GCTT U
I
R. lama's - Manufacturenliandel
VOOR SINTERKLAAS
N.V. Eerste Soester
Electrische Drukkerij
Voor St. Nicocolaas-tiebak
B.KRAAL - Drogist - Tel. 2121
DAMESTASSCHEN
KUNST-AARDEWERK
FOTO-ALBUMS
m
Luxe doozen Toiletzeep
Wij hebben voor de a.s. Sint-
Nicolaas een groote hoeveelheid
Burgerlijke Stand
FAMILIETROTS
BANKETBAKKERIJ C. J. VAN DER L00
Boldoot - Coty - 4711
Johanna'Maria Farina
STo (NM£©ILMS=CM[E^U2L
L. Vervat, Burgem. Grothestraat 28a, Soestdijk
Koopt bij de Adverteerders van dit Blad!
FEITEN EN CIJFERS OVER SCHOOL
EN ONDERWIJS.
FEUTLLET O IS
CADEAU
'Tafel-, Divan-. Kapstok-
kleeden, Schoorsteen-
loopers, Werkzakken,
Kapstokken, enz. bij
J. WILLBMSEN - BURGEM. GROTHESTRAAT
Sint Nicoiaas Inkoopen
ARTIKELEN
SOesterbergscheslr. 30 (op het plein).
Denkt om de BONNEN voor Uwe kinderen.
Elke gulden één bon - KOOPT IN SOEST
aangekregen, welke wij tégen uiterst lage
prijzen zullen verkoopen.
Speciaal in
Van Weedestraat 7 - Telef. 2062-Soestdijk
Vestiging van 19—25 Nov. 1931.
Th. H.. v. Kleef van A'dam naar van
Weedestraat 9; M.. A. v. Hamersveld van
A'foort naar Ossendamweg 24; A.. Dijk
stra van Utrecht naar Koninginnelaan 104;
Wed. C. F. Schanzleh van Leersum naar
Vredehofstraat 2; C.. J. Roling van Er-
melo naar Soesterb.straat 50; M. Exner
van Soest (Dld) naar Burg. Grothestraat
42; H. Tegeler van Wanne-Eichel naar
Birktstraat 43; J. H.. Hardijzen van
Eindhoven naar A. Paulownalaan 36;
Th.. J. B. Kessler m. k. van de Bilt naar
A. Paulownalaan 30; W. J. Hogervorst m.
vr. van Werkhoven naar Nieuwstraat 28;
E. G. Kerkhof van Schoutenburg naar
Kerkpad N.Z. 15; E. H. J. Berends van
Heerde naar Molenstraat O.Z. 9; A. H.
Kok van Eemnes naar Hooiweg 2; J..
W. G. Schothorst van Culemborg n. Soes-
terb;.straat 11E. F. H. v. d.. Berge van
Renkum naar Amersf.str. 119; K. G. v.
d. Veur m. gez. van A'dam naar Kolonie-
weg 22; A. J. v. Harencarspel van Drie-
bergen-Rijsenburg naar Drjkhuisstraat 15;
M.. M. Boer van Baarn naar Hellingweg
1; E. Schreinen van Gladbach (Dld) naar
Amersf.str.. 119.
Vertrek van 19—25 Nov. 1931.
C. S. A.. Bremer van Amersf.str. 65
naar Voorburg. Koninginnelaan 50; W.
Stalenhoef van Amersf.str. 119 naar
A'foort, Utr.weg 280; J. Kant van Mo
lenstraat W.Z. 44 naar Dussen, C 134;
B. Bonke van Vredehof straat 2 n. Voor
burg, St.. Antonius-Hove; P. C. H. Scholtz
m. gez. van Plasweg 2b naar Almelo, Sta
tionsstraat ah. 2; W. Bosman van Molen
straat W.Z. 54 naar Baarn, Piet Heinlaan
1; W. Wallet van Laanstraat 78 naar Am
sterdam, v. Zeegenstraat 17III; A. N.
Kuger van Birktstraat 75 naar Eemnes,
..Wakkerendgk 154; B. de Brugn v. Kamp
weg 44 naar Utrecht, Sonoystraat 86;
Wed. L. M. Schukking, van Amersf.straat
100 naar Warnsveld, Leesterscheweg 75;
D. H. Donker van Nassaulaan 22 naar
R'dam, Paradgslaan 60b; E. C.. Wiersma
van Torenstraat 8 naar Baarn, Nieuwstr.
19; S. A. v. Romen van Kerkpad N.Z. 17
naar Baarn, Zuidereind 12.
Verhuizingen in de gemeente van 1925
November 1931.
W. van Brummelen met vrouw v. Braam-
weg 13 naar Bosstraat 11; W. Drent met ge
zin van Nieuweweg 62 naar Molenstraat
WZ 43; W. Verwey met gezin van Lange
Brinkweg 49 naar Verlengde Kolonieweg
7; J. van Tol met vrouw van Beetzlaan 3
naar Lange Brinkweg 39; W. v. d. Veer
van Kerkstraat 7 naar Duinweg 21; C,. L.
van Wijk met gezin van Buntweg 4 naar
Schoutenkampweg 9a; H. Dippel v. A'foort-
foortschestraat 10 naar Luit. Koppenlaan
8; J. Maassen met gezin van Krommeweg
14 naar Beetzlaan 78; Wed. A Roest van
le Weteringpad 5 naar Nieuwstraat 45.
IV.
Iets over groote en kleine scholen
In het vorig artikel werden aan de hand
van de Statistiek van het Gewoon en Uitge
breid Lager Onderwijs 1) enkele opmerkin-
kingen gemaakt over de gewichtige vraag
of er in ons land niet te veel scholen zijn.
Te veel scholen beteekent immers te kleine
scholen. Het is daarom volkomen verklaar
baar, dat de vraag naar de schoolgrootte
in de gedachtenwisseling over de actueele
problemen dezer schoolorganisatie al even
grootte, op de eene of op de andere wij
aantal scholen. Gebruikelijk is het dan de
schoolgrootte te bepalen naar het aantal
onderwijzers. Zoo spreekt men van een-
mansscholen, soms ook wel van twee- of
driemansscholen.
Er bestaat nog een andere, feitelijk meer
voor de hand liggende, wijze om de groot
te van een school aan te duiden, n.1. de ver
melding van grootte der schoolbevolking.
Men kan de scholen dan indeelen naar groe
pen van leerlingen, b.v. scholen met 120
leerlingen, scholen met 2140 leerlingen,
enz. Het is opmerkelijk, dat over de school-
n«»r het Engelach van CARL SWERDNA.
30)
„Tristam Ben je daar eindelijk? O,
wat ben je laat! Sir Peregrine en wij
allen begonnen te vreezen, dat je den
trein gemist had. Waarom heb je niet ge
telegrafeerd toen je Parijs verliet? Dan
zouden wij zeker zijn geweest van je
komst alhier. Toe. haast je wat, wat; dan
zal ik het hem en Felipa vertellen. Er zijn
al zooveel gasten. Je zult nog nauwelijks
den t(jd hebben om van kleeren te ver
wisselen, eer we vertrekken. De plechtig
heid is op één uur bepaald".
„Plechtigheid? Wat voor een plechtig
heid? Gasten? Wat bedoel je daar alle
maal mee....?"
Maar Tristam. Je hebt toch wel den
brief op Meurice gehad van sïr Peregri
ne, waarin bij je vertelde, dat alles zoo
geschikt was? En het telegram, waarin
het uur bepaald werd? Wij hoopten, dat,
als je dit ontving, je dan een vroege boot
zou nemen, uit vrees om te laat te zijn.
Maar je hebt toch zeker den brief ont
vangen?"
„Ik heb niets van Meurice gehad. Ik
ben er niet geweest. Ik weet van niets,
kind. Wat beteekent dat raadsel? Waar
om ben ik zoo laat?"
„Voor je huwelijk! Het werd voor van
daag vastgesteld
„Voor je huwelijk. Het werd voor van
daag vastgesteld", herhaalde Tristam,
die niet scheen te begrijpen en die zoo
er maar enkele te vragen. Sir Peregrine
grootte, op de eene of of op de andere wij
ze aangeduid, in de officieele onderwijssta-
tistieken vroeger geen gegevens gepubli
ceerd werden en het is verblijdend, dat het
Centraal Bureau voor de Statistiek thans
in de gelegenheid werd gesteld om om
trent dit uit schoolorganisatorisch oogpunt
zoo uitermate gewichtig punt cijfers te
verzamelen en in zijn bovenvermelde publi
catie bekend te maken.
Het blijkt, dat öns land weinig groote en
gelijk trouwens bekend was, veel kleine
scholen telt. Er zijn op een totaal van 7.284
scholen voor gewoon lager onderw. slechts
109 scholen met meer dan 400 leerlingen,
daarentegen 428 scholen met niet meer dan
40 leerlingen. De statistiek geeft echter
meer dan deze totalen. Wij vinden daarin
een verdeeling dezer cijfers $roor elk der
gemeenten met meer dan 100.000 inwoners
en voor groepen vap kleinere gemeenten.
Ook werden de scholen onderverdeeld naar
haar richting, dus: openbare scholen, Pro-
testantsch Christe^-'ke scholen, Roomsch
Katholieke scholen, Israëlitische scholen en
overige bijzondere scholen. Uit laatstbe
doelde cijfers blijkt, dat de meeste kleine
schooltjes worden gevonden bij het Open
baar Onderwijs. Van de bovengenoemde
428 scholen met niet meer dan 40 leerlingen
zijn er 345 openbaar. Van de 579 scholen
met 4160 leerlingen behooren er 349 en
van de eveneens 579 scholen met 6180
leerlingen 300 tot het openbaar onderwijs.
De Lager-onderwijswet stelt als regel, dat
in elke gemeente openbaar onderwijs ge
geven moet worden. Afwijking van dezen
regel wordt slechts toegestaan, wanneer
naburige gemeenten zich tot oprichting en
instandhouding van een gemeenschappelijke
school hebben vreenigd of wanneer het
aantal leerlingen tot een zeer gering getal
is gedaald. Na de openbare scholen vindt
men de meeste kleine scholen onder die van
Protestantsch Christelijke richting. Gunstig
is het met de schoolgrootte bij de Roomsch
Katholieke scholen gesteld.
Voor wie gaarne van „eenmansscholen"
enz. spreken volgen hier nog een paar cij
fers betreffende de scholen, gerubriceerd
naar het aantal leerkrachten, dat daaraan
werkzaam is. Kortheidshalve worden slechts
de kleine en de groote scholen vermeld.
Openbaar Prot. Chr. R.K. Overige bijz.
Kleine scholen
Scholen met
1 leerkracht
213
9
9
3
2 leerkrachten
624
318
124
17
3 leerkrachten
586
389
347
16
Groote scholen
Scholen met
12 leerkrachten
3
10
6
2
13 leerkrachten
5
11
16
14 en meer leer
1
26
22
5
krachten
In een volgend artikel hopen
wij aan
de
hand der onderwijsstatistiek nader te spre
ken over de richtingsverschillen op het ge
bied van het f-ger onderwijs.
1) Uitgave Algemeene Landsdrukkerij,
's-Gravenhage.
is UW ADRES bij de speciale
Soesterbergschestraat 28, Telefoon 2009, Soest
BOTERLETTERS gevuld mei zuivere Amandelspijs
GEVULDE SPECULAAS, per uns 20 cent
DIK SPECULAAS, per ons15 cent
BOTERSPECULAAS m. amandelen, p. ons 18 cent
BANKETHARTEN HAMMEN ZALMSTAARTEN enz.
■9* Gaarne s. v. p. vroegtijdige bestelling.
BELEEFD AANBEVELEND
EEN PRACTISCH
EN BLIJVEND
ZIE DAN DE ETALAGE IN
WAAR TJ ZEKER ZULT SLAGEN.
GIJ HEBT VOOR UW
noodig uit den MANUFACTUREN, WEL het adres daarvoor is
Daar vind U alles wat U noodig hebt
Prima kwalteiten - Laag in Prijs
vreemd was, dat zg er bang van werd.
„Wat is er?" vroeg zij bedeesd. ,,Ben
je ziek? Je ziet zoo bleek. En begrijp je
het niet.—..?"
„Neen; niet geheel. Ik ben niet op-
Meurice geweest. Ik heb enkel maar die
zaak in Parijs afgehandeld en ben toen
weer dadelijk teruggegaan. Ik heb er niet
aan gedacht, dat daar brieven op mg.
wachten konden. Maar wees nu eens heel
duidelijk. Je zei 'immers, dat mijn huwe
lijk voor vandaag is vastgesteld?"
Zg deed dit, maar maakte er geen mel
ding bij van mrs. Massarene.
„Dus het huwelijk is op vandaag be
paald en er werd gedacht, dat ik er alles
van weten zou en er voor klaar zou zijn?"
„Ja, natuurlijk. Ofschoon Felipa het
vreemd vond, dat je niet schreef. Had
je het te druk?"
„Ja. Zal het huwelijk in de Kapel
plaats hebben?"
„Ja."
„En om één uur? Dus over een .half
uur?"
„Ja. Het zal plaats hebben zoo gauw
mogelgk na de aankomst, dat sir Pere
grine nog ruim den tijd zou hebben, om
daarna te reizen. Hg vertrekt met den
trein van vijven naar Dover en zal dan
morgen oversteken, als de reis hem goed
bekomen is. Dokter Lester en Hudson
gaart mee. Hg gaat naar Cannes".
„Waar is hij?"
„In de bibliotheek".
„En Felipa?"
„Ook. Ze wacht op je. Ze is al een half
uur geleden gekleed".
„Je sprak van gasten hier. Welke gas
ten
„Niet veel: Onder de gegeven omstan
digheden oordeelde tante Alicïa het beter,
had wel het heele graafschap willen uit-
noodigen. Hij zegt, dat je het maar moet
zien goed te maken tegenover hen".
„Noem de gasten eens".
„Generaal en mrs. Scudamore; Geor
gië en ik zijn bruidsmeisjes; mr. en mrs.
Massarene; jonkheer en mrs. Pendered en
de Lugards en de Blorents. Meer niet,
geloof ik. O, ja: dan mr. Ghavasse nog.
Daar die op de Gevels is gelogeerd, kon
hij niet goed gepasseerd worden. Toe,
Tristam, alles is al voor je ïn gereedheid.
Ga nu gauw naar je kamer. Dan zal ik
den gasten wel vertellen, dat je er bent.
Eerst later hoef je dan toe te lichten, hoe
je niets wist van dïe schikking".
„Neen; dat zal ik nu doenl Ik zal mg
zelf ook aankondigen".
„Toen zij beiden dan nu op de biblïo-
theekdeur toetraden, kwam juist dokter
Lester er uit.
„Zoo, dus daar is u dan toch, sir? Ik
begon al te vreezen, dat een onverwach
te omstandigheid u had opgehouden. Maar
allereerst, mijn oprecht-gemeende wen-
schen. Mag ik u even op 't hart drukken,
dat sir Peregrjne volstrekt niet geprik
keld mag worden?"
„Is hij dan erger?"
„Dat kan ik niet zeggen. Maar hij heeft
zich zeer opgewonden over de voorberei
dingen tot uw huwelijk en hij heeft met
het grootste ongeduld op u gewacht. Ge
lukkig, dat miss Fleetwood zich zoo goed
wist te houden. Als uw oom u nu soms
wat scherp toespreekt over uw lang weg
blijven, laat u dit dan maar over ^gaan!
Miss Ludlow, wil u mr. Fleetwood aankon
digen? Sir Peregrine moet liever niet
den schrik hebben, zijn neef zoo op eens
te zien verschijnen".
Ethelwyn ging nu voor en sprak met
haar heldere, kalme stem:
In halve, kwart en achtste tlesschen
Pullovers, Slobkousen, Sjaals, Nappa Handschoenen Wollen, Handschoenen.
Wollen Sokken, Overhemden, Dassen, Dames- en Heeren Parapluies enz.
Telefoon 2212 Koopt in Soest Denkt om uw bon
St. Nicolaas-
Geschenken
Beleefd aanbevelend,
„Hier is Tristam, sïr Peregrine! Hij
is hier, Felïpa!"
Felipa, in haar feeërieke bruïdsdracht.
bloosde diep bij de reactie van de 'inspan
ning, dje het haar had gekost, om tegen
over haar oom geduldig te wachten.
Hij ontweek wel niet haar uitgestrekte
handen, maar hij streek er toch over, zon
der ze aan te raken en boog zich over den
stoel van sir Peregrjne.
„Het spijt mij, dat ik zoo laat ben, sir,
maar ik kwam rechtstreeks uit Parijs en
heb gereisd, zoo snel als het mij maar mo
gelijk was. Geloof mij, 't is mijn schuld
niet!"
„Je schuld niet? Maar man, toen je
tot de ontdekking kwam, dat je te laat
was, had je een special en trejn moeten
nemen! Daar had ik op gerekend.
Wat zeg je, Alicia? Maar tïen mïnuten?
Tien minuten ïs ïn sommige gevallen er
ger dan tien uren! Mijn hemel, Tristam,
jij bent de eerste Fleetwood, die zijn bruid
ook maar tien seconden liet wachtenMaar
nu ben je er en kunnen wij gaan! Hudson,
waar is Hudson
„Maar beste Peregrine", suste lady Al-
gy. „Er is nog volop tijd! En Tristam ïs
nog niet eens gekleed! Je wilde toch nïet,
dat hij zoo voor het altaar stond?"
„Hè, wat? Wilde je nu nog dat hij
zich eerst verkleedde? Felipa trouwt toch
den man en niet de kleeren! Ethelwyn,
roep jij Hudson eens en zeg aan de gas
ten, dat, hoe sneller zij instappen, hoe
aangenamer ons dat zal wezen! Wie ge
leidt de bruid. O, ja: Scudamore, omdat
ik het niet kan! Maar ïk geef haar weg!
Dat ontneemt mij niemand! Wacht nog
even; ik wilde nog een enkel woord zeg
gen!" Hier deed de baronet een uiterste
poging om op de been te komen, maar
moet dit opgeven. „Ik moet mij kalm hou
den", maande hij zich zeiven. „En dit
zal dan ook kunnen, Tristam, nu ik maar
weet, dat jjj er bent!"
Hg vatte Felipa bg de hand en zei
schertsende:
„Dien man van je mag je dan later eens
goed onderhouden, kind, want dat ver-
uient hg, al was het ook enkel maar, om
dat hij je niet bedankt heeft, dat je be
reid was, den datum van den trouwdag
zoo vroeg te bepalen. A propos, wat was
dat eigenlijk voor een zaak? Ging ze mij
aan, Tristam? Nu je bent volkomen in
staat je eigen zaken te behandelen. En
nu, kinderen, wilde ïk nog even zeggen,
dat ik in geen dertig jaar, van den
dag af, dat je moeder, Felipa, mg' opga!
voor mgn broer, zoo gelukkig ben ge
weest, als vandaag! Geef mij beiden de
hand!Zoo! Mijn zegen, kinderen, met
het leven, dat je nog voor je hebt! Endaar
hebben wij Scudamore!"
De beide handen raakten elkaar even,
maar werden toen teruggetrokken.
Een oogenblik later verliet Felïpa het
vertrek aan den arm van den generaal en
de baronet aan den arm van Tristam;
Ethelwyn volgde aan de zijde van lady
Algy. Haar had de houding van het paar
beangstigd.
„Hg heeft niets tot haar gezegd", dacht
zij. „En zg hebben elkaar geen enkelen
blik gegund. Wat kan dat beduiden?"
Geojrgie Scudamore was het andere
bruidsmeisje; zij zag er sprookjesachtig
uit in haar zïlverwït toiletje.
„Mijn hemel, Ethelwyn!'' riep zij. „Wat
begint mr. Fleetwood nu! Moet ik achter
een bruidegom staan, die zoo gekleed ïs 1"
(Wordt vervolgd).
