DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
3
Graag ook koning van
Palestina
VAN MENS TOT MENS
Kamer aanvaardt verhoging
van kinderbijslag
Economische inlijving van
O.-Berlijn in S.U.-zone
De lucht die wij inademen
is verre van zuiver
't Bewogen leven van Henri Dunant, stichter
van het Internationale Roode Kruis
Ibestek
Minister Lieftinck gemachtigd tot
afwikkeling der geldzuivering
Incidenten-record
op Java
Wel een regeling
geen capitulatie
Ultimatum gesteld
aan Egypte en
Israel
Conflict in Ecafe
voor de UNO?
Thans splitsing ook doorgetrokken
tot post en medische diensten
N-;
Kon ingA bdoellah
_Im kort
Donderdag 9 December 1948
Achtste jaargang, No. 1195
Opgericht door de Stichting „Het Parool" Giro 510330.
Bank; Rotterdamsche Bank. Postbus 9 Abonnements
prijs 32 cent p. w. of 4..5 p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckacrtlaan 7, Amersfoort.
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235.
Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER.
Vragen aan minister
De Kamer heeft eveneeens zonder
hoofdelijke stemming aanvaard het
wetsontwerp tot wijziging van de
kinderbijslagwet Daardoor komt de
kinderbijslag te bedragen: Voor het
eerste kind, voor hetwelk recht op
een kinderbijslag bestaat f 0.40.
Voor het tweede en derde kind
f 0.44 per kind en te rekenen van
het vierde kind f 0.54 per kind.
Deze wet wordt geacht te zijn in
werking getreden op 1 October
1948, ze vervalt uiterlijk niet ingang
gang van 1 Januari 1950.
Nadat de Tweede Kamer Woens
dagmiddag een aantal kleinere wets
ontwerpen zonder beraadslaging ol
stemming had goedgekeurd - daar
onder was het ontwerp tot vervan
ging van de wetgeving nopens het
verkeer op de wegen - is de be
handeling van het wetsontwerp tot
afwikkeling van de geldzuivering
V°nrruddels was nog een nota van
wijzigingen verschenen. Daarin had de
minister een nieuw artikel ingevoegd,
beogende tegemoet te komen aan de
positie der bedrijven, die credietcn bij
een bank hebben opgenomen, terwijl
zij tegelijkertijd geblokkeerde tegoe
den bij die bank hadden uitstaan.
Een andere wijziging schenkt aan
hen. die hun geblokkeerd geld reeds
hebben omgezet in 3% investcrincs-
certificaten of 3»4% bclegglngscerUfi-
caten en daarna alsnog een aanslag ln
belastingen hebben te voldoen, de mo
gelijkheid een dergelijke aanslag te
betalen met de bedoelde certificaten.
Een derde wijziging komt tegemoet
aan het verlahgen der kamer
termijnen van onverhandelbaarheid
der hiervoor bedoeide certificaten te
verkorten De termijn van vijf jaar
wordt namelijk vervangen door een
termijn van ten hoogste vier Jaren.
De heer C. van den Heuvel
(A R had een viertal amendementen
ingediend, waarvan hij er drie weer
Introk, nadat de minister ze had be
streden of onaannemelijk had verklaard
Ondanks de oezwaren van technische
aard welke de minister er tegen had
ontwikkeld, handhaafde de heer van
den Heuvel zijn vierde amendement, dot
bedoelt te voorkomen, dat over inkom
sten. ontvangen in geblokkeerd geld.
met vrij geld belasting moet worden
betaald. De Kamer heeft dit amende
ment met 39 tegen 21 stemmen aan
vaard.
De heer Lucas (KVP) trok dc
drie amendementen in, welkaJiij had
ingediend, nadat de minister hem
onder meer was tegemoet geko
men, op het punt tot verhoging der
rente van de beleggingscertificaten
tot 3iï<>>. Het wetsontwerp is daar
na zonder hoofdelijke stemming
aangenomen.
Vooraf had de minister van sociale
zaken, de heer J o e k e s, enige op
merkingen. ln het verslag gemaakt,
beantwoord. Hij wees er daarbij op.
dat het ontwerp een aanvullend karak
ter heeft in verband met de loonbij-
slag van een gulden. Over de loonbij-
slag en de kinderbijslag als zodanig
zal spoedig van gedachten gewisseld
kunnen worden, namelijk bij de behan
deling van de begroting van sociale
zaken.
Bij de beraadslagingen heeft de heer
Gortzak (CPN) als zijn mening
te kennen gegeven, dat de ionen geba
seerd dienen te zijn op een gezin met
drie of vier kinderen. De toeslag
achtte hij te laag, maar hij zou niet
tegen het ontwerp stemmen.
De heer Stapelkamp (AR)
vond, dat het vraagstuk van de kin
derbijslag eens rustig moest worden
bekeken. Tegen het ontwerp, dat hij
bezag als een noodverband, had hij
geen enkel bezwaar
De heer van den Born (Arb
wilde onrust voorkomen door berich
ten over prijsstijging tegciijk te laten
verschijnen met mededelingen over
looncorrcctles in verband daarmee
De heer Andriessen (KVP)
«loot zich aan bij de opmerkingen van
de heer Stapelkamp.
De minister van sociale zaken, zeide
het duidelijk te vinden, dat dit wets
ontwerp niet de basis kon zijn voor
een vruchtbare gedachtenwisseling over
een complex van vraagstukken a.s de
heer Gortzak had aangeroerd. Verho
ging van de kinderbijslag was z 1. ge
wenst en redelijk Hij was het eens
mei de heer Slapelkamp dat het vraag
stuk van de kinderbijslag nader onder
het oog moet worden gezien. Z 1 zal
het niet mogelijk zijn aan de wens
van de heer van den Born gevolg te
geven.
In één week zijn 31
ambtenaren vermoord
De Dienst Legercontacten heeft
woensdag bekend gemaakt dat ln de
afgelopen week 31 ambtenaren van de
Indonesische regering en andc-re Indo
nesiërs werden vermoord.
In het Nederlandse gebied van Indo
nesië vonden 308 incidenten plaats. 95
van deze incidenten hadden plaats in de
nabijheid van de status quo-lijn en wer
den veroorzaakt door benden, die van
uit republikeinse gebied opereerden en
gewapend waren met mortieren en
automatische wapens.
Sinds de Renville-ovcrecnkomst ls dit
het grootste aantal incidenten, dat in
eén week is voorgekomen.
In dezelfde week werden tien bende
leden gedood, veertien gewond en acht-
gevangen genomen.
216 Van de incidenten waren geweld
dadigheden tegen de bevolking.
Republikeins standpunt
De republikeinse minister van
voorlichting, Mohammed Natsir,
heeft in een interview met het re
publikeinse dagblad „Nasional" on
derstreept, dat de republiek bereid
is een „door onderhandelingen ver
kregen regeling" te aanvaarden
maar niet „een door onderhandelin
gen verkregen capitulatie kan ac
cepteren."
Op de vraag of de Nederlanders
bereid tot een overeenkomst zijn,
zei Natsir: „Tot nog toe zijn er
geen tekenen die daarop wijzen".
Landbouw wil gekend
worden in keuze
luchthaven
Het Tweede Kamerlid de heer
Kikkert (CH heeft aan de
minister van verkeer en waterstaat
schriftelijk de volgende vragen ge
steld:
1. Is het de minister 1 d, t
bij eventuele t dkoming van
een luchthaven in dc polder
Schleveen vel: tientallen hectaren
landbouwgrond aan hun tegen
woordige bestemming zullen wor
den onttrokken?
Is de minister niet van mening,
dat in verband daarmede in de
door hem te benoemen commissie
tot onderzoek van de plannen
voor een tweede luchthaven in
het Westen des lands, ook zitting
behoort te hebben een vertegen
woordiger van het ministerie van
landbouw, visserij en voedselvoor
ziening?
3. Indien vraag 2 bevestigend wordt
beantwoord, ls de minister dan
bereid te bevorderen, dat ook een
vertegenwoordiger van het mi
nisterie van landbouw, visserij en
voedselvoorziening in bedoelde
commissie wordt benoemd
Prof. Brouwers wordt
secretaris-generaal
Naar w\j vernemen Is binnenkort
de benoeming to verwachten van
prof. G. Brouwers, directeur-gene
raal \an de Prjjzen, tot secretaris
generaal van het departement van
Economische Zaken.
Tegelijkertijd zou dan tot plaats
vervangend directeur-generaal van
de Prijzen worden benoemd dr. E.
L. Kramer van de afdeling Handel
en Nijverheid van het departement
van Economische Zaken.
De huidige secretaris-generaal
van „Economische Zaken", dr. T.
P. v. d. Kooy, is benoemd tot hoog
leraar aan de Vrije Universiteit te
Amsterdam, in de Economische fa
culteit. om onderwijs te geven in de
Economische Politiek.
Ministers hielden een
extra vergadering
(Van onze Haagse redacteur)
De ministerraad is Woensdag
biieen geweest in een extra verga
dering. Hoewel hieruit op het eer
ste gezicht zou kunnen worden af
geleid dat deze eerste vergadering
na de terugkeer van de ministers
Stikker en Sassen aan het Indo
nesische probleem gewijd zou zijn.
meent men in welingelichte krin
gen te "weten, dat een uitputtende
behandeling van deze kwestie in de
ministerraad niet te venvachten is
voor alle waarnemers zijn terugge
keerd.
Prof. Ronime terug uit
Indonesië
Omstreeks drie uur arriveerde op
Schiphol de voorzitter van de Tweede
Kamerfractie van de K V P., prof. mr.
Romme. die met de andere fractievoor
zitters enige tijd In Indonesië heeft ver
toefd om zich te oriënteren over de toe
stand aldaar.
Prof. Romme acht het vechten van
de republiek tegen het federale begin
sel hopeloos, omdat, naar hij zeidc. ..de
deelstaat-gedachte zich tot in de die
pere lagen van de Indonesische bevol
king zodanig heeft ontwikkeld, dat men
de deelstaten niet zomaar meer kan
wegdenken."
Heden of morgen zullen de andere
fractievoorzitters uit Indonesië terug
keren.
Dr Ralph Bunche. de waarnemende
bemiddelaar van de UNO in Palestina,
heeft ae regeringen van Israël en Egyp
te 48 uur_tijd gegeven opi te gehoorza
men aan het bevel van de Veiligheids
raad tot een bestand en een wapen
stilstand in Palestina. Wanneer aan het
bevel geen gevolg wordt gegeven, zou
hij de kwestie voor dc Veiligheidsraad
brengen.
Zoals eerder gemeld, heeft dr Bunche
de Veiligheidsraadcommissie voor de
sanciJps doen weten, dat zijn pogingen
om de kwestie van het bestand en de
wapenstilstand te regelen, waren dood
gelopen.
Het besluit van de Ecafe. de economi
sche commissie voor Azië en het Verre
Oosten om de Indonesische republiek
en de rest van Indonesië als leden met
beperkte rechten tot de commissie toe
te laten, zal wellicht niet geheel zon
der gevolgen blijven.
Do le dor van de Nederlandse dele
gatie prof. H- C. J. H. Gelissen ver
klaarde, dat het „zeer waarschijnlijk" ls.
dat „het besluit van de ECAFE voor de
economische en sociale raad der Ver.
Naties zal worden gebracht."
De republikeinse minister van voor
lichting Mohammed Natsir heeft de
toelating van de republiek als een nlet-
stemgerechtlgd lid tot de Ecafe ge
noemd: „een overwinning van het prac-
tische denken op de meer juridische cn
formele denkwijze."
Karl Maron, dc in Moskou opge
leide directeur van de economische
afdeling van het Oost-Berlijnse
stadsbestuur, heeft in het officiële
blad van het Sowjet leger in
Duitsland, der Tagliche Rundschau,
een plan ontvouwd voor de sociali
sering van dc Berlijnse industrie.
Onder de kop Mobilisatie van
alle economische krachten zal de
levensstandaard van de Berlijners
verbeteren kondigde Maron aan:
De voorbereiding van een twee
jarenplan voor Berlijn in overeen
stemming met de economische
maatregelen, welke reeds voor Oost
Duitsland zijn goedgekeurd.
Socialisering van alle Berlijnse
fabrieken.
Het onder openbaar beheer stel
len van eigendommen, welke van
nazi's en oorlogsmisdadigers in be
slag genomen zijn.
Als gevolg van nieuwe in
structies, uitgevaardigd door
de leiding der posterijen in
Oost-Bcrlijn, zijn Woensdag in
West-Berlijn geen brieven uit
het door de Russen bezette ge
bied ontvangen.
De inwoners van West-Berlijn
konden wel via de luchtbrug brie
ven naar West-Duitsland en naar
het buitenland verzenden, maar als
zij een brief naar de Oostelijke sec
tor van Berlijn of naar de Sowjet-
Russische zone wilden zenden,
moesten zij zich per tram of per
ondergrondse spoorweg naar Oost-
Bcrlijn begeven, om daar de brief
te posten.
Ook de doktoren van de ge
neeskundige dienst zijn in twee
kampen gesplitst, naar aanlei
ding van een eis van het com
munistische stadsbestuur, dat
Onderzoek naar ramp
Prestwick
LONDEN. 8-12. Maandag 10
Januari begint te Ayr (Schotland)
het officieel openbaar onderzoek
r.aar het ongeval met de Neder
landse constellation bij Prestwick
op 20 October, waarbij 40 personen
werden gedood. Het Engelse mi
nisterie voor burgerluchtvaart heeft
Thomas Pringle McDonald, raads
heer des konings, aangewezen om
het onderzoek te leiden.
hiernaar alle medische rappor
ten gestuurd zouden worden.
De doktoren in de Westelijke
sectoren hebben over het alge
meen deze eis naast zich neer
gelegd.
Het trekt de aandacht dat het
dagblad van de communistische
vakbeweging Woensdag critiek op
de voedselmaatregelen in Oost-
Berlijn oefende.
Het blad betuigde zijn on
tevredenheid over het feit, dat de
Oost-Berlijners roggebloem kregen
en geen tarwe. Het beweerde, dat
de Sowjet-Unie 100.000 ton tarwe
had afgeleverd en dat er geen ex
cuus was aan te voeren voor het
feit, dat de huisvrouwen tegen de
Kersttijd rogge kregen. Het blad
leverde critiek op de „bureaucra
tie" van de communistische stede
lijke autoriteiten. Dezen hebben
zich gehaast te verklaren, dat spoe
dig een rantsoen van 4,5 ons tar
webloem gedistribueerd zou wor
den. In West-Berlijn bestaat het
rantsoen geheel uit tarwebloem.
De Brits-Amerikaanse lucht
brug heeft in de afgelopen 24
uur zeer snel gewerkt. In 749
vluchten hebben de vliegtuigen
goederen tot een gevricht van
6.133 ton naar Berlijn overge
bracht.
In West-Berlijn maken de bladen
in grote opmaak melding van een
verklaring van gen. Clay, dat dc
geallieerde luchtbrug misschien in
staat zou zijn het dagelijkse gemid
delde van 4.000 ton te verdubbelen,
indien het weer meewerkt.
Vliegtuig door bliksem
getroffen
Even voor zijn aankomst op het vlieg-
veld te Londen is een uit New York
komend ..Constellation" transportvlieg
tuig door de bliksem getroffen Het toe
stel is op normale wijze gedaald, hoe
wel de bliksem het voorste deel en de
staart van het toestel heeft beschadigd
De inzittenden van het toestel bleven
ongedeerd.
Sinaasappels komen pas
in Januari
Nu er een voorinleveringsbon
voor sinaasappels is aangewezen,
wordt algemeen verondersteld, dat
deze bon nog voor Kerstmis geho
noreerd zal worden.
Dit is echter volkomen uitgeslo
ten, daar volgens onze inlichtingen,
nog geen enkel schip met sinaas
appels van Palestina naar Neder
land onderweg is. Evenals vorig
jaar worden de sinaasappels niet
eerder dan in Januari hier ver
wacht. De bon-aanwijzing is dus
wel wat voorbarig geweest.
Man (85 jaar) sprong
van rijdende tram
Op het Jan Willem Brouwersplein
te Amsterdam sprong Woensdag
avond een 85-jarige trampassagicr
van een rijdende motorwagen van
hln 16 De gevolgen bleven niet uit
De man kwam terecht voor de
baanschuiver van de bijwagen en is
met ernstige verwondingen aan
hoofd en ledematen naar het Ju-
llanaziekenhuls overgebracht.
Algemene Vergadering
der UNO in verweer
tegen Sowjet-veto
Wenst toelating van
zeven nieuwe leden
De Algemene Vergadering van de
Verenigde Naties heeft zich Woens
dag officieel uitgesproken voor de
toelating van zeven nieuwe leden,
Italië, Oostenr\jk, Ierland, Finland,
Portugal, Transjordanlö en Ceylon.
Tegen het lidmaatschap van deze
landen heeft de Sowjet-Unle Inder
tijd haar veto uitgesproken.
De Algemene Vergadering heeft
een beroep gedaan op de Veilig
heidsraad om de aanvragen voot
het lidmaatschap van de zeven
hiervoor genoemde landen opnieuw
ln overweging te nemen, zulks in
het licht van een uitspraak van het
Internationale Hof van Justitie, dat
het recht van veto niet dient te
worden gebruikt om daarmede een
„politieke koehandel" te drijven bij
het toelaten van nieuwe leden.
Sowjet-Rusland en z(jn aanhan
gers stemden tegen alle voor de
toelating van de afzonderlijke lan
den ingediende resoluties.
Morgen begint overleg
met VS en Canada over
Nrd. Atlantisch Pact
Robert Lovctt, waarnemend minister
van buitenlandse zaken van de V.S.,.
heeft bekend gemaakt, dat de vertegen
woordigers der mogendheden, die het
Brusselse pact ondertekend hebben.
Vrijdag 10 December te Washington bij
eenkomen om het openen der bespre
kingen over een Noord-Atlantisch ver
drag met de V.S. en Canada voor te
bereiden.
SS-er had liever de
doodstraf
De Haarlemse SS-er J. v. d.
Bosch was tegen zün vonnis
levenslange gevangenisstraf in
cassatie gegaan omdat, naar hij
voor dc Raad van Cassatie ver
klaarde, liever de doodstraf had.
De procureur-fiscaal concludeerde
nu tot 20 jaar met aftrek.
I N het Amerikaanse
1 stadje Donora, Penn
sylvania, stierven on
langs negentien mensen
door het inademen van
verontreinigde lucht,
die was ontstaan door
vermenging van mist
(fog) en rook (smoke),
en daarom „smog" werd
genoemd. Maar een rap
port van het Carnegie-
instituut heeft aange
toond dat het bederf
van de lucht een kwaad
is, dat over de gehele
wereld wordt aange
troffen. Zelfs boven
grote delen van de oce
aan is de lucht niet zui
ver en volgens het ge
noemde rapport is de
verontreiniging .van de
lucht in de jaren van
1914 tot 1929 ongeveer
verdubbeld Naarmate
de industriële activi
teit en de ontwikkeling
van het verkeer toe
nam, greep de veront
reiniging nog sneller
om zich heen en een
proef die onlangs te
New York is genomen,
toonde aan. dat de lucht
in deze millioencnstad
vier tot vijf ton on
reinheid bevat, groten
deels rook uit fabrie
ken. kantoorgebouwen
cn woonhuizen. In een
stad van middelbare
grootte ademt iedere
inwoner por minuut
ongeveer 900 millioen
zeer kleine onzuiverhe
den. kernen genaamd,
in. Ongeveer een tien
de deel hiervan blijft
in de longen hangen.
De rook die boven dc
steden hangt, houdt de
ultra-violette stralen
van de zon tegen, wel
ke de producenten zijn
van het beenderenvor-
mende vitamine D. Op
die manier wordt ver
hinderd. dat deze stra
len reeds in de lucht
hun heilzame, ziekte
kiemen dodende wer
king uitoefenen.
In 1930 gebeurde in
het Belgische Maasdal
een soortgelijke ramp
als die welke in Octo
ber het stadje Donora
trof. Binnen drie dagen
overleden zestig men
sen aan longaandoenin
gen en al werden geen
directe bewijzen gevon
den, er was aanleiding
om aan te nemen, dat
de oorzaak moest wor
den gezocht in het
fluorine-gas. dat af
komstig was van dc
staalindustrieën.
Nu de atoomenergie
een rol gaat spelen
zij brengt n.l. hot
grootste gevaar voor
verontreiniging van de
lucht met zich mee
ligt het voor de hand,
dat men over de gehele
wereld krachtdadig zal
gaan zoeken naar mid
delen om de lucht te
zuiveren.
199
Het door de oorlog zwaar geteisterde stadje Tiel is druk bezig met de
wederopbouw. In de Hoogeindse straat staat nog steeds het bord, dat
de verwoeste panden vermeldt met de adressen, waar hun bewoners
thans verblijf houden. De in aanbouw zijnde percelen op de achtergrond
vormen een aanwijzingdat binnen niet te lange tijd de winkeliefs hun
zaken op de oude plaats kunnen heropenen.
Film van Christian-Jacque
met Jean Louis Barrault
in de hoofdrol
A moeizame en langdurige voorbereidingen is in
Frankrijk een film tot stand gekomen „D'Homme
k Hommes" (van Mens tot Mens), welke in een romanti
serende vorm belangrijke episoden weergeeft uit het be
wogen leven van Henri Dunant, de stichter van het In
ternationale Roode Kruis. Te Genève werd voor dit doel
een productie-maatschappij opgericht onder de eigen
aardige handelsnaam „Verwezenlijking van cinematogra-
phische ideeen". Aan Charles Spaak, die met dit bijltje
meer gehakt heeft, werd het samenstellen van het scena
rio toevertrouwd, ferwijl Christian-Jacque de regie in
handen kreeg. Het is niet te verwonderen, dat voor de
vervulling van de hoofdrol de keuze viel op Jean Louis
Barrault. het Nederlands publiek bekend door zijn unieke
vertolking van de clowns-rol in „Les enfants du paradis".
De Nederlandse pers heeft Woens
dagmorgen gelegenheid gekregen
kennis van de film te nemen in het
Metropole-theater te 's-Gravenhage,
waar zij voor de eerste maal op 17
December a.s. zal worden uitge
bracht door Actueel Film N.V. (Am
sterdam).
Wij zullen ons voorlopig niet ver
diepen in de vraag, of het filmver
haal als zodanig volkomen recht
doet wedervaren aan dit veelbewo
gen. men mag haast zeggen, avon
tuurlijke en heroïsche leven. Er zijn
I gebeurtenissen in de film, die uit een
j historisch oogpunt in twijfel zijn te
trekken, maar die door het grootse
pathos, dat dit leven beheerst toch
worden gerechtvaardigd. In elk ge
val is de scenario-schrijver er in ge
slaagd. om de bijna ongelooflijke on
verzettelijkheid, waarmee Dunant
ondanks herhaalde teleurstellingen
en ontgoochelingen zijn doel heeft
nagestreefd, duidelijk te laten uitko
men. Het lijkt even ongelooflijk,
maar is historisch juist, dat deze
geniale mens, die een revolutie te
weeg bracht op het gebied van de
verzorging van oorlogsgewonden,
volkomen in het vergeetboek ge
raakte en zelfs vrijwel tot armoede
verviel. De toekenning van de No
belprijs bracht gelukkig nog vóór
zijn dood het nodige eerherstel.
Liefdeshistorie
Het feit, dat een bijna even idealis
tische vrouw als Elsa Kastner ln zijn
leven trad. heeft de scenarioschrijver
aanleiding gegeven tot het Invlechten
van een romantische liefdeshistorie
twee mensen die elkaar op het eerste
gezicht lief krijgen, maar die tot op het
sterfbed der vrouw van elkaar verwij
derd bill ven De historie zal hier. ver
moed lk.wel een groot vraagteken
ZIJNE MAJESTEIT
GLIMLACHT, en hij
heeft er alle reden toe,
want een lang gekoes
terde wensdroom
schijnt in vervulling te
«jaari: het Arabische
deel van Palestina toe
te voegen aan zijn ko
ninkrijk Transjordanië
is het doel van Jconinp
Abdoellah. Men heeft
hem het koningschap
over Arabisch Palesti
na aangeboden hij
heeft het aanbod reeds
aanvaard maar het
is zo ver nog niet.
De Vos van Trans
jordanië noemt men
hem, sluw monarch als
hij is. Er wordt van
hem verteld dat hij 'n
enthousiast schaker is.
Met waar schakersgc-
duld heeft hij zitten
wachten en thans ziet
hij kans om een goede
„zet" te doen. Een zet
waarover dc voldoe
ning reeds van zijn ge
zicht te lezen is.
Koning abdoellah van
Transjordanië is bijna zover
als hij altijd heeft willen komen)
hij staat op het punt om het Ara
bisch gedeelte van Palestina bü
zijn rijk te voegen. Een vergade
ring van Palestijnse Arabieren te
Jericho heeft hem de regering over
hun land aangeboden cn het parle
ment van Transjordanië heeft hem
toestemming gegeven dit aanbod
te aanvaarden. Thans gaat Abdoel
lah nog een soort
van inspectiereis
maken door zijn
nieuwe gebied en
dan.kan dc
plechtige uitroeping
plaats vinden.
En de „regering" te Gaza dan?
Die, dat wil dus zeggen, de Moefti
en zijn handlangers, is natuurlijk
in alle staten van verontwaardi
ging over het verraad van Abdoel
lah. Maar na de nederlaag van het
Egyptische leger in de Negebwoes-
tijn hangt de regering te Gaza vol
komen in de lucht, de poging van
koning Faroek plus de Moefti om
Abdoellah voor een voldongen feit
te stellen is een volkomen misluk
king geworden en dc koning van
Transjordanië, die heel handig
heeft gemanoeuvreerd, heeft thans
de overhand. De heren in Gaza
mogen Abdoellah verwijten, dat hij
geen enkel recht heeft hun eigen
rechten zijn intussen ook meer dan
twijfelachtig! maar het recht
van de sterkste en de slimste is wel
aan zijn zijde.
De allerbelangrijkste kant van
de eventuele samenvoeging van
Arabisch Palestina bij Transjorda
nië is intussen, dat hiermee (stil
zwijgend om te beginnen) het be
staan van Israel wordt erkend. Ik
heb al herhaaldelijk uiteengezet,
dat Abdoellah van het begin nf de
opvatting is toegedaan geweest,
dat het noodzakelijk was om de
realiteit van het bestaan van Israël
te aanvaarden. Het begint er nu
naar uit te zien, dat dc regering
van Israël, wanneer zij nu maar
niet overmoedig wordt en zich laat
verleiden om moer te eisen dan
haar toekomt, een goede kans heeft
om eindelijk de vrede te krijgen,
waar ook zij zo naar verlangt.
Amerika heeft nog hoop op
accoord in Indonesië
Op zijn wekelijkse persconferentie
heeft Lovett de waarnemende Ameri
kaanse minister van buitenlandse zaken,
verklaard, dat de Nederlandse ambassa
de te Washington het dcjWrtement van
buitenlandse zaken had meegedeeld, (Jat
dc delegatie van de Nederlandse rege
ring uit Indonesië naar Den Haag was
teruggeroepen voor overleg
Lovctt voegde hieraan toe. dat hij dit
niet uitlegde als een breuk tussen de
Nederlandse regering en de Indonesi
sche republiek.
plaatsen, maar de scenarioschrijver zal
het motief nodig gehad hebben om zijn
film ook voor de grote massa aan
vaardbaar en boeiend te maken In het
algemeen is ook dit romantisch onder
deel delicaat behandelt; alleen viel mij
op. dat Barrault met zijn ontroering
aan het sterfbed van Elsa Kastner niet
goed overweg kon. Zou de „historie"
hier dan toch wraak genomen hebben?
Overigens mag het sensitieve spel van
Barrault ongetwijfeld congeniaal ge
noemd worden. Ook de andere snelers
bleken in handen van dez«* regisseur
uiterst bruikbare sujetten Wij denken
aan Hëlètv» Perdrière mei iin.tr fijnge
voelig profiel als Mevr. Kastner. aan
Bernard Bller nis Dunant's toegewijde
metgezel aan Louis Seigner. lid van de
Comódle Frangaise als de hardste aller
schuldeisers. Met bijzonder genoegen
vermeld lk. dat Nederland In het film
verhaal een belangrijke rol speelt als
eerste land, dat Dunant ln zijn streven
daadwerkelijk steunt, en dat dc repre
sentant van Nederland. Ben Groenevcld
(Doctor Basting) zijn korte, maar
praegnante rol op een buitengewoon
waardige wijze vertolkt.
De regisseur Christian-Jacque. die
ook In het scenario essentieel aandeel
had. heeft het vertrouwen, dat ln zijn
meesterschap gesteld werd ln geen en
kel opzicht beschaamd Men map bij
enkele oorlogsfragmenten een glim
lach niet altijd kunnen onderdrukken,
op de hoogtepunten der dramatiek
heeft zijn talent geenszins gefaald. Wij
zouden tal van scènes kunnen noemen,
om dit te bewijzen, maar volstaan met
de vermelding van twee. In de eerste
plaats de treffende uitbeelding van het
wee der oorlogsgewonden in de kerk
van Ca-t'güone. waar men aan machti
ge schilderijen van Rubens en aan de
romantiek van Géricault herinnerd
wordt In de tweede plaats Is het frag
ment. typisch modern van opzet, van
een fameus suggestieve en indringende
werking
Typische sfeer
Het behoeft van een Franse cineast,
noch van Franse toneelspelers te ver
bazen, dat zij de typisch Franse sfeer
Henri Dumant, die heeft weten
door te dringen tot het keizerlijk
hoofdkwartier in Italië, in gesprek
met Napoleon III om hem hulp te
verzoeken ten behoeve van de oor
logsgewonden,
i
weten op te roepen, zij het dan uit de
tijd van het Derde Keizerrijk. Wel mag
extra gewezen worden op het uiterst
snelle tempo, dat de film doorgaans
kenmerkt, en op de prachtige rhyth-
miek. Ook de fotografie ls meermalen
superieur cn met het licht wordt geraf
fineerd gegoocheld.
Voordat dc persvoorstelling begon
heeft Ben Groeneveld een aardig relaas
gedaan van zijn ervaringen bij dc film-
opnemingen in Parijs. Wat hem zo bui
tengewoon had getroffen was de accu
rate en serieuze wijze van werken
een enorm verschil met zijn Hollandse
filmervaringen van vóór de oorlog
als ook het feit. dat bij een schijnbare
„chaos" toch een strenge discipline ge
handhaafd werdevenals dc grote
lichtheid van de Franse acteurs en de
correcte wijze, waarop zij reageerden
op dc aanwijzingen van de regisseur.
Zelfs de Jeugdigste figuranten bleken
spelers met grondige toneelopleiding
Van elke scène werden drie vier ver
schillende versies opgenomen, waaruit
dié versie gekozen kon worden, welke
in 't rhythmlsch verband van het geheel
het best paste.
Het Franse Rode Kruis heeft het
beschermheerschap over de film
aanvaard. Voor ons land deed het
Ned. Roode Kruis hetzelfde. Boven
dien heeft zich in Den Haag een co
mité van Aanbeveling gevormd,
waarin onze Minister-president zit
ting genomen heeft naast de Franse
Ambassadeur en de Zwitserse Ge
zant.
C A. S.
Er wordt tegenwoordig veel gespro
ken cn geschreven over Jeugd ver wll-
derlng en baldadigheid. In volkomen
tegenstelling hiermee ls het gedrag
van een aantal Vlissingsc jongens, dio
bij ouders en kennissen oude flessen
inzamelden. ZIJ verkochten deze en
van dc opbrengst kochten zij geschen
ken. waarmee zieke buurtbewoonsters
cn kameraadjes verrast werden. Een
van dc zeldzaam grote vissen in da
Noordzee, de vleet, werd Dinsdag door
de IJmuldensc motortrawlcr ..Allan"
aangevoerd. Dc vis woog 100 kg. De
laatste tijd worden In Delft nop al eens
wolhandkrabben gevangen, die clan
trouw bij de politie worden gedepo
neerd. Nu kreeg dc politie het ver
zoek van een dame om haar deze die
ren te geven. Zij eet ze op cn beweert,
dat het een delicatesse ls Dc Ame
rikaanse filmacteur Erroll Flynn ls
Maandag in New York gearresteerd,
omdat hij bij een woordenwisseling op
het politiebureau een agent tegen zijn
scheenbeen had geschopt Na cnlgo
tijd in de cel te hebben gezeten werd
hij losgelaten tegen storting van een
borgsom van 500 dollar. Toen Maan
dag ongeveer 2000 bar-bedlcnden ln
Manhattan ln staking waren gegaan,
namen dc bar-kcepers cn het vrouwe
lijk personeel zelf achter de toonban
ken plaats om de klanten te bedienen.
Tegelijkertijd werd aan 1500 stakers
ontslag aangezegd.
Weerbericht
LATER TIJDELIJK OPKLARINGEN
Weersverwachting, gel
dig tot Vrijdagavond.
Aan dc kust tijdelijk
krachtige, overigens
meest matige wind tus
sen Zuid-West cn Zuid.
Zwaar bewolkt, liter
met opklaringen. Slechts
op enkele plaatsen wat
lichte regen. Icli min
der zacht.
10 December; Zon op 8 37. onder 16.29;
Maan op 13.54, onder 1.38.