DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
In Frankrijk gaat het
hard tegen hard
Nieuwe beletselen op til?
Het bloedloos „hart" klopt
rustig verder....
Rel in Djokja een hoogst
onwelkom voorval
Bouwplan 1948 kost ruim
één milliard
De Gaulle welkom in Marseille?
NEEN! zeggen de communisten
BOGOTA
Congres achter
prikkeldraad
BONNENLIJST
Germaanse
onbescheidenheid
Botwinnik één
met 7 uit 9
„Wereldraad" naar
Utrecht
Sowjet-dagblad werpt een
balletje op
Prof. Jongbloed over zijn
nieuwe uitvinding
MacArthur ging „down"
Het Koninkrijk ging te grabbel
Ontlading van opgekropt gemoed
Opnieuw stakingen
te Parijs
Minder bedrijf s-
bouw in Rotterdam
West-Europees economisch handvest
wordt morgen in Parijs getekend
Donderdag 15 April 1948
Achtste jaargang, No. 995
Opgericht door de Stichting „Het Parool" -jGiro 510330.
Bank: Rotterdamsche Bank. Postbus 9 Abonnements
prijs^! cent p. w. of 4.— p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: NJÏ, De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort,
Telefoon redactie 4291, Telefoon administratie 6235,
Zowel de Gaullisten als de com
munisten treffen hun voorbereidin
gen voor de rede, die generaal
Charles do Gaulle Zondag in Mar
seille zal uitspreken. De RPF heeft
hekend gemaakt, dat de lijfwach
ten van de partij de orde zullen
handhaven op dit oersto nationale
congres van de Gaullo.
De onder communistische leiding
staande CGT heeft vóór Zondag
een tegen-demonstratie aangekon
digd. Mochten de communisten pro
beren de Gaullistische bijeenkomst
te verstoren, dan zal het ongetwij
feld tot een ernstige botsing komen
tussen beide groepen. Toen deze
week een communistische spreker
op een meeting aan z\jn toehoor
ders vroeg of men De Gaullc te
Marseille aan het woord zou laten
antwoordde do menigte met „neen".
De communisten hebben bovendien
pamfletten ln het havenkwartier
verspreid, waarin de vrouwen
wordt aangeraden thuis te bljjvcn
De Gaulle zal zijn aanhangers toe
spreken vanaf een schip in het
oude havengedeelte.
Het Franse kabinet heeft besloten
Ln verband met do te Marseille te
verwachten hotsingen do politie al
daar te versterken met detache
menten van elders.
Ook heeft het kabinet de Franse
minister van justitie gemachtigd
een vervolging irt te stellen tegen
het Parijse communistische avond
blad „Ce Soir". Deze krant, die de
grootste oplage heeft van alle te
Parijs verschijnende avondbladen
heeft In een op opvallende plaats
opgenomen artikel gesuggereerd,
dat de regering van plan zou zijn
de biljetten van 1000 frs. in te trek
ken. Het verbod van de krant zou
plaats vinden op grond van onder-
De gedelegerden van de Pan-
Amerikaanse conferentie zijn in het
gebouw van de legatie van Hondu
ras bijeengekomen Een speciale
commissie uit dc ambassadeurs
rapporteerde dat er voldoende faci
liteiten waren voor een voortzet
ting van de conferentie in Bogota.
De atmosfeer zou gunstig zijn.
Juist op het ogenblik dat de
Amerikaanse ambassade de
voortzetting van de conferen
tie aankondigde brak in de na
bijheid van het gebouw een
schietpartij uit. Het gebouw,
waarin de vergaderingen ge
houden worden, is met prikkel
draad afgezet en wordt streng
bewaakt. Op strategische pun
ten in de buurt z\jn machinege
weren opgesteld.
Voor verantwoordelijkheid van
Reuter maken wij voorts melding
van het nog niet bevestigde bericht,
dat de minister van buitenlandse
zaken van Columbia zou hebben
tegengesproken, dat zijn land de
diplomatieke betrekkingen met de
Sowjet-TXnie heeft verbroken. Hij
noemde het persbericht over.de op
zegging der relaties voorbarig.
Voor het tijdvak van 18 April
tm. 1 Mei 1948 geeft elk der vol
gende bonnen recht op het'kopen
van:
Bonkaarten KA, KB, KC 804
323 Algemeen: 1600 gram brood
(Geldig t.m. 24 April).
324 Algemeen: 200 gram brood of
400 gram roggebrood
(Geldig t.m. 24 April).
325 Algemeen: 400 gram brood of
1 rantsoen gebak
326 Algemeen: 100 gram bloem of
zelfrijzend bakmeel of kinder
meel
327 Algemeen: 750 gram suiker,
boterhamstrooisel enz., of 1500
gram jam, stroop enz., of 7a0
gram versnaperingen
328 Algemeen: 1 ei
329 Algemeen: 375 gram zachte
zeep 125 gram soda
315 Reserve: 800 gram brood
(Geldig t.m. 24 April).
318 Reserve: 400 gram brood
(Geldig t.m. 24 April).
Bonkaarten KD, KE 804
823 Algemeen: 400 gram brood
(Geldig t.m. 24 April).
824 Algemeen: 200 gram brood of
400 gram roggebrood
(Geldig t.m. 24 April).
82£ Algemeen: 400 gram brood of
1 rantsoen gebak
826 Algemeen: 100 gram bloem of
zelfrijzend bakmeel of kinder
meel of kinderbiscuits
827 Algemeen: 750 gram suiker,
boterhamstrooisel enz., of 1500
gram jam, stroop enz., of 750
gram versnaperingen
828 Algemeen: 1 ei
829 Algemeen: 750 gram zachte
zeep 250 gram soda
813 Reserve: 400 gram brood
(Geldig t.m. 24 April).
818 Reserve. 500 gram bloem of
zelfrijzend bakmeel of kinder
meel of kinderbiscuits
Tabak- en versnaperingenkaarten
enz. QA. QB. QC 802
37, 38,41 Tabak: 2 rantsoenen si
garetten of kerftabak
39 Versnaperingeu: 200 gram ver
snaperingen of 200 gram suiker,
boterhamstrooisel enz., of 400
gram jam, stroop enz.
42 versnaperingen: 100 gram ver
snaperingen of 100 gram suiker,
boterhamstrooisel enz., of 200
gfara jam, stroop enz.
Bovengenoemde bonnen kunnen
reeds op Vrijdag 16 April worden
gebruikt.
Wiet -aangewezen zijn en vernie
tigd kunnen worden: de bonnen
272. 274, 275, 774 en 775 Melk, 280,
281, 282, 287, 784, 786 en 787 Re
serve, 790 en 791 Algemeen.
mijning: van het vertrouwen ln de
staat.
De communisten ageren niet al
leen tegen de Franse minister van
financiën, zij hebben ook die van
binnenlandse zaken op de korrel
genomen naar aanleiding van het
verbod om met de aanstaande Mei-
betogingen over de grote boule
vards te trekken. Het verbod van
minister Moch, zou zijn ontspro
ten aan „haat tegen de werkende
klasse".
West-Duitsland heeft Engeland
en Amerika om een bedrag van bij
na twee milliard dollar gevraagd
als steun aan dit gebied binnen het
kader van het Europese herstelplan.
(Het gevraagde is gelijk aan ruim
30 procent van het totaal van het
Marshall-plan, zoals het onlangs
door de Amerikaanse volksverte
genwoordiging is goedgekeurd. Voor
zestien landen tezamen is toege
wezen een som van nog geen 5Vj
milliard dollar. Red.).
Intussen heeft generaal Clay, de
commandant van het Amerikaanse
bezettingsleger verklaard, dat h\1
nog geen gelegenheid heeft gehad
het Duitse verzoek te bestuderen.
De Dinsdag afgebroken partij
Smyslov-Keres werd Woensdag,
zonder dat verder werd gespeeld,
remise verklaard. Hierdoor is Bot
winnik vaster op de eerste plaats
gekomen.
De stand is nu:
1. Botwinnik 7 p. uit 9 wedstrij
den. 2. en 3. Keres en Smyslov 5!<ï
p. uit 10 wed. 4. Reshevsky 4Vfc uit
9 wed. 5. Euwe 1}< P. uit 10 wed.
Morgen worden gespeeld de par
tijen Smyslov-Bolwinnik en Res-
lievsky-Keres.
Zoals wij reeds eerder hebben
gemeld zullen de deelnemers aan
de conferentie van de Wereldraad
der Kerken, welke in Augustus in
Amsterdam wordt gehouden, een
bezoek aan Utrecht brengen. Dit
bezoek zal plaats hebben op Zon
dag 29 Augustus. De gasten komen
met één of meer extra-treinen op
het Maliebaan-Station aan en wan-
delen vandaar naar Tivoli, waar
een korte begroeting zal plaats
hebben. Daarna brengt het Utrecht
se zangkoor „A. B. H. Verheij" het
oratorium „Het lied der eenheid"
van Alex de Jong ten gehore. Na
afloop wandelen de gasten door de
stad, waar overal gidsen klaar zul
len staan om de weg te wijzen,
naar het Centraal Station, waar de
extra-treinen weer zullen klaar
staan om de bezoekers naar Am
sterdam terug te brengen.
Griekse militie vergrijpt
zich aan gevangenen
Een gemotoriseerde compagnie
Griekse gendarmerie heeft Woens
dag de gevangenis van Sparta (Pe
loponnesus) bestormd, 25 commu
nistische gevangenen gedood en vijf
gewond, zo deelt het Griekse mi
nisterie van openbare orde mede.
De maloor. die het bevel over de
gendarmes voerde, werd doodge
schoten toen hij trachtte de bestor
ming te verhinderen.
Tegen de avond was de orde her
steld Het Griekse kabinet heeft een
onderzoek ter plaatse en ..voorbeel
dige bestraffing" van de schuldigen
bevolen.
Montgomery en Churchill twee
grote oorlogsfiguren. Dit plaatje van
de maarschalk cn de ex-premier werd
gemaakt toen zij samen terugkwamen
van de plechtigheid waarbij het monu
ment van die andere grote figuur uit
de jaren '39— '45: Roosevelt werd ont
huld.
Amsterdams zevende wet
houder is op komst
Naar wil vernemen, hebben Gede
puteerde Staten van Noord-Holland
het besluit, dat de Amsterdamse
gemeenteraad in zijn zitting van
Woensdag 7 April heeft genomen
tot benoeming van een zevende wet
houder. goedgekeurd. In de komen
de raadszitting van 28 April zal
deze functionaris worden gekozen.
De luchtweg naar Berlijn
De „Tagliche Rundschau", een Ber-
lijnse courant welke verschijnt on
der controle van dc -Sow jet autori
teiten schr(jft naar aanleiding: van
het luchtverkeer dat de Westelijke
mogendheden onderhouden met Ber
lijn:
„Het is herhaaldelijk voorgeko
men, dat Britse en Amerikaanse
Vijf goedige dikhuiden
aangekomen
Woensdagmorgen zijn in de Rot
terdamse haven vijf jonge olifan
ten aangekomen. De Jumbo's, die
hoewel nog babies van twee tot
drie-en-een half jaar, reeds ver
scheidene honderden kilo's wegen,
zijn door het Londense circus
„Chiepperfield" tijdelijk afgestaan
aan Strassburger.
Doodstraf in Engeland
tijdelijk afgeschaft
Engeland zal de doodstraf we
gens moord voor vijf jaar afschaf
fen. Het Lagerhuis heeft Woens
dagavond een daartoe strekkend
wetsontwerp, waarin dit experiment
is vervat, met 245 tegen 222 stem
men aangenomen.
piloten boven de Sowjct-zone
van Berlijn de veiligheidsrege
len overtraden." Dit zal de uit-
stippcling van nieuwe luchtcor-
ridors noodzakelijk maken, al
dus vervolgt de krant om te be
sluiten: ,,Hel is bewezen, dat
vele Britse en Amerikaanse pilo
ten uiterst onervaren zijn en dat
een strenge controle nodig is."
Men verwacht in geallieerde krin
gen in Berlijn dat de Amerikanen,
Engelsen en Fransen zonder meer
zullen weigeren nieuwe vliegregels
te erkennen. Het wordt vrijwel
zeker geacht dat enige poging van
de Russen om een nieuwe controle
in de lucht te gaan uitoefenen ten
gevolge zal hebben dat Amerikaanse
en Britse gevechtsvliegtuigen de
luchttransporten zullen gaan escor
teren. Zowel generaal Clay als gene
raal Robertson heeft hiermede reeds
gedreigd.
Intussen heeft het Britse perso
neel belast met het onderhoud van
de telefoon- en telegraafverbindin
gen tussen Berlijn en het Westen
van de Britse autoriteiten opdracht
gekregen de Sowjct-zone te verla
ten in verband met de Sowjct-Rus-
sische mededeling, dat hun passen
na 15 April niet verlengd worden.
Het Amerikaanse technische perso
neel is Dinsdag uit de Russische
zone teruggeroepen.
Op een persconferentie te Wash
ington heeft de waarnemende mi
nister van buitenlandse zaken der
V S., Lovett, verklaard, dat de rege
ring tenjiauwste voeling houdt met
de mill^jpre bevelhebber te Berlijn
en dat zij de weg zou volgen, die het
geschiktst blijkt om de geschillen
met de Sowjet-autoriteiten bij te
leggen zonder dat „enig essentieel
recht opgeofferd wordt."
(Van een eigen verslaggever)
.JDenk nu nietdat het kunstmatig hart, dat ik „uitgevonden" heb, het stadium
van de proefnemingen te boven is. Er moet nog onnoemelijk veel geschieden
wil de hartspecialist het bij operatics kunnen gebruiken. Ik geef toe: de experi
menten die ik met honden heb genomen, zijn goed gcslaagdf maar voor het
apparaat praktisch gebruikt kan worden moeten wij volkomen zeker zijn van
dc werking er van. Het is eigenlijk niet juist, dat er reeds nu zo'n ophef van
wordt gemaakt, want het gevaar is daardoor niet denkbeeldig, dat hart- en
longpatiënten ons met brieven zullen overstromen, omdat zij vermoeden dat door
het kunstmatige hart genezing voor hun kwalen is te vindÉh. Zo ver is het
helaas nog niet!"
Operaties nog niet
mogelijk
Het is de Utrechtse hoogleraar
prof. dl*. J. J ongbloe d, die ons
dit zei. Hij is zeer voorzichtig met
.zijn mededelingen. Daar komt bij,
dat. gelijk hij ons vertelde, „er fei
telijk niet veel nieuws onder de
zon is". De constructie van het
kunstmatige hart, dat tevens als
kunstmatige long functionneert,
ligt in de lijn van de ontwikkeling
der medische apparatuur in de
laatste tientallen jaren. Prof. Jong
bloed herinnerde ons er aan, dat
het dr. Kolf in Kampen gelukt is
een kunstmatige nier te maken, de
„ijzeren long" is reeds vrij alge
meen bekend, terwijl het wel zeker
is dat vele geleerden in andere
landen experimenteren met een
kunstmatig hart. Zo waarschijnlijk
de beroemde Zweedse chirurg dr.
Gaafort. Prof. Jongbloed is waar
schijnlijk wel de eerste geleerde,
die iet£ over zijn in eerste instantie
geslaagde proefnemingen heeft
gepubliceerd (in het „Nederlands
Tijdschrift voor Geneeskunde").
Het is ook niet zo, dat prof.
Jongbloed op zekere dag besloot:
„Ik ga een kunstmatig hart con
strueren". De gedachten -aan een
dergelijk apparaat sproten voort
uit velerlei vroegere experimenten.
Ongeveer een half jaar geleden is
hij begonnen met de eerste proe
ven, die nu voorlopig afgesloten
zijn met de geslaagde proefnemin
gen op honden.
Hoe werkt het?
Hoe werkt nu het ingenieuze
toestel, dat wij even mochten aan
schouwen. Het zuigt bloed weg uit
de holle aders, voor het 't hart be
reikt, voert het door enkele glazen
buizen naar een cylinder, waar het
feloed door middel van een centri-
fugaal-beweging tegen de wand
wordt geworpen. Langs deze wand
druipt het langzaam omlaag, ter
wijl van de tegenovergestelde zijde
zuurstof wordt ingepompt. -Het
bloed neemt vanzelf deze zuurstof
oo. Een ingewikkeld stelsel van
buizen en kleppen pompt het
bloed weer in de slagaders. Dit
pompen geschiedt volgens dezelfde
rhythmische bewegingen, die het
hart maakt. Via de electro-cardio-
graaf van prof. Enthoven kan de
arts. die het kunstmatige hart be
dient. de polsslag controleren. Het
is vrijwel onnodig te verteliep, dat
het bloed op lichaamswarmte
wordt gehouden. Dat geschiedt,
doordat het kunstmatig hart in een
bak is gedompeld waarin water
met een temperatuur van 38 gra
den is.
Hpt is niet zo, gelijk de leek zou
vermoeden, dat het hart tijdens de
inschakeling van zijn kunstmatige
„broer", stil blijft staan. Het klopt
rustig verder, maar raakt bloed
loos. Daardoor zal het waarschijn
lijk mogelijk zijn operaties aan het
hart te verrichten zonder het ge
vaar, dat de patiënt doodbloedt.
Ook longoperaties
Ook de longen worden tijdelijk
buiten werking gesteld, zodat ope
raties aan deze organen, die reeds
thans veelvuldig geschieden, rus
tiger, ingrijpender en gevaarlozer
kunnen geschieden.
„Als tijdens de periode, dat het
kunstmatig hart de functie van het
echte hart overgenomen heeft, het
toestel defect raakt, bestaat dan
niet het gevaar dat de patiënt
ernstige gevolgen daarvan onder
vindt of zelfs sterft?" Prof. Jong
bloed verzekerde ons, dat daarvan
geen sprake is. Valt het kunstma
tige hart uit, dan herneemt het
echte hart automatisch zijn func
tie.
Gelijk ingewijden zullen weten
interesseert prof. Jongbloed zich
in het bijzonder voor luchtvaart-
geneeskunde. Hy is zelf vlieger
geweest en fungeert thans nog als
adviseur van de minister van Ver
keer voor alle problemen, de
luchtvaart-geneeskunde betreffen
de. Binnenkort hoopt hij, in op
dracht van de minister, naar de
Verenigde Staten te gaan om daar
een onderzoek in te stellen naar de
stand der luchtvaart-geneeskunde.
Groente duur door:
Natuurlijke schaarste
en export
W(j bevinden ons ten aanzien van
do verse groente in een overgangs
tijd zoals wij die elk voorjaar moe
ten doormaken, aldus de verklaring
dio het ministerie van landbouw,
visserij en voedselvoorziening geeft
van de betrekkelijke schaarste on
duurte van verse groente. De krappe
voorraden sla worden bovendien
Veroorzaakt door dc export van dit
landbouwproduct naar Engeland
Hot ministerie vertrouwt, dat bij
aanhoudend zacht voorjaarsweer de
prijzen spoedig zullen gaan dalen.
Verrassing van Ameri
kaanse voor-verkiezing
De republikein Harold Stasson
heeft een duidelijke overwinning be
haald in dc voorverkiczingen in de
staat Nebraska. In 1107 kiesdistric
ten behaalde hij 10.096 stemmen te
gen Dewey 30.520. Taft 10.559, Van-
denberg 3.339, MacArthur 3.291,
Warren 795 en Martin 406.
(De ongunstige cijfers van gene
raal MacArthur trekken de aan
dacht, daar hij door een groot aan
tal bewonderaars van zijn politiek
in Japan als de ..sterke man" werd
afgeschilderd, die Amerlka's moei
lijkheden met een krachtig gebaar
zou afweren. Red.).
Vliegramp te Shannon eist
dertig doden
Dertig van de 31 personen aan
boord van een Constellation van
de „Pan-American Airways" zijn
om het leven gekomen, toen het
toestel aan het begin van de hoofd
landingsbaan van het vliegveld
Shannon (in Ierland) veron
gelukte. Het toestel heeft een ob
stakel geraakt ongeveer twee km.
van de hoofdgebouwen en is on
middellijk in brand gevlogen.
Volgens een vertegenwoordiger
van dc maatschappij was het vlieg
tuig de „Empress of the Skies", die
van Karatsji naar New York vloog,
op een tocht rond de wereld. Zij
heeft 21 passagiers cn een tien
koppen tellende bemanning aan
boord.'
De enige overlevende is Mark
Worst, een Amerikaanse vertegen
woordiger van dc Lockheeclmaat-
schappü. Zijn vrouw, die op het
vliegveld stond te wachten, was
eerst verteld dat er geen overle
venden waren, maar later kon haar
worden meegedeeld, dat haar echt
genoot de enige geredde was.
Ned. Indische pers:
Republikeinse pers:
De aanvankelijk zeer ernstige
ontstemming in de Nederlandse
delegatie in Djokjakarta naar
aanleiding van de behandeling
waaraan zij heeft blootgestaan
Is, bijna aanleiding geworden
tot een formeel protest bij dc
regering van de Republiek.
Door het ingrijpen van leden van
de Commissie van Goede Diensten
der Verenigdo Naties is deze stap
voorkomen en heeft men zich be.
reid verklaard genoegen te nemen
met de formele verontschuldigin
gen voor het gebeurde van de leider
van dc Indonesische onderhande
laars, Mohammed Roem.
Ilocwel dus officieel dc zaak als
afgedaan wordt beschouwd, zal hot
incident toch niet nalaten *Un in
vloed op de onderlinge verstand
houding uit te oefenen. In kringen
van de Commissie van Goede Dien
sten beschouwt men het incident
dan ook als hoogst ongelegen.
Perscommentaren
Uiteraard zijn de commentaren
die aan het gebeurde door Neder,
landse bladen in Indonesië cn door
Republikeinse eraan worden ver
bonden van sterk uiteenlopende
aard. Terwijl „De Locomotief" die
te Scmarang verschijnt, schrijft,
dat de Nederlanders maar één mo
gelijkheid is gebleven, namelijk het
afbreken van dc onderhandelingen
en terugkeren naar Batavia, geeft
liet te Djokja verschijnende repu
blikeinse blad „Kcdaulatan Rakjat"
toe dat de gebeurtenissen niet val
len te excuseren en dat het volk
meer zelfbeheersing aan de dag had
moeten leggen. Het voegt 'er ech
ter aan toe. dat het te begrijpen
valt, dat het volk, dat niet in staat
is politiek te denken zichzelf niet
meer meester was toen het oog in
oog kwam met de vijand, waarvan
het dagelijks' zoveel beledigingen
heeft ondervonden. „Indien de re.
gering van de republiek ^eze ge
beurtenissen had kunnen voorzien
zou zij stellig," aldus het blad.
„maatregelen hebben genomen om
ze te voorkomen." Dc eveneens re
publikeinse „Soemboer" meent, dat
de incidenten zich niet zouden heb
ben voorgedaan als de Nederlandse
delegatie geheel uit Nederlanders
had bestaan. De woede van de
menigte zou echter gewekt zijn
door figuren als Abdoelkadir, die
men beschouwt als broeders in het
kamp van de vijand.
Abdoelkadir Is vanmorgen per
speciaal gecharterd KLM-vllegtulg
in Batavia aangekomen om dr.
Van Mook In tc lichten.
De stemming is voorts geprik
keld doordat telegrammen \an de
Nederlandse delegatie en van de
Nederlandse pers 18 tot 24 uur z(jn
vastgehouden in Djogja. Mr. Van
Vrcdenburg heeft gezegd djd ver
der aanhouden van deze telegram
men aanleiding zou zijn voor be
ëindiging van de besprekingen te
Djogja.
De meeste arbeiders van de Peu-
geot-Autofabriekcn hebben zich
gisteren aangesloten bij do sta.
kingsbeweging, welke in het begin
van deze week begon toen 750 ar
beiders van de genationaliseerde
Renault-autofabrieken het werk
neerlegden. Er wordt gestaakt voor
hogere lonen.
Het Algemeen Vakverbond, waar
in de communisten de leiding heb
ben, voert thans een campagne
voor een loonsverhoging van 20
Dc regering wil echter geen ver
dere loonswijzigingen in overwc-.
ging nemen voor dc komende
oogst. Het vakverbond van de
voornaamste Parijse vakverenigin
gen, dat er aanspraak op maakt
een millioen leden te tellen, heeft
aan al haar leden instructies uit
gegeven om eind April nieuwe
looneisen in tc dienen.
Dit jaar komen 30.000 woningen gereed
(Van onze parlementaire redacteur)
Onze nieuwe minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting Is een
eenvoudig man, wars van vertoon cn aanstellerij en het kon dus nauwe
lijks verwonderen, dat in zijn eerste ministeriële rede ln liet parlement
alles gedegen zakelijkheid was, wat dc klok sloeg. Deze was weliswaar
niet erg sonoor, want de nieuwe excellentie spreekt vrij eentonig en
schuwt blijkbaar dc kunstgrepen ener brillantc redekunst, maar liet ons
over dc betekenis van zijn geluid niet in twijfel. Het is duidelijk, dat aan
het departement een nieuwe koers gevaren wordt, die uitgezet is in de
richting der decentralisatie.
Oostenrijk betrokken woningen
voor een deel nog opgeslagen lig
gen, omdat de gemeenten niet voor
bouwrijpe grond gezorgd hebben.
Het bouwplan voor 1948 is
nog niet geheel vastgesteld,
doch er zal niet meer dan
f 1050 millioen kunnen worden
uitgetrokken, waarvan f 300
- millioen bestemd zijn voor wo
ningen. De woningen zullen zo
danig over de provincies wor
den verdeeld, dat in 1953 het
woningtekort percentueel voor
alle provincies gelijk zal zijn.
Er komt een commissie, die de
bezwaren van provinciale be
sturen tegen de verdeling zal
bezien.
Na te hebben geconstateerd, dat
er op het ogenblik een jaarlijks te
kort is van 300 millioen metselbak-
stenen en onze cementproductie
slechts voor de hel^t toereikend is,
kwam de minister tot de zwarte
b o u w, waarop het zeer moeilijk is
vat te krijgen. In overweging is
echter om de gemeenten, welke
Dat wil echter allerminst zeggen,
dat de tegenwoordige bewindsman
zich schaart achter hen, die het be
leid van zijn voorgangers in zwarte
kleuren afschilderen. Hij geeft toe,
dat door de moeilijke omstandig
heden. de ministerwisseling incluis,
van de ontwikkeling van een vast
beleid geen sprake heeft kunnen
zijn, doch heeft niettemin bewon
dering voor hetgeen na de bevrij
ding is tot stand gebracht.
In Rotterdam minder
bedrijfsleven
Voordat hij gistermiddag de ge
legenheid kreeg, om dit in de Eer
ste Kamer te verklaren, hadden in
de ochtenduren nog enige leden het
woord gevoerd, doch nieuwe onder
werpen werden daarbij niet aange
roerd. De heer Brandenburg
(CPN) draaide het communistische
verhaaltje af. dat de hoge militaire
uitgaven het herstel belemmeren en
hij trok van leer tegen het bouwen
van banken in Rotterdam.
Omtrent dit punt merkte de m i-
n i s t e r op, dat Rotterdam in de
gelegenheid gesteld moest wordefi
om ook het hart van de stad te her
stellen. Intussen stond hij hier voor
voldongen feiten, doch hij gaf de
verzekering, dat in het bouwpro-
gram 1948 voor dit soort bouw veel
minder is uitgetrokken.
Wat de woningbouw betreft deel
de hij mede, dat sinds dc bevrij
ding ongeveer 15.000 nieuwe wo
ningen zijn gereed gekomen, ver
der 13.000 noodwoningen cn nood-
boerdcrijcn, terwijl bovendien van
dc 41.000 zwaar beschadigde wonin
gen 36.000 hersteld, zijn en de
400.000 licht beschadigde woningen
allemaal. Bovendien zijn nog 385
definitieve boerderijen gebouwd.
Als wij in een vergelijking treden
mot andere landen, behoeven we
ons niet tc schamen, concludeerde
de minister en sprak daarbij zijn
grote waardering uit voor de amb
tenaren. die door hun toewijding
en opoffering het mogelijk maak
ten dit resultaat te bereiken.
De centralisatie
Met zijn nieuwe koers naar de
centralisatie stemmen de leidende
ambtenaren van het departement
in, verklaarde spr. en sprak de
hoop uit, dat daardoor de weg kor
ter zal worden. Decentralisatie be
tekent echter niet alleen overdracht
van bevoegdheden doch ook van
verantwoordelijkheden en daarte
gen blijken sommige gemeenten
toch wel bezwaren te hebben. In dit
verband wees hij er op, dat de uit
korten op hun bouwvolume en om
dc aannemers, die er zich aan
schuldig maken, tijdelijk uit te slui
ten.
Het vaststellen-van een loon naar
prestatie voor de bouwvakarbeiders
is een moeilijk probleem, zei do
minister, maar hij voegde er aan
toe, dat een verhoogde arbeidspres
tatie door toepassing van tarieflo-
nen niet zal mogen leiden tot ver
hoging van de winst der aanne
mers, doch ccn verlaging van de
kostprijs tengevolge zal moeten
hebben. De kubiekemeterprijs is op
het ogenblik te hoog.
Van de op I Januari J.I. ln uitvoe
ring zijnde 40.000 woningen zullen
dit jaar vermoedelijk 30.000 gereed
komen. Wat de montagebouw be
treft. die moet worden toegepast
om dc moeilijkheden te boven te
komen, voor 't volgend jaar hoopte
de mlniitcr op 10.000 montagewo
ningen, doch er zullen gedurende
10 jaar 20.000 a 30.000 gebouwd
moeten worden naast dc gewone
productie. Een nieuwe financle-
rlngsrcgcling voor de woningbouw
en voor de boerderijbouw is spoe
dig te verwachten.
Uitdrukkelijk verklaarde de mi
nister daarbij „De Waarheid"
desavouerend, die ondanks een an
ders luidende mededeling van de
bewindsman had geschreven dat
deze voor onmiddellijke huurver
hoging zou zijn dat hiervan in
het kader van de loon- en prijspo
litiek geen sprake zou kunnen zijn.
Huurverhoging zou gepaard moe
ten gaan met loonsverhoging of met
prijsverlagingen.
De begroting van Wederopbouw
cn Volkshuisvesting werd zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
Ook de nieuwe Muntwet ging onder
zwarte bouw laten passeren, te i de hamer door zonder stemming.
Duitsland vraagt om
twee milliard dollar
De ministers van buitenlandse
zaken.van de landen van het Mars
hallplan zullen morgen in Parijs
bijeenkomen om het Handvest van
de Europese organisatie voor eco
nomische samenwerking te onder
tekenen.
Generaal Brian Robertson, de
Engelse militaire gouverneur in
Duitsland, zal de Engels-Ameri
kaanse zone op de vergadering
vertegenwoordigen.
Het is nog niet bekend, of hij
iets zal doen, en zo ja, wat, ten
aanzien van de Duitse eis om meer
dan een derde van het 'gehele be
drag van het plan-Marshall toe te
wijzen aan de Engelse en Ameri
kaanse zones van Duitsland.
Duitse autoriteiten in Frankfort
legden generaal Robertson, en ge
neraal Clay, de Amerikaanse com
mandant, een plan voor, waarin
verzocht werd om 1.960.000.000
dollar voor de financiering van im
port van voedsel en grondstoffen
naar West-Duitsland gedurende het
eerste jaar van het plan Marshall.
Het Handvest, dat morgen door
de ministers getekend zal worden,
vormt een compromis tussen de
Engelse oppositie tegen het afstaan
van nationale rechten en het
Franse verlangen naar een sterke
centrale autoriteit.
Volgens de bepalingen van het
charter zullen alle belangrijke po
litieke beslissingen in de algemene
raad van de organisatie met alge
mene stemmen genomen moeten
worden. Hierdoor krijgt elk land
het recht van veto.
De plaatsvervangers der minis
ters komen vandaag bijeen om de
agenda voor te bereiden. Waar
schijnlijk zal sir Edmund Hall-
Patch, directeur van economische
zaken aan het Foreign Office, tot
eerste president van de algemene
raad worden benoefrid.
Weerbericht
DROOG WEER
Weersverwachting, gel
dig tot Vrijdagavond:
Koude nacht en hier
cn daar ochtendmist.
Morgen overdag droog
en vrij zonnig weer met.
Iets hogere temperatuur
dan vandaag. Meest
zwakke wind.
16 April: Zon op 5.42, onder 19.3,9.
Maan op 9.56, onder 3.—.