DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
r
Bereidt de misdeelde kinderen
een blij kerstfeest
C.v.G.D. leest Nederland en
Republiek de les
Russen erkennen rode raad
als wettig bestuur
Sowjet-Unie wil overleg in
kwestie van vetorecht
Een Atlantisch pact in wordini
Economische situatie critiek"
Soetsjou veroverd
door rode troepen
Vierhonderdvijftig km. per uur met
de Convair-liner
Het Dagbladverzamelt uw gaven
Boeken
Speelgoed
Voedsel
Kleren
Qeld
In kort
.bestek _l
.Vrijdag 3 December 1948
Achtste jaargang, No. 1190
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330.
Bank: Rotterdamsche Bank. Postbus 9 Abonnements
prijs 32 cent p. w. of 4.15 p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckacrtlaan 7, Amersfoort.
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235.
Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER.
Heden is te Parijs het vierde in
terim rapport, uitgebracht door de
commissie van goede diensten in
Indonesië aan de veiligheidsraad,
voor publicatie vrijgegeven. Het
rapport geeft een overzicht over
de periode van 11 Juni tot 15 No
vember 1948 en in de inleiding
wordt nog iets gezegd over de ont
wikkeling na 15 November.
„Ondanks de pogingen van de
leden der commissie om een basis
te vinden voor oplossing van het
Indonesische probleem op basis
van de Renville-overeenkomst, is er
geen enkele vooruitgang geweest,
sedert het derde interimrapport
aan de veiligheidsraad in Juni van
dit jaar werd aangeboden, aldus
lezen wij in de inleiding. Sedert
eind Mei hebben er geen politieke
onderhandelingen meer plaats ge
had. De Nederlandse delegatie heeft
geweigerd voorstellen van de
Australische en Amerikaanse ver
tegenwoordigers in de commissie in
overweging te nemen.
De vertraging in de oplossing
van het politieke geschil heeft
4 belangrijke consequenties ge
had: a. een verslechte
ring van de economische si
tuatie binnen de republiek en
een vertraging der economi
sche rehabilitatie van Indone
sië als geheel, b. een toene
men van politieke moeilijkhe
den binnen de republiek, c.
een toenemen van de po
litieke spanning tussen de twee
partijen, d. een toenemen-
d e spanning betreffende de
wapenstilstand, met als gevolg
de mogelijkheid voor een al
gehele mislukking van de be-
standsov.ereenkomst.
Naar aanleiding van punt a. zegt
de commissie ondermeer:
De republikeinse autoriteiten zijn niet
bereid stappen te ondernemen voor het
verkrijgen van handelsvergunningen,
welke naar hun inzicht een erkenning
zouden inhouden van dc Nederlands-
Indische regeling Deze factoren heb
ben de normale handel van en naar de
republiek bijna geheel tot stilstand ge
bracht De economische situatie in de
republiek is thans kritiek. De cultures
cn ondernemingen zijn verwaarloosd
-Naar aanleiding van ptmt b zegt de
commissie, dat de vertraging in het
bereiken van een politiek accoord het
republikeinse bestuur voor grote In
terne politieke moeilijkheden heeft ge
plaatst. Zij voegt hieraan toe. dat dc
republiek met grote bezorgdheid gade
slaat hoe de Nederlandse regering is
voortgegaan met besprekingen met ver-
tgenwoordlgers van nlet-republikeinse
gebieden in Indonesië en de politieke
De Chinese communistische radio
heeft gisteren bekend gemaakt, dat
de rode troepen de stad Soetsjou
zijn binnengetrokken. Soetsjou, dat
drie weken lang het middelpunt is
geweest van een felle strijd, ligt
320 k m. ten Noorden van de Chi
nese hoofdstad Nanking.
De Chinese regering heeft giste
ren aan de buitenlandse diploma
ten medegedeeld, dat zij niet van
plan is, Nanking te verlaten, doch
dat zij buitenlandse diplomaten
wel wilde helpen, als deze uit Nan
king wilden vertrekken. Het corps
diplomatique heeft echter besloten,
eveneens in Nanking te blijven.
Mevrouw Tsjiang Kaj-sjek, die
Woensdag in Washington aankwam
is de gast van mevrouw Marshall.
Marshall zelf ligt nog in het zie
kenhuis, dat hij waarschijnlijk de
zer dagen zal verlaten. Mevrouw
Tsjiang heeft een audiëntie aange
vraagd bij Truman en Marshall.
Senaat schenkt Spaak
zijn vertrouwen
De nieuwe Belgische coalitie-regering
van Paul-Henri Spaak heeft Donder
dagavond met 107 tegen 20 stemmen, bij
acht onthoudingen, een vertrouwens
votum van de senaat verkregen.
Enige dagen geleden reeds sprak ook
de Belgische Kamer van Afgevaardig
den haar vertrouw'en in de nieuwe re
gering-Spaak uit.
Bevin terug in Londen
Dc Britse minister van buitenlandse
zaken, Ernest Bevin, is gisteren in
Londen teruggekeerd na een vacantië
van bijna vier weken aan de Engelse
zuidkust. Hij zal zijn werkzaamheden
niet eerder dan Maandag hervatten.
organisatie van onder Nederlandse con
trole staande gebieden treeft aangemoe
digd. De status van deze' gebieden blijft
bepaald volgens dc regelingen van de
Renville-overeenkomst en de republiek
heeft de vrees uitgedrukt, dat de Ne
derlandse politiek gericht is op de ves
tiging van een federale interim-rege
ring voor Indonesië zonder deelneming
van de republiek.
Bij punt c. tekent de commissie aan
dat er een merkbare toeneming ls van
politieke spanning tussen partijen.
Naar aanleiding van de Jongste be
sprekingen In Djogja zegt de commissie:
,,de Nederlandse ministers Sassen cn
Stikker hebben aan de commissie me
degedeeld. dat Indien deze rechtstreekse
onderhandelingen resultaat mochten
hebben, formele onderhandelingen onder
auspiciën van de commissie zullen
plaats hebben.
In hoofdstuk 2 van het rapport wordt
om gesproken over de kwestie van de
opiumsmokkel. De commissie merkt
naar aanleiding hiervan op: „Tot nu
toe zijn geen bewijzen van deelneming
van een dezer officiële republikeinse
personen aan dergelijke activiteiten aan
de commissie overgelegd."
Stikker c.s. Zondag
naar Nederland
Van officiële zijde Is to Batavia
bekendgemaakt, dat In overeen
stemming met het desbetreffende
besluit van de Nederlandse rege
ring, de ministers Sassen en Stikker
en de heer Neher Zondag naar Ne
derland terugkeren om verslag te
doen van hun besprekingen In Ba
tavia en Kalloerang.
Bevoegde, officiële kringen ln
Den Haag hebben gisteren naar
ANP meldt, commentaar geleverd
op het vierde interim-rapport van de
Commissie van Goede Diensten.
Naar het oordeel in Nederlandse
officiële kringen geeft het rapport
een op essentiële punten onvolledig
en daardoor een misvormd beeld
van de huidige situatie in Indone
sië. Het is inderdaad waar, dat na
'het verschijnen van het derde inte
rim-rapport geen vooruitgang naar
een politieke oplossing van het ge
schil valt te bespeuren. De politieke
onderhandelingen hebben echter tot
op 23 Juli 1948 doorgang gevonden
De republikeinse delegatie heeft
toen aan de agenda-commissie me
degedeeld, dat zij voor een niet ver
der gelimiteerde periode uitsluitend
onderworpen wilde bespreken, die
betrekking hadden op dc nakoming
van het bestand.
SCHOONHEID IN HET EIGEN GEWEST. De provincie Utrecht kent
veel karakteristieke punten, die een dankbaar object vormen voor het
oog van de camera. Dit plaatje werd dicht onder de rook van Utrecht
gemaakt en wellangs de drukste weg van Nederland, de hoofd
verkeersweg UtrechtZeist. Talloze auto's snorren hier dagelijks langs,
doch slechts weinigen zien dit stille verdroomde hoekje in de schaduw
van het Koninklijk Meteorologisch Instituut te De Bilt.
Labyrinth in Berlijn
MARSHALL BLIJFT,
ZEGT TRUMAN
President Truman heeft gisteren op
een persconferentie gezegd, dat Geor
ge Marshall erin heeft toegestemd, mi
nister van buitenlandse zaken te blij
ven.
Truman zei. Marshall zulks te heb
ben verzocht Er zou thans geen ver
andering ln het kabinet komen. Alle
kabinetsleden hadden erin toegestemd
ln functie te blijven.
Op de vraag van Journalisten, of dc
president zich zou wreken op vooraan
staande functlonnarissen. die zijn ne
derlaag in dc verkiezing hadden ver
wacht. antwoordde Truman verge
vensgezind te zijn. Hij zei. dat hij op
niemand boos was en dat hij niet wist.
Iemand iets te vergeven të hebben.
Het Sowjetbestuur te Berlijn heeft
de Dinsdag ingestelde communis
tische gemeenteraad erkend als het
„enige wettige bestuur" van Ber
lijn. In een brief van kolonel Jelisa-
rot, .plaatsvervangend Russisch com
mandant van de stad, wordt ge
zegd. dat het Sowjetcommando de
„voorlopige democratische magi
straat" alle bijstand en steun zal
verlenen.
De brief van Jelisarof is het ant
woord op een desbetreffend ver
zoek van Ottomar Geschke. het
communistische raadslid, dat de
vergadering van Dinsdag had geor
ganiseerd. Geschke had zijn ver
zoek tot alle vier de bezettende mo
gendheden gericht.
Het Britse militaire bestuur heeft
officieel geantwoord, dat het geen
moment de aanvaarding van een
dergelijk „onwettig lichaam" zal
overwegen.
Terwijl de nieuwe magistraat van
de Sowjet-Russische sector van
Berlijn onder leiding van burge
meester Friedrich Ebert in het stad-
Hirohito wenst goede
relaties met VS
Keizer Hirohito van Japan heeft pre
sident Truman een boodschap doen toe
komen. waarin hij zegt. dat hij „de
nauwste en hartelijkste betrekkingen
met de V S." wil bevorderen
De boodschap werd mondeling aan
president Truman overgebracht door
Joseph Kennan. hoofdaanklager ln het
proces tegen de van oorlogsmisdaden
beschuldigde Japanse leiders.
Het zwakke geslacht
Dezer dagen verwierf de 72-
jarige weduwe Bentsine Bendtsen
uit Nvkjoebing fSeeland) de gou
den sportmedaille voor vrouwen.
Het oude dametje leverde enke
le opmerkelijke prestaties. Zij
fietste 20 kilometer in 57 minu
ten, liep de 200 meter in 32 se
conden en wierp de speer 18 me
ter ver. Het onderscheidingsteken
was dus wel verdiend, en wat
Bentsine Bendtsen betreft zal
niemand meer van het zwakke
geslacht durven spreken.
Nieuwe aanwinst van
de KLM
Sinds enige tyd heeft de K.L.-M.
enkele Convair-liners ingeschakeld
op de Europese diensten. Deze toe
stellen de K.L.M. heeft er 12 ln
totaal besteld vormen een be
langrijke aanwinst voor de burger
luchtvaart.
De machine, die 3240 passa
giers kan vervoeren in een cabine
waarin de luchtdruk, temperatuur
en vochtigheidsgraad automatisch
zijn geregeld en constant kunnen
worden gehouden, is speciaal ont
worpen voor kortere trajecten, be
neden de 700 km. Het vliegbereik
van de Convair-liner bedraagt 1700
km., waarbij dan nog een reserve-
voorraad aan benzine voor 1 \'z uur
normaal kruisen aanwezig is. In
tegenstelling tot de machines, die
meestal op de kortere trajecten
worden gebruikt, heeft de Convair-
liner een hoge kruissnelheid, n.l.
van 450 km. per uur, dat is bijv.
165 km. per uur sneller dan de DC
3. Met de nieuwe toestellen kan de
vlieg tijd dus aanmerkelijk bekort
worden.
Het toestel heeft 20 ruime vier
kante ramen, waardoor de passa
giers een zeer goed uitzicht naar
buiten hebben. Tussen de cockpit
en de cabine is een modern inge
richte pantry ingebouwd, waar
warme en koude maaltijden toebe
reid kunnen worden.
Twee Pratt-and Whitney-moto-
ren van elk 2100 pk. stuwen het
vliegtuig voort door dc lucht. Een
revolutionnaire nieuwigheid vormt
het gebruik van de uitlaatgassen
ter vermeerdering van de snelheid;
de uitlaatgassen van de motoren
worden door een straalagregaat ge
leid, dat achter elke motor is aan
gebracht. De met een snelheid van
2400 per uur uitstromende gassen
geven het vliegtuig een extra stuw
kracht van 255 pk., hetgeen neer
komt op een verhoging van de snel
heid met 19 k.m. per uur.
huis in de Parochial-strasse verga
derde, vergaderde de oude magis
traat onder het presidium van de
dienstdoende burgemeester dr. Frie-
densburg in een kantoorgebouw
van de Britse sector. Aan beide zij
den heeft men met grote moeilijk
heden te karn pén.' 'zowel door hét
feit, dat talrijke ervaren en inge
werkte beambten niet meer op hun
plaats achter de bureaux zijn terug
gekeerd als de omstandigheid, dat
de nieuw benoemden in het laby
rinth van het bestuursapparaat nog
niet de weg weten. Daarbij komt,
dat de beambten, die naar de magi
straat van het Westen zijn overge
gaan. erin geslaagd zijn veel waar
devol actenmateriaal mede te ne
men. Anderzijds moeten dc beamb
ten van de oude magistraat in West-
Berlijn zich behelpen met dikwijls
zeer primitieve kantoorinrichtingen,
terwijl ook het gemis van de ar
chieven het werk uiterrpate hindert.
Bovendien zijn de veertien afdelin
gen van de West-Berlijnsc magi
straat ondergebracht -in tien ver
schillende gebouwen, die tamelijk
ver uit elkaar lggen, hetgeen de
samenwerking vertraagt.
Incident
Voor het stadhuis in de Sowjet-
sector kwam het Donderdag tot een
incident. Epn Britse verbindings
officier wilde een aantal Britse do
cumenten en kantoorbehoeften per
vrachtauto overbrengen naar de
Westelijke sector, maar werd daarin
gehinderd door Duitse politicman
nen van de Sowjetsector. Het bleek
tenslotte te gaan om enige prulle-
manden en twee schrijfmachines,
waarvan de Engelse officier zei dat
ze aan de Britse verbindingssectie
waren geleend door de oude magi
straat. Hij werd echter gedwongen
ze achter te laten en zal Vrijdag
een nieuwe poging doen.
Politie controleert
étalage-verlichting
De economische politie te Am
sterdam heeft Woensdagmiddag ge
controleerd of de bepalingen be
treffende de etalageverlichting tij
dens de spitsuren inderdaad wor
den nageleefd. In vijftig gevallen
werd procesverbaal opgemaakt.
Tevens controleert de economi
sche politie op het ogenblik de
prijzen, welke gevraagd worden
door kamerverhuurders.
HET gebeurde op een Sinterklaasmiddag, die we dezer
dagc-n bijwoonden. Een zaal vol kinderen in ge
spannen verwachting. Zou de bisschop in zijn kleurige
kledij komen? Zou hij de vurig verbeide geschenken mee
brengen? Het was alsof we honderden kinderhartjes in
die zaal konden horen kloppen. Ze werden niet teleur
gesteld: de Sint kwam en hij deelde geschenken uit, met
kwistige hand. Dc ouderen, die er bij zaten, ze genoten
even veel als de kinderen en daardoor werd het kinder
feest een feest voor allemaal. De Slijdschap was aan
stekelijk. zij deelde zich mede aan iedereen, tot dc
zwarte glundere snoeten van de knechts, tot de kellners.
die limonade hadden uitgedeeld. Het was èèn honderd
voudig bewijs van de waarheid van het oude woord, dat
het zaliger is te geven dan te ontvangen, en van de waar
heid, dat gedeelde vreugde dubbele vreugde is.
HET lock een wijle of cr een dissonant zou komen in
die harmonie van vreugde. In een hoekje van de zaal
2at een man. die met wat norse blik
het geheel zat aan te zien. Hoe hij er
was gekomen, deze gemelijke heer op
dit feest van vreugde, wist niemand.
Hij zat er. Hij luisterde. De span
ning der verwachting leek hem voor
bij tc gaan. Toen de heilige de zaal
binnenschreed keek hij even verveelt^
naar de mijter. Zijn norsheid bleef.
en vraag aan al Uw lczeas om iets te doen voor de vele
kinderen, die niets verwachten cn die toch iets moeten
krijgen."
WE voldoen bij deze aan dit verzoek. Op Sinterklaas
volgt Kerstfeest cn dan zou het D.v.A, door
middel van een of meer Amersfoortse verenigingen, die
zich liet lot van misdeelde kinderen aantrekken graag
aan honderden kleuters in dc stad een geschenk geven.
Een Kerstgeschenk. 0
Maar cr moet veel meer komen. U kunt geld zenden
onder motto KERSTGESCHENK, maar U kunt ook
andere dingen zenden. Boeken, speelgoed, kleren, niet
bedervende levensmiddelen.
Uw kinderen krijgen met Sinterklaas nieuw speelgoed,
nieuwe boeken cn talrijke andere dingen. Een deel ervan
zou kunnen dienen als kerstgeschenk voor lien, die niets
hebben gekregen. Gebruikte boeken, gebruikt speelgoed,
mits in prima staat! denk aan
het bovengenoemde meisje, dat óók
iets nieuws gafll ze zijn alle wel
kom. Heel welkom zelfs. U kunt ze
gerust laten bezorgen aan ons bureau
Snouckacrtlaan 7.
"Dij dc uitdeling der geschenken
-'-'kwam er wat beweging in hem.
Zijn strakke gelaatstrekken ontspan
den zich. Er gleed nu en dan een
glimlach over heen. Hij rekte dc hals
om beter te kunnen zien en horen,
van zijn hoekje uit. Toen kwamen er
een paar kleuters naar hem toe, dc
armen beladen met geschenken, een
stuk speculaas in dc mond. Ze bleven even voor de*man
staan, keken hem lachend aan. Een van hen n?m met
een royaal gebaar een van de geschenken en bood het
de eenzame aan. „Heeft dc Sint U vergeten?" vroeg het
meisje. „Eerst wel, nu niet meer", fluisterde de man. En
cr gleed een traan over zijn gezicht en voor het eerst,
die avond, zagen wc vreugde schitteren in zijn ogen.
HIJ kwam naar ons toe en zei: „Weet U, waarom ik
eerst zo somber was? Ik dacht aan die honderden,
misschien duizenden kinderen in Amersfoort, die niets
krijgen, niet niet Sinterklaas en niet met Kerstmis. Ik
dacht eerst, dat ik, eenzame, ook vergeten zou worden;
maar zie: die kleine, dat kind, heeft aan me gedacht.
En nu zou ik op mijn beurt zo graag iets willen doen
voor. die vele kinderen in Amersfoort, die ook somher
waren, omdat ze dachten niets tc zullerf krijgen. Wilt U
me helpen?"
„Graag", antwoordden we. „Hoe?"
Snouckaerllaan 7
Postgiro 510330
DE tijden zijn duur cn de winter is
voor velen hard. heel hard. Har
der waarschijnlijk dan gij vermoedt.
Gc kunt in die harde winter aan kin
deren ccn lichtstraal brengen, door
Uw Kerstgeschenk. Maak van dat ge
schenk voor anderen ccn offer. En
bedenk, dat geven inderdaad geluk
kiger is dan ontvangen en dat Uw
eigen vreugde verdubbeld wordt als
gc cr anderen in laat delen.
T_J ET Dagblad voor Amersfoort stelt zijn girorekening
no. 510330 open voor Uw Kerstgeschenken in geld.
Het D.v.A. stelt zijn gebouw beschikbaar oin Uw
gaven in natura tc verzamelen cn straks aan verenigingen
ter beschikking tc stellen.
Als ge U voorbereidt op het Kerstfeest cn U afvraagt
wat gc dan aan Uw kinderen zult geven, denk dan ook
aan die anderen. Als gc dc glanzende slingers opzoekt
oin Uw kerstboom tc tooien, als gc dc kaarsjes gereed
zet en al in Uw verbeelding ziet flonkeren, denk dan
ook aan dc anderen, dc misdcclden, aan hen die niets
krijgen, lenzi^gij hun iets geeft.
En als gc straks will gaan zingen van die stille heilige
nacht, toen cr op aarde een kindeke geboren werd, zoudt
gc dan niet ccn dubbel gelukkig kerstfeest hebben, als
ge wist, dal ook door Uw gave ccn Amcrsfoorts kindje ge
lukkig \?as gemaakt?
Honderden kinderen wachten op Uw antwoord. Op
dat van Uw huurman, van Uw buurvrouw, van Uw
familie. En in ons gebouw aan dc Snouckacrtlaan is
„Vertelt U maar in de krant wat er zoeven gebeurd is ruimte, voor zoveel gelukbrengende geschenken
„Onnodig formalisme
worde vermeden"
De Sowjet-Unie heeft Donder
dagavond in de vergadering van de
tweede politieke commissie een re
solutie -ingediend over de kwestie
van het veto-recht, waarin uiting
wordt gegeven aan „vertrouwen, dat
de Veiligheidsraad in de toekomst,
waar nodig, de methode van over
leg zal toepassen en zal pogen de
mogelijkheid van aanvaarding van
besluiten met algemene Instem
ming te verbeteren."
De volledige tekst van de Sowjet-
russische resolutie luidt: „De alge
mene vergadering oordeelt het van
bijzonder belang, dat alle leden-sta-
ten er naar blijven streven het ge
zag v^n de Verenigde Naties te
verstevigen in overeenstemming
met de hoge beginselen van het
Handvest, dat door alle vredelieven
de naties is erkend.
Zy beschouwt het van byzonder
belang, dat de naties, grote en
kleine, zich verenigen in hun po
gingen de onderlinge vriendschap
pelijke betrekkingen te ontwikke
len en de internationale vrede en
veiligheid te verstevigen. En doet
daarom een beroep op de Verenigde
Naties dc internationale samenwer
king op bovengenoemde basis uit
te breiden onder vermijding van on
nodige regelingen en formalisme ln
het optreden van haar organen en
bevordering van de ontwikkeling
van practlsche resultaten op het
gebied van de politieke, economi
sche en culturele samenwerking
tussen de volkeren.
Zij overweegt, dat het beginsel
van eenstemmigheid onder de per
manente leden van de Veiligheids
raad b(j het nemen van beslissingen
door de raad een hoogst belangrijke
voorwaarde is voor het waarborgen
van effectief optreden door dc UNO
bij het ontwikkelen van samenwer
king tussen de naties en het hand
haven van do internationale vrede
en veiligheid en spreekt daarom
haar vertrouwen uit, dat de Veilig
heidsraad in de toekomst dienover
eenkomstig rekening zal houden
met de ondervinding uit zijn werk
in het verleden, waar nodig de me
thode van raadpleging zal toepas
sen en zal pogen de mogelijkheid
van aanvaarding van besluiten met
algemene Instemming te verbete
ren.
Prinses Elisabeth gaat
goed vooruit
Gistermorgen ls het volgende offi
ciële bulletin omtrent de gezondheids
toestand van prinses Elisabeth van En
geland en haar zoon gepubliceerd:
„Hare Koninklijke Hoogheid, prin
ses Elisabeth, gaat voortdurend cn op
bevredigende wij zo vooruit. ZIJ ls
thans verscheidene uren per dag op.
Dc kleine prins maakt het goed cn
neemt regelmatig ln gewicht toe. Er
zal geen bulletin meer worden uitge
geven".
Brand in Harz-gebergte
In het noordelijk gedeelte van het
Harz-gebergte woedt een grote brand ln
de nabijheid van Goslar. Dc brand be
slaat een oppervlakte van ongeveer vijf
tien kilometer breedte en wordt door
de Westenwind ln Oostelijke richting
aangewakkerd. Men vreest, dat een
groot gedeelte van het voor dc uitvoer
bestemde kaphout vernield zal worden.
Twee treinen zijn tussen Straatsburg
cn Lautcrbourg op elkaar gereden Er
zijn acht doden en 20 tot 25 gewonden,
van wie velen ernstig. De' botsing was
het gevolg van het feit, dat men tijde
lijk op enkel spoor was gaan rijden
wegens reparatie van de lijn. Vier wa
gons vielen van de spoordijk.
II
T N mijn eerste artikel van Donder-
*ig j.l. eindigde ik mijn beschou
wing met te wijzen op de moeilijk
heden, welke zich voordeden ,op het
ogenblik, dat men erover begon te
denken de door de Canadese minis
ter St. Laurent aan de orde gestelde
idee van een Atlantisch pact te gaan
verwerkelijken.
Deze moeilijkheden waren vele en
velerlei; ze werden bovendien van
de meest verschillende kanten op
geworpen. Daar was allereest de
vrees bij velen in West-Europa, dat
men daar door een zo nauwe allian
tie met de Ver. Staten aan handen
en voeten gebonden zou worden aan
de Amerikaanse politiek en dat
West-Europa op deze manier niet
anders zou worden dan een Ameri
kaans bruggehoofd op het Eurasia-
tisch vasteland. Een angst, die zeker
op zichzelf niet uit de lucht gegre
pen mag heten, maar die veel. zo
niet alles van zijn betekenis ver
liest, wanneer wij ons realiseren,
dat de werkelijkheid o ak
zonder Atlantisch pact op
het ogenblik nu eenmaal
niet anders is en dat West-
Europa zonder de zekerheid van de
lantisch pact, er beslist niet beter,
integendeel veel minder goed zou
voorstaan. Ongeveer hetzelfde geldt
m i. voor een ander bezwaar fdat
trouwens met het vorige samen
hangt), dat wel gehoord wordt: een
Atlantisch pact zou door de Sowjet-
Unie als een zodanige provocatie
worden beschouwd, dat Moskou
hierin aanleiding zou vinden om on
middellijk West-Europa te gaan be
zetten. Dit „argument" tegen een
Atlantisch pact dat met evenveel
recht ook al werd aangevoerd tegen
de Westeuropese Unie beschouw
ik. eerlijk gezegd, als angstmeierij
van $e meest bedenkelijke soort.
Want punt één als de Russen
een oorlog willen ontketenen, dan
doen zij dit zonder deze „provocatie"
ook wel; verder punt twee ge
loof ik niet, dat zij dit willen. En
dan punt drie wat nog het al
lerbelangrijkste is: geen beter
middel, volgens mij. om een
eventuele oorlogspa r tij in
het Kremlin tot nadenken
te brengen dan juist zo'n
Atlantisch pact!
Deze bezwaren zijn het dus niet.
volledige militaire steun van de Ver. die de totstandkoming van een At
Staten, eerste uitvloeisel uit zo'n At- lantisch pact hoeven te bemoeilijken;
zij zullen het trouwens ook wel niet
hebben gedaan. Maar welke dan
wel?
HET eerste bezwaar, dat ik noe
men wil, is van principiële
aard. Voor de Westeuropese Unie is
het grote belang van een Atlantisch
pact. dat zij daardoor de zekerheid
1 11door
prof. dr. C. D. j.-Rrandt
krijgt van onmiddellijke, als 't ware
automatische, militaire hulp van de
Ver. Staten, zodra een van haar le
den wordt aangevallen. Een derge
lijke garantie kunnen de V S. echter
niet geven: krachtens hun constitutie
heeft alleen het Congres het recht
een oorlog te verklaren. Bovendien
komt zo'n garantie in strijd met de
hele traditie van de politiek van een
land. waar nog ieder Jaar op 22 Fe
bruari de afscheidsboodschap van de
eerste president. George Washington,
in de Senaat wordt voorgelezen,
waarin deze zijn land ertegen waar
schuwt om zich in internationale
verwikkelingen te steken. Nu weet
ik wel, dat ook tradities uit de tijd
raken en ik weet ook. dat voor de
Ver. Staten de dagen van isolationis
me voorgoed voorbij zijn en dat de
overgrote meerderheid van het Ame
rikaanse volk dit laatste ook heeft
aanvaard, maar dat neemt niet weg.
dat de Amerikaan er toch nog wel
tegen op zal zien om nu ook de
laatste stap op deze weg te zetten.
Zou dit bij een Atlantisch pact wer
kelijk gebeuren, hetzij in de vorm
van een formele garantie, hetzij
in de nauwelijks minder bindende
vorm ener morele garantie, dan
is er in het Amerikaanse volk en
in de Amerikaanse politiek een stil
le omwenteling aan voorafgegaan,
welke nog veel intenser en veel be
langrijker is dan de stille revolutie
in de Vijf van het Pact van Brussel,
waarop ik in mijn eerste artikel de
aandacht gevestigd heb.
EEN andere moeilijkheid is van
militair-technische aard Waar
ligt de grens in W.-Europa, die de
Amerikanen zullen moeten helpen
verdedigen0 Dit is natuurlijk een
probleem, dat in de eerste plaats de
Westeuropese Unie raakt, doch waar
de Amerikanen intussen even onmid
dellijk bij betrokken zijn.
Ik heb cr al vaak op gewezen, dat
er onder de Amerikaanse militaire
deskundigen ccn stroming is. die
van geen verdediging van W -Euro
pa wil weten, omdat zij die onmo
gelijk acht. Deze groep wil hoog
stens het Pyrenese schiereiland ach
ter de linie van de Pyreneeën ver
dedigen en verder Engeland en N.
Afrika. Maar deze opvatting, welke
voor de bestaande Westeuropese
Unie een Atlantisch pact zonder
meer waardeloos zou hebben ge
maakt heeft het niet gewonnen
Momenteel staat vast. dat
de Rijngrens verdedigd
zal worden en Montgomery en
zijn Raad van Defensie der West
europese Unie zijn reeds begonnen
deze verdediging voor te bereiden.
Ik herhaal nog eens: wanneer dit
laatste niet het geval was, dan mul
voor de Vijf van Brussel zelfs het
gepraat over een Atlantisch pact
geen zin
Met deze militaire zijde van de
zaak hangt weer een ander probleem
ten nauwste samen. nl. is het voor
een goed functionneren van 'n At
lantisch pact niet noodzakelijk om
de bestaande Westeuropese Unie tot
andere staten van ons continent uit
te breiden en zo deze vraag bevesti
gend wórdt beantwoord, welke mo
gelijkheden zijn er dan hiervoor7
Deze vraag wil ik in een derde be
schouwing allereerst aan de orde
stellen.
In de straten van het Duitse plnatsja
Godesberg kon men Dinsdagavond een
geheel ontklede man achter een ge
klede aan zien hollen. De naakte was
een 21-Jarlgo student, die ln het bad zat.
toen hij door een raam een man zag
verdwijnen met zijn kleren. De student
bedacht zich geen ogenblik cn rende do
dief achterna. Nn vijf minuten had hij
hem tc pakken. Een oploop ontstond
rond de vechtenden en het publiek
mengde zich ln dc strijd. Toen ver
scheen de polltic. die in enkele ogen
blikken de situatie doorgrondde cn d«
dief. die ec-n oude bekende was, ar
resteerde. Overspel is dc enige reden
waarom men In de staat New York
echtscheiding kan verkrijgen. Duizen
den in de laatste Jaren op die grond uit
gesproken echtscheldlngsvonnlssen zul
len echter herzien moeten worden als
gevolg van zes arrestaties, die dc politie
verricht heeft ln verband met het af
leggen van valse getuigenverklaringen.
Met het oprollen van een bende, dlo
zich hierin specialiseerde, kon een be
gin worden gemaakt toen do 20-Jarigo
brunette Sara Ellis doorsloeg, omdat zij
vond dat zij niet voldoende betaald
werd voor haar rol als „onbekendo
vrouw", f Een Afrikaanse expeditie
meldt weer dc ontdekking van een
praehistorlschc voorvader van dc mens.
Zij heeft dc fossiele overblijfselen ge
vonden van een reusachtige aapmens,
misschien wel twee en een half maal
zo'groot als de moderne mens. groter
cn sterker dan een gorilla doch met be
trekkelijk weinig hersenen. e> De rege
ring van Costa Rlca heeft besloten het
leger af te schaffen en de kazernes tot
musea te maken. Wegens een per
brief geuite bedreiging van het leven
van president Truman is de 20-Jarlge
Dennis Porter Dinsdag tot drie Jaar ge
vangenisstraf veroordeeld. Porter be
kende schuld en deelde de rechter medo
nog altijd van plan tc zijn zijn bedrei
ging ten uitvoer te brengen. James
I.ester, een 28-Jarlgc electricicn to
Melbowine raakte per ongeluk een
hoogspanningskabel aan. Gedurende
een halve minuut ging een stroom van
66.000 volt door zijn lichaam. Lester
bleef ln leven en ondervond geen enkel
nadelig gevolg. Daar de inkomsten
hun uitgaven niet dekten hebben cow
boys uit Texas, die in Italië op tournee
waren, tenslotte hun paarden en stieren
aan vleeshouwers te Napels moeten
verkopen.
Weerbericht
MORGEN OPKLARINGEN
Weersvcrwacltflng.
geld Ie tot Zaterdag
avond.
Aanvankelijk meest
zwaar bewolkt met
plaatselijk enige regen
later flinke opklarin
gen. Matige, langs de
kust nog nu en dan
vrij krachtige wind
tussen Zuid en West.
Weinig verandering
van temperatuur.
4 December: Zon op 8 29. onder 16.31;
Maan op 12.22, onder 19.35.