nieuwe
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
t, Baarn, BiscMbh, Ebmbs, Hamarsvelfl, Hoevelaken, Hooglanfl, Lbhéd, Soest,
Zaterdag 18 November 1882.
No. 92.
Elfde Jaargang.
Uitgever: A. HV. Slothouwer,
Advertentiën kunnen inge
zonden worden tot uiterlijk
's morgens 8V3 uur des Woens
dags en Zaterdags.
Eene viermaal geplaatste ad
vertentie wordt slechts drie
maal in rekening gebracht.
Een nieuw plan Tan scHoolwetwiiziging.
Bruispoeder en Cognac.
Abonnementsprijs roor Amersfoort per 3 maanden f 1,
Franco door het geheele Bijk1,10.
Afzonderlijke nummers 3 Cent.
Dit Blad verschijnt des Woensdags- en des Zaterdags.
tb Amersfoort.
Advertentiën van 16 regelsj 0,40.
Iedere regel meer 0,05.
Voor het Buitenland0,076
Reclames per regel0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Als een wet bij de practische toepassing
blijkt niet te voldoen, dan bewijst zulks
niet altijd dat zij niet deugt: de fout kan
wel liggen in de uitvoering. Alvorens dus
op wijziging aan te dringen, behoort men
zich ernstig te overtuigen of zij wel nood
zakelijkerwijze voert tot de min of meer
verkeerde gevolgen, tegen welke men
meent te moeten opkomen.
Wetsveranderingen moeten niet met
lichtvaardigheid worden ter hand genomen.
Om twee redenen: vooreerst dewijl zekere
vastheid van wetgeving onmisbaar is voor
de handhaving van den noodigen eerbied
voor de wet: ons volk moet niet onder
den indruk komen dat zeer belangrijke
zaken van daag zus, morgen zóó kunnen
worden behandeld, en dat het slechts van
het goedvinden eener zeer toevallige meer
derheid afhangt, of hetgeen gisteren wet
was, het over weinige dagen nog zal zijn.
Dan moet men ook niet uit het oog ver
liezen, dat alle verrichtingen op wetgevend
gebied veel tijd vereischeü; terwijl er thans
hoogst gewichtige onderwerpen aan de
orde zijn, die verband houden met onze
nationale ontwikkeling in de naaste toe
komst, (men denke slechts aan kies-
belasting-her vorming
recht, kinderarbeid,
FEUILLETON.
Uit het Duitsch door Lobé.
7)
Gisa wierp den onbeminnelijken wegwij
zer eenen verontwaardigden blik toe, ter
wijl zij met een pruilend lipje fluisterde:
tfüat is een afschuwelijk mensch!"
In de aangrenzende kamer zat een knappe
jonge man, met vriendelijke, voorkomende
manieren. Deze nam Thilda's brief beleefd
aan, las den inhoud en vroeg ten slotte de
vereischte betaling.
Wilt gij de aanvraag in groote letters
gedrukt hebben vroeg de jonge man.
z/lk weet het waarlijk niet I" fluisterde
Thilda blozend, terwijl de moedig gewor
den Gisa spottend zei//Ach, waarom niet,
zulke mooie insecten zijn wel groote let
ters waard!"
De man lachte, Thilda kreeg haar beursje
en Gisa maakte in stilte eene vergelijking
tusschen den blonden apotheker en den
blonden kerktoen zij achter zich eene
stemdie zij dadelijk herkendehoorde
vragen: //Zijn er brieven gekomen?"
//Ja, mijnheer de graaf," antwoordde de
klerk en na een pakket uit zijn schrijf
bureau genomen te hebben, overhandigde
tij het aan den man, wiens cachenez, die
en herzieningen op militair gebied) is
het niet overeen te brengen met begrip
pen van goede politiek, ieder oogenblik te
gaan beproeven eenmaal vastgestelde wet
ten buiten dringende noodzakelijkheid op
te lappen.
De lap- en verstelmanie schijnt een
vruchtbaar arbeidsveld gevonden te heb
ben in de allernieuwste wet op het Lager
Onderwijs.
Nu eens zijn het ministers van Bin-
nenlandsche Zaken, die met //interpretaties"
verwarring komen stichten, dan weer
Kamerleden, die door het schoolwet-gekra-
keel tot de opinie zijn gebracht dat eigen
lijk geen onderwerp van wetgeving belang
stelling verdient dan het lager onderwijs.
Pas hebben we gehad het voorstelLohman
tot beperking van de hygiënische eischen
voor gebouwen waar bijzonder onderwijs
wordt gegeven, en welk voorstel, of
schoon geen enkel feit de noodzakelijkheid
er van aantoonde, werd aangenomen voor
namelijk omdat men de rechterzijde een
bewijs wüde geven van geneigdheid tot
voldoening aan haar wenscheu, of daar
komt op nieuw een wijzigingsvoorstel,
eveneens door een lid der oppositie aan
geboden. Met dit onderscheid, dat de in
diening thans van Katholieke zijde plaats
heeft.
Best: maar als er nu later weer aan de
schoolwet wordt getimmerd, zal dan het
initiatief weer van antirevolutionaire zijde
uitgaan? Zoo kunnen de beide partijgroe-
pen der minderheid elkander telkens aflos
sen: en als dan de liberalen blijven vol
harden in hun gemoedelijke toegevend
heid, dan zal men hun over eenigen lijd
hij ditmaal los om den hals gedaan had,
de mooiste kin liet zien, die ooit door een
zwart baardje versierd was geworden.
Gisa liet eene zachte kreet van verras
sing hooren. Thilda echter haalde diep
adem; zij was waarlijk bang dat zij zou
stikken onder den bloedstroomdie van
haar hart naar haar hoofdje steeg. Zij was
wezenlijk reeds verliefd, die kleine heldin,
dat kon zijna dat blozenniet meer
tegenspreken.
En de cachenez maakte een eerbiedige
buiging, zijne schitterende zwarte oogen za
gen Thilda doordringend aan en hij zeide:
//Goeden dag, dames!" waarvan de echo
duizendmaal het hart van het meisje deed'
trillen.
Verward en verlegen vluchtte Thilda
uit het vertrek alsof zij eene groote zonde
begaan had, en Gisa, die ditmaal de ver
standigste was, volgde haar bedaard.
Thilda bleef doorloopen tot zij uit het
gezicht van het huis waren, toen eerst
stond zij stil en vroeg met opgewonden
heid//Hebt gij hem gezien? O! wat is
hij bij dag een knappe man!"
't Is nog al uit te houden met die
mooiheid," zei baar nichtje in stilte tot
zichzelf: //hij heeft veel te roode wangen;
een heer moet bleek zijn om er gedistin
geerd uit zien."
z/Ach! waarom is hij toch een graaf"
toeroepen„Ziet eens, zooveel sympathie
hebt ge voor uw schoolwet, dat ge haar
stuk voor stuk door ons laat afbreken."
Komt dan eerlang het oogenblik, waarop
men zich niet meer zal vergenoegen met
aanvallen op ondergeschikte en als het
ware buiten de linie van verdediging lig
gende werken, doch storm loopt op de
hoofdversterking, op het hoofdbeginsel der
wet, och, de liberalen hebben dan
reeds zooveel prijs gegeven, dat beetje kan
er ook nog wel bij.
Dal die laatste aanval komen zal, is
boven eiken redelijken twijfel verheven.
Anti-revolutionaire en Katholieke school-
wetherzieners doen bij hun toelichtingen
zeer duidelijk uitkomen, gelijk ook nu
weer de heer Vermeulen, die Donderdag
een voorstel tot verandering van de artt.
56, 61 en 65 indiende, dat zij niet
geacht willen wordenook al wordt het
aangenomen, een oogenblik af te zien
van de print ipiëele bestrijding der wet.
Van een compromis heeft het geen den
geringsten schijn.
Doch genoeg over de politieke strek
king van het voorstelVermeulen. We
willen practisch zijn en het verder alleen
van die zijde bezien.
En dan verklaren we vooreerst het in
't belang van het voorstel zelf te betreu
ren, dat de heer Vermeulen er twee din
gen in opgenomen heeft, die geheel niet
bij elkander behooren.
Hij wil 1°. de wiskunde als verplicht exa
menvak bij het hoofdonderwijzers-examen
doen wegvallen2°. de acte van bevoegd
heid tot het geven van onderwijs in vreemde
talen niet langer afhankelijk stellen van het
zuchtte Thilda in haar eigen gedachten
verzonken, zonder dat zij de boosaardige
opmerking van haar nichtje gehoord had.
En als in een droom ging zij den trap
op die naar hare kamer leidde, wierp zich
daar in den ouden leuningstoel, die hare
grootmoeder nog bad gekend, en vouwde
de handen over haar hartje, dat zoo ver
schrikkelijk klopte.
Gisa die haar nichtje spottend uit de
verte gevolgd was, naderde haar nu zoo
stil mogelijk en boog het guitige hoofdje
tot haar over, en terwijl zij eene van
Thilde's zwarte lokken onder haar neusje
hield, hetgeen een' baard moest verbeel
den, fluisterde zij dweepend: ,/Kom aan
mijn hart geliefde, ik ben uw zwarte
graaf!"
z/Ik neem den eersten die zich aanbiedt,
dat zweer ik uriep de oude Tröbel
zijne wederhelft toe, toen deze hem er op
had willen voorbereiden, dat er voor de
apothekersplaats mogelijk meer concurren
ten zouden komen, als hij wenschte.
z/Hebt gij het meisje gezegd, dat zij
dadelijk beneden moet komen als ik haar
noodig heb?" voegde de oude er bij.
z/Neen vader," antwoordde zijne gade
verontschuldigend //maar ik zal haar roe
pen zoo gauw gij het verkiest."
Dit korte gesprek werd door het echt-
bezitteu der hoofdonderwijzers-acte B maar
alleen van de onderwijzers-acte A.
Hadde de heer Vermeulen zich uitslui
tend tot het laatste punt bepaald, we zou
den gaarne met hem mee gaan, overtuigd
als we zijn dat bij de tegenwoordige rege
ling het gebrek aan klasse-onderwijzers met
toelating voor een of meer vreemde talen
zich spoedig za! doen gevoelen. Wij kun
nen volstrekt niet inzien dat men, om met
vrucht onderwijs te geven in de beginselen
van een vreemde taal, vooraf hoofdonder
wijzer moet zijn. Wel is de gewraakte
regeling niet zoo maar klakkeloos en zon
der geldige reden in de wet opgenomen
de vroegere ervaring sprak van een niet
gering aantal jonge onderwijzers, die, na
hun eerste examen te hebben gedaan, al
hun tijd gingen besteden aan de studie
van Fransch of Duitsch, om vervolgens
geheel op te gaan in tallooze pogingen
tot het verkrijgen eener acte, terwijl het
hoofdonderwijzers-examen, dat eigenlijk in
ieder geval de hoofdzaak moet blijven, er
bij inschoot. Maar om dit euvel te gene
zen is men tot een ander vervallen, tegen
hetwelk het voorstelVermeulen terecht
een redmiddel wil gebruikt zien.
Doch intrekking der wiskunde als ver
plicht examenvak voor hoofdonderwijzers
zouden we ten hoogste moeten afkeuren.
De wet spreekt van //beginselen" en
deze heeft men noodig om met vrucht
onderwijs te geven in vormleer en reke
nen. 't Is mogelijk dat sommige examen-
commissiën wat al te ver gaan in hun
eischen, en dat zij het bestaan van het
woord //beginselen" in de wet nog niet
hebben opgemerkt. Dan zou het misschien
paar Tröbel gevoerd op den morgen dat
de advertentie voor bet eerst in de cou
rant verscheen.
De oude man zette een zuur gezicht,
zoo zag hij tegen de drukte van al die
concurrenten op.
Het was na den middag. Thilda en
Gisa hadden juist eenen hartroerenden
brief aan de moeder der laatste geëindigd,
waarin zij om uitstel van vertrek vroegen,
toen moeder Tröbel de kamer van de
meisjes binnentrad en Gisa verzocht bij
haren oom te komen om hem eenige in
lichtingen aangaande bare geboortestad te
geven.
Bereidwillig volgde de kleine, terwijl
zij Thilda nog eene kushand toewierp en
lachte hartelijk toen de goede tante, ter
wijl zij haar de wilde lokken van het
voorhoofd streek, opmerkte//Wat ziet
ge er weer uit 1"
z/Dat komt er niet op aan," lachte Gi
sa, //ik kan toch geen veroveringen op
oom maken, al was ik zoo mooi gekapt
alsof ik naar een bal moest."
Daarbij stormde zij de kamer van haren
oom binnen om maar gauw bevrijd te zijn
van de onderhandelingen met den ouden
man.
Wordt vtrvolgd
