NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
Amersfoort, Baan, Baasctoten, Emus, Baitrsnll, leralata, loaslaai, Mei, Soest,
Oranje en Neêrland één,
NIEUWE
Zaterdag 10 December 1881. Tiende Jaargang.
ZONDER MASKER.
No. 99.
j V. u 11a Uitgever: A.M.Slothouwerj nn75
Advertentlën kunnen inge
zonden worden tot uiterlijk
's morgens 8V2 uur des Woens
dags en Zaterdags.
Eenc viermaal geplaatste ad
vertentie wordt slechts drie
maal in rekening gebracht.
BERICHT.
VEERTIG CENTS,
FEUILLETON.
ARIERSFOORTSCHE COMT.
Advertentien van 16 regelsj 0,40.
Abonnementsprijs voor Amersfoort per 3 maanden ƒ1,Iedere regel meer 0,05.
Franco door het geheele Kijk1,10. Voor het Buitenland0,07®
Afzonderlijke nummers 3 Cent. TE AMERSFOORT. Reclames per regel0,20.
Dit Blad verschijnt des Woensdags- en des Zaterdags. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Als premie op ons blad voor het jaar
1882kunnen wij onze abonnees aanbie
den, een fraaien SCHEURKALENDER,
getiteld
opgedragen aan Z. M. den Koning.
Uitsluitend verkrijgbaar voor onze abon
nees tegen betaling van
terwijl hij in den handel vijf en zeven
tig Cent kost.
Zijdie dezen Scheurkalender, op zede-
lijk-naaatschappelijk gebied, door een zeer
bekwame hand, wenschen te bezitten, ge
lieve te teekenen op de Inteekenlijst, die
hen binnenkort zal worden aangeboden.
Naar buiten, tegen overmaking van het
bedrag per poswissel, vóór 15 Dec. a. s.
In den regel pleit het niet voor den
politieken zin van een volk, wanneer het
dikwijls zijn constitutie wijzigt. Is de
bestaande regeeringsvorm een republiek,
dan geeft men, door zich niet krachtig
De teleurgestelde verwachting.
XXIX.
„Ei, ei, wat is mijn zusje verstandig geworden! Wil
dit echter zeggen, dat gij Egbert niet meer bemint, en
uwe verloving verbreken,wilt?"
„Allerminst; ik heb hem lief, en zal hem blijven be
minnen, doch zoolang ik niet volkomen zeker ben, dat
de verbreking van zijne beloften, nu en dan, niet een
gebrek san liefde zijnerzijds verraadt, kan ik hem
niet voor eeuwig trouw beloven. Van harte echter
hoop ik, dat ik spoedig overtuigd zal kunnen zijn,
dat hij nog mijne achting waardig is. Om daarom
trent zekerheid te erlangen reis ik morgen met onze
ouders en Adèle huiswaarts, en moet Vanessa's noo-
diging, om haar nog eenige dagen te blijven bijstaan,
volstrekt van de hand wijzeD."
„Is deze reis zoo vast besloten? Nu, gij hebt recht,
znsje, doch van harte hoop ik, dat gij u in nwe ver
wachting niet teleurgesteld zult zien. Gij verdient een
man, die u liefheeft."
„Een man als de mijne," viel Catharina glimlachend
in, die het vertrek onbemerkt was binnengetreden, en
thans vol innige genegenheid haar echtgenoot beschouw
de. „Wat begint hij reeds weder goed uit te zien, Jo
hanna, vindt gij niet?"
„Hoe kan het anders," sprak Rhenen glimlachend,
terwijl hij zijn vronw liefkozend tot zich trok, „hoe
kan het anders waar ik door zulke zorgen word omringd?
Zie, daar komt Fanny alreeds weder met haar portwijn;
owe gezondheid, jonge dame."
genoeg te verklaren tegen gestadige ver
anderingen het staatsgebouw prijs aan
allerlei eer- en heerschzuchtigen, die er naar
welgevallen in rondscharrelen tot groot
nadeel van de vrijheid en den eerbied voor
het gezag. Is hij een constitutioneele mo
narchie, dan is uit den aard der zaak
vastheid van grondslagen van het regeer-
stelsel niet minder aan te bevelen: ge
meenlijk toch is de Grondwet een soort
van overeenkomst tusschen den Vorst en
het volk, met vaststelling van wederzijd-
sche rechten en plichten. Wijzigt men
nu eenige bepalingen der constitutie, dan
brengt zulks lichtelijk verandering teweeg
in de onderlinge verhouding, en ieder
gevoelt dadelijk aan welke groote beden
kingen dit onderhevig is.
Aan den anderen kant is te ver gedre
ven stabiliteit van regeeringsbeginselen
weer een kwaad. Waar de maatschap
pelijke betrekkingen voortdurend wijzigin
gen ondergaan en zich schikken naar de
voortgaande ontwikkeling in de denkwijze
en opvatting der individuenkunnen we
ons geen stilstand voorstellen op het ge
bied van het staatkundig leven; en de
grenzen binnen welke het zich voorheen
ongehinderd bewoog worden later niet zel
den slagboomendie den vooruitgang te
genhouden. Wat dan wijken moet, is
niet twijfelachtig: kleederen, waaraan we
zijn ontwassen, leggen we af en verwis
selen we voor nieuwe en met instel
lingen gaat het niet andere. Een volk,
dat zich zonder aarzelen voegt naar ge-
kristaliseerde staatsvormen, is dood: al
thans, als natie heeft het geen toekomst.
Nu kan een Grondwet, die tien levens
jaren telt, reeds verouderd zijn, terwijl
een andere na veertig of vijftig jaren nog
al haar frischheid bezit en geheel aan de
behoeften voldoet. Dat hangt van ver-
Thans kwam de kleine Rudolph binnen, en vleide zich
tegen zijns vaders knieen. „Papa, wanneer speeltge vrcer
met mij," vroeg hij, w anneer rijd ik weder op uw rug?
Ja, dat zal de eerste dagen nog wel niet gebenren,
mijn jongen; doch kijk niet verdrietig, over een dag of
acht rijdt gij mede de wijde wereld in.
„En mama?"
Wel, zonder mama kan ik niet meer leven, die gaat
natuurlijk mede. i\ ietwaar, Catharina, wij beiden zullen
elkander gaan verzorgen onder den Duitschen hemel?
Berglucht en vrije natuur; zie, het is me reeds of ik
daarvan geniet, wanneer ik er maar aan denk. Uw vader
mijn lieve dokter, heeft ons beiden dit uitstapje voor
geschreven, en dus, voer ik u en ons kind weldra ver
over de grenzen, om vun harte in een nieuwe atmosfeer
van het nieuwe leven te genieten.
Dan komt Fanny zoolang ten onzent, riep Johanna
verheugd. Ik ga het mijne ouders voorstellen, nietwaar
Fanny, gij stemt er in toe?
En het werd beschikt; de ouders toch hadden het een
voudige meisje, met haar diep, teeder gevoel, van gan-
scher harte lief gekregen, en toen zij den volgenden
morgen afscheid namen was het onder belofte, dat Va
nessa tijdelijk haar verblijf zou nemen op de villa, nabij
de residentie, zoodra haar broeder sterk genoeg zou zijn,
om met vrouw en kind de Duitsche reis te aanvaarden.
Erlenbad.
Het was op een schoonen avond in de laatste dagen
van Juni; de gouden stralen der ondergaande zon hulden
het geheele landschap in een too verachtig licht, terwijl
ze 't fijne stofzand van den grooten heirweg met purpe
ren tinten kleurden. Snel vloog de landauer, die ons
viertal reizigers inhield, naar de plaats zijner bestem-
schillende omstandigheden af. Hebben er,
kort na haar in werking treding, belang
rijke staatkundige gebeurtenissen plaats
gehad die een beduidenden invloed uit
oefenden op de openbare denkwijzedan
kan de formuledie weinig tijds geleden
geen tegenspraak vond, thans geheel on
bruikbaar zijn geworden. Een voorbeeld
vinden we in de jongste geschiedenis van
Spanjedat in een klein getal jaren een
gewichtige politieke hervorming heeft on
dergaan, en niets slechts den bovenbouw
maar ook de fundamenten zijner wetgeving
moest veranderen.
Daarentegen kan een Grondwet onder zoo
gunstige omstandigheden zijn vastgesteld,
dat nog jaren daarna de vooruitgang er zijn
volledige uitdrukking in vond. Een voor
beeld van dien aard biedt de Belgische Con
stitutie aan, die, in het leven getreden in de
dagen van de eerste vestiging der nationale
zelfstandigheid,Jeen zeer vrijzinnigen geest
ademt die bezielend moest werken op vele
latere geslachten. In zulke gevallen is de
stabiliteit vanzelf verzekerd.
Eindelijk nog kan een Grondwet zulke
ruime bepalingen bevatten, dat zij den voor
uitgang in de wetgeving in het minst niet
belemmert. Wanneer zij slechts eenige al-
gemeene regels stelt, en al het overige aan
den gewonen wetgever overlaat, kan zij vele
jaren gehandhaafd blijven. Meestal toch is
de eerbied die men haar toedraagt zoo groot,
en beseft de natie zoo levendig welke hooge
beginselen zij vertegenwoordigt, dat men
haar zeer ongaarne blootstelt aan de grillen
van een toevallige meerderheid.
De Nederlandsche Grondwet van 1848
heeft dit laatste niet in haar voordeel. Op
meer dan een punt heeft zij zich teveel
opgehouden met de regeling van bijzonder
heden, waardoor zij geen waarborgen voor
lang leven aanbood. Als zij niettegenstaan-
ming, en het scheen minder als hadde 't voertuig zijn
gewone rustpunt op de aarde, dan wel op den breeden
stofwolk, die het voor't oog van den naderenden toe
schouwer elk oogenblik mede naar omhoog dreigde te
voeren, 't Was een schoone weg, de weg van Achern,
(iets bezuiden Baden-Baden) naar 't naburige Erlenbad,
dat geheel afgezonderd aan den zoom der vlakte ligt, die
zich aan den westelijken voet van het Schwarzwald uit
strekt; eu niet weinig genoten Rudolph en Catharina,
die met volle teugen, den geurigen wind, die hem van
't gebergte tegenwoei, inademden. Als een droom vlogen
hun de in hun frisch groen prijkende vruchtboomen
voorbij; als in droomen gehuld zag van uit de verste
verte de ruïne van het Brigittenschlösschen op hen
neer; als eeu droom teekende de zwarte Hornisch-Grin-
de zich tegen den helderen hemel af, en, God lof, ook
als een droom lagen die akelige dagen verre achter den
rug, toen de zwarte engel met somberen vleugelslag
boven hun dak rondwaarde. Vooruit thans vlogen ze,
bet onbekende gebergte tegemoet, dat in schoone raad
selen zich aan hun spiedend oog begon te onttrekken;
vooruit, terwijl zorgen, bekommeringen en verdriet
met de stofwolken mede ten hemel togen; rust gingen ze
zoeken in stille afzondering met de natuur, die zoo me-
uigen kranke, maar ook zielskranke, nieuw leven ge
schonken had. En welk oord kon hen die beter geven,
dan het stille Erlenbad, dat ze thans bereikt hadden,
met zijn lommerrijken tuinzijn koele boscbjes en
murmelende beekjes, die zacht kabbelend van 't naburi
ge gebergte naar omlaag en om 't hotel heen kronkel
den? Een plechtig zwijgen heerschte in de natunr, toen
de beide echtelieden op 't balkon hunner kamer traden.
De donkere hemel had zich intnsschen getooid met den
diamanten glans der fonkelende sterren; het aardrijk lag
in vasten slaap en slechts de beek beneden liet hooren,
dat 't geen doodslaap was. Vast drukte Rudolph zijn
beminde gade aan het hart en bedekte met vurige kus-
de dit gebrek de dertig jaar reeds is ge
passeerd en misschien nog heel wat ouder
kan worden, dan is zulks hoofdzakelijk
daaraan toe te schrijven, dat de samenstel
lers haar verandering zeer hebben bemoeie-
lijkt door er voorwaa'rden aan te verbin
den die niet licht te vervullen zijn. Ook
dit achten wij een gebrek dat bezwaar
lijk weg te nemen is.
Het heeft waarlijk in het laatste tien
tal jaren niet ontbroken aan pogingen om
op wijziging der constitutioneele bepalingen
aan te dringen. Met de meeste harer hoofd
beginselen, met name wat de verhouding
tusschen het Hoofd en de burgers van den
Staat betreft, dus met hetgeen we de
Grondwet van de Grondwet zouden kun
nen noemen, zijn allen het tamelijk wel
eens: maar juist daar, waar het eigenlijk
gebied van de organieke wetgeving begint,
en niettemin de Grondwet haar beslissing
vaststelde, openbaren zich de geschilpun
ten. En niet het minst krachtig i3 de drang
tot herziening der artikelen, het kiesrecht
betreffende (artt. 76 en 77.)
De Grondwet heeft uitgemaakt, dat de
bezittende klasse het meeste belang heeft
bij de orde der vrijheid en veiligheid in
den Staat, en dat de stoffelijke capaci
teit gelijken tred houdt met verstandelijke,
welke laatste eigenlijk alleen den doorslag
moest geven bij de beantwoording der vraag,
of aan iemand kiesbevoegdheid moet wor
den verleend of onthouden. Hadde men
deze fictie daór niet ten troon geheven,
maar eenvoudig aan de /kieswet" de rege
ling van het stemrecht opgedragen, we zou
den ongetwijfeld ons reeds lang van den
census als eenige maatstaf hebben losge
maakt: nu staan de genoemde artikelen als
hinderpalen voor een behoorlijke en aan
de wenschen der meeste Nederlanders vol
doende organisatie.
sen het lieve gelast, dat zoo begeerig zijn blik in 't duis
tere zocht te ontmoeten. Zijn innig fluisterend: Mijne
vrouw, deed haar vergeten al wat ze geleden had en't
was een danktoon, die, hoewel niet van de lippen, uit
't diepst van haar hart zuchtend tot God opsteeg. Lang
heerschte dit zielvolle zwijgen, waarin die beiden el
kander omstrengeld hielden. Haar hart vol dank en ge
luk en het zijne? O, zij kon door de duisternis niet
zien, welke sombere trek dit dierbaar gelaat ontsierde.
Zij zag niet den demon, die achter hem stond en hem
't genot dier teedere omhelzing vergalde; zij zag niet die
schimmen, die op de toppen der bergen dansten, niet die
mishandelde vrouw, dat verschopte kind; niet dien va
der vertwijfelend en stervend aan den kanker zijns
volks! Had ze geweten, wat lijden zoo dicht in hare na
bijheid geleden w erd, had ze den zielestrijd van het dier
baarste, w at ze op aarde bezat, met de donkere mach
ten kunnen gadeslaan, had ze gezien aan welk een af
grond van jammer en ellende zijn van dag tot dag dui
delijker sprekend geweten hem plaatste, voorzeker haar
vlijende woorden waren haar op de lippen bestorven,
waarmede ze nu den geliefde man binnen lokte, opdat
de nachtlucht hem niet zou schaden.
Den volgenden morgen reeds vroegtijdig w andelde
Rudolph, in gedachten verzonken; in den wel wat al te
s\metrisch aangelegden, maar toch zeer schaduw rijken
tuin. Geen verkwikkende slaap had hem de zoo noodige
rust geschonken, maar onophoudelijk hadden angstwek
kende visioenen hem uit zijn lichte sluimering opge
schrikt.
„Rust, vrede mijner kinderjaren, waar vind ik n
weer? zoo klonk het droef fluisterend van zijn lippen;
indien ik u niet vind in het druk gewemel der menigte,
of in de stille eenzaamheid van mijn kamer, indien ik a
niet vind in mijn thaus zoo gekweld hart, dan ook zult
gij hier mijn deel niet worden.
Wordt vervolgd.)
