TENTOONSTELLING
XUNSTZAAL VAN LIER
TENTOONSTELLING
Blarimsche Kunsthandel
VoogdenerJ 81 Eemnes
De misdaad alle eeuwendoor
lapansche en Gbineesche Schilderijen
Willem Noordijk
„De Gooische Glashandel"
MERKELBACH
Victoria-Water
VRIJDAG|23 MEI 1924
.Verschijnt! Dinsdags en Vrijdags
rtnriEiiERTQüF?,
ADVERTENTIEPRIJZEN: van 1—5 regels f 1.elke regel meer
20 cent. Advertenties tusschen den tekst op pagina 2 en 3 dubbel
tariefadvertenties op pagina 1 driemaal den regelprijs.
Bij contract belangrijke reductie
Bureau van Redactie en Administratie
ABONNEMENTSPRIJS bij vooruitbetaling per drie maanden
70 cent, met geïllustreerd Zondagsblad (135; per post 85 cent
met geïllustreerd Zondagsblad f 1 80.
Per week: 6 cent. met Zondagsblad 11 cent. Losse nummers 5 ct
Onze rubriek Agenda.
Het gebeurt nog al eens, dat repetities
e.d. op Vrijdag of Zaterdagavond gewijzigd
worden, zoodat onze Vrijdagavond versche
nen agenda dan onjuist wordt.
Ten einde hierin le voorzien, zullen wij
voortaan de agenda 2 maal per weck publi-
cecren, Dinsdags voor Woensdag tot en met
Vrijdag,Vrijdags voor Zaterdag tot en met
Dinsdag. Zooals men weet wordt het Dinsdag-
nummer slechts bij abonné's bezorgd.
Wij maken tevens vereen •gingen, welke in
deze rubriek nog niet voorkomen er nog
maals op attent, en verzoeken ons ook tijdig
tc berichten betreffende wijzigingen in de
opnamen.
\Tiet alleen openbare, doch ook huishoude
lijke en bestuursvergaderingen van alle plaat
selijke vercenigingeu worden gratis en zonder
cenigc verplichting opgenomen.
Berichten voor het Dinsdagnummer bezorgc
men Maandagmorgen en voor het Vrijdag-
nummer Donderdagmorgen in de brievenbus
Red.
(inoisclic kunstenaars.
Onze abonné's vinden een interview met
den schilder Jac. Koeman in het tweede
blad opgenomen.
Bevolkingsregister.
INGEKOMEN: Geene.
VERTROKKEN: Johannes van Gelderen
en gezin, naar NaardenA. van Daatselaar
naar Stoutcnburg. L Schaap en echtge. naar
liussumA. H Post en gezin naar Bussum.
Burgelijke Stand.
OVERLEDENCornclis Dop, 78 jaren,
weduwnaar van G. Bos.
Agenda.
Zaterdag 24 Mei.
EEMNES. 57 uur nam., repetitie Fanfare
corps „de Eendracht", in de Lind-boom.
7 uur nam. vergadering C'hr. Jongdings-
verceniging .Timotheus", in de Lindeboom
Zondag 25 Mei.
EEMNES. van 1112 en 2.303 uur nam.
R.K. Leesbibliotheek in de R.K. Vcrceniging.
Opgaven en wijzigingen voor dc agenda
van Dinsdag 27 tot en met Vrijdag 30 dezer
gelieve men uiterlijk Maandag 26 in de brie
venbus te deponeeren.
WAT MEN ZEGT.
Men zegt, dat ons blad buitengewoon
goed is en goedkoop. Toon, dat ge ons
streven waardeert en steun ons door
een abonnement of advertentie.
(Belangwekkende processen in den loop
der tijden).
III
De valse he Martin Guerre.
Maar daartegenover word door de ver
dediging, waarlijk niet onbekwaam ge
voerd, toch ook wel een en ander aange
bracht, dat te zijnen gunste kon pleiten.
Een groot aantal inwoners van Artignt
bleven volhouden, dat liij Martin Guerre
en niemand anders dan deze kon zijn.
Zeker er waren afwijkingen in gelaat en
lichaam te bespeuren, maar Martin Gucrre
was acht jaren weg geweest, had 't ruwe
soldatenh and werk gevoerd, redenen ge
noeg om aan te nemen, dat hij inderdaad
anders van uiterlijk was geworden. Tal
van kleine uiterlijke kenteekenen waren
bovendien gelijk; lïdteekcncn, bij Martin
Guerre sedert zijne kinderjaren opgemerkt,
waren bij den beklaagde geheel gelijk aan
wezig. Duidelijk bleek boveudien uit de
verhooren, dat oom Pierre en zijne zonen
geheel een complot tegen den beklaagde
hadden gesmeed, niets hadden ontzien om
hem, op welke wijze dan ook, ten val te
brengen, en door allerlei geoorloofde en
ongeoorloofde middelen zijn vrouw tegen
hem hadden opgezet. Redenen weer, die
ertoe leidden, dat men het met de aan
klacht niet al te nauw behoefde te nemen.
E11 dan, was niet dc allerbeste getuige a
décharge, dien men kon aanvoeren, de
beklaagde zelf? Even zeker als hij te
Rieux geweest was, was hij ook nu; elk
verhoor, kruisverhoor of confrontatie
doorstond hij met een gemak en een lenig
heid van beweging, die in elk geval be
wondering opwekte. Het eenige wat de
genen, die in zijn voordeel geporteerd
waren, zich afvroegen, was of zijn geheu
gen niet ertoe overging om te veel te be
wijzen, of hij zich niet tc veel herinnerde
vooral uit de jaren aan zijn vertrek voor-
ufgaande; en in zijne herinnering dus
achtergebleven al die avontuurlijke jaren
van reizen en trekken en oorlogvoeren
door? Maar dat is zeker, niets vergat hij;
Hotel Hamdorff.
Naar wij vernemen zal Zaterdag 31 Mei
a.s. dc twaalfde janrlijksehe kunsttentoon
stelling bij hotel Hamdorff worden ge
opend.
De opening zal, behalve ©en artistiek
ook een feestelijk karakter dragen. De
open dansruimte zal verlicht worden als
elk jaar, de vroegere Robert Eire's Jasz-
band zal assisteeren en men zal weer
gelegenheid hebben van de dansvloer
naar de expositie, van deze naar gene te
flaneoren. Laten we in de eerste plaats
hopen, dat deze expositie als ieder jaar
weer voor moer uitverkorenen, een goed
jaar moge zijn. De décorateur G. van
Hove /al eenige décors vervaardigen.
De cynische liond.
Dezer dagen liep een hond een slagers
winkel binnen in 011s dorp. ITet was een
groot? zwarte kanjer van een beest, dat
zich noch laat intimidceren, noch laat
canailleeren. Hij sprong tegen één der
toonbanken op en koos een doorgekapte
varkenskon uit. Geen knecht of baas was
in de winkel, dus hij deed dit wel met de
grootste kalmte. Met deze kolossale buit
liep hij de deur uit en de straat op, kalm,
zonder zich ©enigszins te haasten.
Oumerkingen: „die heeft vandaag ook
zijn bekomst wel", „kijk die bond is, o,
wat een smeerlap", „jênie, zie daar is!".
De bond liep niet barder, hij hapte eens
steviger in de reusachtige vleeschklomp,
liep om de boenen der voorbijgangers, tip
pelde de straat over, trottoir op, trottoir
af, ging een zijstraat in, steegje door,
Torenlaan op waarbij, zonder zieh om te
wenden of zioh tc storen aan sch roe-
wende mensehen en dreigementen. Geen
mensch durfde in te grijpen. Slechts bij,
de bond. had ingegrepen en de leiding ge
nomen, iedereen lacht*, velen keken hem
11a. Ofschoon het een strop is geweest
voor den slager, een dergelijk gezicht is
do schade waard. Zoo oen staaltje van
dierlijk cynisme is, behalve comiseh,
©enigszins leerzaam.
Zang veredelt.
Dc zangvereeniging „Zang Veredelt" zul
Zondag 25 Mei a.s. ooi 8 uur, een uitvoe
ring geven in het gebouw der R. K.
Werk 1 iedenvereenigi 11 g, met medewerking
van de hoeren Bus (piano) en Aalst
(viool).
de meest intieme bijzonderheden, slechts
tusschen man en vrouw bekend, bracht
hij naar voren. Dat alles pleitte in zijn
voordeel en de rechters in Toulouse waren,
heel wat minder gauw klaar om Salomo
te spelen dan de eerwaarde rechter van
Rieux.
Totdat, op een gegeven oogenklik geheel
de scène weer veranderde. Een nieuwe
persoonlijkheid deed zich voor; 'n tweede
Martin Guerre, nu werkelijk met een
houten been, gelijk dc aanvankelijk ge
noemde soldaat hem had geschilderd. Hij
was in Artigat gekomen, had naar zijn
vrouw gevraagd; buren en belangstellen
den hadden hem ingelicht, en zoo ver
scheen hij in d? rechtszaal van Toulouse,
waar de even pientere als accurate presi
dent hem onmiddellijk deed verwijderen
en opsluiten teneinde elk contact met de
buitenwereld te voorkomen. De confron
tatie tusschen deze beide Martin Gucrrc's
bracht heel wat sensatie te weeg en het
znderlinge was wel. «lat de tweede Martin
Guerre het daarbij in elk opzicht aflegde
tegen den eerste. Deze aarzelde ook nu
geen oogenklik; zelfs waar do tweede van
zijn naam hem tegensprak, bleef hij op
zijn stuk staan, en meer dan eens moest
da 11 dc nieuwgekomene, soms ontwijkend,
soms stotterend, zijn ongelijk bekennen.
Ten echter deze nieuwe Martin Guerre
onder de aandacht van zijne zusters werd
gebracht, werd hij door haar met dezelfde
beslistheid herkend als zij hadden be
toond tegenovver den eerste. En odk
Bortrande, die zich reeds eens gocdgeloo-
vig en zwak van gezicht en herkennings
vermogen had getoond, aarzelde nu geen
oogenklik om in zijn armen te snellen.
Maar, in tegenstelling met den eersten
Martin Guerre, bleven deze gesloten.
Sombere blikken werden uit de oogen van
den tweeden Martin Guerre op degene,
die zijn vrouw zou zijn, gericht. „Houdt
op met huilen cn met smeeken", snauwde
hij haar toe; „ik kan noch mag mij door
je tranen laten bewegen. Je zegt dat jbe bij
mijn herkenning bent afgegaan op de ge
tuigenis van mijn zusters, die zich ook
vergist hebben. Maar een vrouw Heeft om
haar echtgenoot te herkennen aanwijzin-
Alut de llilversunische autobus naar de
Betuwe.
Een bescheiden annonce in een der llil
versunische bladen kondigde Zaïcrdag j.l.
aan, dat een der autobussen der gemeente
Hilversum een tocht zou maken naar de
Betuwe. Tarief £5.- per persoon. Vertrek
's morgens 9 uur van de Kerkbrink. Mijn
huisgenooten hadden lust mee te gaan en
wij waren den volgenden morgen op tijd
ter plaatse, waar de roode kar weldra
na uk n am, begeleid door den directeur der
autobusdienst, den ijverigen en weiwillen
den heer TI. M. 1'. van Emmerik.
Di' klok was nauwelijks koud of de
motor begon te ronken en wij startten.
Dc bus was juist vol, de hovonranmpjes
gaven voldoende gelegenheid voor venti
latie en door de groote ruiten kon men
flink uitzien. Alleen de aangebrachte re
clames waren oen wt-inig hinderlijk en
beletten soms het vrije uitzicht. Rustig
reden wij onze plaats uit en weldra bleek
ons dat de chauffeur een kalm, voorzich
tig en bedaard rijder was, hetwelk allen
een gevoel van veiligheid en rustig ver
trouwen was. B'oze indruk bleef dc gun-
sche reis bestaan en 't was niet altijd
even gemakkelijk, want de weg was vol
van allerlei middelen van vervoer cn de
wegen op de dijken langs de rivieren
waren sainl en slingerend. Zoo gleden we
dan kulin langs den altijd selioonen weg
naar Baarn, zagen naar liet bekende
paleis te Socstdyk, reden via Soest, lungs
Birkhoven en Amorsfoortschc weg, pas
seerden Oud-Leusdon, genoten van de bos-
schen van de schoonc, ruime hei bij
Leusden, zagen de pyramide bij Austcrlitz
en genoten van den prachtige» weg van
Doorn naar Amorongen.
Daar draaiden we rechts nf: de gc-
heelo streek werd een andeiv, de bos-
schen en dc .heide, maakte plaats voor
groene weiden en veel belovend bouw
land on weldra kwamen wij bij het veer
te Eek en Wiel, waar wij op den pont
genoten van het altijd weer schoonc
rivier-gezicht met den Cunera-toren van
Rhcnen in het verschiet. Wij gingen door
en waren nu in de Betuwe, als vrucht
baar klciland reeds bekend bij Bataven cn
Romeinen. Wij gingen via Eehteld naar
Koste ren, genoten al reeds van dc bloeien
de boomgaarden, van de schoonc weiden
en van hot mooie weer, ofschoon oen der
dames de opmerking maakte, dat de vccr-
gen, die noch zusters, noch ooms, noch
vader, noch zelfs moeder hebben, en al
leen zij vergist zich ,die zich wil vergas
sen. Jij alleen bent de schuld van de wan
ordelijkheden in mijn huis, en ik zal het
jc nooit vergeven". Een sterk standpunt,
dut niet naliet de rechters te imponeeren,
maar waarvan Pasquier, die aan dit
proces in zijn „Recherches" ook aandacht
heeft gewijd, niet te nonrechte eenigszins
ironisch opmerkt, dat deze tweede Martin
Guerre, was hij waarlijk de echte, toch
wel evenveel straf verdiend© als Arnauld
Du Tilh, omdat hij, door zijne afwezig
heid. door zijn totaal gebrek aan belang
stelling voor vrouw en kind, geheel deze
misdaad had teweeggebracht. Het kan cn
mag, zoo pleitte bij, aan ecu man niet-
veroorloofd zijn om zijn vrouw zonder
reden te verlaten, en dun, na '11 zoo lange
afwezigheid teruggekeerd, lianr nog ver
wijten te doen over een vergissing, die
door zijn schuld minstens genomen is in
de hand gewerkt.
De rechters in Toulouse, 0111 welke rede
nen ook, die in elk geval niet nader
blijken weinig gunstig tegenover den
valschen Martin Guerre gezind, hadden
geen nadere bewijzen meer noodig. Zij
hebben zich, zoo leert ons Jean de Coras,
niet afgevraagd of deze tweede Martin
Guerre wellicht een medeplichtige van
00111 Pierre en zijn zonen was, opzettelijk
ton tooneele gevoerd om de rechters tc
misleiden. Zij dwongen zelfs de broeders
van Arnauld Du Tilh niet om voor of
tegen den "beklaagde te komen getuigen,
zulks toch op den minstens twijfelach-
tigen grond, dat broeders niet geroepen
mochten worden geacht om tegen eigen
bloed beschuldigingen in to brengen! Zij
rokenden het. dus tevoren vaststaande, dat
die broeders in den beklaagde Arnauld Du
Tilh zouden herkennen cn rekenden niet
met het groote voordeel, dat voor tien be
klaagde in cc* ontkenning was gelegen!
Neen, zij waren overtuigd van hun juist
inzicht in de zaak; de bewijzen spraken
voor het meerendeel tegen den beklaagde,
en zijn vonnis werd, zelfs zonder lange be
raadslaging, geveld. Zij zeiden het over-
van een belangrijke collectie antieke
(Kakemono's, MaKimono's)
TOT I JUNI 1924.
Dagelijks ook des Zondags geopend.
Naast 't Postkantoor te Laren.
van schilderijen door
Geopend 10 Mei—12 Juni
Huizerweg - Blaricum
Handel in Spiegel-,
Draad-, Vensterglas enz.
Telef. Interc. No 11, - Huizen N.H.
FOTOGRAFISCH ATELIER
Ingang Leldsch-plelo. Gcb. Kirsch Cle
LIFT - TCLEF. 36050 - AMSTERDAM
dienst zeker Zaterdag geen wuschbeurt
hadden gehad. Van Kesteren ging 't via
lJzcndoorn naar TielSchoen cn mooi cn
verrassend toen wij langs ck.*n «mallen
rivierdijk tuffende rechts de bloeiende
landouwen zagen en links de buiten
hare ocvejrs getreden blanke rivier, waar
op de zon zijn zilveren stralen dood blin
ken.
Dc bewoners der Betuwe hadden blijk
baar schik, dat hun streek werd bezocht.
Troepjes mensehen en eenzamen-juichten
tuigend bewezen te achten, dat deze Du
Tilh, als hoedanig hij iu het vonnis werd
aangeduid, zich had schuldig-gemaakt aan
een rocks misdaden, alle verband hou
dende met zijn optreden als dc valschc
Martin Guerre, en zy verooreelden hem
ertoe, dut hij voor het huis dat hij dri*
jaren lang onder den naam \an Martin
Guerre met een vrouw, die niot de zijne
was, had bewoond, te worden gebracht,
om daar aan oen paal opgehangen te wor
den. Hierin week lnin uitspraak af van
die van den rechter van Rieux, die de ont-
hootding had uitgesproken, een slruf in-
tusschen, die slechts aan adellijke misda
digers werd toebedeeld. Op 16 September
1560 het vonnis is van don ISden Sep
tember d.a.v. gedateerd werd do valsche
Martin Gucrre, als hoedanig men hem
sedert bij uitsluiting kende, nog ccns voor
den rechter van Rieux gebracht cn, ge
lijk dc zeden van dien tijd schijnen mede
te brengen, heelt hij alles bekend Ook de
w ijze, waarop hij tot zijn misdaad kwam.
Xa zijn terugkeer uit het kamp van
Picanlic ontmoette hij enkele vrienden
van Martin Guerre, die hem voor dezen
hielden: van hen leerde hij een zoo groot
aantal bijzonderheden omtrent den man,
zijn familie cn afkomst en wat al niet
meer, da4 hij liet stoute stuk durfde
wagen. Aan welke bekentenis intussehen
nog ontbreekt de verklaring, hoe hij
kwam aan een reeksqbijzonderheden, die
de werkelijke Martin Guerre zich nauwe
lijks meer kon herinnoren en zeker niet
aan zijne vrienden kon hebben verteld:
verklaring, die dan sleohts te zoeken is
in zekere suggestie, «lie bij over zijn zoo
gezegde vrouw en familie uitoefende.
Maar, ter zolfdcr lijd, dat het vonnis
aan den valschen Martin Guerre vol
trokken werd, ging de echte Martin
Gucrre als de soldaat met het houten
been deze althans geweest is geenszins
rij uit No«h zijn onschuldige en eigen
lijk dood--ongelukkige ruw, moeder van
een dochtertje, waarvan het wettig karak
ter alle vastheid verloren had. Martin
Guerre werd veroordeeld, niet omdat hij
zijn vrouw verlaten had, niet omdat hij
ons vriendelijk knikkend toe met liefli jk
handgebaar; onvriendelijke uitingen wrr-
den niet vernomen en van bedelarij, /••o-
ak op Marken werd niets bespeurd, L'c
grappenmaker in ons midden, want d.e
zijn er nu altijd in zoo'n gezellige I us
vol inenschen, beantwoordde de groeten der
mensehen en somtijds was de lach 'et
van de lucht. Ernstig en zieh bewust v« n
zijn verantwoordelijkheid bleef de .-hiul-
feur.
Te Tiel werd ongeveer tYi uur spinst*,
wij konden op ons gemak het oude stadje
bewonderen, ansichten koopen en het
lichaam versterken voor de verdere tocht.
Het was druk in Tiel; troepen mensehen
in auto's en op fietsen waren naar de
Betuwe getrokke% De hotels en restau
rants waren vol,
Op den aangegeven tijd vertrokken wij
«en voort ging liet w cew; ditmaal naar het
"Wnido bekende stadje Buacn, da hoofd
plaats van het graafschap Buren, dat in
1851 aan het huis van Nassau kwam en
waarvan onze Koningin den titel van
Gravin vaa Buren (haar incognito-naam)
ontleent.
Verder ging 't door groenende landouwen
langs bloeiende boomen en weer langs
den rivierdijk naar "Wijk bij Duurstede,
waar wy met de pont weer over den Rijn
gingen, Druk, drnk en nog eens druk.
Van hier ging het op Driebergen aan en
vandaar naar Zeist. Hier werd weer even
gepleisterd, even gewandeld, een kopje
thee gedronken en zoo kalm aan gingen
wij over Huis ter Heide en de Lage
Vuursche naar huis toe.
Voldaan over ons uitstapje stapten wij
ongeveer half zes weer uit den auto. De
tocht had meer gegeven dan de eenvou
dig gestelde advertentie kan doen denken.
19 Mei, 19214.
EEN DER DEELNEMERS.
Politieloterij.
Bij dc laatst gehouden trekking der 6de
loterij is het landhuis ten deel gevallen aan
L. O. J. Docleman tc Sas va* Gent.
Brandje.
Aan den Zuidcrweg tyak brand uit in het
poetskatoen ecner machincloods van 't spoor
met oliebussen en carbid. Gelukkig kon men
bijtijds optreden. Eenige glasruiten zijn ge
sprongen.
Dronk men vrooycr 's avonds na dc thee
een glas wijn of bier, thans is liet
(Bberlaliustetu)
dat, vermengd met Sinaasappel, Citroen, of
Limonadesiroop een verrukkelijken avond-
dtank geeft.
Voor huishoudelijk gebiuik bijzonder aan
bevolen in heel« liter schroeffleaschen, in-
houdspiijs 32 cent.
haar veronachtzaamd had, maar wel
omdat hij ten strijde was getrokken tegen
den Koning van Frankrijk. Als verzach
tende omstandigheid nam men nu wel aan,
dat hij, als dienaar nauw verbonden ann
den Kardinaal van Burgos, door (Rens
broeder naar het Vlaamsche kamp was
mecgcnonieu en voor een deel tegon zijn
wil aan diens zijde bij Sf. Laurent had
gestreden. Maar geheel vergeven kon men
het hein niet. Wat er verder van hem,
van zijne vrouw, van het ongelukkige
dochtertje,'en van het verdere geluk der
familie is geworden, vermeldt de geschie
denis, wonderlijk genoeg, niet. Martin
Guerre en zijn vrouw hadden afgedaan op
het. oogenblik, dat het proces een e,inde
nam. Vergoten wij bovendien niet, dat
Parijs vermoedelijk eerst tientallen jaren
later, /oo niet eeuwen daarna van dit
merkwaardig rechtsgeding heeft gehoord.
Dc verbindingen waren slecht, nieuwspa
pieren ontbraken geheel cn al, en rechts
geleerden, in het Zuiden van Frankrijk
gevestigd, zullen slechts zelden in andere
doelen hun licht hebben kunnen ontste
ken.
Een rechtsgeding van dozen zelfden
aard is in den loop der eeuwen meer dan
eens voongekomon. Zelfs onder nog heel
wat eigenaardiger omstandigheden dan
tlie, welke in het geval van Martin Guerre
naar voren traden. Wij kunnen moencn,
dat onder de tegenwoordige omstandighe
den zulk een verwarring van den burger
lijken staat van bepaalde personen uitge
sloten is, wij moeten ons echter niet to
zecF verlaten op den burgerlijken stand
alleen, die tusschen twee personen van
rfbsolute gelijkenis te kiezen hebbende,
ook wol cons zou kunnen falen om den
ontbrekenden schakel tc verschaffen. Het
merkwaardige in hoi rechtsgeding van
Artigut. en Toulouse is wel, dat de ge
schiedenis ons geheel geen zekerheid
schenkt over hot feit of niet wellicht oen
derd* Martin Guerre het type scheen
neg al gangbaar ten tooneele is ver
soenen en of niot deze derde onmiddel
lijk door vrouw en familie nis de werke
lijke is kerkend!