Paschen
Zweedsche
Belevenissen
24 Maart 1872.
Nieuws- en Advertentieblad
Verschijnt Woensdag en Zaterdag
Paaschgedachten
MEM
Banketbakkerij „Nieuwerhoek"
WONINGBUREAU P.MAN - SOESTDIJK
V 1
't Feest der „Herleving'
HOTEL OKHUIJSEN
EERSTE SOESTER BEGRAFENISONDERNEMING
Begrafenissen - Transporten - Crematie's
No- 25
Twintigste Jaargang
Zaterdag 26 Maart 1932
BURKAU VOOR ADMINISTRATIE: VAN WEEDKSTRAAT 7 SOISTDIJK
ADVERTENTIEN EN INGEZONDEN STOKKEN WORDEN INGEWACHT TOT
UITERLIJK DINSDAG- EN VRIJDAOSMORGENS 19 OOR AAN HET BUREAU
UITGAVE: N.V. EERSTE SOESTERELECTR. DRUKKERIJ v.h. 8. v. d. BOVENKAKP
HET AUTEURSRECHT VA» UIT «LAP WORDT UITDRUK KELUK VOORBEHOUDEN OVEREENKOMSTIG ARTIKEL 11 VAN DE AUTinBSWIT lilt (STAATSBLAD NUMMER SKI)
ADVERTENTIEN: VAN 1 TOT t REOELS 71 CT8., ELKE REGEL MEER li CT8.
QROOTE LETTERS NAAR PLAATSRUIMTE. BIJ ABONNEM. O ROOTE KORTING
ABONNEMENTSPRIJS IL— PER DRIE MAANDEN, ER ANCO PER POST.
REDACTIE- EN ADM.-ADRES: VAN WEEDESTR. 7 - TEL. 2062 - SOESTDIJK
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen.
De datum van het Paaschfeest is voor
velen een mysterie waarvoor alteen de ka
lender ui.komst kan geven. Voor de be
rekening ervan bestaan min of meer in
gewikkelde formules, doch we willen vol
staan met te zeggen, dat Paschen altijd
valt tusschen 22 Maart en 25 April, om
dat sedert het jaar 25 op het eerste
oecumenische congres te Nicea be
sloten is, het Paaschfeest te vieren op den
eersten Zondag na de eerste volle maan
welke op de lente-dag-en-nacht-evening
volgt. En daaraan heeft men zich meer
dan 16 eeuwen gehouden, zoodat hef be-
gi ijpelijk is, dat zij, die aan traditie hechten,
zien verzetten ti gen de strooming die een
vasten Paaschdatum zou willen instellen,
evenals men een vasten datum voor Kerst
mis heeft.
Van welke zijde men het Paaschfeest
ook beziet, er zijn altijd gedachten van
vreugde en blijheid aan verbonden. Oor
spronkelijk ontstaan uit een lentefeest met
al de attributen van heidensche symbolen
Zend dan ons uw
Dekens en Gordijnen
BAA.RN %^-T,
I ACACJALAAN 20 TÏL474
FIRMA W.C.7.VEEN
van vruchtbaarheid en wasdom en blijd
schap over de komst van het veelbelo-
venue jaargetijde en over de wederge
boorte van de heele natuur; was het bij
de kerstening van volken en hun oerge-
bruiken niet moeilijk, aan het Christelijke
Paaschfeest de herdenking aan de weder
opstanding, de overwinning van het Leven
over den dood te hechten. En tegelijker
tijd werd de opwekking van den Meester
uit den dood de hoeksteen van het Chris
telijk geloof en daarmee de kLaroenschal
waardoor een wereld verzonken in den
dooden sleur van rLualisme, grof mate
rialisme, algodendienst en vormendienst,
werd opgewekt.
Voor wie zich rekenschap geeft van
den zin van zijn bes «aan, is heG Paascür
feest telkens opnieuw een inspiratie. Want,
zooals Dr. Henry K. SherrLl in een
Paaschrede eens terecht opmerkte, Pa
schen is oneindig ve 1 meer dan een sen
timenteel lentefeest. Het is meer dan één
g ui ooi nat er voor de mensemieid le/en
is aan de andere zijde van het graf. Par
schen heeft niets te doen met de kwanti
teit, doch met de kwaliteit van het leven.
Het is nu de betuiging van onzen dank voor
hec victurieuse ioVeii, ue uood en de we
deropstanding van den Christus. En als
wij willen overwinnen, moeten wij trach
ten op Zijne wijze te leven. Paschen maakt
den moreelen kamp de moeite waard. Pa
schen geeft een antwoord op onze twij
fel en onze vragen, geeft ons geloof en
moed. De levende Christus richt ons op
tot .een visie van wat het leven zou kun
nen zijn. En als wij dan met Hem zijn
opgestaan, zullen wij dag aan dag, in al
ouzen handel en wandel, trachten de din
gen jia te streven, „die boven zijn"..
Het is goed deze dingen ^te bedenken,
vooral omdat, zooals iemand kenmerkend
zeide, we in de laatste tientallen jaren
soms ertoe gekomen zijn, het Paaschfeest
te beschouwen als een godsdienstige ge
beurtenis, die zijn voornaamste verklaring
vindt in de natuur. Omdat het het seizoen
van de lente is, van terugkeerend zon
nelicht, van bloemen en vogMs en schoon
heid, van vernieuwd leven. En dat is in
het algemeen natuurlijk wel mooi en stemt
ons ook wel dankbaar omdat we deel heb
ben aan een heelal, dat voortdurend wordt
vernieuwd. Maar voor Christenen is en
blijft toch die andere geschiedenis, die
wel niet zoo oud is als de heidensche van
da natuur, an die zoo treffend in da
Schrift verteld wordt, de hoofdzaak
„Zuj, meeuenue dat net de hovenier was,
zeide tot hem: Heer, zoo gij hem wegge
dragen hebt, zeg mij waar gij hem ge
legd hebt, en ik zal hem wegnemen. Je
zus zeide tot haar: Maria! Zij, zich om-
keerende, zeide tot Hem: Rabbouni! het
welk is gezegd, Meester".
FLORIS C.
(Nadruk verboden).
Ontdekking van de bacil,
welke de tuberculose
veroorzaakt.
Den 24sten Maart was het 50 jaar ge-
leuen dat Kobero Koen met zijn Deroeind
geworden rede: „Die Ae iologia der Tu-
berkuloze", het Berlijnsche „Physiologi-
sche Geselschaft" en daarmee de heele
wereld in kennis stelde van zijn ontdek
king van de bacil die de tuberculose ver
oorzaakt. Hij leerde hoe de bac«erie uit
de zieke weefsels kon worden geïsoleerd,
verder kon worden gekweekt en in 't
microscopies preperaat kon worden her
kend. Daarmee gaf hg de richting aan,
waarin 't onderzoek ter bestrijding van
deze gevreesde ziekte moest worden voort
gezet.
Na al die jaren die volgden, waarin de
medische wetenschap tastend en zoek?nd,
observeerend en statisch materiaal verza
melend, op 't voe«spoor van deze glans
rijke ontdekking stap voor stap verder
ging na al die jaren neemt men
bijna vanzelfsprekend aan wat Koch vond,
en beschouwt dat als was het steeds be
kend geweest, wat missciiien het beste
is, wat men vaD een ontdekking kan zeg
gen. We leven snel en het is bijna onmo
gelijk zich in dien tijd terug te denken, toen
aa« alles nog onoekend was en de khni-
cus steeds weer voor onoplosbare vraag
stukken werd gesteld. Welke hedendaag-
sche medicus zal goed kunnen begrijpen,
hoe het kon bestaan, dat suikerziekte en
tuberculose, moeilijk of geheel niet te on
derscheiden waren en in de sterfte statis
tiek tot één enkel ziektebeeld werden ver-
eenigd? En wat wel 't voornaamste was:
uat daarmee alle consequenties voor een
bestrijdende en voorkomende therapie vast
stonden
Np. Koch's rede werd alles anders, kreeg
lijn- en denkrichting. Het beeld van de tu
berculose en zijn oorzaak kwam scherp
omsenreven apart te staan. Dat het hem
met aan tegenstanders ontbrak, laat zich
denken. Men moest uit gedachtengang,
waarin men was opgegroeid, loskomen en
dan de zaak was lang zoo eenvoudig niet
als bij de meeste infectie ziekten.
Er bestaat een verhaal, dat een Duitsch
professor overtuigd, dat Tuberculose een
kwaadaardig gezwel was, niet door het
microscoop wilde zien, waaronder een pre
peraat van de bacillen hg. „Ik hoef niet
te zien", zei hij, „ik weet zoo wel, dat
Koch zrh verbist". Maar ook van meer
wetenschappelijken kant kwamen bezwaren,
o.a. van den beroemden Pasteur. Deze kon
aanvankH-jk maar ni3G zoo overtuigd wor
den, maar later erkende hjj Koch's ont
dekking ten volle..
Het ligt riet in 't bestek van dit arTikel
Koch's verdere verdiensten op gebied o.a.
van ae Cnolera te sche«sen, we beperken
ons tot de tuberculose.
In de gepasseerde 50 jaar is veel op
het gebied van de tuberculose bestrijding
verbeterd. Toen vaststond, dat de ver
wekker een bacterie was, werden maat
regelen genomen om besmetting van de
omgeving tegen te gaan. Daartoe werden
zieken en 't publi k ingelicht. Waar tuber
culose een g;neeslijke ziekte blsëk, wër
den sociale- en voedings- en woningoro-
Bondigheden bcs'udeerd en verbeterd om
den weerstand van de bevolking te ver-
grooten, sanatoria verrezen eerst in
Zwitserland, later ook in Nederland, waar
lijders werden opgenomen en verpleegd,
om na een zekere tgd voor een groot deel
genezen in de maatschappij terug te kee-
ren. Bij dit alles moeten we hulde brengen
aan de Ned. Ver. tot bestrijding van de
tuberculose, die hierin een zeer werkzaam
aandeel nam.
Het sterftecijfer aan tuberculose daalde
door al deze bemoeiingen van 20 per
10.000 in 1900 tot 8 per 10 0U0 in
1930. Ieder onzer heeft kans om tuber-
Timmerhuls van JAN IN 't HOUT
Timmerman en Aannemer
Bouwkundige
Beëedigd Makelaar Taxateur
Onderhoud, Verbouw en Nieuwbouw
Banningstraat 76 Tel. 14
SOESTERBERG
PASCHEN! PASCHEN! 't is „HERLE
VING"
Van HEM, die ons lessen gaf:
Hoe, ALS MENSCH, wij moeten leven
Van onz' kindsheid tot het graf.
PASCHEN! PASCHEN! 't is „herleving";
Ook alom in de natuur;
Van wat lang reeds leek gestorven,
In den Winter, lang en guur.
Droevig zijn hélaas, de tijden;
Toch: na regenzonneschijn;
Komt na lijden, geen verblijden?
Hoe zou 't anders „PASCHEN" zijn?
Voelt de Zon al warmte geven;
Ziet ontluiken de natuur;
Ook wij menschen gaan „herleven";
Op weer laait het smeulend vuur.
Van onz' wijd vermaarde geestkracht;
't Was steeds Holland's ideaal:
Nooit den moed toch te verliezen;
„TAAI" te zijn en STERK ALS STAAL!
Was het ZOO bij onze Vad'ren,
Was ons land IN ALLES GROOT,
ROTSVAST was hun „GODSVERTROU
WEN",
't Welk hun arbeid „ZEGEN" bood!
Moge thans der MENSCHHEID lijden,
PASCHEN schenke haar de kracht,
Moed te houden; te herdenken,
Dan het woord: ,,'t IS VOLBRACHT"!
PASCHEN zal ons weder melden:
„DE HEER IS WAARLIJK OPGE
STAAN"!
Na voor ons ZTJN bitter lijden
Zouden wij dan twijf'len gaan?
Immer HEM om uitkomst bidden!
„Die steeds op DEN HEER vertrouwt'^
HIJ-ZELVE heeft het ons verkondigd:
„.Heeft toch op geen zand gebouwd"!
Laat ons blij dan PASCHEN vieren,
't Feest van „LEVEN"; NIEUWE
KRACHT!
Waar HOOP, GELOOF en LIEFDE wo
nen
DE HE,ER nog immer „ZEGEN" bracht!
AD—REM.
(Nadruk verboden).
culose te krijgen, maar door deze verbe
terde cijfers is deze kans belangrijk la
ger dan 30 jaar geleden, n.1. minder dan
de helft. Tal van consul atie bureauxwer-
om na een zekeren tijd voor een groot deel
igK siauium te Herkennen, zoouat door
goede voeding, rust en frissche lucht in
een sanatorium of elders genezing kan
worden gebracht. Want hoezeer de alge-
meene levensomstandigheden bij de be
strijding van belang zijn, bewijst wel, dat
in de oorlogsjaren in ons land de sterfte
opliep van 15 in 1914 tot ruim 20 per
10 000 in 1918.
Feitelijk is deze algemeene behandeling
de eenigste, die we voor t.b.c., voor aic
aan de longen althans kennen. Voor
andere vormen komen soms chirurgische
maatregelen in aanmerking. Dit mag een
longlijder zich voor gezegd houden. Vaak
toch wordt onder schoonklinkende voor
spiegelingen allerlei waardelooze rommel
aan aen man gebracht. (Ik herinner aan
het „grannline" van een Haagsche apo
theker). tiet publiek in zgn wanhoop be
taald duur.
De eer.ige geneesmiddelen welkë slechts
door deskundigen kunnen worden toege
past zijn tuberculine, hoogtezon of zon
nebaden en misschien de moderne goud
preparaten, die wel wat beloven, maar de
nemouen hebben hun voor- en nadeelen
dus voor- en tegenstanders. Men is dus
m de allermeeste gevallen aangewezen op
de versterki g van het wée standvermogen
van den patiënt, zoals dit in de sanatoria
getraent wordt te bereiken.
Men heeft reeds lang gezocht naar vac
cine, teneinde het lichaam een immuniteit
tegen tuberculose te geven. Maar waar de
weerstand slechts dan b°staat. wanneer
er ergens in 't lichaam een latente haard
aanwezig is aie absoluut geen ver-
verschijnselen hoeft te geven moest dit
op een mislukking ui loopen, tot Calmette
°n zijn medewerkers kwamen met het
B.C.G. vaccin. Dit is een bijzondere vorm
van levende tubercul bacillen, die volko
men onschadelijk zgn, evenwel een weer-
standsverhooging van ongeveer 1 h 2 jaar
lang geven.
Menschen, die geen latente haard bij
zich hebben, zijn zeer vatbaar voor t..b.Cy
die dan zeer hef.ig verloopt. In den oor
log zijn tal van soldaten die uit streken
kwamen van het verkeer afgesloten, die
dus nooit met t.b.c. in aanraking waren
geweest, in de menschen massa's van
de legers besmet en aan z.g.n. „vliegende
tering" ten gronde gegaan. Ook de pasge
borenen zijn vrij van een beschermende
1-tente haard en in een tuberculeus
■DBM wmm Vele malen bekroond hihhi
Hoogst fijne Paaschdelicatessen. Motgat eieren met slagroom 12 cent
Slagroomwafels 10 cent
Diverse gebakjes ook met slagroom 7 en 10 cent per stuk
TELEFOON 2232. KOOPT IN SOEST Aanbevelend, F. H. EUWE
Burgemeester Grothestraat 32 S O E ST DI] K
TKLEPHOON 2173
Stroomend, warm en koud wateraLe kamers centraal verwarmd.
Afzonderlijke zaal voor Diners, Soupers en Vergaderingen
Restaurant d la minute
Steenhofstraat 6 Telefooa S94S
Aan- en verkoop van Villa's, Landhuizen, bouwterreinen, onroe
rende goederen, etc. Gratis advies en inschrijving
Assurantiën en Hypotheken. Sluit verzekeringen op levsci, brand,
inbraak, storm. glas. etc. etc. tegen billijks tarieven.
Fa. M. HAKS en WED. D. HAKS. Opgericht 1890
TELEFOON 2146, 2037, 2002
D. HOOLWERF, Dir., Heuvelweg 18
milieu met zijn massale besmetting, wor
den ze snel 't slachtoffer van deze ziekte.
Door vaccinatie met B.C.G. worden en
volwassenen en kinderen die daarvoor in
aanmerking komen met zeer goed gevolg
behandeld. Als voorbeeld diene het vol-
In een Zweedsch sanatorium een
gevaarlijke omgeving dus werden van
die verpleegsters welke geen latentë haard
hadden 23 pCt. tuberculoos, van de
zelfde maar met B.C.G. geënt 0 pCt.
Aan dit alles ligt ten grondslag Koch's
ontdekking. De tjjaen zijn op het cogenbl.k
nog zoo, dat een schoolkind met de gra
ven van het Holland§che huis, er de jaar
tallen van allerlei geschiedkundige bij
zonderheden die in dezen tijd geen enkek
reden om te onthouden meer hebben
dient te weten, niet evenwel de naam
en beteekenis van redders der mensen
heid, die hun toewijdingvolle arbeid in
stilte verrichten, slechts geëerd door den
kring van hun collegae en daarbuiten prak
tisch onbekend hoewel de samenleving
dagelijksch de vruchten van hun arbeid
plukt.
Mij schijnt het toe, dat deze 50-ste ver
jaardag van een feit dat voor een ieder
van ons van zoo'n belang is niet ge
heel ongemerkt mag voorbij gaan en dat
we wel even mogen terugdenken aan R.
Koch en zijn ontdekking die tot de grond
slag is geworden van de werkzaamheden
die jaarlijks in Nederland alleen een kleine
10.000 menschen het leven spaart.
HOOFDSTUK I.
Het was warm in Budapest, Augustus
'22, zooals het warm was, zoo'n-beetje-
overal in Europa. In Budapest was het
natelijk warm. Budapest viel überhaupt te
gen. Misschien was dit mijn schuld en
misschien de schuld van Budapest. Te
maken had ik er feitelijk niets; op het
overtuigend aanraden van Gusel, de be-
«aamue proprieuair van het Weensche Ca
sino de Paris, was ik er heen gegaan,
amdat Gustl een brave kerel was, wiens
«aad het gewoonlijk waard was op te vol
gen en. omdat Budapest tenslotte niet zoo
ver van Weenen ligt. Ditmaal heb ik zgn
raad niet zoozeer kunnen aprecieeren. Bu-
dapesters zijn Hongaren en voor nor
maal West-Europeesch begrip is een
Jtlungaar een onderdeel van een Tsigane-
band of een Zigeuner. Een onjuiste, maar
niettemin vastgeroeste begripstraditie. Een
nongaar-binntn-zijn-grenzen heeft met z'n
broeder, de cymbalist resp. violist van
restaurant, bar of terras, de nonchalante
routine gemeen, zich genadiglijk te laten
betippen in het klein en in het groot.
Niet evenwel de zekere vlotheid en chi-
neesing glundere vroolijkheid. Zg wa
ren rijkelijk saai en bleven dat onder
alle omstandigheden, theatraal hoog
hartig en beleefd malgré eux-mêmes.' Als
zij beleefd waren. Behalve de Budapes-
ters zelf, kon men nog naar de beziens
waardigheden gaan kijken en tenslotte had
men de Donau. De bezienswaardigheden
waren niet interessanter en niet minder
interessant dan in iedere groote stad, maar
met de Donau was het treurig gesteld.
De Donau was niet blauw! En welke
andere, op zichzelf misschien niet onver
dienstelijke qualiteiten, kunnen nog op
waardeering aanspraak maken, wanneer zij
verbonden zijn met een niet-blauwe Donau.
Het was een groote ondankbaarheid ten
opzichte van Strauss, aan wien de rivier
een groot deel van haar beroemdheid
schuldig is, meer misschien, dan aan de
aardrijkskunde boekjes. Een niet-blauwe
Donau is bijna een contradictio in termi
nus. Toen ik dit goed tot mij had laten
doordringen, besloot ik te vertrekken.
En hier is dan tevens de verklaring,
waarom ik het verhaal van mijn Zweed
sche belevenissen in Budapest liet begin
nen. Een Zweedsche studiereis stond se
dert langen tijd op het programma en
was zorgvuldig voorbereid. En wanneer
zou het aantrekkelijker zgn, den afstand
tot de poolcirkel te halveeren, dan wan
neer men verwelkt aan gesmolten Buda-
pestsch boulevard-asfalt vastkleefde.! De
beslissing verfrischte mij en nog denzelf
den avond entoucheerde de kruier, die
mgn bagage in den nachttrein onderbracht,
de laatste van de eindelooze ree'ks Buda-
pester fooien.
De trein rolde plichtsgetrouw gedurende
enkele etmalen naar het Noorden. Des
nachts was het warm en overdag was het
warmer. Het werd zelfs merkwaardig ge-