PRIMA TUINGRINT
Nieuws- en Advertentieblad
Verschijnt Woensdag en Zaterdag
Banketbakkerij „Nieuwerhoek"
PASCHEN.
Oe stembus in 1933.
BEDERFT UW PAASCHDAGEN NIET,
Wij hebben ruime keuze PAASCH-ARTIKELEN, o.a.
D A INI i N restaurant ©KUUYSIEH
B®MID>ST©IFIFIEHH^INI®IEIL JOH. TM
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen.
N.V. Middenstandsbank
BIJKANTOOR: SOEST
Verhuring van
Safe Loketten
EERSTE SOESTER BEGRAFENIS ONDERNEMING
Begrafenissen - Transporten - Crematie's
No 30
Een en Twintigste Jaargang
Zaterdag 15 April 1933
BUREAU VOOR ADMINISTRATIE: VAN WEEDESTRAAT7 SOESTDIJK
ADVERTENTIËN EN INGEZONDEN STUKKEN WORDEN INGEWACHT
TOT UITERLIJK DINSDAGS- EN VRIJDAGSMORGENS 10 u.a. h. BUREAU
UITGAVE: N.V. EERSTE SOESTER ELECTR. DRUKKERIJ v.h. B. v. d. BOVENKAHP
HET AUTEURSRECHT VAN DIT BLAD WORDT UITDRUKKELIJK VOORBEHOUDEN OVEREENKOMSTIG ART. 15 VAN DE AUTEURSWET 1912 - (STAATSBLAD No. 380)
ADVERTENTIËN: VAN 1-5 REGELS 75CTS., ELKE REGEL MEER 15 CTS.
GROOTE LETTERS NAAR PLAATSRUIMTE, BIJ ABONNEM. KORTING
ABONNEMENTSPRIJS f 1.— PER DRIE MAANDEN. FRANCO PER POST
REDACTIE- EN ADM.-ADRES: v. WEEDESTR. 7 - TEL. 2068 - GIRO 161165
door minderwaardige koekjes of gebak te koopenl Koopt daarom bij ons, dan is U
zeker het allerbeste te krijgen, en U betaalt geen woekerprijzen
Mandjes Netjes Eitjes enz. enz. Slagroomtaarten met Nougateieren, Slag
roomwafels, gevulde Nougateieren Vruchtengebakjes met marsepain, ramonais,
Japanaise's, Evelientjes, mooi gesorteerde gebakjes a 7 cent en andere. Alles eerste
kwaliteit gebak
Zondag geopend van 11 tot 3 uur 2e Paaschdag den geheelen dag
Beleefd aanbevelend
TELEF. 2232 JAC. KOUWENHOVEN TELEF. 2232
IEDEREN ZATERDAGAVOND 8 UUR
JAZZ-BAND: THE THREE SYNCOPATER8
VRIJ ENTREE
v.h. Kleman en Berghuis
Levert U BETERE BRANDSTOFFEN en Goedkooper
KANTOOR. KERKPAD 1A - SOEST - TELEF. 2180, HUIS 2186
ALLE gute ding seynd drey
Drum schen(k dir drey Ooster Ey.
Glaub und Hoffnung samt der Lieb
Niemals auss dem Herzen schieb
Glaub der Kjirch, vertrau auf Gott,
Ldebe Ihn biss in den Todt.
(Oud vers op een Oud-Duitsche
Paasehprent).
Het christelijke Paaschfeest, zooals wij
dat thans kennen, werd oorspronkelijk, in
overeenstemming met 1 Cor. „Ook ons
Pascha is voor ons geslacht, namelijk
Ghristus" gevierd ter herdenking van den
kruisdood en de wederopstanding van den
Öhnistus. Later werd aan het Paaschfeest
zelf meer uitsluitend de beteekenis van de
herdenking van de grootste overwinning
over dood en graf, de verrijzenis, die tot
hoeksteen van het christelijk geloof zou
worden, gegeven.
De berekening van den Paaschdatum - de
Zondag die op de eerste volle maan na het
officieele begin van de lente op 21 Maart
volgt is een zeer ingewikkelde geschie
denis, waarvoor tal van formules bestaan.
Het zij voldoende op te merken, dat vol
gens astronomische berekeningen eerst na
300.000 jaar de periodieke Paaschdatums in
dezelfde volgorde terugkeeren. Paschen kan
op 22 Maart vallen, doch ook op 25 April.
In de jaren' 1598, 1693, 1761 en 1818 viel
Paschen inderdaad op 22 Maart. Maar in de
eerste eeuwen die nu volgen, is dat niet
meer te beleven. In den jare 1734, alsook
in 1886 viel Paschen op 25 April en dat ge
beurt weer in 1943, 2038 en 2190.
Paschen brengt een heele reeks geker
stende gebruiken mee, zooals het eten van
e:eren en speciaal vervaardigde eieren van
chocolade, suiker, enz. en het gevenrvan ge
schenken. Verder zijn er nog Paaschhazen,
Paaschkippen, Paaschvuren enz. Wat deze
laatsten aangaat, oorspronkelijk waren dat
•groote vuren, welke bij de oude Germanen
i/n de lente ontstoken werden ter eere van
de godin Ostra, de godin van licht, liefde
en leven, van den wasdom dus. Deze vuren
vormden, het hoogtepunt van de heidensche
lentefeesten en men schreef aan den rook
alsmede aan de werking van de vuren zel
ve wonderdadige kracht toe.
Het eten van gewone en gekleurde eieren
omstreeks den Paasohtijd vindt bij verschil
lende volken en rassen plaats en heeft na
tuurlijk telkens een andere oorsprong. Zelfs
de Chineezen eten speciaal eieren, in dezen
tijd van het jaar. bij hun lentefeest. Hoe
het ook zij, reeds in de vroegste tijden gaf
•men aan he tgebruik der eieren een symbo
lische beteekenis. Bij de Joden at men aan
den Paaschdisch met het Paaschlam tevens
eieren. Het viel de Christenen niet moeilijk,
om eerlang aan het ei de symbolis.he be
teekenis van de wederopstanding te ver
binden. Immers kan men het ei inderdaad
beschouwen als een „steenen graf", waarin
ten slotte toch het leven geborgen blijkt te
zijn. Dit verklaart goeddeels het veelvuldig
vertoon van kuikentjes in allerlei Paasch-
uitstallingen.
En dan is er de Paaschhaas, feitelijk voor
velen een van de meest onbegrijpelijke
Paaschattributen. waarvan het moeilijk valt,
er een Christelijke symbolische beteekenis
aan te hechten. Nu, dat heeft men ook niet
gedaan, en in onze dagen leeft de Paasch
haas até symbolische figuur nog voort als
onvervalscht overblijfsel van heidlensche
mythologie. De oude Germanen beschouw
den den haas als een heilig dier, dat door
de godin Ostara veranderd was in een vier
voeter, hoewel het oorspronkelijk een vo
gel was. Doch ondanks deze wonderbaar
lijke verandering zou de haas nog steeds
het vermogen hebben behouden om eieren
te leggen. Ostara moet den haas tot haar
boodschapper gekozen hebben, en als men
nu nog weet, dat Ostara de godin van het
Oosten, de lente en den ochtendstond was,
dan heeft men eenig begrip omtrent de ont-
voor Amersfoort en Omstreken
VAN WEEDESTRAAT 37
TELEF. 2097
Deskundige voorlichting bij
den in- en verkoop
van Effecten.
Verzilveren van Coupons
Handelscredleten
Incasseerlngen
Spaar-Deposito's rente 37,
B°heerder
J. N. PLEMPER VAN BALEN.
wikkeling van de figuur van den Paasch
haas, die eieren legt. En het is begrijpelijk,
dat in Dudtschland, het land van de Ger-
maansche stammen, de haas een nog veel
grooter plaats inneemt bij de Paaschattri
buten, dan dit in ons land het geval is.
FLORIS C.
(Nadruk verboden).
Het Bestuur van de af deeling Soest van
de Liberale Staatspartij „de Vrijheidsbond"
verzoekt ons onder bovenstaand opschrift
het navolgende op te nemen;
Wat zal, wat moet de Nederlandsche kie
zer in 1933 bij de stembus doen? Velen zul
len de neiging hebben anders te doen, dan
zij in 1929 deden.
Er is in de verloopen vier jaar zoo heel
veel veranderd, meestal niet ten goede; me
nigeen zal zich voornemen bij de stembus
van 1933 zijn ontstemming te uiten over
zijn politieke partij, die naar zijn inzicht de
algemeene welvaart niet beter wist te be-
'houdern, het bedrijfsleven niet krehtiger
steunde of niet pal genoeg stond voor de
aantasting der loonen en salarissen.
Nu is het kiesrecht de stembevoegdheid,
de mondig-verklaring der staatsburgers en
-burgeressen. Geschonken vertrouwen legt
verplichting op en men mag van den kiezer
dus een rijp en zelfstandig oordeel ver
wachten, een weloverwogen daad!
Welke overwegingen moet nu die groep
van staatsburgers en -burgeressen laten
gelden, die niet vast in rechtschen of rooden
politiek grond ligt verankerd?
In de erste plaats zich bezinnen op het
bezit aan staatkundige en geestelijke begin
selen! Die zijn er positief tusschen rechts en
rood in. En zij zijn bovendien de draag
ster der zuiverste Nederlandsche traditie,
die van gewetensvrijheid, van eerbied voor
de vrije ontwikkelingsmogelijkheden der
menschelijke persoonlijkheid, van de ver
antwoordelijkheid van den enkeling tegen
over de gemeenschap, tegenover zijn eigen
bestaan. Deze beginselen liggen niet eng
omlijnd in Kerkleer, dogmfi of politiek pro
gram. Zijn zijn daarvoor te breed, te alge
meen, te levenid! Het is hun sterkte en hun
zwakheid- Hun sterkte, omdat ze algemeen
menschelijk zijn en niet versteenen of bui
ten de werkelijkheid liggen, hun zwakte,
omdat ze niet in klinkende leuzen kunnen
worden opgediend, doch diepere bezinning
vragen en een zich toeeigemen door den
enkeling.
Op grond van die beginselen kunnen de
liberalen niet Roomsch stemmen, omdat
Rome principieel de gewetensvrijheid loo
chent, niet Anti-revolutionair of Christel!jk-
historisch, omdat zij hun opvattingen om
trent dien Bijbel hoeveel eerbied zij ove
rigens ook voor het Boek mogen gevoelen
niet als een voor allfen geldenden norm
van staatsgezag kunnen) aanvaarden, niet
rood, omdat zij de verantwoordelijkheid
voor hun bestaan niet op de gemeenschap
willen overbrengen, omdat zij den klassen
strijd niet erkennen.
Op grond van die beginselen kunnen ze
ook geen belangenpartij stemmen, geen
middenstands-, plattelanders- of wat voor
groepspartij ook. De wijze, waarop zulk
een partij groepsbelangen formuleert en
die belangen ziet als DE belangen van het
Nederlandsche volk, moge bekoren, het is
slechts een schijn. Men denke zich slechts
de gevolgen in, wanneer alle groepen zoo
deden en ons parlement bestond uit arbei
ders-, industriëelen-, reeders-, middenstan
ders-, ambtenaren-, boeren-, schipperspar-
tijen enz. De boeren zouden zeker aan het
kortste eind trekken en elk beginsel zou uit
de politiek verdwijnen. Omdat de liberalen
wel beginselen hebben en willen handhaven,
kunnen zij ook daaraan niet meedoen. Op
bouwend werk kunnen deze groepspartijen
niet verrichten en de ernstige, bezonnen
staatsburger zal die partijtjes niet steunen.
Misschien gaat het hart uit naar een nieit-
wc partij, die der fascistische-nationaal-
socialistische groep. En dit, omdat men de
voortgaande verzwakking van de nationale
gedachte, van het gezag, de oogendienarij
door sommige politieke partijen van de
vakbeweging, met weerzin ziet. Dit ook,
omdat men niet verder wil op den weg,
waarop de SDAP bij onderscheiden gelegen
heden., zijn vertegenwoordigers maakte tot
slaafsche uitvoerders van den partijwiL Er
is een weerzin tegen de praktijk van de
algemeen-kiesrecht-democratie aan het
groeien.
Maar is er eenige zekerheid, dat dit na
tionalistisch product bij ons zal gedijen? Is
dit economische programma ook al iets
meer dan grauwe theorie? Is het geven'van
zijn steun aan zullk een pa/rtij iets anders
dan een sprong i,n 't duister?' Het is daar
enboven ook in het geheel niet noodig een
nieuwe partij op te richten, indien men de
eenheid' der natie, den eerbied voor de Ne-
derlandisohe historie levend, wil houden, het
gezag wil handhaven, den klassenstrijd be
kampen, de ongezonde uitwassen van onge
breidelde democratie en partij-ovenheer-
sching wil beknotten. De liberale opvatting
van historie, staatsgezag en democratie
jaagt daarnaaT, alleen woorden zijn hier
niet voldoende. Een partij, die besef heeft
van verantwoordelijkheid en die ook in de
praktijk dragen wil, mag zich niet meer
voornemen dan bereikbaar is, mag geen
doel stellen, dat gehuld is in algemeenhe
den, doch moet scherp omlijnd aangeven,
wat zij wil en hoe zij 't wil.
Als tot hiertoe onze overwegingen alle
negatief waren, door wel te weten hoe niet
te stemmen^ dan komt nu de vraag, hoe
wel te stemmen. En nu is de moeilijkheid,
dat de liberale gedachte, die boven meer
precies omlijnd werd, in twee politieke
huizen woont, Vrijheidsbond en Vrijzinnig-
Democraten. Hier 's geen forsch beginsel-
verschil, hier is verschil in sfeer, van nul-
ance, doch niet van diepliggende opvattin
gen.
Toch moet er een keuze gedaan worden
en zij is te doen. De Vrijheidsbond is de
meest welbewuste drager der bovenbeschre
ven beginselen, aanvaardt zonder voorbe
houd de nationale gedachte en den/ plicht
tot handhaving' onzer onafhankelijkheid,
heeft zich behoed voor de zuiging der roo-
de democratie en vakvereenigingseconomie.
De Vrijheidsbond is het politieke instru-
menjt, waarvan de niet reohtsche en de niet
roode kiezer, die een beginsel politiek wil,
zich moet bedienen.
M'aar, zal er gezegd worden, het is schoon
en goed, dat ge ook in de politiek den regel
walt volgen, dat de mensch bij broodi al
leen niet zal leven, diodi zonder brood kun
nen wij ook niet leven. M.a.w. zijn onze
stoffelijke befljj^n, zijn de belangen van
den ilandlbomi" n het platteland) bij den
Vrijheidsbond, "veilig? Er is misschien een
oogenblik aarzeling; bij den Vrijheidsbond
denkt men aan liberalen, bij het woord li
beralen aan den vrijhandel, bij den vrijhan
del aan de ongetemperde moordende bui-
tenlandsche concurrentie. Deze gedachten-
gang is onjuist! de vrijhandel is een wer-
tuig, waarmede de liberalen de nationale
welvaart en de wereldwelvaart hebben op
gevoerd; deze welvaart is er dan ook groo-
telijks door gebaat- Miaar een dogma is het
niet en zij het met een bloedend harte,
omidat men het ziet als een ontwikkeling
in de verkeerde richting men is bereid
in dezen tijd met goede maatregelen het
Nederlandsche bedrijfsleven, en zeker den
landbouw te schrageni, zelfs indien deze
maatregelen niet volkomen strooken met
het beginsel van den vrijhandel.
De rechtsche partijen hebben 'dit ook ge
daan. Men wilde gaarne een pleister leg
gen op de wonde, die men met de opgeleg
de sociale lasten het onbeschutte boeren
bedrijf toebracht en voortgaat toe te bren
gen. Daar komt bij, dat de linksche Neder
landsche boerentstand zijn politieken in
vloed had verwaarloosd. En waar ter we
reld denkt men het eerst om de belangen
van hen, die er zelf niet om denken? Maar
de in den boerenstand ontwakende wil zich
te handhaven, zich te doen gelden, vond in
den Vrijheidsbon 1 een hartelijken weer
klank; men besefte, dat de landbouwende
bevolking voor iedere natie een groote be
teekenis heeft, dat zij voor Nederland ten
eenenm'ale onmisbaar is. Behoud van een
hoogstaand landbouwbedrijf, van een tal
rijke en zoo welvarend mogelijke land
bouwbevolking werd als het voornaamste
onderdeel der Regeeringstaak in crisistijd
gezien en men wilde bevorderen, dat de be
stuurszorg voor het platteland zoo zorg
vuldig mogelijk zou zijn. Dit niet alleen ten
opzichte van den druk der gemeentelijke
belastingen, doch ook voor het verkeer,
telefoon, electriciteit, waterleiding, wegen-
beheer, enz.
Reeds lang zag men bij den Vrijheidsbond
zeer duidelijk in, dat de ontwikkeling der
moderne maatschappij met zijn vakvereeni-
gingien, beschutte bedrijven, met zijn op de
bedrijven gelegde sociale lasten, den boe
renstand in een zeer ongunstige en onrecht
vaardige positie bracht. Zooals de liberale
gedachte den boerenstand voor anderhalve
eeuw bevrijdde van de uitbuiting der gil-
dien, zoo wil zij ook de bestaansvoorwaar
den voor den boerenstand in een rechtvaar
diger verhouding brengen) tot de overige
bevolkingsgroepen.
Voor den verderen uitbouw der land
bouwcrisiswetgeving is geen vast program
ma aan te geven; de grondgedachten legde
de Vrijheidsbond neer in een landbouwrap-
port. Gij moet het aan Uw afgevaardigden
overlaten in Uw belang te handelen, zooaLs
de door niemand te voorziene ontwikkeling
der toekomst dat zal vragen. Ook het meest
uitgewerkte economische programma heeft
voor de toekomst weinig waarde; op nuch
ter oordeel en gezond verstand, op de des
kundigheid Uwer afgevaardigden moet gij
vertrouwen.
De gemeenteraad van Soest is in openba
re vergadering bijeen geweest op Woensdag
12 April jl., des namiddags te 1,30 uur ter
behandeling van het reeds eerder door ons
vermelde agendapunt, te weten:
Voorstel van B. en W. tot het instellen
van beroep tegerf, de beschikking van Ge
deputeerde Staten dezer Provincie dd. 28
Maart 1933, 3e afdeeling, No. 834/781, hou
dende vaststelling van den uitgavenfactor
over het rekeningsjaar 1931, in verband met
de Wet, houdende regeling van de finan-
cieele verhouding tusschen Rijk en Ge
meenten.
Alle gemeenteraadsleden waren aanwezig.
De vergadering werd ditmaal gehouden
in de Commissiekamer van het gemeente
huis en was binnen een 5-tal minuten afge-
loopen. In de Raadszaal hingen namelijk
de kaarten; en wijziigimgskaarten van het
zooveel besproken communistische mil-
lioenenplan dezer gemeente, ook wel eens
geheeten ontwerp-uitbreidingsplan. En waar
die wijzigingen op dit oogenblik nog zoo
vreeselijk geheim zijn, kon men natuurlijk
niet toelaten, dat pers en publiek ontijdig
inzage zoude kunnen nemen van al die vele
wijzigingen. Zijn wij goed ingelicht, dan zou
er zoowat een 85 gewijzigd worden!
Hoe dit ook zij, over dat uitbreidingsplan
werden wij in die openbare Raadsvergade
ring niets waar, daar die alleen liep over
den uitgavertfactor. Gedeputeerde Staten
hebben deze factor vastgesteld op f 11,49789
per inwoner, wat voeor onze 14330 inwo
ners uit zou maken een Rijksuïtkeering van
f 164.764,73. Gedeputeerde Staten zijn daar
bij afgeweken van de voorstellen en opga
ven der gemeente, die had becijferd een uit-
keering van f 13,02227 per inwoner, of een
totaal van f 186,623,48. Als de gemeente
gelijk krijgt, zal dat dus een verschil ma
ken van bijna f 22,000. Deze algemeene fac
tor wordt voor een tijdvak van 5 jaren vast
gesteld, en' alle factoren van alle 1100 ge
meenten tezamen, worden tenslotte gemidt-
deld, zoodat bovengenoemde bedragen
geenszins weergeven de juiste uitkeeringen,
Kiest daarom afgevaardigden, die den
landbouw kennen, die in zijn geest denken,
wier hart uitgaat naar den arbeid voor zijn
belang. Maar eischt van die afgevaardig
den ook, dat zij bij andere bevolkingsgroe
pen respect afdwingen, diat zij den land
bouw kunnen zien in zijn samenhang met
de andere bedrijven.
Hier geeft de Vrijheidsbond den land
bouw het volle pond hier toont hij begrip
van de uitingen van onzen georganiseerden
boerenstand. Drie mannen, van liberale op
vattingen, in de landbouworganisaties zelve
naar voren gekomen, kregen een kansge
ven de plaats.
Qp grond van Uw beginsel, op grond
van Uw belang, ter wille van het aanzien
van Uw stand, kunt gij met volle overtui
ging den Vrijheidsbond steunen bij de
stembus van 1933.
GEMEENTERAADSVERSLAG.
die de gemeenten ten slotte zal ontvangen.
Hoe hooger echter de factor voor Soest
wordt per inwoner, hoe hooger dan ook de
gemiddelde factor van alle gemeenten zijn
en waar er ten slotte slechts een bepaald
bedrag ponds-ponds gewijze onder alle ge
meenten moet worden verdeeld, zal Soest
toch ook zeker profiteeren als zij zelf plaat
selijk een hoogere factor vastgesteld kan
krijgen»
Het eigenlijke bedrag, dat als uitkeering
wordt genoten is ruim f 6,per inwoner,
doch daar Soest valt onder de algemeene
garawtiebepaling van in geen geval minder
uitkeering te krijgen, dan zekere nonnen,
zal de uitkeering voor Soest ten slotte wel
ruim f 8,per inwoner worden, wat dan
toch altijd nog ruim f 115,000 uitkeering uit
de Gemeentefondsbelasting zou beteekenen.
De bezwaren^ die Gedep. Staten hadden
betreffen voornamelijk de kosten van werk
verschaffing. Zij meenen^ dat een bedTag
van f 18,986.75 niet onder die kosten be
hoort te vallen, daar deze kosten betreffen
zuiver produotief werk en de gemeente er
niet in geslaagd is aan te toonen in hoe
verre daar een gedeelte onproductief werk
in is verwerkt. De gemeente meende, dat
9/10 onproductief en slechts 1/10 productief
was, doch Gedep. Staten konden met deze
geschatte verdeeling niet accoord gaan.
Het verbeteren van wegen en bermen is
naar hunne meening steeds eenigszins pro
ductief. In verband hiermede werd ook be-
Timmerhuis van JAN IN 't HOUT
Timmerman en Aannemer
Bouwkundige
Beëedigd makelaar Taxataur
Onderhoud, Verbouw en Nieuwbouw
Banningstraat 76 Tel. 14
SOESTERBERG
FIRJVIA JOH. TAK (voorheen Kleman en Berghuis)
Kantoor Kerkpad la SOEST Telefoon 2180 Huis 2186
In Meterbak af te leveren tegen scherp concurreerende p r ij z e n
Fa. M. HAKS en WED. D. HAKS. Opgericht 1890
TELEFOON 2146, 2037, 2002
D. HOOLWERF, Dir., Heuvelweg 18
DE RAAD IN BEROEP OVER DE VASTSTELLING DOOR GEDEP.
STATEN VAN DEN UITGAVENFACTOR OVER 1931
IN VERBAND MET DE UITKEERING VAN
HET RIJK AAN DE GEMEENTE
Mogelijk voordeelig verschil voor de gemeente van bijna f 22.000
Daarna de Raad den geheelen verderen middag in geheime zitting bijeen ter
behandeling van de wijzigingsvoorstellen der Commissie voor
het Uitbreidingsplan
HEFTIGE DISCUSSIES OVER DIT UITBREIDINGSPLAN
