, en onderhoudend verteller en
en prettig luisteraar. Zodra hij in
zijn overall op het dek verschijnt,
waarvan de nogal grote broek hem
het aanzien geeft van het achter
steven ener olifant, zwermt de re
porter op hem af. Want die kerel,
draagt in ziin geheugen stof mee
voor vele. interessante boeken. En
het spijt me Moester, dat ik maar
zo kort van je kon genieten. Maar
wie weet
De stokers
F)AN de stokers twee potige man-
L/ nekes. doorgewinterde Rotter
dammers. die daar uit de pakhuizen
wellicht hun eerste banaan stalen
en op trage slcperskarren de eerste
splinters in hun bibs opliepen. Jon
gens, die dagen lang verdroomden
met het kijken naar het bedrijvige
leven van de havenstad, het binnen
stomen der trotse zeekastelen, het
overladen in de binnenschepen,
waartussen kleine keffcrige motor
sloepjes als watertorren over de
blauwe spiegel scheerden. Er altijd
bij waren, als ze eens 'n tros moch
ten vangen en om de ducdalf 6laan.
blij als een prins, dat ze „die baas"
van dat schip een handje mochten
helpen. De één heeft toen het grote
water gekozen en zwierf de zeven
zeeën af. totdat het vrouwtje het
hem verbood. Het duurde soms te
lang. Toen koos hij, de rusteloze
zwerver, de binnenvaart, zodat hij
wat meer de voeten onder de huise
lijke tafel kon steken. En hij vond
er vrede mee. Het is een ruwe klant
maar eerlijk als goud. Eens op een
nacht zo vertelt hij kreeg hrj
bezoek van de politie. Er waren
„Kappi" Arie Briaire, de vrolijke
en kundige varensgast in zijn
stuurhut,
fietsbanden gestolen. Kijk rustig
rond zei hij. Direct stapte dc smeris
toen op een cartonnen doosje toe en
opende het. Toen had het maar wei
nig gescheeld, of de Sterke Arm
was de kamer uitgeslagen. Die
moest geen gebbetjes verkopen. Je
zoekt nu eenmaal geen fietsbanden
in de bonnendoos. v/aar of niet.
Geen smoesjes, vader zee ik
as ie voor bande komp, zoek dan
maar fikke thuis van andere za
ken. Ziedaar onze stoker ten voeten
uit.
De kok
F)e ander, een kalmer kereltje.
Ly bovenste beste knul. Prima
kok, vuurvast en vol humor: altijd
bereid een handle te helpen, ook al
heeft ie net het vuile zweet, de
roetvegen en het gruis van zijn
oody gespoeld. Pestkop eerste klas.
met de stuurman als slachtoffer.
Maar diens prakkie smaakt er niet
minder door.
En allen te saam doen het werk
van de dekknecht, die men niet kon
krijgen. Des avonds na het werk
putsen zij het water op het dek om
de uitgebraakte roetdelen weg te
spoelen, strijken een kwast verf
over de railing want er is geen
schip of het ziet er proper en goed
onderhouden uit. Soms ook spoelt
men overdag het dek. om het ijzer,
dat de zon gloeiend gestoofd heeft,
wat af te koelen.
De dilettant
EN de man van de krant beun
haasde wat mee. soms danig
voor de mal gehouden, als hij een
vuile poetslap moest overbrengen
of een stuk gereedschap moest aan
geven. dat nooit heeft bestaan. HU
jaste piepers.' boende het dek.
mocht even het roer hanteren als
er geen gevaar bestond en genoot
van de teamspirit op deze kleine
bodem.
Uit de ervaringen tijdens die
tocht geput is het dat hii zeggen
kan. trots te ziin op 't Nederlandse
varensvolk. Het zijn geen sierlijke,
luxe, kunstig besneden meubelstuk-
jes, rnaar het is stevig werkhout.
waaruit deze kerels ziin gesneden,
hout. dat een grote reputatie kan
schragen, een reputatie die erken
ning afdwingt bh vrienden en be
wondering bij rivalen.
TOUR DE FRANCE
(Van een speciale verslaggever)
Het verloop van de strijd In dc
etappe MontpcllierCarcassonne
vertoonde veel overeenkomst met
die in de rit MarseilleMontpellier.
Ook nu een aanval van de Belgische
ploeg, welke echter wederom mis
lukte nadat de kans een rit te win
nen groter was dan ooit. Vier ren
ners Kwamen tegelyk dc wielerbaan
van Carcassonne opstuiven, drie
Belgen, N. Callens, R. Impanls en
A. Schotte en een Fransman, Teis-
seire. Sprint over anderhalve ronde
moest de beslissing brengen. Teis-
seire lag 200 meter voor de eind
streep in derde positie, de twee
voorste Belgen trokken keurig dc
spurt voor hem aan, in de bocht
kwam hjj over hen heen en op het
laatste rechte eindje werden de
Belgen geklopt. Drie Belgen tegen
één Fransman en de Fransman won.
Op het middenveld werd na deze
sprint danig geredekaveld tussen de
Belgen, want zulk een onmacht
hadden de Belgen in vele jaren niet
getoond. Van tactiek was dan ook
geen sprake geweest, van samen
werking kon men niets bemerken.
Jansen breef achter
Jansen bleef in de rit van Mar
seille naar Montpellier steeds ach
teraan de staart hangen, hoewel
Joris van den Bergh hem voortdu
rend gewaarschuwd had, dat onge
twijfeld een paar Belgen en enkele
regionalen een ontvluchtingspoging
zouden doen, waar hij, Jansen, b\j
hoorde te zijn om zijn positie te ver
beteren. Ook in deze etappe bleef
Jansen weer achteraan in het pele-
ton zwerven. Dat Camellini er een
bepaalde afwachtende tactiek op
na houdt is begrijpelijk. Hi1 blijft bij
Vietto en Vietto en zijn knechten
letten op hem. De twee Pyreneeën-
ctappes zullen de oplossing van het
geheim moeten geven wie uiteinde
lijk de beste is.
Montpellier-Carcassonne was de
derde van de drie z.g. vlakke etap
pes in de Midi en gezien de geringe
nivcau-vcrschillen ook wel de ge
makkelijkste. Vanaf Montpellier
ging de karavaan door een zeer dor
en golvend landschap van lage heu
vels. Als men weet dat de Frans
man Massal uit Beziers geboortig
is, dan zal het geen verwondering
wekken, dat Massal al kort na Sete
een uitlooppoging waagde. Het
hoofdpeleton liet hem gaan, maar
acht renners, onder wie vier Belgen
trokken er met hem onderuit. Het
waren Callens. Impanis, Schotte,
Mathieu, Lcveque, Teisseire en de
Zwitser Tarchinl. die vandaag uit
stekend reed. Negen concurrenten
arriveerden het eerst in Beziers en
hadden een k.m. of zes verder zes
minuten voorsprong op de hoofd
groep. Villedaigne, 39 km. verder
dan Beziers en 113 km. van Mont
pellier gelegen, zag de vluchtelin
gen om 2.20 uur passeren op 8 km.
gevolgd door het hoofdpeleton. En
deze voorsDrong groeide geleidelijk
aan tot bijna dertien minuten. In
tussen was de hoofdgroep uiteen
gevallen in twee grote delen en een
Hier alle „koppen" bij elkaar: v.l.n.r. kapt. Briaire, de machinst, dc
kapt. van de „voorspan", de twee stokers en de stuurman, In de
stuurhut de vader van de kapitein, die meevoer om in de Ruhr naar
zijn door de Duitsers „gevorderd" schip te zoeken.
TUINKALENDER
VRIJDAG 11 JULI. Sommige
bestrijdingsmiddelen tegen bepaalde
plantenziekten hebben hun eerste
toepassing leute aan een toeval te
danken. Dat was ook het geval met
de Bordeause pap. Deze bestaat uit
een oplossing van kopervitriool en
kalk in water. Reeds vel* jaren ge
leden plachten de wijnboeren in
Frankrijk hun drui enbomen met
deze stof te bespuiten om diefstal
tegen te gacn. De blauwe kleur der
bespoten druiven moest de dieven
de indruk geven, dat ze vergiftig
waren. Toen in 1882 een parasitaire
zwamziekte hevig optradbleek, dat
de bespoten druiven gezond waren
en bleven. Er 'as een nieuw be
strijdingsmiddel ontdekt; het werd
eL beroemde Bordeause pap. Voor
de bestrijding van de zg. schurft-
ziekte pleegt men in het voorjaar
o.<i. de appel- en perebomen met dit
middel te bespuiten. S. L
(Jngezot.den mededeling
lüu.r
Hervorming van binnen uit of buiten om?
door dr. J. C. BRANDT CORSTIUS
IN ons onderwijs bestond reeds ja
ren vóór dc tweede wereldoor
log de toestand, dat de drang naar
verandering, naar ontwikkeling
langs nieuwe banen zich uitte in de
oprichting van scholen, die in me
nig opzicht afweken van het gebrui
kelijke systeem. Er verrezen Mon-
tessori* en Daltonscholen, vrijwel
steeds van particuliere zijde, die de
gedachte wakkpr hielden dat, hoe
zeer we ook tevreden mochten zijn
over ons onderwijs, overeenstem
ming met de nieuw gewonnen in
zichten van de zielkunde en met die
van de opvoedkunde noodzakelijk
bleef evenals overeenstemming met
de eisen van de maatschappij.
Zolang overheid en burgerij
daarvan niet of nauwelijks waren
doordrongen, verrichtte dit particu
liere initiatief pionierswerk, hetgeen
men eerst nu meer en meer als zoda
nig is gaan waarderen. Het leidde
er echter nimmer toe. dat van over
heidswege in enigszins belangrijke
mate zulke nieuwe scholen werden
gesticht. Waar al eens een Montes-
sori- of Daltonschool van gemeente
wege in het leven werd geroepen
vond dit vrijwel, en zeker wat het
middelbaar onderwijs betreft, geen
navolging, ondanks de dikwijls goe
de resultaten van zulk onderwijs.
Dit feit bewijst, dat "ion v'öór 1940
weinig bereid was van de traditie
af te wijken.
In menig opzicht is dit thans an
ders. De scherpe scheiding tussen
de „vernieuwers" en de „behou
ders" is verdwenen. Men staat meer
open voor de gedachte, dat niet één
systeem alleenzaligmakend is en
niet alle nieuwe wegen dwaalwegen
zijn. De opleiding der leerkrachten,
hun herscholing, hun onderwijscon-
ferenties en hun bijeenkomsten leg
gen van die verandering getuigenis
af. Hoevele onderwijzers en leraren
passen in hun onderwijs reeds nieu
we methoden toe en hanteren er
nieuwe middelen, geven op een an
dere wijze en in een andere geest
les dan voorheen. Men kan zeggen
dat de ban is gebroken, die eertijds
het nieuwe van het oude angstvallig
hield gescheiden.
De overheid heeft zich hierbij niet
onverschillig getoond. Menige wet-
houder, aan wie de zorg van de
scholen is toevertrouwd, treedt in
dit proces stimulerend op. Na de
oorlog kwam in vele gemeenten een
jongere generatie van magistrate^
aai het bestuur, die meer vertrouwd
is met de ontwikkeling der ideeën
op onderwijsgebied. De vraag is nu:
wat moet de overheid doen? Moet
zij de oprichting van nieuwe school
typen bevorderen of gebruik maken
van de bereidheid, die in ruime
mate aanwezig is om op organische
wijze hof onderwiis a binnen uit
te moderniseren? Moet de overheid
méér dan voorheen Montessori- en
Daltonscholen oprichten of moet zij
de scholen, die zij reeds heheert, be
hulpzaam zijn bi? de toepassing van
gewijzigde methoden en nieuwe
middelen? Het antwoord kan. naar
mijn mening, moeilijk anders luiden
dan dat zii, althans vat, middel-
haro onderwijs betreft, het laatste
moet doen.
Voor het lager onderwijs immers
lopen, wanneer we letten op de Mon
tessorischool, de werkwijzen zeer
uiteen. Daar verreweg de meeste
kinderen uitsluitend lager onderwijs
krijgen, ie het van he? grootste be
lang dat deze zozeer verschillende
werkwijzen, die beantwoorden aan
verschillen in aard en aanleg van
de kinderen zelf, (sommigen passen
wel in het ene systeem, niet in het
andere), naast elkaar bestaan. Van
daar het groter aantal gemeentelij
ke lagere Montessori-scholen.
Verschillen tussen „oud"
en „nieuw" uitwissen
Bij het middelbaar onderwijs ech
ter zijn dp verschillen van methode
tussen Montessori-. Dalton- en die
scholen, waar nieuw, werkwijzen
worden gevolgd, vrijwel nihil. De
middelbare Montessori-school wijkt
niet in bizondere mate af van de
middelbare Daltonschool. noch van
de HBS of bet Gymnasium waar in
sommige vakken nek op een ande
re dan de traditioneel klassikale
manier wordt ge werk* In beginsel
komen zii alle hier'n overeen, dat
er een aantal lesuren gegeven wordt
naast uren. waarin de leerlingen
zelfstandig taken en werkzaamhe
den vervullen. De verhouding tus
sen de aantallen van beide soorten
schooluren moge soms verschillend
zijn. dat rechtvaardigt geenszins
een bijzondere roepinf van dp over
heid om middelbare Montessori- of
Dalton-scholen op te richten in
plaats van de bestaande scholen in
overeenstemming jp brengen met de
gewonnen inzie!.'en en mogelijkhe
den. Ten aanzien van het middel
baar onderwijs gaat hpt er eerder
om. dat onderscheid tussen „nieuw"
en „oud" uif tp wis.en.
"Wanneer thans b.v van over
heidswege een middelbare Montes
sori-school zou worden opgericht
dan zouden de gevolgen zijn:
lo. dat de docenten die bereid zijn
op moderne wijze les te geven
aan het algemene middelbare
onderwijs worden onttrokken;
2o. dat de scheiding tussen oud en
nieuw, die aan het verdwijnen is
en die zeker voor het middelbaar
onderwijs irreëel kan zijn, wordt
gehandhaafd, ten nadele van het
algemene type dat immers
stuk of wat geïsoleerde renners. De
eerste bestond uit 20 man onder wie
de vijf favorieten, de tweede groep
lag b(jna een kwartier achter de
eerste en telde onder meer Kla-
binskv. die een voorwiel gebroken
had, Joly en Jansen in de gelede
ren. In deze volgorde kwamen geen
grote veranderingen meer tot aan
de finish, waar Teisseire in de sprint
won in 5 uur 18 minuten 35 sec.
Een minuut later arriveerde Leve-
que en Massai, twee minuten daar
na Tarchinl, Latprre, toen Lucas
en eindelijk het hoofdpeleton in 5
uur 31 min. 18 sec. Het was toen
even half vijf.
De Franse filmactrice Simone
Simon, die na een afwezigheid van
enige jaren weer in Hollywood te
rugkeerde. heeft stappen onderno
men om dc Amerikaanse nationaliteit
te verkrijgen. Inmiddels heeft ze aan
een film meegewerkt onder regie van
William Dieterle. Deze film. „Het
Verbond met de Duivel" zal binnen
kort in ons land uitgebracht worden.
(Ingezonden mededeling)
Een mond wordt bekoor
lijk door helderwitte tanden.
Echt zuiver wit zijn tanden
eerst, als zelfs het laatste
spoortje tandsteen is verdwe
nen. Solidox weet dat te be
reiken ;Solidox bevat sulforicin-
oleaat, het unieke middel dat
tandsteen bestrijdt en voorkomt.
so 10 010-s'
TANDPASTA
TEGEN
TANDSTEEN
\1/AAR is Kuifvogel," riep
99 Kroesbaard, „dan zul ik
hem eens stevig de waarheid zeg
gen, want hij jokte!"
De burgemeester tikte met.de
houten hamer op tafel en vroeg:
„Meneer Kuifvogel. koning Kroes-
baard wenst U te spreken". 11 ij
kreeg echter geen antwoort. De
burgemeester hamerde nu ha/der
en alle dames en heren zwegen.
„Heeft niemand Kuifvogel ge
zien?". vroeg do burgemeester,
ledereen keek om zich heen, som
mige heren keken zelfs onder de
tafeltjes, twee kellnere liepen naar
buiten en riepen: „Meneer Kuif
vogel. meneer Kuifvogel!!!", maar
deze gaf geen antwoord en was
nergens te zien. Hij was tijdens
het „Hoera"-geroep stilletjes de
zaal uitgevlucht en lieu nu als
een kievit door de straten naar
huie.
„Majesteit", zei do burgemees
ter, „wilt U bij mij aan de tafel
komen zitten?"
„Neen", zei Kroesbaard zeer be
slist, „eerst moet deze man, die
over mij sprak als „dat kereltje"
zijn verontschuldigingen aan bie
den. Omdat hij groter I9 dan ik
denkt hij zeker ook meer te zijn.
Ik neem dat niet!"
De burgemeester stapte van 't po
dium af en wandelde naar Kroes-
baard, die heel boos keek naar de
meneer aan het tafeltje vlak bij
hem. En de meneer, wel die was
zo rood als een gekookte kreeft
en mompeld© iets van: „Niet zo
bedoeld, meer vriendelijk opvat
ten, heus eerbied voor Zijne Ma
jesteit".
OM, Majesteit", zei de bur-
>»**-gemeester, „het komt meer
voor dat sommige mensen ver
keerde dingen zeggen over iets,
dat zij n»et begrijpen. Laten wij
onze feestvreugde daardoor niet
laten verstoren!"
Hij gaf een wenk aan het orkest
dat dadelijk de nieuwe Koning
Kroesbaardmars speelde. De bur
gemeester gaf Kroesbaard een
hand, wandelde met hem de zaal
door en tilde hem op het podium.
Van daar kon Kroesbaard over de
hoofden der mensen heen zien en
het deed hem goed te zien dat de
meeste met vrolijke of bewonde
rende blikken naar hem keken.
En ze zongen samen;
3o. de erkend traditionele school
wordt voor ouders en docenten,
-hetgeen indruist 1 °n de ont
wikkeling die daar thans gaan
de is.
Want algemeen is de opvatting
doorgedrongen dat althans bij een
aantal vakken methoden, die men
nu wellicht Dalton of Montessori
noemt (en wat is voor de hogere
klassen vooral eigenlijk het ver
schil?) algemeen toepassing kunnen
vinden, zeker bij biologie, aardrijks
kunde, Nederlanis, natuurkunde.
Afwijking leerplan
mogelijk?
M.O.
Een va« de officiële nieuwe voor
stellen van het departement, dat
ongetwijfejd kans van slagen heeft,
is ook, dat de scholen do vrijheid
kunnen krygen af te wijken van
het voorgeschreven leerplan zonder
het recht op subsidie te verliezen.
Daarin zit voor do gemeentelijke
overheid de mogelijkheid haar scho
len van binnenuit te hervormen en
aldus op véél breder basis het on
derwijs te ontwikkelen, dan wan
neer er hier of daar een Montessori-
of Daltonschool zou bijkomen. Er
zal uiteraard steeds gelegenheid
moeten zijn voor het experiment en
he? practische didactische onder
zoek. Maar ook dat kan plaats vin
den zonder dat van overheidswege
een ander type school naast het
gebruikelijke traditie gaat worden.
Waar het per slot van rekening op
aan komt is. dat de rijkdom aan
verscheidenheid, die een voorwaarde
blijft voor een gezonde groei, gege
ven is met de rijkdom aan mogelijk
heden voor de docent om In zijn on
derwijs eigen wegen te gaan, <?n niet
in het bestaan van Dalton-, Montes
sori- en „gewone" scholen naast
elkaar, die in de practijk van het
dagelijkse onderwijs nauwelijks ver
schillen zullen vertonen. Do historie
heeft uitgewezen dat de vruchtbare
werking van de „vernieuwers" niet
blijkt uit een toenemend aantal
Montessori- en Daltonscholen, maar
wel uit een steeds groter bereidheid
Koning Kroesbaard in dt stad,"
„Wat een vreugde geeft ons dat."
„Hij sprong van de hoogste toren
„En had haast zijn kroon verloren."
„Bij het kraaien van de haan"
Gaat hij weer 'van ons vandaan."
„Daarom klinkt nu onze zang:
Koning Kroesbaard levlang!"
Mooi waren de woorden niet.
maar toch vond Kroesbaard het
aardig dat de Nieuw-Stadders
speciaal voor hem een lied had
den laten maken. En toen Zij tot
slot het beroemde:
„Lang zal hij leven in de gloria
zongen, (Kroesbaard wist niet
precies wat „gloria" betekende)
keerde zijn goede stemming spoe-
VOOR DE KINDEREN
dig weer en hij zong aan het slot
zélfs hard mee.
TOEN hield de burgemeester
een lange rede, waarin hij zei
dat iedereen blij was dat Kroes
baard in de slad was, ofschoon
Zijne Majesteit sommige mensen
wel een beetje aan het schrikken
had gebracht.
„Dat was hun eigen schuld,
want ze bemoeiden zich te veel
niet rnij", riep Kroesbaard, „de
mensen zijn veel le nieuwsgierig".
„Juist", Majesteit", zei de bur
gemeester, „daar zit het 'm in.
Maar laten we er nu maar verder
zund over strooien en alleen maar
vrolijk zijn. Muziek! riep hij en
daar klonk onmiddellijk een vro
lijke dans door de zaal. De bell-
ners liepen met grote bladen,
waarop kleine glaasjes stonden.
AJs do mensen daaruit dronken
knepen ze eerst hun ogen dicht
en grijnsden een beetje, alsof ze
het rode of gele vocht, dat in de
glaasjes zat. niet lekk.er vonden,
maar daarna keken ze heel vro
lijk, ja steeds vrolijker.
„Wat zit daar in die glaasjes?"
\10eg Kroesbaard.
„Dat is likeur", vertelde de bur
gemeester, „Wilt U ook een glaas
je?"
„Ja", zei Kroesbaard, en van
dat ene woordje heeft hij zijn
bcle verdere leven ontzaglijk
spijt gehad.
J. VAN STRATEN
(Wordt vervolgd)
Mei 1940 te Melbourne.
witte huid van ons schip ver-
dwynt onder een laag grijs
bruin, de verlichting wordt zwart
geschilderd en men brengt allerlei
fantastische voorwerpen aan om ons
's nachts totaal onzichtbaar te ma
ken. Op het achterschin zijn diverse
werklieden aan het hameren en las
sen, en langzamerhand verschijnt er
een lelijke ijzeren stellage waar een
kanon op moet ?taan, maar dat ka
non is er voorlopig nog niet.
Allerlei officiële en officieuze per
sonen dwalen over hei schip, alles
wordt gemeten en opgenomen alsof
ons schip een paard is dat ver
kocht moet worden
Plotseling stopt alle activiteit: we
moeten naar Singapore De reis is
erg vreemd, er zijn geen passagiers
en alle lichten zijn gedoofd; des
nachts stoten we ons aan en vajlen
over allerlei dingen die we nog
nooit eerder hadden opgemerkt,
maar na enige dagen zijn we ook
hier aan gewend.
NU zijn het, d0 kleine ongemak
ken die ons speldeprikken ge
ven; we kunnen geen cigaret meer
roken aan dek, een duikboot zou
het kunnen zien; in de tropen kun-
o' ii we geen raampje meer openen
of we moeten het 1» uitdraaien;
we mogen geen radio meer aanzet
ten want ze kunnen ons peilen; de
6chijnlichten van de machinekamer
kunnen niet meer helemaal open zo
als vroeger. Langzamerhand dringt
het tot ons door cb' we nu in oor
log zijn. We hadden het gehoord
over de radio en gelezen in de kran
ten maar het ~'fls n'0t reëel; nu
hebben allerlei kleinigheden ons
geleerd wat grote woorden niet
vermochten.
In Singapore
WANNEER we in Singapore ko
men gaan we n het droogdok
en hetzelfde tafereel begint op
nieuw: veel mensen op het schip,
elke deuk in de huid wordt beke
ken. Gelijk we nu al gewend ziin
eindigt alle activiteit weer even
plotseling als zij begon. De Javaan
se bemanning gaat naar huis on er
komen Chinezen in de plaats, we
gaan olie bunkeren en even later
ziften we weer op zee.
We branden van nieuwsgierigheid:
„waar gaan we heen?"
We gingen naar Sydney, dat
was precies dezelfde weg terug
maar da? hinderde niet, we wis
ten nu dat het oorlog was en
in het algemene onderwijs de nieu
we inzichten toe te passen. En dit
laatste zal, mij dunkt, voor de over
heid doorslaggevend moeten zijn,
wanneer zij zich zint op de veran
deringen die zich thans voltrekken
en die over enige decennia het Ne
derlandse onderwjja een nieuw aan
zicht zullen hebben, gegeven.
De jonge maehinisf-ter-grote.
vaart W. H. KIEWIET schreef
voor ons enige artikeltjes over
zijn oorlogservaringen. Enkele
roeken geleden publiceerden wij
de twee eersten, hier is het der
de.
dat een schip een maand lang
leeg op zee kon varen cn dat
we toch betaald werden.
In Sydney aangekemen verliep
alles volgens programma maar de
drukte aan boord was nu overwel
digend overal werd gehroken en ge
hamerd.
Het kanon werd op z'n stelling
gehesen en iedereen ging eens stie-
kum kijken om dit stuk oorlogsge
reedschap van dichtbij te „bewon
deren".
Er stono een heel verhaal op. of
liever in het blank» c.etaal gesla
gen maar het meeste trof ons het
jaartal 1918 We begrepen nu dat
dat waar 1918 ophield 1939 begon
en dat we in een schijnvrede hadden
geleefd.
vrijdag ii juli
Avondprogramma
HILVERSUM II: 19.00 Praat u
rustig verder. 19.30 ..Wereldtragiek
en Christelijk geloof". 20.00 Nwa.
20.05 Drie programma's van Ne
derlandse werken. 20.30 Rondom
Betje Wolff. 21.30 Buitenlands
weekoverzicht. 21.45 Gronings half
uurtje. 22.15 Radio „Filmpremière"
22.40 Avondwijding. 23.00 Nieuws.
23.15 Symphonlsch concert.
HILVERSUM I: 19.00 Nieuws.
19.15 Musette-orkest. 20.00 Nieuws.
20.17 De gewone man. 20.45 „Le
Sage ten Broek 21.15 Herden
kingsconcert. 22.25 „Vaders dag
boek". 22.50 Dansorkest.
zaterdag 12 juli
Ochtend- en middagprogramma
HILVERSUM II: 7.00 Nieuws.
7.15 Gymnastiek. 7.30 New May-
fair-dansorkest. 8.00 Nieuws. 8.39
Licht morgenconcert. 10.00 Mor
genwijding. 11.00 Voor de arbeiders.
11.30 Accordeon-orkest. 12.00 Har-
monie-muzick. 12.35 Lys Gauty en
Tito Schipa. 13.00 Nieuws. 13.15
Miller-Sextet. 14.00 De nieuwe spel
ling in België. 14.15 Russisch pro
gramma. 15.00 Van boek tot boek.
15.30 Onze buurlanden en hun Soc.
Dem. bewegingen. 15.45 „The Ram
blers". 16.20 Als een bonte vogel
vlucht17.00 Sportpraatje. 17.30
Orgelspel. 18.00 Nieuws. 18.30 Om
en nabij de twintig.
HILVERSUM I: 7.00 Nieuws.
7.15 Gymnastiek. 5 00 Nieuws. 8.15
„Pluk de dag". 9.30 „Die Entfüh-
rlng aus dem Serail". 10.15 Klassie
ke marsen en walsen. 11.45 Fami
lieberichten. 12.03 Le Carnaval des
Animaux. 12 30 „Welk boek? Een
goed boek!" 12.35 Dansorkest. 13.00
Strijdkrachten. 13.30 Dansorkest.
13.45 Filmkwartier. 14.00 New
Mayfair orkest 14.30 ..De Toneel
kijker". 15.15 Marek Weber. 16.20
,JDe vliegende Hollander". 18.00
Planoduo. 38.15 Journalistiek week
overzicht. 18.30 Strijdkrachten.