Reek en Cloppenburg
i
5IEÜWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VERSCHIJNT ELKEN ZATERDAG
P
M. H. v. RAALTE
M. H. v. RAALTE
Heeren- en Kinderkleeding.
UTRECHT
Bekendmakingen.
Het werktijdenbesluit
voor winkels.
••ÜEF-DADIG-HEID"
nïïe!nttl°g uit in ?oede'
Je tiT;.r „e-
W C™ dirj,™ r°ns
7»
AMERSFOORT
Afdeeling STOFFEN
en BQNNETERIE i
Binnenland
Uw aangewezen en oudste adres
voor
Oudegracht Bakkerbrug
SHIHT ÜiiyWi
iSGÖIM!®
IF
uw garantie 6 jaar radio toestellen
Eerste Soester Algemeene Begrafenis-Onderneming
Begrafenissen - Transporten - Crematis's
Joh. C. van Baarzel,
Autobekleeder
Kofïermaker
Baarn - Telefoon 659
iHUiÉiikdfeiliHiiiw^
kerbrug m
WÈÉÊÊr
BUREAU VOOR ADMINISTRATIE VAN WEEDESTRAAT 7 - SOESTDIJK
aDVERTENTIËN WORDEN INGEWACHT TOT UITERLIJK DONDERDAGS
INGEZONDEN STUKKEN TOT DINSDAG AVONDS 9 UUR AAN HET BUREAU
UITGAVE: EERSTE SOESTER ELECTRISCHE DRUKKERIJ voorheen G. van den BOVENKAMP
ELKE REGEL MEER 15 CENT
ADVERTENTIËN: VAN 1 Tot B REOKLS 7«- OFNT
GROOTE LETTERS NAAR PLAATSRUIMTE, BIJ ABONNEM. GROOTE KORTING
ABONNEMENTSPRIJS .>0 CENT PER DRIE MAANDEN FRANCO PER POST
REDACTIE- EN ADMINISTRATIE-ADRES VAN WEEDESTRAAT 7 - TEL. 2062 - SOESTDIJK
HET AUTEURSRECHT VAN DIT BLAD WORDT UITDRUKKELIJK VOORBEHOUDEN. OVEREEXKOMSTIG ARTIKEL 15 VAK l)E ai^Tp^wpt
OFFICIEEL.
Burgemeester en Wethouders van Soest
brengen hierbij ter openbare kennis:
dat op 1 JANUARI 1930 het door den
Raad der gemeente benoemde Burgerlijk
Armbestuur zijn werkzaamheden zal aan
vangen
dat tot nadere aankondiging de aan
vraagformulieren voor ondersteuning op
de gewone wijze ten raadhui ze aange
vraagd en ingeleverd kunnen worden en
dat de uitbetaling van het toegekende be
drag ten kantore van den gemeenteont
vanger zal geschieden;
dat tot leden van het Burgerlijk Arm
bestuur zijn benoemd de heeren:
A. 0. Dammers .voorzitter;
J. J. D. v. d. Berg, lid;
D. v. d. Broek, lid;
T. Budding, lid;
J. Casteleijn, lid;
F. A. Endendijk, lid;
H. Sukkel, lid;
dat genoemd Armbestuur voorloopig ie-
deren Woensdag zitting zal houden in het
Raadhuis te Soest, des avonds van 6.30
uur tot 7.30 uur, zulks voor de eerste
maal op Woensdag 8 Januari 1930;
dat voor Soesterberg de heeren J.
Castelegn en J. J. D. van den Berg be
reid zijn eventueel de noodige inlichtingen
te verschaffen.
Soest, 31 Dec. 1929.
Burgem. en Weth. voornoemd,
De Burgemeester, G. Deketh.
De Secretaris, J. Batenburg.
Rijbewijzen Motor- en Rijwielwet.
De Minister van Waterstaat brengt nog
eens ondei de aandacht van houders van
rijbewijzen voor het besturen van motor
rijtuigen:
dat de geldigheidsduur van alle rijbewij
zen, afgegeven vóór 1 November 1925, thans
geëindigd is;
dat de geldigheidsduur van rijbewijzen,
afgegeven tusschen 1 November 1925 en
1 November 1927, in elk geval eindigt 2
jaar en 8 maanden né den dag van afgifte.
dat de geldigheidsduur van rijbewijzen,
afgegeven ni 1 November 1927, eindigt twee
jaar nd den dag van afgifte;
dat het bovenstaande zoowel geldt ten
aanzien van rijbewijzen, waarop de laatste
dag van geldigheia staat aangegeven, als
ten aanzien van die, waarop deze niet staat
aangegeven;
dat het belang van bestuurders van mo
torrijtuigen, wier rijbewijzen overeenkom
stig het voorgaande hunne geldigheid ver
loren hebben, medebrengt zich tijdig van
een nieuw rijbewijs te voorzien.
Zooals wij reeds in ons nummer van
18 Dec. 1.1. mededeelden, is bovengenoemd
besluit op 1 Januari in werking getreden.
De wijze, waarop men de nieuwe werk
tijden kan regelen hebben wij toen reeds
uitvoerig besproken en voorbeelden gege
ven.
Men denke eraan, dat nu verschillende
formaliteiten moeten worden vervuld, als
invullen van arbeidslijsten en arbeidsregis-
ters en aanvragen van arbeidskaarten.
Op de arbeidslijst moet men nauwkeurig
invullen de werk- en rusttijden van het win
kelpersoneel, waarbij men gebonden is aan
de vastgestelde wettelijke bepalingen. De
formulieren voor de arbeidslijsten zijn te
gen betaling van enkele centen verkrijgbaar
aan het postkantoor. Na invulling van het
formulier laat men ten postkantore de lijst
weer afstempelen, terwijl het aangehechte
afschrift door de Posterijen wordt behou
den en opgezonden wordt aan het Districts
hoofd der Arbeidsinspectie te Utrecht. Het
afschrift moet dus niet in de brievenbus
worden geworpen. De arbeidslijst zelf neemt
men weer mede naar den winkel, om aldaar
opgehangen te worden. Indien verschillende
werk- en rusttijden gelden, behoort voor
elke regeling een afzonderlijke lijst te wor
den ingevuld; dit geldt dus voor zaken met
meer bedienden, die niet alle tegelijk wer
ken en rusten.
In het arbeidsregister moet men nauw
keurig aanteekenen namen en voornamen
van de bedienden, alsmede tijdstip van ge
boorte en het nummer van het blad der ar
beidslijst, waarop hun werk- en rusttijden
zlJi aangegeven. Deze registers kunnen
worden besteld aan het postkantoor en zijn
voorts verkrijgbaar bij den boekhandel, o.a.
b'J de firma Samson te Alphen a. d. Rijn.
Voor bedienden van 14 tot 18 jaar èn voor
gehuwde vrouwelijke bedienden (loopjon
gens en loopmeisjes inbegrepen) is het noo-
<ng, dat een arbeidskaart wordt aangevraagd
me kosteloos wordt verstrekt ter gemeente
secretarie van de plaats van inwoning van
e(n) bediende. De werkgever is gehouden
le kaart te bewaren en op aanvrage on-
Jjervvijld te vertoonen. Bij het eindigen van
e dienstbetrekking moet de werkgever de-
arbeidskaart aan de(n) bediende mede-
Keven.
Geen mensch kan een goedmensch
zijn, zonder een goeden invloed
uit te oefenen. Van den goeden
boom komt goede vrucht. Wat een
mensch aan goedheid in zijn le
ven heeft ontvangen, weerspiegelt
bij in goeden invloed. Gjj kunt
goedheid niet voor uzelf hou
den. Zij zal altijd uitlekken
JOHN BEVAN M. A.
Liefdadigheid in de letterlijke beteeke-
mJSï Ï!et ,^00rd' dat wil zeggen, een
dia 'W van d« mooiste
mensch kan verrichten en
dio ,r.der-
M ve weten het
iemaal, aithtfns folnn
en .iet ooV w„i >rant
op alle STOOM- EN VERFPRIJZEN
VENEMA Tel. 2169 F. C. Kuijperstr. 10
in den grond van ons gemoed zijn we er
wel van overtuigd, dat het bewijzen van
liefde en vriendelijkheid een machtig mooi
ding is. We kunnen het hoogelijk waar-
deeren, en zijn het er roerend mee eens.
wanneer we hooren, dat een Floyd Tom-
kins in heel simpele woorden een fijne,
eenvoudige leiddraad aangeeft: „Weest
vriendelijk jegens elkander". De wereld is
zoo zegt Tomkins" droef door veel
onvriendelijkheid. Harten hunkeren naar
een vriendelijk woord; en toch zijn vele
van ons onvriendelijk in gedachte, woord
en daad. We bedoelen wel niet wreed te
zijn, maar de critische geest, de onbe-
heerschte tong, het oor dat luistert n$ar
insinuaties en laster, steken als een
scherp zwaard. Als we geen vriendelijk
woord kunnen spreken, konden we veeS
beter zwijgen Vriendelijkheid beteek ent
zachtmoedigheid bij het spreken, zacht
moedigheid in het algemeen, een geneigd
heid tot helpen en heelen, eerder dan tot
.belemmeren en wonden. De wereld heeft
een opgewekt woord van bemoediging noo-
dig en een helpende hand. Laten we
vriendelijk zijn
Ja zeker, dat vinden wij allemaal drom
mels mooi gezegd en we zijn het er heusch
volkomen mee eens. En we vinden ook.
datde anderen vriendelijker moesten
zijn. Terwijl dikwijls vergeten wordt, dat
„la charité commence en familie", dat
de „lief-dadigheid" bij ons zelf moet be
ginnen. Dat we zelf moeten beginnen met
het voorbeeld te geven en meer vrien
delijkheid, meer liefdadigheid tot uiting
te brengen.
Dat vinden sommigen moeilijk, omdat
zij de betrachting van vriendelijkheid en
liefde verwarren met onwijze, klakkelooze
geverij van geld, goed of moeite, aan ie
der die maar de hand voor hen zou ophou
den en die eigenlijk hierop neer zou ko
men, dat men zijn beurs maar open op
tafel zou leggen, om ieder die maar wil
de er vrij in te laten grabbelen. Anderen
weer verschuilen zich achter het ben
kende gezegde, dat de liefdadigheid in het
eigen gezin het eerst begint, door bij elk
verzoek om hulp of elk beroep on hun
dienstvaardigheid, een afwijzende houding
aan te nemen en te zeggen, dat zij niet
kunnen helpen, omdat het eigen gezin
voorgaat. Maar de werkelijke beteekenis
van het in den grond zeer ware gezég
de is, dat wig allen hebben te beginnen
met vertrouwen in en liefde voor ons" ei
gen huis en de onzen, zooals Stanley
Baldwin onlangs eens uiteenzette. Want,
nietwaar, wanneer wij den naaste niet
liefhebben, die wij hebben gezien en dien
wij kennen, hoe zullen wij dan de ande
ren, die wij niet gezien hebben en die wij
niet kennen, vriendelijk en met oprechte
welwillendheid bejegenen? Maar wanneer
wij op de juiste wijze begonnen zijn, zal
de liefde en de vriendelijkheid jegens de
menschen thuis, in onze onmiddellijke om
geving, zich in steeds wijder kring uiten
en verspreiden totdat zij de geheele
menschheid omvatten.
Liefde is een groot ding, het grootste
in de geheele wereld. Het is, zooals John
Maclnnis zegt, iets dat we allen kunnen
bedrijven. Liefde is geduldig, vriendelijk,
kent geen jaloezie. Geen mensch is op
zijn best wanneer hij jaloersch isWe
hoeven niet jaloersch te zijn; we kunnen
allen geduldig zijn; we kunnen allen lank
moedig zijn. Liefde is geen schijn, geeft
zichzelf geen houding, is nooit grof
al deze dingen hoeven we niet te doen.
Liefde is nooit blij als het met anderen
verkeerd gaat, ook is zij niet haastig om
aan de kaak te stellen en gaarne bereid
het beste van anderen te gelooven. Als
we eens konden weten wat er achter de
schijnbare mislukkingen van anderen staat,
wat er achter de lidteekens zit, die we op
hun karakters zien, zouden we er niet
zoo fel op zijn, hun moeilijkheden aan het
licht te brengen
FLORIS C.
LANGESTRAAT 34 - 36 - 37 j
Gebloemde VRYELLA's i
voor Kinderjurken
en Pyama's J
Gebloemde Taffets en Velour-
j Chiffon voor Avondjaponnen j
Kraagjes, Jabots, Corsages j
J Shawls, Handschoenen. J
VREDES- EN VOLKENBONDS
TENTOONSTELLING
te 's-Gravenhage, in de daartoe door de Re
geering beschikbaar gestelde Grafelijke
Zalen op het Binnenhof (Ingang tegenover
het Ministerie van Waterstaat) te openen
op nader vast te stellen datum, omstreeks
aanvang Februari 1930.
Geopend eiken werkdag van des mor
gens 10 tot des middags 6 uur en van des
avonds 8 tot 10 uur; op Zon- en feestdagen
van.des middags 1 tot 5 uur.
Entreeprijzen: eiken dag van 106 uur
0.50; van 810 uur des avonds 0.25
per persoon. Des Maandagsmiddags van
20 uur 1.des Zondags 0.25.
Voor collectieve bezoeken van Vereeni-
gingen, Scholen, e.d. wordt een aanmerke
lijke reductie per persoon toegestaan, in
dien zoodanige bezoeken tevoren worden
afgesproken. Berichten daarover te richten
tot het Secretariaat der Tentoonstelling
Jan van Nassaustraat 93 te 's-Gravenhage.
De Tentoonstelling omvat vijf afdeelin-
gen en wel:
I. Historische Afdeeling, die een over
zicht geeft van vredes en vredesvreugden
in vroeger dagen, en van de ontwerpen voor
den Volkenbond, die in vroeger eeuwen
werden openbaar gemaakt; in deze afdee
ling zal te zien zijn het oorspronkelijk trac-
taat van Munster van 1648 met desbetref
fende stukken van de gemeente Munster
in Westfalen, en tal van andere kostbare
curiosa;
II. Afdeeling betreffende de georgani
seerde vredesbeweging vanaf haar grond
vesting in 1815 te New-York tot op heden;
deze Afdeeling bevat inzendingen welke
de pioniers der vredesbeweging uit vroe
ger dagen doen zien, en van de meest uit-
eenloopendde Vereenigingen en Instituten,
die op pacifistisch gebied werkzaam zijn;
III. Afdeeling, die, zoowel op economisch
en sociaal als op moreel en humanitair ge
bied tracht te doen uitkomen hoezeer het
toenemend internationaal karakter der we
reld invloed heeft geoefend op de samenle
ving der volken;
IV. Afdeeling, die betreft den oorlog in
het algemeen en den grooten oorlog in het
bijzonder; dank zij de medewerking van het
Franschc Oorlogsmuseum te Parijs, het En-
gelsche te Londen en de Nederlandsche
oorlogsverzamelingen, o.a. van de heeren
M. Frankenhuis te Enschedé en J. A. Wil
ton van Rede te Goes, e.a. zal hierin de
sociale, economische en moreele ellende,
die uit den oorlog is voortgesproten, dui
delijk tot een ieder spreken;
V. Afdeeling, die de werkzaamheid van
den Volkenbond toont op verschillend ge-
Historische overleveringen van
Nederlandsche plaatsen.
VIII.
De „duivel" van Bergen op Zoom.
Bergen op Zoom, de kleine, maar in
menig opzicht zoo aantrekkelijke oudé
stad, die daar ligt op de grens van Bra
bant en Zeeland, heeft een geschiedenis,
belangrijke geschiedenis van eeuwen ach
ter zich. Men kan het de stad in haar
bouw nog aanzien, dat zij een groot deel
van deze eeuwen vesting is geweest. Ves
ting van belang, die, tengevolge van de
tot haar behoorende haven, uitgangspunt
,was van krijgsverrichtingen op de Zeeuw-
sche wateren, die ons thans minimaal toe
schijnen, maar vooral in den vrijbuiters-
strijd, die het eerste gedeelte van den
I oorlog tegen de Spanjaarden vormde, van
beteekenis waren. Bergen op Zoom werd
omgeven door hooge wallen, afgesloten
door goed bewaakte poorten; het werd,,
zelfs in vredestijd, bewoond door een vrij
talrijk garnizoen, en het heeft menige, ook
inderdaad bloedige belegering doorstaan.
Vreemde krijgstroepen, in dienst van de
Staten-Generaal in den Tachtigjarigen Oor-
i log, zijn er menigmaal binnengetrokken;
I geheel op het laatst van den oorlog, die
in den loop der achttiende eeuw niet
I Frankrijk werd gevoerd, is het in veemde
j handen gevallen. Wie Bergen op Zoom,
j hetzij van den Zeeuwschen, hetzij van den
Brabantschen kant langs den mooien weg
van de Wouwsche Plantage, binnenkomt,
behoeft niet meer te vragen of Bergen
op Zoom eenmaal vesting is geweest. Het
i karakter van vesting is duidelijk in de
plaats merkbaarspreekt uit den vorm,
uit de straten, maar in het bijzonder uit
de omwalling, thans plantsoen.
Eens, gedurende vrij langen tijd het
moet geweest zijn omstreeks het midden
i 95.— f 135.
Compleet met lampen voor
direcle aansluiting op het
lichtnet.
Electro-dynamische luid
sprekers vanaf f 30.
N.V. Ingenieurs Bureau - SLEUTJES Co. - Utrecht
Achter den Dom - Zadelstraat
li,., Onze zaak levert reeds 9 jaar en fabricert reeds
Fa. M. HAKS en WED. D. HAKS.
Opgericht 1899
TELEFOON 2146, 2037, 2002
D. HOOLWF.RE, D'r.
bied; in het bijzonder zal, wat de mandaat-
landen van den Volkenbond betreft, een
collectie curiosa van deze landen zijn te
zien. Om deze Afdeeling heen groepeeren
zich de inzendingen van de speciale Vol-
kenbondsvereenigingen in verschillende
landen.
EERE-COMITE
Z. E. Jhr. Dr. Ch. J. M. Ruys de Bee-
renbrouck.
Z. E. Jhr. Dr. D. J. de Geer.
Z. E. Dr. F. Beelaerts van Blokland.
Z. E. Dr. J. Donner.
Z. E. S. de Graaf.
Z. E. Dr. J. Terpstra.
Z. E. Dr. T. J. Verschuur.
Z. E. Dr. J. C. Koningsberger.
Z. E. Prof. Dr. J. R. Slotemakcr de Bruïne
Z. E. Dr. M. A. M. Waszink.
Z. E. A. J. P. d'Adlercreutz.
Dr. C. J. K. van Aalst.
Ir. J. W. Albarda.
Z. E. H. Colijn.
Z. E. Dr. P. W. A. Cort van der Linden.
Dr. P. Droogleever Fortuyn.
Z. E. Dr. D. Fock.
Dr. J. P. Fockema Andreje.
Z. E. Dr. Th. Heemskerk.
Z. E. A. W. F. Idenburg.
Z.E. Jhr. Dr. H. A. van Karnebeek.
Dr. D. A. P. N. Kooien.
Prof. Dr. R. Kranenburg.
Dr. J. Limburg.
Dr. B. C. J. Loder.
Z. E. Jhr. Dr. J. Loudon.
Z. E. Dr. F. A. C. Graaf van Lynden van
Sandenburg.
Prof. Dr. W. Martin.
Z. E. Lt. Gen. Th. F. J. Muller-Massis.
Z. E. Mgr. Prof. Dr. W. H. Nolens.
A. S. Onderwijzer.
Z. E. Lt. Gen. P. J. II. van der Palm.
Dr. J. A. N. Patijn.
Z. E. Vice-Admiraal L. J. Quant.
Jhr. Dr. A. Roëll.
Jhr. Dr. W. H. Savornin Lohman.
Dr. J. R. H. van Schaik.
Prof. Dr. M. W. F. Treub.
Dr. J. Th. de Visser.
Dr. G. Vissering. 0
W. de Vlugt.
Prof. Dr. C. van Vollenhoven,
Z. E. Lt. Gen. J. J. C. Baron van Voorst
tot Voorst.
Dr. W. L. Baron de Vos van Steenwijk.
Z. D. H. Mgr. H. van de Wetering.
Dr. G. J. Weyland.
UITVOEREND COMITÉ:
H. Ch. G. J. van der Mandere, President.
Dr. L. J. F. van Essen.
Dr. M. D. Hage.
Mej. N. Idzcrda.
Dr. K. F. O. James.
Mevr. C. A. Kluyver.
Dr. W. P. M. van der Loo.
Dr. E. van Raalte.
Dr. H. E. Scheffer.
Chr. Schrcuder.
Mevr. M. Visser.
A. H. Willemse.
Dr. Mr. H. van Zanten,, lid, tevens Secr.
J. J. van Slogteren, adj.-Secretaris.
Chr. Historische Ki«>i ;vereffnigiiig
der achttiende eeuw was er een plaat
selijk bevelhebber in Bergen op Zoom, die
in alles slecht soldaat, soldaat van den
ouden sempel was. Voor hem gold maar
één gebod: de militaire dienst: voor hem
was er maar één deugd: gehoorzaamheid
tot in het uiterste aan de bevelen van den
meerderevoor hem was er maar één mid
del om gehoorzaamheid te verzekeren: de
onmiddellijke bestraffing. De majoor, want
dien rang bekleedde hij, werd gevreesd
door zijn officieren en zijn minderen; ge
vreesd door de burgers van de goede
stad, die weliswaar hun eigene rechten
hadden, maar in die vroegere tijden, zelfs
in de achttiende eeuw, heel wat meer van
het garnizoen en zijn officieren moesten
doorstaan dan tegenwoordig het geval zou
kunnen zijn! Bijna altijd was hij op de
been; slaap scheen hij niet nóodig te
hebbenrust behoefde hij niet, en naar ge
zelligheid vroeg hij niet. Een huiselijken
kring had hij niet; uit een huwelijk, dat
hem vroeg weduwnaar liet, was hem één
zoon geboren, Alfons genaamd. Het was
een knappe, levenslustige jongen, vermoe-
AJle voorkomende Reparatiën.
HOOFDSTRAAT 16a b. d. BRINK,
delijk gelijkend op zijn jong gestorven
moeder, in niets, noch uiterlijk, noch in
nerlijk, weerspiegeling van het stugige,
wreede karakter van zgn vade. Tenzij
diegenen in Bergen op Zoom gelijk hadden,
die fluisterden, dat het eens anders met
den plaats-majoor was geweest; tenzij de
herinneringen Alfons niet bedrogen; die
hem zijn vader voorstelden, met hem
bloempjes plukkend in de nabijheid van
hun huis, vroolijk, opgewekt, zingend. Al
fons was opgevoed ver weg van Bergen
op Zoom .bij een tante in het vorstelijk
Haagje. Hij had er een prettige jeugd
doorgebracht, maar aan die onbezorgde
jeugd kwam een einde toen hij, op bevel
van zijn vader en een zoodanig bevel
viei zelfs vanuit de verte niet te trotsee-
ren den militairen rok aantrok. Als
vaandrig zou hij geplaatst worden onder
de directe bevelen van zijn vader, te
hem tot Dordrecht tegemoet, een onderne
ming van beteekenis in die dagen. Geheel
den langen weg, dien zij beiden gingen
door het bloeiende Brabantsche landschap,,
in een dier ongemakkelijke voertuigen, die
vroeger het eenig middel van communica
tie waren, sprak hij bijkans niet. Het
breede vaarwater van den Moerdijk gin
gen zij over, zonder dat een woord tus
schen hen gewisseld werd of gemeen
schappelijke gedachten hen vereenigden.
Maar toen langzamerhand de grijze toren
van Bergen op Zoom in de verte voor hen
opdoemde, sprak de plaats-majoor kort:
„Voortaan sta je onder mijn commando;
over zaken van dienst praat ik niet met
je".
De weinig vleiende bijnaam, dien met
den plaats-majoor gaf, was die van den
„duivel". Maar in Alfons zag men niet
den zoon van den „duivel". Men zag er
in den vroolijken jongen pretmaker met
de mooie zwarte guitige oogen. De meis
jes te Bergen op Zoom vonden hem een
goeden kameraad, en de officieren, met
wie hij omging, benijdden hem die voor
keur wel, maar werden door zijn innemen
de manieren, zijn prettigen omgang toch
voor hem gewonnen. Ondanks het sombe
re van zijn vader, ondanks het moeilijke
in den omgang tusschen hen beiden,
scheen de wereld Alfons toe te lachen!
Totdat op een morgen, een morgen nog
wel vol heerlijken voorjaarszonneschijn,
dof tromgeroffel weerklonk op het oogen-
blik. dat de dagelijksche dienst een aan
vang stond te nemen! De officieren ke
ken elkaar aan, want geen hunner begreep
wat dit kon beteekenen. Een groote menig
te volk verdrong zich voor de poort van
de kazerne. Langzaam naderde een kleine
militaire groep, een baar in het midden
houdend, waarvan een zwart kleed afhing.
Daarachter de plaatsmajoor zelf, onge-
wonden, gelijk hij maar zelden was. Met
een snijdenden lach trad hij zijn officie
ren tegemoet. Hij had. dien nacht als ge
woonlijk op een ongewoon uur zijn ronde
doende, een der schildwachten slapende
aangetroffen op de wallen nabij de Wouw
sche Poort. En dat nog wel in een tijd,
dat bijzondere voorzorgen waren bevolen
in verband met den dreigenden opmarsch
van Fransche legers uit het Zuiden. De
„duivel" had geen oogenblik geaarzeld;
hier diende streng te worden opgetreden.
Het pistool was hem in de hand geweest,
voordat hij het zelf wist; het was afge
gaan, voordat hij zich goed tijd tot na
denken had gegeven. „In den hemel of in
de hel kan deze man, die zijn plicht ver
zaakte over zijn lot nadenken", grauw
de hij den officieren tegemoet. Zij waren
verstomd. Wel begrepen zij, dat overtre
dingen van dezen aard streng dienden te
worden gestraft, maar er was toch nog
altijd zoo iets als een krijgsraad, eh er
was toch nog zoo iets noodig als een
voorafgaand vonnis, vooral waar men
niet in tijd van oorlog leefde. Maar zij
waren gewoon hun commandant niet tegen
te spreken; zij beten de lippen op elkan
der, maar zij zeiden niets.
Den „duivel" ontging dit stille spel niet.
Opnieuw die snijdende lach. Hij merkte
wel. zoo zeide hij, dat de heeren het met
hem eens waren, en hij beval hun aan
in gelijke gevallen op gelijke wijze te han
delen. Met woedenden stap ging hij ver
der. Er heerschte stilte in de groep, en
onwillekeurig wendde menigeen zijn blik
naar Alfons. die daar plotseling, als ver
laten, tusschen hen in stond. Hij perste
de-lippen stijf op elkander. „Mijn vader
is een streng militair", stootte hij uit en
was weg. Maar van dien dag af gevoelde
hij het, dat men hem meed; dat zijn
vriendschap met de overige officieren een
formeele verhouding was zonder meer, en
dat deze verandering van het garnizoen
op de burgerij was overgegaan. Niet meer
al tevoren lachten de meisjes hem tegen;
geen enkele bleef hem trouw. Men zag
in hem niet meer den schoonen Alfons,
maar den zoon, ja den in-denken-mede-
pliohtige van den gevreesden „duivel".
Zoo verliepen de dagen, de weken, de
maanden. Het dreigend oorlogsgevaar was
voorbij; ontspanning keerde terug. In alle
garnizoenen aan de Zuidelijke grenzten
werd de dienst slapper. Maar niet in Ber
gen op Zoom. Integendeel. De „.duivel"
lad het een keer waargenomen, dat of
ficieren, gaande op nachtelijke ronde, een
schildwacht hadden gewekt. Den volgen-
daKctoecl hi.j-bekend maken, dat
h-achféng^^Lbey-
ger, die een s_.
vrijstond dezen
voor den militair
verplichting was. Toe
deed hij bekend makel
militair, die deze verp.._
voerde, zelfs, desnoods
door hem zou worden ges*.-
hoorde, staande tusschen zijn
het voorlezen van den order o:
aan. Maar dienzelfden avond
zijn vader op diens ronde. Hij
door de straten, reeds stil
de straten, waarin de wei
den, eentonigen tred, zwaar, plomp, van
den plaats-majoor hoorden. De comman
dant wist wel, dat zijn zoon achter hem
liep, maar hij wilde met hem niet spreken
over dienstzaken. Het afwerende in zijn
innerlijk kwam in zijn houding tot uiting.
Maar Alfons hield ditmaal vol. Naast zijn
vader loopende, zonder dat deze hem zelfs
had gegroet, vroeg hij zijn overplaatsing.
Redenen kon hij niet opgeven; redenen
waren er voor hem geen andere dan die,
welke hij aan zijn vader niet zeggen wil
de. En deze weigerde, bruusk, kort-af, ge
lijk men dat van hem gewoon was. Nog
dieper zonk liet hoofd van Alfons; nog
somberder werden zijn oogen. Maar geen
van zijn kameraden, geen van de meisjes,
die vroeger zoo gaarne met hem verkeerd
hadden, trok zich hem aan. Hij was im
mers maar de zoon van den „duivel",
en daarmede was het niet goed omgaan.
Weer eenige maanden later was het
kermis in Bergen op Zoom. Kermis, dat
beteekende in den loop der achttiende
eeuw nog heel wat anders dan het tot in
den aanvang der twintigste eeuw voor vele
steden, en daaronder ook Bergen op Zoom,
heeft beteekend. Kermis, dat beteekende
ongebonden pret; het zien van vele merk
waardige dingen, die anders den kleinste
delingen niet onder de oogen kwamen
dat beteekende het verteren van geld,
moeizaam gespaard in voorafgaande we
ken. Garnizoen en burgerij namen aan de
kermisdrukte luidruchtig deel. Op een
avond kwam een kleine groep officieren
van den Zeeuwschen kant de stad binnen.
Reeds van verre hadden zij de lokkende
geluiden van de kermisvreugde gehoord.
Zij haastten zich voorwaarts; daar was
pret, daar waren schoone Brabantsche
meisjes; daar was het bier en de wijn.
Maar plotseling hield een van hen den
tred in; daar stond een schildwacht, ge
leund op het geweer, en hij sliep, sliep
zóó vast, dat zelfs de duivel, de echte
duivel dan, hem niet zou hebben kunnen
wekken. Even verstarde geheel de groep.
Maar jong, stoutmoedig drong er een vdn
hen naar voren, en schudde den schild
wacht wakker. „Pas op voor den „duivel",
beet hij hem toe, „maar vertel hem niet
wie je gewekt heeft". Meteen spoedden zij
zich voorwaarts, en geen hunner durfde
omzien of wellicht de plaats-majoor daar
achter de wallen had gestaan, hen gade
slaande teneinde hen morgen aan hun ver
plichting te herinneren. De plaats-majoor
immers zag alles! Maar het feest wenkte
en lonkte, en de vreugde bracht elk ander
gevoel al spoedig tot zwijgen!
Nauw waren zij verdwenen of met too
rnen, sloomen tred kwam een andere mi
litair nader. Het was Alfons. diep in zjjn
kraag gedoken. „Wel vriend", zoo sprak
hij den schildwacht aan, „zoudt gij niet
gaarne naar de kermis gaan. Bedenk, het
is maar weinige dagen, en de feestvreugde
is gauw voorbij". Beschroomd zag de sol
daat hem aan. Dat was toch immers de
zoon van den commandant. Kon deze er
op uit zijn om hem tot ongehoorzaamheid
uit te lokken? Maar Alfons booa nem aan
om zelf in zijn plaats de wacht te houden.
Nog vroeg hij zich af of hij wel op Al
fons kon rekenen, maar hel en fel klonken
in de verte de feesttonen. De soldaat was
jong, het bloed bruiste hem in de aderen;
een korte groet en hij ging heen. Alfons
nam het geweer in den arm; eentonig)
klonken zijn stappen heen en weer. Op een
oogenblik stond hg stil, legde het oor te
luisteren. Daar hij minder dan iemand
anders behoefde eraan te twijfelen na
derde zijn vader. Hij deed de ronde, ter
wijl ieder ander feest vierde.
Iets was er in Alfons, dat hem, bijna
tegen zijn wil, dwong om stil te staan. De
hand had hij op het geweer; hij steunde
erop om zich een onbewegelijke houding
te geven. De plaats-majoor naderde. Zijn
oog fonkelde. Daar was er een, beneveld
stelt ot»mstaat Iw! I
de ons toevertrouwde
wassehen naar de ei-
sehen destijds te be-'^RI FrT[j
harÜtfen.Ome prijzen t LJ ijj
zijn uiterst billijk <je
steld zoodat ook dit