AutoverhBurinrichting
Koester Courant
voor Soest en Omgeving
Hieuws- en Advertentieblad.
Verschijnt eiken Zaterdag.
€>IR®I8
Algem. Begrafenis-Ondern. Soest
Fa. STRIJKER Brandstoffen en Grint
Piano leerares
Uitgever G. v. d. BOVENKAMP Soestdijk
Wenscht U een Huur-Auto?
Bel op No. 84
Kerkstraat 51 - B. 't Lam
VENEMA's Kleermakerij
Handschoenen
A. FUGERS - Kerkstraat 3
Door VAN DIJK'S
MEUBEL-TRANSPORT
NEDERL. OOST-INDIE
VAN DEN BERG Co.
ALLE BANKZAKEN
W. D. BOS
TELEFOON 84
Autogarage „MIDDËLWIJK"
E. van Meurs,
No. 36
Veertiende Jaargang
Zaterdag 4 Sept. 19Z6
Adres voor Administratie en Redactie
Van Weedestraat 7, Soest
Advertentiön worden ingewacht tot Vrijdags
voormiddags 9 uur bq den Uitgever.
Ingezonden stukken tot Dinsdagavond 9 uur
DE
ADVERTENTIEN
Van 1—5 regels 75 ct. Elke regel meer 15 ct.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement groote korting.
Abonnementsprijs 50 cent per kwartaal.
Directie: J. KOETS, Tel. 226 en J. Arend WIERSMA, Tel. 86
Eerste aanspreker W. VAN D1ERMEN, Talmalaan 17, Telefoon 118
Kantoor: Spoorstraat 24, Telef. 226
Vervoer van overledenen door geheel Nederland per trein en per auto.
regeling voor crematie enz. Eigen kistenmakerij Veldweg 4.
Een van de belangrijkste ervaringen
in ons bestaan is ongetwijfeld „groei".
Wanneer we eenmaal van kind tot mensch
gegroeid zijn, begint het groote, dikwijls
onbegrepen, gedachtelijke proces, dat
geestelijke groei genoemd wordt. Het
beseffen van dit feit, het inzien, dat
slechts door groei een hooger moreel
niveau bereikt wordt, zal ons er toe
brengen in vele gevallen minder hard
te oordeelen over de tekortkomingen
en verkeerde daden van anderen. Onlangs
nam een overzeesch confrère het voor
deze stelling op met de zeer juiste
verklaring, dat heel velen van ons een
groot aantal daden in hun leven hebben
begaan, waarover we ons nu schamen
dat we veel dingen gezegd hebben,
waarvan we nu hartelijk spijt hebben,
dat we misschien heel veel brieven
geschreven hebben, waarvan het beter
ware, dat ze nooit door ons geschreven
werden. En daarom, wanneer „de men-
schen" met boosaardig gefluister de
slechtste dingen vertellen, die ze omtrent
anderen weten, zou het wellicht de
moeite waard zijn te onderzoeken en
na te gaan, wat nu wel het beste en
mooiste is, dat we omtrent die „anderen'"
weten. Een dronkaard kan het eeremetaal
op de borst dragen, maar door dron
kenschap heeft hij dat niet verworven
en er is heden ten dage menige arme
duivel, wiens verkeerde daden publieke
lijk worden ten toon gesteld tot zijn
schande, die vroeger voor een nobele
daad, het eeremetaal der menschheid
verdiend had. Wat is het beste van
dien man Het is niet meer dan billijk,
dat hij beoordeeld wordt naar zijn beste
daden, in plaats van naar zijn slechtste.
In dezen gedachtengang voortgaande
behoeft het dan immers geen verwonde
ring meer te baren, wanneer we bij
het beschouwen van het wereldgebeuren
meer, veel meer waarde hechten aan
de goede en harmonische gebeurtenissen,
gebeurtenissen die wijzen opgroei,dan
aan de onharmonische en onrust zaaiende.
Zoo is het de moeite waard, te wijzen
op het feit, dat dezer dagen, voor het
eerst sedert 1914, Fransche en Duitsche
athleten elkaar ontmoetten, ter gelegen
heid van een internationale atletiek
wedstrijd te Bazel. Hoe men hierover
wil denken, toch is deze gebeurtenis
een verschijnsel, dat er op wijst in
welk een belangrijk stadium van voor
uitgang Europa zich momenteel bevindt.
We kunnen nu eenmaal niet wegcijferen,
dat sport en spel in ons tijdsgewricht
een zeer belangrijke plaats innemen en
daarom vinden moderne vriendschap,
verdraagzaamheid en ridderlijkheid haar
voornaamste en gemakkelijkste uitdruk
king op het sportveld. De volken in
onzen tijd ontmoeten elkaar op velerlei
gebied, als daar zijn wetenschap literatuur,
godsdienst enz. Maar de sport interes
seert een publiek, dat grootendeels buiten
deze gebieden van internationale gedach
telijke activiteit staat. En slechts wanneer
hij een vreemdeling zich op een of
andere wijze op het sportveld ziet on
derscheiden, denkt de doorsnèe-man
het onderdeeltje van het groote publiek,
aan den vreemdeling als aan een wer
kelijk individu. Van hoe groote waarde
men soms deze wijze van neerhalen
van nationale barrières van vooroordeel
acht, blijkt uit het feit, dat de Bolsjewiki
overgingen tot het organiseeren van z.g.
„propagandistisch voetbal". De Olympia
bij de oude Grieken was een gelegenheid,
waar athleten en toeschouwers van
oorlogvoerende staten elkaar ontmoeten.
Daar werden alle vijandelijkheden be
graven. Zoo kan de ontwikkeling van
landenontmoetingen op het sportveld
in Europa bijdragen tot het elfenen van
den weg voor internationale verdraag
zaamheid. Daarom is het feit, dat de
Fransche en Duitsche athleten vrede
sloten, van beteekenis. Hier is vooruit
gang, groei.
Men heeft in den laatsten tijd meer
malen „sneers" en minder vriendelijke
opmerkingen gehoord aan het adres
van Amerika. Dan betrof het de oorlogs
schulden, dan de ontwapening, dan de
afkeerigheid van den Volkenbond. Wel,
hoe zeiden wij ook zoo juist Het is
niet meer dan billijk iemand te beoor-
deelen naar zijn beste daden, in plaats
van naar zijn slechtste. Welnu dan,
president Coolidge gaf dezer dagen te
kennen, dat hij voornemens is tot verdere
beperking der maritieme bewapening
over te gaan, geheel afgezien van het
al of niet slagen der Volkenbondsactie
voor ontwapening. Ook hier, vooruitgang,
groei.
FLORIS C.
KAMERKRONIEK
Nogmaals, de heer Braat
en de zomertijd - Een
nieuwe Minister van Staat
- Mr. Th. Heemskerk -
Wetsontwerpen - Tante
Pos l
Sedert der wereld werd kond gedaan,
dat de Plattelandersbond met één voet
in het graf stond en met de andere
boven den financieelen afgrond zweefde,
hebben we weinig van den actieven
bestrijder van den zomertijd, den heer
Braat vernomen. Maar niet zoodra doet
zich een gelegenheid voor om dat gehate
instituut aan te vallen, of de heer Braat
met of zonder Plattelandersbond achter
zich treedt in het krijt. Nietwaar, de
zomer loopt ten einde. Waarom dus
nog den zomertijd gerekt Dies voelde
de heer Braat den minister van Binnen-
landsche zaken aan den tand. Deze
maand, September, korten de dagen al
aanmerkelijk. Daardoor achtte deze
afgevaardigde dat de druk van den
zomertijd zich zeer zwaar zal doen
gevoelen voor menschen, die 's morgens
vroeg naar hun werk moeten gaan en
ook voor schoolgaande kinderen. Of
de minister nu niet bereid was, den
duur van den zomertijd te verkorten
Neen, antwoordde de minister, dat ging
niet. De interpellant had wel gelijk, de
druk werd verzwaard, maar met het
oog op de internationale verkeersregeling
kan geen nader tijdstip voor het eindigen
van den zomertijd gekozen worden, dan
bepaald is bij K. B. van 25 Januari
1926. Bovendien, wat den aanvang van
den zomertijd betreft, steekt ons land
nog gunstig af bij andere landen, zoodat
bij ons de bezwaren toch nog altijd
minder wegen, dan elders. DusSep
tember houdt den zomertijd.
Mr. Th. Heemskerk, benoemd tot
Minister van Staat. Weer een van die
zeldzame figuren uit het politieke leven,
die door hun bijzondere eigenschappen
hun onbewimpeld door ieder erkende
groote verdienste, tot een helder stralende
ster van de eerste grootte aan het politieke
firmament worden. Gesproten uit een
geslacht van regeerders zijn vader
was Mr. J. Heemskerk Azn., die in 1866
deel uitmaakte van een ministerie en
later tot tweemaal toe leider was van
een liberaal kabinet hebben we Mr.
Heemskerk, sedert 1925 de leider der
A.R., in den loop der jaren bijna onaf
gebroken in de Tweede Kamer zitting
zien hebben, sedert hij in 1888 door
het district Ridderkerk werd afgevaardigd.
Toen in 1908 het kabinet-de Meester
viel, werd hij kabinetsformateur en zijn
ministerie regeerde van Februari 1908
tot Augustus 1913. In de oorlogsjaren
lid van den Raad van State, treedt hij
in 1918 weer in het politieke strijdperk,
als hij voor de Tweede Kamer gekozen
HEERENMODE-AFDEELING van
in Zeemleer, Pean de Suède,
Mappa, Wildleer e.d
F. C. KUIJPERSTRAAT 10 - TEL. 169
wordt. Maar de benoeming wordt ter
zijde gelegd en een paar weken later
was hij minister van Justitie in het
nieuwe Kabinet Ruys de Beerenbrouck.
In 1922 gaat hij over in het tweede
kabinet van dezen formateur. Dan, in
1925 komt hij weer als gewoon afge
vaardigde in de Kamer, zij het ook
als leider der A.R. en ernstig voorstander
van voortgezette samenwerking met de
R.K. Ook deze staatsman heeft natuurlijk
zijn bestrijders, doch er zullen er zeker
wel zeer weinigen zijn, die niet een
zekere dosis eerbied hebben voor dezen
intègre figuur, die thans, op vier en
zeventigjarigen leeftijd, tot het zeer hooge
ambt van Minister van Staat geroepen
is, om naast oud-minister-president Mr.
P. W. A. Cort van der Linden, oud
gouverneur-generaal A. W. F. Idenburg
en Prof. Mr. Dr. W. H. Nolens als
vertrouwensman de Kroon van advies
te dienen in de oogenblikken, wanneer
de hoogste macht in ons land, voor
beslissingen van het allerhoogst gewicht
staat.
Het wetsontwerp (eigenlijk zijn het
er drie) tot wijziging van de Lager
Onderwijswet, heeft thans het departement
verlaten en is bij de Tweede Kamer
ingediend. De wijziging betreffende de
eischen voor toelating tot het hoofdacte
examen is aldus, dat de minister voorstelt
in art. 210 te bepalen, dat de onder-
wijzersacte ten minste anderhalf jaar
vóór de toelating tot het hoofdonder
wijzersexamen moet zijn verkregen. Als
compensatie voor den vervallen eisch
van tweejarige werkzaamheid als onder
wijzer, zou de minister het zoo willen
ingericht zien, dat niemand tot hoofd
eener school benoembaar is, die niet
ten minste drie jaar volledig in een
lagere school is werkzaam geweest Dan
is er nog een tipje van de komende
begrooting opgelicht, in verband met
de aankondiging van de verlaging der
posttarieven met 1 October a.s. De
posterijen moeten door de verlaging
van het briefkaartporto van 71/# tot 5*
cent, expressebrieven van 30 tot 20 ct.
en postpakketten van 40 tot 30 ct., per
jaar f 3 millioen derven. Maar toch moet
de begrooting voor 1927 met een over
schot van over de f 4 millioen sluiten.
Over een verlaging van het briefporto
van 10 tot V/s ct. wordt echter voorloopig
nog niet gedacht. Misschien vertrouwt
men de raming niet al te best en wil
men eerst nog eens den kat uit den
boom zien. Is dat niet zoo, welnu, dan
spreekt de Kamer straks nog een woordje
hierover mee.
POLITICUS.
.GAZELLE" RIJWIELEN
Een en ander over Steenkoiengas, ook
wel lichtgas genoemd.
Nu de gemeente Soest van gas zal
voorzien worden, is het voor hare in
woners zeer zeker niet van belang
ontbloot iets over de verschillende
wijzen van toepassing van gas te ver
nemen. Wij willen daarbij, zonder in
diepzinnige technische beschouwingen
te vervallen, tegelijkertijd een en ander
over de fabricage van het gas meedeelen.
De Nederlandsche uitvinder van het
steenkoiengas is de Maastrichtsche ge
leerde Jan Pieter Minckelers geweest,
die 4 Juli 1824 overleed en voorwien
in 1904 in Maastricht een standbeeld
onthuld werd.
Minckelers is wereldbekend als de
Nederlandsche uitvinder van het steen
koiengas en zijn het niet alleen wi
Nederlanders, die hem als zoodanig
eeren.
Op het internationale gascongres,
dat in 1924 in Parijs gehouden werd
ter herdenking van het vijftigjarig be
staan van de „Société technique de i'
Industrie du Gaz en France", waarbij
de voorzitter in zijn openingsrede de
uitvinding van het steenkoiengas aan
roerde, wees hij er uitdrukkelijk op,
dat Minckelers de eerste was van het
drietal van verschillende nationaliteit,
met wier arbeid de geschiedenis van
de gasindustrie geopend werd en in
het gedenkboek van den „Centenaire
de 1' Industrie du Gaz en France"
wordt Minckelers ingeleid met de woor
den: „Ses travoux marquèrent eene
première étape précise dans 1' histoire
du gaz".
Het steenkoiengas ontstaat bij de
droge destillatie van steenkolen. Onder
droge destillatie wordt verstaan, het
verhitten van steenkolen in luchtdicht
afgesloten ruimten. Hiervoor worden
gebruikt retorten of kamers van vuur
vast materiaal vervaardigd.
De vergassing moet bij hooge tem
peraturen geschieden, zal zij economisch
zijn, ligt dan ook de vergassingstem-
peratuur bij pl.m. 1000 graden Celsius.
Als bijproducten krijgt men cokes,
koolteer en ammoniakwater.
Verschillende grootere gasfabrieken
voegen watergas aan het koolgas toe.
Dit watergas verkrijgt men door stoom
door gloeiende cokes te leiden.
Om de warmtewaarde van het wa
tergas te verhoogen wordt het wel met
ruwe petroleum gecarbureerd, hetgeen
geschied door deze olie te vergassen.
Het voordeel van de watergasbijvoe-
ging is, dat men dit in eene betrekke
lijk kleine fabriek in groote hoeveel
heden fabriceeren kan, zoodat men bij
plotselinge groote gasafname, direct
voldoende gas bijproduceeren kan.
Voor de watergasfabricage is verder
veel cokes noodig, wanneer de cokes-
prijzen laag zijn of b.v. bij slappe
winters de cokesverkoop gering is, kan
men deze voor vergassing gebruiken
en komt men op die wijze gemakkelijk
door zijn voorraad heen.
De koolteer wordt in de fabrieken
van koolproducten verwerkt. Er zijn
over 't algemeen niet veel menschen,
die weten wat er al voor chemische
producten uit deze zwarte koolteer
gemaakt worden.
De mooiste aniline verfstoffen, de
fijnste parfumerie-oliën, springstoffen,
artsenij-, desinfectie- en kosmetische
middelen, benzol, naphtalina, carbol-
zuur, anthaceen-, kressoot- en smeer
oliën, pek en asfalt, al deze stoffen en
nog veel meer haalt men uit de koolteer.
De ammoniak wordt verwerkt tot
geconcentreerde ammoniak of tot am
moniumsulfaat (zwavelzure ammoniak).
De zwavelzure ammoniak wordt ge
bruikt als kunstmest of ook wel bij de
vervaardiging van springstoffen.
In verschillende toestellen wordt het
gas aan de fabriek gereinigd van be-
standdeelen, die bij verbranding een
schadelijken invloed op het mensche-
lijke organisme zouden hebben, wan
neer zij ingeademd werden.
Hiertoe behoort o.a. ook het zwavel
waterstof, hetwelk door ijzerhydrooxyde
uit het gas gereinigd wordt.
Wanneer deze massa voldoende
zwavel opgenomen heeft, wordt zij aan
zwavelzuurfabrieken, lucifersfabrieken
enz. verkocht.
De reinigingsmassa neemt tegelijker
tijd cyaan op en wordt het ferrocyaan
naderhand aan de verfstoffenfabrieken
tot het z.g. Berlijnsche blauw verwerkt.
De naphtalinedamp, die in het gas
voorkomt, heeft de onaangename eigen
schap om bij dalende temperatuur zich
in vlokvorm uit te scheiden.
Daar het gas in de buisleidingen,
die in den koelen grond liggen, altijd
afkoelt, geven deze naphtalineafzettin-
gen aanleiding tot verstoppingen, waar
door de gasverbruiker zonder gas kan
komen te zitten. Om dit te voorkomen,
wordt de naphtaline aan modern in
gerichte gasfabrieken in speciale was-
schers uitgewasschen.
Omdat het gas altijd een hoeveelheid
waterdamp bevat, die zich bij afkoeling
als water uit het gas uitscheidt, wor
den in de hoofdleidingen op verschil
lende punten syphons ingezet, waar
dit water zich in verzamelen kan en
waar het zoo nu en dan uitgepomt
wordt.
Hiermede willen wij deze kleine uit
eenzetting over de fabricage van het
gas beëindigen.
Een volgende maal hopen wij U iets
te vertellen over de gasdistributie en
de verschillende toepassingen van het
gas voor huishoudelijk- en industrieel
gebruik enz.
GAS-TECHNICUS.
WORDT U GOEDKOOP
EN NETJES VERHUISD
S STEENHOFSTRAAT 57 TEL. 69 5
26. DE INDUSTRIE.
Wij noemden Indië reeds vroeger
een landbouw-land, waarmee wij dus
al aanduidden, dat de industrie er een
ondergeschikte plaats inneemt.
Een uitzondering hierop maakt voor
zeker de Suikerindustrie, waarvan wij
onder het hoofd „Landbouw" reeds
vermeldden, dat er thans 179 suikerfa
brieken op Java In werking zijn. Een
dergelijk getal toont wel, dat hier de
„industrie" naast den landbouw een
zeer voorname rol speelt.
Zoo zouden wij ook de thee-fabrieken,
die bijna even talrijk zijn als de thee
ondernemingen en de rubber-bereidings
plaatsen onder de industrie kunnen
rekenen. Wij maakten ook reeds melding
van de Kinine-fabriek te Bandoeng en
toen wij over de kokosnoten spraken,
stipten wij aan, dat men, om vracht te
besparen, getracht heeft in lndië de
olie te winnen in plaats van verscheping
der z.g. Copra naar Europa. In den
oorlogstijd vatte men deze zaak op
groote schaal aan en scheen zij te zullen
opbloeien, doch n& den oorlog stortte
dit bedrijf grootendeels in een, vermoe
delijk omdat men met de afvalprodukten,
die in Europa verwerkt worden tot
veekoeken, ginds geen raad wist. Toch
zijn er nog enkele oliefabrieken in bedrijf
gebleven.
Ten behoeve o.a. van suiker- en
koffie-verpakking heeft men in lndië
duizendtallen zakken noodig, die uit
Britsch-Indië betrokken worden. Men
nam proeven met in ons Indië gekweekte
vezels en meent thans in den roselle-
vezel een goede grondstof gevonden te
hebben voor een jute-fabriek, waardoor
men hoopt in dit opzicht van het buiten
land onafhankelijk te kunnen worden.
In Tangerang, nabij Batavia, bestaat
reeds sinds vele jaren een door een
Franschman gestichte stroohoeden-indu-
strie en vele hier te lande verkochte
z.g. Panama-hoeden zijn van Java af
komstig. Lucifers werden indertijd in
Indië hoofdzakelijk ingevoerd uit Japan,
doch sedert eenige jaren worden ze nu
ook in Indië vervaardigd. Papier, dat
vroeger geheel werd ingevoerd, wordt
thans uit Indische grondstoffen vervaar
digd, en de fabriek op Java wordt door
het Gouvernement gesteund door een
voorloopige leveringsovereenkomst.
Onder „Mijnbouw" spraken wij reeds
over de zoutzuurfabrieken, de raffinade
rijen en de blikken-fabrieken, die bij
het petroleumbedrijf aansluiten. Onlangs
nog heeft de Bataafsclie Petr. Mij. een
fabriek geopend te Tjepoe op Java,
waar dagelijks 18000 blikken kunnen
worden vervaardigd. Deze blikken kunnen
18 L. petroleum bevallen en worden
paarsgewijze verpakt in een houten kist,
zoodat ook de aanmaak van 9000 kisten
per dag noodig zal zijn om hiermee
gelijken tred te houden.
Ook voor de thee-verzending zijn
kisten noodig. Voor een opbrengst van
ongeveer 100 millioen ponden thee zijn
ruim 1 millioen kisten noodig. Deze
werden vroeger gemaakt van zeer ruw
bewerkt minderwaardig hout, doch een
fabriek van triplex-kisten geeft thans
een verpakking, die veel lichter in ge
wicht is.
Enkele plaatsen in Indië mogen zich
verheugen in het bezit van een gasfabriek
en waterleiding en reeds zeer vele hebben
hun electriciteitsvoorziening, waarbij wat
de laatste betreft, gestreefd wordt naar
bediening van geheele streken door één
KASSIERS
JULIANAPLEIN 5
TELEFOON 163
SOEST
ONDERGRONDSC1IE BR AND-INBRAAK. VRIJE KLUIS
KERKSTRAAT 20
JULIANASTRAAT 7
centrale. Als voorbeeld hiervan geldt
het Gemeenschappelijk Electric, bedrijf
Bandoeng en Omstreken, dat aanvankelijk
een particuliere onderneming was, doch
kort geleden is omgezet in een z.g.
„gemengd bedrijf", d.w.z. een bedrijf,
waarin naast particulieren ook de over
heid als aandeelhouder en bestuurder
deelneemt.
Velen in Indië beschouwen ijs als
een onontbeerlijk iets, zoodat ijsfabrieken
in tal van plaatsen bestaan. Toch kan
ik verzekeren, dat men ook zonder ijs
in Indië het leven zeer wel kan volhouden,
althans zoolang men niet in het ziekenhuis
is terecht gekomen, waar het soms
werkelijk onontbeerlijk kan zijn.
Spoorwegwerkplaatsen en scheeps
werven zijn uit den aard der zaak ook
ginds aanwezig. Groote schepen worden
er wel niet op stapel gezet, maar de
zeilvloot der verschillende prauwen veeren
is toch geheel in Indië gebouwd. Zoo
vind ik vermeld, dat in het laatste
boekjaar door het Tegalsch Prauwenveer
op eigen werven te Cheribon werden
gebouwd 11 vaartuigen, elk van ongeveer
40 ton. Groote droogdokken, inÈuiopa
gebouwd, bevinden zich te Sabang, te
Tandjong Priok en te Soerabaija, in
welke laatste plaats zich ook bevindt
de Marine-werf m.t.
Het groot-aannemersbedrijf was tot
voor korten tijd in fndië onbekend.
Openbare werken werden niet alleen
door onze Ingenieurs ontworpen, doch
ook uitgevoerd, waarbij slechts onder-
deelen werden gegund aan Chineesche
aannemertjes. Verschillende groote Holl.
aannemersbedrijven hebben echter in
Indië kantoren gevestigd sedert er vele
groote werken op het gebied v an haven
verbetering werden ter hand genomen.
In verband met de vele groote bouw
werken, vooral betonwerken, is ook van
belang geworden de Portland-Cement
fabriek nabij Padang, die naar ik meen
reeds een kleine 20 jaren oud is en
die thans een flink afzetgebied heeft
veroverd al zijn ook haar de tegenvallers
niet bespaard gebleven.
Nog moeten wij noemen een enkele
bierbrouwerij, de Bataviasche Arak-Mij.
en een Holl. Sigarettenfabriek in midden
Java, welke laatste een mededingster heeft
Telef. No. 1
Torenstr. 7
VERHUUR-INR. VAN LUXE AUTO'S
gekregen in een Engelsch-Amerikaansche
onderneming, die eerst een fabriek te
Cheribon begon en thans ook een fabriek
te Soerabaija zal openen. Verder heeft
de bekende Duitsche fabrikant Dralle
een fabriek geopend van aetherische
oliën enz.
Eindelijk nog moet ik melding maken
van de Gouvernementsindustriën, t.w.
de zoutwinning op Madoera en de
Opiumfabriek te Weltevreden. Van beide
voortbrengselen heeft het Gouvernement
zich het monopolie voorbehouden, met
dien verstande, dat wat zout betreft, het
grootste deel der winning in handen
is van de inl. bevolking op Madoera,
doch dat de handel geheel berust bij
de overheid. De grootte van dit bedrijf
moge blijken uit het opbrengst-cijfer
van de zoutregie, die voor 1925 bedroeg
ruim 19 millioen gld., een winst latende
aan de schatkist van ruim 10 millioen
gulden. Wat de opium betreft, zoo heeft
het Gouvernement de bereiding ter hand
genomen om hiermee het verbruik ge
heel te beheerschen en gaandeweg te
beperken. Inderdaad neemt het verbruik
afToch gaf deze fabriek en de handel
in opium in 1923 nog een bate van 25
millioen gulden, welk cijfer echter zien-
derooge vermindert.
Wij noemden reeds de marine-werf
met bijbehoorende werkplaatsen te
Soerabaija, doch moeten te zelfder
plaatse ook nog vermeiden de artillerie-
constructie-werkplaatsen ten behoeve
van het leger.
Wij hebben hiermee de Europ. indu
strie in hoofdzaken geschetst, zonder te
durven verzekeren, dat we volledig zijn
geweest. Men zal moeten toegeven, dat
wanneer men in zulk een kort bestek
de industrie van een uitgestrekt .gebied
als ons Oost-Indië kan beschrijven, de
omvang slechts gering te noemen is
en dat het er voorloopig nog niet naar
uitziet, dat de overbevolking van Java
hierin een uitweg als bestaansmiddel
kan vinden. Ook in een voordracht
onlangs door den Heer J. W. Meyer
Ranneft, assistent-resident, te Leiden
gehouden, zeide deze kenner van de
Ind. toestanden„er is ginds slechts
landbouwindustrie en niet veel meer".
Naast de industrie onder Europ. leiding
bestaat natuurlijk ook eenige inlandsche
en chineesche industrie. De Chineezen
zijn o.a. de Indische meubelmakers en
zij voorzien tal van Europeanen van
witte kleeding en schoeisel.
De inl. industrie treedt weinig op den
voorgrond en van bedrijven van eenigen
omvang is dan ook geen sprake. Als
een der voornaamste bedrijven moeten
wij wellicht noemen het bakken van
dakpannen en steenen. De weefkunst
wordt wel beoefend, doch in hoofdzaak
als huis-industrie. Verder hebben wij
de inlandsche smeden en wagenmakers,
in Z.O. Borneo, nabij Bandjermasin, de
diamantslijpers, terwijl wij de Kunst
nijverheid, die in sommige streken een
vrij aanzienlijke plaats bekleedt, afzon
derlijk zullen bespreken.
W. D.
Burgerlijke Stand
GEBOREN Hendrika Margaretha, d. v.
B. Beuken en M. C. Kerkhof
Johanna Maria, d. v. J. H. v. Breuke-
len en M. v. Renswouw Aleida
Jacoba Theresia, d. v. J. H. Pieper
en A. M. Everts Aartje, d. v.
W. v. Renselaar en D. Morren
Jacobus Henricus, z. v. J. v. Kasteel
en W. M. Meerwaldt Elise Auguste,
d. v. J. J. F. Muller en E. A. Dohr-
mann Elisabeth, d. v. W. Sjollema
en H. P. Snabel Gerardus An-
tonius, z. v. A. Groenestein en B.
C. Roest.
ONDERTROUWDC. E. Hilhorst en
G. de Ruijgt.
OVERLEDENTeunis Roodseiaar, 47
jaren, echtgen. v. H. Versloot
Johannes Adrianus Kok, 8 weken.
VESTIGING VAN 26 AUG-—1 SEPT.
G. J. Worffel, v. Zwitserland, G. Pels-
weg 16 J. Katee, v. Abcoude-Proostdij,
Rademakerstr. 25 A. W. Hilhorst, v.
A'foort, L. Bergstr. 7 J. v. Vuuren,
v. Utrecht, Julianastr. 6 C. H. A. M.
Spier, v. A'dam, Noorderweg lg J.
Bergman, v. Baarn, Nieuweweg 111
W. A. Zieltjes, v. Bussum, idem 21
H. A. Drost m. gez., v. A'dam, Kampweg
62a J. H. Morriën, v. R'dam, Schriks-
laan 57 J. D. v. d. Crab m. gezin,
v. Heemstede, Parklaan 2b S. Bakker
m. gez., v. N. O. Indië, Bosstr. 27
A. M. v. Mansom, v. de Bilt, Birkstr.
34 G. Aartsen, v. Baarn, Beukenlaan 1.
VERTREK VAN 26 AUG—1 SEPT.
D. v. Prooijen m. gez., n."Spijkenisse,
de Weiplaat C. W. v. Prooijen, n.
Baarn, Zandvoortl. 28 E. Bakker m.
gez., n. Ermelo, Rijksstraatweg C.
F. W. Rietveld m. gez., n. Utrecht, Lange
jansstr. 19 bis G. Renooij m. gezin,
n. N. Amstel, Molenweg 6 H. Muller,
n. den Haag, Baarnstr. 52 C. A. P.
Valkenet, n. St. Michielsgestel, Ruvvenberg
P. H. Valkenet, idem J. G. Beijer,
n. A'foort, Miereveldstr. 28 O. W.
R. Bergemann. n. Hilversum, Celebesstr.
27 H. A. Gerritse, n. Baarn, Nieuw
Baarnstr. 57 W. Wijnbergen, naar
Beverwijk, filiaal A. Heijn.
Publicatiën
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van
Soest brengen ter openbare kennis, dat
van Gedeputeerde Staten der Provincie
Utrecht is ingekomen en ter Gemeente
secretarie van Hoogland ter inzage ligt
een verzoek met bijlagen van het Bestuur
van het Waterschap „De Gecombineerde
Stoombemaling van de Zeldertsche
Wetering" te Hoogland, om vergunning
tot het plaatsen van twee electro-motoren
van een centrifugaalpomp in het gebouw
van de „gecombineerde stoombemaling
van de Zeldertsche Wetering" te Hoog
land, kadastraal bekend in Sectie A,
No: 759.
Op Zaterdag 11 September a.s., des
vóórmiddags 10 uur, zal ten Gemeente
huize van Hoogland gelegenheid bestaan
om bezwaren tegen de inwilliging van
dit verzoek in te brengen en deze mon
deling en schriftelijk toe te lichten.
Zoowel de verzoeker, als zij, die
bezwaren hebben, kunnen gedurende
drie dagen, vóór het bovengemelde
tijdstip, ter Secretarie der Gemeente
Hoogland kennis nemen van de ter
zake ingekomen schrifturen.
Soest, 28 Augustus 1926.
Burgem. en Weth. voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
J. BATENBURG. G. DEKETH.
Begeleiding
Muziek-theorie, Compositie,
Muziekgeschiedenis
Spreekuur: 's Zaterdags van 1-2
NIEUWERHOEKSTRAAT 2.
