DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
abc
J
RESHEVSKY
Nieuwe regime consolideert
zijn posities
Finland in dwangpositie door
Stalins verzoek om pact
D
H
Ziekenfondsen en artsen
zijn het eens!
A
E
Sjertok critiseert
Amerika's voorstel
Voor goede wereldburgers
Voor 1948 accoord gesloten
de schakende accountant
De Amerikaanse kampioen analyseert
de beste partij van de week exclusief
voor ons blad
Nieuwe groepering
in Frankrijk
Zaterdag 28 Februari 1948
'Achtste jaargang, No. 957]
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330.
Bank: Rotlerdamsche Bank. Postbus 9 Abonnements
prijs 31 cent p. 'w. of 4.~ p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckacrtlaan 7, Amersfoort.
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235.
Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDE R.
Veiligheidsraad Palestina
Mosje Sjertok, hoofd van de
politieke afdeling van het Joodse
bureau, heeft gisteren in de Veilig
heidsraad by de voortzetting van
het debat over Palestina het plan
voor de verdeling \an Palestina het
uiterste minimum genoemd dat de
Joden kunnen aanvaarden.
Sjertok trok zowel van leer tegen
Engeland omdat dit land niet
toestaat dat de Joodse strijdkrach
ten wapens ontvangen als Ame
rika wegens de kortelings ge
dane voorstellen, die de Joden in
grote verwarring hebben gebracht.
Bittere woorden wjjdde hij aan het
feit dat de Arabieren ongehinderd
Palestina binnentrekken, terwijl
men de f Joden verhindert dat zij
zich niet wapens verdedigen.
De Belgische vertegenwoordiger,
die na Sjertok het woord kreeg,
steunde het Amerikaanse voorstel
cm een commissie van de Grote Vyf
met het onderzoek te belasten maar
België zou nog geen standpunt in
nemen over de juistheid of verr
keerdheid van het verdelingsplan.
Het Columbiaanse voorstel, een
speciale bijeenkomst van de Assem-
blée te beleggen, werd afgewezen.
Mr. IN 'T VELD AAN
WEDJEROPBOUW
"j^SJECHOSLOWAKIJE. Fabrieksarbeiders werden met auto's van hun werk
gehaald om te luisteren naar Cottwalds rede. in Praag uitgesproken tijdens de
staking.
TSJECHOSLOWAK1JE. Tijdens de algemene vijf-minuten-staking in Praag
luisterde de menigte naar de openluchtradio-uitzending van de rede van Cottwald
Na Gotticalds overwinning
Politiek en maatschappelijk leven wordt
ontdaan van niet-commmunisten
Het nieuwe Tsjechoslowaakse kabinet van Gottwald is gisteren.aan
president Benesj voorgesteld en beëdigd. De toestand in het land wordt
gekenmerkt door een regen van ontslagen aan nict-communistcn en
verder door de maatregelen van het nieuwe bewind met betrekking tot
de berichtgeving. Zo zullen dc Tsjechische en de Slowaakse omroep
worden samengevoegd tot één enkele moderne omroep, die de denkbeel
den van de volksdemocratie zal bevorderen.
Hedenmorgen is dc benoeming
bekend gemaakt van mr J. in
't Veld tot minister van Weder
opbouw en Volkshuisvesting.
i
Op 29 Februari zal in alle UNO-
landen aandacht worden gevraagd
voor de verhongerende kinderen.
Prof mr R Kranenburg spreekt
over dit onderwerp Zondag over
Hilversum I van 19.45 tot 19 50 en
over Hilversum II van 20.05 tot 20 10
De buitenlandse journalisten in
Praag hebben op een persconfe
rentie een waarschuwing te horen
gekregen dat tegen degenen die
..onware berichten verspreiden"
maatregelen kunnen worden geno
men. Dr. Kosta van het departe
ment van voorlichting, die de pers
conferentie hield, stelde voor dat
de correspondenten hoofdzakelijk
hun berichten zouden putten uit de
officiële bronnen die hun ten dien
ste staan: alleen de departementen
van voorlichting en buitenlandse
zaken hebben te beoordelen, welke
berichten wel, en welke niet in
overeenstemming met de waarheid
zijn.
Antwoord op protest
Het officiële Tsjechoslowaakse
nieuwsbureau heeft geantwoord op
de Brits-Frans-Amerikaanse ver
oordeling van GÖttwalcTs staats
greep. Het bureau zct i.at de toe?-
Russisch staatshoofd dringt in brief aan
Fins president op spoed aan
(Van onze Scandinavische correspondent)-.
Met verontrustende snelheid beijvert zich deze dagen de Russische
politiek het laatste restje zelfstandigheid van zijn Finse buurstaat te niet
te doen. Na Tsjechoslowakije is nu de beurt aan Finland gekomen, dat
van alle satellieten van Hitier bij de vredesonderhandelingen relatief de
beste vredesvoorwaarden kreeg en dat in de Russische politiek dezelfde
rol schijnt te spelen als Denemarken gedurende de Hitler-periode, welk
land door Churchill zo treffend betiteld werd als de kanarievogel die
bevrijd werd.
passing van de derm ratie in in
ternationale aangelegenheden niet
toeslaat, dat men zelfs maar met
critiek zich mengt in interne za
ken van andere landen. De verkla
ring ontkent dat de crisis invloed
heeft gehad op de parlementaire
instellingen.
De zuivering van het politiek
leven gaat d ior. Journalisten, do
centen van universiteiten, politieke
leiders, fabrieksfunctionarissen
worden ontslagen „omdat hun
denkbeelden niet overeenkomen
met die van het nationale front."
Een politieke vluchteling die uit
Praag in Frankfort is aangekomen,
heeft daar gezegd, dat aan Fierlin-
ger, de pro-communistische soc.-
aemocratische leider, door de com
munisten het presidentschap was
beloofd, indien Benesj zou aftre
den.
Een te Praag uitgegeven verkla
ring dat -ie crisis daar zonder
^bloedvergiet i zou zijn verlopen, is
in Londen tegengesproken door 'n
woordvoerder vin het Foreign Of
fice. Daar is bericht ontvangen, dat
vijf Tsjechoslowaakse studenten
tijdens betogingen ten gunste van
Benesj zijn gedood.
Deze periode is nu geëindigd. Op
de schrijftafel van de Finse presi
dent lirrt een Russisch voorstel tot
het sluiten van een militaire over
eenkomst naar Honeaars en Roe
meens voorbeeld. Dit kan slechts
betekenen dat Rusland Finland zo
wel on militair, economisch als op
politiek gebied aan zich bindt.
Dit voorstel van Stalin wordt, op
grondwettelijke overwegingen en
in principe, door alle Finse oartiien
afgewezen, uitgezonderd natuurlijk
de communisten, die slechts 48 van
de 200 zetels in het parlement heb
ben. Het is echter zeer de vraag of
men aan de grondwet en deze prin
cipes kan blijven vasthouden. Fin
land bevindt zich in een dwangpo
sitie. Ziin strategische en politieke
afhankelijkheid van Sowjet-Rus-
land is te groot, dan dat het zich in
werkelijkheid tegen de alliantie zal
kunnen verzetten. De Russische no
ta is een eigenhandig 'geschreven
brief van Stalin aan de Finse presi
dent Paasikivi. Dez.e kreeg de brief
reeds Maandag, doch wegens ziekte
kon hij eerst Donderdag de regering
bijeenroepen. Gisteren beraadslaag
de de regering opnieuw. Tot heden
morgen is nog niet bekend welke
houding de regering zal aannemen
en de benoeming van de leden van
een delegatie naar Moskou wordt
eerst de volgende week verwacht.
Een bepaald tijdstip voor de on
derhandelingen wordt door Stalin
in zijn brief die in vriendschappe
lijke toon gesteld zou zijn, niet ver
langd, doch de Finse president
bliceerd. Er wordt op gewezen dat
men in Moskou niet lang wenst te
wachten. Tot nu toe is slechts een
klein uittreksel uit de brief gepu
bliceerd. Er wordt op gewegen dat
Finland dot dusver het eerste buur
land van Rusland is dat nog' niet
een dergelijk pact gesloten heeft.
Ofschoon de uitslag van de onder
handelingen wel vaststaat, wil men
in Finland toch democratisch te
werk gaan, d.w.z. dat de commissie
door het parlement gekozen wordt.
Een eenheid brandstoffen
voor a.s. moeders
De bon „Brandstoffen a.s. moe
ders" van de CA-kaarten is geldig
verklaard voor een eenheid brand
stoffen. De bon 77bv van de brand-
stoffenkaart TA 707 wordt na
6 Maart ongeldig.
Toertochten afgelast
Wegens de slechte toestand van
het ijs heeft het merendistrict van de
Zuid-Hollandse Ijsbond besloten, de
voor heden en Zondag vastgestelde
Molen- en Merentocht af te gelassen.
In het December-nummer van het maandblad der Ver
enigde Naties „U.N. World" vónden wij een „International
Primer for good little world citizens" oftewel: een interna
tionaal A.B.C. voor goede wereldburgertjes. Van dit alfabet
vindt men hier het eerste gedéelte; de overige delen zullen
wij in de volgende nummers van ons blad afdrukken.
Het is een goede gewoonte op vele scholen om de jeugd de
krant te leren lezen: wij weten, dat talrijke leraren en onder
wijzers dit bij voorkeur doen aan de hand van onze krant.
Het internationale alfabet zal hun taak vergemakkelijken en
veraangenamen. En vele anderen zullen evenzeer genieten en
na-peinzen over de geestige plaatjes van Oscar Berger en de
rijmpjes van Ron Schiller, in het Nederlands vertaald door
Annie Schmitz.
1 dat is China
waar ook ;ets gebeurt
dat is Düitsland
in drieën gescheurd
is de Gaulle
Jeanne d'Arc nummer 2.
STALINS PORTRET
IN SCHOLEN
Dr. Nejedly dc c ommunistische
minister van opvoeding, heeft ver
klaard. dat in alle Tsjechoslowaak
se scholen het portret van Stalin
zal worden 'opgehangen. Tevens
zullen nieuwe leerboeken voor po
litieke opvoeding worden uitge
reikt.
Tegenover professoren en lera
ren zeidc Nejedlydat opvoeding
politiek moet zijn evenals het
leger".
President Benesj heeft met zijn
echtgenote Praag verlaten om het
weekeinde door te brengen in zijn
buiten te Fezimove Usti in Zuid-
Bohemen.
Amsterdamse K van K.
wil geen Burgerveen
In een adres aah minister Vos
heeft de Amsterdamse Kamer van
Koophandel te kennen gegeven dat
zij het plan-Plesman voor een
nieuwe luchthaven te Burgerveen
volkomen onaannemelijk acht.
Het adre9 betoogt verder dat het
vliegveld Burgerveen in vergelij
king tot Schiphol veel verder van
Amsterdam zou komen te liggen,
en verhoudingsgewijs weinig dichter
bij Rotterdam.
Prof. Lieftinck sprak
minister Eyskens
Prof. Lieftinck heeft Vrijdag
middag in Brussel besprekin
gen gevoerd met zijn Belgische
collega Eyskens en de gouver
neur Frère.
Van Nederlandse zijde namen
tevens aan de onderhandelingen
deel prof. Keesing, adviseur van
het ministerie van financiën cn de
heer Holtrop, directeur van de
Nederlandse Bank.
Naar minister Eyskens na afloop
meedeelde, hebben de besprekingen
zich op economisch en financieel
plan bewogen en heeft men in het
bijzonder dc problemen bestudeerd,
die zich op lange termijn voordoen.
Deze bijeenkomst is gehouden op
grond van de beslissing, die tydens
de Benelux-confcrentie te Luxem
burg is genomen en volgens welke
over deze problemen in de toekomst
geregeld overleg zal worden ge
pleegd.
In het bijzonder zijn bjj de onder-
handeling°n van Vrydag ter sprake
gekomen het vraagstuk van de
lonen en prijzen in de drie landen,
de samenwerking in het kader van
het plan-Marshall en het algemeen
economisch evenwicht in het bestek
van de Belgisch Nederlands
Luxemburgse samenwerking.
(Eigen berichtgeving)
Het conflict tussen de huisartsen
en de ziekenfondsen dat vorig
jaar zulke ernstige vormen had
aangenomen is een stap dichter
tot zijn oplossing gekomen. Voor
het jaar 1948 is een voorlopige
overeenkomst gesloten, waarbij die
van 1947 tot basis heeft gediend.
De honoraria van de niet-apo-
theekhoudende huisartsen blijven
gehandhaafd op f 4.68 per inge
schreven ziekenfondslid, die voor
dc apotheek-houdende huisartsen
zijn met f 0.50 verhoogd. Hierte
genover staat, dat leze artsen nu
verplicht zijn ook de recepten der
specialisten klaar te maken.
Deze voorlopige overeenstem
ming is het resultaat van langdu
rige besprekingen, die gevoerd zijn
tussen de Landelijke Huisartsen-
Vereniging, onderdeel van de Mij.
ter bevordering van de geneeskunst
en de ziekenfonds-organisaties. Er
zijn nog enkele kleine onderdelen
van dit „gentleman-argreement".
waarop geen overeenstemming is
bereikt. Binnenkort worden de
onderhandelingen echter voortge
zet en aan beide zijden hoopt men
tot een vciledig accoord te komen.
Dat deze overeenkomst voor
slechts een jaa» is vastgesteld vindt
zijn oorzaak hierin, dat zowel in
artsen- als in ziekenfondskringen
de verwachting leefde, dat de nieu
we wet op het zieker.fondswezen
dit jaar bij het parlement inge
diend en afgehandeld zou kunnen
worden. Goed ingewijden vrezen
echter, dat dit niet het geval zal
zijn.
Twee gesneuvelden
De regering maakt bekend, dat
tot haar leedwezen in de afgelopen
week de volgende verliezen zijn ge
rapporteerd
Koninklijke Landmacht: Sold. J.
J. Hartman, uit Amsterdam. Sold.
Ie kl. J. Westdijk, "uit Goedereede.
Koninklijk Nederlands-Indisch Le
ger: geen verliezen. Koninklijke
Marine: geen verliezen.
is de Atoombom
nog heel ver van hier
i dat is Bevin
en dun Engels Bier
is Egypte
bij 't Sue^kanaal
I is voor Franco
Fascistisch kabaal
Hollandse klompen
hier en over zee
is Italië
geplaagd door inflatie
dat is Jinnah
hij hakt in een natie
Het stemt ons tot grote voldoening te kiüinen mededelen dat do
Amerikaanse schaakkampioen, Samuel Rcshevsky, zelf deelnemer
aan het op 2 Maart in de Haagse Dierentuin beginnend schaaktour-
nooi om dc wereldtitel, zich bereid verklaard heeft exclusief
voor ons blad! een analyse te geven van de beste partijen, dio
wekelijks in dit tournool gespeeld worden. Reeds in 1937 bewees
Reshevsky tijdens de revanchematch om het wereldkampioen
schap tussen Euwe en Aljecbin
dat hij tot dc beste schaak
journalisten behoorde. Zun
analyse van de dertig partücn
in Nederlandse en buitenlandse
bladen muntten uit door de cri-
tische gedegenheid, waarmede
hU elke partij op de voet volg
de.
,,'t Zal een zware strijd
worden"
„With much pleasure!" zegt hij
spontaan, wanneer hem het ver
zoek, zelf enige beschouwingen in
ons blad aan dit tournooi te wijden,
bereikt. Met die woorden ontdooit
de op-en-top Amerikaanse „busi-
ness-man" die, direct na zijn aan
komst in het Kurhaushotel in Sche-
veningen diverse bezoekers mpest
„verwerken".
Klein en gezetter dan ruim tien
jaar geleden: inderdaad, aan de
kleine slanke Reshevsky, die in
1937 zes^-en twintig jaar oud was,
zijn de jaren, waarin hij als leider
van een accountantsbureau in New
York midden in het bruisende za
kenleven staat, niet ongemerkt
voorbij gegaan. Zij hebben echter
niet kunnen knabbelen aan zijn vi
taliteit en aan zijn slagvaardigheid.
En evenmin heeft het zakenleven
de schaakzin van deze „kleine
schaakmatador" nadelig kunnen
beïnvloeden: zijn jaarlijks abonne
ment op de titel van schaakkam
pioen van de USA bewijst dit wel'.
En ook aan voorbereiding op de
thans aanvangende strijd om de
wereldtitel heeft het Reshevsky
niet ontbroken. Tot aan de tanden
gewapend zal hij al" zijn kennis en
kunde, alle tactische slagvaardig
heid, waarover hij beschikt, in het
geding brengen.
Hoe hij over zijn kansen denkt?
Die vraag kan beter niet gesteld
worden. De man, die zoëven nog uit
óe huid van de zakenman m die
van beroemd kroop, laat
zich Over zijn kansen niets ontval
len. ,,'t Zal een zware str.jd wor
den!" verzekert hij. En daarmede
neemt hij afscheid. Gelukkig: onze
lezers zullen hem nog enige malen
in deze kolommen ontmoeten, zul
len van zijn gedegen beschouwin
gen kunnen genieten omtrent een
tournooi, waarin vier van de vijf
deelnemers stellig met precies de
zelfde kansen op verovering van
de wereldtitel aantreden.
Tussen communisten en
Derde Macht
(Van onze correspondent)
PARIJS. 28 Februari. Een
nieuwe politieke groepering ls in
Frankrijk gevormd die zich plaatst
tussen de communisten en de Derde
Macht: de R.D.R. (Rassomblemeni
Dérpocratlque Róvolutlonnalre)
Deze „vierde macht" die voorlopig
nog geen macht is wordt gelan
ceerd door een groep politici, schrij
vers en journalisten die de commu
nistische methode verwerpen, maar
die nochtans het Ideaal van een
socialistisch revolutie niet willen
loslaten.
Tot de ondertekenaars van het
uitgegeven manifest behoren een
aantal socialistische afgevaardig
den, enige leden van het hoofdbe
stuur van de S F.I.O., de schrijver
Jean-Paul Sartre en David Rous-
set, alsmede een aantal journalis-
i Ex-V-man zocht naar
oorlogsmisdadigers
Het voormalige hoofd van de
S.D. te Almelo. Gerbig, zag 2'/«
jaar geleden iemand in gealli
eerd uniform in het kamp Ave
goor optreden, die tijdens de
oorlog voor hèm had gewerkt.
Het was de toen 26-jarige G. J.
Kamp, die deel uitmaakte van de
„War Crimes Commission", de ge
allieerde instantie, die belast was
met het opsporen van oorlogsmis
dadigers
Gerbig zweeg echter, maar enkele
maanden gelegen, toen hij hoorde,
dat. Kamp een aantal van zijn kame
raden in de gevangenis had gehol
pen. werd het hem te bar. Hij ging
over zijn ex-medewerker een boekje
open doen. en het slot van het ver
haal speelde zich gisteren voor het
Bijzonder Gerechtshof te Arnhem af.
Sergeant Kamp stond in zijn om
geving terecht bekend als een ver
dienstelijk illegaal werker, een kun
dig P.R A.-rechercheur en een suc
cesvol speurder naar oorlogsmisda
digers. De tenlastelegging vermeld
de echter: V-man te zijn geweest
voor de S.D. en illegale werkers te
hebben verraden, waarvan er een in
Neuengamme was doodgemarteld
Niemand in de rechtzaal begreep
zijn houding: Kamp zelf ook met,
volgens zyn verklaring. Eis: 8 jaar.
Hervormingen voor de
West kómen nu
Voorlopige colleges in
Suriname en op Antillen
De voorbereidingen voor voorlo
pige hervormingen in het bestuur
van Suriname cn de Antillen zUtt
thans vergevorderd.
Minister Jonkman heeft gisteren
in een onderhoud met dc heren
Buiskool en Pos van de Surinaamse
delegatie meegedeeld, dat hij met
gouverneur Brons tot overeenstem
ming is'gekomen over de vorming
van een college, dat moet worden
beschouwd als een. voorloper van
het college van gecommitteerden
(een soort van kabinet). Het voor
lopige college zal door de gouver
neur worden benoemd; het heeft tot
taak de bestuurshervormingen in
Suriname voor te bereiden en tevens
de gouverneur bil tc staan bij de
uitoefening van het algemeen be
stuur.
De instelling van een voorlopig
college mag ook voor Curacao cn
Aruba binnenkort worden verwacht.
De behandeling hiervan werd ver
traagd door de reis van gouverneur
Kasteel naar Venezuela.
Tegenover een A N.P.-vertegcn-
woordiger zei minister Jonkman het
te betreuren, dat drie leden van de
Curagaose delegatie zijn vertrokken,
juist nu er schot gaat komen in de
zaken.
CURACAOENAARS-
VERTROKKEN
Vrijdagmiddag om 5 uur zijn met
een vliegtuig van de .O.A de leden
mr S. V van der Meer, S. Jonck-
heer en J E Yrausquin van de de
legatie der Antillen van Schiphol
naar de West teruggekeerd.
Hun werd uitgeleide gedaan door
die delegatieleden, die in Neder
land voor de conferentie achter
blijven, met uitzondering van de
heer Gerharts, vertegenwoordiger
van Aruba.
Zaak-Korfoe: Pleidooi
van Albanië vervolgd
Het ziet er niet naar uit, dat
de behandeling van de Korfoe-
zaak voor het Internationale Hof
van Justitie binnen dc ver
wachte dri£ dagen ten einde zal
zijn Het geschil zelf is na twee
dagen nog niet aan de orde ge
komen.
Vrijdag zette prof Vochoc, de Al
banese hoogleraar in het interna
tionale recht, het Donderdag door
Kahreman Ylli begonnen pleidooi
voort Hij betoogde opnieuw dat een
zaak slechts voor het Hof kan wor
den gebracht op verzoek van beide
partijen. Er moet eerst overeen
stemming- tussen de betrokkenen
zijn. Zonder dat blijft elk verzoek
onontvankelijk.
Albanië zou nu de situatie kunnen
redden door alsnog de competentie
van het Hof, onr van deze zaak ken
nis te nemen te erkennen, maar het
weigert dit.
Na de ochtend- en middagzitting
van gisteren, zal het Albaanse plei
dooi vandaag nog een uur in beslag
nemen. Daarna krijgt de Britse plei
ter het 'woord.
Zeeland krijgt er een
badplaats bij
Groede, een voor de oorlog bfl
vacantiegangers volkomen onbe
kend plaatsje in Zeeuws-Vlaande*
ren. bij Breskens, kreeg in het
afgelopen seizoen duizenden aan
vragen om logies, tot zelfs uit
Zwitserland. Men is echter slechts
ingericht op het herbergen van,
enige tientallen vreemdelingen.
Weerbericht
HETZELFDE WEERTYPE
Weersverwachting, geldig tot Zater
dagavond:
Alleen in de ochtenduren nog licht*
vorst. Iets minder zonnig dan gisteren.
Zwakke tot matige wind uil Oostelijk*
doch In het Zuiden tijdelijk uit ultecj*-
lopende richtingen.
29 Febr Zon op 7 29. onder 1814
Maan oponder 9.25.
1 Maart: Zon op 7.27 onder 18.flk
Maan op 0.59, onder 9.44.