3e BLAD
UW PARIA
wsRssra „Holland-lndië"
WANDELINGEN
Het Uitbreidingsplan
van Soest.
Nuttige Cadeaux
Klomp's
Rijwiellhandel
Tl MTU R KINDERSCHOENEN
Ondertrouw- en
Geboortekaarten.
Steenhoffstr. 77, Soest, Tel.2909
Plaatselijk Nieuws
Minister contra Raad
van State.
BILTHOVENSCHE
PLANTENAPOTHEEK
Voor de feestdagen in
December
P. J. SCHENK
Soesterberg J
Predikbeurten
Juist die goede geschenken
vindt U in overvloed en
voor iederen prijs in
LANGESTRAAT 35
AMERSFOORT
LUXE - SPEELGOED - PORSELEIN - LEERWERK
J. v. HALL, Laanstr. 47, Baara, Telefoon 2672
Sport
U SLAAGT ALTIJD EN BETER BIJ HET
DOOR DE LEVENDE NATUUR
(^d^y P. IMIAM
Huizen - Terreinen - Taxaties
Administratie van huizen - Alle Assurantiën
Steenhoffstr. 5 - t/o station Soestdijk - Tel. 2300
behoorende b$j „D E S O E S T B R" van
ZATERDAG 26 NOV. 1938, No. 86.
Thans is eindelijk op 22 November
verschenen het Staatsblad No. 2380, hou
dende het K.B. van 7 Juli 1938, No. 31,
waarbij beschikt werd op de beroepen in
zake het Soester uitbreidingsplan, en waar
bij dit plan, met gedeeltelijke vernietiging
van het bestreden besluit van Gedep. Sta
ten van Utrecht, werd goedgekeurd, be
halve het deel ten Zuiden van de Beuken
laan-Nieuw eweg en den Eng.
Zooals wij toenmaals reeds veronderstel
den is deze beslissing genomen in afwijking
van het advies van de Afdeeling voor de
Geschillen van Bestuur van den Raad van
State en van de adviezen van den Hoofdin
specteur van de Volksgezondheid (Volks
huisvesting); de Raad van State stelde
vindt U bij ons in ruime keuze, o.a.
AUTOPEDS, RIJWIELEN, LICHTE
MOTOREN, HANDKAPPEN EN
HANDSCHOENEN. Electrische- en
BATTERIJLAMPEN, STUURTAS-
SCHEN. STOFZUIGERS, STRIJK
IJZERS, enz. enz. enz.
KONINGINNELAAN 4. TEL. 2984
voor aan het geheele plan alsnog goedkeu
ring te onthouden, hoewel hij tevens voor
stelde alle reclamanten, hetzij niet-ontvan-
kelijk te vei klaren, hetzij hunne beroepen
ongegrond te verklaren.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
van Boeyen heeft dat advies echter niet
willen volgen en nader overleg gepleegd,
welk nader overleg de Raad van State on
voorwaardelijk afwees, als zijnde in strijd
met de wet.
Doch de Minister had het laatste wocft'd,
pleegde dat nadere overleg en bracht als
nog veranderingen in het plan aan, met
welk laatste advies H.M. de Koningin zich
vereenigde.
Bij het K.B. is een uitvoerige kaart ge
voegd (schaal 1 op 10.000), waaruit blijkt,
dat thans buiten het plan zijn gehouden:
voornamelijk hetgeen ten Zuiden van de
Beukenlaan-Nieuweweg ligt, de geheele
Soester Eng, Dorresteinweg, Eigendomweg
en Bosstraat, Parklaan en Kolonieweg, be
nevens die 11 gedeelten, die Gedep. Staten
reeds eerder uit het plan hadden gelicht.
Zooals men weet, heeft de gemeenteraad
inmiddels voor die uit het plan gelichte
gedeelten en og^ enkele andere gedeelten
een nieuw (het hoeveelste?) uitbreidings
plan in voorbereiding genomen. Verwacht
mag worden, dat thans daarbij voldoende
met alle ingebrachte bezwaren zal worden
rekening gehouden.
Op deze zéér interessante Koninklijke
beslissing en op den strijd tusschen Minis
ter en Raad van State in deze stellen wij
ons voor nog nader terug te komen.
DE UITSLAG VAN DE BRIDGE-DRIVE
VAN „DE SOESTER KRING".
In den door ons gepubliceerden uitslag
van de groote bridge-drive, georganiseerd
door de Sociëteit ,,De Soester Kring" heb
ben wij vermeld, dat in serie C. dè 4de prijs
was behaald door den heer en mevr. Lahr.
Er blijkt echter nader, dat de heer en
mevr. v. d. Ven uit Soestdijk in punten-
aantal precies evenhoog stonden als de
heer en mevrouw Lahr; na loting is de
prijs toen toegevallen aan den heer en me
vrouw v. d. Ven.
Het vermelden van alle prijswinnaars
van deze drive was in verband met den
grooten omvang van de prijswinnaarslijst
practisch ondoenlqk, zoodat wij ons hebben
moeten bepalen tot vermelding van de win
naars van 1ste, 2de, 3de en 4de prijzen.
HULP AAN VLUCHTELINGEN.
Men verzoekt ons er op te willen wijzen,
dat alhier op Dinsdag j.1. is opgericht een
plaatselijk Comité, dat zich ten doel stelt
geldelijke hulp te verstrekken aan vluchte
lingen van alle gezindten, die in Nederland
een toevlucht hebben moeten zoeken en
zonder voldoende middelen van bestaan zijn
om in hun onderhoud behoorlijk te kun
nen voorzien.
Ten einde de daarvoor benoodigde geld
middelen bijeen te krijgen, zal dit Comité
binnen kort alhier eenige cabaret-avon
den doen geven, waarvan de netto op
brengst aan die vluchtelingen ten goede
zal komen.
Men verzoekt echter diegenen, die in
staat en genegen zijn aan die cabaret-avon
den gratis hun medewerking te verleenen,
zulks ten spoedigste aan een der comité-le
den te melden; nadere bijzonderheden om
trent deze avonden zullen spoedig volgen.
Het comité staat onder leiding van de
heeren G. Kraan, Schrikslaan 59, G. ten Ha-
ge, Nachtegaalweg 15 en H. van Seist, Vin-
kenweg 25.
In dit verband vestigen wij mede de aan
dacht op het in dit nummer voorkomende
ingezonden stuk van den heer Vaz Dias.
Albert Cuyplaan 54 Bilthoven
Telefoon 2801 Giro 11005
NESTKASTJES, in soorten van
1.35 af.
VOGELRESTAURANT, voor het
raam 2.35
VOEDERSTANDAARDS, voeder-
blokken, vetbollen.
BOEKEN over vogels en planten.
TIJDSCHRIFTEN (Wandelaar, Flo-
ralia, enz.).
KAMER- en TUINSPUITJES, dege
lijk en sierlijk.
BLOEMENHOUDER voor vaas en
drijfschaal 0.45
PLANTENVOEDSEL in vaasje of
bloempotje.
HONING, zuiver en heerlijk, in sier-
Potje 0.55
BOOM, HEESTER of VASTE
PLANT in den tuin.
EEN MOOI GAZON door bemesting
met mijn Humusmest.
NIET ALLEDAAGSCHE GE
SCHENKEN, die altijd waar
deering zullen vinden, in alle
prijzen en voor vele liefhebbe
rijen.
Plantendokter en Tuinbouw
vakonderwijzer.
K ERSTGA VEN-COMITé
De vorige week kwam het Kerstgaven-
Comité in vergadering bijeen voor een be
spreking der plannen, om, evenals vorige
jaren, het wordt thans de 6e keer,
weer een uitreiking van Kerstgaven in na-
tura aan behoeftige Soesterbergers van al
le gezindten te doen houden. Zooals reeds
eenige malen werd uiteengezet, heeft deze
verstrekking op strikt eerlijke wijze plaats,
in afzonderlijk overleg met de verschillen
de kerkelijke armbesturen en maatschap
pelijk hulpbetoon, waarbij geheimhouding
verzekerd is.
Over de wijze waarop men voor dit sym
pathieke doel gelden moest trachten bijeen
te brengen, besloot het Comité in de eerste
plaats wederom een verloting te houden,
waarvoor de goedkeuring van B. en W. be
reids verkregen werd.
Hoofdprijs: dames- of heerenrijwiel naar
keuze, verder luxe voorwerpen.
In verband hiermede zullen de comité-
leden, verdeeld over verschillende wijken,
deze week huis aan huis loten ten verkoop
aanbieden. Men moet het op prijs stellen,
dat het comité er altijd zelf op uit gaat en
we zijn er va^ overtuigd, dat het doel ook
thans weer de algemeene sympathie zal
hebben en door een ieder op de juiste waar
de zal worden geschat, zoodat de verkoop
een vlot verloop zal hebben.
Omtrent verdere plannen van het comi
té zullen nadere mededeelingen volgen.
NED. HERV. GEMEENTE.
Zondag 27 November 1938, Oude kerk
v.m. 10 uur: Ds. E. Groeneveld.
Oude kerk 6 uur n.m.: Ds. J. I. v. Schaick.
Emmakerk 10 uur v.m.: Ds. J. I. van
Schaick.
Emmakerk 6 uur n.m.: Ds. E. Groene
veld.
Hees 10 uur v.m.: Ds. W. v. d. Waal.
GEREFORMEERDE KERK.
JuLianakerk, Julianalaan:
Zondag 27 November 1938, v.m. 10 uur: Ds.
K. Meima, uit Neede.
5.30 uur: Ds. K. Meima, uit Neede
Wilhelminakerk, Soesterb^traat.
Zondag 27 November 1938, v.m. 10 uur:
Prof. dr. K. Dijk, van Zwolle.
5.30 uur: Prof. dr. K Dijk, van Zwolle.
HERV. (GER.) EVANGELISATIE.
Prins Bernhardlaan.
Zondag 27 November 1938, 's morgens 10
uur: Ds. E. J. Klomp, van Barneveld.
's Avonds 6 uur: Ds. A. Meyers, v. Utrecht.
CHR. GEREF. KERK
Zondag 27 November 1938, v.m. 10 en n.m.
6 uur: Leesdienst.
VEREENIGING VAN VRIJZINNIG-
GODSDIENSTIGEN
Zondag 27 November 1938, v.m. 10.30 uur:
Dr. K. F. Proost, van Rotterdam.
Zondagsschool 121 uur; catechisatie
voor leerlingen van 12-14 jaar. 'sWoen-
dags van 1.30-2.30; voor leerlingen ouder
dan 14 jaar 's Woensdag van 2.30-3.30 u.
Spreekuur van Mej. Nemeê eiken Woens
dag van 3.30-4 uur.
LEGER DES HEDLS.
Samenkomst des Zondags om 7.30 uur n.m.
Klndersamenkomst om 2.30 uur n.m.
Woensdags, samenkomst om 7.30 uur
n.m., voor de kinderen om 4 uur n.m.
Vrijdags om 7 uur n.m. voor de meisjes
van 14 jaar en ouder.
Gebouw Nieuweweg 111.
R.K. KERKEN.
Parochie van de H.H. Apostelen
Petrus en Paulus te Soest.
Zondag a.s. te 7 uur: Vroegmis. Uitreiking
der H. Communie te 8.50 uur. H. Mis om
9 uur. Hoogmis te 10.30 uur. Lof te 6 u.
Parochie van de Onbevlekte Ontvangenis
der H. Maagd Maria te Soestdyk.
Zondag a.s. te 7.30 uur: Vroegmis. Uit
reiking der H. Communie te 7.15 uur en
te 8.45 uur. Hoogmis te 10 uur. Lof te
6.30 uur.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE
TE BAARN.
Kerkgebouw Eemnesserweg 68b.
Zondag 27 November 1938, v.m. 10.30 uur:
Ds. J. W. van Stuyvenberg, van Baarn.
SOESTERBERG
NED. HERV. KERK.
Zondag a.s. van 12.151 uur: Zondags
school.
Zondag 27 November 1938, n.m. 6 uur: Ds.
B. Tuinstra.
R.K. Kerk.
Zondag a.s. te 7.30 uur: 1ste H. Mis. Hoog
mis om 10.30 uur. Des avonds om 6 uur
Lof.
HUIS TER HEIDE
NED. HERV. KERK.
Zondag 27 November 1938, v.m. 10 uur:
Ds. B. Tuinstra.
N.m. 6 uur: geen dienst.
VERGADERING „SOESTERBERG'S
BLOEI".
Maandagavond j.1. hield de V.V.V. „Soes-
terberg's Bloei" in Hotel „Huis ten Hal
ve" alhier een ledenvergadering. Vermoe
delijk in verband met de weersomstandig
heden, was de opkomst zeer slecht. In zijn
openingswoord memoreerde de voorzitter,
de heer J. Nooder, dat de werkzaamheden,
sinds de vorige vergadering, van omvang
rijken aard waren. Het batig saldo van
den in Juli gehouden Voetbalwedstrijd
AjaxD.O.S. bedraagt ruim 100.wat
nog meeviel, in aanmerking genomen het
slechte weer. Het zal met de V. en A.V.
„Soesterberg" worden gedeeld.
Op het request aan den Raad der gemeen
te, voor verbetering van de Batenburglaan,
werd afwijzend beschikt. Het Bestuur van
S.B. blijft echter in deze kwestie diligent.
In verband met het aanschaffen van een
faecaliënwagen door de gemeente, za!
voortaan een beerput tegen een bedrag van
3.geledigd kunnen worden. Aan den
Minister v. Waterstaat wordt een request
verzonden inzage de wenschelijkheid het
Hulppostkantoor naar den Hoofdweg te
verplaatsen.
Van de ingekomen stukken noemen we
een verzoek, te richten aan P. en T., om
een brievenbus in of nabij de van Maaren
straat.
De notulen der vorige vergadering wer
den voorgelezen en onveranderd goedge
keurd.
Vervolgens werd beraadslaagd over een
te voeren zomerpropaganda. Gelet op de
resultaten van den afgeloopen zomer was
het Bestuur van meening, dat S.B. in den
komenden zomer iets moest organiseeren,
wat publiek kan trekken. Na ingewonnen
informaties werd b.v. gedacht aan een 3-
daags muziek- en zangconcours, op werk
dagen in 't begin van Augustus te houden.
Na een uitvoerige gedachtenwisseling ver
leende de vergadering met op één na al
gemeene stemmen het bestuur machtiging
voor het uitwerken van dit plan en hiertoe
met de plaatselijke muziek- en zangvere
nigingen in contact te treden. Besloten
werd om aan de hand van de oude gids
een nieuwe gids voor Soesterberg in één
of tweeduizend ex. te laten verschijnen,
desnoods uitgebreid met een kleine folder.
Bij de rondvraag werd o.m. de gedachte
naar voren gebracht om van den zomer in
Soes'terberg een schaakwedstrijd, zoo mo
gelijk met levende figuren, in de open
lucht te houden, wat door een bestuurslid
nader zal worden uitgewerkt. Voorts wer
den er klachten geuit over het gebruik
van hét eerste gedeelte van den Verlengde
Postweg voor auto's, wat echter verboden
is; over den slechten staat van het rijwiel
pad vanaf het Theehuis Soesterdal, naar
Den Dolder; over het feit, dat nog steeds
niet is voorzien in de verlichting op de
Banningstraat vanaf Soestduinen tot aan
den Berg.
Verder werd, in 't belang van 't auto
verkeer, bij de kruising ,,'t Zwaantje" een
waarschuwingsteeken noodig geacht, wan
neer de tram nadert Uit de richting Soest
20—24 f 2.50 25—28 f 2.95
Alleenverkoop: SCHOENENMAGAZIJN
ondervond dit verkeer ook hinder van een
tweetal koplampen bij 't Zwaantje, die te
sterk licht uitstralen, wat echter door af
schermen of het voorzien met melkglas
verholpen zou kunnen worden. De heide bij
den Stompert wordt, vooral op Zondag, nog
steeds gebruikt voor oefeningen met mo
torfietsen, wat voor voetgangers levens
gevaarlijk is. Nog werd geklaagd over het
drukke verkeer op het fietspad aan den
Kampweg, dat alleen voor wandelpad zou
moeten dienen; over vandalisme aan de
kranen der waterleiding door bezoekers
van den Stompert, terwijl voorts werd aan
bevolen om aldaar een papiermand te doen
plaatsen.
Het bestuur zal met de geopperde bezwa
ren rekening houden en de verschillende
autoriteiten hiervan in kennis stellen.
Een lid sprak nog zijn erkentelijkheid uit
voor de aangename en goede wijze, waar
op het verkeersbureau werkt.
N.V. Eerste Soester Electrische Drukkerij,
J(c jjjy
VOETBAL.
S.E.C.-NTEUWS.
De uitslagen van de j.1. Zondag gespeel
de wedstrijden luiden als volgt:
S.E.C. III—F.A.K. II 4_o
Quick V—S.E.C. IV 0—1
S.E.C. V—H.V.C9o
(gestaakt)
Het eerste en tweede elftal was vrij.
Het programma voor a.s. Zondag luidt
thans
Brederodes I—S.E.C. I te Vianen om 2 uur.
S.E.C. IIZ.N.C. II op het terrein aan de
Bosstraat, om 2 uur.
S.E.C. IIIVeenendaal II op het terrein in
het Burgem. Dekethpark, om 2 uur.
S.E.C. VA.P.W.C. IV op het terrein in
het Burgem. Dekethpark, om 12 uur.
Wil het eerste elftal, dat thans nummer
twee op de ranglijst staat achter A.P.W.C.,
zijn kansen op het kampioenschap behou
den, dan zullen te Vianen alle krachten
moeten worden ingespannen en zal daar
moeten worden gewonnen. En Brederodes
is een niet te onderschatten tegenstander.
Nadruk verboden.
DE TOMAAT.
EVENALS de aan haar verwante
aardappel stamt de tomaat uit Zuid-
Amerika en wel uil Peru. Hoe en
wanneer zij naar Europa is gebracht, is
niet bekend, maar wel weten we, dat
zij in het zuiden van ons werelddeel en aan
de overzijde van de Middellandsche Zee
reeds kort na het midden der 16e eeuw
gekweekt werd. De geleerde kruidkundige
Dodonaeus schreef in 1583 al, dat de vruch
ten worden gegeten met peper, zout en
olie, een wetenschap, die thans nog aan
velen ontgaat, die meenen, dat tomaten
alleen in soep te gebruiken zijn. Als men
nu bedenkt, dat Dodonaeus in 1585 te Lei
den stierf, dan doet het vreemd aan te
vernemen, dat in 1891 te Naaldwijk de
eerste cultuurproeven met tomaten wer
den genomen, waarvan we iets weten, maar
niet om de vruchten te eten doch voor ver
sieringsdoeleinden. Waarschijnlijk was dat
een variëteit met kleine vruchten.
Heel eigenaardig is in de geschiedenis
van de tomaat, dat zij in den Noord-Ame-
rikaanschen staat Pennsylvanië in 1798
werd ingevoerd door een Fransch uitgewe
kene van San Domingo en in Massachu-
setts door een Italiaansch schilder. Dit was
in 1802 en het kostte heel wat moeite de
menschen over te halen van de vruchten te
proeven. En nuweten we niet hoe
veel tien- of honderdtallen millioenen ki
lo's tomaten er worden verorberd. Wel we
ten we, dat in 1927-28 de eerste proeven
werden genomen met tomatensap en dat
hiervan in 1934 reeds 200 millioen liter
werd gedronken, b.v. des morgens een
glaasje voor het ontbijt.
In Nederland werden de proeven van
1891 vijf jaren later en wederom in het
Wêstland voortgezet, ditmaal door den
Rijkstuinbouwleeraar C. H. Claassen, na
tuurlijk ook weer onder glas. Zij slaagden
volkomen, maar men had voor de vruchten
geen afzet, totdat het was gelukt haar in
Engeland te plaatsen. Daar waren de to
maten al langer in cultuur en als een
zeer goed voedsel gewaardeerd. De kwali
teit der Nederlandsche vruchten voldeed
er en zoo was het eerste en belangrijkste
exportgebied gevonden. Een andere groo
te afnemer werd Duitschland. De uitvoer
groeide tot in 1931 tot 84 millioen kilo,
maar helaas drongen verschillende inter
nationale belemmeringen dezen export te
rug tot nog slechts 38.5 millioen kilo in
1937.
Dit was een groote slag voor de cultuur,
die niet werd opgevangen door een snel
toenemend verbruik van de vruchten in
eigen land, waar in het laatstgenoemde
jaar de conservenfabriek De Betuwe te
Tiel als belangrijk afnemer optrad voor de
vervaardiging van sap, cocktail en puree,
gesteriliseerd zonder verhitting, dus zon
der verlies van de zoo belangrijke vitami
nen. Hierdoor werd de consumptie verlengd
met de wintermaanden en toch kon Ne
derland niet meer dan 8 millioen kilo to
maten opnemen.
Deze opmerkelijke geringe consumptie is
te betreuren voor de beklagenswaardige
telers, die in 1937 niet minder dan 11 mil
lioen K.G. tomaten zagen doordraaien en
aldus vernietigen, terwijl zij een te gerin
ge vergoeding ontvingen. Voor ons aller
beurs was dit echter ook een schadepost.
Onze gezondheid zou beter zijn gediend ge
weest met een normaal verbruik van de
vruchten, die, zooals terloops al is gezegd,
zeer rijk zijn aan vitaminen. Ook aan C,
waaromtrent de Hongaarsche geleerde von
Szent Györgyi o.a. te Groningen en Leiden
belangrijke onderzoekingen verrichtte, die
hem in het vorige jaar den Nobelprijs voor
geneeskunde verschaften.
De medische wetenschap stelt in toma
ten veel vertrouwen en beveelt het sap aan
voor zuigelingen en oudere kinderen, die
overigens eigener beweging graag in een
rauwe tomaat happen zooals die van een
vorige generatie in een peer of pruim.
Autarkistisch geredeneerd zouden wij aan
tomatensap de voorkeur moeten geven bo
ven dat van ingevoerde sinaasappelen, dat
minder rijk is aan vitaminen. Tomaten
kunnen op 101 manieren worden gegeten
en gedronken, er ontbreekt ons slechts een
volledig receptenboek, dat in elk huisgezin
aanwezig kan zijn. Als ieder Nederlander 1
tomaat per dag eet in eenigerlei vorm, dan
moeten de kweekers ons voorzien van 292
millioen kilo pper jaar. Rekent U het eens
na? En helpt U dan mee? Dit is het meest
noodige.
Bilthoven.
P. J. SCHENK.
EIG. IR. J. G. F. GIJZEN C.l. - GEDIPL. BEËED. MAKELAAR
OPGERICHT 1919
