EN TWINTIG MIN.
—^neraal Röell
trekt van leer.
De loop der bevolking
in Soest.
De aanstaande
blijde gebeurtenis.
HAD U GEDACHT, DAT
Oe dankstonden der
kerken.
Ontheffing van de
winkelsluitingswet.
I Plaatselijk Nieuws
Gedurende 1937.
Communiqué van den hofarts.
Soesterberg
In verband met
de blijde gebeurtenis.
Tegen „ziekelijk pacifisme" en extremisme.
EEN REDE VOOR DE NATIONALE
JONGEREN.
In „Royal" te Arnhem, heeft de oud
commandant van het veldleger, gep. luite
nant-generaal jhr. W. Röell, voor het Na
tionaal Jongerenverbond, dat daar zijn
tweede lustrum herdacht, een rede gehou
den, getiteld: „Het Nationaal Jongeren
Verbond en de Nederlandsche volks
kracht."
Er is, aldus spr., een zeer bijzondere
evolutie waar te nemen t.a.v. hetgeen ons,
beproefde nationalen en Oranjemannen, na
aan het hart ligt. Toen u in 1925 hier te
Arnhem uw wieg gevonden hebt, toen was
het wachtwoord strijd tegen defaitisme en
eenzijdige ontwapening. Schoon en noodig
in dien tijd en bovenai nu ook niet te ver
geten. In feite gaat het om het vaderland
zelf.
Het vaderland, dat is: wij allen met en
onder Oranje onder Gods heilig en genadig
bestuur. Het vaderland, dat beteekent de
natie van ruim 70 millioen menschen, wo
nende in het Nederlandsche territoir over
vier werelddeelen verspreid.
Dat vaderland, met en door Oranje groot
geworden, heeft dus terecht oranje als
symbool en nu moge men zooveel praten
als men wil over deze vlag: het water van
alle oceanen kan wel door zijn zout de
oranjekleur doen verbleeken, maar haar
wegwasschen of rood verven, dat kan het
nooit.
Over de vlag.
Waar het historisch vast staat, dat oran
je deel uitmaakte van ons vlaggensamen-
,Stel in den strijd om de wording van ons
volk en imperium, daar zie ik, aldus spr.,
in het gedrein van onze vlag zonder oran
je herleving van den keezengeest.
Daarom is voor spr. een vlag zonder
oranje, hetzij in baan, hetzij in wimpel,
anti-nationale keezenmentaliteit.
Het is mogelijk bij de wet oranje uit de
vlag te bannen, maar toch blijft de Neder
landsche vlag zonder oranje, dus als sa
menstel of zonder oranjebaan, of zonder
een steeds officieele bijbehoorende oranje
wimpel, een on-Nederlandsche vlag.
W\j zijn het er allen over eens, dat de
vaderlandsche wagen moet rijden op den
grooten nationalen voorrangsweg; ge weet,
dien weg afgebakend door palen met oran
je koppen, dat iS een sprekend symbool,
de voorrangsweg is afgebakend door oran
je, wat tusschen oranje rijdt, is goed.
Welnu, om op dien weg te mogen mede
rijden in de richting der nationale beweging,
kan men komen van rechts of van links.
Van beide zijden moet men heel langzaam
en voorzichtig op den voorrangsweg ko
men, dus geen te haastig of scherp geac-
centueerden van rechts, eerst moeten zij
wachten tot zij wat bekoeld zijn omj in het
reëele nationale verkeer in te treden.
Maar van links is het heel anders, de
zen, die mede willen, moeten eerst dan nog
geheel naar rechts oversteken, dus gewaar
borgd nationaal zijn in alles, indien zij in
het voorrangsverkeer afgebakend door
oranje willen intreden.
Democratie.
In ons tijdsgewricht wordt er te veel ge
schermd met het woord democratie en als
men dan vraagt: wat bedoelt gij daarme
de?, hoort men nooit iets positiefs, alleen
tegenstellingen tot andere dingen.
Er groeit iets anders, iets cosmisch-na-
tionaals, waarin de waarde van den arbeid
in onderlinge samenwerking van ons, klei
ne menschen, in eeuwigheidslicht bezien,
steeds geheel tot haar recht komt en dat
spr. zou willen kenschetsen met het oud-
Nederlandsche woord „heemsch". Spreker
was verheugd in den thans gestabiliseerden
arbeid van het N.J.V. de heemsche gedach-
5 ite, die naar zijn oordeel de toekomst van
ons volk zal moeten fundeeren, terug te
vinden. Alles wat in Nederland werkelijk
nationaal is, wordt bezwadderd, aldus spr.
Spr. getuigde van zijn groote vreugde
over het feit, dat er aan eenige millioenen
Europeesche Nederlanders de schellen van
de oogen zijn gevallen. Ik ben met u allen,
aldus spr., volkomen bereid hun allen de
vriendenhand toe te steken en een plaats
te geven aan de touwen waaraan wij den
vaderlandschen wagen definitief uit het
moeras moeten trekken, maar men eische
niet aanstonds te veel. Als mensch ben ik
altijd en overal klaar een hand toe te ste
ken, maar hier geldt a fortiori de vraag,
der waarborgen en het verantwoordelijk
stellen voor de onpeilbare schade door hen
aan het vaderland toegebracht.
Moreele schade en veiligheidsschade,
want gevoteerde credieten beteekenen pas
na jaren de bemande en geoefende grootere
zeegaande vloot en oorlogsleger. Engelands
huidige onmacht als vredesbalans tot
1940 is het gevolg van de eerste Mac-
Donaldsche Labour-regeeringen.
Dat kostte Abessinië het leven, dat laat
Japan de vrije hand. Ziekelijk pacifisme is
het grootste oorlogsgevaar.
Mystiek van Oranje.
Er zijn in ons vaderland thans zoovele
prachtige voorbeelden van oud-nationale
kracht. Naast de zeevarenden zijn er vele
voorbeelden: onze vliegeniers en ontdek
kingsreizigers en geleerden, onze bestuurs
ambtenaren op moeilijke posten, onze vloot
en leger waar dit van de weermacht ge
vraagd wordt, in één woord, allen die bui
ten en in Harer Majesteits wereldimperium
Nederlands naam groot maken.
Wanneer wij heemsch denken, dan trek
ken zij allen mede aan den nationalen wa
gen, hun geest tintelt van volkskracht;
mocht hun stempel staan op 's lands be
leid.
Gij hebt uw idealen, gefundeerd op den
echten nationalen zin, die eiken import af
wijst en die bovenal weten dat Nederland
zonder Oranje's leiding niet langer Neder
land is, omdat de geschiedenis leert, dat
het Nederland met Oranje zoover de
omstandigheden dit toelieten steeds
goed en zonder Oranje steeds slecht ging.
Het is de mystiek van Oranje, die ge-
helmy.innlg en onweerstaanbare kracht, die
alles wat nationaal, wat heemsch denkt,
beheerscht, z(J is het stramien onzer volks- i
kracht, zij is de volkskracht zelve.
Zi) vraagt niet naar rang of stand, zij
kent alleen het vaderland en degenen, die
dat waarachtig willen dienen. Oranje's
mystiek eischt, dat allen die van goeden
wille zijn, samen aan de heilige taak van
het vaderland mede arbeiden tot ln de hoog
ste sferen.
Het is die mystieke volkskracht, thans
gesymboliseerd in het godsvruchtige en
wjjze beleid onzer Koningin, door welke de
kroningswoorden van 1898 door de Ko
ningin-Moeder uitgesproken: „Oranje kan
nooit, nooit genoeg voor Nederland doen",
In uw hart doet opwellen de oude 16e eeuw-
sche roep en belofte „Vivat Oranje", om
Oranje te hooren antwoorden „Je Main-
tiendrai." (De Telegr.).
Wederom is dit jaar de bevolking van
onze gemeente niet onaanzienlijk toegeno
men, hetgeen uit het navolgende bevol
kingsstaatje kan blijken, dat aangeeft het
getal van de totale bevolking der gemeen
te Soest, telkens op den aangegeven dag.
1937.
1 Januari 16994
1 Februari 16982
1 Maart 17042
1 April 17134
1 Mei 17181
1 Juni 17294
1 Juli 17330
1 Augustus 17410
1 September 17471
1 October 17498
1 November 17554
1 December 17574
1938.
1 Januari 17542
Uit deze getallen blijkt, dat de bevolking
in het jaar 1937 met niet minder dan 5 4 8
is toegenomen, een aantal, dat zeer hoog
is te noemen. Verleden jaar was die toe
name slechts 344.
Te veel vrouwen!
De 17542 inwoners van Soest bestaan uit
8579 mannen en 8963 vrouwen, en dit is
werkelijk iets bijzonders.
Immers in geheel Nederland komen op 1000
mannen, 1007 vrouwen voor, terwijl in de
laatste jaren op de 100 meisjes 106 jongens
werden geboren.
Het aantal mannen neemt dus langza
merhand toe en als dat zoo doorgaat zul
len er waarschijnlijk in 1942 evenveel man
nen als vrouwen in Nederland zijn.
Doch Soest schijnt op dien regel nu een
uitzondering te maken. Hier zijn veel meer
dan 1007 vrouwen op 1000 mjannen, precies
uitgerekend is die verhouding hier 1045
vrouwen op 1000 mannen, wat werkelijk
exhorbitant hoog is te noemen. Er is hier
een vrouwenoverschot van 384, hetgeen bij
de normale verhouding van 1007 vrouwen
op 1000 mannen, slechts 60 zou zijn ge
weest.
Zoo uitgerekend zijn er hier dus niet min
der dan 3 24 vrouwen te veel!
In elk geval zal te Soest het volkomen
evenwicht tusschen mannen en vrouwen
nog wel niet in 1942 bestaan, dat zal nog
wel even langer duren.
AANRIJDING.
Maandagmiddag tegen half zes plaatste
de Soester winkelier J. C. C. zijn driewie-
lige transportfiets op geruimen afstand
achter de gemeentelijke vuilniswagen op
den Heideweg. Hij ging toen zijn klanten
bedienen. De chauffeur van den vuilnisauto
zette echter, zonder naar achteren te zien,
de auto terug, waardoor de driewieler voor
al van voren nog al beschadigd werd.
De behandelende hofarts van
H.K.H. Prinses Juliana heeft Dins
dagmiddag te 12.30 uur een commu
niqué uitgegeven, waaraan wij het
navolgende ontleenen:
Waar in de laatste dagen de mee
ning nogal ingang schijnt te vinden,
dat de op het Palels Soestdijk te
verwachten blijde gebeurtenis thans
binnen enkele dagen kan worden te
gemoet gezien, stelt Dr. de Groot, de
behandelende hofarts er prijs op er
de aandacht op te vestigen, dat deze
gebeurtenis zeker nog wel een of
zelfs twee weken zal kunnen uitblij
ven, hoewel zulks natuurlijk nooit
met zekerheid is te zeggen.
De gezondheidstoestand van d"
Prinses is voortreffelijk.
DE COMMISSIE VAN WELDADIGHEID.
Uitdeeling van warme kleeding en dekens.
Dinsdagmorgen te half elf werd door de
Commissie van Weldadigheid te Soest, be
staande uit Mr. W. A. J. Visser, burge
meester van Soest, Notaris A. O. Dam
mers en Mevr. S. G. Landweer-de Visser,
in het gebouw van de Koninklijke Naald
vakschool aan de Burgemeester Grothe-
straat aan ongeveer een 100-tal gezinnen
warme kleeding en dekens uitgedeeld.
Zooals bekend, is de Koninklijke Naai
en Breischool, later omgedoopt in Koninklij
ke Naaldvakschool, een instelling geweest
van wijlen H.M. de Koningin Moeder. Na
Haar overlijden .heeft H.K.H. Prinses Ju
liana zich het lot der school aangetrokken
en ook de plaats van Koningin Emma in
de historische Com,missie van Weldadig
heid ingenomen, die telken jare zooveel
goed doet voor de arme bevolking te dezer
plaatse.
De gezinnen ontvingen tevens een bon
boekje, waarop zij verschillende levens
middelen bij de Soester winkeliers kunnen
koopen, terwijl enkelen nog daarenboven
eenige gaven in .natura ontvingen.
PATIENTJE IN HET WOONWAGEN
KAMP.
Zondagmiddag werd aan de politie ken
nis gegeven, dat in het woonwagenkamp
een bewoonster ernstige verwondingen
had opgeloopen en zonder medische hulp
was. '4;
Een agent van politie stelde terstond een
onderzoek in en weldra arriveerde ook Dr.
de Vos. Er bleek, dat twee dagen geleden
het 5-jarige dochtertje van den woonwa
genbewoner J. P. in het woonwagenkamp
te Hilversum een ketel kokend water van
een kachel had getrokken en over het li
chaampje had gekregen, waardoor ernsti
ge brandwonden waren ontstaan aan de
handjes en aan het gezichtje. Medische
hulp was toen niet verleend en men was
verder naar Soest getrokken. Dr. de Vos
verleende deze thans en behandelde het
meisje verder zoo goed mogelijk.
MEISJE AANGEHOUDEN.
Maandagnacht: is alhier door de politie
aangehouden een 19-jarig meisje, dat ver
pleegd werd in een particuliere Inrichting
te Amersfoort en vandaar was weggeloo-
pen. ZJJ bracht den verderen nacht op het
politiebureau door en werd den volgenden
morgen overgebracht naar Amersfoort.
KOMENDE AFZETTING VAN HET
BE QUICK-TERREIN.
Naar wij vernemen zal binnenkort het
voetbalterrein der vereeniging Be Quick
op den Eng geheèl worden afgezet, teneinde
aan het euvel van niet betalende kijkers
paal en perk te. kunnen stellen.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Aard van het voorwerp:
Terug te bekomen.
handwarmer - t
glassnijder
polshorloge
geel lederen handschoen
rijwielbelastingmerk
moersleutel
grijs kiridertaschje
zwarte hond
rijwielbeiaatingmerk
sleutel
Beetzlaan 17
Korte Bergstraat 7
politiebureau
Molenstraat 35
politiebureau
politiebureau
Mendelssohnlaan 2
Birktstraat 17
Schoutenkampweg 24
politiebureau
V. EN A.V. „SOESTERBERG"
Door de Voetbal- en Athletiekvereenlging
„Soesterberg" wordt op Vrijdag 4 Februari,
's avond3 om 8 uur, in de groote zaal van
„Huis ten Halve" een feestavond georga
niseerd. Het belooft een zeer bijzonderen
avond te worden, wijl er dan demonstra
ties zullen worden gegeven op het gebied
van „Indoor-Training", onder deskundige
leiding. Ter toelichting diene, dat sinds
eenigen tijd ook bij de V. en A.V. „Soes
terberg" de „Indoor-Training" wordt be
oefend, zoo onmisbaar voor de algemee-
ne vorming van den sportman. Aan velen
op onze plaats, voor wie die oefeningen
onbekend zijn, zullen de demonstraties een
mooie gelegenheid voor kennismaking aan
bieden.
Voorts zal op dien avond het „Klein Too-
neel" ui^ Huis ter Heide, onder leiding van
den heer:F. Peters Sr., enkele tooneel-
schetsei«<jpvoeren. Verder zullen de „Siës
ta's" eefiié nummers ten beste geven, ter
wijl eeiF tweetal nummers van het pro
gramma een aangename verrassing zal
inhouden. Na afloop bal, onder leiding van
den balletmeester Gadella. Het geheel op
geluisterd door goede muziek.
Ter versterking van het Trainingsfonds
zullen de bezoekers een kleine bijdrage ge
ven, welke zoo minimaal mogelijk is ge
steld. Jeugdleden 10 cent, senioren 20 ct. en
donateurs 25 cent. Ouders van leden 15
cent, terwijl belangstellenden toegang ver
krijgen voor 0.50, voor zoover nog plaats
aanwezig is.
Het Bestuur vraagt hierbij de medewer
king der plaatselijke vereenigingen om op
dien avond geen festiviteiten te organl-
seeren.
FEESTAVOND „SOESTERBERG'S
HARMONIE".
Door „Soesterberg's Harmbnie", direc
teur D. E. Poortinga, werd j.1. Donderdag
avond voor een stampvolle zaal in „Huis
ten Halve" de jaarlrjksche feestavond ge
geven, die door den voorzitter, den heer
H. van Luijn, werd geopend met een woord
van welkom, waarin aan donateurs en be
gunstigers dank werd gebracht voor den
bewezen steun in het afgeloopen jaar, ook
aan de heeren Mennicken en Waltman, en
in 't bijzonder aan den directeur, die als
dilettant, belangeloos zijn medewerking
verleent. Met voldoening kon spr. memoree-
ren, dat de Harmonie in het afgeloopen
jaar op het concours te Baarn een drietal
tweede prijzen mocht verwerven, nadat zij
nog maar anderhalf jaar bestond. Een
schaduwzijde was echter de omstandigheid,
dat de instrumenten, die in bruikleen door
de L.V.A. zijn afgestaan, binnenkort weer
n^oeten worden ingeleverd, wat voor de
vereeniging een nekslag is.
Daarop werd het muziekprogramma ge
opend met den pittigen marsch „Emma"
van v. d. Leest. Vooral vóór de pauze werd
er op loffelijke wijze gespeeld 'en ïn 't bij
zonder vermelden we hier de vertolking
van „La Dame de Coeur" van Duval en
„de regimentsdochter" van Kessels, waar
door inderdaad werd aangetoond, dat de
vereeniging reden van bestaan heeft. Een
flink applaus was telkenmale de uiting,
dat het gebodene op prijs werd gesteld.
Nadat enkele nummers waren ten ge-
hoore gebracht, gaf een der aanwezige
donatrices in een warm gestemde toespraak
uiting aan haar gevoelens van waardeering
voor het korps, dat zeker niet verdwijnen
magv hieraan de mededeeling toevoegend,
dat er jannen bestaan om tot stichting
van een garantiefonds te geraken, waaruit
risico-snyoor de vereeniging kunnen wor-
Burgemeester en Wethouders der Gemeente Soest
brengen bij deze ter openbare kennis, dat op Maandag
16 Decemiber 1912 des voormiddags ten 10 uur ten
gemeentehuize zal worden aanbesteed het ophalen van
asch en vuilnis aan de huizen der ingezetenen gedu
rende het jaar 1913.
De desbetreffende voorwaarden liggen vanaf heden
ter gemeente-secretarie ter inzage.
Soest, den 2 December 1912.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester, L. van D. Grothe.
De Secretaris, J. H. Benschop.
Den 3den Januari a.s. zal het 40 jaar geleden zijn,
dat de heer J. van Hummel alhier in dienst trad van
het Koninklijk Huis. Sinds 1885 is hij jachtopziener ten
Paleize Soestdijk.
De Meisjesvereeniging „Bid en Werk" zal op
Dinsdag 17 December a.s. in de School met den Bijbel
haar 8ste Jaarfeest houden. Toegangskaarten 25 ets.
verkrijgbaar bij de Weduwe J. K. van den Burg.
A.s. Dinsdagavond 7 uur: Afspelen van het Bil
jart-Concours in het Café „De Koophandel".
Dinsdagavond brandde het huis af, bewoond door
J. d. B. op het Hart. Alles werd een prooi der vlam
men. Verzekering dekt de schade.
J.1. Donderdag en Vrijdag hebben alle schoolkinde
ren het feest gevierd, hun bereid door het Zilveren
Echtpaar de Heer en Mevrouw Loten van Doelen Gro-
the-van Weede.
J.1. Maandag had de aanbesteding plaats voor het
ophalen van asch en vuilnis in 1913; de uitslag was:
G. Middelman, per week 8.
J. v. d. Poel, per jaar 199.50
M. Koot, per jaar 99.50
B. v. d. Kuit, 70.per jaar en vóór elk nieuw
adres 1.meer.
G. van Putten, per jaar300.
H. van Dooijeweert, per jaar 148.75
Wed. D. Haks, per jaar120.
A. Butselaar, per jaar 145.
A. Blankesteijn, per jaar 99.90
J. Willemse, Baarn, per jaar 325.
Wij vernemen, dat 41 ingezetenen zich hebben op
gegeven voor het ophalen van asch en vuilnis.
Het inwonertal der Gem. Soest bedraagt momen
teel ongeveer 5500. Baarn heeft ongeveer 9000 inwoners.
Het gemeenschappelijk jaarlijksch inkomen van alle in
woners van Soest tezamen bedraagt ruim één millioen
gulden, dat ce Baarn vèr over de vier 'millioen gulden.
1925 zoowel het warmste, als het koud
ste jaar is geweest, waarin de hoogste
tempeiatuur 34.2 graden C. (94 graden F.)
en de laagste 15,0 graden C. (27 graden
F. vorst) was?
per jaar een totaal hoeveelheid neerslag
neervalt, gelegen tusschen 640 en 917
per jaar ongeveer 220 dagen zijn, waarin
meer dan 0.1 m.m. neerslag valt?
per jaar van 1400 tot 1600 uren zonne
schijn is?
per jaar slechts maximum 40 heldere
dagen zijn?
de lieerschende windrichting in Neder
land Zuid-West is en daarna in veelvuldig
heid volgen Zuid en West, die alle drie
tezan\en bijna 50 van alle winden vor
men?
de windrichting, die het minste voorkomt
is de Oostelijke, die slechts in de laatste
jaren 69 c/( van alle winden vormde?
de vochtigheidstoestand bijna steeds te
gen de 80 aan is
de maximum hoeveelheid neerslag per
dag in de laatste jaren nimmer méér heeft
bedragen dan 47.5 m.m. in 1930?
de dampkvingdruk gemiddeld vrijwel
juist 760 m.m. is?
(Statistiek Zakboek)
den bestreden, in de hoop dat die plannen
by de aanwezigen op steun kunnen reke
nen.
De voorzitter betuigde zijn hartelijken
dank voor deze sympathieke woorden, die
waren als een zonnestraal.
Medewerking op dezen avond werd voorts
nog verleend door de tooneelvereeniging
„Onder Ons" van de W.A. Hoeve Den Dol-
der, welke op zeer verdienstelijke wijze het
blijspel „Een halsbrekend Huwelijk" op
voerde. Een daverend applaus klonk na elk
bedrijf op en welverdiend was de bloemen
hulde voor de beide dames-medespeelsters,
terwijl ook mevrouw Poortinga bloemen
werden aangeboden.
Deels tengevolge van het zeer uitgebrei
de program was het reeds na middernacht,
toen de uitvoering was afgeloopen en ve
len nog na bleven voor een gezellig samen
zijn.
Naar men ons mededeelt, zijn de uitge
schreven dankstonden der Kerken, zooals
die, in verband met de te verwachten blijde
gebeurtenis ten Paleize Soestdijk, volgens
het bericht in ons vorig nummer zouden
worden gehouden, gewijzigd na overleg
met het Comité, dat de feestviering te de
zer plaatse ter hand heeft genomen. Het
is namelijk gebleken, dat het op hetzelfde
tijdstip houden van de dankstonden en de
lichtstoet (fakkeloptocht) groote bezwa
ren geeft, zoowel voor de kerken, als voor
de stoet.
Ten einde zooveel mogelijk aan die be
zwaren te ontkomen, zijn de dankstonden
thans nader op de navolgende tijdstippen
gesteld
Ned. Hervormde Kerk:
Des ochtends te half elf uur ln de Oude
Kerk op den dag volgende op dien van de
geboorte, dus op den Nationalen feestdag.
Gereformeerde Kerk:
In beide kerken op den avond van den
dag na de geboorte, dus op den Nationa
len Feestdag, des avonds te 7.30 uur.
Indien dit een Zaterdag zou zijn, zal de
dankstond worden gehouden in den gewo
nen dienst op Zondag.
De Minister van Economische Zaken
heeft aan Burgemeester en Wethouders
van alle gemeenten in verband met de vie
ring van de te venvachten geboorte van
een Koninklijken Prins of een Koninklijke
Prinses machtiging verstrekt, een al dan
niet voorwaardelijke ontheffing te verlee-
nen van de Winkelsluitingswet, zulks ten
aanzien van den dag der geboorte, mits
deze niet op een Zondag valt, en van den
daarop volgenden werkdag, den Nationalen
feestdag.
Dit komt er dus op neer, dat alle winkels
op die beide dagen tot des avonds 10 uur
geopend mogen blijven.
