DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Euwe in Moskou zeer populair
Eis tegen v. d. Waals: Doodstraf
Instituut Steun Wettig Gezag
staat regering terzijde
Grasheuvel" wordt in Juni
ideale jeugdherberg
Haganah belooft Arabieren
vrijgeleide
„Ik zal pas gerust zijn, als het
vonnis is voltrokken"
Amerikaanse j eugd
helpt kinderen
De bestandszone
wordt verbreed
De Chinese piraten
gegrepen
Gecoördineerde Volksweerbaarheid
De Amerikaan Reshevsky na zijn
overwinning op de Rus Botwinnik
luide toegejuicht
Christelijke actie
in West-Europa
Ek sal jou hè.
Zalcrdag 24 April 1943
Achtste jaargang, No. 1003
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330.
Bank: Rotterdamsche Bank. Postbus 9 Abonnements-
orijs 31 cent p. w. of 4.— p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N,Y, De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7, Amersfoort,
Telefoon redactie 4291, Telefoon administratie 6235,
SCHULDIG AAN ALLERZWAARSTE MISDRIJVEN
In ne middaguren van de laatste zittingsdag In het proces Van der
Waals Is het woord allereerst aan de procureur fiscaal. Mr. van Doorn.
De zaal Is tot de laatste plaats gevuld. Onder hen bevindt zich ook
mr. Zaayer, die juist dezer dagen de aanklacht heeft gehouden In het
proces tegen de opperste lastgever van Van der Waals, Railter. Nu Is hy
hier als geboeid toehoorder.
snapt, doordat hij als lid van de
„groep Wim", illegaal werk ver
richtte in kringen waarin Van der
Waals opereerde, heeft een ondank
bare taak. Hij zeide gedreven te
zijn deze taak óp zich te nemen uit
de behoefte het raadsel van der
Waals te ontrafelen. Hij citeert dan
het verhaal, dat van der Waals
hem tijdens een bezoek aan zijn cel
deed.
De verdachte zou een illegaal
werker z\jn geweest, die door
de Duitsera werd gearresteerd
en die toen zou zijn afgegaan
van de bewering van Schreie-
der, dat deze eigenlijk e<m ge
allieerd penetratieagent in de
Duitse spionnage was. Van der
Waals had hem geloofd en was
daarvan dupe geworden.
De aanklager beantwoordt mr.
van der Starp: ,.U had beter ge
daan eerst kennis te nemen van de
feiten alvorens met van der Waals
te gaan praten. U bent niet do eer
ste die in zijn netten is verstrikt
geraakt."
De verdediger zegt niet te gelo
ven voor de gek gehouden te zijn
Van der Waals heeft het laatste
Presidentieel beklag
over Londen
„Ik verzoek het Hof Van
der Waals te veroordelen tot
de hoogste straf, de doodstraf,
daar ik cr\an overtuigd ben,
dat dit de enige straf Is die hij
verdient. ."Men zal zoggen, le
venslang Is toch net zo goed.
In deze politiek onzekere tijden
acht ik echter levenslang oen
onvoldoende beveiligingsmaat
regel van de samcnle\ing te
gen een Individu als Van der
Waals. Ia zal pas gerust zijn
wanneer deze straf wordt op
gelegd en geëxecuteerd. Dit is
geen subjectieve wraakneming,
maar een objectieve vergelding.
Ik hoop, dat bij het overwegen
van Uw sententie U, mijne He
ren van het Hof. de gerech
tigheid voor ogen zal staan,
voor welke zovelen, hebben ge
streden en zovelen hun leven
hebben geofferd, door het ver
raad van deze man." Met dezo
woorden besloot Mr. van Doorn
zijn requisitoir.
Van der Waals, die tijdens het
gehele proces geen uiterlijke blij
ken van ontroering heeft getoond,
hoort ook deze felle aanklacht en
het slot daarvan onbewogen aan.
Eerder noemde mr. Van Doorn
Van der Waals de meest succes
volle V. man die de Duitsers had
den. Van de hem in dit proces ten
laste gelegde 83 gevallen van ver
raad heeft Van der Waals er
slechts 5 ontkend.
Met zijn laatste moord, die
op Van der Meer. zijn huis
knecht. is hij in staat gebleken
tot moord met voorbedachten
rade. het zwaarste misdrijf
dat ons strafrecht kent.
Heeft deze man schuldbesef"
vraagt mr. Van Doorn zich af. Hij
beantwoordt deze vraag met 'n ..Ik
geloof het niet. Mij is er althans
niets van gebleken Hij bezit een
enorme ervaring in het vertellen
van onware verhalen. Er ziln tal
van voorbeelden van dat hii tot In
de kleinste détails vervalste, Ziin
laatste staallies daarvan voor de
b-vrijriine waren, dat hij beweerde,
dat de Nederlandse regering in
Londen beloofd had hem te zullen
rehabiliteren en hem zelfs oen hoge
rang in het leger zou hebben toege
zegd."
Na de rede van de aanklager
wordt de zitting verdaagd voor vlif
minuten en alvorens dan het woord
te geven aan de verdediger houdt
de president mr. Van Vollenhovcn
een korte toespraak.
Er is teleurstelling In de stem
van de president wanneer hij
verklaart: „Van de getuige
Schreieder hebben wij een onbe
vangen verklaring gekregen
van het England-Splel". zoals
dat aan de Duitse zijde is ge
speeld. Van de andere zijde
daarentegen zijn ons de nood
zakelijke gegevens onthouden
om ons een \olkomcn duidelijk
beeld te verschaffen. Wij ont
vingen van de zijde van de uit
geweken Nederlandse autorl-
reiteti niet die bediening, die
we verwacht hadden.
„Ik heb niets meer op te
merken"
De verdediger van Van der Waals,
mr. van der Starp. die destijds ter
nauwernood aan de dood is ont-
Terwijl in de haven van New
York hard werd gewerkt om de
eerste Marshall-schepen te laden,
liepen door de straten van deze
wereldstad 25.000 kinderen, om in
horizontaal gedragen vlaggen, geld
op te vangen. De initiatiefnemers
van deze optocht hopen 6 millioen
dollars bijeen te krijgen om 230
millioen noodlijdende kinderen in
de wereld te kunnen helpen.
Resultaat van overleg:
De Nederlandse en Indonesische
generale staf die te Kalierang een
onmoeting had met de militaire
waarnemers van de Verenigde Na
ties. kwamen overeen om volgende
week te beginnen met het uitwisse
len van krijgsgevangenen en fami
lies. De eerste groep republikeinse
gevangenen zou op 26 April uit Ba
tavia vertrekken. De volgende dag
zou de eerste groep families van
leden van de Nederlands-Indische
strijdmacht Djogja verlaten.
Tevens wordt vernomen, dat een
militaire sub-commissies werd op
gericht en dat deze belast werd met
de taak een algemeen plan op te
stellen voor de verbreding van dc
bestandszone. die de Nederlandse
en republikeinse strijdkrachten van
elkaar scheidt. De hüidice diepte
van de zone bedraagt tien kilome
ter.
Van Nederlandse zijde, zo werd
ons later officieel bevestigd, zullen
in totaal 1599 krijgsgevangenen
worden vrijgelaten, terwijl de repu
blikeinen alle Nederlandse krijgs
gevangenen, zes in totaal, zullen
uitleveren.
woord. Hjj staat op, maakt een lich
te buiging en zegt: „Ik heb ln dezo
zaak niets meer op te merken."
De rechtszaal stroomt leeg en de
lichten worden gedoofd Het laatste
bedrijf is ten einde. Het gordijn zal
nog eenmaal worden gehaald voor
de epiloog op 7 Mei, wanneer uit
spraak zal worden gedaan. Daarna
zal de rest van het drama zich
indien althans dc zaak geen wen
ding neemt in alle stilte vol
trekken.
De officieren en bemanning van
het Nederlandse schip Van Heutsz
hebben gisteren te Hongkong vier
Chinezen geïdentificeerd als de lei
ders der piratenbende. welke op 14
December het schip heeft overval
len cn goederen ter waarde van een
half millioen Amerikaanse dollars,
bult maakte. Tegen dè mannen zal
een aanklacht worden ingediend
wegens zeeroverij en ontvoering.
Na ontvangst van een tip deed de
politie 's nachts een gelijktijdige
overval in vier huizen, waarbij zes
personen gearresteerd werden. Vier
werden onmiddellijk door de Neder
landers als bendeleiders herkend. In
de huizen vond de politie 52.000
Hongkong dollars (ongeveer 10.000
Am. dollars), plus juwelen en an
dere buit. De piraten hadden zes
rijke Chinese passagiers ontvoerd
en voor losgeld vastgehouden. In
middels zijn drie van hen naar
huis teruggekeerd.
De Van Heutsz blijft trouwens
verder dienst ln de Indische wate
ren doen en is juist behouden uit
Singapore te Hongkong aangeko
men.
Djogja vraagt steun
aan Nederland
_De republiek Indonesië heeft de
Nederlanders om „assistentie" ver
zocht bü het oogsten van de suiker
productie. aldus meldt United Press
uit Batavia cn voegt er aan toe, dat
het hier om 173.000 ton gaat.
Het verzoek had de vorm van een
memorandum dat aan de Nederland
se delegatie werd overhandigd. De
republiek meende, dat het van es
sentieel belang is om met de Neder
landers tot een overeenkomst te ko
men over de voorziening van mate
riaal dat nodig is voor de verwer
king van het product.
„Indien geen overeenkomst voor
het begin van het seizoen kan wor
den bereikt," zo wordt in het me
morandum gezegd, „zal een aan
zienlijk deel van de suikeroogst, die
niet kan worden verwerkt, verloren
gaan.
Voorts wordt in het republikeinse
memorandum een overeenkomst met
de Nederlanders bepleit voor de im
port in de republiek van 1 500.000
meter textiel. Met deze textiel zou
den o.m de Indonesische arbeiders
betaald worden, die de oogst bin
nenhalen.
Binnenkort zullen 1599 republi
keinse krijgsgevangenen in Indo-
2?» worden vrijgelaten. De repu
blikeinen zullen op hun beurt zes
Nederlanders vrijlaten, de enige
krijgsgevangenen, die zich in het
gebied van de republiek bevinden.
Met instemming van de regering is een instituut gevormd dat zich ten
doel stelt de toetreding te bevorderen van vrijwilligers tot door de
regering te vormen organen tot steun van het wettig gezag. Dit instituut
zal ook op andere wijze haar medewerking verlenen. De organisaties, die
zich tot dusverre op dit gebied hebben bewogen, zullen, erkennende dc
noodzaak geen activiteit te voeren in afzonderlijke organen, hun werk
ten* en ervaring te samen met andere groepen uit de bevolking ter
beschikking stellen van het instituut, dat de naam draagt van „Instituut
Steun Wettig Gezag".
Tot de organisaties, die reeds
eerder overeenkomstige doelstel
lingen hadden en thans samenwer
king hebben toegezegd, behoren:
De Bijzondere Vrijwillige Land
storm, Volksweerbaarheid, de v.m.
Binnenlandse Strijdkrachten. Na
tionale Bijstand, Organisatie Natio
nale Hulp en de Vereniging van
Vrijwillig Politie Personeel.
Het instituut stelt zich voor het
genoemde doel o.m. te bereiken
door voorlichting en propaganda,
het bevorderen van maatregelen
tot versterking van de onderlinge
band van vrijwilligers, bemiddelend
optreden in verband met de onder
linge taakverdeling der vrijwilli
gers.
De leiding van dit instituut be
rust bij een nationale commissie,
welke voor de eerste maal is samen
gesteld uit de volgende personen:
J. J. W. Boerrigter, luit.-generaal
b.d.. L. F. Duymaer van Twist, E.
Fuld. Sj. de Groot, mr. H. B. S. Hol
la, E. P. van Iperen, kolonel b.d. J.
W. Klein, E. Kupers. A. D. Laman
Trip, H. D. Louwes, M. A. Rcinalda,
Jos. H. Maenen. H. Molendijk, ge
neraal b.d. I. H. Reynders, mr. A.
B. Roosjen, L. Scheepstra, P. Schol
ten, ir. J. B. G. M. Ridder van der
Schueren, res.-kolonel jhr. P. J. Six,
mr. D. U. Stikker, J. Tuin, E. A.
Vermeer.
Tsjechoslowakye en Bulgarije
hebben gisteren te Praag een mili
taire alliantie gesloten, welke voor
ziet ln wederzijdse bijstand tegen
„Duitsland of welke met Duitsland
geallieerde mogendheid dan ook".
Het pact heeft een looptijd van 20
jaar.
Marshall verschepingen
nemen reeds toe
Terwijl de eerste scheepsladingen
in het kader van het plan-Marshall
reeds onderweg zijn naar Neder
land. Frankrijk, Italië, Oostenrijk
en Griekenland, zullen binnen een
week de verschepingen beginnen
naar Engeland en andere landen, die
tot nu toe nog geen Marshallhulp
hebben ontvangen.
Paul Hoffman, de directeur van
het plan-Marshall, heeft gezegd dat
hij van plan is een politiek te voe.
ren. waardoor de buitenlandse re
geringen worden aangemoedigd, bij
aankopen in het kader van het ERP
zoveel mogelijk gebruik te maken
van particuliere handelswegen met
de Verenigde Staten.
95
Landhuis zal tevens Amersfoorts
conferentie-oord zijn
Burgerweeshuis in de
steigers!
MER$FOORT krijgt een nieu-
- vY' 'f-
DE NIEUWE AMERSFOORTSE JEUGHERBERG ..DE GRAS HOEK".
Dc foto laat U een gedeelte van de achterzijde van het fraaie landhuis „De
Grashoek" aan dc Gcncslctlaan zien. waar begin Juni dc nieuwe Amcrsfoortsc
Jeugdherberg annex conferentie-oord wordt geopend. Grote ramen laten veel
licht cn lucht in de ruime vertrekken binnen. En ziet U die gezellige trap?
Jammer dat wij niet het hele gazon erbij konden fotograferenWie op dc
traptreden staat heeft er een prachtig gezicht op. Voor dc zon-aanbidders is
er het ruime terras. Archifoto
In Palestina telt men de dagen
Veiligheidsraad vormt een
wapenstilstandscommissie
Met acht stemmen voor en drie onthoudingen heeft de Veiligheids
raad een Amerikaans voorstel aangenomen om een wapcnstilslandscom-
missie te vormen die de Veiligheidsraad behulpzaam zal zijn bij dc uit
voering van het wapenstilstandsbesluit cn binnen vier dagen aan de
voorzitter verslag zal uitbrengen van dc toestand in Palestina. Dc com
missie zal zijn samengesteld uit dc consuls van Frankrijk. Belgic cn de
Verenigde Staten en zal ook toezicht houden op de wapenstilstands-
onderhandclingen.
Tot op heden zijn de onderhan
delingen tussen Joden en Arabieren
over een wapenstilstand te Haifa
op niets uitgelopen, ofschoon de ge
vechten daar zijn geëindigd.
Britse ambtelijke instanties, die
hun bemiddeling voor het bereiken
van een wapenstilstand hebben
verleend, verklaarden, dat op de
markt te Haifa nog een kleine Ara
bische verzetsgroep bestaat.
Bij de behandeling van de
Palestijnse kwestie in de Vei
ligheidsraad deelde de Britse
gedelegeerde. Creech Jones,
nog mede, dat de Britse rege
ring niet afweek van het
standpunt, dat het Britse man
daat op 15 Mei eindigt. Er res
ten dus nog maar slechts drie
weken, om de nodige maat
regelen te nemen en uit te
maken, wie orde en recht in
Palestina moet handhaven, wie
de activa overneemt, wie de
administratie zal voeren, wie de
gezondheidsdienst zal verzor
gen enz. enz.
Inmiddels wordt de situatie voor
de Arabieren in Haifa niet beter.
De consuls-generaal van Egypte en
Syrië hebben hun in de havenstad
verblijvende landgenoten verzocht
onmiddellijk Palestina te verlaten.
Ter zclfder tüd deelde een
woordvoerder van het Jewish
Agency te Jeruzalem mede, dat de
massale uittocht van ongeveer
10.000 Arabieren uit Haifa is be
gonnen. De Haganah had, zo zcide
hij, alle Arabieren die de stad zou
den willen verlaten, een vrijgeleide
beloofd.
De wapenen, die de Arabieren na
de veldslag van Donderdag hadden
overgegeven, zouden door de Britse
militaire autoriteiten tot 15 Mei be
waard worden.
Volgens de laatste berichten
waren de verliezen tot Vrijdag
ochtend aan Joodse zijde: 14
doden en 40 gewonden, aan
Arabische zijde: 105 doden en
100 gewonden.
Dc houding van de landen van de
Arabische liga is nog niet geheel
duidelijk. Koning Abdoellah van
Transjordanië heeft thans een op
roep gericht tot alle Arabische ko
ningen en regeerders, waarin hij
voorstelt, tezamen met zijn eigen
legioen troepen naar Palestina te
sturen. De vrede der Arabieren en
onze vrijheid staan op het spel, zo
besloot hij.
we jeugdherberg annex confe
rentie-oord en wc hopen het gebouw
in Juni te openen." Het was ccn wel
zeer enthousiaste burgemeester Molen
dijk. die ons Vrijdagmiddag met deze
mededeling in zijn werkkamer be
groette. „U zult zich herinneren, dat
dc gemeente enige tijd geleden de villa
Grasheuvelaan dc Gcncstctlann
midden in een prachtig park gelegen
heeft gekocht. Misschien hebt u
toen gedacht: „Waf zijn ze daar nu
mee van plan?" Maar nu krijgt het dc
bestemming, die wc er van het begin
af aan voor gewenst hebben", vervolg
de dc burgemeester..Dc tegenwoor
dige jeugdherberg aan dc Zuidsingel
wordt ontruimd cn wc krijgen er ccn
veel mooiere, prachtig gelegen herberg
voor terug dc mooiste van het land
waarin wc dan meteen het zo lang
gewenste confcrentic-oord kunnen ves
tigen Negen maanden van het jaar
zullen er allerlei bijeenkomsten wor
den gehouden .in het zomerseizoen zal
de trekkende jeugd er een heerlijk te
huis vinden."
B1URGEMEESTER Molendijk
was zichtbaar verheugd, dat
een zo lang gekoesterde wens nu
werkelijkheid wordt als de raad
het voorstel van B. cn W. goed
keurt. Hij vertelde, dat de gemeen
te met de Nederlandse Jeugdher
berg Centrale over de exploitatie
tot overeenstemming was gekomen.
De Amersfoortse afdeling der Cen
trale, de „Stichting Jong Amers
foort", zal het beheer over het
nieuwe tehuis voeren. Zo krijgt
dan eindelijk onze stad behalve
zijn nieuwe en broodnodige jeugd
herberg z'n oord. waar men uit
het gehele land naar toe zal trek
ken om er studieweken, congres
sen. school weekends en tal van
andere bijeenkomsten te beleggen.
„Het oude klooster, waarin de te
genwoordige jeugdherberg is ge
vestigd, moet nodig eens ccn goede
beurt hebben", vond de burge
meester. „De plannon er voor lig
gen klaar en we zullen spoedig aan
een gedeeltelijke uitvoering ervan
beginnen. En als het eenmaal klaar
is, willen we het ccn bestemming
geven, die het gezien z'n histo
rische waarde toekomt. In ieder
geval zal het een culturele be
stemming zijn. Museum of iets
dergelijks."
„Eerlijk gezegd", zo vervolgde dc
heer Molendijk, „vind ik, dat de
jeugd ook niet thuis hoort in zo'n
oud huis aan die drukke Zuidsin
gel. Die moet een eenvoudig maat
toch gezellig gebouw hebben met
veel licht en lucht, ergens in de
vrije natuur. We moeten ze in een
gebouw brengen, dat af is en rus
tig, waarvan een goede suggestie
uitgaat.
„Goeie gooi"
Over de inrichting van „De
Grasheuvel" vertelde de burge
meester nog, dat de jongens in het
hoofdgebouw cn de meisjes in het
bij het landhuis behorende tuin
manshuis een villa op zichzelf
hun slaapplaatsen zullen vin
den. De wisselende bevolking van
dit centrum zal voor de Amers
foortse handel en nijverheid zeker
ook baten afwerpen. Dc honderd
vijftig gasten, die het kan herber
gen, zullen Amersfoort in ons land
bekendheid geven als conferentic-
stad en trekkersoord, zo geloofde
de burgemeester.
Door de plotseling optredende tempe-
ratuursverhoginq heeft het voorjaar
op onweerstaanbare wijze zijn int redt
gedaan. Bloeiende bomen in de boom
gaard met jong teven als getuige.
P.T.T.-nieuws:
Post voor militairen
Aan de opvarenden van de ms
„Johan van Oldenbarneveld" kan in
Port Said post worden uitgereikt,
mits deze niet later dan 2 Mei in
de brievenbussen zit.
De opvarenden van de „Korte-
naar" kunnen bij aankomst ln Ba
tavia op 5 Mei post uitgereikt krij
gen; mits 28 April ln de bus.
Naar Turkse
Met ingang van 1 Mei kunnen
van en naar Turkije weer brieven
en doosjes met aangegeven waarde
worden verzonden.
Naar Japan
Alle post naar Japan kan nu ook
worden aangetekend. De Japanse
administratie betaalt echter nog
geen schadevergoeding.
Naar Duitsland
Telefoneren ls weer mogelijk met
de Franse bezettingszone van
Duitsland onder dezelfde voorwaar
den als met de Amerikaanse en En
gelse zones.
Aan het Verenigd Europa Con
gres in Den Haag zullen ook 40 a
50 prominente ballingen uit Span
je en de Oost-Europese landen
deelnemen, ok de beroemde profes
sor Salvador de Madariaga zal er
tegenwoordig zijn.
En passant
Amerika heeft drie wapens die
krachtiger zijn dan de atoombom,
verklaarde vice-admicaal AUis M.
Zachanas onder dc wuivende pal
men van Miami En hij gaf geen
geheim prijs toen hij cc aan toe
voegde. dat dit het bacteriologisch,
het biologisch en het climatologisch
wapen waren. De Sowjct-Unie
weet namelijkro vervolgde de
vice-admiraal. dat wij reeds drie
wapens tijdens de oorlog hebben
ontwikkeld
Schaakkoorts in Rusland
(Van een speciale verslaggever).
MOSKOU, 24 April (per telegram). Schaken in Moskou, de stad
met z'n zeven millioen inwoners, is laat een nuchtere Nederlander
het maar ronduit bekennen nog wel iets anders dan schaken ln Den
Haag.
Dé Zuilenzaal in het Vakverenigingshuis. die speciaal voor plechtige
gelegenheden wordt gereserveerd, leent zich met de prachtige licht
kronen tussen de blanke zuilen uitstekend voor dit tournooi, dat elke
speeldag ongeveer twee duizend kijkers trekt, die dan gedurende vyi
uur met een vervoering, welke men slechts by Russen waarneemt, naar
twee enorme demonstratieborden boven het podium kijken. De stukken
van deze borden worden aan de achterzijde verzet. Zo verdwijnen op
myysterieuze wijze stukken om op een ander veld weer op te duiken.
speech op de openingsavond
de Nederlandse kampioen nam
al lang les in Russisch werd
luide toegejuicht. En dat zyn
tegenslagen in dit tournooi vele
Russen ter harte gaan, bewijzen
de aan hem gerichte brieven,
die via het in het gebouw ge
legen postkantoortje binnenko
men en waarin de ex-wereld
kampioen moed wordt inge
sproken.
Ongetwijfeld staat het publiek
hier op een hoger schaakpeil dan de
Nederlanders. Dat ondervond de be
kende Nederlandse schaker Van
Scheltinga. die tijdens de partij tus
sen Euwe en Botwinnik in gesprek
raakte met ccn toeschouwer, die nu
eens geen bekend schaker was. Maar
deze onbekende schaker zag. na een
bepaalde zet van de Russische favo
riet in „no time" meer varianten
dan de Nederlander!
Steeds een uitverkocht
huis
Maar de reacties van de Russische
toeschouwers verschillen overigens
weinig van de Nederlanders in Den
Haag. Na iedere zet hoort men diepe
zuchten of weinig opgewonden stem
men, zodat de wedstrijdleider, prof.
Vidmar, nogal eens om stilte moet
verzoeken.
Moskou, de millioencnstad, ja heel
Rusland met zijn millioenenbevol-
king, is aangegrepen door een
schaakkoorts, die de vreemdeling
met verbazing vervult. Reeds in dc
Russische sector van Berlijn kreeg
de Nederlandse delegatie een voor
proefje daarvan. In de straten van
de Duitse hoofdstad, waar de Rus
sen heer en meester zijn. waren
overal grote borden met de laatste
stand der deelnemers te zien.
De Moscovieten hebben voorts een
ware jacht op de tweeduizend toe
gangskaarten ingezet. In enkele uren
is men voor een hele week uitver
kocht. zodat zich op elke speeldag
een dichte menigte buiten het ge
bouw bevindt En niet zodra steekt
een Nederlander z'n neus buiten de
deur of heftige discussies laaien op
of hij dr Euwe is of niet!
Dr Euwe is n.1. in Rusland
zeer populair. Zijn Russische
slilstandbrengen van zijn klok.
Dit in scherpe tegenstelling tot
het gewone gebaar, waarmede
niet in tndnood verkerende scha
kers de klok van hun tegenstan
der in- en hun eigen klok uit
schakelen. Maar hij slaagde erin
twaalf zetten in onbegrijpelijk
korte tijd te doen. zonder zich
te vergissen. En toen had de
Rus zijn eerste nul te pakken!
Reshevsky werd na deze prach
tige overwinning minutenlang toe
gejuicht en ontkwam er niet aan.
zijn handtekening uit te delen. Een
half uur lang krabbelde hij zijn
naam op de stukjes papier en boek
jes. die hem van alle zijden werden
toegestoken. Toen ontsnapte hij via
een andere uitgang aan de enthou
siaste schakers buiten het gebouw
Groot was natuurlijk de teleur
stelling van de aanhangers van Re
shevsky toen hij na de hervatting
van zijn uitgestelde partij tegen
Keres ondanks zijn iets gunstiger
stelling, toch nog verloor. De Ame
rikaan was zelf ontroostbaar. Hij,
die anders nogal bewust is van zijn
kunnen, zei letterlijk: „Heren, ik
begin sceptisch te worden en als ik
sceptisch word staat het er beroerd
voor!"
Dit in tegenstelling tot dr
Euwe. die voor zijn zege op
Smyslov „zijn Stalingrad nog
niet gekomen achtte", woorden,
die door de Russen met kenne
lijke instemming werden ont
vangen.
pioen er tegen Keres niet in ge-
Helaas. is de Nederlandse kam-
elaaed zijn woorden waar te maken
De 32-jarige Rus. die eerste Reshevs
ky tactisch verraste, voegde met
Met de vuist op de klok wit spelend, opnieuw een heel punt
aan zijn toch ook indrukwekkende
score toe, zodat hij de felste belager
van Botwinnik blijft.
Schaakkoorts in een millioenen-
stad, die het hele reusachtige rijk
heeft geïnfecteerd. Zo is het mo
menteel in Moskou en in de Sowjet-
Unie, die zich op waarlijk verbluf
fende wijze kwijt van haar taak als
gastvrouwe op te treden van vijf
I schaakreuzen.
De sensatie van de dag kwam in
de veertiende ronde. Reshevsky,
spelend met zwart, klopte Botwin
nik. De zuchten en de bromstemmen
van het publiek waren niet van de
lucht toen beide schaakreuzen in een
geweldige tijdnood kwamen.
De gevreesde Amerikaan ge
bruikte zelfs zijn vuist om geen
seconde te verliezen by het tot-
„Dc verhuur van het gebouw cn
een gedeelte van het terrein aan
dc N-J.C- is zo becijferd, dat
Amersfoort er mee uit kan Heel
belangrijk natuurlijk in doze tijd,
dat wc onze begroting juist slui
tend konden maken, al was de
burgemeester van mening, dat het
uittrekken van een bepaalde som
voor dit doel zeker verantwoord
zou zijn geweest. Nu kan hot ech
ter zó cn dat is nog beter. Dc bur
gemeester hoopte dan ook. dat de
burgerij het ook ccn „goeie gooi
zal vinden. Dit te meer waar
Amersfoort dc toegangspoort voor
de Vcluwc is en ook in andere op
zichten denk aan buslijnen en
spoorwegencentraal is gelegen.
Ideaal
Nog diezelfde middag zijn we dc
Berg op geklauterd om „Dc Gras
heuvel" eens te bekijken. Geflan
keerd door hoge heesters ligt hot
heldergele landhuis daar aan de
achterzijde van dc brede, met grint
bestrooide, inrit. Opzij van het huis
een kunstig aangelegd perk, aan
de achterzijde een breed, zeer lang
cn hellend gazon, omgeven door
veelsoortige bomen en heesters.
Van het grote terras heeft men
over de bomen een prachtig uit
zicht over een gedeelte van de
Gelderse Vallei. Veel ramen laten
stromen licht in de ruime kamers
binnen, die centraal worden ver
warmd. in frisse kleuren zijn ge
schilderd en toch sober werden
gehouden. Ook op de ruime zolders
zullen bedden worden aangebracht.
In dc wintermaanden' doet alleen
de grote tuinmanswoning, waar
ook de beheerder z'n intrek zal
nemen, als jeugdherberg dienst.
Maar ook daar is ruimte genoeg!
Dc Europese katholieken en pro
testanten hebben do handen Ineen
geslagen door de vorming vtyi een
nieuwe internationale beweging
voor oen christelijke Westerse Unie
zo zeido de vroegere Britse minister
van buitcnlandsf zaken en nmbns-
sadcur in Washington, Lord Hall
fax te Londen.
De nieuwe beweging zal Zondag
officieel geïnstalleerd worden tij
dens een grote btleenkomst ln Al-
bert Hall en zal daarna haar werk
zaamheden uitbreiden tot het stich
ten "an comité's van christelijk©
a: tie >n Groot-Britannic en West-
Europa.
Do bijeenkomst van Zondag zal
worden bijgewoond door André Phi
lip, sir Stafford Crlpps, miss Flo
rence Hancock, Maurice Schuman,
Igino Gtordanj, Karl Arnold en
Auguste de Schrijver. Nederland
wordt vertegenwoordigd door dr.
Egbert Emmcn, secretaris-generaal
van de Nederlands Hcrmormdo
Kerk.
..Kijk uit naar vliegende
schotels"
De in Europa gestationneerdo
Amerikaanse soldaten hebben op
dracht gekregen, uit te kyken naar
vliegtuigen van elk ongewoon type,
ook „vliegende schotels". Dezo
moeten onmiddellijk worden gerap
porteerd, zodra zij worden waarge
nomen.
Eddic Reticf, een Zuid-Afrikaan
en Anne Borsjc, een Nederlands
meisje, gaan waarschijnlijk binnen
kort trouwen.
In 1937, toen Eddie nog als 12-
jarige jongen in Parow (Kaap-pro
vincie) op school ging. begon zijn
klas op aanraden van de onderwij
zer met Nederlandse schoolkinde
ren te corresponderen.
Eddie koos een meisjesnaam en
schreef Anne, die toen in Lekkcr-
kerk woonde.
Dc correspondentie ging door ook
toen Eddie ouder werd cn zelfs toen
hij in het Zuid-Afrikaanse leger tij
dens de oorlog in Italië diende.
Verleden jaar kwam Anne uit
Nederland naar Zuid-Afrika om
met Eddie's ouders die nog in Pa
row wonen, kennis te maken.
Zij zjjn nog niet werkelijk ver
loofd, zegt Eddie's vader, maar
Eddie heeft verlenging van Anne's
immigratie verzocht. De rest kunt
u wel raden.
Botwinnik leidt nu met
9 uit 12
De afgebroken partij Keres—
Botwinnik uit de 15e ronde is in
het voordeel van Botwinnik beslist.
Deze partij was voor de tweede
maal afgebroken bij dc 64e zet,
waarna Keres een toren en een pion
had tegen Botwinnik een toren cn
twee pionnen. Botwinnik buitte dit
voordeel uit en toen een van zijn
pionnen door was gebroken gaf
Keres bij dc 73e zet op. De stand is
nu: Botwinnik 9 uit 12; Keres IÏA
uit 13; Reshevsky 6% uit 13; Smys
lov 6 uit 13; Euwe 3 uit 13.
Vandaag wordt niet gespeeld en
het tournooi wordt op Zondag
voortgezet met de partijen voor de
I7e ronde.
Weerbericht
AFNEMENDE Weersverwachting,
BEWOLKING geldig tot Zater
dagavond:
In het Zuiden en
Westen van het
land aanvankelijk
hier en daar nog
enige regen. Ove
rigens geleidelijk
afnemende bewol
king en Iets ho-
trcre middagtempc-
raturen. Zwakke
tot matige wind
tussen Noord-West
en Noord-Oost.
25 April: Zon
Maan op 22.50. onder 6 07.
26 April: Zon op 5 21. onder 10.5L
Maan op onder 6.32.
